پنجشنبه ۱ تير ۱۳۸۵ - سال چهاردهم - شماره ۴۰۱۶ - Jun 22, 2006
سلامت
Front Page

پيوند اعضا؛جشن زندگي
قلبي براي بخشيدن
صدف كوه كن
002694.jpg
جشن زندگي هر ساله با هدف فرهنگ سازي و جلب حمايت مالي و معنوي مردمي در روز تولد حضرت زهرا(س) برگزار مي شود. اين جشن كه به منظور حمايت از پيوند اعضاء برپا مي شود تاكنون جان تعداد زيادي از بيماران نيازمند به پيوند را نجات داده است.
در نشست خبري كه در بيمارستان مسيح دانشوري با توجه به نزديك شدن به جشن زندگي يا نفس برگزار شد، دكتر مسجدي – فوق تخصص ريه-مديرعامل جمعيت حمايت از اعضا به كمبود آگاهي افراد در اين زمينه اشاره كرد و گفت: معمولاً  افراد در اين زمينه از آگاهي هاي لازم برخوردار نيستند، ما به آنها آگاهي نداده ايم و حساسيت آنها را برنينگيخته  ايم. وقتي افراد آگاه شوند كه مشكل، مشكل خودشان است براي آن تلاش خواهند كرد.
وي با ابراز خرسندي از موجي كه در چند سال اخير راه افتاده، گفت: متأسفانه اين موج چندان فراگير نشده است و اينجاست كه نقش رسانه ها به عنوان ارگاني كه موضوع را تبديل به دغدغه مردم كند، خالي به نظر مي رسد، ما بايد مسأله پيوند را به شكل نهادينه درآورديم كه اين مهم تنها از طريق همكاري بين مراكز علمي و رسانه ها به دست خواهد آمد.
در حقيقت برگزاري هر ساله جشن نفس در پاسخ به مشكلي شكل گرفته است و اين مسأله و مشكل، گروهي از افرادند كه عضوي در بدن آنها به مراحل پاياني كارايي خود رسيده است؛ به طور مثال فردي كه نياز به پيوند كليه دارد، در واقع داراي بدني بدون كليه است و از مكانيسم هاي كمكي براي حل مشكل جسمي، استفاده مي كند. اين در حالي است كه هزينه هاي هنگفتي به بيمار و جامعه تحميل مي شود كه در صورت پيوند كليه، مشكل برطرف خواهد شد.
راهكار پيوند كليه جديد به نيازمندان در تمام جهان به عنوان كارآمدترين روش انجام مي شود و ايران داراي رتبه چهارم در بين ساير كشورها از اين لحاظ است.
البته ما بيماران زيادي داريم كه از مشكلات اساسي در زمينه: ريه، قلب، پانكراس (بيماران ديابتي) رنج مي برند كه پيوند سلول هاي تخريب شده يا بافت آسيب ديده راهي براي نجات اين بيماران است تا نه تنها از دردهاي جسمي، بلكه از رنج هاي روحي نيز رهايي يابند.
دكتر مسجدي در پاسخ به اين سؤال كه راه حل اساسي چيست؟ مي گويد: ما با آمار بالايي از ميزان مرگ مغزي مواجه هستيم كه متأسفانه اكثراً  گروه جوانان و ميانسالان را در برمي گيرد كه همين افراد مبتلا به مرگ مغزي مخزن اهدا بوده و گروهي هستند كه مي توان از احشاء و ارگان هاي سالم آنها استفاده كرد و در نتيجه آن 6-5 خانواده ديگر را خوشحال كرد، البته اين بسيار دردناك است كه نيروهاي كارآمد را از دست مي دهيم اما نكته اينجاست كه از اين اتفاق ناگوار با گسترش فرهنگ پيوند اعضا مي توان واقعه اي خوب ساخت.
دستيابي به اين هدف، نيازمند كار فرهنگي گسترده اي است تا افراد را با هر سطح فرهنگ، سواد و شرايط اجتماعي يا افرادي كه در شهرها، روستاها و... زندگي مي كنندآگاه كنيم و دست به دست هم دهيم و فرهنگ اعضا را نهادينه كنيم.
