|
زمين لرزه تايوان، آسيب پذيري اينترنت را آشكار كرد
|
|
|
زمين لرزه اي كه روز 6 دي ماه سال جاري در ساحل تايوان رخ داد، با توجه به شدت 1/7 ريشتري آن، خسارات ساختاري اندك و تلفات ناچيزي دربرداشت. با اين حال، اين زمين لرزه اختلال شديدي در شبكه هاي مخابراتي آسيا ايجاد كرد و نشان داد گلوگاه آسيب پذيري در شبكه فيبر نوري كه لايه فيزيكي اينترنت را تشكيل مي دهد، وجود دارد. با وجودي كه پروتكل موجود در اينترنت به هنگام اختلال، به طور خودكار ترافيك را به مسيرهاي ديگر هدايت مي كند، قسمت اعظم كابلهاي فيزيكي كه آمريكا و آسيا را به هم مرتبط مي كند، از تنگه لوزن بين تايوان و فيليپين مي گذرد و در نتيجه مسير قابل توجه ديگري وجود ندارد. گلوگاه موجود در تنگه لوزن و ساير نقاطي كه در شبكه مخابرات جهاني بالقوه در خطر اختلال قرار دارد، به وضوح باعث نگراني مي شود، هر چند كه اختلال در اينترنت به اين شكل مسائل ژئوپليتيك نيز ايجاد مي كند.
گلوگاه هاي اينترنت
تمام سامانه هاي شبكه اي عملكرد يكساني دارند و اگر در موقع اختلال در نقطه اي خاص، ظرفيت خالي كافي در نقطه اي ديگر وجود نداشته باشد، دچار نارسايي مي شوند. در صورت از كار افتادن يك قطعه، كل عملكرد شبكه ممكن است دستخوش اختلال شود. سامانه هاي مطمئن، فاقد نقاط منفرد اختلال هستند، اما هيچ سامانه اي نمي تواند صددرصد مطمئن باشد. شبكه شبكه هايي كه اينترنت را تشكيل مي دهد، نيز از اين قاعده مستثني نيست، هر چند كه مي گويند مي تواند در برابر حمله هسته اي مقاومت كند. با وجودي كه در اين شبكه مخابراتي نقاطي نيست كه اختلال در آنها، بتواند كل شبكه را از كار بياندازد، ضعف هايي وجود دارد كه مي تواند بخشهاي عمده اي از اين شبكه را از كار بياندازد.
اينترنت شبكه اي است كه ويژگيهاي آن بر اساس اندازه تغيير نمي كند و پروتكل هاي آن به گونه اي است كه اطلاعات مي تواند در هر مسيري در اين شبكه گردش كند. اين ويژگيها باعث استواري شبكه مي شود. با اين حال، اطمينان از استواري شبكه منوط به اطمينان فيزيكي از زيرساخت مخابراتي آن است كه بخش اعظم لايه فيزيكي آن را تشكيل مي دهد. زلزله 6 دي يكي از نقاط ضعف اين لايه را آشكار كرد. لايه فيزيكي اينترنت از چندين خط اضافه تشكيل شده است اما بسياري از اين خطوط اضافه از نقاط يكساني مي گذرد، يعني بروز يك حادثه در يكي از اين نقاط كافي است تا پهناي باند مسدود شود.
حدود دوازده چرخه كابلهاي فيبر نوري كه كشورهاي آسيايي را به هم و به جهان خارج متصل مي كند، همه از كانال باشي در تنگه لوزن مي گذرد، ناحيه اي كه به داشتن فعاليتهاي زمين لرزه اي، آبهاي عميق، جريانهاي آبي تند و بادهاي شديد معروف است. به اين ترتيب، بخش عمده اي از ارتباط آسيا با جهان خارج از نقطه اي مي گذرد كه از نظر زمين شناختي ناپايدار و فعاليت تعميركاران در آن دشوار است.
