شب آسمان
در علوم پيشبرد براي ملي ستاد تشكيل
است ضروري ايران
كشور داروسازي دانشجويان سراسري همايش
آبادان در
جهانگردي همكاريهاي نامه موافقت امضاي
تركمنستان و ايران ميان
...سال صد نخستين از پس ايران در جديد نجوم
خرد عصر آغاز
عصر:كرد تقسيم دوره دو به مي‌توان را جديد علوم تاريخ
.نيوتون عصر و نيوتون از پيش
هرآن‌كس.آگاهي‌است روي از كه تعصب ، سر از نه نكته اين
كند ، مطالعه را دوره دو اين از يك هر به مربوط آثار كه
سده 11 آغاز تا بشري تمدن طلوع هنگام از كه درمي‌يابد
پيرامون ، جهان از بشر شناخت پايه‌هاي ميلادي ، 17/هجري
متكي باشد ، استوار "كمي" مشاهدات مبناي بر آنكه از بيش
البته ميان اين دربود "كيفي" نتيجه‌گيري‌هاي بر
سوي به كلي روند اما نبودند ، كم استثناءها
.بود كيفي نتيجه‌گيري‌هاي
تغيير در همواره خود ذات در طبيعت:است آشكار آن دليل
طبيعي ، متغيرهاي با كار افزار ميلادي ، سده‌هفدهم تا.است
جز چيزي افزار اين.بود نشده "اختراع" هنوز به‌واقع
محصول آن پيدايش كه نيست انتگرال و ديفرانسيل حسابان
زمين بر ماه چرا":بود ساده پرسش اين براي پاسخي به نياز
"نمي‌كند؟ سقوط
ديرباز از خورشيد ، دور به سيارات متغير و پيچيده حركت
بطلميوس ، گفته به.بود ساخته متوجه به‌خود را آدمي انديشه
در آن دور به سيارات و داشت قرار كائنات مركز در زمين
مركز در را خورشيد او ، برخلاف كپرنيك ، .بودند گردش
افزاري كه زماني تا فرض دو اين.مي‌داد قرار كائنات
نداشت ، وجود آنها در دخيل متغيرهاي بررسي براي رياضي
با كه بود نيوتون.نداشتند يكديگر با عمده‌اي تفاوت
كپرنيك فرض ارجحيت توانست "حسابان" رياضي افزار "اختراع"
.كند آشكار بطلميوسي بلورين افلاك بر را
افزار ، همين از استفاده با "هالي ادموند" كه زماني
افتخار به اكنون كه را دنباله‌داري دوباره ظهور توانست
مكانيك پيروزي كند ، پيش‌بيني مي‌ناميم ، "هالي" او
.نداشت ترديد جاي ديگر نيوتوني
صحت بر دوباره اثباتي دنباله‌دار ، هر ظهور پس آن از
پس يكي بسياري دنباله‌داران مدار و بود نوين فيزيك نتايج
بود دنباله‌داري آنها از يكي.مي‌شدند پيش‌بيني ديگري از
شوال تاريخ به "اتفاقيه وقايع" روزنامه شماره 280 در كه
:شد ياد آن از اينگونه قمري/1856ميلادي سال 272
كه بودند كرده حكم آلمانيا حكماي اين ، از قبل وقت چند"
ظاهر دنباله‌داري ستاره فرنگي ، آغستوس آينده ماه در
ناپولي و انگليس ممالك هيات و نجوم ارباب لكن.خواهدشد
...شد خواهد ظاهر اين ، از بعد سال چهار در كه نوشته‌اند
ستاره ظهور وقت كسي نيز ايران منجمين از اگر بالجمله
روزنامه اين در باشد نموده مشخص و كرده استخراج را مزبور
".مي‌گردد مسطور
و تساهل بساط:مي‌گذشت اميركبير قتل و عزل از سال چهار
.بود مانده عقيم نطفه در اصلاحات و بود شده برچيده تعقل
.نبودند مسلح جديد تعقلي افزارهاي به ايرانيان از هيچيك
كار اين توانايي هرگز ايراني منجمان نيز ، آن از پس و..
.نيافتند را
آينده راه چراغ گذشته
مختلف فنون در علماء از ، جماعتي دوم سده نيمه از..."
