بسته‌اند ايران روي را بازار
جهان 2002
اقتصاد نگاه
بسته‌اند ايران روي را بازار
پاياني بخش _ كشاورزي جهاد وزير با گفت‌وگو
مهدوي اميرحسين _ زرگر عباس
.دارد وجود آثارش هم هنوز استقلال و خودكفايي ايدئولوژي‌هاي كنم فكر *
.كنيم واردات بتوانيم تا باشيم داشته صادرات بايستي ما دارد؟ اشكالي چه مگر
توليد در وقت هر شما.ذخاير فروش در نه و باشيم داشته توليد در صادرات كه بايستي
.داد خواهم را واردات درباره شما پاسخ هم من باشيم داشته صادرات بايد كجا كه گفتيد
!بگوييم نمي‌توانيم*
.داريد بحثي چه من با پس بگوييد نمي‌توانيد اگر
.بسته‌ايد را بازار كه خاطر اين به بگوييم نمي‌توانيم *
باشد شده‌اي تثبيت معادله كه معادله‌اي هيچ و نهايي عدد هيچ چون شما ببينيد
را بازارش بتوانيم كه آنجاست در كجاست؟ در مزيت نمي‌گوييد كلمه يك در لذا نداريد ،
علماي همان و دنيا همان ولي.دارم مزيت من بله.باغات در كه مي‌فرماييد.كنيم حفظ
.بسته‌اند من محصولات روي به را كشورهاشان در هستند جا همان مال كه اقتصاد
.است ديگري چيز علت‌اش اين البته *
كه ندارم كاري من كه بگويم كشاورزم به نمي‌توانم من ببينيدهست كه چيزي هر علتش
روي كرده توليد سيب مي‌بينيد بالاخره.است مزيت تو توليد.مي‌كني توليد چيزي چه تو
نسبت باغات در كه دارم قبول هم من.بلههمينطور كرده توليد مركبات.مانده دستش
چرا؟ اما.داريم مزيت زراعت به
يارانه دولت كه است جايي تنها.نداده آنها به يارانه اصلا دولت اينكه خاطر به *
.نداده
و دارند اقليم تنوع نه پيشرفته كشورهاي.دارند آفتاب دارند ، اقليم تنوع چون خير ،
را محصول همين عين است نرفته نكرده ، بي‌ربط دخالت‌هاي بازار در هم دولتآفتاب نه
توليد درصد تا 20 هستيم100 دنيا اول توليدكننده خرما در.كند وارد صفر تعرفه با
مانده دستمان روي توليد امروز كشمش در كنيم؟ خرما توليد.نمي‌شود صادر بيشتر هم
.مروجم من.هستم كشاورز مشاور عنوان به بالاخره من.داريم مزيت كه حالي در.است
را دفتر اين بايد.دفتر بيايم نبايد فردا ديگر بگيرد من از را نقشم كار اين اگر
مي‌گويد من به مي‌ايستد در دم مي‌آيد كشاورز اين دفتر ، بيايم است قرار اگر.ببندم
جمع‌بندي اين به نهايت در بكار؟ سيب بكار؟ كشمش بگويم.بكارم چيزي چه من بگو كه
نيست مي‌گوييد شما كه دم‌پينگي به توجه با و سرشار يارانه‌هاي به توجه با رسيديم ،
واردش مي‌خواهم را ديگر فايل يك من تازه پذيرد ، صورت حمايت بايد هست مي‌گويم من و
با.نيست اينها من نظر به اصلا اقتصاد كند ، پيدا تعريف آنجا اقتصاد تا شوم
سطح در و نيستند واقعي قيمت‌هاي ما نظر از كه قيمتهاييدارد وجود كه قيمت‌هايي
روي امروز كه كشمش.باغباني در آمديم.خب.نيست رقابت قابل دارد ، وجود جهاني بازار
بقيه.مانده دست روي برديد نام آن از بار چند شما كه پرتقالي مانده ، دستمان
به من نماينده بگويم؟ چه او به خب ، خيلي.همينطور هم سيب ماست ، دست روي هم محصولات
من.مي‌آورد برايت و مي‌كارد دارد ارزان تايلندي نكار ، برنج تو كه بگويد شاليكار
.بكارد چه بگويم كشاورز به
.بكاريد سيبزميني برويد نكاريد برنج گفتند آخر روزهاي كشاورزي پيشين وزير *
.مي‌كنيد توليد و داريد دست روي سيبزميني مصرف‌تان از بيش شما الان
.كنند صادر *
.ندارند بازار
بپردازد بايد دولت را اين.بپردازد بايد كسي چه را اين هزينه كه است اين سوال *
خود مي‌زنيد ، مثال شما كه جاهايي تمام.مي‌كنند را كار اين دنيا تمام كه همان‌طور
آن و مي‌خرد را شكر دلار توليدكننده 500 از مي‌آيد و مي‌گذارد بودجه فرانسه ، دولت
