اتيوپي در IMF سياستهاي
آزاد تجارت زيان و سود
مالكيت حقوق و تراكم فروش
اتيوپي در IMF سياستهاي
كلمبيا ، دانشگاه در اقتصاد رشته استاد و اقتصاد 2001 نوبل جايزه برنده استيگليتز ژوزف
توهمزدايي" عنوان زير خود كتاب آخرين در جهاني ، بانك معاونت مقام از كنارهگيري از پس
آن با پول بينالمللي صندوق با روابطش در كه پرداخته مشكلاتي و موانع شرح به "بزرگ
آنها در كه است كتاب اين از بخشهايي فارسي برگردان ميخوانيد آنچه.است بوده مواجه
.است شده پرداخته اتيوپي كشور به عمدتا
استيگليتز ژوزف:نوشته
البرز احد:ترجمه
تورم با غالبا كند مصرف خارجي كمكهاي و مالياتي درآمدهاي از بيش دولت كه زماني
كند اسكناسجبران چاپ با را خود بودجه كسري مخصوصااگر ميشود مواجه
كه بگويد و بيايد بينالمللي كارمند يك كه نكردم مبارزه دندان و چنگ با سال هفده من
توانستهام كه حالي در بسازيد خود مردم براي بيمارستان و مدرسه نميتوانيد شما
كنم متقاعد پروژهها همين اعتبار تامين رابه كمككنندگان
به فوريه 1997 در 13 را جهاني بانك اقتصاددانان سرپرستي و اول معاونت وظايف كه روزي
در بانك ، مركزي دفتر مدرن و باشكوه و بزرگ ساختمان به ورود بدو در آنچه گرفتم ، عهده
در ".فقر از عاري جهاني:ما روياي":بود شعار اين كرد جلب را نگاهم واشنگتن ، خيابان 19
يك راهنمايي حال در را نوجواني كه برپاست مجسمهاي طبقه سيزده ساختمان اين مياني بخش
اونكوسركوز بيماري ريشهكني گراميداشت در را مجسمه اين.ميدهد نشان نابينا پيرمرد
و بهداشت جهاني سازمان و جهاني بانك آنكه از پيشكردهاند پا بر [چشمي عارضه نوعي]
هزاران سال هر شوند ، متحد يكديگر با علاج قابل بيماري اين با مبارزه در سازمانها ديگر
خيابان ، ديگر سمت در.ميدادند دست از عارضه اين اثر بر را خود بيناني آفريقا در نفر
صندوق مركزي ساختمان:است برافراشته قد شد ، ساخته عمومي ثروت با كه ديگري باشكوه بناي
بازديد هنگام است آراسته گياه و گل انبوه به كه ساختمان اين مياني بخش.پول بينالمللي
.هستند قدرت و پول مركز در كه ميكند يادآوري آنها به دارايي وزراي
با آشكار تفاوتهاي ميكنند ، مخلوط هم با را آنها غالبا عمومي افكار كه نهاد ، دو اين
است ، فقر ريشهكني مسئول يكي.است متفاوت هم از آنها وظايف و روش و فرهنگ:دارند يكديگر
به هفته سه مدت به را اقتصاددانان از گروههايي دو هر.جهاني ثبات حفظ ضامن ديگري و
كه كشوري در خود اعضاي از زيادي شمار استقرار براي جهاني بانك اما ميفرستند ، ماموريت
بينالمللي صندوق آنكه حال.است آورده عمل به فراوان كوشش دارند را آن به كمك قصد آنها
.است محدود هم او اختيارات كه دارد محل در "مقيم نماينده" يك تنها معمولا پول
مقامات كوتاه ماموريتهاي طي و ميشود ديكته واشنگتن سوي از غالبا صندوق برنامههاي
ارقام و آمار سراغ به هواپيما از آمدن پايين محض به مقامات اين.ميگيرند شكل بلندپايه
هتلهاي در راحت خيال با را ماموريتشان مدت بقيه و ميروند مركزي بانك و دارايي وزارت
.ميگذرانند پايتخت ستاره پنج
مناطق درنورديدن بدون را كشوري نميتوان.ندارد نمادين جنبه تنها نهاد دو تفاوت
شمارش" ساده ، آمار يك شكل به صرفا را بيكاري نبايد.ورزيد عشق بدان و شناخت آن روستايي
.نگريست غربي بانكهاي كمك بازپرداخت براي يا تورم با جنگ ناخواسته قربانيان ،"اجساد
اقتصادي تدابير را برخيشان و ديدهاند رنج آنها همه دارند ، خانواده انسانند ، بيكاران
سياه خاك به (پول بينالمللي صندوق) آنها تحميلي سياستهاي يا خارجي كارشناسان پيشنهادي
طراحي فيزيكي برخورد هرگونه از پرهيز براي نوين تكنولوژي به اتكا با جنگ.است نشانده
عمل نتيجه مشاهده از خلبان تا ميشوند پرتاب متري هزار ارتفاع 15 از بمبها.است شده
.نشود "احساسات" دستخوش خود
اعمال سياستهايي بيرحمانه مجلل هتل يك فراز ازاست چنين نيز اقتصاد نوين مديريت
