!زياد خيلي دارد خرج مردن
بهداشت
!زياد خيلي دارد خرج مردن
يك عنوان به را سوگواري برپاييمراسم و عزاداري ما اگر
اجتماعي فرهنگ و هنجار
نظر در آنان آمرزش درگذشتگانو از حمايت معناي به
بگيرد خود به تشريفاتي رنگ مراسم گونه اين بگيريمنبايد
محصل شهلا
ميزند زندگي به بيگدار گاه.است عجيبي بازي مرگ ، بازي
ساليان گاهميبرد خود با زندگي نيمههاي را مسافري و
گاه و ميكند رها كردن كوچ و رفتن انتظار در را كسي دراز
كه هرچه اما.ميلرزند را زندگي پايههاي طوفاني ، همچون
.نباشد نميتواند كه تكهاي.است زندگي از تكه يك هست ،
از.است نشده بيدردسر كم هم ، مردن و مرگ روزها ، اين
ناهار و شام اطلاعيه ، و اعلاميه تا گرفته آخرت خانه خريد
براي است مهيبتر طوفاني..و مداح و گل تاج و
از فراتر گاه كه هزينههايي.كرده سفر آن بازماندگان
را مرگ آن ، مقابل شده رديف صفرهاي و تومان ميليونها
.درميآورد رقص به چشمانت مقابل
شهر همين آسمان زير ;اول پرده
از بيش كه بزرگي قبرستان.نيست دور هم چندان بهشتزهرا
.باشد نميتواند سفركردهها پاسخگوي ديگر سال چند
بهشتزهرا راهنماي تابلوهاي حكم بزرگراه ، كنار گلفروشان
تاجگلها ، قيمت افزايش و فشردگي و ازدحام و دارند را
.ميدهد را قبور اهل خانه به شدن نزديكتر نويد
.تومان دستهاي 200 _
انداخته ، گل لپهايش سرما فرط از كه سالهاي هشت دخترك
كوچكش دستان ميان را مريم گل شده پيچيده زرورق شاخههاي
قرمز 200 اسكناسهاي تمامنشدني ذوقي با.ميدهد تكان
بود ، مادرش آن از شايد كه پالتويي جيب ميان را توماني
.ميگذارد نمايش به را ديگري دستهگل و ميچپاند
همه.است داده دست از را مادرش و پدر پيش ساليان...
ديگر مثل قبري سنگ.آنهاست براي قبري سنگ خريد آرزويش
سيمان ميپاشد ، آن روي گلاب هرگاه تا تميز و براق.قبور
.نبلعد را آن قطرههاي همه خاكستري
و مشكي تورهاي با بزرگ تاجگلي.ميشود رد خودرويي
.بود گفته تسليت مرحوم بازماندگان به آن روي كه نواري
هزارتومان قيمتش 200 شايد عشق ، مرغ و اركيده از گلي تاج
.بود
همچنان گل تاج عطرآگين عبور در را مريم شاخههاي دخترك ،
.ميدهد تكان
.تومان دستهاي 200 _
تا دارد نياز ديگر تومان هزار والدينش 18 قبر سنگ براي
براق و صاف سنگ روي عطرآگين قطرههاي ميپاشد گلاب وقتي
همين فقط آرزويش همه.بلغزند سو آن و سو اين و بخورند سر
.است
ديگران شهر آسمان زير ;دوم پرده
زندگي عطر همان تداعي بهشتزهرا در خاك بوي و گلاب عطر
.است مرگ و
بر عزادار زيادي تعداد رفتهاي دست از جوان مزار سر بر
مشغول و نشسته شدهاند چيده رديف به كه صندليهايي روي
خرما ، حلوا ، سينيهاي با مرتب ميزبانان و هستند سوگواري
حال در چاي و قهوه با آن كنار در و شيريني و ميوه
.سوگوارند مدعوين از پذيرايي
بر كه تاجها از يكي مزار سر تاجگلهاي انبوه ميان
قيمت تومان هزار حداقل 200 گرفته قرار مرحوم آن مزار
.دارد
بستگان از يكي از مراسم اين مخارج و خرج ميزان مورد در
برايش.ميرود طفره دادن پاسخ از.ميپرسم مرحوم آن
و مهم موضوع او براي نيست مهم چندان هزينهها اينگونه
.است رفته دست از عزيز آن دادن دست از اصلي
مادر مزار كنار در كه جواني دختر ديگر قطعهاي در اما
