هاي‌دولتي‌خصوصي بانك اداره طرح قالب در
بررسي‌مي‌شود مجلس بانك‌هاتوسط سازي
جيبي بانك‌هاي همراه تلفن‌هاي
بانكي نظام اصلاح براي لايحه يك و طرح يك
هاي‌دولتي‌خصوصي بانك اداره طرح قالب در
بررسي‌مي‌شود مجلس بانك‌هاتوسط سازي
اوراق بورس طريق از دولتي بانك‌هاي سهام واگذاري است مقرر گرفته صورت پيش‌بيني‌هاي طبق
گيرد صورت بهادار
.هستند ضوابطي چه با و كساني چه تشكل‌ها اين تخصص احراز معيار و مرجع كه است مطرح
ابهامات اين رفع در دولت اما مي‌كند كند را خصوصي‌سازي روند ابهامات اين است طبيعي
اين حذف با است طبيعي.است كرده حذف را مساله اصل يعني ;است برگزيده را شيوه ساده‌ترين
ابهام يك اما مي‌شود حل اولويت اين 3 ابهامات -است صحيحي پيشنهاد البته كه -اولويت 3
آن خود به اولويت‌ها ، حذف بر مبني خود پيشنهاد تكميل در بايد دولت كه مي‌ماند ديگر بزرگ
منطق بالاخره.ابهام بدون اولويت‌هاي يا اولويت تعيين و تعريف يعني اين و بپردازد نيز
كسري تامين براي ما آيا.شود روشن بايد دولتي سهام واگذاري اجرايي اولويت‌هاي و اقتصادي
تقويت اصلي ، هدف آيا مي‌كنيم؟ واگذار را دولتي سهام درآمد كسب كلي طور به و دولت بودجه
دو هر آيا باشد؟ نداشته دولت براي درآمدي اگر حتي است اقتصاد در خصوصي بخش نقش گسترش و
شويم؟ خلاص زيان‌ده شركت‌هاي شر از مي‌خواهيم آيا است؟ مدنظر توا7مان به‌طور فوق هدف
مبهم اولويت‌هاي حذف حال هر به بپردازيم؟ دولتي شركت‌هاي ساختار اصلاح به مي‌خواهيم آيا
.شود منجر غيرمبهم اولويت‌هاي پيشنهاد به كه شرطي به است صحيحي
اقدام
جيبي بانك‌هاي همراه تلفن‌هاي
سراغ بعد به سال‌هاي 1980 از بايد را دردنيا همراه تلفن‌هاي از استفاده با بانكداري رشد
دچار سيم بدون مخابراتي سيستم‌هاي سو يك از كه شد شروع زماني از حقيقت در رشد اين.گرفت
براي را راه اينترنت ، شدن همگاني‌تر ديگر سوي از و شدند فناوري پيشرفت در جهش يك
.كرد هموار جهاني ، اطلاع‌رساني شبكه اين جديدتر خدمات از بهره‌برداري
فردي ميان ارتباطات برقراري براي ساده‌اي وسيله ابتدا در كه همراه تلفن‌هاي ميان اين در
با پيوند عرصه به توانستند"WAP " سيستم ابداع با بودند ، صوتي شنود و گفت طريق از
.يابند راه نيز اينترنت
،"GPRS "نظير ديگري سيم بدون مخابراتي سيستم‌هاي ابداع اين دنبال به
و شدند معرفي نيز غيره و "BLUETOOTH "،G) 3)همراه تلفن‌هاي سوم ، نسل"PAD "
تاثير سيم ، بدون اينترنت كار كيف و كم افزايش در كه سيستم‌هايي.هستند معرفي حال در يا
.مي‌گذارند جاي بر مهمي
گرفت ، قرار خاصي توجه مورد ابتدا همان از كه اينترنت كاربردهاي از يكي ديگر سوي از
با تجارت ارتباطات قبيل از متفاوتي قالبهاي در بازرگاني گوناگون فعاليت‌هاي انجام
طيف كه ارتباطاتي مي‌كرد ، پيدا ظهور كه بود (CB2) مشتري با تجارت يا و (BB2) تجارت
شامل را..و الكترونيك خريد الكترونيك ، بانكداري قبيل از بازرگاني فعاليت‌هاي از وسيعي
.مي‌شد
ماشين‌هاي اعتباري ، كارت‌هاي صورت به دور بسيار سال‌هاي از كه الكترونيك بانكداري
مشتريان براي را امكان اين اينترنت ، رشد با بود درجريان اوليه اشكال ديگر و خودپرداز
به مودم و شخصي رايانه يك از استفاده با خود منزل يا كار محل از تا آورد فراهم بانك‌ها
.بپردازند بانك در فيزيكي حضور و مراجعه به نياز بدون بانكي ، كارهاي انجام
را شرايطي ترتيب اين به اينترنت ، به اتصال امكان با سيم بدون مخابراتي سيستم‌هاي پيدايش
از استفاده با را مودم و رايانه طريق از اينترنتي بانكي كارهاي بتوان كه آورد وجود به
.رسانيد انجام به سيستم‌ها ديگر و همراه تلفن‌هاي
.است درآمده تحرير رشته به محمدجعفري سعيد توسط مي‌خوانيد زمينه اين در كه مقاله‌اي
