پرخاشگري؟ چرا
دارند اجتماعي رفتار كه نسبت همان انسانهابه متاسفانه
رفتار شكل افراطي‌ترين.باشند اجتماعي ضد مي‌توانند ،
به آسيبرساني علل بررسي در كه است پرخاشگري ضداجتماعي
خشونت‌آميز اعمال رواج علت.مي‌شود اشاره آن به ديگر فرد
چيست؟
پرخاشگري به مربوط نظريه‌هاي
فيزيولوژيكي عامل نتيجه را پرخاشگري نظريه‌ها از دسته يك
اول دسته پيروانميدانند تجربه حاصل را آن دوم دسته و
يك غريزه.است غريزي امري پرخاشگري كه ، عقيده‌اند براين
و نمي‌باشد يادگيري از متاثر كه است فطري و ذاتي گرايش
موجودات انواع مشخصه كه پيچيده‌اي "نسبتا رفتارهاي در
بررسي از پس.پرندگان لانه‌سازي مثل دارد وجود مي‌باشد
به (1)"فرويد زيگموند" اول جهاني جنگ بيشمار خشونتهاي
به غريزه‌اي معلول انسانها در پرخاشگري رسيد ، نتيجه اين
بوجود غريزه اين وي گفته‌هاي طبقاست (2)مرگ غريزه نام
به‌نام فرايندي طريق از كه است پرخاشگري انرژي آورنده
ناگهاني بروز از هيجاني تخليه.مي‌شود آزاد هيجاني تخليه
تخليه است ممكن ما همه.مي‌آورد عمل به جلوگيري خشونت
فوتبال ، چون خشونت‌آميزي ورزشهاي طريق از را هيجاني
.باشيم كرده تجربه..و رزمي ورزشهاي
يك عنوان به نوبل صلح جايزه برنده "كنرادلورنس"
داراي انسانها ما اينكه مورد در فرويد با كردارشناس
تمامي:مي‌گفت او.است هم‌عقيده هستيم پرخاشگري غريزه
هستند نيرومندي سائق داراي 2 جنسي ، سائق مانند حيوانات
داراي حيوانات آنكه حال.است نسلشان بقاي كننده تضمين كه
آن توسط كه هستند چنگال و دندان مثل طبيعي دفاعي وسايل
رفتار داراي خشونت هنگام به نيز.بجنگند مي‌توانند ابزار
شده به‌يكديگر حمله از مانع كه رفتاري هستند تشريفاتي
.مي‌نمايد پيشگيري يكديگر كشتن "احتمالا و رساندن ازآسيب
.است طبيعي تدافعي ابزار چنين فاقد آدمي مقابل در
.مي‌باشد تشريفاتي رفتار فاقد عصبانيت هنگام به همينطور
چماق ، چون مصنوعي تدافعي وسايل از يكديگر عليه نتيجه ، در
معتقد فرويد مانند لورنس.مي‌كنند استفاده موشك و اسلحه
تخليه آزادسازي زمينه كردن فراهم بوسيله تنها بود ،
پرخاشگري ناگهاني بروز از مي‌توان ورزش مثل هيجاني
اين در گرفته صورت بررسيهاي اما.آورد عمل به جلوگيري
با مي‌يابد كاهش هيجاني تخليه راه از پرخاشگري كه مورد
پرخاشگرند "معمولا كه افرادي واقع در.گرديده مواجه شكست
روان‌شناسان امروزه.مي‌برند بكار را آن سايرين از بيشتر
براين بسياري.هستند موافق غريزي نظريه با معدودي
.دارد وجود ارثي مبناي پرخاشگري براي كه اعتقادند
مي‌گذارد؟ تاثير پرخاشگري در فيزيولوژيكي ابزار چه
.مي‌كنند ايفا مهمي نقشهاي زمينه اين در ساختار چندين
و مغزي بادامه شامل كه ،(3)كناري دستگاه ساختار بويژه
تستسترون جنسي هورمون ديگر عاملاست هيپوتالاموس
مجرمين و بزهكاران با مقايسه در خشن بزهكاران.مي‌باشد
.هستند هورمون اين از بالاتري سطح داراي غيرخشن
مانند تستسترون مصنوعي تركيبات از كه نيزورزشكاراني
.دارند بيشتري پرخاشگري مي‌كنند استفاده (4)استرويد
مصنوعي نوع بارداري دوران در آنها مادران كه كودكاني