مراسم مخارج ميزان مورد در است ، نشسته خود مرحومه
از ميهماناني كه اين به توجه با:ميگويد مادرش سوگواري
از بيش داشت ادامه روز چندين مراسم و داشتيم شهرستان
اين پدرشد سوگواري مراسم هزينه تومان ميليون چهار
براي تنها:ميگويد دخترش صحبتهاي ادامه در نيز خانم
كردم پرداخت پول تومان هزار طبقه 400 دو قبر اين خريد
.شد قبر سنگ هزينه تومان هزار همچنين 100
ميشويد ، را مرحومش پسر سنگمزار كه پيرمردي دورتر ، قدري
و ميليون يك:ميگويد فرزندش قبر خريد هزينه مورد در
قيمتها اين البته.شد قبر خريد هزينه تومان پانصدهزار
به آن سند و شده فروخته قبلا قبرها اين چون نيست قانوني
قبر چند پيشاپيش افراد برخي چون اما است ، ديگري فرد نام
قيمت البته كه ميفروشند روز قيمت به را آن خريدهاند
براي هم من.دارد راه نزديكي و دوري به بستگي هم قبرها
اين ناچار به كند آمد و رفت بتواند راحتتر همسرم كه اين
.خريدهام قيمت اين به را قبر
قسمت اين زمينهاي همه:ميگويد خانمي ديگر قطعهاي در
ميشود گفته اما.است شده بيبضاعت افراد وقف خانمي توسط
به ميشوند فروش و خريد قبرها اين كه شد متوجه وي وقتي
كه معتقدند زهرا بهشت مسئولان اما كرد اعتراض موضوع اين
بايد را زمينها اين سبز فضاي و شستوشو نگهداري ، هزينه
.بپردازند افراد
قبرها قيمت مورد در سازمان اين كاركنان از يكي اما
تا 4 تومان هزار از 50 قبرها قيمت مجموع در:ميگويد
.نيست وقفي قبرها از هيچيك و است تومان ميليون
قبرها اين:ميگويد توماني ميليون قبرهاي 4 مورد در وي
.است گرفته قرار بهشتزهرا قديمي مناطق در
سر بهشتزهرا در.است متفاوت نيز مداح به پرداخت هزينه
داخل در تومان ، هزار اكو 6 با تومان هزار اكو 4 بدون خاك
از مرحوم اگر و تومان هزار تا 50 تومان هزار ده از مساجد
تا باشد لازم و باشد رسمداري و اسم با و بزرگ خاندان
خودمان شهر در معروف مداح چند كنند ، آبروداري برايش باز
مداحي ساعت براي 2 هم تومان هزار حدود 300 تا كه هستند
تومان هزار تا 50 بين 30 كه مداحان از يكيميگيرند
حال شعر ، نوع است معتقد ميكند دريافت ختمي مجلس هر براي
نوع در كند مطرح را مطالبي چه كه اين و اطرافيان هواي و
.است تاثيرگذار قيمت كار
قبرها سنگ اين
نيز فروشان قبر سنگ بازار قبرستانها كنار در معمولا
قبر بودن طبقه دو يا يك نسبت به قبرها سنگ قيمت.است گرم
.است متفاوت سنگها رنگ و جنس همچنين و
يك سنگقبرهاي معمولا:ميگويد قبرفروشان سنگ از يكي
دو قبرهاي سنگ و تومان هزار تا 60 تومان هزار از 40 طبقه
.دارند قيمت تومان هزار تا 400 تومان هزار از 90 طبقه
معمول اخيرا:ميگويد نيز سنگفروشان همين از ديگر يكي
كه ميشود حكاكي نيز متوفي عكس قبر سنگ روي كه است شده
تومان هزار تا 30 تومان هزار از 5 كار نوع به بسته هم آن
.دارد هزينه
خارج كه قبر سنگ و قبر فروش و خريد پررونق بازار از
مراسم از بخش هزينهترين پر حقيقت در و مهمترين به شويم
سوگوار مدعوين و ميهمانان از پذيرايي يعني سوگواري
و سالنها در مراسمي چنين برپايي روزها اين كه ميرسيم
براي را سنگيني بسيار مخارج اغلب پذيرايي تالارهاي
.دارد پي در عزادار خانوادههاي
سياه لباس بودن عزادار نشاني تنها مراسم اين از برخي در
