دوشنبه ۶ آذر ۱۳۸۵ - سال چهاردهم - شماره ۴۱۴۳ - Nov 27, 2006
توصيه هايي براي كاهش اثرگازهاي گلخانه اي زمين
سپهر از درز خانه هايمان آسيب مي بيند
ترجمه: پوپه ميثاقي
دماي متوسط سطح كره  زمين در طول يك صد سال گذشته يك درجه  فارنهايت افزايش يافته و شواهد متعدد حاكي از آن است كه بخش عمده  اين افزايش ناشي از گازهاي گلخانه اي خصوصاً دي اكسيدكربني است كه ما انسان ها توليد مي كنيم. اگرچه يك درجه ممكن است زياد به نظر نرسد، اما كوچك ترين افزايش در دماي زمين باعث تغييرات آب وهوايي و در نتيجه وقوع طوفان، خشكسالي، ايجاد مشكلات در توليد غذا و گسترش بيماري ها مي شود.
انتشار دي اكسيدكربن توسط انسان ها از دو منبع اصلي صورت مي گيرد: يكي سوزاندن سوخت هاي فسيلي و ديگري تغيير در كاربرد زمين ها مثل جنگل زدايي. براساس گزارش هاي سازمان ملل، هر آمريكايي سالانه به طورمتوسط مسؤول انتشار حدود 22 تُن دي اكسيدكربن است، كه اين ميزان براي ساكنان ديگر نقاط كره  زمين حدود شش تُن به ازاي هر نفر است. در واقع هر شهروند آمريكايي به اندازه  چهار اتومبيل دي اكسيد كربن توليد مي كند. از همين رو ، گفته مي شود آمريكايي ها بزرگترين دشمنان  آب و هوا در دنيا هستند.
بخش عمده  مباحث انجام شده در زمينه  تغييرات خطرناك آب وهوايي و راه كارهاي مقابله با آن ها به سياست گذاري هاي ملي و بين المللي مربوط مي شود ـ آيا آمريكا بايد پيمان كيوتو را امضا كند؟ آيا كشورها بايد استانداردهاي بازدهي خودروهاي خود را بالا ببرند؟ ... اما حتي بدون تغييرات مهم سياسي و قانوني، كارهاي زيادي وجود دارد كه هر فرد، تك تك ما، به عنوان انسان هايي مسؤول در مقابل محيط زيست، مي توانيم انجام دهيم تا وضعيت را بهبود بخشيم. نكات زير به شما كمك مي كند تا ميزان دي اكسيدكربني را كه شخصاً توسط خود شما وارد هوا مي شود كاهش دهيد و زمين را حتي يك قدم به وضعيت ايده آل و شايد رويايي نزديك كنيد.
گرم كردن خانه ها
بسياري از ما خانه هايمان را در طول تابستان مثل يخچال و در زمستان چون كوره  آتش مي كنيم. به علاوه خانه هاي ما از تك تك پنجره ها، درها، و منافذ خود گرما را بيرون مي دهد، و اين امر به معني اتلاف انرژي و در نتيجه افزايش توليد دي اكسيدكربن است.
متأسفانه انرژي هاي خورشيدي و بادي كه هر دو عمدتا الكتريسيته پاك توليد مي كنند هنوز گران هستند و كاربردشان رايج نشده است. اما مي توانيم با همين انرژي نفتي، گازي، يا برقي هم ميزان مصرف انرژي را براي گرم كردن خانه هايمان پايين بياوريم.
ـ شكاف درها و پنجره ها بخش زيادي از گرماي خانه ها را هدر مي دهد. گرفتن اين درزها كمك زيادي به حفظ گرما مي كند. استفاده از پنجره هاي دوجداره هم بسيار مؤثر است. برآورد شده است كه در آمريكا استفاده از پنجره هاي دوجداره سبب جلوگيري از ورود سالانه 10 هزار پوند دي اكسيدكربن به ازاي هر خانه به هوا مي شود. و اگرچه هزينه  نصب اين پنجره ها كم نيست، دولت آمريكا و سازمان هاي ايالتي و شهري براي تشويق مردم براي نصب اين پنجره ها به آنها تخفيف هاي مالياتي مي دهند.