طبق آمار، سالانه 3000 مورد مرگ مغزي اتفاق مي افتد كه تنها براي حدود 140 مورد پيوند اعضا مطرح مي شود. اين در حالي است كه از اين 140 مورد، ميزان كمتري مناسب پيوند هستند. دكتر مسجدي در اين زمينه ذكر كرد: ما اميدواريم كه آمار مرگ مغزي از 3000 بسيار كمتر شود و به 100 برسد ولي زماني برسد كه بتوان از همان 100 مورد هم استفاده كرد، زيرا جامعه پزشكي از اين توان علمي و جايگاه تخصصي برخوردار است كه مي توان از ايران به عنوان يك مدعي در زمينه پيوند اعضا نام برد.
در حال حاضر پيوند كليه در تمام استانها انجام مي شود و پيوند كبد هم از جايگاه خوبي برخوردار است و در صورتي كه اطلاع رساني خوبي صورت گيرد مي توان قسمتي از هزينه ها را از مراجعين كشورهاي خارجي كه به دليل كارآمدي متخصصان اين امر به بيمارستان هاي ايران مراجعه مي كنند، تأمين كرد، چنانچه 2 بيمار عراقي در حال حاضر براي دريافت پيوند مراجعه كرده اند و ما بايد به اين اعتقاد و باور در جامعه پزشكي برسيم كه قابليت هاي پزشكي ايران در حد مطلوبي است تا روند پيوند اعضا فراگير شود.همچنان كليه به عنوان بيشترين عضوي كه مورد پيوند قرار مي گيرد، مطرح است. مراكز فراهم آوري اعضا هم از فعاليت بسيار خوبي برخوردارند و افراد مي توانند با مراجعه به سايت دانشگاه شهيد بهشتي و از طريق اينترنت، به فرم هاي اهدا دستيابي پيدا كنند.پيوند اعضا در هر سني براساس معيارهاي فيزيولوژيك قابل اجرا است وگروه پزشكي مي تواند تشخيص كارآمدي عضو را بدهد اما ترجيح بر اين است كه اهدا در سنين متوسط (زير 50 سال) انجام شود، ولي اگر سنين بالاتر هم باشد با توجه به تشخيص هاي پزشكي اين اتفاق مي افتد.
در حال حاضر در ايران محل هايي براي نگهداري برخي اعضا وجود دارد كه از آنها با عنوان بانك ياد مي شود، اين اتفاق براي اعضايي مثل: چشم، دريچه هاي قلب و ... افتاده است اما هنوز براي ريه امكانات علمي ذخيره وجود ندارد.
در ادامه خانم دكتر نجفي زاده در پاسخ به اين سؤال كه تنها عمل پيوند نيست كه حائز اهميت است، بلكه مراقبت هاي بعد از جراحي و داروها، بزرگترين مشكل بيماران پس از عمل است و آيا در اين زمينه تدبيري انديشيده شده است؟ گفت: قبل از انجام عمل پيوند به بيمار اين تذكر داده مي شود كه هزينه داروها بالاست و معمولاً  هزينه اي در حدود ماهي 150 هزار تومان براي سه ماه اول، در صورتي كه هيچ مشكلي از لحاظ عفونت و ... پيش نيايد وجود دارد كه در صورت بروز مشكل، ممكن است اين رقم به چيزي در حدود 50 ميليون تومان برسد كه بعد از اين سه ماه، هزينه 50-40 هزار تومان براي داروها وجود دارد و بيماران پس از پذيرش شرايط، مورد پيوند قرار مي گيرند.
البته بعضي اوقات خانواده پيوند گيرنده به جاي حل مشكل، مسئوليت را به عهده تيم پزشكي مي اندازند و اگر خانواده تمام مسئوليت را به گردن جامعه پزشكي بيندازد نه تنها گامي در جهت حل مشكل برداشته نخواهد شد، بلكه مشكلات مضاعفي نيز پيش خواهد آمد. در برخي موارد پيش آمده كه افراد به رغم داشتن بنيه مالي از پرداخت هزينه  سرباز زده اند.
