يكشنبه ۸ مرداد ۱۳۸۵
بررسي روند اجرا و موانع گازسوزكردن خودروها
اهداف غيرواقعي
علي ابراهيمي
بر اساس تكاليف قانوني و قراردادهاي منعقد براي گازسوزكردن خودروها بايد سالانه يك ميليون و ۳۰۰هزار خودرو در كشور گازسوز يا دوگانه سوز شوند. اين در حالي است كه خوشبينانه ترين پيش بيني ها حكايت از گازسوزكردن ۷۰ تا ۸۰ هزار خودرو تا پايان سال جاري بوده و برخي نبود تجهيزات لازم براي اجراي اين طرح  را نمودي از غيركارشناسي بودن طرح هاي ارائه شده براي گازسوزكردن خودروها مي دانند. علاوه بر ديدگاه  هاي متناقض دستگاه هاي مجري گازسوزكردن خودروها در زمينه تأمين مخزن سوخت، تبعات منفي دوگانه سوزكردن خودروها از نظر فني براي مصرف كنندگان نيز مطرح بوده و به نظر مي رسد رفع اين مشكل در گرو توليد موتور پايه  گازسوز مي باشد. اين در حالي است كه تا پايان سال ۸۷ تنها امكان توليد سالانه ۲۰۰ هزار دستگاه موتور پايه  گازسوز(موتور ملي) وجود دارد كه در مقايسه با ۹۷۰ هزار دستگاه خودرو توليد داخل بايد حداقل ۷۷۰ هزار خودرو با موتور پايه بنزيني،  دوگانه سوز شوند كه اين امر مشكلات اجراي طرح گازسوزكردن خودروها را دو چندان مي كند. از سوي ديگر هيچ برنامه اي براي افزايش توليد موتورهاي پايه  گازسوز در صنايع خودروسازي وجود ندارد و با اين روند تحقق اهداف طرح گازسوزكردن خودروها دور از دسترس مي نمايد.
002019.jpg
نبود مخزن و كيت گازسوز، كمبود جايگاه هاي عرضه سوخت سي ان جي و موانع پيش روي توليد خودروهاي پايه گازسوز در صنايع خودروسازي از جمله چالش هاي اجرايي شدن اين طرح هاست. در اين گزارش ديدگاه هاي خودروسازان و دستگاه هاي مجري گازسوز كردن خودروها و مشكلات و موانع اجرايي شدن اين طرح مورد بررسي قرار مي گيرد.
صنعت تكنولوژي و كمبود ساخت داخل
عضو كميسيون صنايع و معادن مجلس شوراي اسلامي با اشاره به اينكه اهداف تبيين شده توسط دولت براي گازسوزكردن خودروها محقق نمي شود، مي گويد: اين اهداف غيرواقعي است چرا كه مجموع توانمندي هاي دنيا براي گازسوزكردن خودروها نيز پاسخگوي اين مطالبات نيست.
حميدرضا كاتوزيان مي افزايد: تعداد مخازن سي ان جي كه در طول سال در دنيا ساخته مي شود ۴۰۰ هزار مخزن است. اين در حالي است كه تعيين هدف گازسوزكردن ۷۰۰ هزار خودرو در كشورمان با همه امكانات موجود دنيا نيز محقق نخواهد شد. از سوي ديگر توليد داخل اين مخازن نيز مشكلات زيادي دارد چرا كه احداث كارخانه توليد اين مخازن زمانبر است. اين در حالي است كه طرف خارجي حاضر باشد تا تكنولوژي لازم را به ما بدهد تا جايي كه اطلاع دارم اين تكنولوژي نيز به دليل آنكه كاربرد دوگانه داشته و مي تواند براي مصارف نظامي نيز مورد استفاده قرار گيرد به ما داده نمي شود.
