مي‌كنيم؟ چه مردم كوچك سپرده‌هاي با
پيامدها و اهداف بانكي ، هاي سپرده بر ماليات
:اشاره
بيشتري پس‌انداز كه كشوري هر":علمي فرضيه يك به بنا
و داشت خواهد سرمايه‌گذاري براي بيشتري امكان باشد داشته
".كرد خواهد رشد سريع‌تر نتيجه در
پس‌انداز بودن سازنده اصل وجود مي‌شود ، ملاحظه رو اين از
نكته امااست انكارناپذير سرمايه‌گذاري با آن ارتباط و
نه ملي سودمند سرمايه‌گذاريهاي كه است اين در توجه قابل
استفاده روشن‌تر بيان به.بازده كم سرمايه‌گذاري نوع هر
نتايج مي‌تواند سودمندي ، هرچيز از نامناسب و نادرست
نبايد كه است نكته‌اي اين باشد ، داشته همراه به زيانبار
.شود سپرده فراموشي به هرگز
اختيار در پس‌انداز طريق از كه مالي منابع واقع به
به و درستي به كه صورتي در مي‌گيرد قرار سرمايه‌گذاران
نتايج مي‌تواند يابد ، اختصاص مختلف مصارف به كارآمد صورت
پس‌انداز اين صورت اين غير در و آورد بار به سودمندي
بهره‌مند واقعي سود از و است شده متضرر كه است كننده
!نمي‌شود
چنين مي‌توان كنيم بيان گسترده‌تر كمي را تحليل اين اگر
چنانچه سرمايه ، بهره‌وري ميزان هر با كشوري هر:گفت
اقتصادي آينده مي‌تواند باشد ، داشته بيشتري پس‌انداز
حد تا را سرمايه كه آن شرط به باشد داشته درخشان‌تري
مصارف پربازده‌ترين به اقتصادي بازده اصل براساس ممكن
مردم براي پس‌انداز صورت‌رنج اين غير در; دهد تخصيص
.مي‌ماند باقي
...و سود نرخ كاهش فرداي
مسئولان مصاحبه‌هايي در يا و سمينارها قالب در است چندي
سود كاهش خصوص مباحثي‌در كشور اقتصادي نظام در ذيربط
را بانكي سپرده‌هاي بر ماليات بستن يا و بانكي سپرده‌هاي
اقتصادي امور مقام بالاترين رابطه اين در و مي‌كنند مطرح
ناميسر و اشتغال ضد را بانكي سود نرخ افزايش دارايي ، و
سودبانكي كاهش براي لايحه‌اي بررسي حال در كه كرد بيان
.بانكهاست
با نيز ديگر تازه مصاحبه يك در هم اقتصاد وزير معاون
شده نوشته ميزان فعلي ، قوانين در كه مطلب اين بيان
برخي دليل به اما است درصد مالياتي 50 درآمدهاي
:است گفته نمي‌يابد ، تحقق رقم اين تخفيف‌ها و معافيت‌ها
بايد مالياتي عدالت اجراي همه از بيش مالياتي قوانين در
بانكي سپرده‌هاي سود از ماليات دريافت عدم و باشد مدنظر
آهنگر يك كه نيست صحيح اين و است مالياتي بي‌عدالتي نوعي
خود توماني هزار درآمد 100 از غرب گيلان يا زابل از
سپرده‌هاي ريسك بدون درآمدهاي اما كند ، پرداخت ماليات
!باشند معاف ماليات از درصد سود 20 با بانكي
بررسي مورد را كشور مالياتي نظام كه نداريم آن قصد
بسنده نكته همين بيان به فقط رابطه اين در و دهيم قرار
درآمدهاي و ماليات كه است درست مطلب اين كه مي‌كنيم
خدمات هزينه تامين براي جهان كشورهاي بيشتر در مالياتي
ابزار و اقتصادي عدالت سوي به حركت براي ابزاري دولتي ،
طول در مالياتي نظام آيا اما است ، اقتصاد سياستگذاري مهم
از را مالياتي دريافت‌هاي است توانسته هرگز گذشته سالهاي
خدمات و عمومي رفاه تعميم جهت در جامعه مرفه‌تر اقشار
قيمت ارزان يا رايگان اجتماعي و بهداشتي آموزشي ، ضروري
اسامي از فهرستي هم ما كشور در آيا.كند متوازن
بردرآمد ماليات دريافت آيا دارد؟ وجود افراد ثروتمندترين