.مي‌فروشد دلار فرضا 200 را
توليدكننده به مي‌رود نصفش.مي‌گيرد برابر دو مردم از مي‌آيد فرانسه شكر ، مورد در
.شما ذهنيت برخلافخزانهاش به مي‌رود هم نصفش و
و دولت خود واردكننده.نيست آزاد بازارش الان برنج.گرفتيم مردم از ما اينجا نه ، *
.است بازرگاني وزارت
دست از كه را دولت‌اش شده پشتيباني قيمت برابر دو بالاي فرانسه ، در مصرف‌كننده
بازار.مي‌دهد دلار دارد11700 را دلار مي‌كند 500 پرداخت مي‌خرد ، توليدكننده‌اش
.بگيريد نظر در الگو عنوان به را اين موافقيد اگر.است دلار هم 200 جهاني‌اش
روي كه ديگري محصولات يا و برنج و گندم براي شما.كنيم مطرح ديگر جور را بحث اين *
شود ، بسته بازارها ديگر سال چند تا مي‌خواهيد بكنيد؟ مي‌خواهيد فكري چه مانده ، دست
واردات دوباره ديگر جور يك دولت.نيست ما نفع به قيمت‌ها كه دربيايد كشاورزان صداي
مي‌خواهد پروسه اين ديگر سال چند تا.بيايد بالا قيمت‌ها بگذارد و كند كم را برنج
توليد تن ميليون به 2 نزديك مي‌رود بالا توليدش هزينه مرتب برنج.كند پيدا ادامه
.بكنيم برنج براي فكري يك بايد.كنيم صادر نمي‌توانيم بيشتر تن هزار داريم ، 3 برنج
.كنيد عملي را فكر اين مي‌خواهيد طور چه شما
.نفهميدم من چي؟ كه
داريد؟ نگه زنده را برنج كاشت مي‌خواهيد قيمت بردن بالا با ابد تا يعني*
اقتصاد ستاد بايد شايد كه مي‌كنيد سوال من از را اقتصادي كلان بحث يك داريد شما
از بيشتر رفته بالا قيمت‌اش كه برنج آيا باشند جوابگو اقتصادي سياستگذاران و دولت
هزينه چراميرود بالا مملكت در كه است توليد هزينه اين رفته؟ بالا تورم نرخ
سوال اين ندارد اشكال مي‌رود بالا برنج با ارتباط در فقط اگر مي‌رود؟ بالا توليد
هزينه‌هاي اگر مي‌رود ، بالا شما اقتصادي هزينه‌هاي اگر ولي بپرسيد من از را
بايد.ندارد اعراب از محلي ديگر سوال اين مي‌رود بالا دارد شما اقتصادي فعاليت‌هاي
.برگرديد اقتصاد ساختار به
كشاورز دستمزد.است مي‌كنيد استخدام كه كشاورزي و شاليكار برنج ، در عمده‌ترين‌اش *
.است
دو تورم‌تان است ، درصد مشاركت 17 اوراق در روز ، به سود نرخ كه وقتي.نيست اين نه
دلار نرخ طرف آن از.است افزايش حال در دائما عمومي‌تان هزينه‌هاي يعني است ، رقمي
.كنيد قطع كلا بايد را خارج با مقايسه‌اي سيستم اين پس مي‌داريد نگه ثابت هم را
دهه در)است افزايش حال در سال هر تركيه داخل عمومي هزينه‌هاي مثال عنوان به
داخل در كه هركس طور همين لذا.است سيال هم ملي پول ارزش برابري نرخ ولي (گذشته
درصد عمومي 30 تورم اگر چون.است پيشروتر كرد ، عمل اقتصادي‌تر توليد گردونه اين
چون.است جلو درصد يعني 10 كرد ، پيدا افزايش درصد شده‌اش 20 تمام قيمت اين بود ،
كلي سوال‌هاي شما ولياست پيشروتر پس كرد پيدا افزايش درصد هم 30 برابري‌اش نرخ
.بسته‌ايد كلا را مقايسه‌تان مبناي و بكنيد نمي‌توانيد بخش در را مملكت
و آب و برق بنزين ، تاكسي ، حقوق ، خدمات ، با ارتباط در عمومي هزينه‌هاي حالا بعد
داشته انتظار نمي‌توانيد مي‌كند ، پيدا افزايش دارد روز به روز...و آلات ماشين
وقتي يك اگر.هست عمومي هزينه‌هاي همه بنابراين پس.رفته بالا چرا اين كه باشيد
پيش سال ده ببينيد برگرديد نمي‌كند ، يا مي‌كند عمل اقتصادي اين ببينيد مي‌خواهيد
بخريد ، تراكتور يك مي‌توانستيد داشتيد كه قيمتي همين به شما كه گندم كيلو چند با
كيلو چند با باز داديد افزايش مي‌كنيد فكر و داديد افزايش همه اين را گندم امسال
