نخبگان ، گردش جناحها شكاف و انتخابات 80
منازعه حل راه
هاشمي طه
عطريانفر
تاجزاده
از را خود دوره ، اين جمهوري رياست نامزد همه 10 :اشاره
است ممكن ادعا اين.ميدانند مبرا جناحي وابستگيهاي
از پس كه مديراني و آنها حاميان اينكه در اما باشد ، درست
نيز ميگيرند ، دست به را قدرت اصلي اهرمهاي انتخابات ،
از يكي زيرا.دارد وجود جدي ترديد باشند ، غيرجناحي
كه است اين امروز ايران انكارناپذير سياسي واقعيتهاي
گروه دو در هرم پاييني و مياني سطوح در حداقل سياست اهل
ميدهد رخ كشور در كه حادثهاي هر و شدهاند متشكل عمده
ديگري و نيكو را آن جناحها از يكي كه است پيشبيني قابل
.مينماياند زشت
منتخب همراه و همزاد كه دغدغههايي از يكي علت ، همين به
نيروهاي بين تعارض شدت دادن كاهش است ، خرداد انتخابات 18
سياسي مردان ميان تفاهم افزايش و جناحها پاييني و مياني
تحقق راههاي كمهزينهترين امروز گزارش در است ، بلندپايه
.ميشود بررسي هدف اين
سياسي گروه
معصومي پروين
كشور سياسي فضاي انتخابات 80 ، تا انتخابات 76 فاصل درحد
درعرصه سياسي متنوع تشكلهاي پرشور حضور شاهد سويي از
نبودن قانونمند و بيضابطگي ديگر سوي از و بود روز مسايل
و تنشها بروز به سياسي فعالان از برخي رفتارهاي
سوق با بعضا كه انجاميد سياسي مسايل عرصه در تشنجهايي
كشور ملي مصالح جناحي ، دعواهاي صحنه به كشور فضاي دادن
.ساخت مواجه مخاطراتي با را
تحت واحد منشوري به ايران در سياسي قدرت صاحبان چرا
مرز نمييابند؟ دست "ملي منافع چارچوب در حركت" عنوان
را غيرمنطقي زيادهخواهيهاي و سياسي قدرت تقسيم ميان
چرا نمايد؟ محدود و تعيين بايد راهكارها و ابزار كدام
توسط شده مطرح آرمانهاي از مردم عموم استقبال عليرغم
و چالش با عمل در آنها از بسياري تحقق اصلاحطلبان ،
در بايد كه - كشور سهگانه قواي چرا شد؟ روبهرو دشواري
- بردارند گام ملي همگرايي ايجاد راستاي در و مردم خدمت
ميپردازند؟ همديگر نفي و يكديگر با تعارض به عمل در بعضا
قتلهاي پرونده مانند مختومه و مفتوحه پرونده دهها چرا
تهران ، شهرداري با قضايي برخورد دانشگاه ، كوي زنجيرهاي ،
به كشور اصلي جناح دو چرا است؟ مناقشه محل همچنان... و
كشور اداره چگونگي و مسئوليت تقسيم برسر اصولي تفاهم
... و نميرسند؟
وضع اين تحليل در كشور وزير پيشين سياسي معاون تاجزاده
براي ويژگي يك جناحها چالش كاهش راههاي درباره و
و ميشود قائل انتخابات امر در مردمسالار نظامهاي
مردمسالارانه نظام مبناي بر كه كشورهايي در:ميگويد
به حزب يك نماينده اگر انتخاباتي هر در ميشوند اداره
در مجريه قوه در سياسي كلان مديريتهاي برسد ، پيروزي
اقليت در كه فكري مخالفان و ميگيرد قرار حزب آن اختيار
و تفكرات امور ، اداره در كارشكني جاي به گرفتهاند قرار
غالب جناح البته و ميكنند نقد را غالب جناح برنامههاي
حقوق تامين به موظف را خود دارد دست در را اكثريت كه هم