ميافتند ذلت خاك به سياستها آن واسطه به كه را انسانهايي اگر آن طراحان كه ميشود
.ميكردند نظر تجديد خود كار در ميشناختند ،
در را واقعيت اين ميگذارند بيرون پايتختها از پا كه كساني ميگويد ، آمار آنچه
و تهيدستان ميان شكاف:ميبينند خود چشم به اتيوپي و ميندانائو نپال ، آفريقا ، روستاهاي
روز در دلار يك از كمتر درآمدي با _ مطلق فقر در كه كساني شمار و شده عميقتر ثروتمندان
(...).است يافته فزوني ميبرد سر به _
حال در دنياي در و ثروتمند كشورهاي در اصل اين.نميشود عوض شبه يك انسان تفكر طرز
اربابان فكر (...) استقلال به استعمارشدگان دستيابي.ميكند صدق اندازه يك به توسعه
نكته اين بر همواره وميپندارند "دانا" را خود همچنان اينان.نكرد عوض را قديمشان
و كنند اعتماد آنها به بايد يافته استقلال تازه كشورهاي كه فشردهاند پاي
ميشد خيانتها ، همه آن بيحاصل ، وعدههاي همه آن از پسبندند كار به توصيههايشانرا
به كشورها اين كه دانست بايد ولي.رفت خواهد پيش ديگري گونه به وضع اكنون كه كرد باور
به باور و اعتماد سر از نه و كردند عمل بود همراه پول با كه رو آن از توصيهها
پيشين استعمارگر قدرتهاي نفوذ رفتن ميان از شاهد جنگ از بعد دوره.تجويزي سياستهاي
حال در كشورهاي مصلحت آنها كه باور اين و ماند باقي همچنان استعماري تفكر ليكن بود ،
.داد ادامه خود حيات به كماكان ميدهند تشخيص خودشان از بهتر را توسعه
حساب و سياست جهان
است شده مبدل جهاني اقتصاد صحنه در مسلط قدرت به اكنون كه متحده ايالات خصوص در اما
وجود باگذاشت برجاي خود از ناچيز بس ميراثي استعمار زمينه در كشور اين كه گفت بايد
به معطوف سرشت و سرنوشت آنكه از بيش گرايش اين عامل و گراييد سو همان به نيز او اين ،
ناديده يا گرفت قرار مسامحه مورد دموكراسي اصول آن طي كه بود سرد جنگ باشد ، توسعهطلبي
.(...) شد انگاشته
كميته رئيس عنوان به را مطبوعاتيام گفتوگوي آخرين جهاني ، بانك به ورودم از پيش اندكي
كه ميكردم تصور بود ، دستمان كاملا داخلي اقتصاد چون.دادم انجام اقتصادي مشاوران
اين براي.است جهان در فزاينده فقر مشكل پس اين از اقتصاددان يك پيشروي چالش بزرگترين
زندگي دلار يك از كمتر با روزانه كه انساني ميليارد يعني 2/1 زمين ، ساكنان از گروه
دلار از 2 كمتر با كه (جهان جمعيت درصد از 45 بيش) نفر ميليارد براي 8/2 يا و ميكردند
فقر از عاري جهان يك روياي تحقق براي بكنيم؟ ميتوانستيم كار چه ميبردند ، سر به روز در
با جهاني كوچكتر روياي به پوشاندن عمل جامه براي آن از پيش و بود؟ ساخته من از كاري چه
دهم؟ انجام ميتوانستم كاري چه كمتر فقر
رشد برانگيختن براي استراتژيها كارآمدتر تعيين:شدم قائل خودم براي وظيفه سه من
دولتهاي همكاري با راهبردي سياستهاي اين اجراي براي كوشش ;فقر از كاستن و اقتصادي
نزد توسعه حال در كشورهاي دغدغههاي و منافع از مجدانه دفاع و ;توسعه حال در كشورهاي
كه نميكردم تصور هرگز ولي بودم آگاه كارها اين دشواري از (...).پيشرفته كشورهاي
هم آن انسان ، دست به بودند روبهرو آن با توسعه حال در كشورهاي كه موانع بدترين از يكي
صندوق نهاد در خيابان سوي آن در كه كسي.باشد آمده وجود به ضرورت ، كمترين بدون
در يا بينالمللي مالي نهادهاي در كه ميانديشيدم چنين.ميكرد كار پول بينالمللي
تمام اولويتهاي صدر در فقر ريشهكني ميكنند ، پشتيباني نهادها اين از كه دولتهايي
كه استراتژيهايي پيرامون مذاكره باب آنجا در كه ميكردم تصور ولي نيست مسئولان
مرا موضوع اين.است باز بود ، آشكار فقرا براي نخست درجه در و باره هر از شكستشان
.ميكرد نااميد
.بودم كرده خو سياست و بوروكراسي شگفتانگيز دنياي به واشنگتن ، در زندگي سال چهار از پس
يك حدود يعني مارس 1997 ماه در جهان ، كشورهاي فقيرترين از يكي اتيوپي ، به سفر با اما
و سياست بهتانگيز عالم به ناگهان كه بود جهاني بانك در مسئوليت عهدهداري از پس ماه
