مناسبات و ملي سياستهاي ;رسانهها
بينالمللي
درگفتوگو تمدنها ي گفتوگو و جمعي ارتباط وسايل
( پاياني بخش ) معتمدنژاد كاظم بادكتر
هميشه براي خود حركت به نميتواند مسلطي جريان هر *
.ميشود روبهرو خودش ضد با بالاخره و دهد ادامه
سلطههاي همه وجود با تاكنون نوزدهم قرن از سرمايهداري
ستيزآميز و انتقادي گوناگون جريانهاي با داشته كه عملي
است بوده روبهرو
ارتباط وسايل نقش تحتعنوان كه سميناري در سال 1969 در
آن كه -ليوبليانا در بينالمللي تفاهم گسترش در جمعي
پايتخت امروز و بود يوگسلاوي مهم شهرهاي از يكي موقع
جهاني ارتباطات شد ، محققان برگزار -است اسلواني جمهوري
در.شد صحبت بينالمللي تفاهم از و داشتند شركت آن در
كرد عرضه را خودش انتقادي مقاله اولين شيلر هربرت اينجا
وسايل و روزنامهنگاران ميخواهيد چگونه شما گفت و
كنند كمك بينالمللي تفاهم به بتوانند جمعي ارتباط
همه صنعتي كشورهاي.دارد وجود بينالمللي سلطه كه درحالي
.محرومند سوم جهان كشورهاي و دارند اختيار در را امكانات
جريان اين و ندارد وجود اطلاعات آزاد جريان بنابراين
داخل در ترتيب اين به.است ارتباطي سلطه و است نامتعادل
يك اطلاعات آزاد جريان و مطبوعات آزادي بر حاكم گفتمان
توجه ضرورت بر تكيه با كه ميشود پيدا مقاومتآميز جريان
جريان برابر ، در اطلاعات آزادي كنار در اطلاعات تعادل به
.كند مقاومت سلطه
منتقد ، محققان اين كنار در و ميكند پيدا ادامه جريان اين
راجع و شده پيشقدم يونسكو -بعد سال -دهه1970 اوايل از
تشكيل سمينار ارتباطي تحقيقات و مطالعات در تجديدنظر به
قرار انتقاد لرنرمورد كتابهاي جهت ، همين به.ميدهد
ارتباطي تحقيقات بعد به اين از كه ميشود گفته و ميگيرد
بر نه باشد مبتني سوم جهان كشورهاي نيازهاي بر بايد
.كردند ارائه غربي متفكران كه واحدي الگوهاي
درجهت كه انتقادنگر جريان دو يونسكو كنفرانس در در 1970
آزاد جريان يكي.ميآيد بهوجود هستند ، سوم جهان منافع
آمريكا نظر مورد آزاد جريان برابر اطلاعاتدر و مطالعات
ملي سياستهاي گرفتن درپيش جريان ديگر ، و غربي كشورهاي و
كشورهاي داخلي نيازهاي تامين براي ارتباطي و اطلاعاتي
به وابستگي بدون و مستقل طور به بتوانند كه سوم جهان
به اين ، و كنند تامين را خودشان منافع بزرگ ، كشورهاي
يك از ارتباطات و اطلاعات جهاني نوين نظم كه ميرسد جايي
غيرمتعهد كشورهاي سازمان در ديگر سوي از و يونسكو در سو
.ميكند پيدا رشد
كه نيز يونسكو عمومي كنفرانس نوامبر 1980 اعلاميه 20 در
ارتباط وسايل كمك به مربوط بنيادي اصول آن ، اصلي موضوع
پيشبرد و بينالمللي تفاهم و صلح تقويت و تحكيم در جمعي
تحريك و آپارتايد و نژادي تبعيض با مقابله در بشر حقوق
تا مواد 1 در هم و اعلاميه اين مقدمه در هم; بود جنگ به
نشان ايناست شده تاكيد خيلي بينالمللي تفاهم بر آن 3
ضد سياستهاي و انتقادنگر سياستهاي كه دورهاي در ميدهد
بينالمللي تفاهم موضوع شده ، موفق يونسكو در هم غربي
و بينالمللي سازمانهاي نقشهاي و وظايف صدر در همچنان
.است يونسكو بويژه
تفاهم مقوله هيچگاه آرمانها ميان در بنابراين
دولتهاي و مطبوعاتي بزرگ موسسات سوي از چه بينالمللي
سوي از چه و ميكردند دنبال را خودشان منافع كه بزرگي
