شماره‌ 1612‏‎ ‎‏‏،‏‎ 11 August 98 مرداد 1377 ، ‏‎ سه‌شنبه‌ 20‏‎
Front Page
National
International
Across Iran
Metropolitan
Features
Accidents
Life
Letters
Metropolis
Women
Business
Stocks
Sports
Religion
Science/Culture
Arts
Articles
Last Page
است‌‏‎ بي‌دفاع‌‏‎ بي‌گياه‌‏‎ زمين‌‏‎


(پاياني‌‏‎
و‏‎ شهرها‏‎ ساكنان‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ خساراتي‌‏‎ بر‏‎ علاوه‌‏‎ خاك‌‏‎ فرسايش‌‏‎
آنهامي‌كاهد‏‎ دوام‌‏‎ و‏‎ سدها‏‎ عمر‏‎ از‏‎ مي‌كند ، ‏‎ وارد‏‎ روستاها‏‎

بررسي‌هاي‌اوليه‌‏‎ و‏‎ مطالعات‌‏‎ بدون‌‏‎ خاكي‌‏‎ راههاي‌‏‎ احداث‌‏‎
مي‌شود‏‎ سيلاب‏‎ شدن‌‏‎ جاري‌‏‎ و‏‎ خاك‌‏‎ سريع‌‏‎ فرسايش‌‏‎ موجب‏‎

:درآمد‏‎ پيش‌‏‎
پشت‌‏‎ درياي‌خزردر‏‎ رطوبت‌‏‎ شدن‌‏‎ حبس‌‏‎ با‏‎ دور‏‎ بسيار‏‎ گذشته‌هاي‌‏‎ از‏‎
در‏‎ زمين‌‏‎ آورده‌است‌‏‎ پديد‏‎ البرز‏‎ جبال‌‏‎ سلسله‌‏‎ كه‌‏‎ بلندي‌‏‎ ديوار‏‎
گياهان‌ ، ‏‎ گونه‌هاي‌مختلف‌‏‎ رشد‏‎ و‏‎ رويش‌‏‎ براي‌‏‎ منطقه‌‏‎ اين‌‏‎
ايران‌‏‎ جنگل‌هاي‌‏‎ اين‌ترتيب‏‎ به‌‏‎ و‏‎ شد‏‎ مساعد‏‎ درختان‌‏‎ و‏‎ درختچه‌ها‏‎
خزر‏‎ درياي‌‏‎ ميان‌‏‎ محدود‏‎ اراضي‌‏‎ در‏‎ و‏‎ خزر‏‎ درياي‌‏‎ ساحلي‌‏‎ نوار‏‎ در‏‎
طول‌‏‎ در‏‎ جنگل‌ها‏‎ اين‌‏‎.‎آمد‏‎ وجود‏‎ البرزبه‌‏‎ كوههاي‌‏‎ سلسله‌‏‎ و‏‎
رونق‌‏‎ و‏‎ آب‏‎ ذخيره‌سازي‌‏‎ خاك‌ ، ‏‎ موجبپايداري‌‏‎ طولاني‌ ، ‏‎ قرن‌هاي‌‏‎
.شدند‏‎ ما‏‎ ميهن‌‏‎ از‏‎ منطقه‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ كشاورزي‌‏‎ فعاليت‌هاي‌گوناگون‌‏‎
سيل‌آسا ، امكان‌‏‎ و‏‎ شديد‏‎ باران‌هاي‌‏‎ بارش‌‏‎ علي‌رغم‌‏‎ و‏‎ علت‌‏‎ به‌همين‌‏‎
.داشت‌‏‎ وجود‏‎ كمتر‏‎ سيل‌‏‎ وقوع‌‏‎
وپوشش‌‏‎ جنگل‌ها‏‎ تدريجي‌‏‎ رفتن‌‏‎ ميان‌‏‎ از‏‎ با‏‎ و‏‎ مرور‏‎ به‌‏‎ اما‏‎
راه‌‏‎ به‌‏‎ شيبدار‏‎ مناطق‌‏‎ در‏‎ نيز‏‎ سيل‌‏‎ كشور‏‎ شمال‌‏‎ در‏‎ گياهي‌‏‎
پيشينه‌‏‎ و‏‎ بررسي‌علل‌‏‎ با‏‎ گزارش‌‏‎ اين‌‏‎ نخست‌‏‎ بخش‌‏‎ در‏‎.‎افتاد‏‎
زمينه‌ساز‏‎ نوعي‌‏‎ به‌‏‎ ايران‌كه‌‏‎ در‏‎ خاك‌‏‎ فرسايش‌‏‎ و‏‎ جنگل‌ها‏‎ نابودي‌‏‎
براي‌‏‎ بايد‏‎ كه‌‏‎ رسيديم‌‏‎ اين‌نتيجه‌‏‎ به‌‏‎ بوده‌اند ، ‏‎ سيل‌‏‎ شدن‌‏‎ جاري‌‏‎