اما از آنجايي كه اكثر افراد منتظر دريافت را افراد كم بضاعت تشكيل مي دهند، جاي خالي ارگان حمايت كننده اي كه چنين هزينه هايي را تقبل كند خالي به نظر مي رسد.
در حال حاضر در صورتي كه فرد توان مال پرداخت هزينه پيوند را داشته باشد اسم او در ليست پيوند قرار خواهد گرفت و در غير اين صورت فرد بايد به يكي از مراكز خيريه يا كميته امداد مراجعه كند و پس از تقبل هزينه ها از طريق آنها در ليست قرار گيرد كه با توجه به شرايط سخت جسماني اين افراد قضاوت در رابطه با زنده ماندن افرادي كه از توان مالي خوبي برخوردار نيستند، كار دشواري نخواهد بود!
جالب است بدانيد كه همين جراحي ها در برخي از بيمارستانها مثل بيمارستان نمازي شيراز با دريافت هزينه اي حدود 25 ميليون تومان براي پيوند كبد انجام مي شد كه خوشبختانه دولت اين هزينه را تقبل كرده است اما نكته اينجاست كه در زمينه پيوند ريه و قلب چنين حمايتي وجود ندارد.
با توجه به تلاش هاي پيگيرانه و متعهدانه تيم متخصصان پزشكي در اين زمينه وجود سازمان يا ارگاني كه به حمايت از اين عزيزان بپردازد وجود ندارد و اين مهم تنها از طريق حمايت هاي همه جانبه،  نتايج مثبتي خواهد داشت. از اين رو ضمن ارج نهادن به توان علمي متخصصان بايد به اين نكته توجه كرد كه قابليت هاي علمي بدون پشتوانه هاي دولتي و حمايت هاي مالي نه تنها به نتايج قابل توجهي نخواهد رسيد، بلكه تيم پزشكي را وارد مسائل حاشيه اي مي كنند كه از اصل جريان باز مي مانند!!

به چشمان خود احترام بگذاريد
002724.jpg
هنگامي كه سال گذشته سومين نمايشگاه علمي-تخصصي عينك و لوازم جانبي آن در مركز آفرينش هاي فرهنگي-هنري كانون كودكان (حجاب) برگزار شد بحث و بررسي علمي در مورد نحوه ساخت صحيح عينك، عدسي و همچنين برخورد با پديده خطرناك رواج عينك هاي غيراستاندارد و ارزان قيمت كه به دليل ارتباط با سلامت بدن و چشم، شخص مصرف كننده را تهديد مي كند، شكل گرفته بود. اكثر كارشناسان و متخصصان، صحبت از نياز جامعه به تربيت نيروي كارآمد و فني در زمينه نصب صحيح عدسي و تنظيم مناسب عينك مي كردند. حتي صحبت از ايجاد مكان هايي براي ارائه مشاوره عدسي و فريم و انتخاب عينك هاي آفتابي بود.
عليرضا ياوريان فر- رئيس اتحاديه صنف عينك سازان و عينك فروشان تهران- هم گفته بود: ديدگاه جامعه به مقوله عينك، بايد تغيير يابد. در زمينه فرهنگي نيز بايد به جامعه، آموزش هاي لازم را داد تا افراد با مراجعه به موقع به چشم پزشك يا بينايي سنج، از احوال چشمان خود غافل نمانند و با تعويض به موقع عدسي و عينك، خود را از يك ديد عالي برخوردار سازند . او حتي از آموزش آكادميك صنف سخن مي گفت و رشته اپتيك را نشانه رفته و مي گفت: دانشجويان رشته اپتيك دانشگاه علمي-كاربردي كه اپتيشين نام دارند، كارگذاري عدسي روي فريم را با دقيق ترين محاسبات انجام خواهند داد و تنظيم عينك نيز به صورت كاملا تخصصي صورت مي گيرد .
در حالي كه صنعت عينك جهان در حال به كارگيري همزمان 3 ديد دور، نزديك و مياني در يك عدسي (عدسي هاي چند كانوني يا تدريجي) است و روز به روز با توليد محصولات جديد و متنوع، نيازهاي مردم را در زمينه هاي تخصصي-حرفه اي برآورده مي سازد، ما در كشورمان به جهت عدم آگاهي صحيح جامعه در مورد استفاده مناسب از عينك، هنوز در گيرودار عدم استفاده از عينك هاي غيراستاندارد هستيم؛ عينك هايي كه از راه هايي چون قاچاق وارد كشور شده و در مكان هايي بي ربط در اختيار جامعه قرار مي گيرد.
