در غياب فيلمسازاني چون حاتمي كيا ،ملاقلي پور ،بيضايي و تقوايي حضور فيلم هايي چون سنتوري (داريوش مهرجويي)،رئيس(مسعود كيميايي)
و خون بازي (رخشان بني اعتماد)مي تواند به رونق جشنواره بيفزايد
فرامرز قريبيان و مسعود كيميايي در پشت صحنه رئيس
عكس: الميرا مقدم

دستاوردهاي مديريت تازه سينما
سال گذشته مديران ارشاد برگزاركننده جشنواره اي بودند كه اغلب فيلم هايش در زمان مديريت قبلي توليد شده بودند. به همين خاطر در فجر امسال است كه مي توان حاصل سياست هاي محمدرضا جعفري جلوه معاونت سينمايي وزارت ارشاد را مشاهده كرد. بيست و پنجمين جشنواره فيلم فجر، از اين منظر مي تواند اهميتي مضاعف بيابد چون در آن مي توان دستاوردها و احتمالاً كاستي هاي سياست هايي را كه در يك سال اخير بر سينما حاكم بود، ديد. اين در حالي است كه نهاد برگزاركننده جشنواره فجر يعني بنياد سينمايي فارابي كمترين ميزان تغيير و تحولات را تجربه كرده است.
گروه ادب و هنر- دو ماه ديگر در چنين روزهايي سينماگران و سينما دوستان در تب و تاب جشنواره فجر به سر خواهند برد، هر چند از همين حالا هم مي توان چشم اندازي را كه در انتظار بيست و پنجمين جشنواره فيلم فجر است تا حدودي حدس زد.
آنچه پيش رو داريد فقط يك گمانه زني اوليه از حاضران احتمالي جشنواره فجر است. تجربه سال هاي گذشته نشان داده كه حتي تا روز برگزاري جشنواره هم نمي توان با قطعيت از حضور فيلمي در آن سخن گفت ولي با احتساب تمام احتمالات و حوادث پيش بيني نشده فجر بيست و پنجم بضاعتش تقريباً همين فيلم هايي خواهد بود كه در اين جا به آن پرداخته ايم.
رونق سينماي دفاع مقدس
با فهرست كردن حاضران احتمالي جشنواره امسال، اولين نكته اي كه جلب توجه مي كند، حضور پررنگ توليدات دفاع مقدس است. با نمايش فيلم هايي چون روز سوم (محمد حسين لطيفي)، اتوبوس شب (كيومرث پوراحمد)، اخراجي ها (مسعود ده نمكي)، مثل يك قصه (خسرو سينايي) و پاداش سكوت (مازيار ميري) سينماي دفاع مقدس پررنگ تر از هميشه در جشنواره حضور خواهد يافت. جداي از اينها فيلم هايي چون سنگ، كاغذ، قيچي (سعيد سهيلي) و گناه فرزند (ابوالقاسم طالبي) هم به نوعي زندگي آدم هاي جنگ را در دل اجتماع به تصوير مي كشند.
نكته جالب توجه اينكه اغلب اين فيلم ها، اولين تجربه هاي سازندگانشان در سينماي جنگ به شمار مي آيند.
محمد حسين لطيفي بعد از ساخت چند كمدي پرفروش و يك فيلم سينمايي در ژانر وحشت و همچنين كارگرداني سريال هايي چون وفا و صاحبدلان ؛ با روز سوم اولين فيلم جنگي اش را تجربه مي كند. روز سوم كه با حضور بازيگراني چون حامد بهداد، باران كوثري و پوريا پورسرخ كليد خورده به ماجرايي عاشقانه در دل جنگ مي پردازد و به گفته سازنده اش با اين نيت مقابل دوربين رفته كه اثري پرمخاطب باشد.
كيومرث پوراحمد هم كه يكي از باسابقه ترين فيلمسازان پس از انقلاب است با اتوبوس شب اولين فيلم جنگي اش را ساخته است.
مازيار ميري كارگردان جوان پاداش سكوت  هم چنين وضعيتي دارد. او كه با قطعه ناتمام و به آهستگي به عنوان كارگرداني هنري ساز شهرت يافته بود، در فيلم تازه اش مي كوشد تا در زمينه سينماي دفاع مقدس حرف هاي تازه اي را بزند. فيلم ميري با حضور بازيگراني چون پرويز پرستويي، رضا كيانيان، مهتاب كرامتي و جعفر والي يكي از كنجكاو برانگيزترين كارهاي جشنواره امسال است.