عضو كميسيون صنايع مي گويد: از سوي ديگر استفاده از تكنولوژي گازسوز به روش قرار گرفتن مخزن گاز در صندوق عقب خودروها، ايمني پاييني داشته و در صورت تصادف منجر به انفجار مي شود. در دنيا پلت فرم خودرو را به گونه اي تغيير مي دهند كه جاي نصب اين مخازن در زير خودرو وجود داشته باشد. در مورد موتور نيز بايد توجه كرد در صورتي كه موتور بنزين سوز را گاز سوز كنيم به دليل اين كه نسبت تراكم در خودروهاي بنزين سوز پايين و در زمينه استفاده از گاز اين نسبت بالا است امكان گرفتن راندمان، قدرت و توان بالا از خودروهاي پايه بنزين سوز براي استفاده از گاز وجود ندارد. به اين دليل عموماً با توجه به كاهش توان خودروهاي دو گانه سوز در استفاده از گاز، راننده تمايل به استفاده از بنزين را داشته و عملاً دوگانه سوز كردن كاهش مصرف بنزين را در پي نخواهد داشت.
خودروسازان مقصرند
سازمان بهينه سازي مصرف سوخت كه تا پيش از اين وظيفه گازسوز كردن خودروها را برعهده داشته ضعف عملكرد خودروسازان براي تأمين مخزن را عامل كندي اجراي اين طرح مي داند. افشين بهلولي با اشاره به تكاليف خودروسازان براي تأمين مخزن گاز مي گويد: خودروسازان اقدام لازم را در اين زمينه به عمل نياورده اند و سهل انگاري شركت هاي خودروسازي در تهيه مخازن خودروهاي گازسوز با وجود توافق هاي حاصل شده در سال گذشته كمبودهايي را ايجاد كرده و انجام اين كار نيازمند جديت بيشتر شركت هاي خودروسازي است.
سازمان بهينه سازي به تعهدات خود
عمل نكرده است
اين در حالي است كه دبير انجمن خودروسازان معتقد است سازمان بهينه سازي مصرف سوخت به تعهدات خود براي تأمين مخزن گاز عمل نكرده و گرچه مقرر بوده تا اين سازمان براساس قرارداد تا نيمه اول سال جاري مخزن سوخت را تأمين كند و توافق وزارت صنايع و نفت تأمين مخزن از نيمه دوم سال توسط خودروسازان را تكليف كرده اما اين سازمان نسبت به تأمين مخزن تا پايان شهريور امسال اقدام نكرده است.
احمد نعمت بخش مي افزايد: با اين روند تأمين مخزن براي گاز سوز كردن خودروها امكانپذير نبوده و در ۶ ماهه نخست سال با كمبود مواجه هستيم .معتقدم در خوشبينانه ترين حالت تا پايان سال ۷۰ تا ۸۰ هزار خودرو گاز سوز مي شود.
دبير انجمن خودروسازان مي گويد: با اين روند براي جايگزيني خودروهاي فرسوده نيز بهتر است خودروهاي با مصرف بنزين كمتر جايگزين اين خودروها شوند. اين كه بخواهيم همه خودروهاي سواري را از تيرماه سال آينده دوگانه سوز كنيم به دليل مشكلات مذكور بعيد به نظر مي رسد.
روند مطلوب با امكانات موجود
از سوي ديگر رئيس كميسيون صنايع و معادن مجلس شوراي اسلامي گاز سوز كردن خودروها با امكانات موجود و اهداف پيش بيني شده در اين طرح را مطلوب ارزيابي نموده و مي گويد: معتقدم اهداف پيش بيني شده براي گاز سوز كردن خودروها با توجه به مشكلات موجود براي تأمين مخزن و لوله بدون درز محقق نخواهد شد اما روند انجام اين كار مطلوب بوده و در حد امكانات، خودروسازان قادر به انجام اين كار هستند.
