مطبوعات قانون درباره ملاحظاتي
ويژه جمعيت با آشنايي كارگاه نخستين
شد برگزار
روزنامه‌نگاران
:شد انجام جداگانه جلسه دو در
و مخالف نمايندگان رايزنيهاي آخرين
مطبوعات قانون تغيير طرح موافق
قانون اصلاح :مجلس در ياسوج نماينده
آزادي موانع برداشتن جهت در بايد مطبوعات
آن كردن محدود نه باشد
جديد اعضاي :اسلامي ارشاد و فرهنگ وزير
طرح مورد در مجلس تصميم از پس منصفه هيات
مي‌شوند انتخاب مطبوعات قانون اصلاح
مطبوعات قانون درباره ملاحظاتي
ارتباطات برجسته استاد معتمدنژاد دكتركاظم سخنراني
شده وضع لحاظ بدين مطبوعاتي جرايم به رسيدگي ويژه مقررات
بر فرض.مي‌شود تلقي سياسي جرم مثل مطبوعاتي جرم كه است
كه هم كسي و است جامعه خدمت در مطبوعاتي مجرم كه است اين
كه است ممكن خدمت اين خاطر به "معمولا است جامعه خدمت در
به نسبت جامعه گرفت صورت تخلفي اگر پس.شود خلافي مرتكب
از بايد "حتما مي‌كند خدمت كه كسي.دارد مساعد نظر او
.باشد برخوردار جرم تعيين در هم امتيازاتي
:اشاره
دارد700 نشيبي پرفرازو تاريخ ايران در روزنامه‌نگاري
سال و 91 كرد زندگي قانوني هيچ بدون ايران مطبوعات سال
مطبوعات فعلي قانون.گذرانيد مختلف قانون با 5 را بعد
قانون اينميگذرد عمرش از سال و 13 مي‌باشد مصوب 1364
و تصويب نگاشته ، دوران اين خاص شرايط و جنگ سالهاي در
مطبوعات براي كه تمام‌محدوديتهايي با قانون اين.شد اجرا
.است دوران آن ويژه شرايط و جنگ زمان قانون بهترين دارد
براي نه است ، گرفته قرار سئوال مورد امروزه قانون اين
تحديد براي بلكه بيشتر آزادي ايجاد و محدوديتها رفع
مطبوعات آزادي به جهان اما.مطبوعات آزاديهاي بيشتر
كه است مبحثي داريم ، قرار كجا در ما و مي‌نگرد چگونه
حقوق و روزنامه‌نگاري رشته در استاد معتمدنژاد كاظم دكتر
.است پرداخته آن به مطبوعات حقوق بررسي سمينار در
تاريخ در را بيان آزادي به مربوط مسايل بخواهيم اگر
از قبل كه باشيم داشته توجه نكته اين به بايد كنيم بررسي
منابع خودمان اسلامي فرهنگ در بپردازيم ، غرب به آنكه
كريم قرآن از.داريم بيان آزادي درباره فراواني
گرامي ، پيغمبر ،(ص)محمد حضرت سيره كنيم ، شروع مي‌توانيم
از بسياري.است خوبي راهگشاي زمينه اين نيزدر اطهار ائمه
دفاع بيان آزادي از همگي تاريخ طول در ما روحاني علماي
دوره در.بودند بيان آزادي مسلم نمونه‌هاي و كرده‌اند
بسيار نمونه (ره)امام حضرت "مخصوصا انقلاب دوره در معاصر
در هم مطهري شهيد آيت‌الله.هستند زمينه اين در جالبي
من اينكه از قبل بي‌ترديد.دارد زيادي مطالب زمينه اين
اصيل منابع ما كه بكنم تاكيدي كه خواستم بپردازم غرب به
بر مي‌توانيم كه داريم بيان آزادي درباره فراواني اسلامي
كنم تاكيد نكته براين مي‌خواهم "مخصوصا.بكنيم تكيه آنها
بخش در ايران اسلامي جمهوري اساسي قانون مقدمه در كه
ارتباط وسايل كه شده تاكيد جمعي ارتباط وسايل به مربوط
فرهنگ گسترش و انديشه‌ها سالم برخورد به بايد جمعي
اساسي قانون اصول وارد نمي‌خواهم اكنون.كنند كمك اسلامي
جداگانه طور به سمينار طول در محترم همكاران كه چرا شوم
.كرد خواهند بررسي را موارد اين
و چاپ اختراع از بعد بيان آزادي به مربوط ريشه‌هاي
.برمي‌گردد اخير قرون به مطبوعاتي و چاپي كتابهاي انتشار
جان و شد ايجاد فضا انگلستان در قرن 17 در نخستين‌بار
انجام چاپ آزادي درباره معروفي سخنراني انگليسي ميلتون
يك قتل به را روزنامه يك توقيف خود سخنان در او.داد
و است زشتي بسيار عمل انسان قتل.مي‌كند تشبيه انسان
و زنده موجود يك بكشد را انساني كه كسي مي‌كند تاكيد
و كتاب كه كسي.مي‌برد بين از را "خداوندي تصوير"
انسان وجود اساس و انساني عقل مي‌كند تعطيل را نشريه‌اي
ضرورت سال 1695 در نظريه اين دنبال به.مي‌برد بين از را
مطبوعات سانسور و مطبوعات و كتاب انتشار براي اجازه كسب
استقلال و فرانسه انقلاب جريان در سپسرفت بين از