سيل‌ماسوله‌ ، ‏‎ همچون‌‏‎ ويرانگري‌‏‎ سيل‌هاي‌‏‎ جاري‌شدن‌‏‎ از‏‎ جلوگيري‌‏‎
به‌عمل‌‏‎ بيشتري‌‏‎ مراقبت‌‏‎ ايران‌‏‎ شمال‌‏‎ گياهي‌‏‎ وپوشش‌‏‎ جنگل‌ها‏‎ از‏‎
.آيد‏‎
عنوان‌‏‎ به‌‏‎ خاك‌‏‎ فرسايش‌‏‎ بروز‏‎ علل‌‏‎ شماره‌‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ پاياني‌‏‎ بخش‌‏‎ در‏‎
بررسي‌‏‎ را‏‎ درايران‌‏‎ سيل‌‏‎ شدن‌‏‎ جاري‌‏‎ عوامل‌‏‎ از‏‎ ديگر‏‎ يكي‌‏‎
.كرده‌ايم‌‏‎

محيطي‌قرن‌‏‎ زيست‌‏‎ عمده‌‏‎ نگراني‌هاي‌‏‎ جمله‌‏‎ از‏‎ خاك‌‏‎ فرسايش‌‏‎
خاك‌‏‎ فرسايش‌‏‎ اثر‏‎ بر‏‎ شده‌ ، ‏‎ انجام‌‏‎ برآوردهاي‌‏‎ برپايه‌‏‎.است‌‏‎ حاضر‏‎
و‏‎ مي‌رود‏‎ بين‌‏‎ از‏‎ جهان‌‏‎ كشاورزي‌‏‎ اراضي‌‏‎ هكتار‏‎ ميليون‌‏‎ سالانه‌ 3‏‎
ميلادي‌‏‎ سال‌ 2000‏‎ تا‏‎ كه‌‏‎ مي‌شود‏‎ برآورد ، پيش‌بيني‌‏‎ همين‌‏‎ مبناي‌‏‎ بر‏‎
عقيم‌‏‎ خاك‌‏‎ فرسايش‌‏‎ اثر‏‎ بر‏‎ كشاورزي‌‏‎ اراضي‌‏‎ يك‌پنجم‌‏‎ تا‏‎ سوم‌‏‎ يك‌‏‎
از‏‎ سال‌باعث‌‏‎ هر‏‎ گسترش‌‏‎ روبه‌‏‎ روند‏‎ اين‌‏‎.‎شود‏‎ استفاده‌‏‎ وغيرقابل‌‏‎
با‏‎ خاك‌‏‎ رفتن‌‏‎ ازدست‌‏‎ زيركشت‌ ، ‏‎ اراضي‌‏‎ از‏‎ وسيعي‌‏‎ بخش‌‏‎ رفتن‌‏‎ بين‌‏‎
بستر‏‎ جاي‌‏‎ به‌‏‎ انفعالات‌‏‎ و‏‎ دراين‌فعل‌‏‎ و‏‎ مي‌شود‏‎ حاصلخيز‏‎ و‏‎ ارزش‌‏‎
هزاران‌‏‎ سال‌‏‎ هر‏‎ و‏‎ مي‌ماند‏‎ جاي‌‏‎ به‌‏‎ شني‌‏‎ تپه‌هاي‌‏‎ حاصلخيز ، ‏‎ خاك‌‏‎
به‌‏‎ روي‌آوري‌‏‎ و‏‎ مناطق‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ مهاجرت‌‏‎ به‌‏‎ ناچار‏‎ مردم‌‏‎ از‏‎ نفر‏‎
.مي‌شوند‏‎ شهرهاي‌مجاور‏‎
از‏‎ ميلياردمترمكعب‏‎ حدود 120‏‎ ساله‌‏‎ هر‏‎ آمارديگري‌‏‎ اساس‌‏‎ بر‏‎
آب‏‎ هرز‏‎ صورت‌‏‎ به‌‏‎ (‎مكعب‏‎ متر‏‎ ميليارد‏‎ ‎‏‏400‏‎)‎كشور‏‎ نزولات‌‏‎ ميزان‌‏‎
.مي‌شود‏‎ جاري‌‏‎
عوامل‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ شد ، ‏‎ اشاره‌‏‎ گزارش‌‏‎ اين‌‏‎ نخست‌‏‎ بخش‌‏‎ در‏‎ كه‌‏‎ همچنان‌‏‎
دارد ، ‏‎ پي‌‏‎ در‏‎ را‏‎ سيل‌هاي‌ويرانگر‏‎ كه‌‏‎ خاك‌‏‎ فرسايش‌‏‎ و‏‎ تخريب‏‎ مهم‌‏‎
مطالعات‌‏‎ انجام‌‏‎ بدون‌‏‎ روستايي‌‏‎ درمناطق‌‏‎ دسترسي‌‏‎ جاده‌هاي‌‏‎ احداث‌‏‎
اين‌‏‎.‎است‌‏‎ اقدامي‌‏‎ چنين‌‏‎ ضرورت‌‏‎ گرفتن‌‏‎ نظر‏‎ در‏‎ يا‏‎ و‏‎ اوليه‌‏‎