نشده فراموش جهاني شرايط اصلاح خواستار نيروهاي و گروهها
مطالعات به توجه با را موضوع اين ميخواستم من.است
.كنم يادآوري انتقادي
ادامه هميشه براي خود حركت به نميتواند مسلطي جريان هر
سرمايهداري.ميشود روبهرو خودش ضد با بالاخره و دهد
كه عملي سلطههاي همه وجود با تاكنون نوزدهم قرن از
روبهرو ستيزآميز و انتقادي گوناگون جريانهاي با داشته
در شوروي ، سقوط از بعد نيز كنوني شرايط در.است بوده
از آنچه رغم به وابسته ، كشورهاي و شوروي اردوگاه
فرهنگي تبادل و فرهنگي همكاريهاي از آزادي ، و دموكراسي
اقتصادي ، و ارتباطي فرهنگي سلطه از نميتوان ميشود ، صحبت
كنم مي عرض كه بينالمللي سازمانهاي آن عمل در.شد غافل
منافع كه ميكنند سعي خاص طور به سازمانها بعضي و
اين تمام با.شود حفظ سرمايهداري كشورهاي بزرگ ، كشورهاي
در.نميرود كنار مقاومتآميز مخالف جريان آن احوال ،
بيشتري خيلي رشد انتقادنگر جريان آمريكا متحده ايالات
شوروي كه زماني از يعني.داشتند كشورها ساير به نسبت
مطالعات ماركسيسم ، به مربوط دانشگاهي مطالعات كرد ، سقوط
و مقالات كتابها ، .شد بيشتر خيلي سرمايهداري ، به مربوط
همين ميان در.شد منتشر اخير سالهاي در زيادي نشريات
به فرهنگي تبادل مورد در غربي ، كشورهاي جديد انتقادگران
.ندارد وجود خوشبيني غيراستعماري ، شكل به و آرا صورت
شرايط در كرد اطمينان نميشود كه معتقدند آنها زيرا
و تفاهم مورد در آنچه دارد ، وجود جوامع در كه نابرابري
.برسد عمل و اجرا مرحله به ميشود ، گفته فرهنگي تبادل
كه كنوني شرايط در.كرد بررسي بايد را واقعيتها كه چرا
نويسندگان بزرگترين و روزنامهها پرتيراژترين هنوز
كشورهاي اختيار در ماهوارهها و هستند غرب در تلويزيوني
مخصوصا و ديجيتالي و مخابراتي امكانات و سرمايهداري
همچنين و متحدهآمريكاست ايالات اختيار در اينترنت
استفاده و اينترنت طريق از آمريكا كه درآمدهايي
بدست دنيا در شبكهاي امكانات فروش طريق از تحقيقاتي
حالي در.ميرسد تريليون حتي و ميليارد صدها به ميآورد ،
منتشر ملل سازمان انساني توسعه سالانه گزارش در آنچه كه
بين فاحشي شكاف كه است آن نشانگر ميشود ، ارائه و
گسترش به رو توسعه حال در كشورهاي و يافته توسعه كشورهاي
حال در كشورهاي در مطبوعات تيراژ كه شرايطي در.است
در چه اگر.نميرود جلو و است متوقف همچنان توسعه
امكانات.است آمده پايين تيراژها هم پيشرفته كشورهاي
.است بزرگ كشورهاي اختيار در نيز سريالسازي و سينمايي
امكانات حداقل با توسعه حال در كشورهاي ترتيب ، اين به
بهرهمند فرهنگي تفاهم و تعادل آن از نميتوانند فرهنگي
و تمدن دو كه ميآيد پيش شرايطي در فرهنگي تبادل.شوند
طور به بتوانند هستند هم كنار در كه كشورهايي دسته دو يا
زمان در شايد كه شرايطي مثلبپردازند مبادله به عادي
كتابهاي.داشت وجود زمان آن هند و ايران بين ساسانيان
حكومتهاي دوره در.ميشد ترجمه و ايران به ميآمد هند
عرضه و ميآيد ايران به جهان سراسر از كتابهايي اسلامي ،
كه است شرايطي در ميشود ، ترجمه يوناني كتابهاي ميشود ،
چنين از ميتوان شرايط آن در نبودند تسلط تحت مسلمانان
.كرد استفاده شيوههايي
با ملي سياستهاي ارتباط شود ، مطرح ميتواند كه نكتهاي *