و خوش حال در آراسته كاملا افراد اغلب.است مدعوين رنگ
.هستند گذشته ديدارهاي كردن تازه و كردن صحبت و بش
از يكي زيباي صوت با قرآن دلنشين نواي گاهي هراز تنها
است ، عزاداري مجلس اين زينتبخش ممتاز ، و برجسته قاريان
و پرهزينه مجلس چنين برپايي و دلنشين صوت اين ميان هرچند
قاري همين صوت تنها ولي دارد وجود ماهوي تناقض تشريفاتي
فضاي در مجيد كلامالله از چند آياتي قرائت با برجسته
و سوگواري مجلس اين وجودي و اصلي ماهيت مجلس ، اين
.ميكند روشن مدعوين براي را عزاداري
به آراسته ميليوني ماشين 20 با خروج هنگام مدعوين
تور و روبان تنها كه ميشوند روبهرو سپيدي گلهاي
به.است سوگواري مجلس يك براي ماشيني نشانگر سياهرنگش
تومان هزار حدود 150 ماشين همين تزئين براي قطع طور
.است شده هزينه
خود متفاوت هزينههاي با مسجد تالار از عزاداران حالا
و سوم ناهار براي ديرين رسمي به تا است لازم و شده خارج
.شوند پذيرايي هفتم
معروفي و بزرگ پذيرايي تالارهاي بزرگ شهر همين در هرچند
تالارهاي اين مشتريان اكثر ميدانند همه كه دارد وجود
جنوب از ;ميدهند تشكيل سياهپوش مشترياني را غذاخوري
.شهر شمال و غرب و شرق تا گرفته شهر
از يكي در مرغ با پلو زرشك قيمت مثال طور به
سرويس 1500 بدون نفر هر تهران شهر شمال رستورانهاي
هم باز و رستوران همين در جوجهكباب قيمت يا و تومان
.است تومان سرويس 2300 هرگونه بدون
حوالي در رستورانها از يكي مسئول حال همين در
:ميگويد رستوران اين در غذا انواع نرخ مورد در بهشتزهرا
سالاد ، از اعم مخلفات با رستوران اين در غذا پرس هر قيمت
كوبيده از اعم غذاها انواع براي ترتيب به ماست و نوشابه
جوجهكباب و تومان برگ 1400 تومان ، مرغ 1300 تومان ، 1000
.است تومان 1600
در رستوران اين غذاهاي قيمت بودن پايين علت مورد در وي
شايد:ميكند تصريح شهر سطح رستورانهاي ديگر با مقايسه
سرويس بدون حتي غذاها نوع همين قيمت رستورانها اغلب در
برسد هم بالاتر حتي و تومان تا 2300 تومان حدود 2000 به
چون ولي دارد رستوراني هر سرويس نوع به بستگي هم آن كه
افراد اغلب و شده واقع بهشتزهرا نزديكي در رستوران اين
را آنها ملاحظه هم ما ميآيند رستوران اين به عزادار
.ميكنيم
تسويهحساب براي سياهپوش جوان مرد دو ميان همين در
وارد رفتهشان دست از پدر عزاداري مراسم غذاي مخارج
را پانصدتوماني و هزارتوماني دستههاي و ميشوند رستوران
در آنها از يكي.ميكنند رستوران صاحب تقديم و شمرده
نهار وعده يك براي تنها:ميگويد غذا هزينه مورد
هزار حدود 420 بودند نفر حدود 300 كه سوگوار ميهمانان
.شد خرج تومان
با مرحومش پدر عزاداري مراسم مخارج مورد در همچنين وي
روزها اين متاسفانه:ميگويد و ميدهد تكان سري تاسف
و برنامهها همراه به مراسم گونه اين برگزاري هزينههاي
و سرسامآور واقعا آن تشريفاتي گاه و حاشيهاي مراسم
و توان حد در كرديم سعي هم ما البته است شده كمرشكن
برگزار مرحوم آن شايسته و درخور مراسمي خود مالي بضاعت
برخي كه بوديم شاهد خوبي به روز چند اين طي در اما كنيم
مراسم گونه اين براي سرسامآوري هزينههاي چه افراد
پدر شرمنده واقعا ما آنها با مقايسه در كه ميپردازند
!هستيم بزرگوارمان و مرحوم
بوي و رنگ هم اغلب كه مخارج اينگونه تمامي كنار در
