جنوبي سفرآفريقاي يك از يادداشت‌هايي
وتضادها زيبايي‌ها سرزمين
 
"سووتو" شهرك محله‌هاي از يكي
فاقد مي‌كشد دوش بر را جنوبي آفريقاي نام كه سرزميني
جنوبي آفريقاي در شهرها ظاهر.است سياه قاره ويژگي‌هاي
اما مي‌پوشند لباس اروپايي‌ها سبك به مردم و است اروپايي
و روابط برخي مي‌خورد چشم به عمق در كه واقعيتي
باقي همچنان گذشته از ميراثي صورت به كه است نابرابري‌ها
در ويژه به شهرها در را خشونت گروههايي هنوز و است مانده
عاطفه فقدان.مي‌زنند دامن "ژوهانسبورك" و "تاون كيپ"
يكي پوست ، نبودن رنگ يك نژادي ، قومي ، تفرق و تكثر ملي ،
.دارنده‌اند باز عواملي خودبه‌خود انديشه و احساس نبودن
درست درآمد آن در كه سرشار و عظيم ثروتي با سرزميني در
خواب از مي‌تواند شوقي چه با سياهپوست يك نشده ، تقسيم
كند؟ آغاز را روزش اميدي چه با و شود بيدار
كشورها ديگر با جنوبي آفريقاي در فصول و هوا و آب وضعيت
در بهار آغاز مثلا است ، متفاوت ايران ما سرزمين جمله از
همزمان جنوبي آفريقاي در پائيز فصل آغاز با ايران
از يكي سرزمين اين در آب بالاي كيفيت و فراواني.مي‌باشد
لوله‌كشي آب كه طوري به.است آن فرد به منحصر ويژگي‌هاي
در كه حالي در است ، شرب قابل جنوبي آفريقاي سراسر در
عرضه بسته‌بندي صورت به شرب آبقابل آمريكا و اروپا
گوارا و شفاف و زلال آبي داراي آفريقا واقع در.مي‌شود
پاك سرزمين اين در هوا.است شربتي هر از گواراتر كه است
شهرونداني براي هوا اين در تنفس.است اكسيژن از سرشار و
مي‌بريم ، رنج تهران در هوا آلودگي از كه ما همچون
فصل درگرم‌ترين جنوبي آفريقاي در هوا دماي.است لذت‌بخش
.مي‌رسد درجه -به 4 روزها سردترين در و درجه به 45 سال
نوع هر از عاري و شهرهاتميز در گذرگاهها و خيابان‌ها
است آفريقايي جنوبي آفريقاي مردم زبان.مي‌باشد زباله‌اي
.آلماني و فلماندر هلندي ، زبان‌هاي از است تركيبي خود كه
اينها 9 از غير.مي‌باشد انگليسي كشور رسمي زبان اما
آفريقاي جمعيت.است رايج سرزمين اين در هم ديگر زبان
اين در مسلمانان شمار و است نفر ميليون حدود 45 جنوبي
.مي‌رسد نفر ميليون به 2 كشور
در مساحت مربع كيلومتر با 200/272/1 جنوبي آفريقاي
سواحل در.است شده واقع آفريقا قاره جنوب منتهي‌اليه
اقيانوس آن غربي سواحل در و هند اقيانوس كشور اين شرقي
واقع جنوبي آفريقاي شمال در "ناميبيا"دارد قرار اطلس
قرار اميدنيك دماغه آن نقطه جنوبي‌ترين در و است شده
.است اطلس اقيانوس و هند اقيانوس تلاقي محل كه دارد
به را آنها هند اقيانوس كه مي‌پنداشتند اوليه دريانوردان
هند اقيانوس را آن دليل همين به.مي‌برد هندوستان سرزمين
قاره كشف هنگام به كلمب كريستف كه همانگونه ناميده‌اند ،
سكنه رسيده ، هندوستان سرزمين به آنكه تصور به آمريكا
ناميده سرخپوست هندوان يعني "Redindian" را آنجا بومي
.بود
اين دور بسيار گذشته‌هاي از هوايي و آب ويژه شرايط
هنوز و است كرده مالاريا بيماري شيوع مستعد را سرزمين
ريسك از و است شايع جنوبي آفريقاي در مالاريا بيماري
.مي‌باشد برخوردار بالايي
صنعت ، اولويت ترتيب به جنوبي درآفريقاي درآمد منابع
با راند كشور اين در رايج پول.است توريسم و كشاورزي ،