و كارگران حقوق بر ماليات از گذشته ساليان طول در مشاغل
-شغلي واحدهاي تمام اينك هم آيا پيشي‌گرفت؟ هرگز كارمندان
وصول و تشخيص نظام در -حقوق‌بگيران برتمام ماليات مانند
است؟ شده گنجانده ماليات
خصوص در اقتصاد كارشناس عظيمي دكتر از معروفي قول نقل
ما مالياتي نظام:باشد گويايي مصداق شايد مالياتي نظام
است كوچك خيلي آن دهانه كه است بزرگي ماهيگيري تور مانند
سوراخهاي سو آن از و نيست بزرگ ماهيهاي گرفتن به قادر و
آن در هم كوچك بسيار ماهيهاي اگر كه است كوچك آنقدر تور
!...كنند نمو و رشد و شوند خارج نمي‌توانند افتادند گير
:مي‌گويد چنين مطلب اين تاييد در اقتصادي كارشناس يك
بانكها در مردم پس‌اندازهاي از مالياتي است قرار اگر
باشد ، سپرده‌ها سود محل از بايد اصولي طور به شود گرفته
وي.شود پرداخت ماليات بايد ضرر محل از اكنون كه درحالي
پرداختي سود نرخ همواره گذشته سالهاي طي:مي‌دهد توضيح
.است بوده تورم نرخ از كمتر و واقعي غير سپرده‌گذاران به
بلندمدت سرمايه‌گذاريهاي براي علاقه‌مندي كه طوري به
نبودن اقتصادي دليل به بانكي سپرده‌هاي ساير به نسبت
.است گذاشته كاهش روبه
سپرده‌هاي سود نرخ ميانگين كه است آن بيانگر آمارها
نرخ از كمتر همواره تاكنون سالهاي 70 فاصله در بلندمدت
به سالها اين طي سپرده‌گذاران واقع در.است بوده تورم
كنندگان دريافت مقابل در و شده‌اند هم جريمه حتي نوعي
تشويق تورم نرخ بودن بالا دليل به تسهيلات و اعتبارات
درصد تورم 4/49 نرخ سال 1374 در مثال عنوان به !شده‌اند
بايد خوب بود ، درصد بانكي 11 سپرده‌هاي سود سال درهمان و
!گرفت هم ماليات بايد ضرر اين ازكجاي كه شود كشف
كاهش بايد بانكها سود نرخ كه مي‌شود گفته ديگر سوي از
در بانكها سود نرخ كاهش كه است شده توجه آيا اما.يابد
نقدينگي حجم كنترل يعني مركزي بانك سياستهاي كلي راستاي
آيا بانكها ، سود نرخ بودن بالا به اعتقاد صورت در است؟
بتوان آن بوسيله كه است موجود نيز شده‌اي مدون سياستهاي
"اقتصادي حتمي مزيت" يك عنوان به را داخلي پس‌انداز
و تورم نرخ بين تناسبي تاكنون آيا داد؟ افزايش همچنان
نيز سپرده‌گذاران يا است داشته وجود سپرده‌ها سود نرخ
بپردازند؟ بايد را خويش سهم فعالان‌اقتصادي ساير همپاي
مالي منابع محل از خود سرمايه‌گذاريهاي در بانكها آيا
...و داشته‌اند؟ كافي دقت مردم و شده تجهيز
!بي‌خطر سرمايه‌گذاري
و رشد در مهم مقوله يك سرمايه‌گذاري اقتصاددانان باور به
اقتصاد ، علم تعاريف به بنا.است كشور هر اقتصاد اعتلاي
براي فعلي مصرف انداختن تعويق به يعني سرمايه‌گذاري
اين گفته به.آينده در بيشتر مصرف امكان به دستيابي
مانند بي‌خطر شكل دو به سرمايه‌گذاريها كارشناسان
و داراييها خريد مانند پرخطر يا و بانكها در سپرده‌گذاري
.مي‌شود تشكيل... و بهادار اوراق يا
از يكي پس‌انداز و بانكها نزد سپرده‌گذاري اينك هم
بانكهاي در مردم توسط كه است سرمايه‌گذاري نوع رايج‌ترين
سود آن به و مي‌شود نگهداري مالي موءسسه‌هاي يا تجاري
از جهان متداول بانكداري نظام در.مي‌گيرد تعلق هم سپرده
استفاده پولي سياست موءثر ابزار يك عنوان به بهره نرخ