ـ كاشتن درخت و بوته در اطراف پي خانه ها به عايق كردن خانه در مقابل باد و اتلاف دما در زمستان ها و همچنين در سايه بودن و خنك نگه داشته شدن خانه  در تابستان كمك مي كند.
ـ پايين آوردن دماي ترموستات هاي خانه در زمستان سبب كاهش دي اكسيدكربن مي شود. با پوشيدن بلوز و ژاكتي اضافه مي توان اين كاهش دما را به راحتي جبران كرد.
ـ شومينه هاي قديمي طوري طراحي شده اند كه با ايجاد كوران، دود ناشي از آتش را بيرون بكشند و اين يعني مكيدن گرما از خانه  شما. بنابراين بستن دريچه شومينه در زماني كه از آن استفاده نمي كنيد به حفظ گرماي خانه كمك مي كند.
غذا
ما تنها براي پختن غذا از سوختهاي فسيلي استفاده نمي كنيم بلكه در مراحل پيش از آن يعني در توليد محصولات كشاورزي، فرآوري مواد غذايي، بسته بندي آن ها، حمل ونقل آن ها براي رسيدن به بازار، و سرانجام هنگام پخت وپز اين مواد و تهيه  غذاهاي موردعلاقه از سوختهاي فسيلي استفاده مي كنيم.
بدون شك بهينه سازي شيوه هاي توليد كشاورزي نقش مهمي در كاهش انتشار گازهاي گلخانه اي در هوا دارد كه اين امر نيازمند آموزش كشاورزان و البته ارائه  امكانات لازم براي ايجاد تغييرات است.
ـ براي خود باغچه ا ي خانگي درست كنيد. حتي اگر آپارتمان نشين هستيد و حياط نداريد مي توانيد اين كار را در گلدان انجام دهيد و به اين ترتيب در زمستان هم مي توانيد گياهان تازه در دسترس داشته باشيد.
ـ مسأله  گوشت خوار يا گياه خوار بودن هم در ميزان انتشار گاز دي اكسيد كربن نقش دارد. شكي نيست كه خوردن استيك بسيار لذت بخش است، اما يك فرد گوشت خوار به طور معمول در مقايسه با يك فرد گياه خوار براي تهيه  غذاي خود يك تُن و نيم بيش تر دي اكسيدكربن در هوا منتشر مي  كند. به علاوه، توليد گوشت، خصوصاً گوشت گاو، انرژي بسيار زيادي استفاده مي كند. در نتيجه، نوع رژيم غذايي شما علاوه بر تأثيراتي كه بر سلامتي خودتان دارد بر سلامتي محيط زيست و زمين  هم اثر مي گذارد.
ـ در حد امكان از مصرف غذاهاي فرآوري شده خودداري كنيد چرا كه در تهيه  آن ها در مقايسه با مواد غذايي تازه و غذاهايي كه خودتان شخصاً مي پزيد انرژي بيشتري به كار مي رود.
لباس
شايد اصلاً به فكرتان نرسد كه با دستكاري كمد لباس تان هم مي توانيد ميزان انتشار دي اكسيدكربن را كاهش دهيد.
