مريم جمشيدي
اين روزها فضاي كشور، مملو از مباحث مرتبط با انتخابات است ، انتخابات مجلس خبرگان رهبري، شوراهاي شهر و انتخابات مياندوره اي مجلس در اين بين انتخابات شوراي شهر از تحرك و پويايي خاصي باتوجه به ماهيتش برخوردار است.
شوراهاي شهر مولود نوپايي هستند كه بيست و چهارم آ ذر، سومين دوره تولدشان را جشن مي گيرند. با انتخاب اعضاي شوراهاي شهر، نيازهاي بدنه جامعه و تكاليف شهري به عنوان ملموس ترين فعاليت هاي عيني از ديد مردم تعيين و اجرايي مي شود.
شوراي شهر را مي توان مدعي العموم مردم در بخش هاي مديريت شهري دانست و شاخصه مديريت شهري نيز، شهردار است كه چند سالي است بعد از تشكيل شوراها، از سوي اعضاي آن انتخاب مي شود.
انتخاب شهردار را مي توان يكي از مهمترين وظايف و راهگشاترين تصميمات شوراهاي شهر در نظر گرفت.
انتخابي كه بعضاً چالش برانگيزترين بحث ميان اعضاي شورا بوده است. شايد از اين رو است كه براي سومين دوره انتخابات شوراهاي شهر و روستا، برخي گروه هاي سياسي در كنار ارائه ليست كانديداها و معرفي آنها، شهردار منتخب خود را نيز اعلام مي كنند.
چنين اقدامي از سوي احزاب و گروه هاي سياسي، رفتار نوپايي است كه در اين دوره از انتخابات، ظهور بيشتري پيدا كرده و در عين حال به موضوع بحث محافل سياسي نيز تبديل شده است.
اكنون تعداد بيشتري از دسته هاي مختلف سياسي به معرفي شهردار منتخب و مورد نظر خود پرداخته اند. به همين علت نيز مخالفان و موافقان زيادي هم به بحث در اين باره مي پردازند.
در همين راستا، مهدي كوچك زاده عضو فراكسيون اصولگرايان مجلس در مخالفت با معرفي شهردار از سوي ليست هاي انتخاباتي، مي گويد كه اين كار به نوعي تحميل بر كساني است كه بعدها به عنوان اعضاي شوراي شهر انتخاب مي شوند.
وي در گفت و گو با ايسنا با بيان اينكه ضرورت معرفي شهردار را منطقي نمي داند، افزود: انتخاب شهردار بر عهده كساني است كه به عنوان عضو شوراي شهر انتخاب مي شوند و در حال حاضر مشخص نيست ليست هايي كه ارائه مي شوند و شهرداري كه از طرف ارائه كنندگان ليست ها معرفي مي شود، همان كسي باشد كه بعداً اعضاي شوراي شهر، براي انتخاب او، اراده مي كنند.
اين نماينده تهران همچنين تصريح كرد كه با اين اقدام، كساني كه در يك ليست گروهي قرار مي گيرند پيشاپيش متعهد مي شوند كه يك فرد را به عنوان شهردار انتخاب كنند كه در حقيقت اين شهردار، يك حزب مي شود.
مريم بهروزي، مسئول كميته سياسي جامعه پيروان خط امام و رهبري نيز، در اينباره تاكيد مي كند كه در حال حاضر بايد به دنبال انتخاب يك شوراي شهر خوب باشيم نه اينكه براي انتخاب شهردار با يكديگر رقابت كنيم.
در عين حال، حسين نوش آبادي، عضو فراكسيون اصولگرايان هم ، درمورد معرفي شهردار و از سويي گروه هايي كه ليست مي دهند،گفت: اين اقدام منطقي نيست.
اين نماينده مجلس در ادامه افزود: معرفي شهردار همواره با معرفي نامزدهاي انتخابات شوراها، شائبه تبليغاتي بودن كار را به وجود مي آورد و خارج از عرف معمول است.
وي در توضيح صحبتهايش خاطرنشان كرد: چه بسا حزبي همراه ليستي كه مي دهد، شهردار را معرفي كند ولي بعداً بخواهد درباره آن شخص، تجديدنظر كند يا اينكه اعضاي شوراها به آن شخص معرفي شده، پايبند نباشند بنابراين اين اقدام، غيرمعمول و نامتعارف است. از سوي ديگر فاطمه آجرلو عضو خانه ملت نيز، معرفي شهردار از سوي ليست هاي انتخاباتي را، يك اقدام تعجيلي و تبليغي مي داند. اين عضو فراكسيون اصولگرايان مي گويد: در حال حاضر بحث انتخاب شوراها مطرح است و به نظر مي رسد كه معرفي شهردار، يك نگاه تحميلي را حاكم مي كند.