اصل در و گرفت قرار تاكيد مورد مطبوعات آزادي آمريكا
.شد تعريف مطبوعات و شهروند و بشر حقوق اعلاميه ، يازده
بر آمريكا متحده ايالات اساسي قانون اصلاحيه نخستين در
اين مي‌دانيد كه طوري به.گرديد تاكيد مطبوعات آزادي
هم ما ميان اين در.كرد پيدا ادامه معاصر دوران تا مسير
اصل و اساسي قانون سيزده اصل در مشروطيت انقلاب جريان در
.كرديم پيش‌بيني را مطبوعات آزادي اساسي ، قانون متمم بيست
تصويب ق.-ه سال 1326 در كه هم مطبوعات قانون اولين در
بر قانون آن درگرفت قرار حمايت مورد مطبوعات آزادي شد
كسب ضرورت و شده تاكيد مطبوعات آزادانه انتشار اصل رعايت
در.بود رفته بين از مطبوعات تاسيس از قبل انتشار اجازه
و رضاخان ديكتاتوري آمدن كار روي با متاسفانه بعد ، مراحل
از و متوقف كوشش‌ها اين اومتاسفانه از بعد دوره‌هاي
.شد جلوگيري اسلامي انقلاب پيروزي تا آزاديها گسترش
آزادي كه انقلاب مهم شعارهاي از يكي به باتوجه خوشبختانه
در آزادي گسترش و آزادي تصميم و آزادي تجديد مقدمات است ،
پيروزي ثمره مطبوعات كنوني وضع و گرديد فراهم ايران
جنگ پايان از پس داشت نظر در بايد "ضمنا.است انقلاب
جمله از بين‌المللي سطح در مباني سري يك دوم ، جهاني
آزادي نوزده اصل كه شد تصويب بشر حقوق جهاني اعلاميه
به توجه بدون تاكيد اين و قرارداد تاكيد مورد را مطبوعات
دارد تاكيد بشر حقوق جهاني اعلاميه.بود مرزها محدوديت
اصل و شود رعايت جا همه در و كامل طور به بايد آزادي كه
.است نگرفته نظر در آن براي محدوديتي 19
مثل سياسي و مدني حقوق بين‌المللي ميثاق درماده 19 اما
عقيده آزادي مطبوعات آزادي از بشر حقوق اعلاميه ماده 19
ديگر بندهاي در و مي‌دهد بدست تعريفي بيان و
برخلاف اولين‌بار براي و موارد اين براي محدوديت‌هايي
قرار پيش‌بيني مورد محدوديتها بشر حقوق جهاني اعلاميه
جهاني اعلاميه به نسبت كه بود پيشرفتي اين و مي‌گيرد
اين به كه كنم عرض بايد خلاصه طور به.آمد بدست بشر حقوق
هم مقابل در قرن 18 از كه مطبوعات آزادي مكتب دو ترتيب
مكتب.كردند خودنمايي بيشتر اينجا بودند ، گرفته قرار
مكتب باشدو محدود نبايد آزادي است معتقد كه آمريكايي
و شود پيش‌بيني قانون در بايد آزادي مي‌گويد كه فرانسوي
سپس فعاليت‌ها اين.شود گرفته نظر در هم محدوديت‌هايش
جهاني روز كه نيز سال 1991 از.شد پيگيري يونسكو توسط
اين در يونسكو شد تعيين (مه ماه سوم) مطبوعات آزادي
نواحي در سمينار پنج.است داشته فعاليت‌هايي زمينه‌ها
ارتباط وسايل ساير و مطبوعات از حمايت براي دنيا مختلف
اين به.است كرده برگزار كثرت‌گرا و مستقل آزاد ، جمعي
فروريختن و شوروي فروپاشي از بعد اخير ، دردهه ترتيب
.شد مساعدتر مطبوعات آزادي براي جهاني فضاي برلن ديوار
مجمع بين‌المللي ، سازمانهاي ديگر يونسكو ، فضا اين در
بر همگي...و بشر حقوق كميسيون متحد ، ملل سازمان عمومي
البته.مي‌كنند حمايت آن از و دارند تاكيد مطبوعات آزادي
نكنيم فراموش نيايد پيش سوءتفاهمي اينكه براي ميان دراين
تسلط كرده پيشرفت غرب در آزاديها كه وجودي با كه
شده باعث ارتباطي وسايل ساير و مطبوعات بر سرمايه‌داري
با بيشتر اكنون.نباشد واقعي آزادي عمل در آزادي كه
.باشد شده تامين واقعي آزادي اينكه تا مي‌شود بازي آزادي
در ماميشويم اصلي مباحث وارد مقدمات اين به باتوجه
:مي‌كنيم تفكيك ازهم را مبحث چهار مطبوعات حقوق زمينه
است ، مطبوعات اداره و تاسيس بر حاكم اول‌مقررات مبحث
سوم مبحث است ، مطبوعات انتشار به مربوط مقررات دوم مبحث
مقررات چهارم مبحث و روزنامه‌نگاري حرفه به راجع مقررات
روزنامه‌نگاران و فرهنگي و ادبي آفرينش‌هاي از حمايت و
به مي‌كنم فكر من.جمعي ارتباط وسايل ساير و مطبوعات در
.بپردازم اول زمينه سه به "صرفا وقت كمبود علت
مطبوعات اداره و تاسيس مقررات -1
از پيش از بيش مطبوعات ، اداره و تاسيس امروز ، جهان در