ـ احتمال اين كه تعداد زيادي از لباس هايتان از پنبه تهيه شده باشد زياد است. كاشت پنبه دشوار است، بنابراين كشاورزان پنبه كارمعمولا انرژي، مواد شيميايي و كودهايي كه دي اكسيدكربن توليد مي كنند،زيادي مصرف مي كنند. براي توليد يك شلوار جين معمولي سه چهارم يك پوند كود و آفت كش به كار مي رود و براي توليد هر تي شرت يك سوم پوند. اما اگر الياف به طوركلي به روش هاي غيرصنعتي كاشت شوند، انرژي كم تري مصرف و دي اكسيدكربن كم تري توليد مي شود. براي مثال پنبه، بامبو، و ابريشم را به عنوان مثال مي توان به صورت غيرصنعتي پرورش داد. پشم گوسفند و شتر اگر به صورت طبيعي توليد شود كمك زيادي به شرايط زيست محيطي مي كند. اما هر لباسي كه از نايلون، پلي استر، يا آكريليك تهيه شده باشد غرق در مواد نفتي است كه آن ها هم سرشار از دي اكسيدكربن هستند. امروزه طراحان و توليدكنندگاني هستند كه لباس هايشان را از مواد بازيافت شده تهيه مي كنند. ضررهاي بازيافت پلي استر كهنه به پلي استر نو بسيار كم تر از تهيه همين مواد به صورت تازه است. توليدكنندگان بزرگي اكنون به نهضت كمك به حفظ محيط زيست پيوسته اند و شروع به خريد پارچه هايي كرده  اند كه به صورت طبيعي و غيرصنعتي تهيه شده اند. در آمريكا اكنون تنها 05/0 درصد از كل سطح زير كشت پنبه به صورت غيرصنعتي است، با اين حال آن كشور و تركيه بزرگ ترين توليدكنندگان پنبه به صورت سالم هستند. تا حد امكان لباس هايي بخريد كه از مواد توليدشده به صورت غيرصنعتي تهيه شده باشند.
منبع: مجله اينترنتي SLATE

چشم انداز
003384.jpg
بعضي از روش ها براي كاهش گازهاي گلخانه اي شايد خيلي ساده به نظر برسند، و بعضي خيلي ايده آل گرايانه. اما روش هاي ديگري هم براي كمك به كاهش اين گازها از جمله دي اكسيدكربن و مقابله با روند گرم شدن كره  زمين وجود دارد. در هر حال آن چه بايد به آن توجه شود اين است كه گرم شدن كره  زمين مشكلي جدي براي سياره  ما و براي ماست و بايد تك تك ما به جاي آن كه به انتظار تصويب قوانين و دستورالعمل هاي لازم بنشينيم، خودمان احساس مسؤوليت كنيم و دست به كار شويم.

سرخه حصار و ورجين مقصد زمين خوارها
003372.jpg
گروه شهري با كمك دادسراي ناحيه 3 زمين خواري، 60 درصد اراضي تحت حفاظت محيط زيست استان تهران از زمين خواران خلع يد و به اين اداره كل عودت داده شد و پرونده بقيه اين اراضي در دست بررسي است.
مدير كل محيط زيست استان تهران با بيان اين مطلب به ايسنا گفت: 74 پرونده زمين خواري با ارزش 532 ميليارد تومان در مناطق تحت حفاظت محيط زيست تهران وجود دارد كه در اين پرونده ها حدود 10 ميليون و 633 هزار و 322 متر مربع از اراضي تحت حفاظت اداره كل محيط زيست استان تهران به تصرف زمين خواران درآمده بود.
وي بزرگترين پرونده زمين خواري را در اراضي تحت حفاظت منطقه جاجرود عنوان كرد و گفت: بر اساس اين پرونده مجزا يكهزار و 700 هكتار از اراضي منطقه حفاظت شده جاجرود در دادسراي ناحيه 3 زمين خواري مطرح شده است كه هم اكنون فرد متهم دستگير شده و در زندان به سر مي برد كه اين پرونده جدا از 74 پرونده ياد شده است.
مدير كل محيط زيست استان تهران با اشاره به اين كه هر گونه واگذاري در مناطق تحت حفاظت سازمان حفاظت محيط زيست و مناطق 4 گانه ممنوع است، گفت: عرصه هاي طبيعي تحت حفاظت اداره كل محيط زيست استان تهران در بخشهاي خشكي و آبي بيش از يك سوم عرصه هاي طبيعي استان تهران را تشكيل مي دهد.
وي افزود: پاركهاي ملي خجير ، سرخه حصار و لار با وسعت 60 هزار هكتار، مناطق حفاظت شده البرز مركزي، كوير مركزي، جاجرود و ورجين با وسعت 460 هكتار و مناطق شكار ممنوع گاوده، فيروزكوه و طالقان و دو رودخانه حفاظت شده كرج و جاجرود در لواسانات و كرج كه به عنوان تنها منابع تامين كننده آب شرب تهران محسوب مي شوند تحت حفاظت اداره كل محيط زيست استان تهران قرار دارند.