براي و گشتند قوي علوم و طب در و كردند ترقي و شدند ماهر
علم به‌قدري و گذاردند علوم اين در جديد ، اصول خود اخلاف
در متمدن روم دولت نظير عباسي دولت كه گشت رايج معرفت و
از سال چون 300 و..گرديد خود اوج و ترقي درجه منتها
و گشت مغشوش مملكت تركان غلبه و هجوم واسطه به گذشت هجرت
دوري علم به اشتغال از جنجال و فتنه تزاحم جهت به مردم
.بربندد رخت ما زمان در است نزديك آنكه تا جستند
گذشت چهارم قرن اوايل از چندي چون [اندلس در اما و]...
"ناصرالدين‌الله عبدالرحمن بالله‌بن مستنصر حكم" امير
مصر و بغداد از و نمود علوم ترويج به تمام اهتمامي
خود زمان در و خواست جديد و قديم علوم در مهمه موءلفات
كرده جمع كتب از طولاني مدت در بني‌عباس كه را آنچه
خود و نمود تشويق و ترويج علما از و نمود حاضر وي بودند
و درآمد علما سلك در و پرداخت علم به عشق ، شدت واسطه به
.نمودند آن تحصيل و كتب قرائت در خاصي نهضت مردم وي زمان
امور و رسيد حكومت به "موءيدبالله هشام" پسرش او از پس
و مي‌كرد اداره "قحطاني معاضري عامر ابن" وزيرش را مملكت
مذموم معارف ساير دينيه علوم غيراز اندلس عوام نزد چون
مي‌كرد ، كار حكميه و فلسفيه علوم در كه آن‌كس هر و بود
و عوام‌فريبي براي "ابوعامر" مي‌شد بي‌ديني به متهم
"حكم" مهم كتابخانه خود ، به مردم جلب و "حكم" عقيده تقبيح
و طب علم در آنچه و درآورد دين علماي خواص محضر در را
در كه كتب مابقي و نمودند خارج بود فقه و لغت و حساب
دفن چاه‌ها در و بسوزانند تا داد امر بود ، علوم ساير
علماي پس ، آن از..برد بين از را آنها به‌كلي و كنند
و مي‌داشتند پنهان مي‌دانستند ، علوم در را آنچه اندلس
طب و مذهبي فرايض و حساب علم از نداشت ، ضرري كه را آنچه
و برافتاد اندلس در مسلمين دولت آنكه تا مي‌نمودند آشكار
عجم ملك به‌مانند و درآمد چند روءسايي به‌دست حكومت
در آنچه فتنه‌ها اين در و گرديد ملوك‌الطوائف به‌صورت
به بود اشياء ساير و كتب ذخاير از "قرطبه" سلطنتي قصر
نور روزبه‌روز پس آن از و رفت فروش به ارزاني قيمت‌هاي
جلوگيري را اندلس اهل و ، كم ، علوم طلبه [هجري پنجم سده
را رياضيات از قسمتي كه هستند معدودي افراد و نيست مقدور
پدرش زمان از "حكم" كه علمي نهضت و مي‌دانند
".برفت ميان از اينگونه به برآورد "ناصرالدين‌الله"
"الامم طبقات" از نقل
متوفي اندلسي ، صاعد احمدبن صاعدبن ابوالقاسم قاضي اثر
قمري هجري سال 462 به
اخترشناسي بامباني ايرانيان آشنائي از قرن دو به نزديك
اول جنگ‌هاي در خفت‌بار و سنگين شكست‌هاي.مي‌گذرد نوين
ايرانيان تاريخي وجدان بر شديدي ضربه روس ، و ايران دوم و
آن در چه آن به را چشم‌ها اندك‌اندك و بود ساخته وارد
در.مي‌كرد باز بود ، جريان در كهن ، اروپاي در مرزها ، سوي
از كه پيله‌اي غرب ، تمدن با قهرآميز برخورد نخستين
ضربه‌اي با بود گرفته خود در را ايراني جامعه دور ساليان
آسيبپذير سخت آن ، درون شفيره و بود دريده هم از هولناك
.مي‌نمود
باور به اما.بودند كور تكاپويي در اندوه و خشم با همه
و علوم فراگيري ذلت‌بار بن‌بست شكست‌اين راه تنها برخي ،
جنگ‌هاي شكست‌خورده سردار ميرزا ، عباس.بود جديد فنون