سياستهاي بخواهيم اگر واقع به.است بينالمللي سياستهاي
چه ملي سياستهاي پيريزي در بپوشد ، عمل جامه بينالمللي
گيرد؟ قرار توجه مورد بايد الزاماتي
بايد هم داخل در بينالمللي هدفهاي همان بيترديد -
به عمومي مشاركت كه شود ايجاد شرايطي يعني.شود دنبال
بهبود مردم اقتصادي زندگي شرايط.شود تامين واقعي طور
و سواد سطح.شود برقرار بيشتر اجتماعي ، برابري.يابد
طور به كه فرهنگهايي برابر در رود ، بالا عالي آموزش
اصطلاح به كه كرد ثابت نميشود كه چرا نميگوييم مستقيم
عمل دنيا بر فرهنگي تسلط براي توطئهآميز شيوههاي با
.است خاص اهداف با و استثنايي موارد در اين ، .ميشود
صورت اقتصادي منافع دليل به فرهنگي تهاجم مجموع ، در زيرا
اقتصادي لحاظ به جامعهاي وقتي رو ، اين از.ميگيرد
بودند ، كرده تحصيل نيز مردمش داشت ، كمتري مشكلات
گسترش و نفوذ اهل كه فرهنگهايي به نسبت جامعه آسيبپذيري
جوامع همه اگر شرايطي ، چنين در.ميرود ميان از هستند ،
ميكنم فكر گيرند ، قرار مشابهي سطحهاي چنين در
فراهم تمدنها گفتوگوي براي است ضروري كه هماهنگيهايي
تمدنها گفتوگوي آرماني جنبههاي صورت ، آن در.خواهدشد
ميتواند عمل در كه كارآييهايي و عملياش جنبههاي با
.خواهدشد تلفيق باشد ، داشته
وسايل نقش كدام بينالملل ، سطح در تفاهم ايجاد براي *
و ميكند پيدا بيشتري اهميت ملي ، سطح در جمعي ارتباط
ميشود؟ برجسته
خود آموزشدهي و آگاهيدهي نقش بايد جمعي ارتباط وسايل -
آن اگر ديگر عبارت به.كنند دنبال هم موازات رابه
داده جامعه به هم آموزش كند ، پيدا گسترش آگاهيدهي
بايد سو يك از گفت ميتوان مجموع در بنابراين.ميشود
توجه مورد انتقادگري نقش ديگر سوي از و آگاهيدهي نقش
و آگاهيدهي نقش ايفاي صرفا يعني.گيرد قرار رسانهها
روشهاي و سياستها اگر چراكه.نيست كافي آموزشدهي
فرهنگي و اجتماعي اقتصادي ، زمينههاي در كه آنچه مملكتي ،
نگيرد ، قرار توجه مورد دلسوزانه نقد ديده با ميشود عمل
به توجه و كند ايجاد جامعه در بياعتمادي نوعي است ممكن
يك از بايد رسانهها جهت همين به.شود كم مملكتي مسايل
خود انتقادي و نقشنظارتي ديگر سوي از و بدهند آگاهي سو
كشورها اكثر در كه آنچه برعكس يعني ، .باشند راداشته
مطبوعات اين دارند ، نظارت مطبوعات بر دولتها و است معمول
و جامعه بر بايد كه هستند جمعي ارتباط وسايل ساير و
كه است شرايطي چنين در.كنند نظارت دولت بر مخصوصا
مييابد ، افزايش مشاركت ميشود ، بيشتر مردم آگاهيهاي
پيدا گسترش سياسي رقابتهاي ميگيرد ، انجام صحيح انتخابات
.ميشود بيشتر فرهنگي و سياسي و اجتماعي تحمل و ميكند
گسترش براي زمينه و ميآيد بهوجود تفاهم بنابراين
هم جامعه داخل در كه چراميشود فراهم تمدنها گفتوگوي
.است كرده پيدا توسعه گفتوگوها
در جمعي ارتباط وسايل نقش به توجه با دكتر ، آقاي *
نقش اين بخواهيم اگر كرديد ، اشاره كه سوم جهان كشورهاي
ميكنيد فكر دهيم ، قرار ارزيابي مورد خودمان كشور در را
نظر به مثال براي.است بوده موفقتر ارتباطي وسيله كدام
حركت تئاتر و فيلم ما ، كشور در نمايش پديده ميرسد
است؟ داشته موفقتري
نمايش ، مورد در.است داشته را وضعيتي چنين هم نشر -