مدير كل محيط زيست استان تهران در ادامه با اشاره به اين كه اراضي تحت حفاظت محيط زيست استان تهران از موقعيت بسيار خوبي برخوردار است و ارزش بسيار بالايي دارد، تاكيد كرد: اين مسايل موجب شده كه دخل و تصرف در اين اراضي زياد شود.
بر اساس آخرين آمار طبق گفته دبير شوراي حفظ حقوق بيت المال در اراضي و منابع طبيعي استان تهران 14 ميليون مترمربع از اراضي دولتي و ملي از دست غاصبين و متصرفين عدواني خلع يد و به دولت و نهادهاي ذيربط تحويل داده شد. ارزش ريالي اين اراضي به موجب استعلام از نهادهاي مذكور 465 ميليارد تومان برآورد شده است.
از سوي ديگر، آيت الله هاشمي شاهرودي، رييس قوه قضاييه در آخرين اظهارات خود اعلام كرده است كه عدم هماهنگي بين دستگاه هاي اجرايي در زمينه مسايل مربوط به زمين موجب بروز مشكلات فراوان شده، و در اين موارد نظارت ها نيز ضعيف بوده است.
بيشترين زمين خواري در پارك ملي سرخه حصار و منطقه حفاظت شده ورجين در لواسانات است.
بزرگيان با اشاره به اين كه بيشترين زمين خواري در پارك ملي سرخه حصار و منطقه حفاظت شده ورجين در لواسانات است، خاطرنشان كرد: منطقه حفاظت شده كوير و پارك ملي لار كمترين تعرضات را دارند.
وي افزود: اخيرا با توجه به احداث سد ماملو فشار مضاعفي به پارك ملي خجير وارد شده و زمين خوارها به اين منطقه هجوم آورده اند.
مدير كل محيط زيست استان تهران گفت: يك روستاي قديمي مخروبه در اين منطقه وجود دارد كه هم اكنون عده اي شبانه در آن ديوار چيده اند و به بهانه احياي مجدد دامهاي خود در منطقه قصد دارند در اين محل ساكن شوند.
وي بيشترين متصرفين اراضي تحت حفاظت را برخي تعاونيهاي مسكن، تعدادي از دستگاهها و شركتها، شماري از بوميان منطقه و دلالان زمين خوار - كه اين دسته از دلالان تحت حمايت باندهاي مافياي زمين خواري فعاليت مي كنند - عنوان كرد و گفت: متاسفانه اين افراد به بهانه توسعه شهر و روستا، اجراي طرحها، ساخت مسكن، احداث مناطق گردشگري و.... به اين مناطق وارد مي شوند.

آغاز مطالعه روي مردان نمكي
003381.jpg
گروه شهري متخصصان خارجي مطالعات ديرين انسان شناسي و باستان شناسي را روي مردان نمكي آغاز كردند.
در اين مطالعات، نوع تغذيه، وضعيت سلامت مردان نمكي پيش از مرگ، آزمايش هاي DA و ساليابي موميايي هاي نمكي توسط متخصصان دانشگاه هاي آكسفورد و يورك مورد مطالعه قرار مي گيرد. مطالعات يادشده طي عقد قرارداد ميان پژوهشكده باستان شناسي و دانشگاه هاي آكسفورد و يورك ، توسط متخصصان اين دانشگاه ها آغاز شده است.
ابوالفضل عالي ، سرپرست كاوش هاي باستان شناسي معدن نمك چهره آباد در گفت و گو با ميراث خبر با اعلام اين  مطلب افزود: چند روز پيش دو نفر از متخصصان باستان شناسي و انسان شناسي از دانشگاه هاي آكسفورد و يورك به زنجان آمدند تا براي آغاز مطالعات جديد روي مردان نمكي، از اين موميايي هاي تاريخي نمونه برداري كنند.