بود سال در دلار اتيوپيايي 110 هر سرانه درآمد.نهادم گام پول بينالمللي صندوق حسابگري
.بود نفر ميليون دو مرگ آن حاصل كه بود شده مكرر قحطيهاي و خشكساليها متحمل كشور اين و
عليه سال هفده مدت به را چريكي جنگ يك او.رفتم (Meles Zenawi) زناوي ملس ديدار به
به سال 1991 در كوششهايشبود كرده رهبري ماريام هايله منگيستو ماركسيستي خونريز رژيم
در تحصيل از پس ملس.گماشت همت بازسازي طاقتفرساي كار به دولت آن از پس و رسيد ثمر
ميدانست زيرابود پرداخته اقتصاد مطالعه به آزاد دانشگاه در انگلستان ، در پزشكي ، رشته
خواهد چارهساز اقتصادي كامل دگرگوني يك تنها ساله ، صد چند فقر از كشورش رهايي براي كه
ميتوانست ميداد نشان خود از كه ابتكاري حس با و داشت اقتصاد از كه شناختي با او.بود
(...).باشد كلاس ممتاز شاگرد دانشگاهي دروس تمام در
ترديدي او نجابت و راستي در كس هيچ.داشت هم با را درستكاري و فكري تواناييهاي ملس
ديدن به سال 1997 در كه هنگامي (..).بود روبهرو كمي فساد اتهام با ودولتش نداشت
آورده در تعليق حالت به را اتيوپي به وام دادن كه پول بينالمللي صندوق با او رفتم ، ملس
آن به را خود توجه ظاهرا صندوق كه اتيوپي "كلان اقتصاد" نتايج.بود درگير سخت بود ،
.بود كاهش به رو قيمتها چونبود شده مهار كاملا تورم.نميشد آن از بهتر داشت ، معطوف
او.بود1 افزايش به رو پيوسته شد موفق منگيستو رژيم كردن ساقط در ملس كه زماني از توليد
رشد ميتواند نيز آفريقايي فقير كشور يك حتي خوب ، سياست يك گرفتن پيش با كه كرد ثابت
به كمكم بينالمللي كمكهاي بازسازي ، و جنگ سالها از پسبخشد تحقق را پايدار اقتصادي
تنها مسئله و.داشت مشكل پول بينالمللي صندوق با ملس اما (...).ميگشت باز اتيوپي
اصلاحات بيشتر تسهيل" برنامه چارچوب در را آن وعده صندوق كه نبود ، دلاري ميليون 127
داده فقير ، شدت به كشورهاي به كمك براي پايين بسيار بهره با وام اعطاي يعني "ساختاري
.بود مسائل اين از يكي نيز جهاني بانك سوي از اعتبار تامين بلكه بود ،
وسيله و هدف آميختگي هم به
مسئوليت نهاد اين.ميكند ايفا بينالمللي كمكهاي اعطاي در خاصي نقش بينالمللي صندوق
كه باشد مطمئن بايد همواره و دارد عهده به را عضو كشور هر كلان اقتصاد وضعيت بر نظارت
اجتنابناپذيري دشواريهاي صورت اين در زيرا.نميكند مصرف خود امكانات از بيش كشور آن
پا سر كوتاهي مدت براي ميتواند وام گرفتن با كشور يك.بود خواهد كشور آن انتظار در
صندوق.شد خواهد بحران دستخوش كشور و داد خواهد نشان را خود واقعيت سرانجام ولي بماند
و مالياتي درآمدهاي از بيش دولت كه زمانيدارد تورم به خاصي توجه پول بينالمللي
با را خود بودجه كسري اگر مخصوصا ميشود ، مواجه تورم با غالبا كند مصرف خارجي كمكهاي
(...).كند جبران اسكناس چاپ
اغلب.باشد داشته بالا بيكاري و صفر رشد نرخ ولي پايين تورم نرخ است ممكن كشور يك
ديدگاه از.داد خواهند تشخيص فاجعهبار را كشوري چنين كلان اقتصاد وضعيت اقتصاددانان
هدف خدمت در است وسيله يك بلكه نيست ، هدف خود خودي به تورم نرخ كاهش اقتصاددانان اين
رشد غالبا حد از بيش تورم كه روست آن از ميكند ايجاد نگراني همه اين تورم اگر.ديگري
پول بينالمللي صندوق ولي.ميآورد دنبال به را گسترده بيكاري نيز رشد كاهش و پايينتر ،
به صندوق.ميدارد دور نظر از را اصلي دغدغه و ميكند مخلوط هم با را وسيله و هدف ظاهرا
"A" نمره باشد كنترل تحت تورماش و متعادل بودجهاش كه زماني تا آرژانتين مانند كشوري
!باشد دورقمي پيش سالها از آن در بيكاري نرخ اگر حتي ميدهد ، [نمره بالاترين]
كشور آن به را خود كمك صندوق نباشد ، حداقلي معيارهاي پارهاي با مطابق كشوري وضعيت اگر
نيز كمككنندگان ساير معمولا ميزند كاري چنين به دست وقتي و ميآورد ، در تعليق حالت به
به فقط پول بينالمللي صندوق و جهاني بانك كه است درك قابلميكنند پيروي نهاد آن از