حقوق وشيوه مي‌كند تبعيت تنبيهي و تعقيبي حقوقي ، شيوه
براي اول ، شيوه براساس.است شده مطرود احتياطي و تاميني
به مربوط نامه اعلام ارسال به دوره‌اي ، نشريه‌هاي تاسيس
پيش‌بيني مورد دولتي مرجع براي مجله يا روزنامه انتشار
ثبت‌نام يا و (ارتباطات و فرهنگ وزارت يا كشور وزارت)
بر كه صورتي در.مي‌شود اكتفا آن ، مخصوص دفتر در نشريه
خاص اجازه كسب به دوره‌اي نشريات تاسيس دوم ، شيوه مبناي
موكول مطبوعات قانون در شده پيش‌بيني دولتي مرجع از
.است باقي كشورها بعضي در هنوز متاسفانه نظام اين.مي‌گردد
و عقايد و افكار انتشار به نسبت چون نظام اين در
، كتاب انتشار براي دارد ، و داشته وجود بدبيني اطلاعات
و تلويزيوني راديوو فرستنده‌هاي كردن داير مطبوعات ،
در اجازه كسب ضرورت ارتباطات ، ديگر موارد از بسياري
.مي‌شود پيش‌بيني قوانين
تبعيت نظام اين از كه كشورهايي تعداد امروزه البته
آماري طبق اخير سالهاي در.شده كمتر روز به روز مي‌كنند
منطقه در شد ، ارائه اكتبر 1992 در قزاقستان سمينار در كه
نظام داراي هنوز كشور چهار فقط واقيانوسيه آسيا وسيع
سنگاپور ، ايران ، :عبارتنداز كه هستند احتياطي و تاميني
.اندونزي و مالزي
به مي‌توانيم اين‌باره در مي‌كنم فكر من مناسبت اين به
خلاصه كه كنم عرض است لازم "ضمنابپردازيم بيشتر بررسي
تحقيقي گزارش يك از مي‌رسانم عرض به امروز كه مطالبي
برگزاري از بعد و اخير سال چند در كه مي‌گيرد سرچشمه
در همكاران كمك با مطبوعات مسائل بررسي سمينار نخستين
اقتصادي استقلال مطبوعات ، آزادي مطلوب فضاي:بخش چهار
حرفه استقلال و روزنامه‌نگاري آموزش مطبوعات ،
.است شده انجام روزنامه‌نگاران
بررسي مورد دنيا كشور حدود 30 تطبيقي بررسي اين در
گرفته ، صورت مقايسه به توجه با و گرفته قرار تطبيقي
.است شده ارائه زمينه‌ها اين در راه‌حل‌هايي
براي نظام دو امروز دنيا در كردم يادآوري كه همانطور
همان كه پيشگيري نظام دارد ، وجود مطبوعاتي واحد تاسيس
تنبيهي يا و تعقيبي نظام و است استبداد دوران قديمي نظام
و است پيشرفت حال در روز به روز دنيا در كه است نظامي كه
امروز تعقيبي نظام.مي‌گيرد فرا را جهان تمام كم‌كم
قديم نظام يكي.مي‌شود ديده دنيا در صورت سه به "معمولا
نيز ماميشود ناميده اعلان‌نامه نظام كه است فرانسوي
انتخاب را نظام اين مشروطيت انقلاب از بعد دوره‌اي در
است كافي روزنامه انتشار براي نظام اين موجب به.كرديم
مطبوعات امور مسئول وزارت به نامه‌اي اعلان يك فقط كه
فاصله اين در مشخصات اين با روزنامه‌اي كه شود فرستاده
و مي‌شود منتشر آدرسي چه در و اشخاصي چه مديريت به زماني
براي قانون موجب به انتشار از پس هم نشريه از نسخه‌هايي
تعيين قانون كه ديگر مراجع و ملي كتابخانه دادگستري ،
نظام.بماند باقي تاريخ در تا مي‌شود فرستاده است كرده
نظام ايناست انگليسي واقع در كه است ثبت‌نام نظام ديگر
شود منتشر مي‌خواهد جديدي روزنامه وقتي كه مي‌كند ايجاب
نگاه آنجا و بكند مراجعه روزنامه‌ها ثبت‌نام دفتر به
.باشد نشده انتخاب "قبلا مجله يا روزنامه اين اسم كه كنند
مي‌شود داده هم سندي و مي‌شود ثبت دفتر در نشريه نام
مختلط نظام سوم نظام.است رسيده ثبت به كه اين بر مبني
ديگري كشورهاي.مي‌شود خوانده هم ايتاليايي نظام كه است
هم روش اين دركردهاند انتخاب را روش اين نيز
و مي‌شود ثبت نشريه نام هم و مي‌شود داده اعلان‌نامه
مطبوعات انتشار به مربوط مسائل ساير ديگر مبنا براين
تعقيب را نظام سه اين دنيا ديگر كشورهاي.مي‌شود دنبال
از خيلي ثبت‌نام نظام گستردگي دنيا ، در البته.مي‌كنند
در جديد كشورهاي الان‌اكثر است ، بيشتر اعلان‌نامه نظام
فراگرفته هم را مركزي آسياي كشورهاي "اخيرا و توسعه حال
تنبيهي ، و تعقيبي درنظام موجود شيوه نوع سه دراين.است
ودر مي‌كنند شروع راحت خيال با را خودشان كار مطبوعات
دادگاه‌ها در ازانتشار پس بگيرد صورت تخلفي كه صورتي