روز دوشنبه 29 آبان ماه هيات انگليسي و آمريكايي متشكل از دكتر مارك پلارد، متخصص شيمي، از دانشگاه آكسفورد و دكتر دن برات ول، متخصص بيولوژي از دانشگاه يورك به دعوت پژوهشكده باستان شناسي به ايران سفر كردند.

عجايب ايران
ميمند
003375.jpg
آرش نورآقايي - جايزه ملينا مركوري، جايزه  اي است كه از سوي دولت يونان با همكاري يونسكو و ايكونوس (شوراي حفاظت از بناها و محوطه هاي تاريخي) اهدا مي شود. در 16 شهريور 1384 اين جايزه به روستاي ميمند رسيد. روستاي ميمند هفتمين منظر فرهنگي ، طبيعي و تاريخي جهان است كه جايزه مزبور را دريافت كرده است. روستاي چندين هزار ساله ميمند كه در دل صخره هاي سخت و در نزديكي شهر بابك در استان كرمان جاي دارد، يكي از معدود روستاهاي تاريخي در جهان است كه هنوز روابط سنتي زندگي در آن جريان دارد و مي توان تعامل انسان و طبيعت را در عصر ماشين به خوبي در آن مشاهده كرد.
در واقع منظر فرهنگي تاريخي ميمند يكي از جذاب ترين و منحصر به فردترين آثار باقي مانده از تاريخ بشريت است. نقوش و سفال هاي چندين هزار ساله مكشوفه، تاريخ طولاني ميمند را گواهي مي دهند. روستاي ميمند از آب و هواي معتدل كوهستاني برخوردار است و در مرز مشترك دشت و كوهستان واقع شده. ساكنان اين روستاي صخره اي هنوز با گذشت چند هزار سال از ساخت آن در درون حفره هايي زندگي مي كنند كه پنجره و دودكش ندارد و به زبان محلي كيچه ناميده مي شود. اصالت اين روستا تنها مخصوص خانه هاي شگفت آن نيست. رفتار ساكنان ميمند به همراه آداب و رسوم فضايي را ايجاد مي كند كه خواه ناخواه انديشه و توجه همگان را با خود به آنجا مي برد كه خود مي خواهد. هنوز در زبان و گويش مردم آنجا واژه هايي از زبان پهلوي ساساني يافت مي شود. خانه ها در دل كوه  ايجاد شده اند و شامل اتاق، پستو، راهرو و ستون هستند. آتشگاه هاي سنگي ميمند در دوره  اسلامي به مسجد تبديل شده اند و امروز اگر به ميمند مي رويد يادتان باشد از مسجد سنگي آن ديدن كنيد. شكل و شمايل خانه هاي ميمند كارشناسان را به اين انديشه مي رساند كه اين روستا روزگاري متعلق به كساني بود كه به آئين مهرپرستي اشتغال داشتند.

نگاه دوم
حضور 9 هزارساله انسان
در دشت قزوين
003378.jpg
گروه شهري كشف سفال هايي در لايه هاي زيرين استقرار دوره زاغه در دو تپه باستاني دشت قزوين باستان شناسان را راهي محل استقرار ساكنان 9 هزار ساله اين منطقه كرده است.
كاوش هاي باستان شناسي در دشت قزوين به منظور شناسايي محوطه هاي باستاني پيش از زاغه منجر به كشف سفال هاي جديدي شد كه در لايه هاي زيرين استقرار دوره زاغه در دو تپه باستاني دشت قزوين مدفون مانده بودند.
حسن فاضلي نشلي ، رئيس پژوهشكده باستان شناسي و سرپرست هيات باستان شناسي دشت قزوين دراين باره به ميراث خبر گفت: كاهش يكباره قدمت تپه باستاني زاغه پس از مطالعات كربن 14، از 9 هزار سال به 6500 سال، هيات باستان شناسي را برآن داشت تا به منظور پاسخ به اين سئوال كه ساكنان دشت از چه زماني در آن مستقر شده اند، دو تپه باستاني ابراهيم آباد و چهاربنه دشت قزوين را مورد كاوش  قرار دهند. حاصل اين كاوش ها كشف سفال هاي جديدي بود كه تا امروز با آن مواجه نشده  بوديم و در لايه هاي زيرين دوره زاغه قرار گرفته بودند.