آن بين‌المللي علامت و مي‌شود ناميده "R" اختصاري علامت
.است سنت معادل 100 راند هر.است "ZAR"
تشكيل سفيدپوستان را جنوبي آفريقاي جمعيت درصد 80
.است دلار 110-بين 120 ماه در كارمند يك درآمد و مي‌دهند
و طلا قبيل از زيرزميني سرشار منابع از سرزمين اين
آن ، كشاورزي بخش در و است برخوردار وفور حد به الماس
هلو ، آناناس ، انگور ، جمله از گوناگون ميوه‌هاي فراواني
.مي‌آيد چشم به كاملا هندوانه و پرتقال گلابي ، سيب ،
سه از يكي و جنوبي آفريقاي مهم شهرهاي از يكي "تاون كيپ"
آن ديگر پايتخت دو.مي‌شود محسوب جنوبي آفريقاي پايتخت
.مي‌باشد "بلو فونتن" و "پروتريا"
.شد آغاز اميدنيك دماغه از جنوبي آفريقاي به ما سفر
نقطه اين به زماني اوليه دريانوردان از گروهي ظاهرا
به و بود آرام آن ، از پيش زمان عليرغم دريا كه رسيدند
"اميدنيك" دماغه را آبي گذرگاه اين نام دليل همين
اقيانوس تلاقي محل دماغه اين "good hope roumt" گذاشتند
به باد وزش دماغه بالاي در و است هند اقيانوس با اطلس
!كند جابجا را سبك اشياء مي‌تواند كه است شديد اندازه‌اي
جراح بارنارد پرفسور سال 1967 در كه است شهري تاون كيپ
يكي در را باز قلب جراحي عمل بار نخستين براي قلب معروف
از "تاون كيپ خليج".رساند انجام به آن بيمارستان‌هاي از
سطح.مي‌گردد محسوب جنوبي آفريقاي بازرگاني مهم بنادر
پوشيده "تاون كيپ" بندر ساحل نزديكي‌هاي در هند اقيانوس
بر گسترده پرنده دسته يك همچون دور از كه است جلبك از
رنگ‌هاي به دست دور از جلبك‌ها.مي‌آيد چشم به آب سطح
شدن نزديك با و مي‌شوند ديده سرخ و آبي سياه ، سبز ، زرد ،
علت همين به.مي‌آيند نظر به سفيد نقره‌اي ساحل به
.ناميده‌اند هم رنگين‌كمان سرزمين را جنوبي آفريقاي
همسايگي در.است پاكيزه و زيبا سرسبز ، شهري "تاون كيپ"
با دارد ارتفاع دريا سطح از متر هزار كه كوهي از شهر اين
چشم‌انداز اقيانوس كوه فراز از.رفتيم بالا كابين تله
كشيده دامن بيكران تا آب.داشت برانگيزي افسون و زيبا
از مراقبت.بود پاكيزه بسيار نيز كوهستان محيط.بود
اولويت يك عنوان به گردشگران جذب براي كوهستان محيطزيست
تاون ، كيپ شهر مركز در.است شده حفظ جنوبي آفريقاي در
زورآبادهاي به شبيه ناهمگون خانه‌هاي از ناهنجار بافتي
.دارد وجود آبادها حلبي از مدرن‌تر كمي البته خودمان ،
و خانه‌ها در و دارند سكونت سياهپوستان شهرك اين در
.مي‌كنند زندگي محقر اتاق‌هاي
باغ و وسيع محوطه درميبرند طلا معدن ديدن به را ما
راهنماي.ساخته‌اند هم خانه‌هايي آن پيرامون كه مانند
نخستين همان در كه است‌انگليسي‌الاصل زني ما محلي
سينه در را "آپارتايد" داغ هنوز كه مي‌دهد نشان برخورد
براي بيشتري مجال سياهپوستان كه كنوني ازوضعيت و دارد
!است ناراضي شدت به يافته‌اند ، خود حقوق استيفاي و زندگي
با شده حفاظت زمين قطعه يك طلا ، معدن از بازديد خلال در
گويا2 كه مي‌دهند نشان ما به را اوليه خوردگي‌هاي چين
در را اوليه ژوهانسبورگ و داشته قدمت سال هفتصد و ميليون
متر حدود 250 معدن از بازديد براي.ساخته‌اند نقطه همين
كه بودند داده هشدار ما به پيشاپيش.رفتيم زمين عمق به