.مي‌شود بررسي
مطبوعات انتشار و محتوا بر حاكم مقررات -2
ارتباطي پيام‌هاي محتواي به مربوط مقررات دوم مبحث در
برمبناي.است توجه مورد اخص طور به مطبوعات و اعم طور به
جمعي ارتباط وسايل به مبتلا مسائل تمامي تنبيهي نظام
پيشگيري ، نظام در كه حالي در مي‌گيرد قرار بررسي مورد
معمول گذشته در مطبوعات يا كتاب انتشار از قبل سانسور
بايد مطالب نظام اين در.است شده كم خيلي حالا و بوده
نمي‌شد صادر چاپ اجازه نمي‌شد ، تاييد تا و مي‌شد بازبيني
.است استثنايي و كم بسيار آن نمونه‌هاي اكنون كه
استثناهاي مطبوعات ، آزادانه انتشار اصل كنار در البته
نظر در را مطبوعات آزادي محدوديت‌هاي و مطبوعات آزادي
داشته وجود نمي‌تواند هميشه انتشار آزادي اصل.گرفته‌اند
در.مي‌خورد هم بر اصل اين غيرعادي شرايط يك در باشد ،
وضع و حالت زمان در نظامي حكومت زمان در جنگ ، زمان
مي‌شود ، دگرگون كشور در چيز همه چون "طبيعتا فوق‌العاده ،
به.باشد برقرار نمي‌تواند هم مطبوعات آزادانه انتشار
داده اجازه جنگ زمان در نظامي ، حكومت‌هاي به لحاظ همين
مطبوعات آزادانه انتشار اصل برخلاف را مطبوعات كه مي‌شود
همين‌گونه به وضع هم نظامي حكومت دوره در.كنند محدود
.است انتشارات بعضي به مربوط استثناهاي دوم مورد.است
آزادانه انتشار اصل از نيز انتشارات از ديگر بعضي
مورد درنوجوانان و كودكان مطبوعات مثل نيستند برخوردار
اصل اينكه با دارد خاصي نظارت جامعه نشريات ، اينگونه
اينها مورد در شده شناخته رسميت به آزادانه انتشار
.داريم ما كه نظارت هيات مثل مي‌شود تعيين محدوديت‌هايي
و كودكان مطبوعات براي دنيا كشورهاي از بسياري در
كودكان مطبوعات حقوق بر كه شده پيش‌بيني هياتي نوجوانان
.است خارجي مطبوعات مطبوعات ، اين دوم نوعميكند نظارت
كشورها در خارجي‌ها طرف از خارجي زبانهاي به كه مطبوعاتي
وجود ترديد اين.است خاصي مقررات تابع نيز مي‌شود منتشر
لطمه كشور امنيت و استقلال به آنها است ممكن كه دارد
محدود را مطبوعات اين انتشار خاطر همين به و بزنند
را آنها انتشار امكان خاص اجازه‌هاي با "صرفا و مي‌كنند
كه هستند نشرياتي نشريات ، سوم نوع.مي‌سازند فراهم
دولتي آگهي‌هاي انتشار.مي‌كنند منتشر را آگهي‌ها
را تبعيض امكان كه باشد بايد مشخصي قواعد تابع "مخصوصا
هيات‌هايي و كميسيون‌ها لحاظ همين به.ببرد بين از
كه كنند تعيين يا بدهند اجازه آنها كه مي‌شوند پيش‌بيني
.برسانند چاپ به را ثبتي آگهي‌هاي بتوانند نشرياتي چه
مطبوعات و دارند وجود كار اين براي مخصوصي مطبوعات
نمي‌توانند اروپايي كشورهاي از بسياري در معمولي
بايد كه خاصي آگهي‌هاي مگر كنند منتشر را دولتي آگهي‌هاي
استثناهايي اينها.برسد اطلاع‌مردم به عمومي مطبوعات در
كودك مطبوعات و غيرعادي مواقع) مورد دو در "صرفا كه است
انتشار شرايط ، اين از غير و مي‌شود اعمال (نوجوان و
اگر انتشار از بعد است ممكن البته.است آزاد مطبوعات
.گيرند قرار تعقيب تحت بگيرد صورت تخلفي
اين كه مقدماتي بخش:داريم بخش چند ما دوم مبحث در
شامل كه مي‌شويم اصلي بخش‌هاي وارد سپس و استثناهاست
مطبوعات محدوديت‌هاي.است مطبوعاتي جرائم و محدوديتها
معيارهاي و ضوابطشود پيش‌بيني قانون موجب به بايد
كه كند تعيين كه باشد داشته وجود قانون در بايد مشخصي
اداري مسئولان و دولتي مسئولان تا چيست محدوديتها
تصميم مطبوعات و محدوديتها مورد در نتوانند خودسرانه
به توجه با را مطبوعات آزادي كه است جهت همين به.بگيرند
كلي طور به.كرد تكرار و تعريف مي‌توان اينجا عنصر چند
انتشار اصل كه گفت بايد مطبوعات آزادي شناسايي براي
امتياز صدور به توسل عدم و طرف يك از مطبوعات آزادانه
قبلي ، سانسور ممنوعيت ديگر ، طرف از مطبوعات انتشار براي
البته.شود پيش‌بيني بايد خودسرانه توقيف ممنوعيت همچنين
يكي.داريم مطبوعاتي توقيف نوع دو ما كه است ذكر به لازم
