به بهانه آغاز توليد سمند در آذربايجان
حركت صادرات خودرو
|
|
امين آزاد
با آغاز توليد سمند در آذربايجان به عنوان اولين پايگاه توليد خودروهاي ايراني در خارج از مرزهاي ايران اين سؤال مطرح است كه آيا سمند و خودروهاي ديگر ايراني مي توانند به عنوان يك كالاي كامل صنعتي سد عدم صادرات غيرنفتي را بشكنند يا خير؟ شايد بسياري آلمان را با مرسدس بنز، ايتاليا را با فراري و آمريكا را با فورد بشناسند؛ حال پس از راه اندازي خط توليد سمند در آذربايجان اين سؤال مطرح است كه آيا روزي خواهد رسيد كه سمند به نماد صنعت ايران تبديل شود؟ و آيا روزهاي افتخار براي كالاهاي صنعتي ايران كه خودروي گل سر سبد آن است فرا خواهد رسيد؟
روز شنبه ۱۳ خرداد توليد سمند در شهر شاماخي در منطقه اي ييلاقي و زيبا و در سرزميني كوهستاني با سبزه زارها و بركه هاي زيبا كه روزگاري جزو سرزمين ايران و موطن شاعراني همچون گنجوي و خاقاني بود، آغاز شد و اين روز، شروع روزهاي افتخار بود. حال شايد براي اولين بار بود كه در خارج از مرزهاي ايران در برنامه اقتصادي مي شد مغرور بود؛ در اين روز توليد سمند آغاز شد تا شايد اين محصول و توليد آن بهانه اي براي افزايش روابط بين كشورهاي حوزه تمدن ايران بزرگ باشد. حال اين سؤال مطرح مي شود كه آيا ما مي توانيم به شركتي مانند هيوندايي كه روزگاري با ايراني ها صنعت خودرو را شروع كرد، اما هم اكنون با صادرات گسترده خود نماد كره و رقيب اصلي شركت هاي مطرح دنيا است، تبديل شويم؟
مدير عامل ايران خودرو مي گويد: قصد داريم تا سال ۲۰۱۰ خطوط توليد سمند در بلاروس ،مصر، سنگال ، چين و ونزوئلا را به همراه آذربايجان راه اندازي و به ظرفيت مناسبي برسانيم. در اين زمينه توليد سمند در آذربايجان آغاز راه است.
آيا اين راه ادامه مي يابد؟
محمد ملكي - مدير پروژه سمند آذربايجان _ در اين باره مي گويد كه سمند در آذربايجان با تقاضاي بالا مواجه خواهد شد و تا كنون نيز به دليل خدمات پس از فروش و فروش قسطي اين خودرو حتي در مواجه با خودروهاي دست دوم ارزان اروپايي با فروش خوبي مواجه بوده و براي ادامه رشد فروش بايد خدمات پس از فروش افزايش يابد كه به همين منظور در باكو دو مركز و در كل آذربايجان ۱۵ مركز به خودرو سمند خدمات مي دهند.
به گزارش ايسنا سمند در جمهوري آذربايجان حدود ۱۳ميليون تومان قيمت دارد و اين درحالي است كه نيسان ماكسيما ۱۸ هزار دلار و پژو ۴۰۶ مدل سال ۲۰۰۰ حدود ۱۴ هزار دلار به فروش مي رسند؛ اما شايد يكي از عوامل استقبال سمند در اين جمهوري خدمات پس از فروش آن باشد.
يك راننده تاكسي صاحب سمند در جمهوري آذربايجان معتقد است كه اين خودرو مشخصات فني خوبي دارد. وي دليل خريد اين خودرو را خدمات پس از فروش آن مي داند، چرا كه پس از خراب شدن خودروهاي دست دوم اروپايي بايد قطعه آن را با سفارش از اروپا تهيه كنند و تا وقتي قطعه تهيه نشود، خودرو زمين گير است. اما وي از يك مورد سمند گلايه مي كند و آن نيز قطعات گران اين خودرو است .