آجرلو خاطر نشان مي كند: اين نهايت مداخله است كه جناح ها بخواهند در ليست هاي خود، شهردار مورد نظر خود را هم، معرفي كنند؛ چرا كه معرفي شهردار، بايد از سوي شوراها انجام شود و شوراها آزادانه با نگاهي به مبناي نياز شهر، شهردار را انتخاب كنند.
به شوخي مطرح مي كنيم
اما در كنار مخالفان معرفي شهردار در ليست نامزدهاي مورد حمايت گروه ها، تعدادي ديگر موافق اين روال بوده و آن را اقدامي مثبت مي دانند.
در همين زمينه، سيدعلي ميرهادي دبير شاخه روحانيون حزب اعتمادملي، معتقد است كه جريان ها و گروه هايي كه قصد ارائه فهرست انتخاباتي براي شوراها را دارند، بايد شهردار مورد نظر خود را براي آينده به افكار عمومي معرفي كنند تا مردم با اميد بيشتري به صحنه بيايند. وي افزود: بسيار پسنديده است كه در احزاب و گروه هاي مختلف مطرح شود كه اگر فهرست مدنظرشان را مي آورند چه كسي را به عنوان شهردار بهتر است معرفي كنند.
عضو حزب اعتماد ملي همچنين درباره مطرح شدن اين موضوع در حزب متبوعش گفت: گاهي مواقع به شكل متفرقه و در قالب شوخي و جدي، بحث شهردار مدنظرمان، مطرح مي شود اما هنوز روي اين موضوع به شكل جدي كار نكرده ايم.
اما علي شكوري راد، عضو حزب مشاركت نيز، معرفي شهردار را در ليست هاي انتخاباتي كار مطلوبي دانست كه باعث مي شود تا مردم نيز راحت تر بتوانند درباره شناخت كانديداهاي شوراها، به قضاوت بپردازند. وي در گفت و گو با همشهري خاطرنشان كرد: كساني كه به عنوان نامزد شهردار معرفي مي شوند، بيانگر گرايش و برنامه آنان هم مي تواند باشد و پيام رساتري را به مردم مي رساند كه اينها در صورت انتخاب شدن كدام گرايش و فرد را براي مديريت شهر مناسب مي دانند؛ زيرا مهم ترين كاري كه شوراهاي شهر انجام مي دهند، انتخاب شهردار است و نظارت بر امور شهري و غيره، در مرتبه بعدي قرار مي گيرد و در عين حال بخش عمده اي از اين كار به وسيله شهردار انجام مي شود. بنابراين، اين اقدام را مثبت مي دانم و كار خوبي است.
شكوري راد در عين حال يك اما در كنار گفته هايش ذكر مي كند و مي گويد: البته نبايد به مردم قول قطعي در اين مورد داد زيرا هر كسي كه انتخاب مي شود، داراي يك راي از 15راي در شوراي شهر است و مردم هم نبايد تلقي كنند كه لزوما با راي دادن به يك نفر مي توانند شهردار را هم انتخاب كنند. چون مجموعه افرادي كه وارد شوراي شهر مي شوند تصميم مي گيرند كه چه كسي شهردار شود.
وي همچنين با تاكيد بر اينكه معرفي كردن شهردار مي تواند گرايش نامزدهاي شوراهاي شهر را معرفي كند، تصريح كرد: از آنجايي كه اينگونه مسائل در جامعه خوب جا نيفتاده و سابقه چنداني ندارد، ممكن است اينطور تلقي شود كه هر فردي كه به شورا رفت، مي تواند شهردار را هم انتخاب كند. و اين در حالي است كه عملا چنين چيزي امكان ندارد و در صورتي كه كانديداهايي با گرايش هاي مختلف به شورا راه پيدا كنند، آن وقت تعامل بين اين افراد است كه تعيين مي كند چه كسي شهردار شهر شود.
از سوي ديگر محمدعطريانفر، عضو شوراي مركزي كارگزاران نيز در اين زمينه مي گويد: اگر فعاليت ها و رقابت ها حزبي باشد و تركيب بندي اعضا به صورت حزبي، در انتخابات مشاركت كند، بحث مطرح شدن مدير اجرايي گروه و حزب به عنوان شهردار نيز، خوب و اقدامي سازنده است. اما اگر در اين رقابت، پيروزي قطعي و مسلم براي آنان و گروهشان وجود نداشته باشد. طبيعتاً در مرحله انتخاب فرد به عنوان شهردار، دچار مشكل خواهند شد. زيرا شيوه انتخاب بايد به صورت ائتلافي باشد و عملا نمي توان به آن قولي كه درباره انتخاب شهردار داده شده است عمل كرد.