به "تقريبا غيرعادي حادثه‌اي در كه است اداري توقيف
خيلي مدت براي كه مي‌شود داده اجازه دولتي مسئولان
روزنامه‌اي يا نشريه ساعت يا 48 ساعت حدود 24 در كوتاهي
اگر و كنند ارجاع دادگاه به را آن بعد و كنند توقيف را
شود پذيرفته هم اگر مي‌شود ملغي توقيف نپذيرفت ، دادگاه
ديگر توقيف.مي‌كند دنبال را خودش عادي مسير پرونده كه
تحقق دادگاه راي طريق از "معمولا كه است قانوني توقيف
روزبه‌روز دنيا در موارد اين نمونه‌هاي كه مي‌كند پيدا
سالهاي در غربي كشورهاي از بسياري در حتيميشود كمتر
.دارد وجود مطبوعات توقيف كه كرده‌اند فراموش بسياري اخير
و ضوابط پيش‌بيني ضرورت مي‌كنيم دنبال كه را اصل‌ها اين
آخرين بالاخره و مي‌شود روشن مطبوعات محدوديت معيارهاي
منصفه هيات حضور در مطبوعاتي جرائم به رسيدگي كه اصل ،
در "معمولا را مطبوعات آزادي محدودكننده معيارهاي.است
بين‌المللي ميثاق ماده 19مي‌كنند طبقه‌بند گروه چهار
هم ما و شده تصويب سال 1966 در كه -سياسي و مدني حقوق
آن رعايت به موظف و كرديم امضاء را ميثاق و عهدنامه اين
نخستين.است كرده پيش‌بيني بندهايي طي را آنها -هستيم
اطلاعاتي و اخبار به مربوط محدوديتها مجموعه يا محدوديت
نظم عمومي ، امنيت ارضي ، تماميت كشور ، استقلال به كه است
محدوديتها دوم نوع.مي‌شود مربوط قبيل اين از و عمومي
مربوط جامعه سلامت و آسايش به كه محدوديت‌هايي به مربوط
انتشار وحشت‌انگيز ، اخبار انتشار "معمولا.دارد توجه است
مي‌زند برهم را جامعه آرامش و آسايش كه آنچه دروغ ، اخبار
مربوط محدوديتها مجموعه سوم نوع.دارد منع آن نظاير و
ملي ، مذهبي ، فرهنگ و سنن كه است اطلاعاتي و اخبار به
اخلاق و مي‌دهد قرار تهديد مورد را قبيل اين از و نژادي
است ممكن و مي‌دهد قرار تاثير تحت را عمومي عفت و حسنه
يا چهارم محدوديت.شود اضافه آن به هم ديگر جنبه‌هاي كه
خصوصي زندگي به مربوط چهارم گروه محدوديت‌هاي مجموعه
.است افراد
در كه باشيم داشته توجه نيز نكته اين به بايد اينجا در
كشورهاي و آمريكا يا انگلستان مثل كشورها از بعضي
خاص قوانين هندوستان ، مثل انگلستان سابق مستعمره
مسائل به معمولي قوانين همان در و ندارد وجود مطبوعاتي
حضور منصفه هيات دادگاه در زيرا.مي‌شود پرداخته مطبوعات
هيات حضور در مي‌شود ، تعقيب مطبوعاتي جرايم وقتي و دارند
و خاص رعايت‌هاي ديگر طرف از و مي‌شود رسيدگي منصفه
"مثلا.شده گرفته نظر در مطبوعات براي معيني امتيازهاي
جريان و مجلس مذاكرات كه روزنامه‌نگاراني براي
مصونيت يك مي‌كنند ، گزارش را دادگستري محاكم رسيدگي‌هاي
نقل را افترايي و تهمت اگر كه شده گرفته نظر در ويژه
دادگاه در يا كرده سخنراني مجلس در كه كسي قول از بكند
اينكه شرط به البته.دارند مصونيت كرده اظهار را مطالبي
در كه مي‌بينيم ما اين‌ترتيب بهباشد همراه نيت حسن با
جرائم هستند مطبوعاتي خاص قوانين داراي كه كشورهايي
عرض كه محدوديت چهار همين قالب در مشخص طور به مطبوعاتي
كه دومي مبحث بخش آخرينميگيرد قرار پيش‌بيني مورد شد
.است منصفه هيات حضور مطبوعاتي جرائم به رسيدگي كردم مطرح
از ما را جرائم به رسيدگي در منصفه هيات اهميت‌حضور
اصل.داديم قرار نظر در اساسي‌مان قانون در مشروطيت دوره
كرده پيش‌بيني مشروطيت دوره در سابق اساسي قانون متمم 79
منصفه هيات حضور در مطبوعاتي جرائم به رسيدگي كه بود
كه طوري به نيز كنوني اساسي قانون اصل 168 و بگيرد صورت
در علني صورت به را مطبوعاتي جرائم به رسيدگي مي‌دانيد
و ماهها در كه داده قرار تاكيد مورد دادگستري دادگاه‌هاي
خود مورد در من.است شده تبديل روز مساله به اخير سالهاي
عرض كه مطالبي است چون‌ممكن فقط نمي‌كنم صحبت منصفه هيات
تفاوت‌هايي "صرفا بگيرد قرار استفاده مورد بتواند مي‌كنم
دادرسي مرحله در و رسيدگي مرحله در مطبوعاتي جرايم كه را
مرور دارد عادي جرايم به نسبت محكوميت از بعد مرحله در و