به مساجد در ختم مراسم برپايي ميگيرد خود به تشريفاتي
گونه اين برگزاري براي پسنديده روشي حسنه ، سنت يك عنوان
.ميآيد شمار به مراسم
ناخواه خواه نيز مساجد در سوگواري مراسم برپايي اما
طور بهدارد پي در متوفي خانواده براي را هزينههايي
و تهران معروف مساجد از يكي در ختم مراسم يك برپايي مثال
هزار ساعت 70 تا 2 حدود 5/1 براي شهر مركزي مناطق در
مداحي و مكان شامل تنها هزينه اين البته كه است تومان
هزينه نميشود ، شامل را پذيرايي هزينههاي بقيه و شده
تا 100 نيز تهران شهر شمال مساجد از يكي در مراسمي چنين
برپايي مساجد برخي در كه است درحالي اين است ، هزارتومان
.بردارد در هزينه تومان هزار تا 20 حدود 10 مراسمي چنين
بمانند ناكام نبايد كه آرزوهايي ;آخر پرده
اگر را سوگواري مراسم برپايي هزينه هماكنون مجموع در
و جانبي حاشيهاي ، مراسم و برنامهها با بخواهيم
به سر ميليوني ، هزينههاي اين بگيريم نظر در آن تشريفاتي
براي برخي بگوييم اگر شود خيره چشمها شايد و زده آسمان
گزاف ميكنند هزينه تومان ميليون حتي 15 مراسمي چنين
.نگفتهايم
مداحي ، مسجد ، پذيرايي ، دفن ، و كفن شامل هزينهها اين
شيريني خرما ، ميوه ، گل ، آگهي ، ،(اتوبوس كرايه) آمد و رفت
.است...و نهار شام ، و
افراد از بسياري هم هنوز كه نماند ناگفته البته
.ميكنند خيريه امور صرف را مراسم اينگونه هزينههاي
اين انجام مورد در روانشناس ، و دانشگاه مدرس ضابطي ، حسن
علت به متاسفانه:ميگويد سنگين هزينههاي با مراسم گونه
اين برگزاري مخارج هماكنون زندگي هزينههاي رفتن بالا
كه شاهديم متاسفانه و است شده سنگين بسيار مراسم گونه
جنبه خود وجودي ماهيت عليرغم مراسم گونه اين گاهي
هزينهها موارد گونه اين در صدالبته و گرفته تشريفاتي
ازدواج مخارج با مقايسه در حتي كه نحوي به ميشود كمرشكن
از و افتاده پيش عزاداري مراسم هزينههاي عروسي و
.ميگيرند سبقت ازدواج مراسم هزينههاي
در ريشه مراسم اين از بخشي است معتقد دانشگاه مدرس اين
و داشته ايرانيان ما مذهبي و ملي سنن و آداب و فرهنگ
كه هنگامي تا اغلب افراد كلي طور به:ميكند اضافه
را يكديگر قدر كمتر ميبرند سر به هم كنار در و زندهاند
سعي ميدهند دست از را فرد كه زماني رو اين از ميدانند
در رفته دست از گذشته و زمان آن جبران براي ميكنند
لحاظ از شايد اين و كنند خشنود و راضي را خود حقيقت
اين بر سعي برخي رو اين از شود محسوب نياز يك رواني
شايسته و درخور و آبرومندانه مراسمي برپايي با تا دارند
را باور اين بايد كه درحالي كنند مافات جبران حقيقت در
زندهاند كه زماني تا را افراد قدر كه دهيم پرورش خود در
براي بيشتر و كنيم چشمپوشي زندهها از كه اين نه بدانيم
جامعهشناسان اعتقاد به.كنيم هزينه افراد رفتن دست از
فرهنگي نيمه هنجارهاي تا ميكند تلاش كنوني جامعه در فرد
.گيرد فرا دارد ، تعلق بدانها كه را گروههايي
در جامعهشناس و دانشگاه استاد فرجاد ، حسين محمد دكتر
و ارزشها كنوني جوامع در كه است معتقد اينباره
در را آنها افراد كه دارند وجود مشتركي و معين هنجارهاي
به توجه با و ميكنند ترسيم مختلف صور به خود ذهن
آنها به نسبت متفاوتي برداشتهاي خود فرهنگي خصوصيات
