هواي يار دو درخت ، و دوچرخه
...پاك
(بخش واپسين) شهر آلاينده‌هاي به تازه نگرشي
:اشاره
آلاينده‌هاي‌شهر به تازه نگرشي گزارش از بخش نخستين در
آنها حجم‌كوچك وجود با دوزمانه ، موتوسيكلت‌هاي كه خوانديم
انتشار اصلي عوامل جمله از سربدار بنزين از استفاده نيز و
.مي‌روند به‌شمار شهرها هواي در سمي آلاينده‌هاي
اداري‌و خانگي ، گرمازاي منابع سوخت اينكه به اشاره با
و زباله سوزاندن مولدبرق ، موتورهاي صنعتي ،
و (مترو)شهري راه‌آهن احداث عمليات ساختماني ، فعاليت‌هاي
آلودگي افزايش عوامل ديگر جمله از درون‌شهري سفرهاي‌زائد
نوشتار ، اين بخش واپسين به را گرامي خوانندگان هستند ، توجه
هوا آلودگي كاهش راهكارهاي عمده‌ترين به آن كه‌در
.مي‌كنيم جلب است ، پرداخته‌شده
دور زمان‌هاي از كه است پسنديده بسيار سنتي درختكاري
توسعه.مي‌شود تشويق هم هنوز و داشته رواج نزدايرانيان
دليل دو به مي‌كند كمك شهر زيبائي به تنها نه فضاي‌سبز
:دارد ارزنده نقش نيز هوا درلطافت
كاري ، چمن نه و بادرختكاري ويژه به سبز ، فضاي توسعه -1
رفتن بين از و شدن شسته و سيل شدن جاري از جلوگيري باعث
به خاك و گرد ايجاد از طرفي از و مي‌شود خاك حاصلخيز لايه
هواي خاك و رو ، گرد اين از و مي‌كند جلوگيري باد وزش علت
.مي‌دهد كاهش را شهر
عمل‌فتوسنتز خاطر به درختان ، جمله از و سبزينه‌ها ، همه -2
دارند نياز (CO ) كربنيك گاز به روز ، روشنائي طول در خود
مي‌كنند اكسيژن به تبديل را آن فتوسنتز ، عمل انجام از پس و
يكي فقط كربنيك گاز اما.مي‌دهند عودت خود مجاور فضاي به و
و است بزرگ شهرهاي و تهران هواي جزيي بسيار آلاينده‌هاي از
مانند كننده آلوده گازهاي ديگر ميزان به آن ضرر
اكسيد دي يا (SO ) گوگرد اكسيد دي يا ،(CO) منواكسيدكربن
نياز گازها اين به درختي هيچ تنها نه.نيست (NO ) ازت
به و مي‌شود درختان رفتن بين از و بيماري باعث بلكه ندارد
(NO ) ازت اكسيد دي و (SO ) گوگرد اكسيد دي گازهاي ويژه
سبز فضاي به ناپذير جبران صدمات اسيدي باران‌هاي ايجاد با
.مي‌آورند وارد شهرها
آلودگي كاهش راه‌هاي از سبز فضاي توسعه كه اين كردن وانمود
.باشد انديشي ساده مي‌تواند حالت بهترين در است تهران هواي
فراهم و درختكاري به مردم تشويق ضمن است لازم بنابراين
بودجه تخصيص از كار ، اين براي امكانات و بودجه آوردن
توسعه و درختكاري به تهران هواي آلودگي كاهش به مربوط
كه اشتباه فكر اين ترويج از و شود خودداري شهري سبز فضاي
پرهيز است شهر هواي آلودگي باعث‌بهبود سبز فضاي توسعه
.شود
دوچرخه‌سواري ترويج
مختلف سنين براي مناسب ورزشهاي‌بسيار از يكي دوچرخه‌سواري
حال ، عين در.دارد همگان براي فراوان مزيت‌هاي كه است
هيچ‌گونه موتور نداشتن علت به كه است وسيله‌اي دوچرخه
هر مانند دوچرخه‌سواري.نمي‌كند تحميل شهرها هواي به آلودگي
تنفس دفعات و قلب ضربان رفتن بالا باعث ديگر پرتحرك ورزش
مثبتي تاثير عروق و قلب سيستم بر راه اين از و مي‌شود
دوچرخه آن ، ثابت نوع از نظر صرف كه اين علت به اما.دارد
شود ، استفاده شهر هواي در و خانه‌ها از خارج در بايد
تنفسي دستگاه وارد بيشتري حجم و سرعت با شهر هواي آلودگي
در.مي‌آورد وارد وي به را زيادي صدمات و مي‌شود دوچرخه‌سوار