.ميداند اقليت جناح
نميپذيرد صورت ما كشور در موضوع اين اما:است معتقد وي
در حزبي نهادهاي ضعف به ميتوان آن دلايل جمله از و
در جدي تغيير يك بروز با يكسو از كه كرد اشاره ايران
پايين ردههاي در تغييرات دامنه حكومتي ، بالاي سطوح
و نقد جاي به اقليت ديگر سوي از و است گسترده بسيار
كند ثابت عملا كه است اين پي در همواره اكثريت راي پذيرش
.ندارد را كشور اداره توان اكثريت
قضايي دستگاه استقلال اصل به اشاره با همچنين تاجزاده
قضاييه قوه ما كشور در:ميكند تاكيد كشورها ساير در
سياسي جهتگيري و گرايش از بدور شد با بايددستگاهي نيز
طبيعتا سياسي ، مسايل در قوه اين نقش ايفاي و است
.زند برهم را معادلات تواند مي
ديگر "كشور امور در تصميمگيرنده و موثر نهادهاي تعدد"
ميان چالش فضاي تشديد در تاجزاده اشاره مورد عنصر
در وياست فعال سياسي جناحهاي به وابستگان و مسئولان
از متعددي نهادهاي ما كشور در:ميدارد اظهار زمينه اين
سيما ، و صدا مستضعفان ، بنياد رضوي ، قدس آستان قبيل
باعث كه دارد وجود... و دولتي ، مطبوعاتي موسسههاي
.ميشود كنترل و نظارت غيرقابل صورت به قدرت توزيع
"برنامه با احزاب استقرار عدم" طههاشمي زمينه همين در
صاحبان ميان سياسي روابط در ابهام بروز عوامل جمله از را
سياسي تشكلهاي توفيق عدم:ميگويد و ميداند سياسي قدرت
فعاليت عرصه شده باعث دههها طول در عمومي اعتماد كسب به
خود كه بگردد جناحي و طيفي مناسبات برمدار كشور در سياسي
.ميشود افراطيمنجر لايههاي از تشكلها تاثيرپذيري به
اضافه نظرخود توضيح در پنجم مجلس در قم پيشين نماينده
ميان حاضر حال در سوءتفاهم و ابهام وجود:ميكند
ميبينيم طرف يك از كه است درجهاي به سياسي جناحهاي
مطرح غيرعقلاني و متعصب پديدهاي عنوان به را اسلام برخي
و كردن سكولاريزه بحث مقابل گروه ديگر ، طرف از و ميكنند
.ميدهد قرار خود كار دستور در را حكومت از دينزدايي
با نه و دارد سازگاري اساسي قانون با نه گرايش دو اين
جاي كاملا سياسي انديشه عرصه در كه ديني مردمسالاري مدل
.است كرده باز را خود
و اقليت بحث پيرامون همچنين انتخاب روزنامه مسئول مدير
در را روند اين ايران ، سياسي مناسبات عرصه در اكثريت
و ميكند ارزيابي "متوازن و طبيعي بسيار" كشورها ديگر
قوانين هيچگاه اكثريت نه متاسفانه ما كشور در:ميگويد
واقع در.اقليت نه و كرده رعايت را دموكراتيك دنياي روز
براي عرصهاي كوشيده اكثريت ايران سياسي فضاي در هميشه
و توان تمام با همواره هم اقليت و نكند باز اقليت فعاليت
سنگاندازي و كارشكني راستاي در ملي منافع به توجه بدون
.است برداشته گام اكثريت سرراه بر
را كشور سياسي بافت در معضل اين تداوم و ظهور هاشمي
كه شده باعث نقيصه اين:ميگويد و ميداند "بحرانآفرين"
پس انتخاباتي مبارزات واقع در انتخابات ، مثل موضوعي در
فرد توسط قدرت اهرمهاي گرفتن دست به و نتايج اعلام از
و يابد ادامه مغلوب جناح سوي از همچنان غالب جناح يا
