تجارت سازمان ورودبه براي تلاش سال 15
جهاني
گات كردن محكوم ضمن سال 1950 در انقلابي چين:اشاره
روز آن در.شد خارج آن از سرمايهداري ، باشگاه بهعنوان
به مجدد ورود براي كه گماننميكردند چين رهبران شايد
چه دچار بايد جهاني ، تجارت سازمان يعني آن جانشين و گات
چهل چين رهبران روي هر بهشوند سختيهايي و مرارتها
از گرفتن فاصله با و كمونيستي انقلاب پيروزي از پس سال
نظام با برخورد در واقعبيني كردن پيشه و خويش آرمانهاي
شدند مجبور دهه1980 اواخر ديگردر بار بينالملل ،
تجارت سازمان در سپسعضويت گاتو در عضويت تقاضاي
در چين تلاشهاي مبين ير ز مطلب كنند ، راارائه جهاني
.است اينباره
انديشه گروه
طرفداران تظاهرات خونين سركوب ازجمله سياسي تحولات *
چين دولت تجديدنظر نيز و "آنمن تيان" ميدان در دمكراسي
اين مذاكرات بر اقتصادي آزادسازي برنامههاي از برخي در
نتوانست چين آن ، درنتيجه و سايهافكند گات اعضاي با كشور
بپيوندد نهاد اين به دهه1980 پايان تا
كشورهاي كه هنگامي دوم ، جهاني جنگ از پس اوليه سالهاي در
تجاري و اقتصادي جديد نظم نهادن بنيان دستاندركار جهان
بر.داشت قرار آنها جمع در هم چين بودند ، كشور جهاني
تجارت و تعرفه عمومي موافقتنامه امضاي هنگام اساس همين
آن بنيانگذار كشور از23 يكي چين سال 1948 در (گات)
.ميشد محسوب
پيروزي به مائو رهبري به چين كمونيستي انقلاب سال 1949
آمدن كار روي از پس سال يك يعني سال1950 ، در.رسيد
گات كردن محكوم ضمن چين انقلابي دولت كمونيستها ،
نهاد اين از را چين خروج سرمايهداري باشگاه بهعنوان
انقلابي كمونيستهاي تصميم اگرچه.كرد اعلام بينالمللي
همين بود ، اما ساده بسيار اقدامي گات از خروج براي چين
كه روز آن.كرد ايجاد چين براي مشكلاتي بعد دوران در امر
به شايد گرفت ، گات از خروج به تصميم كمونيستيچين دولت
در است ممكن كه بود نكرده خطور هم كشور اين رهبران مخيله
به مجدد ورود براي شوند مجبور بعد نيمقرن از كمتر فاصله
واقعيتهاي ميرسد نظر به اما.بكشند انتظار سالها آن
برابر در بودهكه آن از بيرحمتر بينالملل نظام
رهبران.آورد سرفرود چين انقلابي كمونيستهاي آرمانهاي
فاصله با كمونيستي انقلاب پيروزي از پس سال چهل چين
برخورد در واقعبيني كردن پيشه و خويش آرمانهاي از گرفتن
اواخردهه1980 در ديگر بار بينالملل نظام با خويش
سال در كه گاتي همان در عضويت تقاضاي تا شدند مجبور
آن از سرمايهداري ابزار عنوان به آن كردن محكوم با 1950
.كنند ارائه را بودند شده خارج
شيائوپينگ ، اصلاحات دنگ آمدن كار روي و مائو مرگ از پس
اين اقتصادي گشايشهاي موازات بهشد آغاز چين در اقتصادي
بازار اقتصاد برابر در بهتدريج ماركسيستي اقتصاد دوره ،
اقتصاد مديريت كه بود طبيعي.كرد عقبنشيني چين در
امكانپذير خارج جهان با معقول ارتباط بدون چين روبهرشد
با همزمان سال 1986 در چين دولت اساس همين بر.نباشد
اين عضويت درخواست جهان تجاري مذاكرات اروگوئه دور شروع
.كرد ارائه را درگات كشور
طرفداران تظاهرات خونين سركوب ازجمله سياسي تحولات
چين دولت تجديدنظر نيز و "آنمن تيان" ميدان در دمكراسي
اين مذاكرات بر اقتصادي آزادسازي برنامههاي از برخي در
نتوانست چين آن ، درنتيجه و سايهافكند گات اعضاي با كشور