در مثل يك قصه هم خسرو سينايي احتمالاً به سياق معمولش به تركيبي از مستند و فيلم داستاني رسيده است. اين فيلم هم اولين تجربه سينمايي در گونه جنگي است.
اخراجي ها ، هم كه اصلاً اولين ساخته بلند سينمايي كارگردانش است. اين فيلم به واسطه پس زمينه  سياسي- اجتماعي ده نمكي، مضمون جالب توجه فيلم و انبوه بازيگران شاخص اش قطعاً يكي از ديدني هاي جشنواره بيست و پنجم خواهد بود.
در هيچ دوره اي سابقه نداشته كه تا اين ميزان فيلمساز تازه وارد به حوزه سينماي دفاع مقدس؛ در جشنواره حاضر شده باشند. اين احتمال كه يكي دو فيلم از نمونه هاي بالا به جشنواره نرسد هم تفاوتي در موضوع ايجاد نمي كنند.
اين همه در حالي است كه فيلمسازان شاخص اين عرصه امسال جزو غايبان جشنواره خواهند بود. ابراهيم حاتمي كيا، رسول ملاقلي پور و احمدرضا درويش امسال فيلمي در جشنواره ندارند. حاتمي كيا همچنان درگير مجموعه تلويزيوني حلقه سبز است. ملاقلي پور احتمالاً در روزهاي برگزاري جشنواره فيلم جنگي عصر روز دهم را مقابل دوربين برده و درويش نيز همچنان پيش توليد فيلم تازه اش را پشت سر مي گذراند.
احتمال شركت رئيس و سنتوري
در شرايطي كه امسال هم بيضايي، تقوايي، فرمان آرا و كيارستمي در جشنواره غايب خواهند بود، احتمال دارد مهرجويي و كيميايي با آخرين ساخته هايشان به فجر بيايند.
رئيس تازه ترين فيلم مسعود كيميايي كه هنوز فيلمبرداري يك سكانس از آن باقي مانده است، هم اكنون توسط مصطفي خرقه پوش تدوين مي شود. كيميايي گفته كه براي رونق بخشيدن به جشن سالانه سينماي ايران همه تلاشش را مي كند تا رئيس به جشنواره برسد. فيلمي كه در آن بازيگراني چون فرامرز قريبيان، خسروشكيبايي، داريوش ارجمند، امين تارخ، مهناز افشار، لعيا زنگنه و پولاد كيميايي نقش آفريني كرده اند. رئيس حكايت رفاقت ها و عشق هاي قديمي است كه پس از گذشت سالها دوباره زنده مي شوند. كيميايي در اين فيلم پس از گذشت بيش ازيك دهه دوباره با فرامرز قريبيان كار كرده است.
كيميايي رئيس را در تداوم تجربه موفق حكم و گويا در همان حال و هوا ساخته است.
اگر حضور احتمالي رئيس در جشنواره منوط به اتمام مراحل فني آن است، سنتوري مهرجويي آماده نمايش است و اگر پروانه نمايش بگيرد در جشنواره حضور خواهد يافت. سنتوري البته به خاطر مشكل پروانه، جشن خانه سينما را از دست داد ولي به نظر مي رسد با كمي جرح و تعديل مشكل سنتوري  براي حضور در جشنواره حل شود. برگزاركنندگان جشنواره فجر، خوب مي دانند كه آمدن فيلم هاي مهرجويي و كيميايي تا چه اندازه به اعتبار و وزن فجر خواهد افزود. به همين خاطر است كه به نظر مي رسد هم رئيس تا موقع جشنواره آماده نمايش شود و هم
سنتوري  سرانجام پروانه نمايش بگيرد.
سنتوري  هم مثل رئيس فيلم پربازيگري است و در آن بهرام رادان و گل شيفته فراهاني نقش هاي اصلي و انبوهي از بازيگران شناخته شده در نقش هاي مكمل بازي كرده اند.