ميادين شلوغ شهر و تكه كارتني كه روي آن تعداد زيادي عينك آفتابي به چشم مي خورد و يك آينه براي انتخاب. جعبه اي چوبي با درب شيشه اي كه پر از عينك هاي آماده 1500توماني است. فقط كافي ا ست بگويي كه نياز به عينك با چه نمره اي داري تا در كمترين زمان و با كمترين هزينه، آن را در اختيار درآوري، اما آيا هيچ ارگاني نظارتي بر سلامت اين عينك ها دارد؟
آنچه در پي مي آيد، تحليلي است از همايش علمي عينك و لوازم مربوطه(تاپكس):
در افتتاحيه اين همايش، حضور گسترده مسئولان مربوطه و كارشناسان و شاغلان اين حرفه، چشمگير و گوياي اين واقعيت بود كه همه و همه آمده اند تا به ياري هم، فرهنگ استفاده از عينك در جامعه را گسترش داده و سلامت چشم را در كشور ارتقاء بخشند.
در ابتداي مراسم افتتاحيه، عليرضا ياوريان فر به بررسي اجمالي نمايشگاه پرداخت و گفت: امروزه نگاه علمي و بهداشتي به انواع عينك هاي طبي و آفتابي الزامي است. در اين ميان، برگزاري نمايشگاه عينك(تاپكس) به ابزار اطلاعاتي و ارتباطي مردمي تبديل شده كه توسط آن، كارشناسان مربوطه از سراسر كشور، دور هم جمع شده و از آخرين دستاوردهاي علمي، هنري و تجاري عينك در جهان مطلع مي شوند .
وي در ادامه افزود: پديده هايي چون عدسي هاي تدريجي يا چند كانونه، عدسي هاي محيط كار، عينك هاي طبي-ورزشي و طبي-آفتابي و دستگاه هاي مدرن اندازه گيري و ساخت عينك كه با دقت كمتر از يك دهم ميلي متر اقدام به تراش عدسي و ساخت عينك مي كنند، از مواردي است كه مي توان به آنها اشاره كرد .
در ادامه، دكتر هرمز شمس- رئيس انجمن چشم پزشكي- گفت: در قرن بيست و يكم، تمام علوم از فيزيك، شيمي، متالوژي و چشم پزشكي، دست به دست هم داده اند تا بهداشت چشم را در نمودار رشد قرار دهند و تاپكس مي تواند زمينه ساز اين حركت در ايران باشد.
وي با بيان تاريخچه چشم پزشكي و استفاده از عينك در كشور، به قدمت اين علم در ايران اشاره كرد و گفت: با تعليم جوانان اپتيشين(كاردان اپتيك) در كشور، بخش ساخت و فروش عينك نيز علمي شده و آينده روشني را براي بخش عينك مي توان متصور شد .
وي همچنين در گفت وگويي كه در بازديد از نمايشگاه تاپكس انجام داد، گفت: قرارگيري هر يك از دست اندركاران بهداشت چشم، از جمله چشم پزشكان در جايگاه تشخيص بيماري هاي چشم و جراحي هاي مربوط به آن، بينايي سنج ها دراندازه گيري عيوب انكساري و اپتيشين ها در عرضه عدسي و عينك هاي مناسب، مي تواند متضمن بهداشت چشم در جامعه باشد .
طاهري- معاون توسعه بازرگاني داخلي وزارت بازرگاني- در يك كنفرانس خبري كه در حاشيه برپايي اين نمايشگاه برگزار شد، با اشاره به اهميت عينك و سلامت چشم در جامعه گفت: همه نهادها و مسئولان مربوطه بايد دست به دست هم دهند تا عينك استاندارد به جامعه برسد، هر چند مهمترين عامل در اين رابطه، فرهنگ سازي عمومي است. جامعه بايد به اين آگاهي برسد كه چه عينكي و با چه استانداردي مناسب است و بايد از كجا تهيه شود .