(...).باشند برخوردار كلان اقتصاد سطح در سالمي وضعيت از كه دهند وام كشورهايي
كارداني و صلاحيت مورد در جهاني بانك بلكه بود سالم اتيوپي اقتصادي بنيانهاي تنها نه
مناطق توسعه استراتژي يك اتيوپيبود داده شهادت تهيدستان به نسبت دولت اين تعهد و دولت
اين در كه جمعيت درصد وضع 85 گرفتن نظر در با خصوص به و فقير اقشار به توجه با روستايي
و بود ، كاسته چشمگيري نحو به نظامياش هزينههاي از.بود كرده تدوين بودند ، ساكن مناطق
.رسيد قدرت به اسلحه زور به كه بود دولتي جانب از توجه قابل اقدام يك اين
نخواهد فقر با مبارزه در تاثيري تسليحات در شده هزينه پول كه ميدانستند اتيوپي رهبران
صندوق امابرساند ياري دولتي چنين به ميبايست بينالمللي جامعه كه است روشن.داشت
اين در آمده دست به خوب نتايج عليرغم را ، اتيوپي به وام اعطاي برنامه پول بينالمللي
تعادل خوردن هم به نگران زيرا بود آورده در تعليق حالت به كلان ، اقتصاد زمينه در كشور
كشور يك بودجهخارجي كمك و ماليات:داشت درآمد منبع دو اتيوپي دولت.بود كشور بودجه
اتيوپي.بود خواهد تعادل حالت در باشد ، متناسب هزينههايش با درآمدهايش كه زماني تا
تامين خارجي كمك محل از را درآمدهايش از مهمي بخش توسعه حال در كشورهاي از بسياري همچون
مشكل با كشور كمكها اين يافتن پايان با كه بود آن نگران پول بينالمللي صندوق.ميكند
اتيوپي بودجه تعادل استحكام به حكم ميتوان صورتي در تنها ميگفت ، بنابراين.شود مواجه
.نرود فراتر مالياتياش درآمدهاي از هزينههايش كه داد
كمكي فقير كشور يك اگر:اينكه آن و دارد مشكل يك آشكارا پول بينالمللي صندوق منطق
مثال براي.برساند مصرف به را پول اين توانست نخواهد هرگز كند دريافت كاري انجام براي
صندوق منطق شود ، ساخته مدرسه كشور اين در تا كند اعطا اتيوپي به مالي كمك يك سوئد اگر
براي ولي (...).دارد نگه خود خزانه در را مبالغ اين كه ميكند حكم اتيوپي دولت به
.ميكنند مالي مساعدت بينالمللي كمككنندگان كه نيست كردن ذخيره و نگهداشتن
صندوق به نسبت تعهدي هيچ و ميكردند كار اتيوپي در مستقل طور به كه كمككنندگاني
نيز اتيوپي دولت خواست و شود ساخته جديدي بيمارستانهاي و مدارس كه ميخواستند نداشتند ،
كه نكردم مبارزه دندان و چنگ با سال هفده من:گفت من به رودربايستي بدون ملس.بود همين
خود مردم براي بيمارستان و مدرسه نميتوانيد شما كه بگويد و بيايد بينالمللي كارمند يك
متقاعد پروژهها همين اعتبار تامين به را كمككنندگان توانستهام من كه حالي در بسازيد
.كنم
ما.نداشت وجود مدت طولاني در پروژه اين تحقق در ترديد پول بينالمللي صندوق نظر از
سپس و ساختند بيمارستان يا مدرسه اعطايي دلارهاي از استفاده با كه بوديم كشورهايي شاهد
به كمككننده كشورهاينداشتند موسسات اين اداره براي پولي ديگر كشيد ، ته كمكها چون
اين ديگر جاهاي و اتيوپي در برنامههايشان اجراي در و بودند يافته آگاهي موضوع اين
.ميگرفتند نظر در را مسئله
بيمعني استدلال
دغدغهها اين از فراتر بسي ميكرد ادعا اتيوپي مورد در پول بينالمللي صندوق آنچه اما
ناپايدارتر جهاني جامعه كمك كه ميكرد تاكيد نكته اين بر بينالمللي مالي نهاد اين.بود
فقط نه بود ، بيمعني كاملا صندوق استدلال من باور به.بست اميد بدان بتوان كه است آن از
غايت به بينالمللي كمكهاي غالبا كه ، ميدانستم.نداشت حاصلي و نتيجه كه دليل اين به
چشمگيري نوسانهاي اقتصادي شرايط برحسب ميتواند كه است مالياتي درآمدهاي از باثباتتر
.باشد داشته
كنند ، بررسي آماري نظر از را موضوع اين كه خواستم همكارانم از واشنگتن ، به بازگشت از پس
مالياتي درآمدهاي از باثباتتر بينالمللي كمك:كه كردند تاييد را واقعيت اين آنها و
صندوق استدلال ميخواستند توسعه حال در كشورهاي ديگر و اتيوپي اگر بنابراين.است
نظر در با را خود بودجه ميبايست اصولا.بندند كار به منطقي طور به را پول بينالمللي