حضور نسل ميانه
ديگر فيلمي كه مي تواند به بيست و پنجمين دوره جشنواره فيلم فجر رونق ببخشد، فرزند صبح است. فيلمي كه افخمي با موضوع زندگي حضرت امام خميني(ره) سه سال پيش كليد زد و البته هنوز هم در مرحله فيلمبرداري به سر مي برد. فرزند صبح اگر به جشنواره امسال برسد، قطعاً يكي از آثار پرسر و صداي فجر خواهد بود.از فيلمسازان هم نسل افخمي كه احتمالاً در جشنواره امسال حاضر خواهند بود مي توان به رخشان بني اعتماد، احمدرضا معتمدي و فريدون جيراني اشاره كرد.بني اعتماد با خون بازي احتمالاً پرچمدار جريان سينماي اجتماعي در جشنواره امسال خواهد بود.بني اعتماد در اين فيلم كوشيده تا از منظري تازه به درد كهنه اعتياد بپردازد. باران كوثري، بيتا فرهي، مسعود رايگان و بهرام رادان بازيگران خون بازي  اند.
قاعده بازي كه نامش برگرفته از فيلم درخشان ژان رنواي است، توسط احمدرضا معتمدي كارگرداني شده است. معتمدي پنج سال پيش با فيلم ديوانه از قفس پريد سيمرغ بهترين فيلم جشنواره را از آن خود كرد. او در قاعده بازي به سراغ ژانر كمدي رفته است. در قاعده بازي   داريوش ارجمند، عليرضا خمسه، اكبر عبدي و حميد لولايي ايفاي نقش كرده اند.
فريدون جيراني هم كه سال گذشته با مجموعه ستاره ها پركارترين فيلمساز حاضر در جشنواره بود، قصد دارد امسال با پارك وي  به فجر بيايد.
پارك وي يك تريلر جنايي است كه گفته مي شود به حال و هواي قرمز نزديك است. محمدرضا شريفي نيا، رعنا آزادي ور، آناهيتا نعمتي و نيما شاهرخ شاهي از جمله بازيگران پارك وي هستند.
مهدي صباغ زاده هم كه از آخرين فيلم خوبش زمان زيادي مي گذرد، قصد دارد راننده تاكسي  را به جشنواره ارائه كند. صباغ زاده در دهه شصت يكي از حرفه اي ترين فيلمسازان سينماي ايران محسوب مي شد و با خانه خلوت از رشدي خيره كننده خبر داد ولي در يك دهه اخير هيچ كدام از فيلم هاي صباغ زاده آثار قابل توجهي نبوده اند. بايد ديد صباغ زاده با راننده تاكسي  به روزهاي اوجش بازمي گردد يا خير؟
از ديگر فيلم هايي كه حضور آنها در جشنواره امسال قطعي به نظر مي رسد مي توان به اقليما ساخته محمد مهدي عسگرپور اشاره كرد. سومين ساخته بلند عسگرپور كه سابقه دبيري جشنواره فجر را هم در كارنامه دارد، اثري اجتماعي و شهري است و از اين منظر فيلم متفاوتي در كارنامه سازنده اش محسوب مي شود. قدمگاه فيلم قبلي عسگرپور در جشنواره بيست و دوم فجر جوايزي را به خود اختصاص داد.
در جشنواره امسال احتمالاً شاهد حضور دو فيلم ماورايي هم خواهيم بود. نسل جادويي و جعبه موسيقي كه گويا تجربه هاي متفاوتي در اين عرصه به شمار مي آيند.
ايرج كريمي و فرزاد مؤتمن سازندگان اين فيلم ها، پيشتر گرايششان به سينماي هنري را در ساخته هاي قبلي شان اثبات كرده اند. به همين خاطر شركت فيلم هاي نسل جادويي و جعبه موسيقي در جشنواره را مي توان به مثابه حضور آثار سينماي روشنفكرانه هم تعبير كرد.
سينماگران زن
فيلم هاي بچه هاي ابدي (پوران درخشنده)، اين سه زن (منيژه حكمت) و چند روز بعد (نيكي كريمي) هم در صورت حضور در جشنواره، در كنار خون بازي بني اعتماد مي توانند سهم سينماگران زن در جشنواره بيست و پنجم را بالا ببرند. بچه هاي ابدي و اين سه زن در مرحله فيلمبرداري قرار دارند و چند روز بعد كه آماده نمايش است مثل كار قبلي كريمي حضور موفقي در عرصه هاي بين المللي داشته است.
فيلمسازان جوان
آفتاب به همگان يكسان مي تابد (عباس رافعي)، آتشكار (محسن امير يوسفي)، صبحي ديگر (ناصر رفائي)، خواب ليلا (مهرداد ميرفلاح) از ديگر گزينه هاي حضور در جشنواره امسال هستند. شايد پديده جشنواره امسال يكي از همين فيلم ها باشد. فجر هميشه محل خوبي براي كشف استعدادهاي جوان بوده است.