همچنين ابوالقاسم مختاري- چشم پزشك و نماينده و عضو كميسيون بهداشت مجلس شوراي اسلامي- نيز پس از بازديد از نمايشگاه، سطح كيفي نمايشگاه را خوب عنوان كرد و گفت: امروزه در دنيا، استانداردهاي مشخصي را براي عينك تعريف كرده اند و بايد جامعه ما نيز از اين استانداردها استفاده كند .
وي در ادامه گفت: بايد با اطلاع رساني و آگاهي دادن به جامعه در مورد استانداردها و خواص عينك، آسيب هاي وارده ناشي از عدم استفاده يا كاربرد نادرست عينك را كاهش داد .
نماينده و عضو كميسيون بهداشت مجلس در مورد حمايت هاي دولتي در بخش اپتيك و عينك گفت: حمايت هاي دولتي از صنف و صنعت اپتيك كشور ناكافي است. عينك سازان و عينك فروشان با سلامت جامعه در ارتباط هستند و بايد با حمايت كافي از اتحاديه اين صنف، توليدات و محصولات عرضه شده در داخل كشور را به حد مطلوب رساند .مختاري در مورد عينك هاي آفتابي موجود در بازار گفت: عينك هايي كه در بوتيك ها و چهارراه ها به فروش مي رسند، مورد تأييد هيچ نهادي نيستند و مي توان آسيب هاي جبران ناپذيري را به چشم وارد سازند. هم اكنون آمار خاصي در مورد اين آسيب ها نداريم اما بايد به نحوي جدي جامعه را از اين آسيب ها آگاه ساخت .
رئيس اتحاديه صنف سازندگان و فروشندگان عينك تهران نيز در اين زمينه مي گويد: اين عينك ها، به صورت قاچاق وارد كشور مي شوند و اتحاديه يا مؤسسه استاندارد، هيچ نظارتي بر اين عينك ها ندارند. هنگام استفاده از عينك هاي آفتابي، مردمك چشم براي دريافت مناسب نور، در پشت شيشه تيره عينك، گشادتر شده و در صورتي كه شيشه اين عينك ها استاندارد نباشد، زمينه مناسب تري براي ورود اشعه هاي مضر به چشم ايجاد مي شود و استفاده از اين عينك ها، خطرات غيرقابل جبراني را براي چشم به دنبال دارد .وي افزود: عينك هايي كه با نظارت اتحاديه وارد بازار شده اند، داراي اتيكت اتحاديه مي باشند و كيفيت اين محصولات، تأييد شده است .با وجود تمامي اين موارد، تاپكس 85 روزهايي را براي بازديد عموم كم داشت. همه جا صحبت از آگاهي رساندن به جامعه در مورد عينك هاي طبي و آفتابي و لنزهاست، اما تاپكس با 6000 بازديدكننده، همچنان دور از چشم مردم برگزار شد.
كمال الدين يوسفي- يكي از اعضاي هيأت اجراي تاپكس- نيز در مورد تكيه نمايشگاه روي عينك هاي آفتابي گفت: شايد با توجه به هجوم عينك هاي آفتابي غيراستاندارد به بازار، تكيه تاپكس هم به صورت ناخودآگاه اين بود و جا داشت كه از عدسي هاي غيراستاندارد طبي موجود در بازار هم اطلاعاتي عرضه مي شد يا حتي خواص عدسي هاي پيشرفته با امكانات ويژه، بيشتر مورد توجه قرار مي گرفت كه تاپكس 85 در اين مبحث قوي نبود .

تازه ها
علت كاهش حجم مغز شناسايي
002721.jpg
ايسنا: محققان مي گويند بخشي از مغز را كه با افزايش سن دچار كاهش حجم مي شود شناسايي كرده اند.
پايگـــــاه اينترنتي Health Day اعلام كرد: اين بخش از مغز با بيماري هايي همچون افسردگي و آلزايمر ارتباط دارد. بر اساس بررسي هاي جديد علت كاهش بخشي از مغز، افزايش سن و زياد بودن غيرعادي
هورمون هاي مرتبط با اضطراب در برخي افراد است.