است‌ايجاد‏‎ مردم‌ممكن‌‏‎ به‌‏‎ كمك‌‏‎ باهدف‌‏‎ و‏‎ خير‏‎ نيت‌‏‎ با‏‎ جاده‌هااگرچه‌‏‎
بار‏‎ به‌‏‎ جبراني‌‏‎ غيرقابل‌‏‎ و‏‎ سنگين‌‏‎ زيان‌هاي‌‏‎ عمل‌‏‎ در‏‎ شود ، ‏‎
در‏‎ درمناطق‌بازفت‌‏‎ دسترسي‌‏‎ جاده‌هاي‌‏‎ مثال‌‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎مي‌آورد‏‎
به‌‏‎ تركي‌‏‎ به‌‏‎ گلي‌‏‎ چمن‌‏‎ جاده‌‏‎ مثل‌‏‎ بختياري‌‏‎ و‏‎ چهارمحال‌‏‎ استان‌‏‎
نقاط‏‎ بعضي‌‏‎ در‏‎ و‏‎ كيلومتر‏‎ طول‌60‏‎ به‌‏‎ و‏‎ متر‏‎ متوسط 5‏‎ عرض‌‏‎
احداث‌‏‎ آبادي‌‏‎ پارچه‌‏‎ يا 6‏‎ براي‌حداكثر 5‏‎ كه‌‏‎ متري‌‏‎ ارتفاع‌ 10‏‎
عدد‏‎ به‌‏‎ خانوار‏‎ چند‏‎ شامل‌‏‎ روستاها‏‎ جمعيت‌اين‌‏‎.‎است‌‏‎ شده‌‏‎
اين‌‏‎ ساكنان‌‏‎ اغلب‏‎ چون‌‏‎ مي‌باشد ، ‏‎ كمتر‏‎ وشايد‏‎ دست‌‏‎ انگشتان‌‏‎
.مي‌باشند‏‎ كوچ‌‏‎ درحال‌‏‎ دايم‌‏‎ كه‌‏‎ عشايرند‏‎ خوش‌نشين‌‏‎ مناطق‌‏‎
درج‌‏‎ روزنامه‌همشهري‌‏‎ در‏‎ هم‌‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ پيش‌‏‎ كه‌‏‎ گزارشي‌‏‎ برپايه‌‏‎
نظر‏‎ در‏‎ دسترسي‌ ، بدون‌‏‎ راههاي‌‏‎ قبيل‌‏‎ اين‌‏‎ ايجاد‏‎ بود ، ‏‎ شده‌‏‎
باعث‌‏‎ زيستي‌ ، ‏‎ وتعادل‌‏‎ زمين‌شناسي‌ ، ‏‎ شامل‌‏‎ اوليه‌‏‎ ملاحظات‌‏‎ گرفتن‌‏‎
اين‌‏‎ در‏‎ بلوط‏‎ جنگل‌هاي‌‏‎ بين‌رفتن‌‏‎ از‏‎ و‏‎ خاك‌‏‎ سريع‌‏‎ فرسايش‌‏‎
سرچشمه‌‏‎ در‏‎ تخريب ، ‏‎ روند‏‎ و‏‎ فرسايش‌‏‎ اين‌‏‎.‎است‌‏‎ شده‌‏‎ منطقه‌‏‎
كه‌‏‎ مهمي‌‏‎ سدهاي‌‏‎ به‌‏‎ توجه‌‏‎ با‏‎ كرخه‌‏‎ و‏‎ كارون‌‏‎ همچون‌‏‎ مهمي‌‏‎ رودهاي‌‏‎
.مي‌آورد‏‎ بار‏‎ به‌‏‎ جدي‌‏‎ بسيار‏‎ مشكلات‌‏‎ شده‌ ، ‏‎ ايجاد‏‎ آنها‏‎ روي‌‏‎
پوشش‌گياهي‌‏‎ رفتن‌‏‎ ميان‌‏‎ از‏‎ و‏‎ خاك‌‏‎ فرسايش‌‏‎ نشانه‌هاي‌‏‎ نخستين‌‏‎
كرد‏‎ بروز‏‎ سال‌ 1374‏‎ تابستان‌‏‎ در‏‎ بلوط‏‎ درختان‌‏‎ ويژه‌‏‎ به‌‏‎ منطقه‌‏‎
كه‌‏‎ شد‏‎ جاري‌‏‎ منطقه‌‏‎ در‏‎ شديدي‌‏‎ سيل‌‏‎ سال‌ 74 ، ‏‎ مردادماه‌‏‎ روز 29‏‎ و‏‎
بار‏‎ سال‌‏‎ همان‌‏‎ شهريورماه‌‏‎ در‏‎.‎داشت‌‏‎ همراه‌‏‎ به‌‏‎ سنگيني‌‏‎ خسارات‌‏‎
شده‌‏‎ ناشي‌‏‎ بازفت‌‏‎ رودخانه‌هاي‌‏‎ ازطغيان‌‏‎ كه‌‏‎ سيل‌ ، ‏‎ امواج‌‏‎ ديگر‏‎
عشاير‏‎ زيست‌‏‎ محيط‏‎ و‏‎ احشام‌‏‎ مسكوني‌ ، ‏‎ ديگرمناطق‌‏‎ بار‏‎ بود ، ‏‎