محسن شامحمدي با ساخت مجموعه شليك نهايي نقش مهمي  در جهت رونق سريال هاي پليسي ايفا كرد. مجموعه اي جذاب و ديدني كه در سالهاي بعد هم وقتي روي آنتن رفت، با مخاطبان ارتباط برقرار كرد. مجموعه هاي بعدي شامحمدي هم وجود با فراز و نشيب هايشان جزو آثار خوش ساخت سيما محسوب مي شدند. به همين خاطر است كه ضعف هاي ساختاري سريال كلانتر قدري عجيب مي نمايد.خبرگزاري مهر در تحليلي درباره اين سريال به بررسي اين ضعف ها پرداخته است.
***
مجموعه تلويزيوني كلانتر به كارگرداني محسن شامحمدي غير از ايرادهاي ساختاري، با فقر اتفاق مواجه است و سازندگان آن ميان انتخاب اثري با مضمون اجتماعي يا برخوردار از ويژگي هاي پليسي سرگردان به نظر مي رسند.
وقتي سريال هاي پليسي همچون سرنخ يا سري نخست كلانتر از تلويزيون پخش شد، مخاطبان تا اندازه اي اميدوار شدند كه راهي تازه پيش روي برنامه سازان قرارگرفته تا به جاي ساخت سريال هاي ملودرام و خانوادگي با مضامين تكراري آثاري به تلويزيون راه يابد كه تحرك و جلوه بيشتر داشته باشد. هر چند اين سريال ها توانايي رقابت با آثار خارجي پليسي را ندارند، اما به هر حال نمايي از يك پليس ايراني را به تصوير مي كشند.پس از چندي توليد آثار پليسي به خصوص با توجه به مشاركت نيروي انتظامي در ساخت سريال ها، از جمله خواب و بيدار، در تلويزيون گسترش بيشتري پيدا كرد و همين مسأله موجب شد ذهن بيننده با اين نوع آثار بيشتر آشنا شود. در همين زمينه وقتي خبر توليد سري دوم كلانتر منتشر شد، مخاطبان در انتظار سريالي به مراتب بهتر از سري نخست و در عين حال جذابتر بودند، اما اين اميد به يأس تبديل شد.
سريال هاي تلويزيوني پليسي - جنايي يا بايد داستاني پيچيده داشته باشند، به نحوي كه پيچ و خم داستان ذهن بيننده را تحريك كند تا هر قسمت را با علاقه به تماشا بنشيند و از كشف ماجراها لذت ببرد يا از صحنه هاي اكشن و پرتحرك برخوردار باشد كه بيننده را در ميان قصه قرار بدهد و زد و خورد ميان شخصيت ها بيننده را به هيجان بياورد و او را با تعليق مواجه سازد. اما داستان هاي سريال كلانتر اين ويژگي ها را هم نداشتند.هزينه هاي بالا و نبود امكانات كافي در ساخت سريال هاي پليسي با جلوه هاي ويژه تصويري توقع توليد سريالي پربرخورد در تلويزيون ما را كم مي كند. هر چند فخيم زاده در خواب و بيدار ثابت كرد با وجود كمبود امكانات مي توان در اين زمينه فعاليت نمود، اما از يك سريال پليسي انتظار قصه اي پرتعليق و معماگونه امري كاملاً طبيعي است كه سازندگان سري دوم كلانتر به اين موضوع بي اعتنا بودند.
در سال هاي اخير شبكه هاي تلويزيوني خارجي براي اينكه قصه ها به زندگي مردم عادي جامعه نزديكتر باشد و شرايطي فراهم شود كه مخاطب عام از تماشاي اين گونه آثار لذت بيشتري ببرد، داستان را طوري روايت مي كنند كه كارآگاهان افرادي عادي به نظر برسند و در طول قصه به زواياي زندگي عادي اين گونه افراد اشاره مي شود تا انسان هايي جدا از شرايط كلي جامعه به نظر نرسند. اما كلانتر به اندازه اي درگير شرايط اجتماعي و مضامين پيش پا افتاده شد كه اصل پليسي بودن قصه از بين رفت.