همراه تلفن با بانكداري مزاياي
اينترنتي بانكداري به نسبت
را امور قبيل اين افراد ، از بسياري كه است شده فراهم شرايطي در اينترنتي بانكداري امكان
به.ناميد "شريكي رايانه" را آن مي‌توان اصطلاحا كه مي‌دهند انجام رايانه‌اي توسط
استفاده رايانه‌اي از كتابخانه يا آموزشي موسسه كار ، محل منزل ، در افراد ديگر عبارت
تلفن مقابل در.دارد تعلق گروهي يا همگان به بلكه.نيست فرد يك به متعلق كه مي‌كنند
با هميشه را آن و دارد را خود ويژه تلفن كس هر كه مي‌آيد حساب به شخصي وسيله‌اي همراه
.نمي‌شود شريك معمول طور به آن از بهره‌برداري در هم كسي با و مي‌كند حمل خود
كه حالي در.است استفاده قابل كجا هر در و زمان هر در كه جيبي است وسيله‌اي همراه تلفن
كجا درهر حال هر به و مي‌كند اشغال را بزرگي حجم نيز آن پرتابل نوع از حتي رايانه
.ندارد استفاده قابليت
با كار كه درحالي دارد ، پيچيدگي‌هايي و نيست ساده رايانه با كاركردن اين بر علاوه
.است كامپيوتر از كمتر همراه تلفن بهاي كه آن ضمن است ، سهل‌تر همراه ، تلفن‌هاي
كه مي‌كند عمل مشترك ، شناسايي و "SIM"نام به سيستمي اساس بر ديجيتال همراه تلفن همچنين
رو همين از.مي‌كند فراهم است اينترنت در كه چيزي هر به نسبت بالاتري بسيار ايمني سطح
.است همراه زيادتري ايمني پشتوانه با طريق اين از بانكي عمليات انجام
اقتصادي توجيه
كه باشد فعال جهان در همراه تلفن گوشي ميليون حدود 300 حاضر حال در كه مي‌شود برآورد
.رسيد خواهد ميليارد يك به آينده سال ظرف 5 رقم اين
كننده استفاده ميليون سال 2001 ، 175 در كه مي‌دهد نشان شده انجام تحقيقات حال ، همين در
آمريكاي در ميليون و 5/11 اقيانوسيه و آسيا در ميليون اروپا ، 67 در "GSM "همراه تلفن از
حدود به اروپا در همراه تلفن نفوذ كه مي‌دهد نشان ديگري گزارش.است داشته وجود شمالي ،
را فنلاند كشور جمعيت از نيمي تا بلژيك در درصد از 20 كمتر رقم اين كه مي‌رسد درصد 25
.دربرمي‌گيرد
است دستگاه ميليون حدود 15 انگلستان در گردش در ديجيتال همراه تلفن شمارگوشي‌هاي همچنين
.كند تجاوز درصد از 50 سال 2004 تا رقم اين مي‌شود پيش‌بيني كه
و اروپا در بايد را همراه تلفن‌هاي روي بانكي خدمات ارائه پيشرفت تپنده قلب است گفتني
در همراه تلفن از استفاده‌كنندگان شمار بيشترين.كرد جست‌وجو اسكانديناوي منطقه ويژه به
كم‌درآمد افراد براي مناسب همراه تلفني سيستم‌هاي كه ويژه به مي‌كنند زندگي منطقه اين
عامل يك هستند ، پيام دريافت به قادر صرفا و است شده پرداخت قبل از آنها اشتراك پول كه
.مي‌رود شمار به زمينه اين در كننده تعيين
كه مي‌رسد درصد نزديك 50 به همراه تلفن نفوذ آنجا در كه است كشوري پرتغال مثال عنوان به
از 80 بيش كه است دليل آن به پرتغال كشور در رشد اين.مي‌شود بيشتر روزبه‌روز رقم اين
فقط آنها همراه تلفن‌هاي كه مي‌دهند تشكيل كساني را همراه تلفن‌هاي مشتريان از درصد
.است پيام دريافت به قادر
سرويس از گروه اين.هستند همراه تلفن يك صاحب مردم درصد فنلاند 65 در زمينه همين در
خود همراه تلفن مجدد شارژ هزينه پرداخت براي الكترونيك ، بانكداري چارچوب در پرداخت
.مي‌آورند عمل به گسترده‌اي استفاده
تجارت مبادلات درصد حداقل 40 آينده سال چهار ظرف است حاكي شده انجام برآوردهاي
.شد خواهد انجام سيم بدون مخابراتي سيستم‌هاي طريق از شمالي آمريكاي از خارج الكترونيك
مي‌كنند خودباز براي دادوستد بازار در مستحكمي پاي جاي حالي در اينترنتي همراه تلفن‌هاي
اين در جديد كاري رشته يك عنوان به خود آن ، به مربوط گوناگون نرم‌افزارهاي تجارت كه
.مي‌يابد رشد و گرفته شكل حوزه
تلفن‌هاي به مربوط تخصصي نرم‌افزارهاي درزمينه فعال ايرلندي شركت يك مثال ، عنوان به