وي افزود: قدمت اين سفال ها را تا هزاره هفتم پيش از ميلاد تخمين زده ايم اما براي اثبات اين موضوع نياز به انجام آزمايش هاي كربن 14 داريم تا تاريخ درست لايه هاي كشف شده  را بيابيم.
سفال ها طي ايجاد يك ديواره لايه نگاري به ارتفاع 5/10 متر روي تپه ابراهيم آباد كشف شد. همچنين تعداد ديگري از سفال ها نيز در تپه باستاني چهاربنه شناسايي و كشف شد.
فاضلي در توضيح اين مطلب گفت: در ابراهيم آباد كه تپه اي 8 متري است پس از ايجاد ديواره  لايه نگاري، با سفال هاي دوره چشمه علي، سيلك يك و سفال هاي تگرگي و منقوش زاغه مواجه شديم. اما دو سه متر كه پايين تر آمديم، با سفال هايي جديد مواجه شديم كه در مقايسه با سفال هاي دشت تا امروز كشف نشده  بودند.
اين سفال ها در لايه اي پايين تر از لايه زاغه كشف شده است و به همين دليل باستا ن شناسان در قديمي تر بودن آن نسبت به زاغه ترديدي ندارند.
فاضلي در ادامه گفت: در لايه تازه كشف شده دوك نخ ريسي وجود ندارد. اين درحالي است كه در لايه هاي زاغه با انبوهي از دوك نخ ريسي مواجه هستيم. اين به ما نشان مي دهد كه در لايه هاي جديد هنوز حيوان اهلي نشده و احتمالا ما با دوره نوسنگي همراه با سفال كه متعلق به 9 هزار سال پيش است مواجهيم. حيوانات در دو مرحله دست آموزي و تغييرات مورفولوژي به منظور استفاده از پشم و شير و غيره اهلي شده اند كه در اين جا منظور از اهلي نشدن حيوانات به مرحله دوم و تغييرات مورفولوژي مربوط مي شود. هيات باستان شناسي اميدوار است طي آزمايش هاي جانور باستان شناسي اين موضوع به درستي آشكار شود.
فاضلي در ادامه گفت: در چهاربنه نيز كاوش  در زير 6 متر رسوب گذاري دشت انجام شد كه در آن جا نيز سفال هاي تيپيك پيش از زاغه كشف شد كه نمونه  آن تا امروز در دشت ديده نشده بود.
مدفون شدن تپه چهاربنه در زير 6 متر رسوب دشت، باستان شناسان را بر آن داشته تا با انجام عمليات باستان شناسي، عوامل جوي تاثير گذاري كه احتمالا در دوره برنز (هزاره سوم پيش از ميلاد) دشت را به اين وضعيت رسانده است، شناسايي كنند. دشت قزوين كه از آن به عنوان پايگاه نخستين استقرارهاي بشر در مركز فلات ايران ياد مي شود، همواره مورد توجه باستان شناسان زيادي بوده است.
اين دشت باستاني سال ها پيش توسط دكتر عزت الله نگهبان، پدر باستان شناسي ايران مورد كاوش قرار گرفت كه طي آن در تپه زاغه، ديواري بلند كه نماد مذهبي را به همراه دارد كشف شد.

زادبوم
اجتماعي
ادب و هنر
اقتصادي
دانش فناوري
بـورس
حوادث
بين الملل
سياسي
شهر تماشا
سلامت
شهري
دانش
ورزش
صفحه آخر
همشهري ضميمه
|  اجتماعي   |   ادب و هنر   |   اقتصادي   |   دانش فناوري   |   بـورس   |   زادبوم   |   حوادث   |   بين الملل   |  
|  سياسي   |   شهر تماشا   |   سلامت   |   شهري   |   دانش   |   ورزش   |   صفحه آخر   |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   شناسنامه   |   چاپ صفحه   |