تبديل تدريجي خودكشي نوعي به مفرح ورزش اين شرايطي ، چنين
نيز زيان‌بار بلكه ندارد افراد براي سودي تنها نه كه مي‌شود
مانند آلوده هواي داراي شهرهاي براي مناسب ورزش تنها.هست
باعث زياد تحرك نداشتن علت به زيرا است روي پياده تهران ،
شاهديم روزها اين اما.نمي‌شود فوق‌العاده‌اي هوائي مسموميت
آلودگي با مبارزه راه‌هاي از يكي عنوان به سواري دوچرخه كه
چند بايدديد دوچرخه‌سوار ، سلامتي جز به.مي‌شود تشويق هوا
با كشورمي‌توانند بر حاكم كنوني بافرهنگ مردم از درصد
درصد خانم‌هاكه آيا شوند؟ حاضر خود محل‌كار در دوچرخه
با مي‌توانند مي‌دهند ، تشكيل افرادرا از توجهي قابل
منزل نيازمندي‌هاي دوچرخه با يا روند كار محل به دوچرخه
از مورد ، اين در آقايان آيا كنند؟ تامين روز طول در را
محل به دوچرخه با بتوانند تا هستند برخوردار بهتري شرايط
جهت در سبز فضاي توسعه باور مانند نيز باور اين روند؟ كار
انديشي ساده مي‌تواند حالت بهترين در هوا آلودگي كاهش
در غلط باور اين ترويج از مي‌توانند كه كساني تنها.باشد
دوچرخه واردكنندگان يا توليدكنندگان برند ، سودي تهران
به چيز هر از قبل دوچرخه‌سوار.دوچرخه‌سواران نه و هستند
.دارد نياز پاك هواي
قديمي اتوموبيل‌هاي كردن خارج دور از
جديد اتوموبيل‌هاي از قديمي‌بيش اتوموبيل‌هاي كه ايده اين
چند تهران شهرداري.توجه‌است جالب هستندنيز باعث‌آلودگي
قديمي‌تر كردن‌اتوموبيل‌هاي خارج دور از در سعي سال‌پيش
مجددا ولي ;شد روبرو شكست با كه داشت سال1971 از
تلاش از حاكي كه مي‌رسد گوش به زمينه اين در زمزمه‌هايي
.است برنامه اين مجدد كردن مطرح براي شهرداري
مدل‌اتوموبيل يك ساخت قدمت‌تكنولوژي كه اين از صرف‌نظر
اين در موثر عامل است ، موثر آلودگي‌آن ايجاد ميزان در
كه خودروهائي بسا چهاست اتوموبيل نگهداري وضعيت زمينه
از منظم ، نگهداري و تعمير خاطر به بودن ، قديمي باوجود
آلودگي مولد كم‌تر سال دو از كم‌تر عمر با اتومبيل‌هاي
بيشتر مدل 1970 و -ام -ب يا بنز اتوموبيل يك آيا.هستند
صفر ميني‌بوس يا سايپا يا پيكان يك يا توليدمي‌كند آلودگي
نظر در اتوموبيل مدل يك ساخت تكنولوژي قدمت اگر كيلومتر؟
متوقف بايد پيكان كار حال در يا نو اتوموبيل‌هاي كل باشد ،
در كار حال در اتوموبيل‌هاي بيشتر از آنها همگي زيرا شوند
تكنولوژي با پيكان توليد عين در نمي‌توان.قديمي‌ترند تهران
ساله بيست اتوموبيل‌هاي كردن خارج رده از به امر سي‌ساله ،
سرعت به جاري ، كارهاي از ديگري بسياري مانند كار اين.داد
انسان به را كند چون رطب منع خورده مصداق‌رطب
.يادآوري‌مي‌كند
كه كيفيت با خارجي جديد اتوموبيل‌هاي بسا چه گذشته اين از
موتور ازنحوه‌تنظيم تعميركاران عمومي علت‌ناآگاهي به
سه يا دو بيش‌از بي‌آن‌كه مرغوب يدكي نبودلوازم يا آنها
.مي‌كنند دود باشد گذشته آنها عمر از سال
معاينه‌فني با فقط بنزيني خودروهاي‌شخصي آلوده‌سازي مشكل
يدكي قطعات كردن فراهم تعميركاران‌و آموزش همگاني ،
.ديگر راه نه است ميسر نگهداري‌آن‌ها و تعمير براي مرغوب
بنزين قيمت افزايش
توجه مورد حلهائي هميشه‌راه ما كشور در متاسفانه
.باشند وصول قابل يك‌امريه صدور با كه مي‌شوند واقع
قبيل اين اجراي سادگي امر ، اين دليل نظرمي‌رسد به