در توانسته مي‌گذرد ، آن تاسيس از سال سه حدود تنها كه "MACALLA "نام به اينترنتي همراه
پرآوازه جهان در را خود نام محصولات اين عرضه پيشتازان از يكي عنوان به كوتاه مدت همين
.كند
همراه ازتلفن‌هاي استفاده با بانكداري گوناگون اشكال
با بانكداري و اينترنت طريق از مالي خدمات ارائه حيث از دنيا ، در اسكانديناوي منطقه
آمريكاي اروپا ، نقاط ساير در هرچند.است پيشتاز دنيا ، در همراه تلفن‌هاي از استفاده
به دسترسي حداكثر به نيل منظور به گسترده‌اي تلاش‌هاي نيز خاورميانه و دور خاور شمالي ،
.است جريان در بانكي خدمات براي همراه تلفن‌هاي از استفاده
سوئد بانك پست
دادوستد به مربوط خدمات انواع "TELIA "نام به شركتي و سوئد بانك پست مثال عنوان به
.مي‌دهند ارائه را همراه تلفن‌هاي از استفاده با بانكي
بزرگ اقتصادي روزنامه چهارمين كه "DAGENS INDUSTRI "نام به روزنامه‌اي سوئد ، در
مبناي بر تا مي‌كند دنبال روزنامه مشتركان به خدمات ارائه براي را آزمايشي اروپاست ، طرحي
روي را استكهلم سهام بازار به مربوط تجاري و مالي اطلاعات بتوانند مشتركان اين‌گونه آن
.كنند دريافت خود اينترنتي همراه تلفن گوشي‌هاي
سنگاپور در آمريكا سيتي‌بانك
بتوانند تا مي‌كند فراهم مشتريان براي را امكان اين سنگاپور در آمريكا "بانك سيتي" شعبه
پرداخت را حسابها صورت باشند ، داشته دسترسي خود حساب موجودي به همراه تلفن‌هاي طريق از
سنگاپور دلار و 20/0 مي‌گيرد صورت "SMS "سيستم از استفاده با كار اين.كنند حواله پول و
.مي‌شود آن كارمزد معامله ، هر ازاي به
اسكانديناوي بانك مريتانورد
حساب به دانمارك و فنلاند سوئد ، منطقه‌اي بانك يك كه "MERITA- NORDBANKEN "بانك
تلفن و اينترنت از استفاده با بانكي خدمات كه است دنيا بانك‌هاي پيشرفته‌ترين از مي‌آيد ، يكي
كارهاي براي اينترنت "WEB "سرويس از بانك اين مشتري ميليون مي‌كند20/1 عرضه را همراه
در ديگري بانك ازهر اينترتني كاربران شمار از بيش رقم اين كه مي‌كنند استفاده خود بانكي
معاملاتش درصد تنها 6 كه بانك اين سال 2000 ، مارس در تنها شده اعلام آمار طبقاست جهان
همراه تلفن طريق از حساب به مربوط درخواست هزار مي‌شود ، 24 انجام آن سنتي شعبه طريق از
خود به را فنلاند بانكداري بازار درصد حاضر 40 درحال كه بانك اين است ، كرده دريافت
.مي‌كند پس‌انداز دلار سالي 200ميليون اينترنت ، از استفاده طريق از مي‌دهد ، اختصاص
دريافت اينترنت طريق از صورت‌حساب پرداخت ميليون سالانه 1/2 فوق ، بانك مشتري‌هاي
.مي‌كنند
عرضه بانك اين سوي از همراه تلفن بر مبتني بانكداري سيستم توسط زير خدمات مجموع در
.مي‌شود
حساب موجودي كنترل -
پول انتقال -
فنلاند بورس بازار در سهام خريد -
طرح NOKIA مخابراتي شركت و VISA اعتباري كارت همكاري با MERITA بانك ميان دراين
منطبق را جديدي اينترنتي همراه تلفن‌هاي نوكيا آن ، در كه درآورده‌اند اجرا مرحله به مشتركي‌را
.است كرده بازار وارد بانكي ، عمليات انجام توانايي بر
خواندن براي ديگري و GSM تلفن متعارف كارهاي براي يكي كه دارند CHIP دو تلفن‌ها اين
.است VISA كارت
رفته ، صندوق نزديك خريد پايان در باشند ، داشته را تلفن نوع اين كه فروشگاه‌هايي مشتريان
مي‌شود پرداخت فروشگاه حساب صورت بلافاصله مي‌دهند ، فشار را خود همراه تلفن از دكمه‌اي
.دهد قرار دستگاه در را اعتباري كارت دار صندوق تا نيست نيازي ترتيب اين به و
فنلاند اكوتوبانك
به فنلاند بزرگ بانك دومين حساب ميليون چهار با كه فنلاند "OKOTO BANK "اينها بر علاوه
"GSM "همراه تلفن‌هاي روي بانكي عمليات انجام كه بود جهان در بانك اولين مي‌رود ، شمار