و اقتصادي رونق براي كه مي‌شود استدلال وچنين مي‌شود
باشد گونه‌اي به بهره نرخ بايد مردم پس‌اندازهاي تجهيز
.بشود هم تورم جبران كه
تورم اندازه به كننده پس‌انداز اگر هم ، شرعي لحاظ از
بهتر اما ندارد ، اشكالي شود ، حفظ وارزش‌پولش كند دريافت
انجام مشاركت راه از كننده پس‌انداز پول ارزش حفظ كه است
.نباشد ثابت هم آن نرخ و شود
سود نرخ نبودن ثابت با كارشناسان از برخي باور به
كه مي‌شود موجب آن تناسب و بانكي سپرده‌هاي
در اما.بروند بيرون بازار از ناكارآمد سرمايه‌گذاران
بانكها:مي‌گويد اقتصادي كارشناس يك ديدگاه ، اين به پاسخ
سرمايه‌گذاريها در بنابراين هستند فعال رقيب بدون اكنون
را آنها كه تكليفي تسهيلات كه آن ، ضمن نمي‌شود دقت چندان
مانع مي‌كند مدت بلند وام ريال ميلياردها پرداخت به مكلف
اين و مي‌شود تسهيلات نوع اين به خصوصي بخش دسترسي از
سودهاي با بخشها ساير به خود مالي منابع رفع براي بخش
تكليفي تسهيلات ارائه بنابراين.مي‌آورد رو بالاتر بسيار
از مانع مالي سياستهاي از پولي سياستهاي پيروي الزام و
.مي‌شود سپرده‌گذاران براي منصفانه و معقول سود تحقق
مسئولان از يكي پيش چندي كه است يادآوري به لازم البته
در موجود ، آمار بنابر:كرد اعلام خصوص اين در ذيربط
بودجه در مالي سياستهاي از پولي سياستهاي جداسازي زمينه
تبصره‌هاي براي ريال ميليارد و 600 هزار مبلغ 8 سال 76
ريال ميليارد هزار يك كه بود شده گرفته نظر در تكليفي
.شد افزوده آن به خشكسالي وقوع پديده از بعد نيز ديگر
ريال ميليارد هزار به 6 سال 77 بودجه در رقم اين اما
براي آن درصد فقط 35 ميزان اين از كه يافت كاهش
بخش به بقيه درصد و 65 شد گرفته نظر در دولتي دستگاههاي
.داشت اختصاص خصوصي
پولي منابع از توجهي قابل ارقام مي‌شود مشاهده چنانچه
.است تكليفي تسهيلات بخش به مربوط هم هنوز بانكها
اگر است درست:مي‌گويد مورد اين در اقتصادي كارشناس يك
كرد جستجو بايد اما نيست كارآمد ما بانكي نظام كه بگويم
بانك آيا كرد بررسي بايد چيست؟ ناكارآمدي اين دلايل كه
اين طول در مركزي بانك آيا است؟ پولي سياستگذار مركزي
عمل و بگيرد تصميم مستقل صورت به كه است توانسته سالها
مركزي بانك است ، روشن "كاملا پرسشها اين به پاسخ كند؟
در.است بوده سياستها مجري بيشتر بلكه نبوده سياستگذار
و پول شوراي در اعتبار و ارز و پول زمينه در كه شرايطي
وزارتخانه‌ها و مجلس نمايندگان از متشكل اعتبار
بانكي تسهيلات اعطاي چگونگي مورد در مي‌شود ، تصميم‌گيري
و پول شوراي توسط هم بهره نرخ مي‌كند ، تصويب مجلس هم
مستقل است توانسته مركزي بانك آيا.مي‌شود تعيين اعتبار
از يكي نقدينگي رشد كنترل كه شرايطي در كند؟ عمل
از يكي و است مركزي بانك براي شده تعريف سياستهاي
انداز پس طريق از مردم دست در پول جمع‌آوري آن راهكارهاي
دليل به بيشتر نقدينگي رشد كه حالي در بانكهاست ، در
كرده عمل موفق مي‌تواند بانك آيا است ، دولتي استقراض
.باشد
بين تعارضي آيا كه اين است توجه قابل كه نكته‌اي
يا و دارد وجود مركزي بانك و دولتي بخش پولي سياستهاي
آنچه اما است ، منفي پاسخ است؟ متفاوت و مغاير هدفهايشان
مركزي بانك ملي نگاه است آورده وجود به را فعلي شرايط كه