.آورد‏‎ بار‏‎ به‌‏‎ سنگيني‌‏‎ بسيار‏‎ زيان‌هاي‌‏‎ و‏‎ دربرگرفت‌‏‎ را‏‎ كوچ‌رو‏‎


دام‌‏‎ بي‌رويه‌‏‎ چراي‌‏‎
مهم‌اقتصاد‏‎ اركان‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎ دامداري‌‏‎ آنكه‌‏‎ به‌رغم‌‏‎
به‌‏‎ اما‏‎ غني‌مي‌باشد ، ‏‎ مراتع‌‏‎ در‏‎ دام‌‏‎ چراي‌‏‎ مستلزم‌‏‎ ما‏‎ كشور‏‎
رفتن‌‏‎ ميان‌‏‎ از‏‎ باعث‌‏‎ باشد ، ‏‎ بي‌رويه‌‏‎ دام‌‏‎ چراي‌‏‎ اگر‏‎ ميزان‌‏‎ همين‌‏‎
يكي‌‏‎.‎مي‌گردد‏‎ سيلاب‏‎ شدن‌‏‎ جاري‌‏‎ و‏‎ فرسايش‌خاك‌‏‎ گياهي‌ ، ‏‎ پوشش‌‏‎ سريع‌‏‎
را‏‎ بختياري‌‏‎ و‏‎ چهارمحال‌‏‎ منطقه‌‏‎ در‏‎ خاك‌‏‎ مهم‌فرسايش‌‏‎ علل‌‏‎ از‏‎
منطقه‌بازفت‌جست‌وجو‏‎ در‏‎ ويژه‌‏‎ به‌‏‎ بي‌رويه‌بز‏‎ چراي‌‏‎ بايددر‏‎
.كرد‏‎
واگذاري‌مراتع‌‏‎ مراتع‌ ، ‏‎ و‏‎ جنگل‌ها‏‎ كارشناسان‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ گفته‌‏‎ به‌‏‎
به‌‏‎ دام‌ها‏‎ باعث‌هجوم‌‏‎ كشور‏‎ مناطق‌‏‎ پاره‌اي‌‏‎ در‏‎ خصوصي‌‏‎ بخش‌‏‎ به‌‏‎
اطراف‌‏‎ اراضي‌‏‎ مثال‌‏‎ به‌عنوان‌‏‎.است‌‏‎ شده‌‏‎ حفاظت‌‏‎ تحت‌‏‎ مناطق‌‏‎
معرض‌‏‎ در‏‎ داشت‌ ، ‏‎ قرار‏‎ محيطزيست‌‏‎ تحت‌حفاظت‌‏‎ كه‌‏‎ لار‏‎ سد‏‎ درياچه‌‏‎
ارتفاعات‌‏‎ در‏‎ مراتع‌‏‎ ميزان‌‏‎ همين‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ گرفت‌‏‎ قرار‏‎ دام‌‏‎ چراي‌‏‎
باعث‌‏‎ و‏‎ گذاشت‌‏‎ روبه‌نابودي‌‏‎ دام‌‏‎ بي‌رويه‌‏‎ چراي‌‏‎ اثر‏‎ بر‏‎ كندوان‌‏‎
.شد‏‎ كرج‌‏‎ سد‏‎ درياچه‌‏‎ در‏‎ ولاي‌‏‎ گل‌‏‎ افزايش‌‏‎ و‏‎ سيل‌‏‎ شدن‌‏‎ جاري‌‏‎
حفظ‏‎ گونه‌اي‌با‏‎ به‌‏‎ دورتر‏‎ گذشته‌هاي‌‏‎ در‏‎ ايران‌‏‎ سنتي‌‏‎ دامداري‌‏‎
بردن‌‏‎ از‏‎ كه‌دامداران‌‏‎ ترتيب‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎.‎بود‏‎ همراه‌‏‎ زيست‌‏‎ محيط‏‎
يا‏‎ مي‌كردند ، ‏‎ بنيه‌خودداري‌‏‎ كم‌‏‎ و‏‎ ضعيف‌‏‎ مراتع‌‏‎ به‌‏‎ دام‌‏‎
مجالي‌‏‎ تا‏‎ مي‌دادند‏‎ انجام‌‏‎ به‌تناوب‏‎ را‏‎ مراتع‌‏‎ از‏‎ بهره‌برداري‌‏‎
تعادل‌‏‎ اين‌‏‎ امابعدها‏‎ بدهند ، ‏‎ گياهي‌‏‎ نموگونه‌هاي‌‏‎ و‏‎ رشد‏‎ به‌‏‎
دامداري‌‏‎ جديد‏‎ شيوه‌هاي‌‏‎ در‏‎ متاسفانه‌‏‎ و‏‎ رفت‌‏‎ ميان‌‏‎ از‏‎ زيستي‌‏‎