هيچ نميتوانستند كشورها اين اگر و.كنند تنظيم مالياتي ، درآمدهاي نه و خارجي ، كمك داشت
در كنند منظور درآمدهايشان حساب به را مالياتي ، درآمدهاي نه و خارجي كمكهاي نه يك ،
!ميگرفتند قرار بدي بسيار وضعيت
با مقابله براي.گفتيم كه بود آن از بيمعنيتر پول بينالمللي صندوق استدلال اما
يا اضافي اندوختههاي تشكيل مثلا:دارد وجود مناسب راهحل چند درآمدها بيثباتي
اندوختهاي و يابد كاهش آن ، منبع از صرفنظر درآمدها ، اگر.هزينهها در انعطافپذيري
كه كمكي ولي.كند هزينه كمتر كه باشد آماده بايد دولت باشد ، نداشته وجود آن جبران براي
برخوردار دروني انعطاف از زيادي ، اندازه تا ميكند ، دريافت اتيوپي مانند فقير كشور يك
.نميسازد را مدرسه آن نكند ، دريافت ديگر مدرسه يك احداث براي پولي كشور اين اگر.است
.داشتند آگاهي مسئله اين از اتيوپي رهبران
انديشه (خارجي كمك يا ماليات) درآمدها كاهش پيامدهاي درباره بايد كه ميدانستند آنها
درك آنها آنچه.بودند ديده تدارك را برنامههايي احتمالات اين با مقابله براي و كنند ،
منطق نميتواند پول بينالمللي صندوق چرا كه بود اين _ طور همين هم من و _ نميكردند
فقيرترين از برخي براي بيمارستان و مدرسه:بود ميان در مهمي مسئله.بفهمد را آنها موضع
وارد بلافاصله من خارجي ، كمك درخصوص ديدگاه اختلاف اين بر علاوه.زمين كره ساكنان
از استفاده با اتيوپي دولت.شدم اتيوپي و پول بينالمللي صندوق بين ديگري مناقشه
كرده پرداخت موعد از پيش را آمريكايي بانك يك از شده گرفته وام فقره يك خود اندوختههاي
بود داده كه تضميني نوع وجود با اتيوپيبود بجا كاملا تصميم اين اقتصادي ، لحاظ از.بود
پساندازهايش بابت كه بود سودي از بيش بسيار ميپرداخت كه سودي ،(هواپيما فروند يك)
متحده ايالات.(...) ميكردم وام بازپرداخت به توصيه بودم اگر هم منميكرد دريافت
منطق.بودند كرده اعتراض وام موعد از پيش بازپرداخت به نسبت پول بينالمللي صندوق و
اجازه كسب بدون اتيوپي تصميم اتخاذ به بلكه نبود ، آنها انتقاد مورد كشور اين تصميمگيري
هرگونه براي چرا خود سرنوشت بر حاكم و مستقل دولت يك اما.ميگرفتند خرده صندوق از
.(...) بگيرد؟ اجازه پول بينالمللي صندوق از بايد تصميمگيري
آوريل 2002 ديپلماتيك ، لوموند:منبع
دارد ادامه
آزاد تجارت زيان و سود
قويدل مهدي: ترجمه
عضو اقتصادي 26 همكاري و توسعه سازمان كه بدانيم نيست بد مليتي چند شركتهاي مورد در
از شركت هستند1530 كشور اين 26 از جهان بزرگ مليتي چند شركت از 500 شركت و 418 دارد
مليتي چند بزرگ شركت فروش 200 ژاپن ، از شركت و 141 اروپا اتحاديه از شركت آمريكا ، 155
/ثروت 5 برابر دو جهاني بزرگ شركت ثروت 200است جهاني اقتصاد فعاليت چهارم يك از بيشتر
تجهيزات اين فروش درصد الكترونيكي 50 مليتي چند شركت پنج فقط.است جهان فقراي از درصد 4
فولاد ، فضا ، و هوا هواپيمايي ، شركتهاي فروش كل درصد دارند300 اختيار در جهان در را
از 11000 سال 1975 در مليتي چند شركتهاي تعداد.است مليتي چند بزرگ شركت پنج آن از نفت
سال در هزار از 82 شركت اين فرعي شعبات.يافت افزايش سال 1990 در شركت به 37500 شركت
اصلي بازيگر عنوان به مليتي چند شركتهاي.كرده پيدا افزايش در 1990 هزار به 207 1975
اطلاعات تكنولوژي بر است بيشتر سود همانا كه خود اهداف به رسيدن براي اقتصاد شدن جهاني
سرنوشت در خود اهداف به رسيدن براي حتي مليتي چند شركتهاي.دارد تكيه ارتباطات و
ريشه كشورها ، از برخي در.ميكنند دخالت توسعه حال در كشورهاي ويژه به كشورها سياسي
چند شركت نقش به ميتوان مثال عنوان به.برميگردد مليتي چند شركتهاي به كودتاها
لذا.كرد اشاره سال 1973 در شيلي در "آلنده سالوادور" دولت كردن سرنگون در I.TT مليتي
حال در كشورهاي سياسي سرنوشت نظامي و سياسي ابزارهاي از استفاده با مليتي چند شركتهاي
.ميگيرند دست در را توسعه