.بپيوندد نهاد اين به دهه1980 پايان تا
و اروگوئه دور مذاكرات پايان با همزمان سال1994 ، در
به جهاني تجارت سازمان تاسيس بر مبني گات اعضاي تصميم
كار به شروع ابتداي از بتواند كه اين براي چين گات ، جاي
بر باشد آن اصلي اعضاي جزو سال 1995 آغاز در سازمان اين
سال حال اين باافزود گات در عضويت براي خويش تلاشهاي
زمره در نتوانست چين و رسيد پايان به هم 1994
.گيرد قرار سازمان اين اصلي بنيانگذاران
به ورود در كه چين جهاني ، تجارت سازمان كار به آغاز با
الحاق مذاكرات ادامه با همزمان بود ، مانده ناكام گات
كردن فراهم منظور به جهاني ، تجارت سازمان اعضاي با خويش
اين در تجاري آزادسازي بزرگ برنامه يك از مناسب بستر
براي آمريكا حمايت كسب برنامه اين هدف.خبرداد كشور
برنامه اين طبق.بود جهاني تجارت سازمان به چين الحاق
تاسيس و مييافت درصدكاهش تا 30 واردات تعرفههاي
.ميشد مجاز نيز مشترك خارجي شركتهاي
به الحاق فرايند به بخشيدن سرعت براي چين درسال1997
از 23 را كشور اين در واردات عوارض جهاني تجارت سازمان
در چين كه آن با حال ، اين با.داد كاهش درصد به17 درصد
تجاري شركاي به را تعرفهها بيشتر كاهش وعده سال 1998
درهاي بايد چين كه داشتند اصرار آنها اما بود داده خود
.بگشايد خارجي خدمات و محصولات روي بر بيشتر را خويش
اقتصادي منطق
از بيش جهاني تجارت سازمان به چين الحاق فرايند چرا
ممكن پرسش اين پاسخ در است؟ انجاميده طول به سال پانزده
آمريكا و چين سياسي روابط نشيبهاي و فراز از برخي است
در و آنمن تيان ميدان كشتار در بشر حقوق مسئله همچون
توسط بلگراد در چين سفارت بمباران اخير سالهاي
.شود ظاهر جاسوسي هواپيماي مسئله يا ناتو ، هواپيماهاي
سو يك از چين اقتصادي منافع امر اين دليل كلام يك در اما
و اروپا اتحاديه ويژه به جهاني تجارت سازمان اعضاي و
.است ديگر سوي از آمريكا
درحال كشورهاي براي جهاني تجارت سازمان موافقتنامههاي
حال در كشورهاي از دسته آن يا سازمان اين عضو توسعه
امتيازاتي سري يك ميپيوندند آن به جديدا كه توسعهاي
موافقتنامهكشاورزي نمونه عنوان به.است گرفته نظر در
درحال كشورهاي كشاورزاندر به اعطايي يارانههاي ميزان
در يافته توسعه كشورهاي در آن سطح از بالاتر را توسعه
مالكيت حقوق تجاري جنبههاي موافقتنامه يا گرفته نظر
حال در كشورهاي براي ساله پنج انتقالي دوره يك فكري
.است گرفته نظر در توسعه
در توسعه حال در كشورهاي به امتيازاتي چنين اعطاي
چين تا گشته موجب جهاني تجارت سازمان موافقتنامههاي
كشور يك عنوان كندبه سعي خود اقتصاد عظيم حجم بهرغم
امتيازات اين از و بپيوندد سازمان اين به توسعه درحال
مذاكره هيات رئيس "يونگ لونگ" دربيانيه.شود برخوردار
تجارت سازمان به كشور اين الحاق كاري گروه با چيني كننده
طي كه -كاري گروه نشست شانزدهمين پايان در كه جهاني
ژنو در امسال (تير تا 13 8)ژوئيه تا 4 ژوئن روزهاي 28
:است آمده چنين خصوص اين در شد منتشر -شد برگزار
تاكيد گذشته در مختلف موقعيتهاي در مكررا كه همانطوري"
چين اقتصادي توسعه در كه بزرگي پيشرفت بهرغم كردهايم ،
كه معتقديم قاطعانه هنوز ما داده ، رخ گذشته دهه دو در
