تمدنها؟ برخورد يا هماهنگي ;جديد هزاره
سينگ.پ.د :نوشته
معيني جهانگير :ترجمه
صلح ابتكارهاي :منبع
فاجعه‌بارترين از يكي بيستم قرن سياسي و اجتماعي نظر از
دويست حدود قرن اين در.است بوده بشر تاريخ در ايام
.شدند كشته سياسي يا نظامي منازعات در زن و مرد تن ميليون
(سرد جنگ و دوم جهاني جنگ اول ، جهاني جنگ) بزرگ كشمكش سه
گوشت‌هاي به را انسان‌ها و نورديد در را قرن اين ربع سه
از ديگر ، كارزارهاي از بسياريكرد تبديل دم‌توپ
كشتارها اين در داخلي ، جنگ‌هاي تا استعماري ضد جنبش‌هاي
را بسياري جان كارزارها اين.داشتند سهم خونريزي‌ها و
راه در را وسيعي فكري و مادي منابع آن ، از گذشته و گرفت
قرن پايان آستانه در اين ، وجود با.داد هدر به سلاح تهيه
روشنايي سه ظهور شاهد وضوح به ما جديد ، هزاره فرارسيدن و
كنند ، پيدا پرورش خوبي به روشنايي‌ها اين اگر.هستيم جديد
جهان در هماهنگي و صلح عصر به را آينده قرن مي‌توانند
دموكراسي ، :از عبارتند اين‌سه‌روشنايي.كنند تبديل
.فرهنگ و بوم‌شناسي
آن نشانه ديكتاتوري شكل‌هاي تمامي بر دموكراسي پيروزي
محلي ، مسائل به مباحثه و گفت‌وگو آينده در كه است
بر دموكراسي چيرگيداد خواهد فيصله جهاني و منطقه‌اي
قرن پاياني دهه‌هاي در (توتاليتر) تاز يكه نظام‌هاي
شرقي ، آلمان مردم كه است واقعيت اين موءيد "يقينا بيستم ،
و اسلواكي چك ، جمهوري روماني ، مجارستان ، لهستان ،
عالي‌تر چيزي به را خود مي‌توانند سابق شوروي جمهوري‌هاي
موجود وضع هوادار نيروهاي چند هر كنند ، مربوط برتر و
.كنند نابود آنها در را توانايي اين كوشيدند
و انساني آزادي به نسبت ما احترام بر "يقينا امر اين
اندازه به چيز هيچ.مي‌افزايد حاضر زمان در آن امكانات
تحكيم و تقويت براي عمومي رضايت طريق از قدرت اعمال
.نيست بهتر جامعه يك در نيت حسن و خشونت عدم هماهنگي ،
بعضي براي فرصت.دارد جدي‌تري حالت شناختي بوم بحران
اگر حتي كه طوري به.است شده سپري گياهي و حيواني انواع
در كشورهاي در مناطقي همين‌طور و هند مناطق برخي احياي
مناطق اين احياي كنيم ، آغاز حالا همين از را توسعه حال
.انجاميد خواهد طول به سال پنجاه تا چهل از بيش
از كشيدن دست با تنها بوم زيست واقعي بهبودسازي
.بود خواهد ميسر مصرف‌گرا جامعه تكنولوژيك فعلي گرايش‌هاي
و ضرر زيست محيط وضعيت بهبود براي تلاش موارد اغلب در
آروناشال" در "اخيرا را آن نمونه مي‌آورد ، بار به زيان
"پرادش آروناشال" ايالتي دولت.بوديم شاهد هند در "پرادش
برنامه به هند ، كشور عالي ديوان حكيمانه فرمان برخلاف
دولت اقدام اين دستاويز.مي‌دهد ادامه درختان بريدن
فرمان كه درحالي است ، جوانان براي درآمد ايجاد ايالتي
به بازگشت و سود قانون رد معناي به "اساسا عالي ديوان
به قبيله‌اي ارزش‌هاي اين.بود قبيله‌اي قديمي ارزش‌هاي
به نكته اين است ، مربوط درختان پرستش و مقدس زارهاي بيشه
مشغولي دل كه مي‌شود آشكار بيشتر روز هر فزاينده‌اي نحو
حياتي طور به زيست‌بوم و زيست محيط از حفاظت و نگهداري
و حيواني حيات انواع تمامي براي بهتر زندگي تضمين به
.مي‌كند كمك گياهي
منزلت تعيين در مهمي عامل مثابه به اكنون فرهنگ اينكه
است ، شده جلوه‌گر جهان در ملت منزلت يا جامعه در فرد
يك به مي‌تواند شگرف طريقي به هنراست زيادي اهميت حايز
زمانه آن از حال عين در و باشد داشته تعلق خاص زمانه