مايه اين بههرحال.داشتهام كمتري مطالعات من متاسفانه
اسلامي انقلاب پيروزي از بعد دوره اين در كه ماست افتخار
.آوريم بهدست عرصه اين در خوبي موقعيتهاي توانستهايم
كه گفت ميتوان موضوع ، اين علت بررسي در مجموع ، در
در.است كرده ايجاد تحول جامعه در فرهنگي نظر از انقلاب
برخوردهاي شايد كه بوده ترتيبي به شرايط سياسي ، تحولات
توسعه زمينه در ولي شده عمومي مشاركت عدم به منجر گروهي
زمينه در مثال براي.است شده حفظ عمومي مشاركت اين فرهنگ
.نداشتهايم توسعه تنها يعني داشتهايم جهشي يك ما نشر
سال در كه كتابهايي تعداد تقريبا كه گفت ميتوان درواقع
دوره در رقم اين.است شده برابر ده كردهايم منتشر ما
ولي رسيد هم عنوان به3500و 4000 گاهي انقلاب از قبل
تا از 2500 كه نميكنم فكر انقلاب از قبل سال دو يكي در
حاضر حال در كه حالي در.باشد كرده تجاوز عنوان ، 3000
سال در عنوان هزار نزديك 25 و هزار بالاي20 ما
در اگر.است همينگونه هم تيراژها مورد دررسيدهايم
زمينهها بعضي در نرفته ، بالا تيراژها زمينهها ، بعضي
در ما كه است بزرگ موفقيت يك اين و بالاست خيلي تيراژها
ساير در ما ، كه ميدهد نشان مساله اينكردهايم كسب نشر
آموزش در مثال براي.برويم جلو ميتوانيم هم زمينهها
دكترا و فوقليسانس دورههاي تاسيس.است چنين نيز عالي
يك دارد ، كه مشكلاتي و كمبودها همه وجود با دانشگاهها در
سوم ، جهان كشورهاي از بسياري.است بزرگ موفقيت
جنبهها اينآورند دست به را موفقيتها اين نتوانستهاند
بتوانيم نيز موارد ساير در ما كه كند كمك ما به ميتواند
.كنيم حل را مشكلاتمان
ارتباط وسايل بخواهيم اگر كه كرديد اشاره قبلا شما *
حل آنها مشكلات بايد كنند ، ايفا را خود واقعي نقش جمعي
طبقهبندي چگونه را مشكلات اين بشود ، كم يا و شده
ميكنيد؟
سال در.شود حل مطبوعات سياسي مسايل بايد سو يك از -
سال و شد ايجاد رسانهها تحقيقات و مطالعات مركز كه 1368
شد ، برگزار ايران مطبوعات مسايل بررسي سمينار كه نيز بعد
بايد كه كردهايم تاكيد مساله اين بر تاكنون همواره ما
.باشد داشته وجود مطبوعاتي فعاليت براي مطلوب عمومي فضاي
قضايي و قانوني حمايت.شود تحكيم مطبوعات آزادي درواقع ،
آزادي نباشد ، اگر كه باشد ، داشته وجود مطبوعات آزادي از
به كه ديگر جنبه است ، جهت يك از اين ، .ميكند ضرر هميشه
مطبوعات اقتصادي استقلال مسئله است ، اساسي مسايل اصطلاح
ما مثال ، برايدربرميگيرد را جمعي ارتباط وسايل ساير و
كنيم ، مقايسه سينما با اگر ولينداريم خصوصي راديوي هنوز
تشخيص خوب جامعهدارد اقتصادي استقلال نوعي به سينما
ترتيب اين به.ميكند استقبال خوب ، فيلم از و ميدهد
.ميشود تامين نيز مخارجشان و ميرود بالا آنها فروش
مطبوعات ، مورد در.ميافتد سينماگران دست به هم سودآن
با مطبوعات در ما كه چرا.نداريم را وضعيت اين متاسفانه
اين اخير سالهاي در.هستيم روبهرو تاريخي پارادوكس يك
سمينار دومين در نيز آن نتايج و كردهام بررسي را مساله
و ايران اگر كه شد ارائه سال 77 در مطبوعات مسايل بررسي
از استفاده با ميلادي و95 سالهاي 94 طي را مصر و تركيه
سه جمعيتهاي كه ميشود مشخص كنيم ، مقايسه يونسكو آمار
و ايران بين سواد سطحاست بوده برابر تقريبا كشور