به الحاق در ما موضع.است توسعه حال كشوردر يك چين
تنها توسعه حال در كشور يك عنوان جهانيبه تجارت سازمان
بلكه نيست ، كنوني مرحله در چين اقتصاد واقعي سطح بيانگر
اساسي اصول از يكي اين.است همين نيز ما سياسي انتخاب
..بودهايم پايبند بدان گذشته مذاكرات 15سال در ما كه است
سطح به تعرفههايمان سطح ميانگين كاهش براي درخواست ما
تاكيد و كردهايم رد را يافته توسعه كشورهاي تعرفههاي
سطح مشابه بايد چين تعرفههاي سطح ميانگين كه نمودهايم
ما خدمات ، بخش در.باشد توسعه درحال كشورهاي تعرفههاي
كشور يك همچون را بازارمان نميتوانيم كه كردهايم تاكيد
زمينه اين در خود تعهدات فقط بلكه كنيم باز يافته توسعه
.ميپذيريم توسعه حال در كشورهاي بازار بازگشايي حد در را
كه اين بر كشور اين تاكيد چين ، اقتصاد عظيم حجم دليل به
جهاني تجارت سازمان وارد توسعه حال در كشور يك عنوان به
و اروپا اتحاديه ويژه به آن عمده اعضاي بامخالفت شود
منافع تضاد اين كه است طبيعي.است بوده مواجه آمريكا
اين از رفت برون راه اما.شود مذاكرات بنبست موجب
.مصالحه چيست؟ بنبست
توافق به دستيابي براي مصالحه
منافع تضاد سياسي و اقتصادي از اعم بينالملل روابط در
توافق به دستيابي براي كه گفتوگوهايي در بنبست يا
كه ميگردد تلقي گذرا وضعيت يك معمولا ميشود انجام
از مصالحه.شود پيدا آن از خروج براي راهي بالاخره بايد
وقتي.است منظور اين به نيل براي معمول شيوههاي جمله
توسعه كشور يك بهعنوان كه اين بر مبني چين دولت تاكيد
طرفهاي مخالفت با شود جهاني تجارت سازمان وارد يافته
از اندكي نمود سعي چين بلافاصله شد مواجه او مذاكرات
اين در عضويت از حاصل منافع تا بيايد كوتاه خود موضع
.ندهد دست از را سازمان
در چين توسعه حال در وضعيت بر تاكيد ضمن يونگ بيانيه
نگرش يك ما وجود ، اين با":است افزوده خصوص اين
كشورهاي براي كه رفتارهايي از بسياري به نسبت عملگرايانه
جهاني سازمان ورويههاي موافقتنامهها در توسعه حال در
بخشها از برخي در...كردهايم اتخاذ شده ، گنجانده تجارت
جهاني ، تجارت سازمان اعضاي ساير همچون قبل ، از چين كه
از بهرهمندي به نيازي كرده ، كسب را تعهدات اجراي توان
برخي در توسعه حال در كشورهاي براي كه ترجيحي رفتارهاي
شده ، گرفته نظر در جهاني تجارت سازمان موافقتنامههاي از
موافقتنامه كه آن با نمونه ، عنوان به.است نديده
انتقالي دوره يك فكري مالكيت حقوق تجاري جنبههاي
است ، گرفته نظر در توسعه حال در كشورهاي براي پنجساله
اين كامل اجراي توان قبل از چين دولت چون اما
اين از بهرهمندي بر بود ، آورده دست به را موافقتنامه
".است نكرده تاكيد انتقالي دوره
براي بايد كشورها همه"است كرده تاكيد همچنين بيانيه اين
شيوهاي به چالشها كردن طرف بر و پيچيده تضادهاي رفع
نظام توان و قدرت كه طوري به خلاق و متوازن عملگرايانه ،
در ".دهند هم دست به دست بماند ، محفوظ چندجانبه تجاري
و آمريكا با خود مذاكرات در چين كه است نگرشي چنين پرتو
از كه كشاورزي يارانههاي ميزان مورد اروپادر اتحاديه
تجارت سازمان به كشور اين الحاق فرايند در مسائل مهمترين
ميكرد تاكيد درصد بر 10 مدتها براي ميشود ، تلقي جهاني
در شد حاضر درنهايت اما بيايد كوتاه آن از نبود حاضر و