.مي‌كنم
شده وضع لحاظ بدين مطبوعاتي جرايم به رسيدگي ويژه مقررات
بر فرض.مي‌شود تلقي سياسي جرم مثل مطبوعاتي جرم كه است
كه هم كسي و است جامعه خدمت در مطبوعاتي مجرم كه است اين
كه است ممكن خدمت اين خاطر به "معمولا است جامعه خدمت در
به نسبت جامعه گرفت صورت تخلفي اگر پس.شود خلافي مرتكب
از بايد "حتما مي‌كند خدمت كه كسي.دارد مساعد نظر او
را اينها من.باشد برخوردار جرم تعيين در هم امتيازاتي
گذاشته‌ام هم را آنها اسم كه كردم فهرست مرحله چند در
مرحله در مطبوعاتي جرايم دادرسي به رسيدگي ويژه مقررات
.محكوميت تحمل مرحله در و راي صدور مرحله در جرم ، تعقيب
مرحله در مشهود جرم ارتكاب شرايط به توسل ممنوعيت -1
شود ، جيببري يا دزدي مرتكب خيابان در اگر كسي.جرم تعقيب
در اما كند دستگير را طرف "فورا مي‌تواند انتظامي مامور
نمي‌شود.نيست تحقق قابل چيزي چنين مطبوعاتي جرايم مورد
در اينكه گمان به را كسي و روزنامه تحريريه هيات در رفت
كه كرد توقيف است نوشته را مطلبي يا است مطلبي نوشتن حال
اوقات بعضي اينكه ندارد ، وجود مشهود جرم پس.است جرم اين
مطبوعاتي‌شان مشهود جرم كه مي‌كنند توقيف را خبرنگاران
.داشت مطبوعاتي مشهود جرم نمي‌شود.نيست صحيح است ، معلوم
مطبوعاتي جرايم در.است متهم احتياطي توقيف ممنوعيت -2
روزنامه‌نگار نمي‌توان عادي جرايم برخلاف كه شده تصريح
جرايم براي احتياطي توقيف.نمود توقيف و احضار را
براي كه است امتيازي اين و شده ممنوع مطبوعاتي
حق قاضي البته.است شده گرفته نظر در روزنامه‌نگاران
كه بگيرد هم تعهد و بكند احضار توقيف جاي به كه دارد
اين غير در.شود حاضر دادگاه در خواست قاضي وقت هر متهم
متهم احتياطي توقيف است دنيا در كه رويه‌هايي طبق صورت
.ندارد وجود مطبوعاتي
دارد ادامه
ويژه جمعيت با آشنايي كارگاه نخستين
شد برگزار
روزنامه‌نگاران
با روزنامه‌نگاران آشنايي كارگاه نخستين:اجتماعي گروه
و جمعيت ارتباطات و آموزش اطلاعات ، مركز در جمعيت مقوله
.شد برگزار (IEC) خانواده تنظيم
مسائل گزارشگران و نويسندگان حضور با كه كلاس اين در
پژوهشگران و محققان شد ، تشكيل مجله و روزنامه اجتماعي 20
و مفاهيم باره در جمعيت ارتباطات و آموزش اطلاعات ، مركز
در جمعيت حد از بيش افزايش و جمعيت قبال در جديد تصورات
.كردند ارائه گزارشهايي جهان
به‌عنوان جمعيت مقوله از كارشناسان از يكي نشست اين در
به ورود زمينه داد توضيح و كرد ياد رشته‌اي ميان دانش يك
پديده اين به و است متعدد و متنوع جمعيت به مربوط مباحث
در را آن تاثر و تاثير و مختلف‌نگريست زواياي از مي‌توان
.كرد ارزيابي مخاطبان ميان
كليه جمعيت مقوله مختلف شاخه‌هاي:شد يادآور كارشناس اين
آموزشي ، تربيتي ، مختلف حوزه‌هاي در ما پيراموني موضوعات
.مي‌گيرد بر در را سياسي و صنعتي فرهنگي ،
آن تنها كه نيست انتزاعي پديده‌اي جمعيت:كرد تاكيد وي
آن با ما كه آنچه هر.سنجيد جمعيت موضوع خود با را
مسكن ، .است آن از متاثر يا و جمعيتي موضوعي داريم ، سروكار
پرورش و آموزش ازدواج ، مسافرت ، گردش ، زيست ، محيط كار ،
طور به كه هستند موضوعاتي نيز هنر و ادبيات موسيقي ، حتي
جمعيت مقوله با پنهان و آشكار طور به اغلب و مستقيم
.دارند سروكار
و جمعيت پديده به پرداختن خواست ، روزنامه‌نگاران از وي
.بگيرند جدي را آن كنترل
صديقي فريدون جمعيت ، مقوله با خبرنگاران آشنايي طرح مجري
عهده به قريب رضا دكتر آقاي را كارگاه علمي دبيري و بود
.داشت
:شد انجام جداگانه جلسه دو در
و مخالف
نمايندگان رايزنيهاي آخرين
مطبوعات قانون تغيير طرح موافق
براي محدوديت ايجاد در دولتها "معمولا: دولت سخنگوي *
كشور در موضوع اين حاليكه در ، شوند مي پيشقدم مطبوعات
آزادي تحديد قصد مجلس نمايندگان از برخي و شده عكس بر ما
دارند را مطبوعات
دويست از بيش از دعوت با مجلس حزبالله مجمع جلسه *