اقتصاد شدن جهاني و آمريكا
اين بر بينالملل نظام در قدرت سياست روابط به توجه با بينالملل روابط دانشمندان برخي
يكجانبهگرايي به انتقال معني به اقتصادي بعد در ويژه به شدن جهاني فرايند كه اعتقادند
سياسي اقتصاد در ليبرال سرمايهداري نظام بلامنازع حاكميت ديگر عبارت به يا اقتصادي
متحده ايالات اساس اين بر.است سوسياليسم اردوگاه فروپاشي از پس ويژه به بينالملل
سرد ، جنگ پايان از پس تكنولوژيك و نظامي اقتصادي ، سياسي ، تواناييهاي به توجه با آمريكا
با نظامي بعد در و بود ابرقدرت يك هم شوروي جماهير اتحاد.داد سر را جهان رهبري ادعاي
حساب به ملي امنيت مهم بعد هماكنون كه اقتصادي عرصه در ولي ميكرد برابري متحده ايالات
اقتصادي قدرت نيز آلمان و ژاپن ماند ، عقب آمريكا از تكنولوژيك عرصه در همچنين و ميآيد
دستكم نميتوانند كشور دو اين در قدرت ابعاد همه نشدن جمع علت به ولي.ميشوند محسوب
شدن جهاني از آمريكا معتقدند كه كساني راستا ، همين در.باشند داشته ادعايي حاضر حال در
ميگويند (دارد دست در بينالمللي صحنه در را رقابت ابزارهاي چون) ميكند حمايت اقتصاد
آمريكا داخل در است آزاد رقابت و آزاد تجارت خواستار آمريكايي شدن جهاني كه حالي در
امكانات از جمعي دسته استفاده خواهان آمريكا رئيسجمهور و ميشود دنبال انحصار سياست
بيل" به متعلق "مايكروسافت" شركت انحصار به امر اين كه ميشود اينترنت و رايانهاي وسيع
.دارد اشاره "گيتس
بسياري جهان ، كشورهاي از بسياري و انگليس فرانسه ، ژاپن ، همانند آمريكا متحده ايالات در
از.ديدهاند زيان گمركي موانع برچيدن و تجارت آزادي اصل اجراي حوزه گسترش از مردم از
اقتصاد شدن جهاني از دوم گروه.بردهاند سود فرايند اين از مردم از ديگر برخي ديگر سوي
.ميكنند استقبال
نخبگان و بورس بازار سرمايهگذاري ، بخش در كار نخبگان به ميتوان دوم گروه ميان از
بودن آمريكايي طرفداران.كرد اشاره چندمليتي شركتهاي و بينالمللي اقتصادي موسسات
از 200 شركت كه 74 آمريكا واقعا آيا كه ميكنند مطرح را پرسش اين اقتصاد ، شدن جهاني
فرهنگي اقتصادي ، سلطه چندمليتي ، شركتهاي با دارد قصد دارد اختيار در را جهاني اول شركت
در جهاني تجارت سازمان كنفرانس در ما آنچه رغم به.سازد محقق جهان بر را خود سياسي و
تكقطبي نظام تحميل براي هنوز آمريكا معتقدند عده اين ديديم ، سياتل در دسامبر 1999
.ميكند تلاش جهاني اقتصاد بر كنترل ويژه به جهاني ،
كل درصد اقتصادي ، 30 قدرت يك عنوان به آمريكا بيستم ، قرن در زماني دورههاي بيشترين در
كه است حالي در اين.داشت خواهد ادامه روند اين آيا اما.داشت اختيار در را جهاني توليد
سوي از.ميكنند حركت نيز آلمان و ژاپن يعني دنيا بزرگ اقتصادي قدرت دو آمريكا ، كنار در
داشت اختيار در را جهان اقتصادي قدرت درصد آمريكا 50 سال 1945 در بدانيم نيست بد ديگر
به آمريكا هژمونيك نظم اروپا ، اتحاديه و ژاپن ظهور به توجه با بعد به هفتاد دهه از كه
آمريكا اگر كه كردهاند پيشبيني برخي.افتاد مخاطره به بينالملل اقتصاد عرصه در ويژه
داشت اختيار در را جهان اقتصادي قدرت درصد زماني 30 موارد بيشتر در بيستم قرن اواخر در
اين بر.كرد خواهد پيدا كاهش درصد به 20 يكم و بيست قرن اول سال پايان 10 در رقم اين
خواهد اختيار در را جهاني توليد درصد تا 15 فقط 10 آمريكا ميلادي ، سال 2020 تا اساس
حتي و افزود خواهند خود جهاني توليد بر رفتهرفته ژاپن و اروپا اتحاديه چين ، .داشت
پيشي آمريكا بر است ممكن خود اقتصادي بزرگ حجم با چين مثل نوظهور اقتصادي قدرتهاي
.گيرند
اقليت (است مشهور چندفرهنگي و چندقومي به كه جامعهاي) آمريكا در نظرسنجي يك براساس
آمريكا بينالملل ، نظام بودن تكقطبي به توجه با كه معتقدند آمريكايي شهروندان از كوچكي
ساير با بايد آمريكا معتقدند آمريكاييها اكثريت.است جهان مشكلات تمام حل مسئول تنها