برنامه صادراتي صنعت خودرو ايران
در سال هاي گذشته صادرات صنعت خودروي ايران هيچ گاه سالانه به بيش از ۴۰۰ ميليون دلار نرسيد، حال آن كه مديران صنعتي ايران قصد دارند اين ميزان تا سال ۲۰۱۰ به بيش از ۵ ميليارد دلار برسد.
در سال هاي گذشته اولين شركت خودروساز خارجي كه با ورود قطعه سازان ايراني به زنجيره جهاني خود اقدام كرد تا از ايران قطعه بخرد شركت بنز آلمان بود كه موتور و گيربكس بخشي از محصولات خود را از ايدم و چرخشگر تأمين مي كرد البته اين فعاليت بعدها در سايه مسائل سياسي كم رنگ شد اما سال ها بعد و پس از آن كه پژو سال ها تنها به ايران قطعه مي فروخت و براي آن كه بازار خود را از دست ندهد حتي نقشه هاي فني غلط به قطعه سازان ايراني مي داد، رنو سعي كرد براي ساخت داخل ال -۹۰ قطعه سازان ايراني را شناسايي كند كه در اين فعاليت پتانسيل مخفي صنعت قطعه ايران پديدار شد و اين شركت نيز تصميم گرفت ۵۰ قطعه ساز ايراني را وارد شبكه جهاني خود كرده و با تزريق دانش فني روز و تشكيل شركت مشترك با برخي از آنها و فشار به قطعه سازان خود براي سرمايه گذاري در ايران اين پتانسيل را فعال كند پس از اين اقدام پژو نيز براي عقب نماندن از رقيب ديرين خود وارد عمل شد به گونه اي كه چندي پيش سخنگوي پژو گفته بود: اين شركت قرار است سالانه۵۰۰ ميليون دلار قطعه از ايران خريداري كند.
سخنگوي پژو اعلام كرد كه اين شركت در صورت مساعد بودن وضعيت آينده سياسي ايران، سالانه ۵۰۰ ميليون دلار قطعه از قطعه سازان ايراني خريداري خواهد كرد.
دوفور - سخنگوي اين شركت - به بلومبرگ گفته است: ايران در سال هاي آينده به يكي از منابع جهاني اصلي تأمين قطعه پژو تبديل مي شود و فعاليت اين شركت با ايران خودرو (بزرگترين خودروساز خاورميانه) نيز ادامه خواهد يافت و تقويت مي شود.
سخنگوي پژو ادامه داده است: پژو قصد دارد سالانه ۳۷ميليون دلار قطعه تهيه كند و ايران يكي از تأمين كنندگان اصلي است. در همين حال نجفي منش - دبير انجمن قطعه سازان - نيز از افتتاح نخستين دفتر خريد شركت پژو با مديريت فرانسه در ايران خبر داد و افزوده است: اين دفتر خريد در تيرماه امسال افتتاح خواهد شد. وي خاطرنشان كرده كه: اين همكاري ها موجب مي شود ساير شركت هاي خارجي نيز براي ساخت قطعات خودرو به قطعه سازان ايراني مراجعه كنند.
كمي بعد شركت رنو نيز پس از اصلاح پروژه ال ۹۰- علاوه بر خريد قطعه از ايران حاضر به صادرات ۲۰ درصد محصولات خود شده كه سالانه حدود ۵۰ هزار دستگاه مي شود . در پروژه پژو ۲۰۶ صندوقدار نيز ايران پايگاه توليد اين خودرو است و سالانه بيش از شش هزار از اين خودرو صادر خواهد شد. از طرفي سايپا نيز سالانه ۱۰ هزار پرايد در بازار سوريه به فروش مي رساند اما ايران خودرو بزرگترين خودروساز خاورميانه قصد دارد علاوه بر اين، فعاليتهاي صادراتي خود را گسترش دهد. در اين باره عليرضا ميرزايي - معاون صادرات و امور بين الملل ايران -به ايسنا گفته است كه هدف گذاري صادرات خودرو سواري از سوي شركت ايران خودرو در سال جاري ۶۰ هزار دستگاه است كه براساس برنامه ريزي هاي انجام شده تقريباً نيمي از آن به صورت CBU و نيمي ديگر به صورت CKD يا SKD صادر مي شود و براساس برنامه جامع استراتژيك ايران خودرو، اين شركت تا سال ۲۰۱۰ سالانه ۲۴ درصد محصولاتش را به بازارهاي جهاني صادر خواهد كرد كه اين تعداد بيش از ۲۰۰هزار دستگاه خواهد بود. وي افزوده كه صدور محصولات گروه صنعتي ايران خودرو كه شامل خودروهاي سواري و تجاري و قطعات يدكي آنها و همچنين قطعات ريخته گري و صدور فناوري و خدمات مهندسي مي شود، به سه روش انجام مي شود كه شامل صادرات به صورت خودرو كامل، همكاري مشترك با خودروسازان بزرگ و ايجاد خطوط مونتاژ است.