مسأله اينجاست كه سازندگان اين سريال نتوانستند تعادل لازم ميان يك اثر اجتماعي و ملودرام و قصه اي پليسي و معماگونه به وجود آورند و همه پتانسيل قصه صرف نشان دادن مشكلات اجتماعي شد. تاكيد بر تصوير كردن عوامل به وجود آورنده كلاهبرداري، سرقت يا اقدام به قاچاق مواد مخدر به اندازه اي روي قصه سايه انداخته بود كه حضور پليس حاشيه اي شد. ريتم كند داستان ها، كش آمدن بي جهت هر ايپزود براي ارائه در چند قسمت متوالي، نبود گره در قصه، فقر آزاردهنده اتفاقات فيلمنامه و قصه هايي كه در ذات خود هيچ جذابيتي نداشت جزو مهمترين مشكلات فيلمنامه اي اين سريال بود.
در سري دوم مجموعه تلويزيوني كلانتر ايرج نوذري، علي گرجي و آرام جعفري بازيگران ثابت سريال بودند. نوذري در اين سريال هيچ نشاني از يك كارآگاه پليس نداشت. نوع رفتار و عملكرد او حس مواجهه با يك افسر پليس تجسس را به بيننده منتقل نمي كرد. ديگر اينكه در سري نخست سريال بابك نوري ارتباط خوبي با نوذري پيدا مي كرد و تيم پليسي خوبي را تشكيل داده بودند، اما تغيير بازيگر اين ويژگي مثبت را از سريال گرفته بود.در اين سريال در داستان سهراب اردلان شجاع كاوه، روح الله مفيدي و مرجانه گلچين، در مسافر خوشبختي، سيامك اطلسي، مهوش افشارپناه، نفيسه روشن، شراره دولت آبادي، شراره رخام و بهزاد رحيم خاني و در مخمصه، رحيم نوروزي، ليلا برخورداري و مريم سلطاني به عنوان بازيگر ميهمان حضور داشتند، اما با اينكه در اين سريال تعداد زيادي از بازيگران حرفه اي و شناخته شده جلو دوربين رفتند، استفاده نه چندان حرفه اي كارگردان از اين بازيگران پتانسيل حضور اين افراد براي توليد اثري جذاب را در عمل از بين برد.

۱) جشنواره فيلم فجر، مهمترين ويترين سينماي ايران در سالهاي پس از انقلاب بوده است. چه در زماني كه همه فيلم ها ملزم به شركت در آن بودند و اصلاً پروانه نمايش به شرط حضور در فجر صادر مي شد و چه در يك دهه اخير كه چنين الزامي برداشته شده است. فجر در همه اين سالها اهميت خود را به عنوان شاخص ترين رويداد سينمايي سال حفظ كرده است. يك دليلش مي تواند اين باشد كه توجه جامعه به سينما، در ده روز برگزاري جشنواره فجر، به اوج خود مي رسد. در ايام برگزاري جشنواره، حتي رسانه هايي هم كه بقيه ايام توجه چنداني به سينما ندارند، به پوشش اين فستيوال مي پردازند. طبعاً اين ميزان توجه عمومي، مي تواند هر فيلمسازي را به شركت در جشنواره ترغيب كند. هر چند در اين سالها شاهد بوده ايم كه برخي از فيلمسازان شاخص، از ارايه فيلمشان به جشنواره پرهيز كرده اند، ولي رويكرد عمومي اهالي سينما حضور پررنگ در فجر بوده است.
۲) جشنواره فيلم فجر عنوان بين المللي دارد و هر سال در كنار مسابقه سينماي ايران، مسابقه بين الملل را هم برگزار مي كند. منتهي به دلايل متعدد، كسي بين المللي بودن جشنواره فجر را جدي نمي گيرد. ما در نمايش فيلم ها محدوديت هايي داريم كه طبيعي است يك فيلمساز خارجي آن را برنتابد. چون هيچ كس در دنيا بر اساس ضوابط ما فيلم نمي سازد. برگزاركنندگان جشنواره ناگزير از انتخاب اند. معمولاً هم فيلم هايي كه براي اكران داخلي خريداري مي شود، پيش از اكران عمومي در بخش بين الملل جشنواره شركت مي كنند.