پيش كه كاني كود با مقايسه در داشته‌اند دريافت تستسترون
نداشته‌اند قرار مصنوعي هورمون نوع اين معرض در تولد از
.دارند بيشتري پرخاشگري
تجربه حاصل پرخاشگري
نظر در را ارثي عوامل پژوهشگران از برخي حاليكه در
به را روزمره زندگي تجارب آنها از زيادي تعداد مي‌گيرند
دهه اواخر در.مي‌دانند پرخاشگري اصلي كننده تعيين عنوان
رسيدند نتيجه اين به رفتارگرايان از تعدادي ميلادي 1930
اين.است ناكامي نام به عاملي معلول پرخاشگري كه
شناخته پرخاشگري -ناكامي فرضيه عنوان به نتيجه‌گيري
تجربه را ناكامي نمي‌رسيم هدفمان به كه هنگامي.مي‌شود
.نيست كافي پرخاشگري توجيه براي فرضيه اين ليكن.مي‌كنيم
علت مي‌تواند ناكامي از غير به ديگري تجارب كه چرا
.نمي‌شود پرخاشگري به منجر هميشه ناكامي و باشد پرخاشگري
گرديد باعث "پرخاشگري -ناكامي" فرضيه نبودن كامل
در نظر تجديد به "بركوتيز لئونارد" به‌نام روان‌شناسي
"مستقيما ناكامي وي گفته‌هاي طبق.بپردازد فرضيه اين
هيجانات يا عصبانيت باعث بلكه نمي‌شود پرخاشگري باعث
همين و مي‌شود (افسردگي يا اضطراب مانند) ناخوشايند
اگر بويژه) را پرخاشگري واكنش ، در ناخوشايند هيجانات
آن همراه ديگر كننده تهديد وسيله هر يا اسلحه مثل محركي
اين به هم محققين از زيادي تعداد.مي‌كند تحريك (باشد
پرخاشگرانه‌اي محرك كه هنگامي خشم كه رسيده‌اند نتيجه
فرد كنار در آسيبزا ابزار هر وجود مثل) باشد داشته وجود
.است پرخاشگري بيشتر هرچه كننده تحريك (عصباني
ناخوشايند هيجانات كه ازآنجا ناگهاني ناكامي علاوه به
قابل ناكامي‌هاي با مقايسه در دارد خود همراه قويتري
.مي‌گردد موجب را بيشتري پرخاشگري پيش‌بيني
است "آسايش عدم يا نبودن راحت" ناكامي مهم منابع از يكي
هواي گرما ، مثل.دهد افزايش را تحريك‌پذيري مي‌تواند كه
را حالتي چنين است ممكن ما از هريك...و مرطوب يا شرجي
تابستاني ، گرم روز يك در و سنگين ترافيك در رانندگي هنگام
در داد نشان زمينه اين در تحقيقي.باشيم كرده تجربه
درجه تا 47 بين 32 حرارت درجه كه روز از اوقاتي
به.مي‌يافت افزايش رانندگان زدن بوق بود سانتيگراد
داشت وجود زدن بوق و حرارت درجه بين مثبتي رابطه عبارتي ،
را خود اتومبيل شيشه رانندگان كه هنگامي ارتباط اين
كه داشته وجود احتمال اين و بود قويتر بودند آورده پايين
نام به فردي مطالعات همچنين.بودند آزاد هواي فاقد آنها
و هوا حرارت درجه بين را مثبتي همبستگي "والد آرچي"
درجه از 27 حرارت درجه وقتي‌كه.مي‌دهد نشان خشونت
همبستگي اين مي‌گذرد (فارنهايت درجه معادل 80) سانتيگراد
گاهي خشونت دما اين در كه هرچندميشود قويتر و معتبرتر
بدين اتفاقي چنين شايد.است داشته كاهش گاهي و افزايش
بي‌تاب افراد از برخي بالا ، دماي در كه باشد دليل
اين از خلاصي براي راهي نتوانند چنانچه و مي‌شوند
پرخاشگرانه اقدامات راه از را خود ناكامي بيابند بي‌تابي
.مي‌كنند تخليه
اجتماعي يادگيري نتيجه در انسانها ما رفتار از بسياري
آموختن يعني اجتماعي يادگيري از منظور.مي‌گيرد شكل
آنان ، رفتار و اعمال مشاهده طريق از ديگران رفتار