مي‌توانيد.نيست من ذهن در ارقام و اعداد امروز.بخريد تراكتور يك مي‌توانيد
به بدهيد تراكتور يك خريد براي بايد كه گندمي ميزان امروز.كنيد قياس و بگيريد
پس.بخريد تراكتور يك تا مي‌داديد پيش سال ده كه است گندمي ميزان از بيشتر مراتب
توليد.عمومي هزينه‌هاي تا بوده كمتر باز گندم ، همين بخش اين هزينه‌هاي است پيدا
.بسته‌ايد چون چرا؟.بكنيد نمي‌توانيد اصلا هم مقايسه‌اش كشور داخل در را تراكتور
اين‌قدر دلار مي‌خواهيم مي‌گوييد مي‌بنديد طور آن كه وقتي كنيد ، بازش تركيه مثل يا
نمي‌توانيد لذا باشد ، درصد اينكه 10 ولو باشد ، درصد تورم 20 اينكه ولو باشد ،
سودي بالاترين الان.كنيد كپي عينا اينجا مي‌كند ، عمل ديگر جاهاي كه سيستم‌هايي
.است درصد است ، 5/2 دنيا در كه
كشاورزي وزرات كه است سالي ده برنج بخش در.كشاورزي بخش خود مورد در مثال يك *
شمال ، اراضي در مالكيت متوسط الان.است شمال در كشاورزي اراضي تجميع طرح دنبال
است ، طرف اين متر مثلا 300ندارد مشخصي چارچوب هم اراضي اين.است هكتار حدود 1/1
عمده‌شان مشكل داده نشان تحقيقات كه طور آن.است بالاتر متر طرف ، 500 آن متر 400
و تيلر از كنند ، استفاده كارگر غير از برنج برداشت براي نمي‌توانند كه است اين
.كنند استفاده مي‌توانند كم خيلي ادوات ساير
براي را هزينه‌هايي دولت‌ها كه باشد يادتان را اين شد ، رها بخش آن در بحث يك
نگاه باز تاجر.مي‌شود آشكار تجار و دولت فرق اينجا كه مي‌پردازند شغل ايجاد
در غيره و بدهد تعرفه و بياورد را كالايي يك بدهد ، بايد را رقمي و عدد مي‌كند
ايجاد را سازوكارها اين مي‌آيد چرا دولت.ندارد كاري كه آن توليد ، با مقايسه
.نيست آرماني بحث اصلا.بكند داخلي توليد از حمايت قدر اين مي‌كند سعي چرا.مي‌كند
يك.كند كاري يك بايد جامعهاشاست جامعه‌اش و نظام ادارهاست حكومتش اداره بحث
به دولت كتاب و حساب در هزينه اين پرداخت.دارد هزينه يك اين و باشد داشته توليدي
يواش يواش الان بحث‌ها از خيلي در اما.نمي‌آيد حساب به تجارت در مي‌آيد ، حساب
.بود اينها و بازرگاني.نداشت ما به ربطي ديگر بحث‌هاي دنبالش ، مي‌رويم الحمدالله
.چيست كه نشده مطرح برايتان درست مشكل كردم احساس من برنج با ارتباط در مي‌شود عرض
خدمتتان در بازماند مطلبي اگر بعد.مي‌گويم را برنامه بعد بكنم مشكل طرح الان من
- باشد 2 اقتصادي اينكه جاي به است معيشتي توليدمان ما - شمال1 در متاسفانه.هستم
نكته‌اي مسايل ، و اراضي بودن خرد آن از جداي هم ابتدايي.است ابتدايي فوق‌العاده
اراضي در آبياري سيستم اصلا شما كه است اين مي‌دهد نشان را خودش آنجا خيلي كه
و است نفر يك به متعلق كرت هر كه نامنظم كرتهاينداريد مجرا و معبر.نداريد شمال
در آنجا شما.است ديگري كس به متعلق كه بعدي كرت به حدفاصلي هيچ بدون كرت‌ها اين
نه بگيرد دستي بالا كرت از بايد را آب دستي پايين كنيد كشت مي‌خواهيد كه وقتي كشت
آب يعني.مي‌گرفت بالا كرت از ما دستي پايين بهره‌برداري‌هاي عمده.كانال از
كم آب اگر حالا پاييني ، كرت در مي‌ريزد شد كه پر بالايي ، كرت در مي‌ريزد مي‌آيد
امروز همين بايد هم آن كنند ، شله‌زني مي‌خواهند امروز اگر باشد ، زياد اگر باشد ،
امروز اين اگر نيست آبي بكند ، را كار اين فردا بخواهد اگر چون.كند شله‌زني
محصول پر برنج امروز خواست اين اگر.كند نشاكاري بايد فردا هم او كرد ، نشاكاري
بكارند ، رقم يك دو هر بايد اينها ;است غيرممكن بكارد ، بومي برنج خواست او بكارد ،
برنج ، 15 گونه اين يا پرمحصول برنج چون چيست؟ دليل‌اش كنند ، برداشت رقم يك دو هر