ممنوعيت‌‏‎ و‏‎ مي‌شود‏‎ گرفته‌‏‎ ناديده‌‏‎ گذشته‌‏‎ سنتي‌‏‎ ضوابط‏‎ حداقل‌‏‎ حتي‌‏‎
.نمي‌گردد‏‎ مراعات‌‏‎ آسيبپذير‏‎ مناطق‌‏‎ در‏‎ بز‏‎ چراي‌‏‎
بر‏‎ سيل‌ ، علاوه‌‏‎ شدن‌‏‎ جاري‌‏‎ و‏‎ خاك‌‏‎ فرسايش‌‏‎ نتايج‌‏‎ مهم‌ترين‌‏‎ از‏‎
و‏‎ شهرها‏‎ ساكنان‌‏‎ و‏‎ مسكوني‌‏‎ مناطق‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ زيان‌هايي‌‏‎ و‏‎ خسارات‌‏‎
سدهاست‌‏‎ پشت‌‏‎ در‏‎ لاي‌‏‎ و‏‎ گل‌‏‎ ميزان‌‏‎ افزايش‌‏‎ مي‌شود ، ‏‎ وارد‏‎ روستاها‏‎
برق‌‏‎ توليد‏‎ و‏‎ آب‏‎ ميزان‌‏‎ ذخيره‌‏‎ در‏‎ سدها‏‎ كاربري‌‏‎ از‏‎ مرور‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎
ممكن‌‏‎ حداقل‌‏‎ به‌‏‎ را‏‎ سدها‏‎ دوام‌‏‎ و‏‎ عمر‏‎ كلي‌‏‎ طور‏‎ به‌‏‎ و‏‎ كاسته‌‏‎
.مي‌رساند‏‎
به‌‏‎ ما‏‎ كشور‏‎ در‏‎:‎مي‌گويد‏‎ آب‏‎ منابع‌‏‎ كارشناس‌‏‎ فلاح‌پور‏‎ مهندس‌‏‎
داده‌‏‎ بها‏‎ سدسازي‌‏‎ امور‏‎ در‏‎ سرمايه‌گذاري‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ اندازه‌‏‎ آن‌‏‎
.نمي‌شود‏‎ چاره‌انديشي‌‏‎ سدها‏‎ دوام‌‏‎ براي‌‏‎ مي‌شود ، ‏‎
و‏‎ خاك‌‏‎ بخش‌زيادي‌‏‎ خاك‌ ، ‏‎ فرسايش‌‏‎ اثر‏‎ بر‏‎ مي‌دانيم‌‏‎ كه‌‏‎ حالي‌‏‎ در‏‎
در‏‎ مي‌شود ، ‏‎ وارد‏‎ سدها‏‎ پشت‌‏‎ درياچه‌‏‎ به‌‏‎ سيل‌‏‎ صورت‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ املاح‌‏‎
زياد‏‎ رسوبات‌‏‎ اين‌‏‎ مقدار‏‎ هرقدر‏‎ و‏‎ مي‌شود‏‎ ته‌نشين‌‏‎ درياچه‌‏‎ اين‌‏‎
تا‏‎ مي‌شود‏‎ كاسته‌‏‎ سد‏‎ آبگيري‌‏‎ ظرفيت‌‏‎ از‏‎ اندازه‌‏‎ همان‌‏‎ به‌‏‎ باشد‏‎
از‏‎ عمل‌‏‎ در‏‎ را‏‎ آب‏‎ نگهداري‌‏‎ و‏‎ ذخيره‌سازي‌‏‎ خاصيت‌‏‎ سد‏‎ كه‌‏‎ حدي‌‏‎ به‌‏‎
كاسته‌‏‎ آن‌‏‎ انرژي‌زايي‌‏‎ ميزان‌‏‎ از‏‎ اندازه‌‏‎ همان‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ داده‌‏‎ دست‌‏‎
در‏‎ لازم‌‏‎ مراقبت‌هاي‌‏‎ مي‌شود ، ‏‎ ساخته‌‏‎ سدي‌‏‎ وقتي‌‏‎ معمولا ، ‏‎.‎مي‌شود‏‎
و‏‎ كشت‌‏‎ صورت‌‏‎ به‌‏‎ خاك‌‏‎ كنترل‌‏‎ براي‌‏‎ آن‌‏‎ سرچشمه‌هاي‌‏‎ و‏‎ ارتفاعات‌‏‎
مناسب‏‎ شياردهي‌‏‎ سازگار ، ‏‎ درختان‌‏‎ و‏‎ بوته‌ها‏‎ و‏‎ گياهان‌‏‎ پرورش‌‏‎
چراي‌‏‎ از‏‎ جلوگيري‌‏‎ همچنين‌‏‎ و‏‎ شدن‌خاك‌‏‎ شسته‌‏‎ از‏‎ جلوگيري‌‏‎ براي‌‏‎