داراست را خود كار دستور هنر باشد ، بركنار و بگيرد فاصله
بشر تاريخ از دوره هر در حاكم شرايط فوق معمول حسب و
فعاليت‌هاي رقص ، گوناگون شكل‌هاي آوازها ، .مي‌گيرد قرار
و يافته‌اند جديد بيان‌هاي بيستم قرن هنري آثار و ادبي
بزرگترين تنها نه قرن اين كه مي‌كنند ثابت را موضوع اين
تجديد و جديد كشفيات دوره بلكه است بشر تاريخ در قرن
كليه حاضر ، قرن در.است بوده نيز ريشه‌اي حيات‌هاي
عين در و داشته‌اند مهمي دستاوردهاي هنر قديمي شكل‌هاي
شكل‌هاي اين.شده‌اند ابداع نيز هنري نوين شكل‌هاي حال
به مي‌توان نمونه براي.شده‌اند نيز پسند مردم تازه هنري
.كرد اشاره تلويزيوني مستندسازي و پاپ موسيقي سينما ،
كه همانگونه را خود كه مي‌كند ترغيب را مردم دموكراسي
فضاي آنها به دموكراسيدهند نشان ديگران به هستند ،
و مشوق‌تنوع رو اين از و مي‌كند عطا را بازوگسترده
و بوم‌شناسي دموكراسي ، بين موجود تعامل.است كثرت‌گرايي
را چندي پرسش‌هاي جهاني اقتصاد درچارچوب فرهنگ
اين از يكي.دارند اهميت پرسش‌ها اين.برمي‌انگيزاند
با كشورهايي كه جا آن ازدارد سياسي جنبه پرسش‌ها
آميخته‌اند در هم با اقتصادي نظر از مختلف فرهنگ‌هاي
تداوم براي همكاري‌جويانه اقتصادي موءسسه‌هاي توسعه
به كشورها متقابل وابستگي تداوم و كشور هر استقلال
شركت آن توسعه در فرهنگ نقش.مي‌كند پيدا ضرورت يكديگر
لازم نهادي چارچوب و شركتي چنين اگر.است اهميت داراي
خود از مي‌توانند غني كشورهاي باشد ، نداشته وجود آن براي
لحاظ از و توسعه حال در كشورهاي كه آن حال كنند حمايت
خواهند فرو مالي بحران‌هاي ورطه به ضعيف‌تر اقتصادي
قرار بوم‌شناسي و زيست محيط حيطه در مخاطره دومين.غلطيد
تكنولوژي داشتن اختيار در با يافته توسعه كشورهاي.دارد
قيمت‌هاي محرك بتوانند كه دارند قرار موضعي در پيشرفته ،
در موادخام اين كه جا آن از.باشند خام مواد براي بالايي
يافت زيستي غني منابع داراي توسعه حال در كشور چندين
جانبي عوارض مي‌تواند خام مواد اين بهاي افزايش مي‌شود ،
همراه به توسعه حال در كشورهاي براي محيطي زيست منفي و
در سود حاشيه كه جا آن از است ، يادآوري به لازم.آورد
;است بالاتر دارويي ، چه و آرايشي چه شده ، ساخته كالاهاي
معهذا ، مي‌شود يافته توسعه كشورهاي نصيب تنها آن سود
رفتار بر تجارت.دارد نيز مثبتي ويژگي‌هاي امر اين
به رسيدن تجارت زيرا.دارد اثرخنثي‌كننده خشونت‌آميز
خود ، نوبه به امر اين.مي‌كند تسهيل را فراواني و رفاه
.بدانند صلح تداوم در را خود نفع مردم كه مي‌گردد موجب
اهميت جهاني اقتصاد در سرمايه و دارايي عامل اين ، بنابر
.است يافته زيادي
حكومت ، از شكلي عنوان به دموكراسي به يابنده رشد اعتقاد
كثرت‌گرايي پذيرش و زيست محيط حفظ و بوم زيست از حفاظت
از ناپذير جدايي بخش زندگي ، رسم و راه عنوان به فرهنگي
نيروهاي اندازه هر به.مي‌دهد تشكيل را ما مشترك آينده
در جهان مختلف بخش‌هاي در فرهنگ و بوم‌شناختي دموكراسي ،
مي‌كنند ، حمايت هم از و مي‌گيرند قرار يكديگر با تعامل
و مي‌آورند بار به پايه‌اي و ارزشي آثار اندازه همان به
موضوع اين به وقوف.بود خواهد جامعه فناي موجب امر اين
به تنها مختلف جوامع در جوانان كه مي‌آورد خاطر تسلاي
ارزش امنيت نگران همچنين بلكه نمي‌انديشند خويش آينده