كه 15 بكارند را رقمي بايد اينها ارديبهشت ، يكي 25 آن و شود نشا بايد ارديبهشت
كه هم طور همان و كوچك هم واحدها تلفيقي ، ريخته بهم سيستم يك يعنيباشد ارديبهشت
بوده طرحي خب.ندارند را اراضي اين به ورود امكان اصلا ماشين‌آلات كرديد ، اشاره
كند ، عرضه را محصولات مي‌خواهد حتي.كنند معبر داراي چيزي هر از قبل را اينها كه
.برسانند جايي يك به تا دهند عبور يكديگر كرت‌هاي توي از بايد را چيده محصول اين
كند ، خارج را محصول اين بتواند كه وسيله‌اي يك با و معبر يك به رساندن امكان اصلا
بعد كه ماندابهايي خاطر به و دارد كه وضعيتي خاطر به مهمتر همه از.نيست امكانش
شمال در بارش ماه مهر و شهريور عمدتا كه است باران بارش فصل و برنج برداشت از
حالا جاها ، خيلينيست هم دوم كشت امكان مي‌شود ايجاد كه ماندابهايي داريم ، زياد
.كشت سه شايد و باشيم داشته سال در را كشت دو بايد حداقل ما شمال اراضي بحث از جداي
يك طرح كه شده باعث اينها همه.است شمال 3/1 اراضي در كشت‌مان ضريب الان ما منتهي
معبري بيايد كند ، كار چه كه بيايد مشكلات همه از رفت برون و نجات براي پارچه‌سازي
كرت به وابسته بدون دادن آب براي كند ايجاد مجرايي عبورومرور ، براي كند ايجاد
زهكشي ندهد ، يا بدهد آب را باغش امروز بتواند كسي يك مستقلا پاييني ، و بالايي
هم ماشين‌آلات كه كند يكپارچه و كند تسطيح هم بعد ماندابها ، تخليه براي كند اجرا
رفته دولت هم جايي هر.است هم خوبي خيلي طرح كه بوده اين طرح اين.بروند داخلش
بگويد مردم به باشد رفته دولت كه نداريم جايي ما كردند ، استقبال مردم مردم ، سراغ
.است بوده پول نرود پيش خوب طرح اين شده باعث كه آنچه.بكنم را كار اين مي‌خواهم من
خاطر به ما مازندراني و گيلاني شاليكار و زارع و كشاورز متاسفانه چون.پول نبود
درآمدش و شده خرد روزبه‌روز اراضي‌اش بوده ، معيشتي كاملا توليدش و كشاورزي اينكه
براي منابعي خودش.مي‌برد سر به تنگنا در مالي بضاعت نظر از شده ، محدود
برنامه در.كند كمك بايد دولت.ندارد تجهيزات و تاسيسات اين ايجاد و سرمايه‌گذاري
بانك‌ها را بخشي بياورد ، آورده عنوان به دولت را منابع از بخشي كه بوده اين
محدودكننده عامل عمده.شود بدهكار بانك به زارع و.دهند قرار اختيار در و بياورند
منابع دولت هرچه.مي‌برده بايد دولت كه بوده منابعي كار اين توسعه با ارتباط در
ميليارد كه 2 وقتي حالا مي‌داده ، تومان ميليارد مثلا 2 دولت.رفته پيش كار برده
مي‌كشد؟ 100 طول سال چند.هكتار هزار و 4 مي‌شود؟ 2 ، 3 چقدر سالي برمي‌داري تومان
منابع.است نخورده شكست نه.است خورده شكست مي‌كنيم فكر ما وقت آن.مي‌كشد طول سال
يك.است خوبي طرح وگرنه.است شده كم كار آنجا رفته كم.است بوده محدود دولت
و كردند مطالعه ژاپني‌ها كه است هراز سايتاست هكتار هزار حدود 85 كه سايت‌اش
كمك مقدار يك امسال البته.است منابع اين گير هم آن شده ، تكميل هم مطالعاتشان
.كردند
با بگويد بردارد را واردات انحصار اين بيايد دولت مثلا من پيش‌فرض آن با مثلا *
روي برنج‌مان ما كه مي‌كنند شلوغ كمي شمال كشاورزان شود ، وارد برنج صددرصد تعرفه
كند قبول مي‌تواند راحت‌تر مي‌كنم فكر خيلي مجلس آنجا.كنيم كار چه مانده ، دستمان
بودجه اين كه دليلي يك مي‌كنم فكر من.اراضي تجميع براي دهد اختصاص بودجه بيايد كه
جلو حاضر حال در.ديده‌اند مهمتر را مملكت امور بقيه كه است اين شده پرداخت كمتري
كنند شلوغ مي‌خواهند كشاورزان فوقش.بازار بستن مثلا.مي‌گيرند را بحران شدن باز
