سوم هزاره آغاز در نفتي امنيت
ايران در مقننه قوه تحولات
سوم هزاره آغاز در نفتي امنيت
جغرافيا دكتراي دانشجوي -عسكري سهراب
اشاره
تحريمهايي اعمال با امريكا دولت گذشته سال چند طي در
مهار و كنترل به رسيدن جهت در خويش بهزعم ايران عليه
سياست آن بارز نمونه.است كرده تلاش "متمرد دولتهاي"
كشور دو مهار آن هدف كه ميباشد كلينتون دوگانه مهار
از ديگر يكي داماتو الفونس قانون.ميباشد عراق و ايران
تحريمها اين عمده هدف.ميباشد تحريمها نوع اين
ايران در (گاز و نفت) انرژي بخش دادن قرار تحتالشعاع
اين در سرمايهگذاري از امريكايي شركتهاي درحاليكه است
آسيايي و اروپايي كشورهاي شدهاند منع ايران در بخش
از بسياري امروزه.ميباشند سرمايهگذاري مشغول
تحريمهاي و سياستها شكست به انديشمندان و سياستمداران
حوزه در نفت پيدايش با.دارند اذعان ايران عليه امريكا
شده تبديل ويژه بهنقش منطقه در ايران پراهميت نقش خزر
منابع لحاظ از كه گرفته قرار نقطهاي در ايراناست
و خزر حوزه شمال دراست اهميت حائز بسيار نفت استراتژيك
حوزه در شده كشف انرژي انتقال براي.خليجفارس جنوب در
را ايران مسير كارشناسان و انديشمندان از بسياري خزر
راه ارزانترين و نزديكترين كه چرا.مينمايند پيشنهاد
سواحل در واقع ايران جنوبي بنادر ديگر سوي از و است
پرمصرف و رونق درحال بازارهاي به عمان درياي و خليجفارس
مبنا همين بر.ميباشند نزديكتر آسيا شرق جنوب در نفت
جمهوري كشور است معتقد ميگذرد نظرتان از كه زير مقاله
قرن آغاز در نفتي امور كارشناسان ديد از ايران اسلامي
بازار در عمده بازيگران از يكي بهعنوان همچنان آينده
.بود خواهد نقشآفرين انرژي
انديشه و فرهنگ گروه
و سياست بين شكننده ارتباطي نقطه يك كشف زمان از نفت
توسعه براي نفت بودن محوري سو يك از.است بوده اقتصاد
بخش ديگر سوي از ;است ترديد و شك وراي جهان اقتصاد
ثبات از كه است واقع مناطقي در نفتي منابع از عمدهاي
قدرتهاي مشكل رو اين از.نيستند برخوردار سياسي بالاي
.ميباشد آن منابع از نفت جريان تداوم جهاني بزرگ
نقش نفت جريان ادامه از حمايت در علت دو به متحده ايالات
اقتصاد با اقتصاد بزرگترين بهعنوان:اول دارد ويژه
از متاثر و دارد دنياهمگراييهايي ديگر بزرگ كشورهاي
در جدي تاثير كه است آسيايي و اروپايي سيستمهاي ثبات
منابع توسعه ديگر بهعبارت.امريكادارند بازار توسعه
تمام براي بزرگ هدفي انرژي جديد منابع كشف و موجود
نفت به واشنگتن وابستگي دوم.است شده جهاني قدرتهاي
برنامه و رسيد تاريخي بهرقم بيستم قرن پايان در وارداتي
ديگر نگاهي از.ندارد وجود موجود روند تغيير جهت در خاصي
نفتي منابع به متحده ايالات وابستگي كه ميشود پيشبيني
.شود بيشتر آينده در درياها ماوراء
اهميت انرژي جهاني بازار در خليجفارس زمينه اين در
از نفت جهاني توليد در منطقه اين سهم.ميكند پيدا ويژه
خواهد سال 2020 در درصد به 9/40 سال 1996 در درصد 6/25
به اروپا و ، آسيا امريكا اقتصادي وابستگي بنابراين.رسيد
خواهد افزايش جديد هزاره آغاز در خليجفارس نفتي منابع
نيست تعجبآور بنابراين.باشد مختلف سطوح در اگرچه يافت ،
با را خود استراتژيك و اقتصادي روابط قدرتها اين تمام كه
توليدكننده كشورهايبزرگ ساير همچون (فارس) خليج كشورهاي
.كردهاند تقويت نفت
بازار از حدودي تا عراق و ايران اصلي بازيگر دو اما
سال 1990 در كويت اشغال زمان از.شدهاند خارج انرژي