مقصر را خود و بود اندوه گرفتار همه از بيش روس ، و ايران
را ايراني جوان پنج قمري در 1230 سبب همين به.مي‌انگاشت
ديرزماني.فرستاد انگلستان به جديد فنون تحصيل براي
در جوان ، گروه اين حامي تنها ميرزا ، عباس كه بود نگذشته
.گذشت
در بياموزند چيزي بي‌آنكه را مديدي زمان عده اين
آنها براي پولي يا ايران از.گذراندند بلاتكليفي
ميل و حيف سرپرستانشان مي‌رسيد اگر يا و نمي‌رسيد
خود لباس‌هاي و اثاثه فروش با ناچار به ايشان.مي‌كردند
در كارآموزي به رشته‌اي در يك هر و كرده فراهم پولي
انگليسي زبان يادگيري به آن كنار در و كارگاه‌ها
.پرداختند
ميرزا" و "شيرازي صالح ميرزا" نام‌هاي به آنها از تن دو
سال چهار ميلادي ، اكتبر 1818 سوم چهارشنبه در ،"محمدجعفر
با آشنائي و معرفت كسب دنبال به انگلستان ، به ورود از پس
سياره كاشف ،"شل هر ويليام سر" با جديد فنون مظاهر
و كردند ملاقات سحابي‌ها جهان بزرگ شكارچي و اورانوس
.گذاشتند يادگار به او غول‌پيكر تلسكوپ از بي‌نظير شرحي
اما رفتند سفرها اينگونه به بسياري ايرانيان آنها ، از پس
بسياري هدفنداشتند را نخستين گروه اين دستاورد هيچيك
.نبود علم بود ، هرچه ايشان از
هر جاي به ايران ، به بازگشت هنگام شيرازي صالح ميرزا
سال در و خريد سنگي چاپ وسايل و اسباب خود خرج به چيزي ،
.كرد چاپ تهران در را ايراني روزنامه نخستين قمري 1253
.داشت نام "اخبار كاغذ" روزنامه اين
مي‌توان را هرشل ويليام با شيرازي صالح ميرزا ملاقات
ميرزا.كرد فرض نوين اخترشناسي با ايرانيان آشنايي مبداء
و نداد بروز خود از برجسته‌اي كار ديگر آن از پس صالح
.رفت تحليل "كاملا ايراني جامعه سنتي روابط در گويي
ميرزا" خارج ، به دانشجوها نخستين اعزام از پس سال 14
به ايران اعزامي هيات با همراه كه "فراهاني تقي‌خان
روسيه در "پولكووو" رصدخانه از بود ، رفته "پطرزبورگ"
گذاشت جا بر او در ديرپايي اثر چنان ديدار اين.كرد ديدن
شد مصمم شاه ، ناصرالدين سلطنت اوايل در صدارتش ، هنگام كه
.كند برپا رصدخانه‌اي نيز ايران در تا
رها تمام نيمه كار او ، مرگ با و نداد مهلت اجل دست اما
توانست خود مدت كوتاه صدارت مدت در وجود ، اين با.شد
گرفت ، نام "دارالفنون" كه را جديد سبك به مدرسه نخستين
روزگار آن فلاكت و جهل برهوت در دارالفنون.كند تاسيس
هم گرد را گروهي توانست كم دست و شد بسياري خدمات منشاء
همان در.بكاهد اندكي استعدادها رفتن هدر از و كند جمع
اكثر بود ، تاسيس دست در ايران در "دارالفنون" كه ايام
ميلادي سال 1848 فراگير انقلابهاي با اروپايي كشورهاي
كارگران خود معروف "مانيفست" در ماركس و بودند مواجه
و مي‌كرد تشويق سرمايه‌داري زنجيره‌هاي گسستن به را جهان
انگليس ، و فرانسه در همزمان.مي‌داد نويد را تازه جهاني
بودند دامنه‌داري جستجوي كار به دست "آدامز" و "لووريه"
شمسي منظومه سياره هشتمين نپتون ، كشف به سرانجام كه
گرفته در تقويم جنگ ايران در ايام همين مقارن.انجاميد
كه بود "نجم‌الدوله عبدالغفار ميرزا" جنگ اين برندهبود
ساير تقويم‌هاي" چاپ كه گرفت شاه ناصرالدين از خطي دست
به تا حتي كه ممنوعيتي.مي‌كرد ممنوع را "تنجيم فن علماء
.پابرجاست نيز امروز
به جديد علوم از بسياري ورود منشاء سر دارالفنون تاسيس