در‏‎ كه‌‏‎ شاهديم‌‏‎ اكنون‌‏‎ اما‏‎ انجام‌مي‌شود ، ‏‎ دام‌‏‎ بي‌رويه‌‏‎
اين‌‏‎ كشورمان‌ ، ‏‎ معروف‌‏‎ و‏‎ بزرگ‌‏‎ به‌سدهاي‌‏‎ منتهي‌‏‎ ارتفاعات‌‏‎
كه‌‏‎ گياهان‌‏‎ رفتن‌‏‎ بين‌‏‎ از‏‎ نتيجه‌‏‎ در‏‎ و‏‎ صورت‌نمي‌گيرد‏‎ كنترل‌ها‏‎
يك‌‏‎ از‏‎ مي‌باشند ، ‏‎ شيبها‏‎ در‏‎ بخصوص‌‏‎ خاك‌‏‎ نگهداري‌‏‎ عامل‌اصلي‌‏‎
طرف‌‏‎ از‏‎ و‏‎ مي‌رساند‏‎ خسارت‌‏‎ مردم‌‏‎ به‌‏‎ و‏‎ مي‌شود‏‎ جاري‌‏‎ سيل‌‏‎ طرف‌‏‎
دوام‌‏‎ و‏‎ عمر‏‎ از‏‎ سدها ، ‏‎ پشت‌‏‎ در‏‎ لاي‌‏‎ و‏‎ گل‌‏‎ شدن‌‏‎ جمع‌‏‎ با‏‎ ديگر‏‎
متحمل‌‏‎ نيز‏‎ لحاظ‏‎ اين‌‏‎ از‏‎ و‏‎ مي‌شود‏‎ كاسته‌‏‎ سدها‏‎ اين‌‏‎ طبيعي‌‏‎
.مي‌شويم‌‏‎ سنگيني‌‏‎ خسارات‌‏‎
در‏‎ سيل‌‏‎ شدن‌‏‎ جاري‌‏‎ عوامل‌‏‎ از‏‎ ديگر‏‎ يكي‌‏‎ كارشناسان‌‏‎ نظر‏‎ به‌‏‎
در‏‎ واقع‌‏‎ باير‏‎ زمين‌هاي‌‏‎ كاربري‌‏‎ تغيير‏‎ كشور‏‎ مختلف‌‏‎ مناطق‌‏‎
باعث‌‏‎ درازمدت‌‏‎ در‏‎ خود‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ كشاورزي‌‏‎ اراضي‌‏‎ به‌‏‎ شيبها‏‎
اين‌‏‎ در‏‎ كارشناس‌‏‎ يك‌‏‎.‎مي‌شود‏‎ سيل‌‏‎ شدن‌‏‎ جاري‌‏‎ و‏‎ خاك‌‏‎ سريع‌‏‎ فرسايش‌‏‎
در‏‎ واقع‌‏‎ زمين‌هاي‌‏‎ تبديل‌‏‎ با‏‎ ما‏‎ كه‌‏‎ تصور‏‎ اين‌‏‎:مي‌گويد‏‎ زمينه‌‏‎
دست‌‏‎ مناسبي‌‏‎ افزوده‌‏‎ ارزش‌‏‎ به‌‏‎ كشاورزي‌‏‎ اراضي‌‏‎ به‌‏‎ شيبها‏‎
باران‌‏‎ برابر‏‎ در‏‎ اراضي‌‏‎ قبيل‌‏‎ اين‌‏‎ زيرا‏‎.‎است‌‏‎ نادرست‌‏‎ مي‌يابيم‌‏‎
به‌‏‎ سيلاب‏‎ جريان‌‏‎ با‏‎ و‏‎ ندارند‏‎ مقاومتي‌‏‎ هيچگونه‌‏‎ جاري‌‏‎ آبهاي‌‏‎ و‏‎
.مي‌شوند‏‎ وسيعي‌‏‎ پهنه‌‏‎ در‏‎ خاك‌‏‎ فرسايش‌‏‎ باعث‌‏‎ و‏‎ شده‌‏‎ منهدم‌‏‎ كلي‌‏‎
كشورها‏‎ از‏‎ بسياري‌‏‎ در‏‎ اراضي‌‏‎ تبديل‌‏‎ اينگونه‌‏‎ دليل‌ ، ‏‎ همين‌‏‎ به‌‏‎
.است‌‏‎ شده‌‏‎ منسوخ‌‏‎



بازتاب‏‎
بماند‏‎ باز‏‎ بحث‌‏‎ اين‌‏‎ بگذاريم‌‏‎


دستباف‌‏‎ فرش‌‏‎ به‌‏‎ مربوط‏‎ ميزگرد‏‎ شركت‌كنندگان‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎ عنوان‌‏‎ به‌‏‎
كه‌‏‎ خوشحالم‌‏‎ شد ، ‏‎ برگزار‏‎ همشهري‌‏‎ گرامي‌‏‎ روزنامه‌‏‎ همراهي‌‏‎ با‏‎ كه‌‏‎
غيره‌‏‎ و‏‎ پيشنهاد‏‎ و‏‎ اعتراض‌‏‎ و‏‎ نوشتن‌‏‎ و‏‎ بحث‌‏‎ سالها‏‎ از‏‎ بعد‏‎