.ميكنند پيدا
عنوان به نيز سوگواري و عزاداري مراسم برپايي حقيقت در
بسياري براي هنوز آن اصلي ماهيت شايد اجتماعي فرهنگ يك
اين در تشريفات متاسفانه رو اين از نيست مشخص مردم از
.ميكنند پيريزي را مراسم گونه
گروههاي توسط اجتماعي فرهنگ:ميافزايد ادامه در وي
فرد و ميشود منتقل ديگر نسل به نسلي از اجتماعي مختلف
و گرفته فرا است متعلق بدان كه را گروهي عقايد و مفاهيم
.ميكند پيريزي آن براساس را خود زندگي
برپايي و عزاداري ما اگر پس:ميگويد جامعهشناس اين
به اجتماعي فرهنگ و هنجار يك عنوان به را سوگواري مراسم
بگيريم نظر در آنان آمرزش و درگذشتگان از حمايت معناي
.بگيرد خود به تشريفاتي رنگ مراسم گونه اين نبايد
هنجارها به كه است جامعه كيفيت اين:ميگويد فرجاد دكتر
دليل به بنابراين.ميدهد شكل اجتماعي فرهنگهاي و
مردم در رفتارهايي اجتماعي نظامهاي وكاركردهاي قوانين
و است غلط برخي و درست آنها از بعضي كه ميآيد وجود به
.واميدارد اخلاقي رسوم از پيروي به را آنها
كه 70 درحالي:ميكند تصريح پايان در دانشگاه استاد اين
است بهتر دارند ، قرار فقر خط زير ما جامعه افراد از درصد
حمايت و كمك براي متوفيان آمرزش براي هزينهها اينگونه
.شود صرف جامعه نيازمند و مستمند افراد از
و سياه نوارهاي با گل سفيد و بزرگ تاجهاي هنوز
آخرين روانه تسليت ، جملههاي گداز و سوز پر برگههاي
براي و كند خوش جا قبري سنگ روي تا ميشود شهر نقطه
.شود پرپر آنان توسط بازماندگان آرامش
توماني ، ميليون چهار قبرهاي توماني ، هزار گلهاي 200 تاج
توماني ميليون ده مراسم توماني ، چهارصدهزار قبرهاي سنگ
گرفتن آرامش و رفتن اين براي و است رفته كه كسي براي
.است آموزش طلب و خير دعاي نيازمند
بهداشت
هپاتيت از پيشگيري وقت چه و چگونه
بيماريها ، درمان در حاصله پيشرفتهاي تمام وجود با
درمان از مهمتر پيشگيري امر همچنان كه معتقدند كارشناسان
بودجههاي و تحقيقات از عمدهاي حجم علت همين بهاست
پيشگيري مناسب روشهاي يافتن صرف پزشكي رشتههاي در علمي
جمله از عفوني بيماريهاي در.است مختلف بيماريهاي از
.كرد تقسيم عمده بخش دو به ميتوان را پيشگيري هپاتيت
و اصول رعايت از است عبارت كه بهداشتي پيشگيريهاي
عامل مواجهه كه ترتيبي به سطوح همه در بهداشتي موازين
از پس دستها شستن مثل برسد ، حداقل به فرد با بيماريزا
نقش هپاتيت از پيشگيري در كه دستشويي از استفاده
تيغ از مشترك استفاده از پرهيز يا دارد ، بهسزايي
هپاتيتهاي سرايت از جلوگيري براي سرنگ يا و ريشتراشي
فقط و است ارزانتر و سادهتر پيشگيري نوع اينمختلف
.دارد مردم عامه توجه و آموزش به احتياج
از بيماريزا عامل با غيرواكسينه فرد مواجهه صورت در
آن در كه ميشود استفاده غيرفعال روش نام به ديگري روش
به (ايمونوگلوبين) سرم نام به شده ساخته قبل از پادتن
كوتاه بسيار پادتنها نوع اين عمر چون ميشود ، تزريق فرد
وجود باشود تزريق هم واكسن آن همراه بايد است
تعدادي هپاتيت ، ويروسي ضد درمان در شده حاصل پيشرفتهاي
.ميدهند مداوم و مناسب پاسخ درمان به بيماران از
بيماري ، زياد خطرات و بالا شيوع به توجه با مسئله اين
اين از پيشگيري در موثر راه يك عنوان به را واكسيناسيون