سيدحسين هاشمي مي افزايد: طبيعي است با توجه به حجم تقاضاي بالا براي مخزن و گازسوز كردن خودروها اهداف پيش بيني شده براي سال جاري محقق نشود اما روند كنوني مطلوب بوده و گاز سوز كردن خودروها كار بسيار درستي است. نبايد انتظار داشته باشيم كه كاري با اين اهميت و نيازمند توان تخصصي بالا به طور صددرصد انجام شود گرچه روند انجام كار بسيار مناسب است.
ضرورت بازنگري در طرح گازسوز كردن خودروها
اين در حالي است كه عضو انجمن خودروسازان تحقق اهداف پيش بيني شده را در گرو تأمين مخزن گاز و لوله هاي بدون درز دانسته و معتقد است توليد سالانه يك ميليون و ۳۰۰ هزار مخزن گاز نه در كشور بلكه در دنيا نيز مقدور نيست همچنين افزايش توليد لوله مخصوص براي پاسخگويي به نياز و تأمين اين اهداف نيز نيازمند ۲ سال زمان است.
داود ميرخاني رشتي مي افزايد: از سوي ديگر تعداد دستگاه هاي سوخت رسان و همچنين ظرفيت گازرساني لوله هاي انتقال گاز از مبداء به كلانشهرها براي پاسخگويي به ۲ ميليون دستگاه خودرو طراحي شده و پاسخگويي ۴ تا ۵ ميليون خودرو دوگانه سوز مقرر تا پايان برنامه چهارم نخواهد بود.وي مي افزايد: با توجه به نبود امكانات لازم معتقدم تصميمات كنوني اتخاذ شده براي گازسوز كردن خودروها براساس اطلاعات نادرست و غيرعملياتي برخي نهادها اتخاذ شده و ضروري است تا با بررسي مجدد كارشناسان و متخصصين، اين تصميمات بازنگري و اصلاح شود تا در آينده نارضايتي هاي تازه اي را شاهد نباشيم.رئيس سابق انجمن خودروسازان معتقد است دوگانه سوز كردن خودروهايي كه موتور پايه بنزيني دارند داراي آثار منفي بوده و نارضايتي مالكان اين خودروها را به دنبال خواهد داشت. وي مي افزايد: افت قدرت موتور تا ۱۵ درصد، غيرقابل استفاده شدن صندوق بار خودرو، كاهش عمر موتور تا ۳۰ درصد به دليل خشك سوزي موتور پايه بنزيني، نياز به تعمير اساسي هر ۳ سال يك بار موتور، لزوم تعويض كاتاليست كانورتور هر ۲ سال يك بار با قيمت ۴۰ تا ۸۰ هزار تومان و احتمال بالاي باز كردن كاتاليست كانورتور توسط راننده به دليل بالا بردن قدرت موتور كه آلايندگي شديد را به دنبال خواهد داشت، از جمله آثار منفي گاز سوز كردن موتورهاي پايه بنزيني است.

اقتصاد انرژي
نگاه دو نشريه آمريكايي به تاثير ايران بر بازار نفت
گروه اقتصادي- روزنامه هاي آمريكايي نيويورك تايمز و هوستون كرانيكل اخيرا با انتشار گزارش هايي به بررسي شرايط اقتصادي ايران و تاثير آن بر بازار مهم نفت پرداخته اند و نقش ايران بر اين بازار را مهمترين برگ برنده ايران در مناقشه هسته اي با غرب خوانده اند.
نيويورك تايمز معتقد است:توقف صادرات نفت ايران شوك بسيار شديدي به بازارهاي جهاني وارد مي كند و توقف صادرات نفت ايران حتي در كوتاه مدت ضربه رواني بسيار شديدي به بازار جهاني وارد خواهد كرد.
هر چند كه دلايل فراواني را مي توان براي رشد بي سابقه بهاي نفت برشمرد، اما تحليلگران نفتي معتقدند، «عامل ترس و نگراني» از كمبود احتمالي در عرضه نفت يكي از دلايل مهم به شمار مي آيد.