شبكه‌هاي و تلويزيوني پوشش گسترش.هستند جهاني نظام
همه برخورداري كه شد خواهد موجب مطبوعات و رايانه‌اي
و كند تضمين فرهنگ و علم قلمروهاي در خلاقيت از انسان‌ها
جهاني انتقال اگر نماند باقي محلي امور صورت به امر اين
فرهنگي يافته‌هاي دست روي بر بايد كه آن‌گونه اطلاعات
به يكم و بيست قرن در شرايط شود متمركز "جهاني دهكده"
.كرد خواهد حاصل بهبود وسيع طور
دولت‌ها انتقال در تمدنها بعضي ديدگاه ، يك از بنابراين
به يكم و بيست قرن در جنگ و كشمكش حالت سوي به جوامع و
ساموئل" پروفسور.كرد خواهند نقش ايفاي قاطع گونه‌اي
برخورد" مقاله در "هاروارد" دانشگاه از "هانتينگتون
آخرين تمدنها كشمكش كه مي‌كند استدلال چنين "تمدنها
در مقاله اين.بود خواهد متجدد جهان در كشمكش تصور مرحله
و رسيد چاپ به "خارجي امور" فصلنامه تابستان 1993 شماره
سپس.است شده گفت‌وگو و بحث آن درباره بارها تاكنون
منظم بازسازي و تمدنها برخورد" سال 1996 در هانتينگتون
بر مبتني مقدمه اين بر او اصلي تز.كرد منتشر را "جهاني
خود سلطه به بخشيدن تداوم به مايل غرب كه است نظريه‌اي
اقتصادي و سياسي عرصه‌هاي در سلطه اين.است جهان بقيه بر
نظامي مستقر نهادهاي سرد جنگ پايان از پس.مي‌گيرد صورت
پي در و هستند (جديد) دشمن يك يافتن وجوي جست در غرب در
را نظامي مستقر نهادهاي اين تقويت كه مي‌گردند فلسفه‌اي
اين بودجه تامين به را قانون‌گذاران و دهد جلوه موجه
آن براي لازم دلايل تمدني تفاوت‌هاي كند ، وادار نهادها
.آورد فراهم را
نظام تمدن هشت از سياهه‌اي ادامه در "هانتينگتون" پرفسور
(3)كنفوسيوسي (2)غربي (1):مي‌دهد ارائه بين‌الملل
(8)لاتين آمريكاي (7)اسلاو (6)هندو (5)اسلامي (4)ژاپني
به آينده كشمكش‌هاي مهمترين وي نظريه طبق.آفريقايي
اين.مي‌پيوندد وقوع به تمدني گسل‌هاي خطوط موازات
او.مي‌كند جدا يكديگر از را تمدنها تمدني گسل‌هاي
پيشگويي را اسلام و غربي مسيحيت بين قريبالوقوع برخورد
بين اساسي اختلاف‌هاي هانتينگتون عقيده به:مي‌كند
همه از مهمتر و سنت فرهنگ ، زبان ، تاريخ ، عوامل تمدنها
سياسي ، باورهاي در واگرايي از اينها.مي‌شود شامل را مذهب
رشد صورت در اختلاف‌ها اين.هستند بنيادي‌تر مسلكي
اشتراك‌هاي و مي‌شوند وخيم‌تر اقتصادي منطقه‌گرايي
علاوه ، به.مي‌زند دامن اقتصادي منطقه‌گرايي به فرهنگي
-ملت جايگاه اجتماعي تحول و اقتصادي نوين‌سازي فراگرد
موقعيت و مي‌كند تضعيف هويت خاستگاه عنوان به را دولت‌ها
بالاتر مي‌كند تقويت پيونددهنده نيرويي عنوان به را مذهب
شدن كوچكتر حال در ارتباطات انقلاب واسطه به جهان آن ، از
موجود تفاوت‌هاي به آگاهي فراگرد اين ديگر ، سوي از.است
تجديد آسيايي هويت جنبش.مي‌دهد افزايش را تمدنها بين
هند ، در هندوسازي جنبش و جديد اسلامي جنبش يافته ، حيات
به مي‌شوند ، محسوب تمدني آگاهي نمونه‌هاي جمله از همگي
يا شوند جوتر مبارزه تمدني آگاهي جنبش‌هاي اين ميزان هر
و جنگ وقوع احتمال باشند ، داشته شدگي سركوب تجربه آنكه
.بود خواهد بيشتر كشمكش
كه مي‌گيرد ناديده را نكته اين هانتينگتون پرفسور
هماهنگي ايجاد قابليت از ميزان همان به اطلاعات تكنولوژي
به هندويي نگرش مثال ، براي.است برخوردار فرهنگ‌ها بين
به جهان به بايد كه مي‌ورزد تاكيد موضوع براين كيهان
در اين شبيه مفاهيمي وجود.نگريست خانواده يك عنوان