بوده جلوتر مصر از ايران ولي نداشته چنداني تفاوت تركيه
ايران ملي ، سرانه درآمد بهويژه و اقتصادي نظر از.است
در خريدمردم قدرت دقيقتر طور به و داشته قرار درصدر
خيلي مصر با و بوده بيشتر كمي يك تركيه از حتي ايران
و خريد قدرت داشتن زمينه دو اين ، بنابرداشتيم فاصله
ما تيراژهاي ولي.بود فراهم اينها در فرهنگي امكان
.بود كمتر بسيار تركيه از نيز ما نشريات تعداد و پايينتر
اين.داشتيم نشريه ما 500 ولي داشت نشريه هزار تركيه 5
دهههاي در كه است اين از ناشي چيست؟ از ناشي تفاوت
مورد آنچه طرح در مطبوعات انقلاب ، از قبل دوره در گذشته
ميكرد ، تامين را عمومي منافع كه آنچه بود ، مردم نياز
تعداد و داشت خريد قوه كه جامعهاي.داشت مشكل
.نميكردند اقبال مطبوعات به بود ، زياد هم باسوادانش
نسخه از150هزار وقت هيچ مطبوعات تيراژ شرايطي ، چنين در
بعد هفتههاي و انقلاب جريان در كه حالي در.نرفت بالاتر
نسخه ميليون و 3 ميليون به 2 تيراژها انقلاب ، پيروزي از
حتما هم ميليون به 5 بود ، هم فني امكانات اگر كه رسيد
درگير كه مدتي در هم انقلاب از بعد دوره در.ميرسيد
اين بوديم ، تحميلي جنگ گرفتار و انقلاب اوايل مشكلات
زمينه بعد ، كمكم به سال 1368 از ولي.نشد فراهم امكان
.شود كمتر دارد ، وجود كه تضادي و تعارض اين كه شد آماده
به.شد اضافه نشريات تعداد و رفت بالا تيراژها كمكم
اخير سال چهار سه ، در و كردند استقبال مردم كه طوري
به و رسيد هزار و 500 ميليون و 3 ميليون به 3 تيراژها
.كرديم تامين را جهاني حداقل نصف كمكم كهما شد گونهاي
ملل سازمان سوي از كه استانداردهايي با رقمها اين *
دارند؟ فاصله اندازه چه تا شده ، اعلام
به رسيدن براي كه ميكند توصيه ملل سال 1960 ، سازمان در -
روزنامه ، 5 نفر ، 10 هر 100 براي مطبوعات در توسعه سطح
وجود سينما صندلي و 2 تلويزيون گيرنده راديو ، 2 گيرنده
قبل دوره همان در پيش ، سالها راديو ، مورد در.باشد داشته
مطبوعات ، مورد در ولي رسيديم حد اين به انقلاب از
نيز حداقل آن نصف از هميشه.نرسيديم اينجا به هيچگاه
از 50 بيش داشتن با سال 1378 ، در اما.بوديم پايينتر
كه نفر صد براي روزنامه نسخه به 5 رسيديم ما روزنامه ،
ميتوانستيم زودي به ما ميكرد ، پيدا ادامه وضع اين اگر
يك اين و برسيم نفر هر 100 براي روزنامه نهايي 10 حد به
.بود بزرگ خيلي فرهنگي پيشرفت
كه شرايطي آن اگر و دارد كامل آمادگي جامعه اين ، بنابر
اقتصادي ، استقلال مطبوعات ، آزادي مطلوب شد ، فضاي مطرح
آموزش توسعه و روزنامهنگاران حرفهاي استقلال
كمكم ميتوانند روزنامهها باشد ، برقرار روزنامهنگاري
زياد را مشتركان تعداد و كنند تكيه خود تيراژهاي به
به هم جامعه اگر.باشند داشته بيشتري آگهيهاي و كرده
دهد ، ادامه را خود اقتصادي رشد بتواند عادي طور
;ميشود بيشتر هم آگهيها زيادشود ، كه اقتصادي فعاليتهاي
به نياز نتيجه ، در و ميكند پيدا سالم جنبه هم آگهي
وجود با دولتي كمكهاي كه چرا.ميشود كم دولتي كمكهاي
ادامه هميشه و شده عمومي بخواهد اگر دارد كه مزايايي همه
از صرفنظر اينكه يكي.دارد منفي جنبه دو باشد ، داشته
كه مطبوعاتي به دولتها كشورها از بسياري در ما ، كشور