با ما است ممكن.نيست مستثني قاعده اين از پرخاشگري
.باشيم پرخاشگر كه بياموزيم برخي پرخاشگرانه رفتار مشاهده
مورد "باندورا آلبرت" معروف روان‌شناس توسط موضوع اين
زدن حال در را فردي وي.است گرفته قرار بررسي و پژوهش
در.داد قرار كودكستاني بچه‌هاي ديد معرض در عروسكي
را پرخاشگري صحنه كه كودكاني صحنه ، اين به شبيه وضعيتي
چنين كه كودكاني از دسته آن با مقايسه در بودند ديده
به نسبت را مشابهي پرخاشگري بودند نديده را صحنه‌اي
پرخاشگري مشاهده‌اي يادگيريميدادند نشان خود از عروسك
شود ، تقويت رفتارش براي پرخاشگري الگوي كه صورتي در
تنبيه پرخاشگرانه رفتار دليل به اگر و مي‌يابد افزايش
اي مشاهده يادگيري ساده‌تر ، عبارتي بهمييابد كاهش شود
به (ديگر رفتار نوع هر يا باشد پرخاشگرانه رفتار خواه)
كاهش تنبيه وسيله به و افزايش پاداش و تقويت وسيله
مورد "وسيعا اجتماعي يادگيري نظريه امروزه.مي‌يابد
نظريه در فزاينده‌اي طور به و گرفته قرار مطالعه
.است گرفته قرار پذيرش مورد پرخاشگري
گروهي خشونتهاي
در گلادياتورها بين مسابقه‌اي جريان در و ميلادي سال 59
طوري به.شد برپا آشوبي روم شهر پومپي آمفي‌تئاتر سالن
را مسابقات اين ساختن متوقف دستور "فورا روم سناي كه ،
در حوادثي چنين هم بيستم قرن در.كرد صادر سال ده براي
در مثال عنوان به.است پيوسته وقوع به ورزشي رخدادهاي
در تيم ، دو بين فوتبال مسابقه جريان در ميلادي سال 1985
مجروح ديگر نفر از 400 بيش و كشته تن بروكسل 38 ورزشگاه
هم بر باعث عواملي چه گروهي شرايط و وضعيت در.شدند
مي‌شود؟ خشونت نتيجه در و افراد طبيعي آرامش خوردن
طور همين ادراكمان و احساسات افكار ، از ما همه "معمولا
اين است ممكن گروه در اما.هستيم آگاه اجتماعي ارزشهاي
نافردي" را فرايندي چنين فستينجر لئون.شود كمتر آگاهي
چنين نتايج از يكياست ناميده (5)"شدن نافردي" يا "كردن
طولاني زماني در ما رفتار است ممكن كه است اين فرايندي
امر همين.شود خارج اجتماعي هنجارهاي تابعيت و كنترل از
براي طبيعي و عادي مهارتهاي دادن دست از به منجر عمل در
گمنامي علاوه به.مي‌گردد نامطلوب رفتارهاي با مقابله
از مردم برداشت به نسبت را افراد است ممكن گروه در موجود
حس افراد وضعيت اين در كه چرا.نمايد بي‌تفاوت آنها
.مي‌دهند دست از را رفتار و اعمال در مسئوليت‌پذيري
چشم به بيشتر باشد بزرگ گروه كه هنگامي شدن نافردي
كسي كنند احساس بزرگ گروههاي در افراد كه وقتي.مي‌خورد
باشند هيجان‌زده اگر نيز لحظه اين در نمي‌شناسد را آنها
ماسك صورتها بر.مي‌پوشند متحدالشكل لباسهاي "معمولا
سرود و آواز خواندن به دسته‌جمعي صورت به و مي‌زنند
حوادث پيوستن وقوع به احتمال موارد اين در.مي‌پردازند
.مي‌يابد افزايش خشونت‌بار
پرخاشگري و تلويزيون
در خشونت كه مي‌كند پيش‌بيني اجتماعي يادگيري نظريه
زندگي در خشونت افزايش به منجر تلويزيون برنامه‌هاي
تاثير منظور به كه اوليه‌اي پژوهشهاي در.مي‌شود واقعي
از تعدادي گرفت صورت تلويزيون آميز خشونت برنامه‌هاي
برنامه از بخشهايي تماشاي معرض در را سال تا 9 كودكان 5