موجب مسيحي ، و اسلامي بودايي ، كنفوسيوسي ، فلسفه‌هاي
به مشتركشان اطلاعات خاطر به فلسفه‌ها اين كه مي‌شود
انديشيدن از را افراد امر اين.شوند تبديل مشتركي ميراث
باز كشمكش و تجزيه‌طلبي عوامل عنوان به تمدنها به
كه است شده پذيرفته "وسيعا اصل اين اكنون.مي‌دارد
اينكه و دارد سهم هماهنگي ايجاد در فرهنگ بين گفت‌وگو
درهم ديدگاه‌هاي و انديشه‌ها از شبكه‌اي همچون گفت‌وگو
تكميل را يكديگر ايده‌ها و ديدگاه‌ها ايناست تنيده
بلكه ديدگاه ، يك از نه حقيقت ، ظهور به امر اين.مي‌كنند
.ن" كه همانگونه.مي‌رساند ياري بسيار ديدگاه‌هاي از
ماوراي را هيماليا كه روسي بزرگ فيلسوف و هنرمند "روريچ
:مي‌نويسد است ، برگزيده خود
سخت‌ترين براي راه‌حلي مي‌تواند فرهنگ ارزش‌هاي تنها"
به را اعمالش كه هنگامي بشريت و دهد ارائه زندگي مسائل
.باشد كامياب مي‌تواند مي‌دهد ، انجام فرهنگي ارزش‌هاي نام
قرار هنري فعاليت بر را فرض كه فرهنگ از مفهوم اين
وجود دليل به بلكه نيست ، سرد انتزاعي ايده يك مي‌دهد ،
زنده آفرينندگي و روشنگر كار نيروي حياتي ، ثابت اعمال
را آن آنكه خاطر به نه كرد ، خواهيم تكرار را آن ما.است
آن به قبل از ما زيرا باشيم ، كرده تكرار خودمان براي
تكرار جوانتر نسل‌هاي خاطر به را آن بلكه هستيم واقف
اعصار و نوزايي بشر ، تاريخ دوره‌هاي بهترين:مي‌كنيم
در فرهنگ به احترام سنت كه هستند تعاملي زائيده طلايي
".بود كرده نما و نشو آنها
دغدغه‌هاي عمده‌ترين از يكي جنگ و برخوردها نزاع‌ها ،
بيستم قرن در دفاعي امور تحليل‌گران و دانشمندان سياسي
كشمكش ، هوادار آگاهانه آنها كه نمي‌كنم ادعا من.است بوده
افراد اين نوشته‌هاي ولي بوده‌اند جنگ و برخورد
روءساي و ژنرال‌ها سياستمداران ، از تعدادي ذهنيت‌هاي
به باتوجه هانتينگتون ساموئل.است ساخته را حكومت‌ها
اين پيشرو سخنگوي عنوان به دارد ، سياسي علوم در كه تخصصي
سياستمداران و نظامي استراتژيست‌هاي و دانشوران از گروه
را او تحليل‌هاي هيجان و دقت با آنها.است شده ظاهر
اين درباره كه سناريوهايي و آينده تنازعات درباره
هانتينگتون.كرد خواهند مطالعه است ، داده ارائه كشمكش‌ها
:مي‌نويسد چنين
دارند نياز دشمن‌هايي به انسان‌ها.است بشري امري نفرت"
انگيزه‌اي يا دهند ارائه تعريفي خود از آنكه براي زيرا
به افراد دليل همين به.دارند نياز دشمن به باشند داشته
كه است بهتر و دارند نياز سياسي مخالفان يا تجاري رقيبان
.ببينند خود دربرابر را كسي هدف به رسيدن براي
را كسي و نمي‌كنند اعتماد يكديگر به طبيعي طور به آنها
توانايي و مي‌دانند تهديد يك باشد ، داشته فرق آنها با كه
".دارند را او به زدن آسيب
را خود "تمدن‌هاي برخورد" نظريه آنكه براي هانتينگتون
بيان و عشق كه مي‌برد ياد از را موضوع اين كند ، تقويت
طيف به دشمنان از بيش مردم.هستند انساني اموري نيز خود
نياز معنادار زندگي يك در اشتراك‌ها و دوستي‌ها از وسيعي
كه برجسته‌اي آموزشگر "حسين ذاكر" كه همانگونه.دارند
درستي به كرد ، پيدا ارتقا هند جمهوري رياست درجه تا
:مي‌كند خاطرنشان
.مي‌شود برخورد باعث وحشيگري.نمي‌كنند برخورد فرهنگ‌ها"
و سركوب خود در را سبعيت ملت دو تمدن‌هاي كه هنگامي تا
آميخته و تركيب مي‌كنند ، مبادله را فرهنگي ارزش‌هاي
".شد نخواهد حادث برخوردي مي‌كنند ،
دارد ادامه
|