عهده‌دار مدت‌ها كه اعتمادالسلطنه محمدحسن‌خان.شد ايران
و كتاب سانسور او زمان در و بود دولتي روزنامه‌هاي نشر
كه است معتقد "الاثار و الماثر" كتاب در شد ، باب نشريات
علم انتشار شيمي ، شريف فن شعب تعلم و تعليم افتتاح"
هيات شريف علم از است عبارت كه كسمگرافي فن رواج و فيزيك
تاسيس بركات از همگي "جديده عقيده بر نجوم معرفت و عالم
.هستند دارالفنون
جذابيت سبب به ايراني ، نوپاي روزنامه‌هاي ميان اين در
مهمي بخش‌هاي خوانده ، درس طبقات ميان در جديد نجوم خاص
اختصاص نجومي آثار و اخبار نشر به بيگاه و گاه را
شده شناخته نجومي پديده‌هاي هم هنوز اما.مي‌دادند
مانند كنند ، دچار هراس به را عادي مردم مي‌توانستند
كه رنگي سرخ "قطبي شفق" مشاهده با تبريز مردم كه موردي
ميلادي سال 1871 در خورشيدي لكه‌هاي شمار اوج با همزمان
صداي" كه مي‌افتند هراس به گونه‌اي به پيوست وقوع به
".مي‌شود بلند شهر اهل از زاري و تضرع
همتايان با ايراني منجمان روابط عامه ، جهالت رغم به
است ، برقرار صورت هر در اما كندي ، به چند هر آنها اروپائي
كشف خبر از آگاهي از پس "عبدالغفار ميرزا" بدينگونه
تقويم در "اورانوس" همراه به را آن وضعيت نپتون ، سياره
ناصرالدين‌شاه علوم وزير "مخبرالدوله" و مي‌كند ثبت خود
خورشيد مشاهده درباره "علميه تحقيقات بعضي جهت به"
لندن پاريس ، رصدخانه‌هاي از جمادي‌الثاني 1299 گرفتگي 29
.مي‌كند استفسار تلگرافي پطرزبورگ و
پديده‌ها از بسياري اهميت بر مردم هنوز وجود اين با
در كه هستند آن خيال به برخي كه گونه‌اي به نيستند ، واقف
در را آن خلاف كه زماني و مي‌شود يافت نقره شهابسنگ‌ها
به بي‌خيالي با را شهابسنگ از بزرگ تكه‌اي مي‌يابند
كلكسيوني" تكميل براي تا مي‌بخشند امريكايي مجموعه‌داري
.ببرد نيويورك به خود با "دارد عجيبه اشياء اين از كه
تحقيقات اثر بر آسمان بصري رصد "هاروارد" در اما
از تازه‌اي عرصه وارد دستيارانش و "پيكرينگ" پيگيرانه
ديگر مرئي نور.مي‌شود مختلف موج‌هاي طول در طيفي رصدهاي
به فاصله‌سنجي روش‌هاي.نيست ستارگان پيام‌آور تنها
به ديگر جديد نجوم.مي‌رسند فرا باد و برق چون آن دنبال
بر ديگر موضوع.بود شده خارج ايرانيان دسترس از كامل طور
زحل حلقه‌هاي يا و مشتري گاليله‌اي ، اقمار "ديدن" سر
غيرمرئي ، موج‌هاي طول در كه بود آن سر بر مسئله نبود ،
براي اين و.نداشتند ديدن براي چشمي هيچ گويي ما منجمان
"بود ، اصلا "!شو دور شو ، كور" حاكمانش شعار كه جامعه‌اي
.نداشت شگفتي جاي
تمام از جداي ايران مشكل كه درمي‌يافتند همگان كم‌كم
اكنون كه مردمي.است سياسي مشكلي خود بطن در تفاوت‌ها ،
مي‌پنداشتند ، "آسماني بلاياي" كه را آنچه وقوع سبب
سمت به را خود نهفته نيروهاي كم‌كم بودند دريافته
.مي‌گرفتند هدف "زميني بيدادگري‌هاي"
ذيقعده در 23 بيدادگري‌ها همين قربانيان از يكي سرانجام
پنجاهمين جشن‌هاي آستانه در را ناصرالدين‌شاه قمري ، 1313
جانشيني.درآورد پاي از گلوله ضرب به سلطنت سال
شاه ناصرالدين حيات زمان در كه را كاري "شاه مظفرالدين"
و عدالت‌خانه تاسيس تقاضاي:كرد آسان بود ، ساخته دشوار
.مشروطيت برقراري
