ميشود سوخت جادهها در كه سوختي
است راهآهن برابر تا 12 جاده 7 در انرژي مصرف
مبادي و بنادر ميرود احتمال كه طوري به.است افزايش به رو دائم طور به سوخت واردات"
."نباشند آينده درسال بنزين واردات ميزان جوابگوي كشور ورودي
چندي.است برنامهريزي و مديريت سازمان انرژي امور دفتر كل مدير صحبتهاي از بخشي اين
همين از حاكي كه شد شنيده مجلس انرژي كميسيون اعضاي از يكي زبان از سخناني نيز پيش
.بود تلخ واقعيت
بيتوجهي مورد آنقدر كشور در انرژي بالاي مصرف بحث كه ميرسد نظر به حساب اين با
ندارد وجود كشور نياز مورد انرژي تامين براي راهي ديگر حالا كه است گرفته قرار مسوولان
.نيست داخلي نياز پاسخگوي نيز واردات حجم حتي و
ميزان در عمدهاي نقش انرژي ، كل از سوم يك به نزديك مصرف با نقل و حمل بخش ميان اين در
.دارد برعهده مصرف بهينهسازي و آن صرفهجويي انرژي ، مصرف
كممصرف خودروهاي توليد فرسوده ، خودروهاي جمعآوري بحث اخير سالهاي در كه روست همين از
.است گرفته قرار توجه مورد مصرف كم خودروهاي واردات و
خودروهاي توليد و استفاده بحث از صرفنظر
و سوخت بهينه مصرف براي فرهنگسازي خودروها ، گونه اين واردات يا و داخل در مصرف كم
در اساسي مسالهاي بود ، خواهند راهگشا و موثر بسيار البته كه دست اين از مواردي و انرژي
مساله آن و است شده توجه آن به كمتر سالها اين طي البته كه دارد ، وجود سوخت مصرف
.است كشور در مسافر و بار نقل و حمل كل از نقل و حمل مختلف بخشهاي زير سهم شده فراموش
ساير به نسبت ريلي نقل و حمل مزيت بر ونقل حمل بخش صاحبنظران و كارشناسان كه سالهاست
اين در سوخت اقتصادي و بهينه استفاده و انرژي كمتر مصرف لحاظ به نقل و حمل شيوههاي
و علمي جدي ، توجهي تا نشده باعث هرگز مزيت آن و تاكيد اين ولي ميورزند ، تاكيد زيربخش
.بگيرد صورت نقل و حمل كل از ريلي نقل و حمل سهم افزايش از قبول قابل
مصرف شدت ريلي و جادهاي نقل و حمل بخش در سوخت مصرف ميزان مختلف ، آمارهاي بررسي براساس
.است توجهي قابل و معنادار نسبت كه است راهآهن برابر تا 12 حدود 7 جاده در سوخت
-نفر هر در كيلوكالري را 642 سواري دستگاه هر انرژي مصرف ميزان نقل و حمل كارشناسان
كيلومتر-نفر هر در كالري كيلو به 196 اتوبوس هر براي عدد اين.ميكنند برآورد كيلومتر
-نفر هر در كيلوكالري قطار 106 هر براي ريلي ونقل حمل بخش در مصرف ميزان و ميرسد
.است كيلومتر
شايد ريلي و جادهاي نقل و حمل بخش دو در سوخت مصرف ميزان دقيقتر و بهتر مقايسه براي
دو با مسير اين در را سوخت مصرف وضعيت و كرده انتخاب نمونه شكل به را مسيري باشد بهتر
.دهيم قرار بررسي مورد نقل و حمل شيوه
در اتفاقا كه است كشور در بار نقل و حمل مسيرهاي مهمترين از يكي تهران -عباس بندر مسير
هر در كه آن ضمن دارند ، يكديگر با بسياري شباهتهاي جادهاي و ريلي نقل و حمل بخش دو هر
.دارد وجود جابهجايي براي كافي بار بخش دو
با تهران -بندرعباس مسير در جادهاي سوخت مصرف بررسي اين در آمده عمل به محاسبات براساس
اين.ميرسد كيلومتر هزار درهر ليتر به 2/63 بخش اين در گرفته صورت انرژي اتلاف احتساب
بالغ كيلومتر هزار هر در ليتر به 5/42 انرژي اتلاف احتساب بدون جاده در سوخت مصرف ميزان
.ميشود
انرژي 75/8 اتلاف احتساب بدون تهران -بندرعباس مسير در ريلي نقل و حمل بخش در سوخت مصرف
به 10 انرژي اتلاف احتساب با ريلي سوخت مصرف در عدد همين است ، كيلومتر هزار هر در ليتر
.ميشود بالغ كيلومتر هزار هر در ليتر
بدون راهآهن به جاده سوخت مصرف نسبت كه طوري به.است توجه قابل نيز اعداد اين مقايسه
اما.ميرسد برابر به 32/6 انرژي اتلاف گرفتن نظر در با و برابر انرژي 8/4 اتلاف احتساب
مصرف مقوله در جاده به نسبت راهآهن مطلق مزيت گواه كه بررسيها و آمار اين تمام رغم به
مزيتهاي شايسته و خور در جايگاهي ايران در است نتوانسته راهآهن است ، سوخت و انرژي