اين در.دادند قرار (دووميداني بجز) ورزشي مسابقات
.شد پخش مسابقات عادي و خشن صحنه‌هاي از قسمتهايي برنامه
به نسبت مدتي براي بودند ديده را صحنه‌ها اين كه كودكاني
در.مي‌دادند نشان پرخاشگرانه تعرضات ديگر كودكان
ديدن براي دبستان چهارم و سوم كلاس پسرهاي بعدي مطالعات
مورد كودكان اين رفتار سپس.شدند انتخاب خشن برنامه‌اي
در كودكان از دسته اين داد نشان نتايج.گرفت قرار مشاهده
را بيشتري خشونت و پرخاشگري هاكي مثل جمعي دسته بازي طول
خود از بودند نديده را برنامه اين كه كودكاني به نسبت
روزانه نوعي به ساله كودكان 4 كه آنجا از.مي‌دادند نشان
به نتايج به توجه با و (6)مي‌كنند تماشا تلويزيون ساعت 4
بحث البته.يافته افزايش نگراني‌ها تحقيقات از آمده دست
همزمان و نيست جديدي موضوع تلويزيوني برنامه‌هاي درباره
اين ميلادي سال 1950 در منازل به تلويزيون ورود با
موضوع درباره نشست اولين.است آمده بوجود نگراني‌ها
از گزارشهايي آن در كه گرفت صورت سال 1954 در مذكور
همچنان بعد به سال آن از و گرديد ارائه نوجوانان بزهكاري
اصلي‌ترين و مهمترين.است يافته ادامه گزارشها اين
بهداشت موءسسات طرف از و 1982 سالهاي 1972 در گزارشها
برنامه‌هاي اثر حاصل ، نتايج و گرديد ارائه رواني
تاييد را نوجوانان و كودكان رفتار و اعمال تلويزيون‌بر
برنامه‌هاي كاهش موءسسات ، اين پيشنهاد و مي‌كرد
(7).است بوده خشونت‌آميز
مشاهده "مثلا مي‌شد خرده‌گيري هم گزارشها اين از البته
شرايط در خشونت‌آميز برنامه‌هاي پخش از بعد افراد رفتار
زندگي به تعميم قابل است ممكن آزمايشگاهي و آزمايشي
ميداني تحقيقات از آمده دست به نتايج نيز.نباشد واقعي
نظر در را خشونت در موءثر عوامل كليه نتواند است ممكن
.بگيرد
اتفاق خشونت‌آميز برنامه‌هاي تاثير مورد در روان‌شناسان
نشان مورد اين در گرفته صورت نظرهاي تجديد ندارند ، نظر
پرخاشگري ، و تلويزيون برنامه‌هاي خشونت بين مي‌دهد
(8)دارد وجود ضعيفي ارتباط
.است دوسويه عامل دو اين ارتباط است حاكي ديگر يافته‌هاي
سوي به را افراد خشونت‌آميز برنامه‌هاي كه معنا بدين
پرخاشگر افراد نيز و مي‌دهد سوق بيشتر خشونت و پرخاشگري
ترجيح عادي برنامه‌هاي به نسبت را خشن برنامه‌هاي
مورد دو هر ;دارد وجود ديگر احتمال يك مع‌هذا.مي‌دهند
نام به سومي عامل تاثير تحت پرخاشگري و تلويزيون تماشاي
تماشاي ژن" به‌نام ژني كه چند هر.هستند "وراثت"
در تلويزيون تماشاي ساعات تعداد.ندارد وجود "تلويزيون
.مي‌دهد نشان را ارثي گرايشي ساله پنج و چهار سه ، كودكان
مثبت همبستگي جستجوي براي ارثي گرايش نوعي هم شايد (9)
البته.باشد داشته وجود پرخاشگري و تلويزيون تماشاي بين
.است فرضيه يك حد در فقط اينها كافي شواهد و مدارك بدون
سايكولوژي كتاب:منبع
رشته ارشد ، كارشناسي دانشجوي احمدخاني‌ها محمدرضا:مترجم
مشاوره
:زيرنويس
روانكاوي نظريه بنيانگذار -1
مرگ معني به يوناني واژه thanatos -2
Limbic system -3
Steroide -4
Diindividaation -5
سينگر 1993 -6
والش 1986 -7
فردمن 1986 -8
پلامنيت 1990 -9
|