تغيير تفكر براي افزايش صادرات
شايد يكي از كليدي ترين سؤال هاي نقش بسته در افكار عمومي ايران درباره صنعت خودرو كشور صادرات محدود آن در سال هاي گذشته است اين سؤال زماني نمود بيشتري مي يابد كه صنعت خودروي كره كه باايران شروع كرده است اكنون با خودروهايش بسياري از شركت ها ي اروپايي را به زانو در آورده است ،اما چرا صادرات خودرو در سال هاي گذشته محدود بود؟ شايد جواب اين سؤال متفاوت باشد.اما يكي از دليل عمده آن نگاه خودروسازان ايراني به بازار ايران و قافل شدن از بازارهاي جهاني و فرصت سوزي باشد اين عامل وقتي تشديد مي شود كه اين خودروسازان در سال هاي گذشته در مواجهه با بازار گلخانه اي دچار لختي و روز مرگي نيز مي شدند اما حال با اشباع بازار و فشار افكار عمومي اين خودروسازان به نحوه هاي مختلف سعي در افزايش صادرات خود دارند، اما چگونه مي توانيم خودرو و قطعه صادر كنيم؟ و چگونه مي توانيم كيفيت خودروها را افزايش دهيم تا از كابوس خودروهاي بي كيفيت رها شويم؟ شايد جواب اين سؤال راه حل هاي مختلفي داشته باشد، اما شاه كليد رفع مشكل اتصال به شبكه هاي خودروسازان بزرگ است؛ راه حلي كه از سوي عده اي، استعمار خوانده مي شود.
البته در كنار اين اتصال كه به صادرات قطعه و خودرو با برند شركتهاي معتبر نيز مي انجامد بايد سعي شود راه هايي مانند افتتاح خط توليد سمند نيز افزايش يابد.
به هر حال با توليد سمند در آذربايجان حركت صادراتي جديد صنعت خودرو ايران آغاز شده، ولي به گفته كارشناسان، اين حركت در معرض تندبادهاي سهمگين جهاني سازي قرار دارد كه بايد سعي كرد براي غلبه بر آن، در گام نخست كشورهايي را انتخاب كرد كه مشتركات فرهنگي ايران با آنها زياد باشد و از طرفي با كمترين هزينه، خدمات پس از فروش مناسب را ايجاد كرد و در جاهاي ريسك پذير نيز به دليل هزينه بالا وارد نشد. ادامه روند صادراتي سمند احتياج به مدل هاي جديدتر و به روز شدن خودرو دارد كه به هر حال نيازمند تأسيس مراكز تحقيقاتي قوي در سايه رشد دانشگاه ها و هزينه زياد است كه حداقل سالانه بايد بيش از ۲۰۰ هزار دستگاه از اين خودرو را در ايران و ديگر جاهاي دنيا توليد كرد. البته براي آن كه به روزهاي افتخار نزديك شويم، بايد با احتياط حساب شده و در ضمن با همكاري با خودروسازان بزرگ حركت كنيم و در بازارهايي مانند كشورهاي عربي و آسياي ميانه شبه قاره هند كه هم به ايران نزديكند و داراي اشتراكات فرهنگي نيز هستند، با ايجاد مراكز خدمات پس از فروش حركت كنيم و براي يافتن راه هاي صادراتي جديد و تعامل تكنولوژيك با شركت هايي مانند پژو و رنو در پروژه هايي شبيه پژو SD و ال -۹۰ همكاري كنيم تا گام به گام به روز افتخار نزديك شويم.
|