.است كرده مطرح بيماري
كارايي و است بيخطر بسيار حاضر حال در موجود واكسنهاي
درصد از 90 بيش در يعني دارند ، درصد از 90 بيش
تحقيقات.ميكند ايجاد را مناسب ايمني دريافتكنندگان
عده مجموع ، در كه ميدهد نشان ما كشور در شده انجام
را هپاتيت به قبلي ابتلاي شواهد مردم ، از زيادي نسبتا
مصون خود به خود آنان از بسياري بنابراين ميدهند ، نشان
.نيست عام واكسيناسيون به احتياجي و هستند
ملاحظات به توجه با ما كشور در هپاتيت عليه واكسيناسيون
گروههاي و (بعد به سال 1371 از) نوزادان تمام در آماري
و پرستاران دندانپزشكان ، پزشكان ، مثل خطر معرض در
تزريقي معتادان دياليزي ، بيماران بيمارستانها ، كارگران
.ميگيرد انجام سالمندان خانه كاركنان و
انتقال مشترك راههاي به توجه با ميشود توصيه اخيرا
C هپاتيت عليه هپاتيت به آلوده افراد و مختلف هپاتيتهاي
.شوند واكسينه هم
فعلي ، يا قبلي ابتلاي نظر از بررسي حامله مادران مورد در
تمام بارداري مراقبت كارت در و ميشود توصيه بارداري طي
.دارد وجود باردار زنان
محل سوزش هپاتيت ، واكسن تزريق جانبي عارضه شايعترين
تب ميشود ، ديده درصدموارد از 25 كمتر در كه است تزريق
كه هستند ديگري عوارض از عضلات و مفاصل درد سردرد ، خفيف ،
هيچ هپاتيت واكسن ميشود ، ديده افراد درصد تا 3 در 1
.رود كار به حاملگي در ميتواند و ندارد جنين براي ضرري
ولي هستند كه كساني هم و نيستند واكسينه كه كساني همه
علاوه آلوده ، فرد با تماس از پس بايد ندارند ، كافي ايمني
نيز (ايمونوگلوبين) هپاتيت عليه اختصاصي سرم واكسن ، بر
.كنند دريافت
هپاتيت به آلودگي احتمال بهداشت ، سطح پيشرفت به توجه با
واكسيناسيون بعد ساليان در است ممكن و است يافته كاهش
حاضر حال در.كند پيدا مورد هم ما كشور در هپاتيت عليه
واكسن از عبارتند كه دارد وجود هپاتيت براي واكسن نوع 3
و شده غيرفعال ويروس حاوي واكسن شده ، ضعيف ويروس حاوي
عليه اخيرا كه است واكسن از خاصي نوع كه صنايع واكسن
.است شده ساخته C و A وB هپاتيتهاي
از بعد درصد محافظتي 100 اثر شده ضعيف ويروس حاوي واكسن
حال در.ميماند پايدار ماه تا 6 كه 3 دارد دوز اولين
غيرفعال ويروس حاوي واكسن شده ، تاييد واكسن تنها حاضر ،
براي تزريق محل در درد جز به خاصي جانبي عارضه است ، شده
به بالغين در شده توصيه دوز.است نشده گزارش واكسن اين
ماه تا 12 فاصله 6 در بعدي ، يادآوري دوز و عضلاني صورت
يادآور دوز تزريق زمان انداختن تاخير به.است آن از بعد
.ندارد پاسخ درميزان تاثيري
خانه يك در نفر دو كه مواردي در تنها تماس ، از بعد
مبتلا فرد يك كه شبانهروزي مراكز در يا ميكنند زندگي
توصيه (ايمونوگلوبين) هپاتيت ، سرم تزريق صورت به شده ،
داشتهاند ، قبلي ابتلاي سابقه كه بالغان مورد در) ميشود ،
غير مدرسههاي يا شغلي تماسهاي در ،(نيست نيازي
تزريق تماس ، از قبل.نيست پيشگيري به نياز شبانهروزي
به هپاتيت كم شيوع با كشورهاي از كه مسافريني براي واكسن
به.است ضروري ميكنند ، مسافرت بالا شيوع با كشورهاي
واكسن تزريق هستند ، كبدي مزمن بيماري به مبتلا كه كساني
هموفيلي بيماران و تزريقي معتادان.است شده توصيه هپاتيت
.شوند واكسينه هپاتيت عليه است بهتر نيز
|