جوابي‌‏‎ به‌‏‎ اقدام‌‏‎ دولتي‌‏‎ سازمان‌‏‎ يك‌‏‎ بار‏‎ اولين‌‏‎ براي‌‏‎ بالاخره‌‏‎
اگر‏‎)‎ باشد‏‎ خوشي‌‏‎ طليعه‌‏‎ شايد‏‎ و‏‎ نمود‏‎ ناكافي‌‏‎ و‏‎ كوتاه‌‏‎ چه‌‏‎ اگر‏‎
و‏‎ دردناك‌‏‎ مسايل‌‏‎ شنيدن‌‏‎ جز‏‎ اينكه‌‏‎ بر‏‎ (دير‏‎ خيلي‌‏‎ هم‌‏‎ باز‏‎ چه‌‏‎
.ندارد‏‎ وجود‏‎ ديگر‏‎ راهي‌‏‎ ناخوشايند‏‎ لو‏‎ و‏‎ ايران‌‏‎ فرش‌‏‎ واقعي‌‏‎
ديدگاه‌‏‎ از‏‎ را‏‎ دستباف‌‏‎ فرش‌‏‎ تنگناهاي‌‏‎ بايد‏‎ كشور‏‎ مسئولين‌‏‎
كمبودهاي‌ 10‏‎ و‏‎ ومحروميت‌‏‎ توليد‏‎ ناسالم‌‏‎ و‏‎ فاجعه‌بار‏‎ مراحل‌‏‎
انسان‌‏‎ هزاران‌‏‎ و‏‎ فرش‌‏‎ به‌‏‎ وابسته‌‏‎ وخاموش‌‏‎ ايراني‌‏‎ انسان‌‏‎ ميليون‌‏‎
ملي‌‏‎ باارزش‌‏‎ ميراث‌‏‎ اين‌‏‎ سرنوشت‌‏‎ به‌‏‎ نسبت‌‏‎ نگران‌‏‎ و‏‎ علاقه‌مند‏‎
.كنند‏‎ نگاه‌‏‎
اخير‏‎ سالهاي‌‏‎ طي‌‏‎ شده‌‏‎ انجام‌‏‎ تحقيقات‌‏‎ كه‌‏‎ شود‏‎ دانسته‌‏‎ بايد‏‎ و‏‎
نظر‏‎ از‏‎ ايران‌‏‎ دستباف‌‏‎ فرش‌‏‎ ترديدي‌‏‎ بي‌هيچ‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ داده‌‏‎ نشان‌‏‎
هويتي‌‏‎ و‏‎ بومي‌‏‎ به‌ويژگيهاي‌‏‎ دستيابي‌‏‎ به‌‏‎ قادر‏‎ وفني‌‏‎ علمي‌‏‎
فرشهاي‌ 50‏‎ و‏‎ دوران‌صفوي‌‏‎ طلايي‌‏‎ فرشهاي‌‏‎ در‏‎ آنها‏‎ اوج‌‏‎ كه‌‏‎ خويش‌‏‎
هيچگونه‌‏‎ اين‌ادعا‏‎ در‏‎.‎مي‌باشد‏‎ است‌‏‎ متجلي‌‏‎ سده‌اخير‏‎ اوليه‌‏‎ سال‌‏‎
مطلقا‏‎ و‏‎ نداشته‌‏‎ وجود‏‎ رويايي‌‏‎ و‏‎ آرمانگرايانه‌‏‎ نظريه‌پردازي‌‏‎
دستباف‌‏‎ فرش‌‏‎ نام‌‏‎ به‌‏‎ پديده‌اي‌‏‎ ارزشي‌‏‎ واقعيتهاي‌‏‎ بر‏‎ مبتني‌‏‎
جهاني‌‏‎ بازارهاي‌‏‎ در‏‎ آن‌‏‎ گذشته‌‏‎ اعتبار‏‎ و‏‎ شهرت‌‏‎ دلايل‌‏‎ و‏‎ ايراني‌‏‎
.مي‌باشد‏‎
است‌‏‎ دستباف‌‏‎ فرش‌‏‎ بقاء‏‎ تنهاشرط‏‎ كه‌‏‎ هدفي‌‏‎ چنين‌‏‎ تحقق‌‏‎ براي‌‏‎
حسن‌‏‎ با‏‎ پيشنهادها‏‎ و‏‎ به‌انتقادات‌‏‎ كه‌‏‎ آنست‌‏‎ قضيه‌‏‎ حداقل‌‏‎
:كه‌‏‎ زيرا‏‎ شود‏‎ نگريسته‌‏‎ نيت‌‏‎
براي‌‏‎ اگر‏‎ و‏‎ است‌‏‎ بحراني‌‏‎ درشرايطي‌‏‎ واقعا‏‎ ايران‌‏‎ فرش‌‏‎ -‎‏‏1‏‎
روزي‌خواهد‏‎ نشود‏‎ انديشيده‌‏‎ باقيمانده‌مسئولانه‌‏‎ كه‌‏‎ آنچه‌‏‎ سرنوشت‌‏‎
به‌‏‎ سرزمينمان‌بايد‏‎ شده‌‏‎ فراموش‌‏‎ ديدن‌نمونه‌هاي‌‏‎ براي‌‏‎ كه‌‏‎ رسيد‏‎
.كنيم‌‏‎ رجوع‌‏‎ خارج‌‏‎ موزه‌هاي‌‏‎