مطبوعات ، بقيه تا ميكنند كمك بيشتر هستند ، طرفدارشان
كنيم ، كمك يكسان مطبوعات همه به وقتي اينكه ديگر خطر
كه است جامعه اينجا.نميشوند متمايز هم از خوب مطبوعات
ميشود ، تهيه مردم طريق از كه بودجهاي يعني.ميكند ضرر
مساله جهت همين به.نميشود استفاده مردم منافع جهت در
.شود انجام قانونمند و صحيح معيارهاي اساس بر بايد كمكها
آموزش.است روزنامهنگاري آموزش مشكل بعدي ، مشكل
در ما فعلي امكاناتاست ضعيف بسيار ما روزنامهنگاري
مطبوعات نيازهاي جوابگوي وجه هيچ به و است كم دانشگاهها
بخشهاي در مطبوعات ، در.نيست جمعي ارتباط وسايل ساير و
مساله.داريم نياز دانشگاهها تربيتشدگان به ما خبري ،
اگر.است روزنامهنگاران حرفهاي استقلال بعدي ،
تلويزيون و راديو يا روزنامه خبري بخش در روزنامهنگار
خصوصي بخش در كه آنان و معمولي كارمندان مثل بايد باشد
دريافت رامرتب خود حقوق كه باشد داشته اطمينان هستند
و است برخوردار بازنشستگي و بيمه مزاياي از ميكند ،
در ميتواند او ترتيب اين به.است تامين آيندهاش زندگي
نيز را عمومي منافع و كرده مقاومت بهتر فشارها برابر
باشيم ، نداشته را شرايط اين ما وقتي اما.كند تامين بهتر
تاثير تحت روزنامهنگار و است متزلزل روزنامهنگاري
چه مختلف ، جاذبههايميگيرد قرار گوناگون نفوذهاي
مورد در خصوصي بخش جاذبههاي چه و دولت كمكهاي جاذبههاي
.ميبيند لطمه آن استقلال آگهيها ،
نداشته حرفهاي و مستقل روزنامهنگاري ما كه شرايطي در
جمعي ارتباط وسايل ساير باشيم اميدوار نميتوانيم باشيم ،
، خبر مورد در جهت همين بهدهند انجام خوب را خود كار
مورد دركرد خواهند استفاده را خبرگزاريها اخبار همه
و ميگيرد قرار توجه مورد خارجي مقالات ، ترجمه هم مقالات
كار دنبال و كرد خواهند منتشر را سطحي مقالات يا
كار سطح نتيجه ، در.رفت نخواهند تحقيقاتي روزنامهنگاري
اين بنابر.داشت نخواهيم كيفي رشد و رفت خواهد پايين
حرفهاياش شرايط كه روزنامهنگاري داشت انتظار نميتوان
مشخص نيز آيندهاش و نميشود تامين زندگياش نيست ، مهيا
در يا و كند تمدنهاكمك گفتوگوي به بتواند نيست ، او
در تعادل ايجاد پس.باشد سهيم جامعهاش داخل شرايط بهبود
امكانات كليه از بتوان تا است ضروري زمينهها همه
.كرد استفاده
مقوله شدن نهادينه براي را ديگري راهكارهاي چه *
ميكنيد؟ پيشنهاد تمدنها گفتوگوي
است مقولهاي اين.شود كار بايد بيشتر زمينهها اين در -
.ميشود مواجه بااستقبال جهاني سطح در هم و داخل در هم كه
روزنامهنگاران ، بر علاوه.كنيم كار بيشتر بايد
بايد هستند فرهنگي امور مسئول كه موسساتي و وزارتخانهها
.بسازيم را فرهنگياش زمينههاي و كنند تلاش بيشتر
شود ، منتشر تخصصي نشريات شود ، نوشته مقاله و كتاب بايد
شهرستانها به گردهماييها ;شود تشكيل علمي گردهماييهاي
وقتي ما.كند پيدا گسترش ديگر كشورهاي تا شده كشيده
بينالمللي استقبال با كه ميكنيم دنبال را مطلبي
همه نفع به اينبرود جلو كه كنيم كاري شده ، بايد روبهرو
آوريم ، دست به آن از چه هر كه است آمالي اينانسانهاست
ترتيب اين به.ماست خود نفع به حال هر به اندك ، چند هر
.كرد جلب امور اين به بيشتر چه هر را مسئولان توجه بايد
كيهاني معصومه:گو و گفت
|