به توجه با آمريكا جامعه ماهيت آيا.كند همكاري جهاني مشكلات حل براي جهاني قدرتهاي
اين خارجي سياست اولويتهاي تعيين براي داخلي عمومي افكار نظر اجماع مانع فرهنگي ، تعدد
.است كشور
حاكميت تسليم كه كساني تمام به "بكشد را فرانسه ميخواهد كسي چه" كتاب در "ديمي دانيل"
.ميكند حمله هستند اقتصادي و نظامي سياسي ، عرصههاي در آمريكا رهبري به تكقطبي نظام
اروپا ديگري زمان هر از بيش كه آمريكا امپرياليسم به دادن نشان واكنش ضرورت مورد در وي
بدون فرانسه و اروپا ميكند تاكيد وي.ميكند ارائه توصيههايي است داده قرار هدف را
قدرت برابر در و كنند تقويت را خود دفاعي ابزارهاي نميتوانند اقتصادي قدرتمند سياست
.بايستند آمريكا متحده ايالات اقتصادي فزاينده
مالكيت حقوق و تراكم فروش
زرگر عباس
است ماهها تهران شهر از منطقه هفت در تراكم فروش توقف به مربوط كشمكشهاي و جنجالها
شهر شوراي.است شده تبديل شهر شوراي و شهرداري همچون مراكزي اصلي كار دستور عنوان به كه
.رفت پيش نيز انحلال آستانه تا حتي تصميم اين سر بر آمده وجود به اختلافات دليل به تهران
شده حقوق منظر از آن ارزيابي و تراكم فروش حقوقي بنيانهاي به اندكي توجه ميان اين در
به حتي دارد وجود تراكم فروش با مخالفت براي كه حقوقي مستندات حاضر حال در.است
همچون نهادي و نميدهد را زمينه اين در تصميمگيري اجازه شهر شوراي همچون نهادهايي
را تراكم مازاد فعلي موضوعه قوانين به توجه با نميتوانند اصلا شهرداري يا شهر شوراي
فضاي مالكيت مستلزم زمين مالكيت" مدني قانون ماده 38 براساس.بفروشند شهروندان به
زمين فضاي ميتوان آيا فوق ماده صراحت به توجه با "رويد بالا كجا هر تا است آن محاذي
فروخت؟ آن مالك به را
شوراي) و 329 (پنج 8/7/1376 ماده كميسيون) مصوبات 269 تراكم ، فروش رسمي مبناي اگر حتي
ارزش داراي مصوبات اين اينكه دليل به هم باز باشد (معماري 30/11/1379 و شهرسازي عالي
عمل مبناي نميتوانند ندارند ، را مجلس مصوب قانون با برابري تاب و نيستند قانوني
به شهرسازي ، عالي شوراي اختيارات و وظايف به توجه با وانگهي ، .گيرند قرار شهرداريها
.باشد آن اختيارات و وظايف حيطه در مصوباتي چنين تصويب نميرسد نظر
ايران معماري و شهرسازي عالي شوراي تاسيس قانون دوم بند در شهرسازي عالي شوراي وظايف
طرح براي شهرسازي كلي سياست مورد در لازم پيشنهادهاي بررسي.1:است شده تعيين شرح بدين
به مربوط مقررات و شهرسازي لوايح و پيشنهادها به نسبت اظهارنظر.وزيران2 هيات در
صنعتي ، مناطق تعيين زمين ، از استفاده نحوه منطقهبندي ، شامل كه شهري جامع طرحهاي
;باشد شهر عمومي نيازمنديهاي ساير و سبز فضاي عمومي ، تاسيسات مسكوني ، اداري ، بازرگاني ،
.4;تفصيلي نقشههاي از خارج آنها تغييرات و شهري جامع طرحهاي نهايي تصويب و بررسي.3
".شهرسازي آييننامههاي و ضوابط و معيارها تصويب
و شهري تفصيلي طرحهاي تصويب و بررسي براي كميسيوني تشكيل نيز قانون همين پنج ماده در
اجازه مذكور موارد از يك هيچ در شد ذكر كه گونه همان.است شده پيشبيني آنها تغييرات
شهرسازي عالي شوراي.است نشده پيشبيني آن مالك به زمين فضاي فروش و قانون از تخطي
مناطق بعضي در بلندمرتبه ساختمانهاي احداث منطقه ، شرايط به توجه با ميتواند حداكثر
شده ذكر قانون بر بنا نيز پنج ماده كميسيون كه است حالي در اين.سازد محدود را شهرها
شهرداريها اينكه از بگذريم.است نداشته را تراكم مازاد فروش براي مصوبهاي تصويب اجازه
.بودهاند تراكم فروش براي قانوني ادله فاقد نيز مصوبه همين تصويب از پيش تا
"اداري عدالت ديوان" نام به مرجعي رخدادهايي چنين به رسيدگي براي قانونگذار آنكه با
اين از شهروندان شكايت بر مبني خبري هيچ گذشته سال يازده در اما است ، كرده پيشبيني را
اصل براساس.است نشده منتشر مرجع اين در آن با مخالفت يا و تاييد احيانا يا و سياست
مردم اعتراضات و تظلمات شكايات ، به رسيدگي منظور به اداري عدالت ديوان اساسي ، قانون 173