ضعفهاي و اشتباهات ترميم و بازسازي جاي به اقليت جناح
نظام پيكره به را سياسي بيقاعدگي و آشفتگي نوعي به خود
را اكثريت طبيعي بهطور موضوع اين كه كند تزريق سياسي
.مينمايد صحنه از اقليت كردن خارج به تشويق
به اقليت جناح شاخص چهرهاي از كه لاريجاني محمدجواد
كرد مطرح تاجزاده مشابه پيشنهادي پيش چندي ميرود ، شمار
چنين از وي منظور اما.شد ائتلافي دولت تشكيل خواستار و
.بود مجريه قوه در قدرت تقسيم صرفا ائتلافي
قدرت توزيع طرح از پس تاجزاده كه است علت همين به شايد
كه ميكند گوشزد را نكته اين قدرت ، واقعي ميزان براساس
نفوذ حلقه تكميل براي زيركانه مانوري ائتلاف ، پيشنهاد
باره اين در وي.است حكومتي اركان همه در اقليت جناح
كه دهد جواب ميتواند نظامي در ائتلاف الگوي:ميگويد
در.نباشد جريان يا حزب دو بر مبتني صرفا سياسي ساختار
بخوبي اصلاحات جريان فيالمثل كه ايران مثل كشوري
با ائتلاف به نيازي اكثريت جناح بياورد ، راي ميتواند
.ندارد اقليت جناح
مفهوم به الگو اين وقتي:ميافزايد حال عين در وي
راهي جستجوي در بايد نميدهد جواب ايران در همهجانبه
، به سازد ممكن را اقليت و اكثريت ميان همكاري كه بود
به كه مردمي آراء و نظريات به طرف يك از كه گونهاي
كارشكني ديگر سوي از و نشود توهين دادهاند راي اكثريت
احساس جناح اين واقع در و باشد دربرنداشته هم را اقليت
.كند حكومت در مشاركت
توصيههاي و راهحل" كه نكته اين بر تاكيد با تاجزاده
اين به دستيابي راهكار "نيست موثر زمينه اين در اخلاقي
جذب پتانسيل با مردمي نيروهاي ورود را اشتراك و همكاري
تمام در موجود جريانات همه مشاركت نيز و مديريتي سطوح به
فعلي ضعف به توجه با:ميگويد و ميداند نظام نهادهاي
كاهش براي حاضر ، مقطع در آنها اتكاي غيرقابل نقش و احزاب
و موثر سياسي جناحهاي و دستگاهها ميان موجود چالشهاي
بايد نشوند ، رودرو يكديگر با موجود نهادهاي كه آن براي
جناحها همه كه شود طراحي گونهاي به مسئوليتها تقسيم
رهگذر اين از و كنند اشتراك و سهم احساس نهادها تمام در
سياستها و برنامهها دستگاهها ، و نهادها جاي طبيعتابه
تنشهاي و گرفت خواهد قرار بازبيني و انتقاد نقد ، مورد
.رسيد خواهد حداقل به سياسي رقابتهاي از ناشي
مطبوعات ، احزاب ، قبيل از مدني نهادهاي تقويت نهايت در وي
... و دانشگاهها اتحاديهها ، ، (NGO) غيردولتي سازمانهاي
كلي ساختار در نقدپذيري فرهنگ رساندن ثمر به راه تنها را
زمينه در جامعه آحاد تمام حضور براي زايي انگيزه و نظام
.ميكند تلقي كشور مسايل
خود پيشين سخنان بر تاكيد ضمن راستا همين در نيز هاشمي
نگرشهاي تاثير و نفوذ واسطه به چالشها ايجاد" بر مبني
پيشنهادي راهكار تشريح در "اصلي جناح دو هر در افراطي
جناح دو ميان قوا مقابل در مطلوب وضعيت ايجاد براي خود
و ميكند عنوان را "طرفين سوي از مرزبندي لزوم" حاكم
منتقد جناح و اصلاحات جناح) جناح دو هر اگر:ميگويد