نيويورك تايمز مي افزايد: هر اقدامي كه از جانب ايران براي محروم كردن كشور از درآمدهاي نفتي صورت گيرد، به لحاظ سياسي عواقب سختي براي دولت در پي خواهد داشت. با اين حال حتي يك توقف كوتاه مدت صادرات نفتي از سوي ايران نيز ضربه رواني شديدي به بازار جهاني وارد خواهد كرد و رهبران ايراني ممكن است اينگونه نتيجه گرفته باشند كه آسيب هاي اقتصادي به اروپا و آمريكا، منافعي براي كشور به دنبال خواهد داشت. به نوشته نيويورك تايمز، روسيه، چين و برخي رهبران اروپايي از اين نگرانند كه ايران در پاسخ به تهديدهاي آمريكا حتي به صورت موقت، تهديدهاي بالقوه خود را مبني بر توقف صدور نفت عملي كند.
روزنامه نيويورك تايمز به قدرت تاثيرگذاري ايران بر بازار نفت اشاره كرده و در ادامه نوشته است: با افزايش قيمت نفت از ۲۷ دلار در آغاز جنگ عراق به حدود ۶۵ دلار در فصل بهار و همچنين افزايش اين رقم به ۷۵ دلار در اثر تنش ها بر سر برنامه هسته اي ايران و تداوم درگيري ها در لبنان، قدرت ايران براي رد تهديدات غرب نيز افزايش يافته است.
روزنامه هوستون كرانيكل نيز نفت را برگ برنده ايران در پرونده هسته اي مي داند و مي نويسد: كشورهاي غربي نگرانند كه مبادا ايران زماني «كارت نفت» خود را رو كند.
در حالي كه مذاكرات كشورهاي غربي با ايران بر سر پرونده هسته اي اين كشور همچنان بدون نتيجه  خاصي ادامه دارد، بازار پرنوسان انرژي، ترس اين كشورها را نسبت به استفاده ايران از قدرت نفتي اش نگران ساخته است. اين گزارش مي افزايد:  تحليلگران نگرانند كه مبادا روزي ايران خشمگين شود و صادرات نفت خود را قطع كند و يا تنگه هرمز را بر نفت كش ها تنگ سازد. بر اساس اين گزارش، تا زماني كه بازارهاي جهاني نفت دچار تنگنا و نوسانات شديد هستند، تهران نسبت به درآمدهاي بالاي نفتي خود مطمئن خواهد بود و در مقابل، كشورهاي مصرف كننده نسبت به قطع صادرات نفت ايران، نگران خواهند بود. به گفته تحليلگران بازار نفت، ۱۵ دلار از سطح كنوني قيمت نفت در اثر تنش  هسته اي ايران به وجود آمده است. ايران حدود ۴/۲ ميليون بشكه در روز نفت صادر مي كند و انتظار مي رود درآمد نفتي اين كشور امسال به ۵۰ ميليارد دلار افزايش يابد. هوستون كرانيكل مي افزايد: ايران فقط ۳ درصد نفت صادراتي جهان را تامين مي كند اما افزايش روزافزون تقاضاي نفت به علت رشد بالاي اقتصادي چين، هند و خود آمريكا، تقاضا براي نفت كشوري چون ايران را افزايش داده است. اين گزارش مي افزايد: ايران همچنين تنگه حياتي هرمز را در اختيار دارد. روزانه ۱۵ ميليون بشكه معادل يك پنجم كل نفت توليدي جهان از تنگه هرمز عبور مي كند.

سايه روشن
عقب گرد در مذاكرات سازمان تجارت جهاني
گروه اقتصادي- با شكست آخرين تلاش ها براي نجات مذاكرات دور دوحه سازمان جهاني تجارت اين مذاكرات روز دوشنبه دوم مرداد ماه براي مدت نامعلومي به حال تعويق درآمد.