با.است اندك و ناچيز سهمي كشور ، در مسافر و بار نقل و حمل از راهآهن سهم و بيابد خود
.آمد خواهد وارد كشور بخشهاي تمامي به ملي زياني و ضرر وضعيت ، اين ادامه
طور بهدانست متعددي دلايل از ناشي ميتوان را نقل و حمل كل از راهآهن سهم بودن ناچيز
به راهآهن گسترش عدم همين و است نكرده پيدا گستردگي كافي ميزان به راهآهن خطوط مثال
يابد ، دست نقل و حمل در خود حقه سهم به نتواند راهآهن است شده باعث سرزمين نقاط تمامي
نشده گرفته كار به متناسب بهرهبرداري براي كامل ظرفيت نيز ، فعلي خطوط در حتي كه آن ضمن
واگنهاي و لوكوموتيو از اعم ناوگان افزايش نيازمند شدت به راهآهن كه طوري به.است
كه است فرسوده و پير ناوگاني ريلي ، نقل و حمل ناوگان كه آن ضمن است ، مسافري و باري
.است داشته نزول ناوگان بالاي سن دليل به آن كارآيي
كشور نقل و حمل كل از ريلي نقل و حمل سهم بودن پايين
است كشور در سوخت قيمت بودن غيرواقعي از ناشي
به بيتوجهي و كشور نقل و حمل كل از ريلي نقل و حمل سهم بودن پايين در دليل مهمترين اما
.است كشور در سوخت قيمت بودن غيرواقعي از ناشي امر ، مسوولان ميان در مقوله اين
شدن كم و انرژي و سوخت قيمت شدن واقعي صورت در كه باورند اين بر راهآهن كارشناسان
محصول اين به مستقيم و پنهان يارانههاي شامل كه انرژي به اعطايي يارانههاي ميزان
.داشت نخواهد را ريلي نقل و حمل با رقابت توان عنوان هيچ به جادهاي نقل و حمل ميشود ،
تلف پايين بسيار قيمتهاي با سوخت توجهي قابل ميزان كشور در ساله هر كه است حالي در اين
كه بود خواهد بزرگ آنقدر عدد اين سوخت به اعطايي يارانههاي شدن مشخص صورت در كه ميشود
يا و رساند بهرهبرداري به را راهآهن احداث دست در پروژههاي از بسياري ميتوان آن با
.آورد وجود به ريلي نقل و حمل ناوگان نوسازي و بهرهبرداري در عظيمي تحرك
باره اين در -كشور برنامهريزي و مديريت سازمان انرژي امور دفتر كل مدير -داودي احمد
منعكس سالانه بودجههاي در مشخص طور به انرژي باشيديارانههاي داشته توجه":ميگويد
."ميشوند انرژي يارانه وجود منكر وكارشناسان صاحبنظران دليل همين به و نميشود
نوشته رسمي اسناد در ميگيرد ، تعلق انرژي به يارانه چقدر سال هر كه اين":ميافزايد وي
مسلم آنچه اما.ميشود پيشبيني مختلفي وارقام اعداد محاسبات در دليل همين به.است شده
وجود و نيست مقايسه قابل نفتي فرآوردههاي ارزش با كشور در سوخت فعلي شده تمام قيمت است
."است غيرشفاف نيز -يارانهها قالب در نه -سنواتي بودجههاي در مالي مختلف كمكهاي
اين از است نتوانسته هنوز سوخت ، مصرف در صرفهجويي رغم به ريلي نقل و حمل ترتيب اين به
راهكارهاي در كه است درحالي اين.كند استفاده بخشها ساير با رقابت براي خود مزيت
و مديريت سازمان ساله هر كه است شده تصريح نظام ، مصلحت تشخيص مجمع سوي از پيشنهادي
خاصي رديف تحت راهآهن بخش به را صرفهجويي از ناشي مابهالتفاوت كشور برنامهريزي
.دهد اختصاص
بايد آتي سالهاي در واقعي قيمت به سوخت قيمت شدن نزديك از پيش ميرسد نظر به
با تا گيرد قرار توجه مورد ريلي نقل و حمل خطوط توسعه و گسترش و راهآهن زيرساختهاي
.باشد داشته وجود صرفهتر با نقل و حمل از استفاده براي راهي سوخت ، قيمتهاي شدن واقعي
قيمت شدن واقعي با حتي نقل و حمل كل از راهآهن سهم افزايش كند روند و موجود وضع با
نقل و حمل از نميتواند كس هيچ انرژي ، به اعطايي يارانههاي ميزان كاهش حداقل يا و سوخت
.كند كسب سودي اقتصادي شيوهاي عنوان به ريلي
بر تصميمگيران و مسوولان سال 82 ، بودجه در انرژي يارانههاي ميزان شدن شفاف با شايد
.ورزند اهتمام ريلي ، نقل و حمل سهم افزايش و راهآهن گسترش بر مبني عملي و جدي توجه
جادهاي نقل و حمل در انرژي مصرف كه گذشت سادگي به نكته اين از نميتوان قطع طور به
.است برابر تا 12 ريلي 7 نقل و حمل در انرژي مصرف ميزان به نسبت
|