با و هوادارسكولاريزم افراطي جريان با ترتيب به (دولت
از پس كنند ، مرزبندي و مقابله تعصبگرا و دگم تفكر
جناح از عظيمي بخش كه ماند خواهد باقي وسيعي طيف پالايش ،
جانبه همه توسعه و اساسي قانون دين ، به معتقد راست و چپ
.گرفت رادربرخواهد
ميتوان نظريه اين از پيروي با صرفا طههاشمي اعتقاد به
مواجه كشور در بحرانزايي زمينههاي و چالشها انبوه بر
و ديگري تحمل ميزان فعلي ، آشفتگي با صورت اين غير در شد ،
.يافت خواهد كاهش روزبهروز نقد پذيرش ضرورت
مركزي شوراي عضو و تهران شهر شوراي رئيس عطريانفر محمد
حاكميت پاييني و مياني سطوح بين شقاق سازندگي كارگزاران
تحليلي دستگاه در.ميكند بررسي اندامواره قالبي در را
ساخت در ميبايست را سياسي شكافهاي ريشه "عطريانفر
".كرد جستجو اقتصادي -اجتماعي
در ايران ، در شهري جامعه تشكيل آهنگ" تحليل اين پايه بر
بين نسبت شتاب همين و گرفت شتاب انقلاب ، از پس سالهاي
به را شهري فرهنگ و شهري زندگي مادي مواهب از برخورداري
و روستايي شكلي از زندگي شيوه تغيير سالها اين در.زد هم
داد رخ اجتماعي انقلاب يك حد در شهري شكل به معيشتي نيمه
هاي لايه طبعا و بوروكراسي گردونه به پرشماري جمعيت و
عموما كه جديد قشرهاي اين.شدند وارد حاكميت مياني
اتكا با غالبا و بودند شهرستاني و روستايي تحصيلكردگان
پيمودن از پس بودند ، كرده رشد فردي تواناييهاي به
.شدند روبهرو سياسي موانع با اجتماعي ترقي اوليه پلههاي
قوا موازنه سياسي ، نظام دل در كوشيدند علتبرخي همين به
اين.بزنند هم به ديگر كساني عليه و كساني نفع به را
در و شد آغاز پنجم مجلس انتخابات قالب در سال 74 از تلاش
.شد كامل جمهوري رياست انتخابات با خرداد 76
-اقتصادي تحولات براثر كه منازعهايرا راهحل عطريانفر
حوزه ايجاد بر مبتني سياسي تدبير "است شده ايجاد اجتماعي
.ميداند "مشترك منافع
زير را جناحها و افراد نميتوان توصيه با" وي اعتقاد به
تضمين وحدت ، اگر زيرا ;آورد وحدتگرد چتر
پديدهاي نباشد ، گروهها و افراد خواستههاي حداقل كننده
".است حصول غيرقابل و انتزاعي
سياسي نظام:ميافزايد خود حل راه باره در عطريانفر
و بزرگتر را سياسي نخبگان دايره اولا بايدبتواند ايران
.كند تسريع را آنها ميان مسئوليتها گردش ثانيا
با ما امروز ايران در" تهران شهر شوراي رئيس تعبير به
.هستيم برناروبهرو و پير تقابل نام به پديدهاي
خود براي بومي كاملا انگارههاي به تاسي با كهنسالان
خود ، نيازهاي به واكنش در جوانترها و قائلاند شيخوخيت
نوعي رويارويي اين ماحصل.هستند همهجانبه تغيير خواستار
منافع نشود ، مهار اگر كه است آزاردهنده و شكننده قطبيت
كنوني سياسي منازعه طرفين سياسي موقعيت و ايرانيان ملي
رخدادي چنين از پرهيز براي لذا.انداخت خواهد خطر به را
".گرفت جدي را نخبگان گردش به بخشيدن شدت ميبايست
اين از بيش چيزي اصلاحات هدف و انگيزه" وي عقيده به
".نيست
|