(ATM) خودپرداز ماشين از خاصي بانك مشتري‌هاي كه بار هر نيز اسپانيا در.داد ارائه را
ارسال آنها همراه تلفن‌هاي روي "SMS"سيستم طريق از موجودي حساب صورت كنند ، برداشت پول
.مي‌شود
پاركينگ ، پول قبيل از بها كم پرداخت‌هاي همراه تلفن‌هاي كمك به اسكانديناوي در
.مي‌گيرد انجام كارواش و فروش ماشين‌هاي
انگلستان ليدز شهر
(CASH-e) الكترونيكي پول مي‌توان آن در كه شد آزمايش سيستمي "ليدز" شهر در انگلستان ، در
طريق از عمل اين.آورد دست به همراه تلفن‌هاي توسط"BARCLAYS " بانك هوشمند كارت روي
.مي‌شود انجام همراه تلفن يك داخل كارت ، كردن داخل
وهله در را همراه تلفن‌هاي روي بانكي خدمات دارد ، مشتري ميليون از 7 بيش كه بانك اين
.مي‌دهد ارائه مشتري هزار پانصد براي اول
هلند بانك پست
مشتريان تشويق براي است ، هلند در مخابراتي خدمات اداره‌كننده كه "TELFORD "مخابرات شركت
.مي‌دهد هديه اينترنتي همراه تلفن يك بانكي ، خدمات از استفاده به
مي‌شود ، فراهم هلند بانك پست بانكي خدمات به دسترسي تنها نه تلفن اين از استفاده با
يك بانك اين.كرد نيز خريد مذكور ، شركت شده پرداخت قبلا اعتباري كارت با مي‌توان بلكه
با) اينترنت و شخصي رايانه از استفاده با بانكي خدمات انواع از كه دارد مشتري ميليون
.مي‌گيرند بهره (سيم
سيستم از استفاده با هلند بانك پست بانك خدمات در استفاده مورد همراه تلفن‌هاي
.مي‌كنند عمل ،"WAP "محيط در "SMS "پيام‌رساني
(HOME BANKING) صورت به و همراه تلفن‌هاي از استفاده براساس بانك اين كه بانكي خدمات
كردن چك پول ، انتقال صورت‌حسابها ، پرداخت قبيل از گسترده‌اي طيف در مي‌دهد ، ارائه
.مي‌گيرند قرار بورس معاملات انجام و بورس اطلاعات دريافت موجودي ،
كانادا مونترال بانك
ارائه زمينه در كه مي‌آيد حساب به جهان بانك‌هاي ازجمله نيز كانادا در مونترال بانك
.است درآورده اجرا مورد به را طرحي همراه تلفن‌هاي از استفاده با بانكي خدمات
با زير بانكي خدمات از مي‌توانند مشتريان دارد شهرت "VEEV "به كه طرح اين درچارچوب
.كنند استفاده همراه تلفن‌هاي از استفاده
كارت به كه حسابهايي بين پول انتقال حساب ، صورت پرداخت حساب ، سابقه موجودي ، كنترل
سهام خريد و شاخص درخواست پول ، درخواست و چك صدور هستند ، وصل مونترال بانك اعتباري
مي‌توانند بانكي كارهاي انجام بر علاوه مي‌كنند ، استفاده "VEEV "سيستم از كه مشتريان
انگليسي ، زبان به رويتر خبرگزاري اقتصادي اخبار خود ، اينترنتي همراه تلفن‌هاي روي
سراسر در هوا وضع پيش‌بيني فرانسه ، و انگليسي زبان دو به كانادا روزنامه‌هاي مندرجات
.باشند داشته نيز را روز ساعات جدول و بعد روز پنج تا جهان
مشتري كه است به‌گونه‌اي "VEEV "شبكه چارچوب در همراه تلفن‌هاي روي بانكي خدمات انجام
كه مي‌كند دريافت بانك از را دستورالعملي لازم ، فني كارهاي انجام و قرارداد امضاي از پس
فشار را OK سپس‌كليد و عدد يك ابتدا حروف نوشتن جاي به خود ، درخواست هر براي آن مطابق
.مي‌دهد
خاورميانه بانك‌هاي
اروپا ، به تنها همراه تلفن‌هاي طريق از بانكي خدمات ارائه جديد بسيار روش از استفاده
به‌سوي نيز خاورميانه بانك‌هاي از شماري بلكه نمي‌شود محدود آمريكا و خاوردور
بانك نخستين كويت ، ملي بانك مثال عنوان به.شتافته‌اند سيستم اين از بهره‌برداري
همراه تلفن‌هاي روي بانكي خدمات ارائه طرح اول مرحله اكتبر 1999 ، در كه است خاورميانه
.كرد افتتاح را
با بانكي خدمات كليه انجام توانايي آن ، طبق و مي‌شود اجرا مرحله سه در طرح اين مجموع در
حساب به توانست خواهد مشتري كه حد آن تا مي‌شود امكان‌پذير همراه تلفن‌هاي از استفاده
.كند واريز پول خودپرداز ، ماشين كارت