ميتواند بغداد كه نفتي ميدان زمينه در محدوديتهايي
وقتيكه تا اين علاوهبر.است شده اعمال برساند بفروش
در كه مساله اين پيشبيني است قدرت سر بر صدامحسين
صادر ميتواند طريق چه به را نفت ميزان چه عراق آينده
عربستان بعداز ايران ، ;ديگر اصلي بازيگر.است مشكل نمايد
درصد حدود 5) ميباشد نفت كننده صادر سومين نروژ و سعودي
شده تثبيت ذخاير درصد ده حدود در و (جهان صادراتي نفت
علاوه.دارد اختيار در را گاز ذخاير درصد و 15 جهان نفت
و (فارس)خليج امنيت در پراهميت كشوري ايران اين بر
براي وجود اين با.ميباشد خزر حوزه براي گذرگاهي همچنين
روبه با جهان انرژي بازار در ايران مهم نقش دهه دو حدود
.است شده ضعيف واشنگتن و تهران رابطه گذاردن وخامت
را ، تهران واشنگتن سال 1979 در اسلامي انقلاب زمان از
در تغيير براي و شناخته متمرد دولت يك بهعنوان
را تحريمهايي اسلامي جمهوري خارجي و داخلي سياستهاي
مذهبي همرژيم مقابل در.است كرده اعمال كشور اين عليه
نشاندهنده كه ناميد بزرگ شيطان را متحده ايالات ايران
امريكا سياسي ساختار.است كشور دو علائق بنيادين درگيري
مالي منابع ايران در امريكا سرمايهگذاري كه است معتقد
تروريسم از بتواند تا ميدهد قرار تهران اختيار در جديدي
تسليحات ساير و موشكي توسعه برنامه و كند حمايت
رابطه در جهان ديگر قدرتهاي.نمايد دنبال را كشتارجمعي
اما همعقيدهاند امريكا با ايران حكومت اعمال كنترل با
ايران حكومت رفتار تغيير بهمنظور كه شيوههايي با
حاليكه در خاطر بههمين.مخالفند ميشود گرفته بهكار
منع ايران با معاملات از امريكايي كمپانيهاي و شركتها
انرژي بخش توسعه در اروپايي و آسيايي كمپانيهاي شدهاند
.نمودهاند سرمايهگذاري ايران
(استراتژيك ملاحظات مبناي بر) امريكا يكجانبه تحريمهاي
:است داده قرار مشكل انتخابي برابر در را كلينتون دولت
در و دنيا در امريكا اقتصادي علائق و خواستهها برآوردن
حمايت و كشتارجمعي سلاحهاي گسترش از جلوگيري زمان همين
از هايي نشانه "اخيرا.خاورميانه در آرامش و ثبات از
تضاد.است شده آشكار تهران به نسبت واشنگتن سياست تغيير
ارزيابي مورد ژئواكونوميك و ژئواستراتژيك علائق بين
:ميباشد زير قرار به آن دلايل كه گرفتهاند قرار دوباره
امريكا نفتي كمپانيهاي فشارهاي ايران ، در داخلي تغييرات
كه) خزر حوزه انرژي بالقوه منابع به دستيافتن و
.(ميشود ناميده نفت لولههاي ديپلماسي
واشنگتن نفتي آسيبپذيري
نفت كردن وارد به اقدام متحده ايالات گذشته دهه دو طي در
رشد حال در مصرف بهعنوان بخشي هم و مشخص دورههاي در هم
را واردات ميزان و مصرف ميزان يك شماره جدول كه كرده
آسيبپذيري باعث وارداتي نفت به وابستگي.ميدهد نشان
بين جنگ 1973 وقوع بعداز.شد نفتي شوك سه در واشنگتن
اسرائيل با متحده ايالات همكاري بهعلت اسرائيل و اعراب
انقلاب.شد مواجه اعراب نفت فروش تحريم با كشور اين
نفت عرضه در كاهش ايجاد باعث سال 1979 در ايران اسلامي
دوره يك براي نهايت در و گرديد سالهاي 791978 طي در
دو نفت قطع باعث سال 1990 در عراق توسط كويت اشغال كوتاه
عربستان كوتاه مدت اين در).شد جهاني بازارهاي از كشور
عراق و كويت نفت توليد فقدان خود توليد افزايش با سعودي
سه اين نفت ذخاير كاهش بر علاوه.(كرد جبران بازار در را
در كه مطالعاتي.داشت امريكا اقتصاد بر منفي تاثير شوك
نشان گرفته صورت اقتصادي آسيبهاي و نفتي شوكهاي مورد
ناخالص توليد رشد كاهش و بيكاري نرخ افزايش كه ميدهد