اين از است بهتر نفس ، تنگي و قلبي بيماري به مبتلايان
طبقه تا 15 متعدد طبقات به معدن.كنند صرفنظر بازديد
زير سفره‌هاي لايه از حتي تحتاني طبقات.است شده تقسيم
يك در معدن توي هزار در حركت.مي‌كند عبور آب زميني
چوبي تيرك‌هاي از كه باسقفي ريل به مجهز باريك راهرو
درخت جنس از چوبها.بود ميسر بود ، شده تشكيل
از نخستين‌بار براي مي‌شود گفته كه است "اوكاليپتوس"
توضيح ما راهنماي.است شده آورده مكان اين به استراليا
دست به طلا گرم تا 24 بين 4 طلا سنگ تن يك از كه مي‌دهد
اعماق در كار برق ، انرژي به بشر دستيابي از پيشميآيد
درآن.مي‌شد انجام شمع نور از استفاده با معدن اين
با تا مي‌دادند قرار آموزش تحت مدتي را كارگران روزگار
كار طول در و شوند آشنا است پانتوميم شبيه كه عجيبي زبان
و علايم برخي و ازحركات استفاده با بتوانند معدن در
كليه زمان آن در.كنند برقرار ارتباط سايرين با نمادها ،
حال در اما.مي‌دادند تشكيل بردگان را طلا معدن كارگران
براي.است شده منسوخ جنوبي آفريقاي در برده‌داري حاضر
سراسر از داوطلباني جنوبي آفريقاي طلاي معادن در كار
ويزاي 15 آنان به ورود بدو در.مي‌آيند كشور اين به جهان
براي بتوانند آنان تا است فرصتي اين و مي‌شود داده روزه
بيابند كاري شوند موفق كه كساني.كنند پيدا كار خود
قبيل اينميشود تمديد نيم و يكسال مدت به ويزايشان
ساخته پيش از اتاقك‌هاي در و "سووتو" شهرك در كارگران
.مي‌دهند اسكان
در كه است جنوبي آفريقاي شهرهاي از ديگر يكي "سيتي سن"
ساختار هيچگونه فروشگاه ، شماري و يك درجه هتل جز 4 به آن
.نمي‌آيد چشم به ديگري شهري
.نشستيم نظاره به گوشه‌اي در را آفتاب برآمدن جنگل در
كننده‌اش خيره نقره‌اي نور آمد بالا خورشيد كه لحظه‌اي
"ژان" ما راهنماي به بي‌سيم با لحظه اين در.مي‌زد را چشم
راه خوري آب براي فيل‌ها از دسته‌اي كه دادند خبر
سرانجام انتظار و صبر طولاني لحظه‌هاي از پسافتادهاند
درخت زير كه داد نشان ما به را فيل‌ها از دسته‌اي راهنما
و دستجمعي صورت به فيلهابودند شده جمع تنومندي
ساير ديدن براي.مي‌خوردند را درختان برگ خانوادگي
كرگدن ، تعدادي توانستيم مسير ودر افتاديم راه به حيوانات ،
گورخر ، مرغ ، شتر گاوميش ، شير ، زرافه ، گوزن ، آهو ، گراز ،
.ببينيم را آبي اسب و تمساح
كهنسال و برگ و پرشاخ درخت يك زير از عبور هنگام به
و كرد جدا من ، تقاضاي به را ازآن كوچكي شاخه ما راهنماي
ماده حاوي درخت اين برگ‌هاي كه داد توضيح و سپرد دستم به
.مي‌باشد (حساسيت) آلرژي ضد
ديدار براي.است كشور اين ديدني مكان‌هاي از شيرها پارك
.مي‌كنند دريافت راند كننده 15 بازديد هر از پارك اين از
با توام قدرت اما بودند ، تحت‌مراقبت اينكه با شيرها
يك كه زماني حتي.مي‌كردند القاء چشماشان با را تهاجم
!برد فرو بازويم در را پنجه‌اش گرفتم ، درآغوش را شير بچه
جا همه شهر ، ديوارهاي روي.آمديم بيرون كه شيرها پارك از
پاكيزه را آن است ، زندگي آب":مي‌خورد چشم به شعار اين
".نگهداريم
جنگلي دهكده از بازديد ادامه در و آمد پيش كه فرصتي در
از يكي اسم از را دهكده اين نام.كرديم ديدن "مابولا"
طبال يك دهكده ، به ورود آغاز در.گرفته‌اند قبائل سران