.ميشود تشكيل آنها حقوق احقاق و دولتي آييننامههاي يا واحدها يا ماموران به نسبت
ديوان اين صلاحيت حوزههاي از يكي اداري ، عدالت ديوان قانون ماده 11 (پ) بند براساس
حيث از شهرداريها و دولتي مقررات و نظامات ساير و آييننامهها" از شكايات به رسيدگي
يا اقدامات يا تصميمات كه مواردي در اشخاص حقوق احقاق و قانون با آنها مدلول مخالفت
و تجاوز يا مربوط مرجع صلاحيت عدم يا و آن بودن قانون برخلاف علت به مذكور مقررات
وظايفي انجام از خودداري يا مقررات و قوانين اجراي در تخلف يا اختيارات از سوءاستفاده
تراكم فروش سياست آنكه علت به ديگر ، عبارت به.است "ميشود اشخاص حقوق تضييع موجب كه
رويه وحدت راي و و 25 مواد 11 براساس اداري عدالت ديوان است ، مدني قانون برخلاف مازاد
مردم شكايات به ميتواند مورخ 10/2/1376 شماره 556 به كشور عالي ديوان عمومي هيات
شهروندان حتيكند جلوگيري مازاد تراكم فروش ادامه از و راباطل مذكور مصوبات و رسيدگي
ديوان قانون ماده 15 به توجه با (ميتوانستند گذشته سال يازده در اينكه كما) ميتوانند
.كنند جلوگيري مازاد تراكم فروش سياست اجراي ادامه از نيز حكم صدور از پيش اداري ، عدالت
از پيش بايد نيز سازمان اين كشور ، كل بازرسي سازمان تشكيل قانون ماده 2 براساس همچنين
خبري تاكنون لكن ميكرد ، گزارش قضايي مراجع به را تراكم فروش در قانوني تخلف بروز اين ،
اساسي ، قانون اصل 47 براساس اينكه به توجه با.است نشده منتشر نيز گزارشي چنين وجود از
مالك مالكيت حق به تعرض تراكم فروش و "است محترم باشد مشروع راه از كه شخصي ، مالكيت"
قانون و 576 مواد 570 براساس تراكم فروشندگان است ، مدني قانون ماده 38 برخلاف و زمين
چنانچه" مذكور قانون ماده 576 براساسهستند نيز جزايي مسئوليتي داراي اسلامي مجازات
كه مقامي و رتبه هر در شهرداريها و دولتي مامورين و مستخدمين و صاحبمنصبان از هريك
امري هرگونه يا...مملكتي قوانين اجراي از...و نموده سوءاستفاده خود مقام از باشد
يك از دولتي خدمات از انفصال به نمايد جلوگيري باشد شده صادر قانوني مقامات طرف از كه
هريك":دارد تاكيد اسلامي مجازات قانون ماده 570 همچنين ".شد خواهد محكوم سال پنج تا
آنان يا كند سلب را ملت افراد شخصي آزادي قانون ، برخلاف كه دولتي مامورين و مقامات از
تا سه محروميت و خدمت از انفصال بر علاوه نمايد محروم اساسي قانون در مقرر حقوق از را
".شد خواهد محكوم سال سه تا ماه شش از حبس به دولتي مشاغل از سال پنج
سازمان همچون مراجعي سوي از ميبايست تاكنون نهتنها مازاد تراكم فروش ميرسد نظر به
با ميبايد بلكه ميگرفت ، قرار ارزيابي مورد بودن قانون خلاف جهت به كشور كل بازرسي
.ميشد متوقف قانوني صراحتهاي به توجه
و اقتصاد امور وزارت توسط و ندارد ماليات نام كه وجودي با تراكم فروش ديگر سوي از
شهرداريها همچون عمومي نهادي توسط كه ميشود ، محسوب ماليات نوعي نميشود ، اخذ دارايي
به مگر نميشود وضع ماليات نوع هيچ" اساسي قانون يكم و پنجاه اصل براساس.ميشود دريافت
به ".ميشود مشخص قانون موجب به مالياتي تخفيف و بخشودگي و معافيت موارد.قانون موجب
بر مبتني بايد عمومي و دولتي نهادهاي توسط شهروندان از وجهي هرگونه دريافت ديگر عبارت
قانون وجود بدون كرد دريافت شهروندان از مالياتي و عوارض نميتوان.باشد مشخص قانون يك
مبناي هيچگونه تراكم عوارض دريافت شد ملاحظه كه همانگونه.زمينه آن در صريح و مشخص
توسط كه اقتصادي حقوق.شهروندان اقتصادي حقوق به تجاوز يعني اين و است نداشته قانوني
توسط است شهروندان اجتماعي و اقتصادي حقوق ميثاق از برگرفته و شده مشخص اساسي قانون
به.است شده كشور حقوقي نظام وارد سال 1353 در و رسيده تصويب به جهان كشورهاي از بسياري
زمينه اين در "خاص قانون" تصويب نيازمند ديگر منطقه در 13 تراكم فروش ادامه ميرسد نظر
.است
|