.ميباشند نفتي شوكهاي برجسته اثرات از ملي
كاهش و نفتي شوكهاي منفي تاثيرات از جلوگيري منظور به
كشورهاي ساير و متحده ايالات سوي از آنها وقوع احتمال
بينالمللي آژانس ايجاد.است گرفته صورت اقداماتي صنعتي
اين.ميباشد اقدامات اين جزو سالهاي 51974 در انرژي
ذخايري كه كرد عضوپيشنهاد كشورهاي به جديدالتاسيس سازمان
نگهداري خود براي را روز طي 90 در خود وارداتي نفت معادل
به امريكا نفت استراتژيك ذخاير اين وجود با.نمايند
حال در گردد جايگزين ميتواند واردات كه روزهايي ميزان
كه) متحده ايالات نفت استراتژيك ذخاير.است شدن تمام
به بشكه ميليون با 493 (ميشود ناميده SPR "اختصارا
روز مصرف 115 كفاف كه رسيد سال 1985 در خود حد بالاترين
با (SPR) نفت استراتژيك ذخاير سال 1997 دربود كشور اين
افزايش وجود با.روزبود مصرف 67 معادل بشكه ميليون 566
پيدا ادامه (SPR) كاهش روند كه ميرسد بهنظر واردات در
كشورهاي وابستگي امريكا متحده ايالات با مقايسه در.كند
معلول كه است داشته ملايمتري رشد وارداتي نفت به اروپايي
اكتشافات و انرژي مصرف مورد در آنها سختگيري:است علت دو
.شمال درياي در نفت
دارد ادامه
ايران در مقننه قوه تحولات
بخش واپسين
نمايندگان بين در بيشتر و زبان يك حداقل به تسلط وضع -15
قانونگذاري دوره چهار در شخصي
به قانونگذاري دوره چهار در شخصي نمايندگان تسلط وضع
كه شخصي نماينده نفر مجموع 79 از:ميباشد زير ترتيب
معادل 57 نفر ميباشند ، 45 مسلط خارجي زبان يك به حداقل
درصد معادل 43 نفر و 34 زبان يك تنها به نمايندگان درصد
.دارند تسلط بيشتر و زبان دو به
نفر شخصي ، 43 نماينده نفر از 52 قانونگذاري دوم دوره در
به درصد معادل 17 نفر و 9 زبان يك تنها به درصد معادل 83
.دارند تسلط بيشتر و زبان دو
شخصي نماينده نفر مجموع 160 از قانونگذاري ، سوم دوره در
معادل 65 نفر دارند ، 104 تسلط خارجي زبان يك حداقل به كه
دو به مسلط درصد معادل 35 نفر و 56 زبان يك به مسلط درصد
.ميباشند بيشتر و زبان
نماينده نفر مجموع 186 از قانونگذاري چهارم دوره در
نفر دارند ، 111 تسلط خارجي زبان يك حداقل به كه شخصي
معادل نفر و 75 زبان يك به مسلط نمايندگان درصد معادل 60
.ميباشند مسلط بيشتر و زبان دو به درصد 40
دوره چهار در نمايندگان انقلاب از قبل مشاغل بررسي -16
قانونگذاري
دوره چهار در مجلس نمايندگان انقلاب از قبل مشاغل
تغيير نسبت ، لحاظ از شغلي گروههاي از بعضي در قانونگذاري
تغيير دستخوش گروهها از بعضي در و ننمودهاند چنداني
.گرديدهاند
در چنداني تغيير دوره چهار طول در كه شغلي گروههاي از
مربيان و اساتيد دولت ، كارمندان نگرديده ، حاصل آنها نسبت
كشاورزان خصوصي ، شركتهاي در شاغلين پزشكان ، دانشگاهها ،
آنها نسبت كه گروههايي از ميباشند ، آزاد مشاغل صاحبان و
صفر نسبت با كه ميباشند محصلين شده ، كلي تغييرات دچار
به چهارم مجلس و به 8 سوم مجلس در دوم ، و اول مجالس در
.مييابند ترقي درصد 10
معادل 3 نسبتي با كه دارند قرار دانشجويان بعدي ، رديف در
در درصد و 17 دوم مجلس در درصد اول ، 10 مجلس در درصد
سير يك با چهارم مجلس در "مجددا و دارند حضور سوم مجلس
.ميرسند درصد به 5/14 نزولي
نمايندگان انقلاب از قبل شغلي گروههاي ميان در دبيران
اين اول مجلس در.دادهاند اختصاص خود به را خوبي نسبت
با 4/17 دوم مجلس در و نمايندگان كل درصد با 23 گروه