، اما بود خوشي روزهاي نويدبخش هرچند مشروطه‌طلبان پيروزي
دم‌افزون فلاكتي و فقر دچار را جامعه سياسي ، بي‌ثباتي
جوي به دوباره را رفته آب تا كوشيدند مستبدين.ساخت
بيش زماني كوتاه چند هر مستبدين پيروزي.بازگردانند
نهاده جا بر ايرانيان وجدان در كه زخم‌هايي اما نپائيد ،
.نيافت التيام هرگز بود
"تقريبا دانش‌آموختگان.بود آمده دست به سخت و دير آزادي
مانده غافل علم از سياسي وخوردهاي زد كشاكش در تمامي به
راحتي به را بساط اين قزاق فوج از جاه‌طلب سرتيپي.بودند
از بسياري زبان‌هاي شكست‌و بسياري قلم‌هاي.زد برهم
آن ، از پس ساله پنجاه دوره تمام در.شد بريده حلقوم
به شب ، آسمان درخشان ستاره‌هاي جاي به نگاه‌هاديگر
بود اگر هم تلسكوپيبود خيره زميني هوسناك ستاره‌هاي
خيره دوردست ، پنجره‌اي به كه آسمان ، به نه شبانه
...مي‌نگريست
غريب عليزاده حسين
در علوم پيشبرد براي ملي ستاد تشكيل
است ضروري ايران
اولين در عالي آموزش و فرهنگ وزير :علمي‌فرهنگي گروه
ستاد يك تشكيل ضرورت بر ايران در رياضيات و زنان همايش
در توسعه‌اي‌كشور افق به توجه با علوم پيشبرد براي ملي
اين در پنجشنبه روز معين ، مصطفي دكتركرد تاكيد سال 1400
برنامه در رياضيات پايه‌خصوصا علوم:گفت يكروزه همايش
از ميان‌نبايد اين در كه دارد ويژه جايگاه يك كشور توسعه
و فرهنگي علمي ، مهم سرمايه عنوان به زنان مسئوليت و نقش
توسعه سوم برنامه در:كرد خاطرنشان وي.بود اجتماعي‌غافل
اهتمام آوري فن تحقيقات‌و علوم ، جديد وزارتخانه تاسيس و
عرصه اين و شده رياضيات آن راس در و پايه علوم به خاصي
توجه مورد كشور علمي قطبهاي اساسي‌ترين از يكي به‌عنوان
در حاضر حال در گرچه:داد ادامه معين.است گرفته قرار
ما دانشجويان از نسبت‌چشمگيري رياضي كارشناسي دوره‌هاي
دردوره‌هاي نسبت همان به اما مي‌دهند ، تشكيل زنان را
.نمي‌شود مشاهده فعال حضور اين دكترا و ارشد كارشناسي
كشور داروسازي دانشجويان سراسري همايش
آبادان در
دانشجويان سراسري همايش ششمين :فرهنگي علمي گروه
.كرد كار به آغاز آبادان نفت سينما در كشور داروسازي
دانشجويان ، علمي ارتقاء هدف با كه همايش اين در
علمي دستاوردهاي ارائه براي مناسب زمينه فراهم‌كردن
از نفر از 200 شد ، بيش برگزار داروسازي دانشجويان
بهداشت ، وزارت مسئولان از جمعي و كشور سراسر دانشجويان
.داشتند حضور پزشكي آموزش و درمان
جهانگردي همكاريهاي نامه موافقت امضاي
تركمنستان و ايران ميان
جلسات پي در تركمنستان و ايران :علمي‌فرهنگي گروه
يك‌موافقت‌نامه ديروز آباد عشق در روزه سه كارشناسي
.كردند امضاء جهانگردي همكاريهاي
زمينه‌هاي در كارشناسي كميته سه جديد ، توافق براساس
و سرمايه‌گذاري كميته وبازاريابي ، تسهيلات و اطلاع‌رساني
تشكيل دوكشور توسط تحقيقات و آموزش كميته نيز و توسعه
.مي‌شود
تركمنستان ورزش و جهانگردي سازمان رئيس "دورديف وكيل"
دو روابط تحكيم عشق‌آباد در هفته اين نشست از هدف:گفت
امضاي با امروز و بود جهانگردي امر در بويژه كشور
.برداشته‌ايم گامهايي "عملا اين‌موافقت‌نامه
و ايران ميان جهانگردي همكاريهاي گسترش نتايج از يكي وي
و فرهنگ تاريخ ، با كشور دو آشنايي‌مردم را تركمنستان
.دانست منطقه گذشته
|