عطريانفر با تأكيد بر اينكه گروهي مي تواند شهردارش را قبل از موفقيت در انتخابات به همراه ليست كانديداهاي شورا معرفي كند كه اميد داشته باشد ليستش به طور صددرصد راي مي آورد افزود: در غير اين صورت اگر اين پيروزي به طور كامل نبوده و بخشي از كانديداها به شورا راه يابند، چه بسا كه نتوانند به تعهدشان درباره انتخاب شهردار عمل كنند.
وي كه خود طرفدار انتخاب شهردار با رأي مستقيم مردم و فارغ از اراده شوراهاست، در ادامه تصريح مي كند: در شرايط فعلي كه گروه هاي سياسي به صورت حزبي مجزا فعاليت نمي كنند و بيشتر بايد، احزاب همسو با يكديگر ائتلاف كنند، شايد نشود كه در بحبوحه انتخابات شهردار را هم معرفي كرد. لذا اين موضوع نيازمند دقت بيشتري است.
سهيلا جلودارزاده، عضو شوراي مركزي حزب اسلامي كار نيز در تأييد معرفي شهرداري از سوي گروه هاي سياسي در كنار ليست كانديداهايشان مي گويد: چه خوب است كه هر تشكل سياسي با استفاده از امكانات خود همراه با ليست مورد نظرشان، شهردار منتخب آن ليست را هم معرفي مي كند و در عين حال، در كنار معرفي شهردار، برنامه هايشان را هم براي شوراي شهر و شهرداري ارائه دهند تا مردم بدانند به چه كساني و با چه تعهدي دارند راي مي دهند و بدين ترتيب براي دوره هاي بعد هم، مي بينند كه چه ميزان از اين شعارها تحقق يافته است.
اما اين فعال سياسي، در ادامه به موضوع ديگري اشاره مي كند و خاطرنشان مي كند: البته بايد اين را هم در نظر داشت كه اگر فردي جايگاهي را احراز كرد و منابع مالي و نيروي انساني را در اختيار گرفت، نبايد از اين امكانات براي تثبيت جايگاه خود و افراد وابسته به خود استفاده كند كه اين امر، به طور كلي خلاف قانون اساسي و خلاف رويه اي است كه حضرت امام به ما آموزش داده و انتظار داشته اند. وي افزود: اگر مي بينيم كه در قانون اساسي و انتخابات، ذكر شده فردي كه قصد شركت در انتخابات را دارد، از چند ماه قبل بايد از سمت دولتي خود استعفا كند و اين به آن دليل است كه از منابع موجود در اختيارش، به نفع خود استفاده نكند. اما اين نقص در قانون شوراها وجود دارد و تشكيلات شوراها تبديل شده به احزاب سياسي افرادي كه در اين نهاد هستند.
جلودارزاده در خاتمه خطاب به مردم درباره معرفي شهردار در ليست انتخاباتي گروه هاي سياسي تصريح مي كند: البته مردم بايد اين را بدانند كه در صورتي كه چه تمام اعضاي ليست و كانديداها راي بياورند يا نياورند هميشه احتمال اينكه شهردار معرفي شده تغيير كند، وجود دارد. اقدام تعجيلي، تبليغي، دخالت در وظايف شوراها، آشنايي بيشتر مردم با برنامه هاي كانديداها، بحث انحرافي و... مجموعه دلايلي است كه از سوي موافقان و مخالفان معرفي شهردار ليست انتخاباتي نامزدهاي شورا، مطرح مي شود و دسته بندي كه در اين گزارش ذكر شد را، ايجاد مي كند.
واقعيت اين است كه با قانون فعلي شوراها انتخاب شهردار مهمترين و در عين حال چالش برانگيز ترين تصميم گيري و مسئوليت اعضاي شوراي شهر است و اين در حالي است كه اگر يك ليستي بتواند به طور كامل آراي مردم را به خود جلب كرده و تمام نامزدهاي ليست به شورا راه يابند، تكليف بحث برانگيزترين وظيفه شوراها از قبل روشن خواهد بود و خوان انتخاب شهردار به سلامت طي خواهد شد. از اين روست كه لازمه معرفي شهردار در ليست انتخاباتي، دستيابي گروه هاي موجود در هر دو طيف به يك هماهنگي و ائتلاف است. شايد اگر چنين اتفاقي در تمام تشكل هاي سياسي كشور كه اين روزها حكم كيميا را دارد، بيفتد، ديگر مخالفي با معرفي شهردار قبل از تشكيل شوراها وجود نداشته باشد.