استفاده از تخم كرم
همشهري آنلاين: يافتن راهي جديد براي درمان بيماري التهابي روده (IBD)كه زندگي را براي بسياري از افراد عذاب آور مي كند، خبري بسيار خوشحال كننده است ولي اگر اين درمان جديد بلعيدن تخم هاي يك كرم باشد، ممكن است نظرات افراد، كمي تغيير كند. دكتر ليندا مانسفيلد، استاد ميكروب شناسي دانشگاه ايالتي ميشيگان آمريكا يكي از محققان اين حوزه مي گويد: افراد مبتلا از حملات مكرر اسهال شكايت دارند، به طوري كه ممكن است برخي از آنها از رفتن به سر كار
باز مانند.بيمارهاي التهابي روده كه شايعترين اشكال آن كوليت زخمي شونده و بيماري كرون هستند در كشورهاي در حال توسعه كمتر ديده مي شوند، اما در ممالك صنعتي  به طور فزاينده اي شايعتر مي شوند.محققان علت هاي مختلفي را براي اين افزايش شيوع برشمرده اند؛ از جمله مصرف رژيم غذايي پرچربي و بدون فيبر. به نظر دكتر مانسفيلد يك علت احتمالي ديگر، بالارفتن سطح بهداشت است.

دريچه
كانون جديد آنفلوآنزاي مرغي
002727.jpg
ايرنا: وزارت كشاورزي چين روز سه شنبه با انتشار گزارشي، از شناسايي يك كانون جديد شيوع بيماري آنفلوآنزاي مرغي در اين كشور خبر داد. اين كانون جديد در استان شانسي در شمال چين شناسايي شده است. بررسي ها نشان مي دهد تعدادي از مرغ هاي خانگي در يك مرغداري در بخش چانگ زي اين استان بر اثر اين بيماري تلف شده اند. اين در شرايطي است كه يك مورد جديد ابتلاي انسان به آنفلوآنزاي مرغي نيز هفته گذشته در استان گوانگ دونگ در جنوب چين به ثبت رسيد و شمار آلوده شدگان به اين بيماري در چين به 19 نفر رسيد.
والدين مي توانند جنين هاي سالم انتخاب كنند
002715.jpg
همشهري  آنلاين- دانشمندان انگليسي استفاده از يك آزمون غربالگري پيشرفته را اعلام كردند كه در آن با استفاده از يك تكنيك شناسايي DNA مي توان از انتقال بيماري هاي وراثتي به فرزندان پيشگيري كرد. به نوشته روزنامه گاردين اين تكنيك كه به وسيله بيمارستان گايز در لندن ايجاد شده و در يك كنفرانس باروري در پراگ اعلام شد مشابه انگشت نگاري ژنتيكي است كه به وسيله پليس براي شناسايي مظنونين انجام مي شود. اين آزمون به جاي جستجوكردن يك ژن تغييريافته خاص مربوط به يك بيماري وراثتي- كه بر حسب خانواده مربوط متفاوت خواهد بود- شاخص ها يا اثر انگشت هاي يك شكل تر DNA كروموزومي نزديك ژن  را جستجو مي كند.
افزايش احتمال سرطان سينه
آسوشيتدپرس- فرزانه فخريان: دانشمندان اعلام كردند كه احتمال شيوع سرطان سينه در زنان ايسلندي داراي ژن (BRCA1) كه با جهش در ژن (BRCA2) بوجود مي آيد ، بسيار افزايش مي يابد. در اين مطالعه گروه محققان تحت سرپرستي دكتر كري استفانسون در ايسلند 1090 زن ايسلندي را كه مبتلا به سرطان سينه بودند تحت بررسي و مقايسه با 703 زن مشابه سالم قرار دادند.