نكته ديگر زمان برگزاري جشنواره فيلم فجر است. با فاصله اي كوتاه از فجر، جشنواره بين المللي برلين برگزار مي شود كه از فستيوال هاي ردهA دنياست و اين نكته هم خود مانع از حضور جدي فيلم هاي خارجي در فجر مي شود. همچنين مي توان به شيوه داوري ها در فجر اشاره كرد. گاهي اوقات در بخش بين الملل قضاوت هاي عجيب و غريبي صورت گرفته است. قضاوت هايي كه در آن به جاي آنكه شأن بين المللي فجر رعايت شود، به دست آوردن دل سينماگران داخلي، مبنا قرار گرفته است. به واقع از بخش بين الملل به عنوان بخش مكمل مسابقه سينماي ايران بهره گرفته شده است. يعني اگر فيلمي يا بازيگري به هر دليل در مسابقه سينماي ايران سيمرغ نگرفته، كوشيده شده در بخش بين الملل اين ماجرا جبران شود.
مجموعه اين عوامل، باعث شده تا بين المللي بودن جشنواره فجرتاحدودي جدي نباشد.
۳) اين شايد تنها جشنواره سينمايي دنيا باشد كه كيفيت آثارش به پاي مديران فرهنگي نوشته مي شود. جشنواره فجر به واسطه اينكه ذاتاً فستيوالي دولتي است،  عملكردش محصول سياست هاي فرهنگي دولت محسوب مي شود. اين جشنواره اي است كه نه تنها تحت نظارت دولت كه اصلاً توسط مديران دولتي در بخش فرهنگ و هنر، برگزار مي شود.
به همين خاطر درست در زماني كه جشنواره فجر بيش از دوره ديگري داعيه استقلال داشت، وزير ارشاد وقت (عطا مهاجراني) در دفاع از عملكردش مجلسيان را اين گونه خطاب داد: ما در جشنواره فجر، سيمرغ بلورين بهترين فيلم را به هيوا اهدا كرديم كه فيلمي متعلق به سينماي دفاع مقدس است .
با چنين پس زمينه اي طبيعي است كه خيلي ها در انتظار ديدن حاصل سياست هاي جعفري جلوه و همراهانش در جشنواره امسال باشند.
بيست و پنجمين جشنواره فيلم فجر به پاي سياست هاي معاونت سينمايي نوشته مي شود. همان طور كه در گذشته آن را ملاك ارزيابي مديريت سيف الله داد، محمدحسن پزشك و محمدمهدي حيدريان قرار مي دادند.
در سطحي كلان تر، درباره جشنواره فجر حتي وزير ارشاد هم بايد پاسخگو باشد.
۴) جشنواره فيلم فجر در ايام جشن هاي پيروزي انقلاب اسلامي برگزار مي شود. اين جشنواره اي است كه از ابتدا قرار بوده انگيزه اي براي حركت و پويايي سينمايي باشد كه به يمن پيروزي انقلاب، شكل گرفت و رشد كرد. به همين خاطر است كه در بررسي دوره هاي مختلف جشنواره فجر، مي توان فراز و نشيب هاي سينماي ايران را هم مورد ارزيابي قرار داد. در بخش ابتدايي اين يادداشت، به چند دليل براي اهميت جشنواره فجر اشاره كردم؛ اين يكي به نظرم بيش از تمام آنها اهميت دارد. اين باري است كه هم بر دوش سينماگران، هم مديران فرهنگي و هم كارشناسان و منتقدان سينمايي سنگيني مي كند. فجر مي تواند و بايد جشنواره اي باشد براي هر كسي كه دلش براي اين سينما مي تپد.

ايرنا- جعفر پناهي كارگردان فيلم آفسايد و محمدرضا فروتن هنرپيشه فيلم به آهستگي در چهل وچهارمين جشنواره سينمايي خيخون اسپانيا شركت مي كنند. اين جشنواره روز جمعه به مدت ?روز با نمايش ?? فيلم از كشورهاي مختلف جهان در شهر بندري خيخون در شمال اسپانيا برگزار مي شود. سخنگوي جشنواره خيخون در مادريد گفت: پناهي و فروتن فيلم هاي يادشده را معرفي و به پرسش هاي خبرنگاران و علاقه مندان درباره آن پاسخ خواهند داد.فيلم هاي ايراني در جشنواره بين المللي خيخون براي كسب جوايز برتر با آثاري از آمريكا، فرانسه، تايوان، استراليا، مكزيك، اسپانيا، آلمان، اتريش، چاد، بلژيك و انگليس رقابت خواهند كرد.