شركتهاي عرضه كننده خدمات اينترنت به سرعت اعلام كردند ترافيك به مسيرهاي زميني و ماهواره ها هدايت شده است. اما مسيرهاي زميني به مقصد چين و كره جنوبي از طريق هند و روسيه نتوانست پهناي باندي را كه زلزله از شبكه گرفت، جبران كند. ماهواره نيز ظرفيت محدودي دارد و پس از گذشت دو هفته، همچنان در چين اختلالاتي ديده مي شود.
در ژوئن سال 2005 مشكلي مشابه در مورد كابلهاي زيرآبي در پاكستان رخ داد. در اين حادثه، تنها اتصال كابل نوري كشور به جهان خارج 11 روز قطع و در نتيجه درون داد اطلاعات به داخل كشور عملا متوقف شد. ساير كشورها نيز در برابر نارسايي در كابلهاي زيردريايي آسيب پذير هستند. چندين كشور در آفريقا و چند كشور در آمريكاي جنوبي براي اتصال به شبكه جهاني، به يك كابل زيردريايي متكي هستند. اين امر سبب مي شود تا آنها مانند پاكستان آسيب پذير باشند. كشورهاي جزيره اي مانند ايسلند كه براي اتصال به يك چرخه كابل وابسته هستند، نيز به اين شكل آسيب پذير هستند.
شدت مشكل بالقوه به درصدي از پهناي باند هر كشور بستگي دارد كه از طريق شبكه زيردريايي تامين مي شود. هند بيش از 80 درصد از پهناي باند خود را از كابلهاي زيردريايي تامين مي كند. اتصال استراليا نيز آسيب پذير است. اين اتصال را يك چرخه كابل برقرار مي كند كه اين كشور را از طريق گسلهاي فراوان به آمريكا مرتبط مي كند. هند و استراليا دو نقطه ورودي براي شبكه كابلي خود دارند و هر گونه نارسايي در هر نقطه اتصال مي تواند در جريان ارتباط به طور جدي اختلال كند.
يك گلوگاه بالقوه ديگر براي شبكه فيبر نوري زيردريايي تنگه مالاكا است. تقريبا تمام كابلهاي نوري كه از شرق آسيا و استراليا به غرب مي رود، از اين تنگه باريك مي گذرد. تنگه مالاكا به علت رخداد مكرر دزدي دريايي ناحيه نامطمئني است. در حالي كه بيشتر تحليلهايي كه در مورد تهديد امنيتي در اين تنگه ارائه مي شود، بر امكان هماهنگي تروريستها با دزدان دريايي براي ربودن يك نفتكش متمركز است، حمله به شبكه كابل زيردريايي در اين تنگه مي تواند اختلالات جدي پديد آورد. در صورتي كه اختلالي در اين تنگه رخ دهد، ترافيك مخابراتي بايد به مسيرهاي زميني هدايت شود كه از مالزي و تايلند مي گذرد و اين مسيرها هم ممكن است نتوانند پهناي اضافي را تحمل كنند.
اين كه چنين گلوگاههاي بالقوه در شبكه شبكه هايي كه چندين شركت خصوصي و دولتي مختلف ساخته اند، وجود دارد، علت مالي دارد. برخي كارشناسان معتقدند فشارهاي اقتصادي و ديناميك ترافيك شبكه ها را به سوي مسيرهايي سوق مي دهد كه كمترين ميزان مقاومت را دارند. در واقع چند روز پس از زلزله يادشده، شركتهاي مخابراتي آسيايي اعلام كردند براي جلوگيري از قطعي هاي ديگر، در خطوط پشتيباني سرمايه گذاري نخواهند كرد، چون احتمال تكرار چنين حادثه اي بسيار كم است. احتمال اندكي كه در تحليلهاي مالي شركتهاي مخابراتي براي چنين اختلالاتي قائل مي شوند، حاكي از آن است كه گلوگاههاي بالقوه در آينده نيز همچنان وجود خواهند داشت و برخي كشورها كماكان در معرض خطر قطع اينترنت بر اثر بلاياي طبيعي يا زاده انسان خواهند بود.