موضعي اتخاذ يعني اين و كند مصالحه آنها با سطح 5/8درصد
.يافته توسعه و توسعه حال در وضعيت بين
ورود آستانه در چين
ساله پانزده انتظار پايان شدن نزديك از قرائن و شواهد
تجارت جهاني سازمان آن جانشين و گات به ورود براي چين
توافق سال 1999 نوامبر در چينكه و آمريكا.ميدهد خبر
جهاني تجارت سازمان در چين عضويت خصوص در جانبهاي دو
توافقنامه امضاي با امسال خردادماه بودند ، كرده امضا
توافق به نيز باقيمانده اختلاف مورد مسائل سر بر جديد
.رسيدند
پس جاري سال در هم سال 1999و در هم نيز اروپا اتحاديه
مورد مسائل خصوص در كشور اين با چين با آمريكا توافق
كشور از 37 تاكنون علاوه بهاست رسيده توافق به اختلاف
قرارداد امضاي خواستار كه جهاني تجارت سازمان عضو
را توافقنامهها اين كشور بودهاند ، 36 چين با دوجانبه
در است نتوانسته هنوز مكزيك كشور تنها.كردهاند امضاء
.برسد توافق به چين با دوجانبه قرارداد خصوص
به دستيابي براي كشور دو تلاشهاي حاضر حال در اگرچه
در مكزيك جمهور رئيس اما دارد ، ادامه دوجانبه توافق
طرح از قبل مكزيك اگر كرد اعلام پكن به خود سفرخردادماه
به نتواند تجارت جهاني سازمان در چين عضويت مساله نهايي
در كشور اين عضويت مانع يابد ، دست چين با دوجانبه توافق
.شد نخواهد مزبور سازمان
به چين الحاق كاري گروه نشست شانزدهمين پايان در همچنين
چيني طرف بيانيه (تير 1380 تا 13 8)جهاني تجارت سازمان
تلاشهاي طريق از نشست اين طول در" كه است كرده تاكيد
باقيمانده عمده مسائل خصوص در مربوطه طرفهاي تمامي مشترك
نشست اين در را اساسي مذاكرات ما.رسيديم كامل توافق به
به چين الحاق مدت طولاني فرايند در كه داديم انجام
".شد خواهد تبديل عطف نقطه يك به جهاني تجارت سازمان
به دستيابي نيزبراي چين الحاق كاري گروه هفدهم نشست
موضوع جمله از باقيمانده مساله دو يكي درباره توافق
25) ژوئيه بيستم تا شانزدهم روزهاي خارجي بيمه شركتهاي
در سوئيس سفير.شد برگزار ژنو در امسال (تيرماه تا 29
اين به چين الحاق كاري گروه رياست كه جهاني تجارت سازمان
:است گفته نشست اين پايان دارد ، در برعهده را سازمان
چين و كاري گروه اعضاي بين توافق به دستيابي خصوص در"
كاري گروه نشست آخرين ".است شده حاصل شگرفي پيشرفتهاي
(شهريور 19) سپتامبر روز 10 توافقات كردن نهايي براي
برسد ، نهايي نتيجه به نشست آن اگر.كرد خواهد كار به آغاز
جهاني تجارت سازمان وزيران كنفرانس كه است اين مفهومش
به چين ورود قطر دوحه در امسال (ماه آبان)نوامبر ماه در
.كرد خواهد تصويب را جهاني تجارت سازمان
.ميباشد آن تحقق خواستار شدت به چين كه است امري اين
كار به آغاز در نتوانست كه چين كه است آن هم دليلش
باشد آن اصلي اعضاي جزو سال 1995 در جهاني تجارت سازمان
تجاري مذاكرات جديد دور شروع زمان در ميخواهد اكنون
اين وزيران كنفرانس چهارمين با همزمان است قرار كه جهان
تجارت سازمان اعضاي جزو شود آغاز قطر دوحه در سازمان
نظم ترسيم در را خويش ديدگاههاي بتواند تا باشد جهاني
تحولات اين كل.كند اعمال جهان آينده اقتصادي و تجاري
دارد كمونيستي برآرمانگرايي چيني عملگرايي غلبه از حكايت
.است عمل ميدان در آرمانها تحقق آن نهايي برآيند كه
صباغيان علي دكتر
|