خودتان كه هم تضميني قيمت و مي‌آورند بالاتر مقدار يك را تضميني قيمت مي‌كنند كاري
كشاورز از مثلا بازاري‌ها ، خود كه است بازار مبناي فقط.نمي‌فروشد كسي مي‌دانيد
اختلاف كيلو هر در تومان سال 300 يك برنج مي‌بيند جا اين مي‌آيد مي‌خرند ، را برنج
.مي‌شود حل جوري اين بحران باشد شلوغ يكسال وقتي ولي سال هر نمي‌گويم حالا.است
مي‌كندحالا پرداخت دارد كننده مصرف را بحران اين هزينه گفتم اول كه بحثي يعني
هكتار هزار و 300 ميليون حدود 2 الان.است گندم بحث.مي‌گذاريم كنار را برنج بحث
مي‌شود؟ چقدر ديمي با داريم آبي گندم كشت ما مي‌كنم فكر
...است بيشتر پرآبي سال‌هاي.مي‌كند فرق.است هكتار ميليون 3- حدود 4 ديم
هكتار ميليون سالانه 5/1 كنيم آيش‌بندي اگر ما مي‌گويند مي‌كنند بحث خيلي‌ها *
بود بحثي اين حالا.دهيم اختصاص گندم كشت به نمي‌توانيم را آبي‌مان اراضي از بيشتر
اينكه جاي به و دارد وجود جهاني سطح در كه سياسي فشارهاي خاطر به مي‌گفتند كه
ضعف مي‌آييم ما باشد ، داشته ديگر كشورهاي مستحكمي‌با روابط كشور ديپلماسي دستگاه
آن5/1 براي اضافي هكتار هزار آن 800مي‌گذاريم كشاورز روي را ديپلماسي نظام
.بكار گندم مي‌گوييم كشاورز به مي‌آييم را هكتار ميليون
بايد هم زميني اگر.نيستم هم اين دنبال.بكار گندم زور به كه نگفتم كسي به من نه ،
عمده‌اي بخش مي‌دهيم توسعه داريم كه هم كلزا.باشد آيش مي‌كنم توصيه من باشد آيش
توسعه داريم گندم در را ، گندم زمين مي‌كند بارور كه همين خاطر به كلزا توسعه از
يعني.مي‌دهيم توسعه را كلزا داريم ما شما برداشت خلاف جهت در حتي.مي‌دهيم
مقدار يك زمين هم هستيم معتقد اينكه خاطر به.شود كاشته كلزا گندم به‌جاي مي‌گوييم
توليد كلزا ريشه كه ازتي خاطر به دارد بعدش سال براي توليد افزايش درصد 20- 30
مورد در بحثي چنين ماكند استفاده آن از مي‌تواند بعد سال گندم ريشه بعد و مي‌كند
كم سطح‌مان واحد در گندم توليد كه است اين است كه بحثي گندم مورد در.نداريم گندم
داريد شما كه هم زمين‌هايي آن داده ، اختصاص را زمين داده ، اختصاص را آب يعني.است
و بهاره آب عمدتا اينها چون چرا؟.بكاريم گندم كه هستيم ناچار مي‌كاريد ، گندم
مقتضيات و تاريخي و سنتي صورت به.بكاريم جاليز و صيفي كه نمي‌توانيم.است زمستانه
گندم توليد داريم ، گندم توليد در كه مشكلي ما منتهيميكاريم گندم اقليمي
.داد افزايش كه مي‌شود و دارد كار جاي كه صورتي در.است تن حوش 3 و حول متاسفانه
همين با ارتباط در بيشتر مي‌كنيم كار روي‌اش ما كه هم گندم توليد افزايش طرح
...به به‌زراعي ، و مهندسي عمليات
طرح" نام به بود طرحي كه بود دهه 60 اواخر مي‌كنم فكر كه دارد فرق قديمي طرح با *
."گندم محوري
.شايد.نمي‌دانم آنجا را ارقام و اعداد البته من.شايد.باشد داشته فرق نبايد خيلي
ما.نيستيم سطح توسعه دنبال خيلي ما بودند پرداخته هم سطح توسعه به آنها مثلا
در متوسط سال‌هاي در ديمي ميليون و 3 آبي هكتار هزار 200- و 300 ميليون همين 2
عمليات بتوانيم اگر مي‌كنم فكر است ، بارش به متكي كه داريم را بارش با ارتباط
كلا پرآبي سال‌هاي در.است حل گندم مشكل از عمده‌اي بخش بدهيم ، انجام را به‌زراعي
.است حل گندم مشكل
مثلا كه مي‌شود اعلام رقم‌اش سال هر چون.كنيم توليد گندم مي‌توانيم چقدر ما *
برداشت جور يك عمومي افكار.كرديم وارد گندم تن ميليون تن ، 6 ميليون پارسال 5
.سياسي مقامات بعضي هم موقع‌ها بعضي مي‌كند ،
عملياتي همين اگر يعني.ندارد واردات به نياز بدهد ، دولت را گندم هزينه‌هاي اگر