آسيب پذيري شبكه مخابرات چين را ملاحظات ژئوپليتيك پيچيده تر مي كند. بخش اعظم كابلهاي فيبر نوري كه به چين مي رسد، از نزديك يا از داخل خاك تايوان و ژاپن مي گذرد. در حالي كه به نظر مي رسد روابط چين و ژاپن پس از انتخاب شينزو آبه در ژاپن بهبود يافته است، مناسبات بين اين قدرتهاي آسيايي همچنان تيره است. از آن بدتر روابط چين با تايوان است كه آن را تحت حاكميت خود مي داند. در صورتي كه تايوان را چين مورد حمله قرار دهد، اين جزيره مي تواند بخش عمده اي از پهناي باند چين را از بين ببرد. طبعا نتيجه اين خواهد شد كه چين مي تواند دو نقطه اتصال تايوان به شبكه زيردريايي كه تمام كابلهاي آن را از كشور خود مي گذراند، قطع كند و با اين كار ارتباط تايوان را با جهان خارج ناممكن كند.
اين نگرانيهاي ژئوپليتيك شايد از جمله انگيزه هاي ساخت چرخه كابل فيبر نوري مستقيم از چين به آمريكا باشد كه سه شركت چيني و دو شركت كره جنوبي و شركت آمريكايي ورايزن آن را برعهده گرفته اند. اين طرح چند هفته قبل از زلزله اعلام شد. اما پس از اختلالات اخير، اين شركتها خاطرنشان كردند به جاي يك چرخه منفرد از فيبر نوري، يك سامانه شبكه اي تركيبي ايجاد خواهند كرد. به نظر مي رسد اين طرح مسيري مشابه را مورد استفاده قرار خواهد داد كه بسياري از كابلهاي ديگر در آن قرار دارند، يعني سواحل جنوبي ژاپن. در نتيجه، اين شبكه تركيبي در معرض خطر حوادث در اين ناحيه قرار خواهد داشت، اما احتمال سالم ماندن آن به مراتب بيشتر است.
نتيجه گيري
با گذشت دو هفته از وقوع زلزله در تنگه لوزن كه بسياري از خطوط كابل فيبر نوري را كه از اين ناحيه مي گذرند، قطع كرد، كارگران همچنان مشغول تعمير اين خطوط بودند. ترافيك اينترنت تا حد زيادي به مسير ديگري هدايت شد اما شبكه اينترنت چين با پهناي باند كامل فعاليت نمي كرد. اين زلزله در زماني رخ داد كه بازارهاي مبادله مالي تراكم اندكي داشتند و در نتيجه پيامدهاي مالي چشمگيري به بار نيامد. اما اين اختلال ضعف بالقوه اي را در شبكه مخابرات نشان داد، شبكه اي كه نقش فزاينده اي را در مبادلات مالي جهان ايفا مي كند.
با وجودي كه اينترنت و شبكه فيزيكي به گونه اي طراحي شده اند كه در برابر اختلالات محلي ايستادگي كند، چندين نقطه در آن وجود دارد كه در صورت بروز مشكل در آن، مي تواند در مناطق گسترده اي اختلال ايجاد كند. در حادثه اخير، پهناي باند زميني و ماهواره به اندازه اي نبود كه اختلال ايجادشده را جبران كند.
چنانچه ساخت شبكه هاي جديد از الگويي پيروي كند كه تا به حال ملاك قرار گرفته است، عرضه كنندگان همچنان خطوط جديد را در مسيرهاي پيشين خواهند ساخت. اين امر به آن معناست كه گلوگاهها پابرجا خواهند بود.
مترجم : وحيد رضا نعيمي
منبع :pir.com
|