مجلس در و درصد معادل 21 نسبتي با سوم مجلس در درصد ،
.دارند حضور درصد رقم 17 با چهارم
از قبل شغلي گروههاي ميان در نيز دولتي دستگاههاي مديران
.ميباشند مجلس در حضور سير در خيزهايي و افت دچار انقلاب
.دارند حضور اول مجلس در درصد معادل 5 نسبتي با گروه اين
سوم مجلس در سپس و ميرسد صفر به دوم مجلس در رقم اين
درصد معادل 5/5 چهارم مجلس در و مييابد ترقي درصد به 8
به طلاب و روحانيونميگردند شامل را نمايندگان كل از
قبل مشاغل صاحبان ميان در نسبت بالاترين دارندگان عنوان
در حضور در نزولي سير يك دچار سوم مجلس از انقلاب ، از
كل درصد طلاب 45 و روحانيون اول مجلس در.ميگردند مجلس
مجلس در رقم اين.ميگردند شامل را انقلاب از قبل مشاغل
و درصد به 25 سوم مجلس در اما.ميرسد درصد به 55 دوم
حال اين در.مييابد نزول درصد به 21 چهارم مجلس در سپس
در را نسبت بالاترين نيز چهارم مجلس در طلاب و روحانيون
.ميباشند دارا مشاغل صاحبان ميان
چهار نمايندگان ميان در نمايندگي از قبل مشاغل توزيع -17
قانونگذاري دوره
شوراي مجلس نمايندگان ميان در نمايندگي از قبل مشاغل
تحولاتي و تغيير دستخوش قانونگذاري دوره چهار در اسلامي
روند يك دوره چهار طول در مشاغل اين از بعضي.است بوده
در نيز بعضي و داشتهاند مجلس كرسيهاي كسب در را صعودي
تغيير مشاغل سوم دسته و گرفتهاند قرار نزولي روند يك
.نداشتهاند مجلس در حضور در چنداني
نهادهاي در نمايندگي سمت به انتخاب از قبل در كه افرادي
در كه ميباشند گروههايي از يكي بودهاند شاغل انقلابي
كسب در را نزولي روندي قانونگذاري دوره چهار طول
معادل اول مجلس در افراد اين.پيمودهاند مجلس كرسيهاي
در رقم اين ولي داشتند اختيار در را كرسيها درصد 32
.كرد پيدا درصدكاهش به 19 چهارم مجلس
روندي مجلس كرسيهاي كسب در دولتي دستگاههاي مديران
از درصد گروه 10 اين اول مجلس در.پيمودهاند را صعودي
/به 5 دوم مجلس در رقم اين.ميداد تشكيل را نمايندگان كل
به 23 چهارم مجلس در "نهايتا و به 14 سوم مجلس در و 11
به را شغلي گروههاي نسبت بالاترين و يافت افزايش درصد
.داد اختصاص خود
با 20 دوم و درصد با 14 اول مجالس در طلاب و روحانيون
سوم مجالس در اما داشتند حضور مجلس در نمايندگان كل درصد
.كردند نزول درصد به 6 چهارم و
درصد با 12 اول مجلس در قضايي و حقوقي مشاغل صاحبان
يك با دوم مجلس از ولي يافتند را حضور امكان بالاترين
چهارم تا دوم مجالس در ترتيب به و شده مواجه نزولي سير
.نمودند پيدا حضور درصد و 4 و 5/7 با 5/10
كل درصد اول 8 مجلس در دانشگاهها مربيان و اساتيد
و رقم 6 به سوم و دوم مجلس در.دادند تشكيل را نمايندگان
حضوري "مجددا چهارم مجلس در سپس و يافتند كاهش درصد 5/6
.كردند پيدا درصد معادل 5/10
در حضور در صعودي سير نيز اجتماعي و سياسي مشاغل صاحبان
اول مجلس در شغلي گروه اين صاحبان.پيمودند را مجلس
مجلس در رقم اين كه بودند نمايندگان كل درصد معادل 1
.نمود پيدا افزايش درصد به 7 چهارم
و نبوده چنداني تغيير دستخوش مجلس در دبيران حضور
مشابه گروههاي ديگر ازماند باقي سطح يك در "تقريبا
مديران و سفرا خصوصي ، بخش كارمندان پزشكان ، از ميتوان
وزرا ، مشاورين و معاونين وزرا ، خارجه ، وزارت كل
و شهرداري معاونين و شهرداران جمهور ، رئيس و نخستوزير
برابر سطح يك در "تقريبا كه برد نام آزاد مشاغل صاحبان
.كردند پيدا حضور مجلس دوره چهار در تغيير اندكي با
|