آن در كه مي‌شود فراهم مشتري براي نيز فروش ماشين از خريد قبيل از ديگري امكانات همچنين
شدن ظاهر با متعاقباميشود وصل ماشين به همراه تلفن شماره يك گرفتن با فقط مشتري
طريق از را آن بهاي و انتخاب را نظر مورد جنس تلفن ، صفحه روي ماشين در موجود اجناس ليست
.مي‌دهد تحويل وي به را كالا ماشين ، سپس مي‌كند ، پرداخت اعتباري كارت
از انحصاري طور به را "VISA "كارت پرداخت برنامه كه بود جهان بانك اولين كويت ملي بانك
.درآورد اجرا به اينترنت طريق
نتيجه
سال چهار سه از بيش بانكي ، كارهاي انجام براي همراه تلفن‌هاي از استفاده عمر از
آينده و داده رخ زمينه اين در مهمي پيشرفت‌هاي كوتاه مدت درهمين اما.نمي‌گذرد
.است الكترونيك بانكداري از جديد رشته اين روزافزون‌تر بسيار گسترش نويددهنده
سخت‌افزار ، ) فني گوناگون ابعاد روي كه كلاني سرمايه‌گذاري‌هاي لحاظ به اكنون هم از
مي‌آيد ، عمل به همراه تلفن‌هاي (آموزش تبليغات ، عمومي ، روابط)اجتماعي و
(نرم‌افزار
.دهد نويد را شگفت‌آورتري مراتب هاي‌به پيشرو ، پيشرفته سال‌هاي كه كرد استنباط مي‌توان
تنوع نيز و سرعت و كيفيت افزايش براي آينده ، سال دو يكي ظرف كه جديدي فني سيستم‌هاي
جديدي افق‌هاي كرد ، خواهند پيدا ظهور همراه تلفن‌هاي از بهره‌برداري امكانات به بخشيدن
بشر پاي پيش خاص ، طور به الكترونيك بانكداري و كل طور به الكترونيك تجارت زمينه در را
.گشود خواهند
برابر در اسكانديناوي منطقه ويژه به و اروپا پيشتازي است توجه جالب ميان اين در كه آنچه
از گسترده‌تر بهره‌گيري و فناوري رشد در اقيانوسيه و آسيا اروپا ، بخش‌هاي ساير آمريكا ،
.است بانكي امور و تجارت در آنها از استفاده منظور به همراه تلفن‌هاي امكانات
روي افغانستان به آمريكا حمله و عمليات 11سپتامبر نظير حوادث برخي اثرات اين سواي
.مي‌شود مشاهده نيز همراه تلفن از استفاده با الكترونيك بانكداري
تمايل حوادث اين وقوع از پس مي‌دهد نشان يافت ، انتشار اخيرا آن نتايج كه ساده‌اي بررسي
تجاري كارهاي براي مجازي جلسات تشكيل و اينترنت و كنفرانس ويدئو از استفاده به بيشتري
.است آمده وجود به
مربوط هزينه‌هاي درصد حدود 8 معمول طور به سپتامبر ، حادثه 11 از پيش تا رابطه همين در
اين مي‌شود پيش‌بيني.مي‌شد مربوط امنيتي مسائل به مستقيم طور به اطلاعات تكنولوژي به
.كند پيدا چشمگيري افزايش شده ، ياد حوادث به توجه با رقم
خاطر به كه مي‌شود پيش‌بيني نيز بانكي كارهاي انجام براي همراه تلفن از استفاده مورد در
آتي سال‌هاي سيم ، با اينترنت و شخصي رايانه از استفاده به نسبت آن بالاتر ايمني ضريب
.باشيم سيستم اين از استفاده‌كنندگان شمار توجه قابل بسيار افزايش شاهد
مي‌گيرد صورت حالي در...و اينترنت همراه ، تلفن رايانه ، به مربوط پيشرفت‌هاي است ، گفتني
غيرقابل توسعه مراحل سرعت به نيز ماهواره‌اي مخابرات يعني آنها به مربوطه زيرساخت كه
.مي‌كند طي را تصوري
بيش همراه تلفن‌هاي از استفاده با الكترونيك بانكداري دستاوردهاي گسترش كه آن آخر سخن
بررسي بايد كه دارد رو پيش حقوقي چالش‌هاي باشد ، گريبان به دست فني مشكلات با كه آن از
.شود انديشيده راه‌حل‌هايي آنها براي و
بانكي نظام اصلاح براي لايحه يك و طرح يك
دستگاه‌هاي مردم ، عموم بر علاوه گذشته دهه دو طول در ايران بانكي سيستم ناكارآمدي
در يكي متفاوت طرح دو دليل همين به.است كرده نگران هم را قانونگذاران و دولتي مختلف
.پرداخته‌اند كشور بانكي نظام اساسي اصلاحات به اسلامي شوراي مجلس در يكي و دولت
وزارت هماهنگي با و بانكي سيستم فعلي مديران توسط كه بانكي نظام راهبردي اصلاحات طرح
ميان چك‌هاي گردش نظير بانكي اوليه فعاليت‌هاي برخي گسترش به شده ، تهيه دارايي و اقتصاد
.شد منجر بانكي
هيات تركيب است قرار آن مبناي بر كه قرارداده كار دستور در را طرحي نيز مجلس همزمان
كامل طور به طرح‌ها اين جزئيات هنوز.كند تغيير بانك‌ها فعاليت نحوه و مديره ، اساسنامه
.است كشور بانكي شبكه در ناچيز حتي اصلاحات نويدبخش حالا همين از شك بدون اما نشده منتشر
سابقه كه كشاورزي بانك كارگزاري مديرعامل و بانكي مسائل كارشناس رهبر ، محمدرضا دكتر
اين در ما سوالات به دارد مشابه طرح‌هاي تهيه در را مجلس پژوهش‌هاي مركز با همكاري
.مي‌خوانيد پي در كه است داده پاسخ زمينه
قرار دستوركار در و مطرح مجلس نمايندگان توسط دولتي بانك‌هاي اداره طرح روزها اين
كنيد؟ بيان طرح اين با رابطه در را نظرتان لطفا.است گرفته
ارائه مجلس نمايندگان از تعدادي توسط و تهيه ماده در 18 كه دولتي بانك‌هاي اداره طرح
.دارد دربر را مشكلاتي و مسائل هم و است مفيد و موثر ويژگي‌هايي و محاسن داراي هم شده
به مربوط مشكلات رفع به قادر تنهايي به دارد كه مثبتي نكات علي‌رغم طرح اين من نظر به
بانك‌ها.نيست دولتي بانك‌هاي سازماني ، و مالكيتي مديريتي ، حقوقي ، قانوني ، ساختار
عنايت مورد بانك‌ها استقلال آن در كه هستند بانكداري و پول بازار جامع قانون يك نيازمند
.گيرد قرار
باشيم؟ داشته دولتي بانك‌هاي اداره طرح از بايد انتظاري چه
ارائه طرحي بايد هستيم دولتي بانك‌هاي اداره و بانكي نظام ساختار اصلاح فكر در كه حالا
از ناشي مشكلات چاره‌ساز دولتي ، بانك‌هاي مطلوب مديريت و صحيح اداره بر علاوه شودكه
و مشتريان نارضايتي و رقابتي شرايط فقدان بانكي ، استانداردهاي فقدان دولت ، مداخله‌هاي
و داشته موثري نقش بانك‌ها از مردم انتظارات تامين در وبتواند باشد هم مردم
.باشد داشته دربر بانك‌ها كاركنان براي نيز را لازم انگيزه‌هاي
چيست؟ بانك‌ها امور اداره طرح در نظر مورد اساسي نكات
در است دولت به متعلق طرح ماده 2 موضوع طبق بانك سرمايه و سهام كليه طرح اين طبق اولا
داشتن 51 اختيار در با همچنان را بانك‌ها اساسي قانون ماده 44 با منطبق مي‌شود كه صورتي
صاحبان اصل در كه مردم عموم به را سهام درصد بر 51 مازاد و نگهداشت دولتي سهام ، درصد
از نيز بخشي و كرد واگذار عمومي مزايده يا بورس طريق از هستند بانك‌ها منابع و سپرده‌ها
و واگذاري اختيار مي‌توان كه آن ضمن شود ، فروخته اقساطي طور به بانك‌ها كاركنان به سهام
تخصصي و بخش‌خصوصي به بيمه شركت‌هاي نمايندگي مكانيزم مانند را بانك‌ها شعب نمايندگي
.است آورده وجود به بانك‌ها اركان در توجهي قابل تغييرات طرح اين ثانيا.كرد واگذار
هيات بانك‌ها ، عالي شوراي بانك‌ها ، عمومي مجمع از بودند عبارت قبلا بانك‌ها اركان
.بانك هر مديرعامل و مديره
است؟ شده پيش‌بيني طرح اين در بانك‌ها اركان در تغييراتي چه
و است شده اشاره طرح ماده 3 در است آمده وجود به بانك‌ها اركان در كه مهمي تغييرات
:از عبارتند
بانك اركان و افراد شخصيت و تعداد لحاظ از آنان انتخاب نحوه و مجمع اعضاي در تغيير (1
.قانوني بازرس و مديره هيات عمومي ، مجمع از عبارتند
.بانك‌ها اركان از بانك مديرعامل حذف و بانك‌ها عالي شوراي حذف (2
در تغيير و بانك هر مديره هيات اعضاي تعداد و گزينش نحوه و مديره هيات در تغيير (3
.مديره هيات توسط طرح در و مي‌شد انتخاب مجمع توسط قبلا كه مديرعامل انتخاب
.است مجمع اجزاي در تغيير طرح اين در تحول و تغيير مهمترين مي‌شود ملاحظه كه گونه همان
قانوني لايحه با ارتباط در و حاضر حال در كه بانك‌ها عمومي مجمع اعضاي ترتيب اين به
صنايع وزير دارايي ، و اقتصادي امور وزير:از عبارتند مصوب 3/7/1358 بانك‌ها امور اداره
برنامه سازمان رئيس و شهرسازي و مسكن وزير كشاورزي ، جهاد وزير بازرگاني ، وزير معادن ، و
به عضو پنج از مركب بانك هر عمومي مجمع طرح ماده 5 طبق و مي‌يابند تغيير بودجه و
:بود خواهد زير شرح به سهم صاحب عنوان به دولت طرف از نمايندگي
.(بود خواهد عهده‌دار نيز را عمومي مجمع رياست) دارايي و اقتصادي امور وزير (الف
.وزيران هيات انتخاب به وزرا ساير بين از نفر يك (ب
به مالي و بانكي اقتصادي ، امور در كشور عالي‌رتبه كارشناسان و متخصصان نفراز سه (ج
.سال چهار مدت براي وزيران هيات تصويب و دارايي و اقتصادي امور وزير پيشنهاد
پيشنهاد و انتخاب به نفر و 3 وزير شخص) مجمع عضو از 5 نفر مي‌شود 4 ملاحظه كه گونه همان
چه كه نشده مشخص هم "ب" بند در.هستند دارايي و اقتصادي امور وزير به مرتبط (ايشان
ماده 5 تبصره 1 در كه آن ضمن باشد ، وزرا ساير بين از نفر يك پيشنهاددهنده بايد مقامي
داشته عضويت عمومي مجمع يك از بيش در نمي‌توانند "ج" و "ب" بند موضوع اعضاي كه شده قيد
.باشند
آمد؟ خواهد وجود به بانك هر اساسنامه در تغييراتي چه طرح اين با مطابق
به و تهيه بانك هر عمومي مجمع توسط بانك هر اساسنامه كه است شده مقرر طرح ماده 4 در
.برسد وزيران هيات تصويب
از 5 نفر 4"ج" و "ب" بند اعضاي ماده 5 موجب به" هستند متفاوت مجمع اجزاي چون بالطبع
بود خواهند متفاوتي و مجزا اساسنامه داراي بانك‌ها از يك هر پس ،"هستند متغير مجمع عضو
سوم قسمت در زيرا دارد مغايرت سال 1351 مصوب بانكي و پولي قانون با امر اين طرفي از كه
محول اعتبار و پول شوراي به بانك هر اساسنامه تصويب سال 1351 مصوب بانكي و پولي قانون
اختيار در هم آن كه است بانكي فعاليت‌هاي و عمليات حاوي اساسنامه هر طرفي از و است شده
در بانك‌ها نمايندگي يا باجه يا شعبه تعطيل يا ايجاد حتيبود خواهد اعتبار و پول شوراي
اعتبار و پول شوراي تصويب به كه بود خواهد آيين‌نامه‌اي طبق كشور از خارج يا داخل
محول بانك هر مجمع به بانكي عمليات تشخيص و بانك هر اساسنامه باشد قرار اگر پسميرسد
به اساسنامه‌ها اين ثانيا شده ، محدود اعتبار و پول شوراي اختيارات از بخشي اولا شود ،
.داشت خواهند مغايرت هم با هستند ، متفاوت كه مجامع اعضاي دليل
چيست؟ بانك‌ها مديره هيات اعضاي انتخاب شرايط و تعداد با رابطه در نظرتان
مي‌رسد نظر به كه شده تعيين عضو تا 18 بين 9 مديره هيات تعداداعضاي طرح درماده 6
تصميمي كه اين براي ثانيا.نيست منطقي چندان برابر دو يعني تا 18 بين 9 اولاتفاوت
به و باشد فرد مديره هيات اعضاي تعداد است اصلح باشد ، را7ي حداكثر حائز مديره هيات در
خارج دقيقه عضو 10 هر جلسه يك در اگر.است زياد خيلي بانك يك براي عضو تعداد 18 من نظر
(ساعت سه) دقيقه حدود 180 مي‌آيد ، پيش جلسات در معمولا كه كند صحبت تصميم‌گيري مسائل از
فرد هم مديره هيات اعضاي تعداد است بهترميشود سپري متفرقه مسائل به مديره هيات وقت
.شود تعيين نفر حداكثر 9 هم و باشند
از طرح ، ماده 9 طبق كه مي‌شود يادآور نيز مديره هيات اعضاي انتخاب شرايط با رابطه در
پس.است تجديد قابل و شده تعيين سال چهار گردشي صورت به اعضا از يك هر عضويت مدت طرفي
شده قيد طرفي از باشند مديره هيات عضو بيشتر و دوره سه دو ، براي ، اعضا كليه است ممكن
بعضي عضويت دوره است ممكن لذا كند تغيير اعضا از چهارم يك بايد سال هر پايان در كه است
ضمنا.شود بازنگري بايد و دارد وجود ماده دراين تناقض اين و باشد سال يك فقط اعضا از
انتخاب شرايط در بانكي مديريت سابقه سال ده مديريت سابقه سال ده جاي به طرح در بود بهتر
.مي‌شد مطرح مديره هيات اعضاي
است؟ شده ايجاد تحولي چه بانك‌ها مديره هيات اختيارات با رابطه در
بانكي قوانين و بانك‌ها اساسنامه در هم قبلا
مداخلات و سياست‌ها دليل به ولي داشته‌اند را لازم اختيارات كليه بانك‌ها مديره هيات
ابلاغ و تصويب تهيه ، در بانك‌ها عالي شوراي مداخلات تكليفي ، تسهيلات تحميل در دولت
خود اختيارات از استفاده قادربه مديريتي و سياسي ملاحظات ساير و بانكي آيين‌نامه‌هاي
و غيرتخصصي مداخلات و توصيه‌ها همان باز ولي شود تصويب هم طرح اين اگر.نبوده‌اند
ماده 16 در طرح اين در كه آن ضمن برد ، نخواهد جايي به ره بانك‌ها اصلاح باشد ، مالكيتي
اختيار از ولي است شده داده بانك هر مديره هيات به آيين‌نامه‌ها پيشنهاد و بررسي اختيار
.است نيامده ميان به حرفي آيين‌نامه‌ها اجراي و تصويب
را بانكي نظام مشكلات مي‌تواند طرح اين آيا و چيست در بانكي نظام مشكلات اهم شما نظر به
كند؟ چاره‌جويي
هنوز داده‌اند ، انجام خود فعاليت در اخير سال چند ظرف بانك‌ها كه اصلاحاتي علي‌رغم
مالي ، ابزارهاي تنوع عدم سازماني ، نامناسب ساختارهاي مانند عديده‌اي مشكلات درگير
اعتبارات سليقه‌اي سهميه‌بندي منابع ، غيربهينه تخصيص در دولت مداخلات و تكليفي تسهيلات
نيازها با سازگار بانك‌ها محصولات و خدمات.هستند دولت ، بدهي‌هاي توجه قابل حجم و بانكي
پوشش را مختلف مشاغل و مردم طبقات تمامي هنوز و نيست مشتريان انتظارات و ، احتياجات
.نمي‌دهند
طرح‌هاي سود ، نرخ تعيين نحوه معوق ، مطالبات رشد پيشرفته ، فناوري عدم اسلامي ، عقود تعدد
مشخص فقدان‌نيروي نيستند ، بانك‌ها سود و اصل بازپرداخت به قادر كه شده رها و نيمه‌تمام
طرح ايناست بانكي نظام مشكلات از همه و همه كاركنان ، به تخصصي و حرفه‌اي آموزش عدم و
بانك‌ها امور اداره طرح كه نيست هم توقعي و بود نخواهد مشكلات قبيل اين حل به قادر
.كند چاره‌گشايي را بانكي نظام ريشه‌اي نارسايي‌هاي و مشكلات بتواند
داريد؟ پولي سياست‌هاي و بانكي نظام ساختار اصلاح براي پيشنهادي چه
بانك‌ها و مي‌شود ختم بانك‌ها منابع به خدماتي و توليدي راه‌هاي تمام كه آنجا از اول ،
بيشتر ورود با مالي آزادسازي به نسبت مركزي بانك دارد ضرورت مي‌دانند ، اصلاحات محور را
.كند اقدام دولتي بانك‌هاي خصوصي‌سازي و نمايندگي اعطاي و خارجي مختلط و خصوصي بانك‌هاي
سوم ، .باشد پيشرفته فناوري و امكانات آخرين با منطبق بايد بانك‌ها ومحصولات خدمات دوم ،
و برتر تكنولوژي با پشتيباني ، قابل مستمر ، سريع ، ارزان ، بايد بانكي خدمات و محصولات
گيرد قرار مشتريان اختيار در زمان كوتاه‌ترين در و مودبانه برخورد با باشد ، صف از خارج
نرخ و پرداختي سود نرخ بين فاصله چهارم ، .دهد نجات بانك به مداوم مراجعه از را مردم و
درصد سه تا حداقل بانك‌ها در هزينه مديريت با بايد فاصله اين.است زياد دريافتي سود
سود نرخ است بهتر است بي‌منطق نيز سپرده‌ها تركيب در سود نرخ فاصله پنجم ، .يابد كاهش
نبايد بانك‌ها ششم ، .يابد كاهش پنج‌ساله سپرده‌هاي سود نرخ و افزايش يك‌ساله سپرده‌هاي
را آنان زندگي سطح و حقوق بايد و باشند بي‌تفاوت خود كاركنان زندگي سطح و حقوق به نسبت
گزينش ، استخدام ، نحوه به توجه ضمنا.نشود كاركنان تخلف موجب تا كنند تامين مطلوب سطح در
.دارد اهميت كاركنان ترفيع و انتصاب
سال‌هاي به نسبت هنوز ولي است يافته افزايش اخيرا اگرچه GDP در بانكي خدمات سهم همچنين
داخلي ناخالص توليد در بانكي خدمات سهم و سودآوري بايد و است ناچيز بسيار از 1357 قبل
.گيرد قرار توجه مورد
است شده ثابت دارايي‌هاي و ساختمان خريد صرف بانك‌ها منابع از عمده‌اي بخش كه اين آخر
درصد از 30 بيشتر نداشته‌اند حق بانك‌ها سال 1351 ، بانكي و پولي قانون طبق كه صورتي در
منابع است بهتر.كنند ثابت دارايي‌هاي و املاك خريد صرف را خود اندوخته و سرمايه
.شود كارگرفته به اقتصادي توسعه جهت در بانك‌ها
|