شده ، اصلاح بذور معرفي و دادن و است به‌زراعي به كردم‌مربوط اشاره كه را
و كود و دهيم قرار كشاورز اختيار در معقول و منطقي قيمت به بتوانيم را ماشين‌آلات
.دهيم قرار اختيارش در موقع به را سم
كشيد؟ بايد انتظار چقدر مي‌كشد ، طول سال چند *
.است ساله ده دوره يك ما طرح دوره.مي‌كنيم تهيه را طرحمان داريم ما
.باشد صرف به توليد كه نمي‌كنيد دفاع قيمت آزادسازي از چرا شما خب *
چه؟ آزادسازي
.كشور داخل در گندم قيمت مثلا *
بشود؟ چه كه
.برداريد را تضميني قيمت.كاشت بشود صرفه به كه *
.مي‌شود چه برداريد خب
.بخريد را گندم مثلا جهاني قيمت به برداريد را تضميني قيمت *
.است همين امروز گندم جهاني قيمت.هست كه است همين جهاني قيمت
هوشمندزاده پيمان:عكس
جهان 2002
نصير رضايي غلامرضا
ترور اقتصادي پيامدهاي
سبب را جدي صدمات كشور مرزهاي داخل در مي‌توانند دشمنانش كه است شده متوجه آمريكا
حداقل او:است دشوارتر حسين صدام با مقابله از تروريست‌ها با رويارويي شوند ،
را آنها مي‌توان كه دارد دارايي‌هاي يا كرد حمله آن به مي‌توان كه دارد سرزميني
رشد و است ركود دچار ژاپناست بدتر نيز جهان اقتصادي اوضاع ضمن در.ساخت نابود
ايالات از خارج جهان اقتصادي اوضاع سال 1990 در كه حالي در است ، كند بسيار اروپا
.بود خوب متحده
كاهش را بهره نرخ‌هاي جهان سراسر پولي مقامات ديگر و آمريكا مركزي بانك پاسخ در
است ممكن بودجه‌اي سياست زمينه در اين وجود با.است درستي كار البته كه مي‌دهند ،
خودكار تثبيت‌كننده عوامل اصطلاحا به كه است اين اصلي مسئلهشود انجام اشتباهاتي
و مالياتي درآمدهاي مي‌شود ، كند اقتصادي رشد وقتي).بكنند را خود كار دهيم اجازه
در يا داده كاهش را بودجه مازاد خودكار طور به و مي‌يابد كاهش اجتماعي هزينه‌هاي
اتفاق اين بگذاريم كه است اين درست كار (.مي‌افزايد آن بر بودجه كسري وجود صورت
در كه باشد احتياطي بودجه درست ظاهر به قوانين نقض منزله به اگر حتي بيفتد ،
.است شده مد بريتانيا
در افراط همه اين با.بود خواهد اشتباه عملي خودكار تثبيت‌كننده‌هاي كردن خنثي
انجام ماليات‌ها كاهش و جديد هزينه‌اي برنامه‌هاي با آمريكا كه طور آن آنها ، اعمال
بود ، خواهد اندك بسيار مدت كوتاه در آن تاثير صورت هر درنميشود توصيه نيز مي‌دهد
پايين صورت در ماليات‌ها كاهش و مي‌برد زيادي زمان هزينه‌ها افتادن جريان به زيرا
در) است جانبي امري يا مدت بلند در.نمي‌شود هزينه صرف افزايش باعث اعتماد ، بودن
ذخاير آمريكا.(اعتماد بهبود صورت در) اضافي امري يا (اعتماد ماندن باقي ضعيف صورت
داشت ، نخواهد ضرري هيچ آن كردن خرج آنكه با و دارد اختيار در كردن خرج براي زيادي
با برخورد در.داشت نخواهد هم چنداني فايده باشد ، موقتي اقدامات اگر بخصوص
دارايي و اقتصاد وزارتخانه‌هاي در نه مقدم خط تروريسم ، عليه جنگ اقتصادي پيامدهاي
.دارد قرار عمومي اعتماد در بلكه
:پي‌نوشت
از يكي در اكونوميست هفته‌نامه و است افتاده اتفاق اين اكنون هم كه است گفتني *
بودن حيرت‌انگيز از رسيد ، چاپ به همشهري از صفحه همين در آن ترجمه خود مقالات
(م).بود گفته سخن آمريكا در اقتصادي رونق بازگشت
اقتصاد نگاه
ايران كشاورزي واقعي دردسرهاي
جنان‌صفت محمدصادق
يك با كه حالي در انقلاب موقت دولت كشاورزي وزير ايزدي ، علي‌محمد بهار 1358 ، در
او مي‌نوشتند فرصتي هر در كه مي‌كرد نگاه را مختلف روزنامه‌هاي نوشته‌هاي چشم
چند ديگر چشم با است ، آمريكا از "كارت گرين دارنده" و "بزرگ زمين‌داران" نمايندگان