از طبل ضربه‌هاي با بود نشسته دهكده دروازه بالاي بر كه
عصاره از خنك نوشيدني نوعي با سپسكرد استقبال ما
.شد پذيرايي ما از داشت ، را خودمان گلاب طعم كه ميوه‌ها
مي‌شد ، منتهي آماده اتاق‌هاي به كه راهي مسير در
هم چراغ‌ها داخل در.بود آويزان مانندي فانوس چراغ‌هاي
به را مسافران اتاق.شمع جاي هم و داشت وجود لامپ جاي
بسيار چوبي مبلمان با بودند آراسته كوچكي ويلاهاي شكل
كلبه‌ها بيروني فضاي.جنگل هواي و حال با مناسب و راحت
چمن و علف از پوشيده برزمين را سايه‌شان كه درختاني با
ساعت حدود.بود پديدآورده شورانگيزي منظره بودند ، گسترده
يك همراه به ماشين بر 8 سوار ما نفري گروه 70 بعدازظهر 3
تصور رغم به.افتاديم راه جنگل سوي به (محيطبان) رنجر
خاطرم در تنومند و بلند درختان با همواره كه جنگل از من
با و كوتاه درختان جنگل اين در مي‌شد كشيده تصوير به
.بودند تنيده درهم شاخه‌هاي‌پربرگشان جا به جا و فاصله
حيوانات تا مي‌كرد ، دعوت سكوت به را ما همواره محيطبان
با.بوديم آمده هيجان به كرگدن ازديدن همگي.نكنند رم
آدمي به حسي جنگل ، تازه و پاك هواي و پرندگان بال صداي
راهنماي.است شده يكي جنگل طبيعت با انگار كه مي‌دهد دست
كه مي‌دهد توضيح برايمان خورشيد ، غروب هنگام به "ژان" ما
سر خورشيد ، آوا غروب و برآمدن هنگام به جنگل حيوانات
بزرگترين اين به نيايش‌گونه ، بياني با مي‌دهند ، انگار
فرا شب و شده تاريك هواميدهند در ندا هستي پديده
را گروه مي‌خواهد كه گفت ما به راهنمايمان كه بود رسيده
و عجيب نقطه آن در.ببرد جنگل از شگفت‌انگيزي نقطه به
را ستاره راهنما ، انبوهي بود ، ستاره در غرق تماشايي ، آسمان
به مي‌آمدند ، چشم به خيره‌كننده‌اي وضوح و زيبايي با كه
دريانوردان دور گذشته‌هاي در:مي‌گفت و مي‌داد نشان ما
.مي‌يافتند را مسير ستارگان همين به دوختن چشم با
پروتريا
جنوبي آفريقاي گانه سه پايتخت‌هاي از ديگر يكي شهر اين
و اصلي ميدان كه پاكيزه و مسكوني است شهري پروتريا.است
ميدان.است اروپايي شبيه‌شهرهاي آن پيراموني خيابان‌هاي
ساختمان‌هاي.دارد شهرت "كليسا ميدان" نام به شهر اصلي
زندان ، پست ، اداره":از عبارتند ميدان اين در واقع
.مركزي بانك ،(ماندلا نلسون محاكمه محل)كشور ديوانعالي
.بود مطبوع و خنك شهر هواي (بهار اوايل)سال وقت آن در
همان شبيه كارواش و پمپ‌بنزين فروشگاه ، ساختمان سبك
از يكي.شود مي ديده آمريكا در كه است تاسيساتي و بناها
نامگذاري "ماندلا نلسون" نام به شهر اين اصلي خيابان‌هاي
آن در را دانشگاهي ساختمان دست با محلي راهنماي.است شده
دانشگاه 250 آن كه مي‌گويد و مي‌دهد نشان ما به حوالي
بازديد دردارد جهان سراسر در مكاتبه‌اي دانشجوي هزار
كه زني تنديس ،"پروتريا" در گمنام سرباز يادبود بناي از
.مي‌كند توجه جلب گرفته ، پناه در را خردسالش دختر و پسر
.است كرده احاطه را بنا داخل مانند دايره محوطه ، ديواري
قبايل ميان طولاني جنگ‌هاي از نقش‌هايي ديوار روي
ديده "تولوز"معروف قبيله ويژه ، به سفيدپوستان و سياهپوست
.مي‌شود
راهنماي.بود جنوبي آفريقاي قبايل قدرتمندترين از تولوز
به سياهان سال 1838 داخلي جنگ در كه مي‌دهد توضيح محلي