فرهنگ وزير رئيس‌جمهور اول معاون حضور با و مجلس نماينده
شد برگزار وزرا معاونين و اسلامي ارشاد و
حدود 50 حضور با (راست جناح) حزبالله نمايندگان جلسه *
مطبوعات دادگاه قاضي سخنراني با و نمايندگان از نفر
شد انجام
شوراي مجلس سياسي جناح دو گذشته سه‌شنبه:اجتماعي گروه
قانون اصلاح طرح بررسي براي را جداگانه‌اي جلسات اسلامي
.دادند تشكيل جمهوري رياست و مجلس در مطبوعات
از دعوت با مجلس حزبالله مجمع همشهري خبرنگار گزارش به
شهيد سالن در را خود جلسه مجلس نماينده دويست از بيش
وزير رئيس‌جمهور ، معاون حضور با جمهوري رياست رجايي
مديران از تن چند و وزرا معاونين اسلامي ، ارشاد و فرهنگ
.داد تشكيل روزنامه‌ها مسئول
توجه مورد داشت ادامه الي 22 ساعت 19 از كه جلسه اين
نمايندگان از برخي كه جلسه اين درگرفت قرار نمايندگان
و فرهنگ وزير مهاجراني دكتر داشتند شركت نيز راست جناح
طرح محدوديت‌هاي و نقايص به اشاره ضمن اسلامي ارشاد
تصميم‌گيري صحنه از ارشاد وزارت حذف جهت در را آن مزبور
ايجاد در دولتها معمولا:گفت و كرد عنوان مطبوعات
اين كه حالي در مي‌شوند پيشقدم مطبوعات براي محدوديت
مجلس و نمايندگان از برخي و شده برعكس ما كشور در موضوع
.دارند را مطبوعات آزادي تحديد قصد
در نيز امروز صبح روزنامه مسئول مدير حجاريان سعيد
دانست جامعه فضاي شفاف‌سازي باعث را مطبوعات وجود سخناني
و شده تبليغات ابزار نابرابري موجب مجلس طرح:گفت و
.مي‌كند ابهام ايجاد
و است پاسخگوبودن دولت اصلي شعارهاي از يكي:گفت حجاريان
باشد داشته پرسش‌گر ملتي كه باشد پاسخگو مي‌تواند زماني
.كنند ايفا را پرسشگري نقش مي‌توانند مطبوعات و
جلسه اين در نيز روزنامه‌نگاران صنفي انجمن رئيس مزروعي
روزنامه‌نگار يك ما كشور چرا:گفت و كرد ايراد سخناني
چنين تربيت شرايط كه نيست دليل اين به آيا ندارد؟ برجسته
را مجلس جديد طرح نكرديم؟وي فراهم را روزنامه‌نگاراني
از و دانست كشور خبرنگاري جامعه ضعيف‌ترشدن موجب
.ندهند راي آن به تا خواست نمايندگان
سال يادآوري با نيز كشور وزارت سياسي معاون تاج‌زاده
سال اين در كارها بدترين كه نكنيم كاري:گفت (ره)امام
مردم مشاركت را ملي امنيت موءلفه مهمترين وي.شود انجام
مشاركت اين در تعيين‌كننده‌اي نقش مطبوعات:گفت و دانست
.دارند
كه كردند مطرح عده‌اي اساسي قانون تدوين زمان در:گفت وي
مي‌تواند مطبوعاتي تخلفات به رسيدگي جلسات از بعضي
نظر اين با شديدا بهشتي شهيد اينجا در باشد ، غيرعلني
بدهيم هم را استثنا يك اجازه اگر:گفت و كرد مخالفت
مطبوعات دادگاه در هم علني جلسه يك ديگر كه مي‌رسد زماني
.نمي‌شود تشكيل
جلسه نيز (راست جناح) حزبالله نمايندگان گزارش بنابراين
.كرد برگزار مجلس در نفر پنجاه به نزديك حضور با را خود
به.كرد سخنراني مطبوعات دادگاه قاضي مرتضوي جلسه اين در
خانم چپ ، جناح نمايندگان جلسه موفقيت‌آميز برگزاري دنبال
دو گرفتن با راست جناح نمايندگان از يكي نوبخت منيره
از پيش سخنراني براي ابوترابي علي‌اكبر وقت از دقيقه
اصلاح طرح با ارتباط در:گفت چهارشنبه روز در دستور
راه به مطبوعات در عجيبي وجنجال هياهو مطبوعات قانون
بنده كه نكته‌اي اما است بحث قابل خود جاي در كه افتاده
هيات و جمهور محترم رياست با ارتباط در مي‌دهم تذكر
.است دولت محترم
نوشتند روزنامه‌ها بعضا جنجال و هياهو جو اين در:گفت وي
گفتند و است دولت با مجلس سياسي مقابله طرح اين معناي كه
.است مخالف طرح اين با دولت
جهت كتبي دعوتنامه طي نمايندگان گذشته روز آخر دست و
اول معاون حضور با جمهوري رياست نهاد در جلسه‌اي در شركت
اينك و شده‌اند دعوت وزيران از عده‌اي و جمهور رئيس
و بحث مورد اين در دولت محترم هيات آيا كه است اين سئوال
دولت سخنگوي به رسما آيا است؟ آورده عمل به گفتگويي
داده موضوع اين در دولت جانب از نظر اعلام در مسئوليتي