اين.داشت نظر زير بود ، آن در سابق كمودور هتل ساختمان كه را پايين‌تر خيابان
نام‌هاي) طالقاني آيت‌الله و عصر ولي خيابان‌هاي تقاطع در واقع طبقه ساختمان 14
از گروهي ستاد محل به تا داد شكل تغيير ممكن زمان كمترين در (خيابان دو اين امروز
.شود تبديل جوان انقلابيون
را شهرنشينان تا بودند شده جمع دورهم "سازندگي جهاد" نهاد در جوان انقلابيون اين
نظر تحت انقلابي ، نهاد اين مركزي شوراي اما.كنند تشويق روستاييان به دادن ياري به
شدند موفق نكردني باور شتابي با انقلاب رهبر روز آن نماينده ناطق‌نوري علي‌اكبر
.كنند ايجاد استان مراكز و شهرها روستاها ، در كشور ، نقاط دورترين در را خود سازمان
را جاده‌ها مي‌كشيدند ، برق روستاها به كه نهاد اين درخواستي اعتبارات و بودجه رشد
سرسام‌آوري ارقام مي‌بردند روستاها به سالم آشاميدني آب و مي‌كردند آسفالت و مرمت
مقاومت‌ها رغم به.شود رسيدگي و ثبت جايي در آن كتاب و حساب كه بود لازم و بود شده
وزير _ زنگنه بيژن.شد وزارتخانه به تبديل در 1362 انقلابي نهاد اين مخالفت‌ها ، و
ايزدي علي‌محمد ديگر سوي از.شد انتخاب وزارت براي مركزي شوراي سوي از _ نفت فعلي
را كشاورزي وزارت بازرگان ، وزيران ساير همراه به و نياورده تاب نيز موقت دولت وزير
وزارت در بعدي ترتيبوزيران به سلامتي محمد و شيباني عباس دكتر.بود كرده رها
عنوان به كه نوري عبدالله موافقت و همراهي به سازندگي جهاد وزارت.شدند كشاورزي
اختيارات و مديريت شد موفق سال مدت 5 در بود گرفته را نوري ناطق جاي امام نماينده
منابع و جنگل‌ها" ،"دامپروري" زيربخش‌هاي به مربوطه شركت‌هاي اعتبارات و سازمان‌ها
از پسآورد دست به را هستند "كشاورزي بخش" پايه از 4 پايه كه 3 "شيلات" و "طبيعي
بخش در دوگانه مديريت سازندگي ، دوره آغاز با و ايران و عراق ساله جنگ 8 پايان
ويژه به مديريت از شيوه اين كه داشت وجود بحث اين هماره اما داشت ، ادامه كشاورزي
اين اماميكند دشوار را برنامه‌ريزي و است آسيبزا "زراعت" از "دامپروري" جدايي
به نيز كلانتري عيسي و فروزش بعدي وزيران.داشت ادامه كشاورزي بخش مديريت در وضعيت
سازندگي ، جهاد وزارت به سعيدي‌كيا آمدندادند ادامه را وضع اين تا 1376 سال مدت 8
و شد كاسته يكديگر عليه نهاد در حملات شدت از اما نكرد ، كم را اختلاف‌ها اگرچه
"كشاورزي بخش" اجرايي مقام بالاترين سازندگي ، جهاد وزارت سابق عضو حجتي محمود اكنون
و تشكيلات است توانسته فقط گذشته ماه چند در جنگ و جبهه سابق چهره ايناست
و مديريت در اما وي ، دهد سامان "كشاورزي جهاد" نوپاي وزارت داخل در را نيروها
و دشواري مهم‌ترين شايد.است مواجه متعددي دشواري‌هاي با كشاورزي بخش سياست‌گذاري
و عمده محصولات "توليد" و "بازرگاني" تقابل مسئله حل دارد ، وزير اين كه تنگنايي
حكومت انقلابي هدف‌هاي هنرمندانه ، طرزي به بايد وي كه معنا اين بهاست استراتژيك
اقتصادي مسائل با را گندم ويژه به و روغن‌نباتي شكر ، برنج ، گندم ، در خودكفايي شامل
ببيند ، جدي آسيب زراعتي زمين‌هاي نه كه كند تلفيق گونه‌اي به محصولات اين توليد در
وارد آسيبي خودكفايي به نه شود ، گرفته كار به بازده كمترين با زراعتي كمياب آب نه
به روز كنند كشت گندم ناچارند كه نيز خرده‌پا دهقانان اينها همه بر علاوه و شود
توليد معناي به خودكفايي مي‌گفت ، كه دليل اين به كلانتري عيسي.نشوند فقيرتر روز
حجتي.بود شده نامحبوبي وزير نيست ، داخل در برنج و شكر و گندم به مملكت نياز همه