يك از نيز را مسئول افراد و سازمان‌ها كه اين و راه‌حل‌هاست
بنزين قيمت افزايشميكند بي‌نياز مساله بررسي‌كارشناسي
اين از قديمي اتوموبيل‌هاي كردن خارج ازرده مورد مانند نيز
آلودگي با بنزين قيمت افزايش كه مي‌شود بسيار سعي.است نوع
صادرات افزايش منظور به نفتي توليدات مصرف كاهش و هوا
كه وجودي با.نيست چنين كه صورتي در. بخورد پيوند
تهران هواي آلودگي در زيادتري بسيار سهم ديزلي خودروهاي
.نمي‌شود مطرح وقت هيچ گازوئيل قيمت افزايش اما دارند ،
بهبود از بيشتر بسيار بنزين قيمت افزايش اقتصادي عواقب
آساني فقط حل اين‌راه شدن مطرح صرف اما.هواست كيفيت
نفت وزارت به خطاب دولت از دستوري است كافي.است آن اجراي
عملي وليرود بالا بنزين نرخ روز آن فرداي از تا شود صادر
كه نوشته اين در شده اشاره پيشنهادهاي از كدام هيچ كردن
و نيست سادگي اين به موثرند تهران هواي بهبود در واقعا
.مي‌شود دوري آنها از علت همين به شايد
خودروها كردن سوز گاز
اما.مي‌شود بحث خودروها گازسوزكردن مورد در است مدت‌ها
هوا آلودگي كاهش در نقش‌زيادي كار اين كه دانست بايد
اين در قاطع و سودمند اقدام عنوان به آن از بي‌جهت و ندارد
:چنين‌اند اختصار به ادعا اين دلايل.مي‌شود برده نام زمينه
دود از توجهي قابل شد ، مقدار قبلاگفته كه گونه همان -1
وسوخت آنها فرسودگي‌موتور به مربوط خودروها ، ناشي‌از
ناشي دود بردن بين از در خودروها كردن سوز گاز.است روغن
.است بي‌تاثير خودروها روغن‌سوزي از
يعني مي‌شوند سوختي دو درواقع گازسوز خودروهاي همه -2
نيز گاز با مي‌توانند بابنزين ، كرد كار قابليت بر علاوه
:كه مي‌دانيم.كنند كار
مي‌شود ، كم‌تر گاز با كار صورت در اتوموبيل شتاب -
و هستند كم بسيار شهر سطح در گاز عرضه جايگاه‌هاي -
.نمي‌كنند برآورده را گازسوز خودروهاي انبوه نياز
يك راننده بالا دليل دو به توجه با فقط اگر
در گاز كيت نصب وجود با بگيرد تصميم گازسوز اتوموبيل
بنزين از كماكان بودن ، گازسوز آرم اخذ و اتوموبيل‌خود
مقدور اين آيا است؟ او راه سر بر مانعي كند ، چه استفاده
قرار آن داخل در ماموري گازسوز خودروي هر به‌ازاي كه است
خودرو توسطراننده گاز جاي به بنزين ازسوزاندن تا داد
به گاز از به‌استفاده رانندگان ترغيب براي !جلوگيري‌كند؟
آن كه باشد مشوق مي‌تواند گاز ارزان‌تر قيمت فقط بنزين جاي
سادگي به تاكسي رانندگان كه اين و بالا دلايل به توجه با هم
كمرنگ مي‌گيرند ، خود مسافران از را هزينه‌ها گونه همه
در را روز از نيمي نيست حاضر تاكسي راننده هيچمينمايد
.بگذراند سوخت عرضه جايگاه‌هاي
تهران تاكسي‌هاي كردن گازسوز گزاف هزينه اين ، بنابر
هوا آلودگي رفع اصولي راه‌حل‌هاي اجراي مصرف به مي‌توانست
.برسد
برقي اتوبوس طرح
مسير چند در گزافي صرف‌هزينه با كه برقي اتوبوس طرح
با.نيست موفقي طرح درآمده ، اجرا به شهر اتوبوسراني
جهان ديگر شهرهاي در اين‌طرح عملكرد به اجمالي نظري
و شده خارج رده از بيشترشهرها در طرح اين كه مي‌بينيم
در كه بررسي‌هائي به مي‌توان منظور اين براي.نيست اقتصادي
نداشتن بر علاوه كار اين.كرد مراجعه شده دنيا در مورد اين
آلودگي كاهش در ناچيز تاثير آن تبع به و اقتصادي صرفه
ديده بارها نگارنده.است كرده زشت بسيار را شهر چهره هوا ،