دانشمندان اين دو ژن را كه يك دهه پيش كشف شدند، مربوط به فرم هاي موروثي سرطان سينه دانسته اند و در زناني كه داراي يكي از آنها هستند، سه تا هفت برابر زناني كه فاقد آنها هستند، احتمال خطر پيشرفت بيماري انتظار مي رود.در حقيقت نتايج اين تحقيق را نمي توان به زنان ديگر نقاط دنيا تعميم داد، اما دانشمندان اميدوارند كه اين كشف به حل معماي ژنتيكي سرطان سينه (شايع ترين بيماري زنان در سراسر دنيا) كمك كند.استفانون گفت: همچنين زناني كه ژن BRCA1 را داشته و به سرطان سينه مبتلا شده اند احتمال بيشتري وجود دارد كه هر دو پستان گرفتار تومور شود.بيل فلپز، متخصص ژنتيك انجمن سرطان آمريكا - كه هيچ نقشي در اين مطالعه نداشته- مي گويد: اين كه واقعاً چقدر احتمال خطر ابتلا به اين بيماري با وجود اين ژن ها افزايش مي يابد، هنوز مورد سؤال است.البته اين دو ژن تنها در 10 تا 15 درصد از موارد سرطان سينه، مسئول شناخته شدند.
بنابراين دانشمندان مدت هاست در پي كشف ژن هاي ديگري هستند كه ممكن است به تنهايي و يا با اين ژن ها احتمال خطر ابتلا افزايش يابد. سرطان سينه ارثي است و عامل ژنتيكي در بروز آن نقش دارد؛هر چند بيشتر موارد در افرادي بروز مي كند كه هيچ گونه سابقه خانوادگي ابتلا به اين بيماري را نداشته اند.

درمانگاه
زنگ خطري براي سلامتي
دكتر ضياءالدين مظهري
002718.jpg
در ادامه مبحث كاهش وزن كه هفته پيش به آن پرداخته شد به تقسيم بندي فرم چاقي ها مي پردازيم:
چاقي فرم سيب يا آندروئيد
اين فرم از چاقي بيشتر مختص آقايان است و 85 درصد مردان چاق به چنين فرمي از چاقي دچار هستند. در اين افراد، بافت چربي و انباشتگي آن بيشتر در ناحيه شكمي - احشايي قرار دارد و قطر بدن در ناحيه شكم در اين قبيل افراد بسيار افزايش نشان مي دهد.
افرادي كه به چنين شكلي از چاقي مبتلا هستند، بايد به خاطر داشته باشند چاقي سيب شكل، هشداري براي سلامتي تلقي مي شود و سعي كنند بدون فوت وقت و با بهره گيري از برنامه هاي كاهش وزن عملي و متناسب، به تدريج خودشان را از خطراتي كه آنها را تهديد مي كند، دور كنند،چرا كه چاقي هايي با اين فرم عامل زمينه ساز بيماري هاي متعدد و مختلفي از جمله افزايش احتمال ابتلا به بيماري هاي قلب و عروق است.
چاقي فرم گلابي يا ژينوئيد
بيشتر اين فرم از چاقي مختص خانم هاست و تقريباً 85 درصد افراد با چاقي گلابي شكل را، خانم ها تشكيل مي دهند. در اين شكل از چاقي انرژي هاي مازاد بر نياز در نواحي نشيمنگاه و ران و پهلوها انباشته مي شود و بر خلاف چاقي فرم سيب كه افزايش حجم در ناحيه بالاي بدن و شكم ديده مي شود در فرم گلابي انباشتگي چربي هاي دريافتي به خصوص در ناحيه نشيمنگاه و حوالي ران ها وجود دارد كه در اين حالت سايز پايين تنه خيلي بيشتر از سايز بالاتنه بوده و اغلب مبتلايان داراي صورت هاي ظريف و كشيده هستند و در شروع كاهش وزن بيشترين اثر در روي چهره نمودار مي شود كه جهت تعديل آن نوشيدن چندين ليوان آب در روز توصيه مي شود.
ناگفته نماند كه بعد از شروع يائسگي سرايت چاقي به ناحيه بالاتر و شكم نيز گسترش پيدا كرده و فرم گلابي و سيب به صورت توأم مشاهده مي شود، گرچه خطرات بيماري هاي متابوليكي چنين فرمي از چاقي كمتر از فرم سيب است، ولي مشكلات ديگري مثل انواع آرتروزها – زخم و سوختگي و به هم سائيدگي ران ها و... در اين نوع از چاقي وجود دارد.