به واقعي سود پرداخت طرفي از.است دولتي بخشي نگاه و
و ندارد سازگاري تكليفي تبصره‌هاي روح با سپرده‌گذاران
كه دارد بخشي نگاه تكليفي تسهيلات و اعتبارات مثال براي
!مي‌شود بانكها بلندمدت اهداف تحقق از مانع
مي‌گويند چه آمار
نزد مردم سپرده‌هاي مانده كه مي‌دهد نشان موجود آمار
رشد از و 76 سالهاي 75 به نسبت سال 77 در تجاري بانكهاي
ملي بانك سپرده‌هاي آمار ، بنابراين.است بوده برخوردار
رسيد ريال ميليارد و 202 هزار رقم 49 به سال 77 در ايران
ترتيب به و 76 سال 75 سپرده‌هاي مانده با مقايسه در كه
بانك در رقم اين.مي‌دهد نشان رشد درصد و 48/24 46/17
ميليارد و 732 هزار بر 16 بالغ مجموع در سال 77 براي سپه
رشدي از سال 76 سپرده مانده با مقايسه در كه بود ريال
.است بوده برخوردار درصد معادل 34
مجموع در سپرده‌ها مانده سال 77 در نيز تجارت بانك در
به نسبت كه بوده ريال ميليارد و 802 هزار بر 14 بالغ
.است داشته رشد درصد معادل 27 سال 76 اسفندماه پايان
و هزار معادل 23 سال 77 در نيز ملت بانك سپرده‌هاي حجم
معادل رشدي از سال 76 به نسبت كه بوده ريال ميليارد 346
سال 77 در آمار بنابراين.است بوده برخوردار درصد 36
قابل جذب بيانگر كه بوده درصد جامعه 27 نقدينگي رشد
بانكهاي كه مي‌شود ملاحظه.است جامعه نقدينگي از توجهي
جذب با تا كرده‌اند تلاش اخير سال چند طول در كشور تجاري
را آن و كاسته مصرفي نقدينگي حجم از مردم دسترس در پول
نهايت در و جذب بانكها در پس‌اندازها قالب در
سياستهاي با كه نيست معلوم هيچ اما.كنند سرمايه‌گذاري
.يابد ادامه همچنان بانكها توسط روند اين جديد
مسئولان اخير نظرات:مي‌گويد خصوص اين در كارشناس يك
و سود نرخ بين همواره زيرا است درست تئوري لحاظ از ذيربط
نيست معني بدان اين اما است داشته وجود عكس رابطه اشتغال
افزايش منجربه سپرده‌ها سود نرخ كاهش با كه
اين در مي‌رسد نظر به.شود اشتغال و سرمايه‌گذاريها
آن اصلاح با و شود تصحيح پولي سياستهاي كل بايد زمينه
و شود رفع نيز تكليفي تسهيلات و كاهش دولت هزينه‌هاي
دولت و شود حذف بانكها منابع به دولتي سيستم بخشي نگاه
اوراق انتشار جمله از روشها ساير به بيشتر زمينه اين در
.آورد روي مشاركت
صورت به مردم سرمايه‌گذاري نوع متداول‌ترين:مي‌گويد وي
به خود هرگز مردم و است بوده بانكها طريق از و غيرمستقيم
سرمايه‌هاي هدايت و نياورده‌اند روي مستقيم سرمايه‌گذاري
كاهش جهت در مثبت حركت يك "دقيقا بانكها سوي به مردمي
نفع به نهايت در كه است پول گردش سرعت و نقدينگي حجم
نرخ از همواره سپرده‌ها سود نرخ ديگر سوي از.است توليد
استقبال دليل و است كمتر واسطه‌اي و تجاري بخشهاي سود
جاي به.است آن كم ريسك ميزان سپرده‌گذاري براي مردم
و مالي انضباط چيز هر از قبل است لازم تنبيهي سياستهاي
رقابتي را بانكي نظام و كرد نهادينه بانكها در را مديريت
و گرفت اقتصاد و بانك از را دولتي سياست و نگاه و كرد
وضعيت ادامه صورت اين غير در.داد فعاليت براي عمل آزادي
براي كافي انگيزه سپرده‌گذاران كه است كافي فعلي
را آنها اينكه به برسد چه باشند نداشته سپرده‌گذاري
!كرد هم مضاعف جديد مقررات مشمول
رضايي مريم
|