Lood Bنام به واقعه آن از كه شدند كشته اندازه‌اي
ديدار از بازگشت در.مي‌شود ياد خونين رود يعني Rivern
كه ديديم را متحد ملل سازمان ساختمان گمنام ، سرباز بناي
مراسم "ماندلا نلسون" و آفريقاست وحدت نماد مي‌گويند
.آورد جا به ساختمان همين آمفي‌تئاتر در را تحليف
ژوهانسبورگ
"شايد" و است جنوبي آفريقاي معروف شهرهاي از "ژوهانسبورگ"
در شهر اين اسم ،"جنوبي آفريقاي" نام از بلافاصله‌پس
خاطر به ژوهانسبورگ بيشتر آوازه اما.مي‌شود تداعي ذهن
درخت‌ترين پر از يكي ژوهانسبورگ كه چرا.است آن درختان
.مي‌آيد شمار به جهان شهرهاي
در اما.دارد جمعيت نفر سيصدهزار و ميليون يك ژوهانسبورگ
.مي‌آيند چشم به بيشترسياهپوستان شهر گذرگاههاي و معابر
سووتو
و فقيرنشين سياهپوست‌نشين ، منطقه‌اي "سووتو" شهرك
خانه‌هاي شديم كه محله وارد.است ماندلا نلسون خاستگاه
ساز مهندسي و تميز خانه‌ها نماي.ديديم را شاغل كارگران
.داشت آراسته ظاهري و بود
بسيار خانه‌هاي از رديفي به خيابان چند از عبور از پس
شده بنا هم كنار زنبور لانه همچون كه رسيديم فقيرنشين
با كه داشت اختصاص كارگراني به محله از بخش اين.بود
خانه از سپس.بودند مانده جنوبي آفريقاي در موقت ويزاي
كوچك 2 خانه.كرديم بازديد "ماندلا نلسون" مسكوني
روي شخصي ، وسايل و كوچك آشپزخانه يك با خوابه‌اي
جوان.مي‌شد ديده گلوله اصابت جاي نقطه چند در ديوارخانه
ماندلا نلسون مبارزاتي وسوابق زندگي كه راهنما سياهپوست
و بستگان از بسياري كه مي‌گفت مي‌كرد ، تشريح ما براي را
جنوبي آفريقاي نژادپرست رژيم توسط ماندلا نلسون اقوام
وروديه ماندلا نلسون خانه از بازديد.شدند كشته و دستگير
بازديد از پس.بود اختياري پرداختي مبلغ ميزان اما داشت ،
مبلغ پرداخت همراه به مي‌توانند ديداركنندگان موزه ، از
گشوده منظور همين به كه دفتري در را خود نظرات وروديه ،
.مي‌كرد توجه جلب بزرگي طرح ماندلا اتاق در.بنويسند است ،
پيشاپيش بود ، بسته پشت به را بچه‌اش كه زني طرح اين در
گام بود ، شده بسته زنجير با پاهايشان كه ديگري مرد و زن
مبارزات‌عادلانه در را زنان پيشگامي طراح ، .مي‌داشت بر
.بود كشانده تصوير به
"تولوز" قبيله از سياهپوستي جوان راهنمايي با سرانجام
آبادها ، حلبي اين در.رسيديم اصلي فقيرنشين محله به
ابتدايي‌ترين از محروم و مطلق فقر در غرقه سياهپوستان
شمع با بيغوله‌ها روشنايي.مي‌بردند بسر زندگي وسايل
براي 6نبود خبري سالم آشاميدني آب واز مي‌شد تامين
اما.داشت وجود مستراح محله19 اين ساكنان از نفر هزار
.مي‌كرد توجه جلب ترانزيستوري راديوي بيغوله‌اي هر در
لبان ما ديدن با سياهپوست جوان آلونك ، يك در درآستانه
رفتار اين در اما.گشود را بسته‌اش داغمه و سياه
در كه مي‌گفتند.نمي‌شد ديده شادي و خنده از نشانه‌اي
هرسال و مي‌شود يافت ارزان و فراواني به مخدر مواد اينجا
اين ديدن با.مي‌شود افزوده ايدز به مبتلايان شمار بر
"هاريسون جرج" اگر آيا كه مي‌آيد ذهن به پرسش اين صحنه‌ها
آيا نمي‌كرد ، كشف ژوهانسبورگ در را طلا معدن استراليايي
.نمي‌داشتند اين از بهتر روزي و حال انسانها قبيل اين
نورافروز كياندخت
|