ساير علائم هشدار دهنده
الف- نسبت كمر به دور نشيمنگاه (WHR):اگر محيط خط كمر كه در حد فاصل آخرين دنده و لگن قرار دارد با يك متر اندازه گيري شود و آن را بر قطر نشيمنگاه در جايي كه بيشترين قطر را دارد تقسيم كنيد، عددي به دست مي آيد كه اين عدد اگر براي آقايان بيشتر از يك و براي خانم ها بيشتر از عدد 85/0 باشد، خطر زيادي سلامتي آنها را تهديد مي كند.
ب- اندازه دور كمر: اگر دور كمر آقايان بيشتر از 94 سانتي متر و خانم ها بيشتر از 80 سانتي متر باشد، زنگ خطر به شمار مي آيد و اگر اندازه به دست آمده براي آقايان بيشتر از 102 و براي خانم ها بيشتر از 88 باشد، خطرات بسيار زيادي سلامتي آنها را به مخاطره مي اندازد. بديهي است هرچه اعداد به دست آمده بزرگتر باشد به صورت تصاعدي خطرات احتمالي نيز افزايش پيدا مي كند.
علل چاقي
دو گروه از عوامل مختلف، چاقي و افزايش وزن را موجب مي گردند كه عبارتنداز:
الف: علل خارجي:
۱ - پرخوري- ريزه خواري: در حال حاضر و در گذشته (والدين، نوزادان و كودكان را وادار به پرخوري مي كردند، در نتيجه تعداد سلول هاي چربي افزايش پيدا كرده و استعداد چاق شدن را در سنين بالاتر براي اين افراد فراهم مي سازد.)
۲ - عدم فعاليت بدني لازم يا كم تحركي
۳ - سن: در قبال هر 10 سالي كه از سن 25 سالگي عمر ما افزوده مي شود، نياز به انرژي
5 تا 7 درصد نسبت به گذشته، كمتر مي شود. در صورت عدم كاهش مصرف غذاها، چاقي خزنده اي آغاز مي شود و به تدريج پيشرفت مي نمايد.
۴ - عوامل فرهنگي و اجتماعي و محيطي
ب- علل دروني يا داخلي:
۱ - ژنتيك: يا زمينه هاي ارثي (فرزندان والدين چاق، هم از نظر زمينه هاي ژنتيكي و هم از بعد رفتاري به نسبت بيشتري از ساير كودكان در معرض خطر چاقي قرار دارند، به طوري كه اگر يكي از والدين چاق باشد، كودكان اين خانواده ها 50-41 درصد در معرض ابتلا به چاقي قرار دارند و در صورت چاق بودن هر دو اين درصد به 80-66 مي رسد.
۲ - علل عصبي و رواني: افراد در حالت عصبي گاهي 3 برابر بيشتر از حد نياز خود غذا مي خورند و يا افرادي كه دچار افسردگي هستند و از معاشرت گريزان و در چارچوب تنهايي، خودشان را با ريزه خواري و ناخنك زدن به غذاها مشغول مي كنند.
۳ - عوامل متابوليك و غدد درون ريز: كه خود تقسيم بندي گسترده اي دارد. تعدادي از آنها عبارتند از كم كاري غده تيروئيد- سندرم تخمدان پلي كيستيك- سندرم كوشينگ نارسايي بيضه ها- ضايعات وارده به هيپوتالاموس و...
همه موارد ياد شده از علل و عوامل چاقي به شمار مي آيند. چاقي به هر علت و دليلي كه عارض شود بايد تحت درمان هاي مفيد و مؤثر قرار گيرد كه در آينده ضمن اشاره به انواع مختلفي از آنها، بهترين و سالم ترين نوع كاهش وزن را به شما معرفي خواهيم كرد.
* رئيس انجمن تغذيه ايران

|   اجتماعي    |    اقتصادي    |    دانش فناوري    |    بـورس    |    حوادث    |    بين الملل    |
|   سياسي    |    شهر تماشا    |    سلامت    |    شهري    |    دانش    |    راهنما    |
|   ورزش    |    صفحه آخر    |

|    صفحه اول    |    آرشيو    |    شناسنامه    |    بازگشت    |