ميليون تا 13 حداكثر را گندم توليد ميزان بتواند كشاورزي محوري طرح ارائه با شايد
عنوان به وي.نيست تمام كار هنوز اما برساند ، باران و آسمان مساعدت با سال در تن
"كمياب آب" از بهينه استفاده و خاك قوت از حفاظت كشاورزي بخش اجرايي مقام بالاترين
توليد كشورها ساير در كه ارزاني گندم وسوسه.دهد قرار اولويت در بايد نيز را
تعارض در خودكفايي به انقلابي تعهد با هماره كرد كشور وارد را آن مي‌توان و مي‌شود
عمده محصولات توليد در واقعي دردسر جز به اما كشاورزي ، جهاد وزارت.بود خواهد
جدي چالش‌هاي با نيز ديگر بخش‌هاي زير در دان و علوفه شكر ، برنج ، گندم ، شامل زراعي
روز هر دهه 1340 اوايل در زمين انقلاب از پس ايران زراعي اراضياست مواجه ديگري
گونه‌اي به شرايط و مي‌شوند خرده‌پاتر دهقانان و مي‌شود "پراكنده‌تر" و "خردتر"
خود معيشت آوردن دست به توانايي از ديگر خرده‌پا دهقان ميليون دست‌كم 2 كه است شده
اجرايي مقام بالاترين.است مشكل واقعا نيز زراعي اراضي يكپارچه‌سازي اما ناتوانند
الگوهاي كارگيري به اما كند ، "يكپارچه" را پراكنده و خرد اراضي بايد كشاورزي بخش
نيز فعلي شيوه به زراعي سازمان حفظ و است ارتجاعي عملي پيشين رژيم در شده تجربه
اما مي‌كند؟ چه وزير كه ديد و ماند منتظر بايد.مي‌آيد حساب به غيراقتصادي اقدامي
زير در خودكفايي و خرده‌پا دهقانان و آب و زمين دردسر جز به "كشاورزي جهاد" وزارت
صنعت و دامپروري.است مواجه جدي چالش‌هاي با نيز زيربخش‌ها ساير در زراعت ، بخش
آسيبپذير گروه‌هاي به رسيدگي مبناي بر نه را خود فعاليت‌هاي اكنون نوين ، مرغداري
فعاليت نوع دو اين قدرتمند و بزرگ تشكل‌هاي.است گذاشته بنيان "سود" مبناي بر كه
مواجه "سودآوري" در نوسان با آسيبپذير گروه‌هاي دل خاطر به نيستند حاضر سادگي به
بازار تنظيم و تخم‌مرغ و مرغ و قرمز گوشت واردات ويژه به _ خارجي بازرگاني.شوند
محصول دو اين قيمت دارند ، انتظار مصرف‌كنندگان.است شده طاقت‌فرسا _ محصول دو اين
دو اين از كافي اندازه به خود بالاي چندان نه درآمد با بتوانند كه باشد گونه‌اي به
هزاران و داخل توليد اما.نيست ممكن ارزان واردات با جز اين و كنند استفاده محصول
و مرغداري صنعت تشكل‌هاي كرد؟ بايد چه را فعاليت دو اين در سرمايه‌گذاري ميليارد
.و كنند تحصن مجلس مقابل در حتي مي‌توانند كه هستند قدرتمند و جسور آن‌قدر دامپروري
به پاسخگويي.است مواجه جدي چالش‌هاي با نيز شيلات بخش در كشاورزي جهاد وزير..
و مي‌گيرند دريا از را خود نان كه كشور شمال و جنوب آبهاي در صياد هزار ده‌ها
روز به روز نيز جنگل‌ها تخريب دردسر است ، بوده دردسرساز هماره آبزيان از حفاظت
كافي.نيست زيربخش‌ها ساير از كمتر قياس با زيربخش در وزير دردسرهاي.مي‌شود افزون
و خورد را ايراني پرتقال وارداتي ، موز چگونه كه كنيد توجه پارسال زمستان به است
هنوز ايران كشاورزي بخش همه ، اين بانميكرد سربلند هرگز شايد نبود ، دولت كمك اگر
در مصرف بزرگ بازار پهناور ، سرزميني مناسب ، اقليم.مي‌رود شمار به اقتصاد قوت نقطه
اقلام برخي بودن ممتاز و خليج‌فارس جنوب حاشيه در ثروتمند همسايه‌هاي و داخل
پسته ، صادرات از توجه قابل ارزآوري توانايي ايران و هستند اميد نقاط ايران ، كشاورزي
.گيرد قرار توجه مورد بايد كه دارد تازه ميوه‌هاي و گل حتي و خشكبار انواع خرما ،
شود ، ديگر جنسي از خارج جهان با آن ارتباطات نوع و دنيا به ايران نگاه روزي اگر
.شد خواهد كمتر و كم وزير دردسرهاي از بسياري
|