اولا‏‎ مي‌شود ، ‏‎ خاص‌‏‎ نهادي‌‏‎ يا‏‎ سيستمي‌و‏‎ از‏‎ انتقادي‌‏‎ چنانچه‌‏‎ -‎‏‏2‏‎
نيز‏‎ كشور‏‎ اداري‌‏‎ سيستم‌‏‎ مجموعه‌‏‎ به‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ انتقادي‌‏‎
از‏‎ خاصي‌‏‎ شكل‌‏‎ با‏‎ سنتي‌‏‎ است‌‏‎ كالايي‌‏‎ فرش‌‏‎ كه‌‏‎ آن‌‏‎ ديگر‏‎.‎برمي‌گردد‏‎
زمان‌‏‎ اين‌‏‎ به‌‏‎ تا‏‎ علمي‌حداقل‌‏‎ تجربيات‌‏‎ و‏‎ اطلاعات‌‏‎ كه‌وجود‏‎ توليد‏‎
حضور‏‎ خود‏‎ واين‌‏‎ است‌‏‎ بوده‌‏‎ ممكن‌‏‎ حداقل‌‏‎ در‏‎ آن‌‏‎ مورد‏‎ در‏‎
اگر‏‎ را‏‎ تصميم‌گيري‌هاي‌متفاوت‌‏‎ و‏‎ عملكردها‏‎ و‏‎ گوناگون‌‏‎ نظريه‌هاي‌‏‎
نمايشگاه‌‏‎ درمورد‏‎ اما‏‎ و‏‎مي‌سازد‏‎ انتظار‏‎ بلكه‌قابل‌‏‎ توجيه‌‏‎ نه‌‏‎
نيز‏‎ اينجانب‏‎ كه‌‏‎ جهاد‏‎ محترم‌‏‎ وزارت‌‏‎ مورداشاره‌‏‎ فرش‌‏‎ طرح‌هاي‌‏‎
تشويق‌آميز‏‎ اصل‌‏‎ تاييد‏‎ ضمن‌‏‎ بودم‌ ، ‏‎ آن‌‏‎ بازديدكنندگان‌‏‎ از‏‎ يكي‌‏‎
دشوار‏‎ هنري‌‏‎ كار‏‎ اين‌‏‎ در‏‎ علاقه‌مند‏‎ و‏‎ جوان‌‏‎ نسل‌‏‎ وحضور‏‎ برنامه‌‏‎
عرضه‌‏‎ آنچه‌‏‎ كه‌‏‎ بگويم‌‏‎ ناچارم‌‏‎ آن‌‏‎ بودن‌‏‎ ملي‌‏‎ مورد‏‎ در‏‎ متاسفانه‌‏‎
كوچكتري‌‏‎ بخش‌‏‎ به‌‏‎ متعلق‌‏‎ فرش‌‏‎ نقوش‌‏‎ از‏‎ كوچك‌‏‎ بسيار‏‎ بخشي‌‏‎ فقط‏‎ شد‏‎
كه‌‏‎ زيرا‏‎.‎بود‏‎ ايران‌‏‎ قاليبافي‌‏‎ وگسترده‌‏‎ بيكران‌‏‎ حضور‏‎ از‏‎
بيست‌هزار‏‎ حدود‏‎ در‏‎ محدوده‌هاي‌‏‎ در‏‎ فرش‌‏‎ ملي‌‏‎ طرح‌هاي‌‏‎ نمايش‌‏‎
حوزه‌‏‎ در‏‎ عشيره‌‏‎ و‏‎ قبيله‌‏‎ و‏‎ ايل‌‏‎ وصدها‏‎ كوچك‌‏‎ شهر‏‎ صدها‏‎ و‏‎ روستا‏‎
و‏‎ ديني‌‏‎ قومي‌ ، ‏‎ منطقه‌اي‌ ، ‏‎ محلي‌ ، ‏‎ بومي‌ ، ‏‎ ويژگي‌هاي‌‏‎ گسترده‌‏‎ بسيار‏‎
در‏‎ نه‌‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ چيزي‌‏‎ برمي‌گيرد‏‎ در‏‎ را‏‎ فرهنگي‌‏‎ ديگر‏‎ عامل‌‏‎ صدها‏‎
گرافيك‌‏‎ و‏‎ نگارگري‌‏‎ به‌‏‎ ربطي‌‏‎ نه‌‏‎ و‏‎ مي‌گنجد‏‎ كوچك‌‏‎ سالن‌‏‎ يك‌‏‎
و‏‎ دل‌‏‎ درون‌‏‎ در‏‎ آن‌‏‎ نمايش‌‏‎ جاي‌‏‎ و‏‎ دارد‏‎ چاپي‌‏‎ نقشه‌‏‎ و‏‎ وكامپيوتر‏‎
اين‌‏‎ و‏‎ است‌‏‎ ايران‌‏‎ مردم‌‏‎ هويت‌‏‎ و‏‎ تاريخ‌‏‎ و‏‎ فرهنگ‌‏‎ و‏‎ روح‌‏‎
.كنيم‌‏‎ جستجو‏‎ بايد‏‎ كه‌‏‎ است‌‏‎ رفته‌اي‌‏‎ دست‌‏‎ از‏‎ همان‌ارزش‌‏‎
صوراسرافيل‌‏‎ شيرين‌‏‎ مهندس‌‏‎






© 1998 HAMSHAHRI, All rights reserved.