حذف طرح اين از هدف فرموده‌اند جلسه اين در كه است؟ شده
.است ارشاد وزارت
مجمع رئيسه هيات عضو قندهاري نوبخت ، خانم سخنان از پس
:گفت نوبخت به پاسخ در آئين‌نامه‌اي تذكري در حزبالله
مجمع دعوت به شد تشكيل جمهوري رياست در كه جلسه‌اي
نمايندگان جلسه تشكيل دليل به و بوده مجلس حزبالله
برگزار جمهوري رياست در را جلسه اين ما مجلس در حزبالله
.كرديم
حزبالله مجمع رئيسه هيات ديگر عضو قلي‌زاده رحمانقلي
از رئيس‌جمهور كه نيز فرض بر:گفت خبرنگاران به نيز
قانون اصلاح طرح بگويد كه باشد كرده دعوت نمايندگان
است؟ قانون خلاف مگر است نظام ضرر به مطبوعات
قانون اصلاح :مجلس در ياسوج نماينده
آزادي موانع برداشتن
جهت در بايد مطبوعات
آن كردن محدود نه باشد
و اساسي حقوق مدافع بايد مجلس نمايندگان:اجتماعي گروه
موسوي محمدباقر را مطلب اين.باشند مردم قانوني آزاديهاي
انقلاب نهادهاي كميسيون رئيس و ياسوج نماينده جهان‌آباد
.كرد عنوان همشهري خبرنگار با گفتگو در مجلس
:افزود مي‌گفت سخن مطبوعات قانون اصلاح طرح مورد در كه وي
مي‌كند دنبال را عمده هدف دو مجلس به طرح اين ارائه
جامعه ، مسائل به نسبت خاصي نگرش داراي كه گروهي آنكه نخست
نگرش دارند قصد هستند ملي منافع و امنيت آزادي ، مردم ،
نگرش نوع نيز طرح اين.كنند پياده قانون صورت به را خود
آزاديهاي و مطبوعات بحث به نسبت را آن ارائه‌دهندگان
را طرح دوم هدف ياسوج نماينده.مي‌دهد نشان مردم اساسي
و دانست ششم مجلس انتخابات با رابطه در و مقطعي و سياسي
در ابزارهاي از شيوه‌اي هر به مي‌كنند تلاش گروهي:گفت
آنها كنند ، استفاده ششم مجلس گرفتن بدست براي خود اختيار
آنها تقاضاي و مي‌كنند خطر احساس مطبوعات آزادي به نسبت
احساس همين از ناشي طرح اين بررسي به دادن اولويت براي
برسانند تصويب به را طرح اين سريعتر دارند قصد و است خطر
تثبيت شرايط در:كرد تاكيد وي.شد نخواهد اينطور البته كه
گيرد صورت مطبوعات قانون در اصلاحي است قرار اگر نظام
نه باشد آزاديها موانع برداشتن و مشكلات رفع جهت در بايد
.آن كردن محدود جهت در
هيچ من اعتقاد به:گفت انقلاب نهادهاي كميسيون رئيس
و سعادت به قلم و بيان انديشه ، فكر ، آزادي بدون جامعه‌اي
.رسيد نخواهد توسعه
جديد اعضاي :اسلامي ارشاد و فرهنگ وزير
طرح مورد در مجلس تصميم از
پس منصفه هيات
انتخابمي‌شوند مطبوعات قانون اصلاح
جمع در گذشته چهارشنبه روز مهاجراني دكتر:اجتماعي گروه
جديد عضو معرفي 7 در وقفه ايجاد دلايل مجلس خبرنگاران
خبرنگار گزارش به.برشمرد را مطبوعات دادگاه منصفه هيات
جلسه‌اي منصفه هيات اعضاي تعيين مورد در:گفت وي همشهري
و (تهران استان دادگستري كل رئيس) رازيني آقايان با را
به و داديم تشكيل (تهران شهر شوراي رئيس) نوري عبدالله
موكول زماني به را جديد اعضاي تعيين كه رسيديم نظر اين
.شود مشخص مجلس در مطبوعات قانون اصلاح طرح تكليف كه كنيم
جديد اعضاي تعيين عدم براي عمده دليل سه وجود مهاجراني
نظر از كه بود آن اول دليل:گفت و برد نام را منصفه هيات
در مي‌تواند منصفه هيات تعيين سه‌نفره هيات آيا حقوقي
منظور همين به كند؟ منصفه هيات ترميم به اقدام راه ميانه
آنها نظر و گرفت صورت دادگستري حقوقي اداره از استعلامي
ترميم به اقدام نمي‌توانند نفره سه هيات كه بود اين
.كنند منصفه هيات اعضاي
قاضي از اخراجي عضو پنج شكايت را دليل دومين مهاجراني
در و كرد ذكر قضات انتظامي دادسراي به مطبوعات دادگاه
و شهر شوراي شكل‌گيري نيز سوم نكته:گفت سوم نكته مورد
.كند شركت سه‌نفره هيات در بتواند كه بود شورا رئيس تعيين
مطبوعات قانون اصلاح براي مجلس جديد طرح در چون:گفت وي
است شده پيش‌بيني منصفه هيات تعيين براي جديدي كار و ساز
عضويت قبول به حاضر براحتي افراد شرايط اين در بنابراين
تصميم لذا نمي‌شوند ماه سه يا دو براي منصفه هيات در
.كنيم صبر مزبور طرح تكليف تعيين گرفتيم‌تا
|