آمد نيز معمولي اتوبوس‌هاي برقي ، اتوبوس‌هاي مسير در كه است
كابل‌هاي از اتوبوس‌ها برق سيم بار چندين و مي‌كنند شد و
جا مشغول بلند چوب يك با رانندگان و شده جدا هوائي
اين تمامي.هستند حركت انتظار در مسافران و آن انداختن
مترو اختيارشركت در و مي‌شد بايدصرفه‌جوئي گزاف هزينه
تهران‌قرار متروي خطوط سريع‌تر هرچه راه‌اندازي براي
چشمي هم و چشم طرح اين علت‌اجراي هم شايد.مي‌گرفت
مطالعات نه و باشد متروبوده شركت با تهران شهرداري
!شهري ترافيك و نقل و وحمل طرح توجيه‌اقتصادي
گيري نتيجه
طور به كه است عوامل‌متعددي حاصل تهران ، هواي آلودگي
:از عبارتند خلاصه
شامل ديزيلي نقليه وسايل -الف
.توليد حال در يا نو ديزلي نقليه وسايل -1-الف
.كار حال در و مستعمل ديزلي نقليه وسايل -2-الف
شامل بنزيني نقليه وسائل -ب
داخل ساخت اتوموبيل‌هاي -1-ب
خارج ساخت اتوموبيل‌هاي -2-ب
دوزمانه موتوسيكلت‌هاي -شامل‌ج1 موتوسيكلت‌ها -ج
چهارزمانه موتوسيكلت‌هاي -2-ج
گازي موتوسيكلت‌هاي -3-ج
سرب داراي بنزين -د
شامل صنعتي و اداري خانگي ، گرمازاي منابع سوخت -ه
گرم‌كنندگان و آبگرمكن شامل خانگي ، گرمازاي منابع -1 ه
خانگي
صنايع نياز مورد حرارتي منابع و كوره‌ها -ه2
برق مولد موتورهاي -و
ساختماني فعاليت‌هاي و زباله سوزاندن -ز
تهران متروي -ح
موارد اين تمامي در داد نشان نوشته ، اين بررسي‌هاي
شهرداري) كشور وزارت به‌ويژه دولتي وزارتخانه‌هاي و ارگان‌ها
و مسئول‌اند بازرگاني ووزارت نفت وزارت صنايع ، ، وزارت(
كوچكي بسيار سهم ميان اين در شهروندان ديگر و رانندگان
.دارند
مساله به پرداختن كه ملاحظه‌مي‌شود نوشته اين بر مروري با
به تاكنون كشور بزرگ ديگرشهرهاي و تهران هواي آلودگي
يا زدن سطح‌نق از و صورت‌نگرفته علمي و اصولي طريق
طول در نگارنده.است نرفته فراتر داشتن پاك هواي آرزوي
و نكند بسنده ايراد دادن نشان به فقط است كرده سعي مقاله
صورتي در.است كرده ذكر فهرست‌وار را نياز مورد راه‌حل‌هاي
مي‌شود مشاهده بنگريم ، مساله به منطقي و علمي طريق به كه
كشورمان شهرهاي ديگر و تهران هواي آلودگي با مبارزه راه
بسياري مسائل.است متفاوت دنيا ديگر شهرهاي از بسياري با
آنها از جهان شهرهاي ديگر در كه دخيل‌اند امر اين در
دست آنها با هنوز ساده‌انديشي خاطر به ما ولي شده اجتناب
كارشناسان سراغ به اول قدم در حال ، اين با.گريبانيم به
از را كار چاره ارزي ، هنگفت مبالغ صرف با تا مي‌رويم خارجي
به تهران شهرداري رجوع در مدعا اين صحت.بيابيم آنها
مطالعه بسا چه.است مشكل اين حل براي ژاپني كارشناسان
كند عنوان را نوشته اين در شده ذكر نتايج نيز ژاپني متخصص
مختلف زمينه‌هاي در ديگر ، بررسي‌هاي از بسياري مانند و
.شود بايگاني
هزينه آلودگي رفع علمي درراه‌هاي را مبالغ اين بيائيم
رهائي مشكل اين از آينده‌را نسل راه اين از و كنيم
.كنيم تضمين خود كودكان براي را سالمي آينده و بخشيم
بعد ، روز فكر جاي به و دهيم خرج به دورانديشي كمي بيائيم
صنعتي خودكفائي والاي شعار تحت و باشيم بعد سال‌هاي فكر به
ديگر و پيكان اتوموبيل مانند نامرغوب ، توليدات با
مشكلات هستند ، خارج رده از بين‌المللي ديد از كه توليداتي
.نكنيم لاينحل‌تر پيش روز از روز هر را خود
يزدي شيخ نادر
|