به گزارش همشهري، دور دوحه نهمين دور مذاكرات آزادسازي تجارت جهاني از زمان تاسيس گات در سال ۱۹۴۷ و اولين دور مذاكرات تجارت جهاني بعد از تاسيس سازمان جهاني تجارت است كه سال ۲۰۰۱ در شهر دوحه قطر آغاز شد. دستور كار گسترده اين دور از مذاكرات كه به نام دور توسعه اي دوحه موسوم شده، اختلاف نظر اعضاي سازمان جهاني تجارت را در پي داشته و همين امر موجب شده تا چندين ضرب الاجل تعيين شده براي پايان اين دور از مذاكرات بدون نتيجه پايان يابد. پيش از اين، ولفوويتز رئيس سازمان تجارت جهاني هشدار داده بود، در صورتي كه كشورهاي بزرگ از مواضع خود كوتاه نيايند، مذاكرات دور دوحه به زودي به شكست خواهد انجاميد.
پاسكال لامي رئيس سازمان تجارت جهاني نيز بارها هشدار داده بود كه مذاكرات دور دوحه كه به علت اختلاف نظرهاي گسترده اعضا نزديك به پنج سال طول كشيده است، به زودي به شكست كامل خواهد انجاميد،  مگر اينكه كشورهاي مذاكره كننده از مواضع خود كوتاه بيايند. مقامات تجاري جهان از دو سال پيش خواستار مداخلات سياسي بيشتر براي حل بن بست مذاكرات تجارت جهاني بوده اند، حال آنكه مذاكرات سازمان تجارت جهاني درباره جزئيات فني يارانه ها و تعرفه ها بدون نتيجه باقي مانده است.
مذاكرات دور دوحه كه از سال ۲۰۰۱ با هدف تسهيل مزاياي تجارت آزاد براي كشورهاي در حال توسعه آغاز شد، بارها از موعد زماني تعيين شده براي آن به تعويق افتاده است. رئيس بانك جهاني نيز به هنگام تشديد اختلاف نظرها در مذاكرات دور دوحه، از آمريكا خواست براي جلوگيري از شكست اين مذاكرات با كاهش يارانه هاي كشاورزي موافقت كند.
به گفته ولفوويتز، دولت آمريكا سالانه ۲۰ ميليارد دلار صرف اعطاي يارانه  به كشاورزان و محصولات كشاورزي مي كند كه اين امر موجب اعتراض ديگر كشورها است و آن را ناقض تجارت آزاد و به ضرر كشاورزان كشورهاي فقير مي دانند. اما آمريكا نهايتا در برابر اين فشارها براي كاهش يارانه هاي كشاورزي مقاومت كرد تا اينكه مذاكرات به حال تعليق درآمد. آمريكا بارها اعلام كرده بود كه ابتدا كشورهاي ديگر بايد تعرفه هاي كشاورزي را كاهش دهند تا آنگاه آمريكا به بررسي كاهش يارانه هاي كشاورزي خود بپردازد.
به گزارش همشهري، با وجود هشدارهاي مكرر پاسكال لامي مبني بر اينكه آينده سازمان تجارت جهاني به ،به توافق رسيدن اعضا در مذاكرات دور دوحه بستگي دارد، اما قدرت هاي بزرگ عضو سازمان تجارت جهاني از مواضع خود كوتاه نيامدند، تا سازمان تجارت جهاني شاهد عقب گرد دردناكي باشد.
در حالي كه بخش كشاورزي فقط ۱۰ درصد تجارت جهان را در اختيار دارد، اما به علت اهميت آن براي اقتصادهاي در حال توسعه، در كانون مذاكرات «دور دوحه» قرار گرفت و  به نظر مي رسد تا زماني كه مسئله كشاورزي در مذاكرات سازمان تجارت جهاني (WTO) به نتيجه نرسد،  هرگونه اجماع در ديگر مسائل، دور از انتظار خواهد بود.

اقتصاد
اجتماعي
انديشه
سياست
فرهنگ
شهرآرا
|  اقتصاد  |   اجتماعي  |  انديشه  |  سياست  |  فرهنگ   |  شهرآرا  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |