مغزها چرخش يا مهاجرتفرار
شناختي معرفت انقلاب
مغزها چرخش يا فرار مهاجرت
در كه آمريكا دانشگاههاي از علوم و مهندسي در دكترا مدرك دارنده خارجيهاي درصد -جدول 3
هستند كار به مشغول آمريكا
مشغولين درصد |
خارجي دكتراهاي |
كشور |
88 |
770/2 |
چين |
79 |
1235 |
هند |
13 |
227 |
ژاپن |
11 |
1912 |
جنوبي كره |
42 |
1824 |
تايوان |
59 |
142 |
انگلستان |
35 |
172 |
آلمان |
41 |
240 |
يونان |
46 |
417 |
كانادا |
30 |
194 |
مكزيك |
17 |
13878 |
كل |
كه نيروهايي.آمريكا به تحصيلكرده افراد مهاجرت به دارد اختصاص حاضر مقاله;اشاره
آمار براساس كه جايي تا.دارند عهده به را آن اداره و علم توليد عظيمياز بخش اساسا
سوالات به پاسخگويي متكفل حاضر مقاله شدهاند ، تشكيل مهاجرين از آمريكا متخصصان درصد 29
خارجي دانشمندان و مهندسان به راجع دادهها -است؟ 2 معني چه به مغزها چرخش -است1 زير
مغزها؟ چرخش يا ميكنند مغزها فرار به تاكيد ها داده اين آيا -ميگويند؟ 3 چه آمريكا در
انديشه گروه
چرخش يا مغزها فرار آمريكا متحده ايالات به دانشمندان و مهندسان بينالمللي تحرك
.مغزهاست
با.ميكنند كمك آمريكا فكري نيروي به معناداري طور به خارجي دانشمندان و مهندسان
در (دكترا مقطع) در علوم و مهندسي رشتههاي در شده فارغالتحصيل كار نيروي به نگاهي
توسعه و تحقيق حوزه به كه هستند مهاجراني آنها از درصد كه 29 ميشود ملاحظه آمريكا ،
.شدهاند وارد
يكطرفه تحركي بهعنوان متحده ايالات به متخصص پرسنل مهاجرت گذشته دهههاي در
نيروها كاراترين و بهترين از هميشه براي را مبدا كشورهاي مغزها فرار.بود ملاحظه قابل
چرخه زيرا ميشود ، گفته مغزها چرخش بااستعدادتر كاركنان تحرك به اخيرا.ميسازد محروم
از بهتر استفاده براي مبدا كشور به بازگشت طريق از خارجي كشورهاي در كار و مطالعه
چه ما به آمريكا در خارجي دانشمندان و مهندسان به راجع دادهها.ميشود دنبال فرصتها
تحصيلات دانشجويان مهاجرت مغزها؟ چرخش ميبينيميا را مغزها فرار ما آيا ميگويند؟
و طولاني زماني براي و دكتراميگيرند مدرك كه خارجيهايي ماندن نرخ آمريكا ، به تكميلي
است؟ ميزان چه به.ميشوند استخدام دولتي دستگاههاي و دانشگاه صنعت ، در مدت كوتاه يا
علوم و مهندسي رشتههاي در فارغالتحصيل خارجي دانشجويان و آمريكا بالاي سطح آموزش
سرمايه كه علوم و مهندسي رشتههاي در فارغالتحصيل دانشجويان آمريكا ، متحده ايالات
از بسياري.ميكند حفظ و حمايت جذب ، را هستند آمريكا بالاي سطح آموزش به شده متصل فكري
علوم و مهندسي رشتههاي در آمريكا در ميآيند ، آسيا از كه آنهايي بويژه خارجي دانشجويان
فارغالتحصيل دانشجوي هزار از 420 سال 1995 درميشوند فارغالتحصيل و ميكنند نام ثبت
مبدا كشور از 12 عمدتا كه خارجي دانشجوي هزار تقريبا 100 علوم و مهندسي رشتههاي در
سطح در(موقت و دائمي رواديد با) خارجي دانشجويان سال 1995 درداشتند وجود بودند ،
مهندسي در درصد و 58 كامپيوتر و رياضيات در درصد طبيعي ، 50 علوم رشته در درصد دكترا ، 30
از علوم و مهندسي رشتههاي در مقطعدكترا دانشجويان از نيمي از بيش.ميكردند تحصيل
.بودند تايوان و جنوبي كره هند ، چين ، كشورهاي
دورههاي به خارجي دانشجويان جذب عامل عمدهترين دانشگاهي ، تحقيق از مالي حمايت
سال 1996در در كه خارجي دانشجوي از 000/10 درصد از 75 بيش.ميباشد آمريكا در دكترا
نخستين دانشگاههايشان ، كه گفتهاند بودند ، گرفته را خود دكترا مدرك آمريكا دانشگاههاي
اكثريت داشتند نظري چنين كه كساني ميان از.است بوده مدركشان برايگرفتن حمايتي منبع
مالي منابع.است ميشده حمايت آنها از تحقيق همكاران عنوان به كه بودند اين به قائل
غير منابع ديگر و صنعت فدرال ، نمايندگاندولت توسط دانشگاهها در تحقيق همكاران براي
.ميشد فراهم امتياز صورت به فدرالي
دانشجويان تعداد به بود ، افزايش حال در دانشگاهي تحقيق هزينههاي كه زمان همان در
افزوده ميشوند حمايت دانشگاه در علوم و مهندسي بخشهاي توسط كه نيز دكترا دوره خارجي
.ميشد
با دلار ميليون به 21 دلار ميليون از 13 دانشگاهي تحقيق بودجه سال 19961985 از
در كه دكترا دوره خارجي دانشجويان تعداد زمان همان در.يافت افزايش سال 1992 ثابت دلار
نفر به 7600 سال 1985 در نفر از 2000 ميشد حمايت تحقيق همكاران عنوان به آنها از ابتدا
از عمدتا كه خارجي دانشجوي از 55000 بيش و 1996 سالهاي1988 بين.رسيد سال 1996 در
علوم و مهندسي مقطعدكتراي در بودند ، مكزيك و كانادا اروپايي ، و آسيايي كشورهاي
.شدند فارغالتحصيل
در تحصيلاتشان اتمام از پس تا بودند درصدد دكترا دانشجويان از درصد دوره 63 اين طول در
آمريكا در تحصيلات اتمام از پس تا كرده جزم را عزمشان درصد حدود 39 و بمانند آمريكا
.ميمانند آمريكا در كه خارجي دانشجويان نسبت.بمانند
دوره دانشجويان از نيمي تقريبا گذشته ، دهه دراست متفاوت كشور هر براي "ماندن نرخ"
استخدام و بيشتر مطالعه براي بهتري فرصتهاي تا بودند آمده هند و چين كشورهاي از دكترا
جنوبي كره در دكترا دوره دانشجويان از درصد تنها 23 مقابل ، در.آورند دست به آمريكا در
.پذيرفتند را آمريكا در ماندن بر مبني پيشنهاداتي تايوان كشور از درصد و 28
ميكنند؟ كار چه ميمانند آمريكا در كه علوم و مهندسي دكتراي مدرك دارنده خارجيهاي
تا ميمانند آمريكا در عمدتا علوم و مهندسي رشتههاي در دكترا مدرك دارنده خارجيهاي
رشتههاي در كه خارجي دانشجوي از 55000 و 1996 سالهاي 1988 بين.بگيرند دكترا فوق
در تحصيل ادامه منظور به (نفر 12000) درصد حدود 22 بودند ، گرفته دكترا علوم و مهندسي
هاي پيشنهاد.ماندند آمريكا كشور در استخدام منظور به(نفر 9000) و 17درصد دكترا فوق
شديدا را آنها ميشود ، داده استخدام براي دكترا مدرك دارنده خارجيهاي به كه خوبي
فوق گرفتن براي ماندن به تصميم.ميكند آماده تجارت و صنعت در بويژه توسعه و تحقيق براي
كل از درصد از 50 بيش.دارند مشتركي شغلي مسير دكتراها فوق كه زيرا نيست تعجبآور دكترا
براي ميشوند ، فارغالتحصيل آمريكا در زيستي علوم دكتراي دررشته كه خارجي دانشجويان
صنعت يا دانشگاهها در مشاغلي آنها از درصد به 5 تنها و ميمانند دكترا فوق گرفتن
دكترا فوق گرفتن براي درصد تنها 7 كامپيوتر رشته در مقابل ، درميشود پيشنهاد
.ميشوند استخدام درصد از 38 بيش كه حالي در ميمانند ،
ملحق آمريكا كار نيروي عملابه دارند ماندن قصد كه دكترا مدرك دارنده خارجيهاي آيا
ميشوند؟
گرفتن دستمزد و كردن كار حال در كه دكترا مدرك دارنده خارجيهاي مورد در جديدي مطالعه
در كه خارجي ازدانشجويان درصد حدود 47 كه ميدهد نشان (F1997inn,) ميباشند آمريكا در
به مشغول آمريكا در سال 1995 در بودند ، گرفته دكترا موقتي رواديد و 1991با سال 1990
چين و (درصد 79) هند از سال 911990 از دكترا مدرك دارنده خارجيهاي اكثريت.بودند كار
كره از درصد تنها 11 مقابل در.بودند كردن كار حال در نيز سال 1995 در(درصد 88)
آمريكا دانشگاههاي از علوم و مهندسي رشتههاي در سال 911990 در كه جنوبيها
.بودند كار به مشغول آمريكا در سال 1995 در بودند ، شده فارغالتحصيل
در طولاني مدتي براي علوم و مهندسي رشتههاي در دكترا مدرك دارنده خارجيهاي آيا
ميمانند؟ آمريكا
فين.گرفت انجام سال 721970 از دكترا مدرك دارنده خارجيهاي مورد در مشابهي مطالعه
ماندن نرخ و بودند كار به مشغول آمريكا در سال 1995 در خارجيها درصد كه 47 نمود برآورد
بازگشت براي مهمي مدرك هيچ.است بوده درصد حدود 50 سال 1995 تا پيش سال از 25 گروه براي
.ندارد وجود آمريكا ، در كاري تجربه سال يا 20 از 10 پس دانشمندان و مهندسان اين كامل
به سال 721970 از گروهها گرايش و تمايل هرگونه كه ميدهد نشان ثابت نسبتا ماندن نرخ
به مشابهكه گروههاي توسطديگر عمدتا كاري تجربه آوردن دست ازبه پس آمريكا ترك
از را مغزها فرار آمريكا ابقادر.ميشود جبران بازميگردند خارج به رفتن از پس آمريكا
.نميدهد نشان كامل طور به مبدا كشور
كار به مشغول آمريكا در كه را آسيايي محققان و استادان از وسيعي كاري شبكه(Choi) چوي
ميباشند ، كشورشان تكنولوژيكي و علمي زيربناي ساختن به كمك و اطلاعات انتشار رايزني
.ميباشد صحيح تكنولوژيكي و علمي بخشهاي در خارجي اساتيد براي بويژه امر اين.داد نشان
رياضي اساتيد چهارم يك از بيش و مهندسي اساتيد از درصد كه 37 شد داده نشان سال 1993 در
.بودند ديده آموزش آمريكا در كه بودند خارجي اساتيد كامپيوتر ، و
نتيجهگيري
ايده آمريكا در كار به مشغول مهندسان و دانشمندان ماندن نرخهاي و ترك مورد در دادهها
براي مغزها فرار بيشتري حدود تا و (جنوبي وكره تايوان) كشورها از برخي براي مغزها چرخش
دارنده خارجيهاي از تقريبانيمي رفته ، هم رويميكند تاييد (هند و چين) كشورهاي
چند از پس عدهاي و ميكنند ترك تحصيلات اتمام از بلافاصلهپس را آمريكا دكترا مدرك
.ميگويند ترك را آنجا صنعت زمينه در يا و تدريس امر تجربهاندوزيدر سالي
تحقيق حال اين باميمانند مبدا كشور دانشمندان با آمريكا كاري شبكه در آنان از برخي
مورد برميگردند خود كشور به كه دكترا مدرك دارنده خارجيهاي فعاليت زمينه در بيشتري
ساختن در مشاركتآنها به راجع بيشتري اطلاعات به نيازمند ما مثال عنوان بهاست نياز
.هستيم ميباشد ، مديريت و آموزش برگيرندهتحقيق ، در كه كشورشان تكنولوژي و علمي زيربناي
كشورهاي آمريكا ، براي كه ماندن مدت طول و چرخش الگوهاي دانستن به نيازمند ما همچنين
.هستيم ميباشد ، سودمند جهان در علوم و مهندسي انتشار و مبدا
رجنر مارك و جانسون جان
طيبينيا موسي:ترجمه
شناختي معرفت انقلاب
بخش واپسين _ زمان با رويارويي
ابداع ماندگي عقب
و ميبرد سر به عميق چرت حالت در عربي فرهنگ كه است باور اين بر عبدالدايم عبدالله
.است مختلف عرصههاي در ابداع جمود و عقبماندگي در عربي فرهنگ ويژگي نخستين نتيجه ، در
ها ، تاتار و مغولان توسط بغداد در عربي دولت سقوط از عرب جامعه كه دارد وجود اجماعي شبه
سدههاي براي جامعه اين.است بوده اندك بيدارياش لحظههاي كه رفته فرو طولاني خواب در
حالتها برخي البته و است پرداخته خود نشخوار به كند ابداع جديدي چيز كه آن بي متمادي ،
و خطرناكترين از نوگرايي و تغيير با مخالفت و محافظهكاري پديده حقيقتا و.نادراند
و مانوسها با و انسان زندگي ژرفاي در ريشه زيرا هستند عقبماندگي پديدههاي عميقترين
به مهر سرمستي يا قدسيت از جنبهاي و دارند پيوند نياكان ، و پدران عرف و شناختهها
ندارد فرمانروايي عرب ملت همانند ملتي هيچ در گذشته سلطان.ميكنند حمل خود با را گذشته
نميگيرد خود به قومي هويت هدفمند و اصيل مرجع شكل عرب ، جامعه همچون جامعهاي هيچ در و
.ميگيرد خود به آخته شمشير شكل گاهي حتي و
اين در ما آينده ، آنبراي دادن قرار الگو و گذشته پرستش:ميكنيم نفي را چيز دو ما
.ميبريم گذشته به و ميكشيم عقب به را آينده حالت
را چيز همه ما":ميگويد و ميدهد گواهي عربي فرهنگ در جمود بيماري درباره حرب علي
متن ، از رهايي.را آينده و اكنون عمل ، انديشه ، واقعيت ، زندگي ، ;ميكنيم مقايسه متن با
بگويم ، چكيدهاست آن تدوين و اقعيت و دوباره اكتشاف شرط و خلاق متفاوت ، نوين ، قرائت شرط
را جهانيان كه خلاقيتي به ميكنيم ، برخورد پرستش ابزارهاي همانند بامتون ، كه هنگامي تا
برنوگرايي ، را سنت و زندگي بر را متن كه كسي لذايافت نخواهيم راهي وادارد شگفتي به
".ميكند اهانت زندگي به هم و متن به هم بخشد ، اولويت
بحران كه ميكند اعلام "فناوري چالشهاي برابر در عربها" كتاب در كرم آنتونيوس
در ناتوانياش و پيشرفته فناوري با همراهي در فرهنگ اين قصور در عربي فرهنگ امروز
نظر ازميبرد رنج ارزشها بحران از رو ، اين از.است نهفته آن ارزشهاي با هماهنگي
بدوي ارزشهاي كشاورزي ، كهن تمدن ارزشهاي از عجيبي ملغمه" عربي ارزشهاي آنتونيوس ،
همه سوي به را آنها غرب كه است مصرفگرايي ارزشهاي و انحطاط دوران ارزشهاي ريشهدار ،
تصوير ديگري شكل به را شده ياد بحران پژوهشگر ، اين ".ميكند ارسال گشوده دروازههاي
به دستيابي روياي زيرا ناتوانند دوران تمدن با آميختگي از عربها":ميگويد و ميكند
.سردارند در -بود تكاملشان بستر كه ارزشهايي نظام از جداي -را فناوري و دانش دستاوردهاي
گذشته منطق به دعوت و نميپذيرند را دوران منطق زيرا ناتوانند بديل ارائه از آنان
".ميكنند
و انديشهگروهها كه كرد اشاره پژوهشهايي و مطالعات به ميتوان زمينه اين در
نقدهاي اين اغلب هدف.ميدهند قرار -سازنده گاه و -شديد نقد معرض در را عربي جريانهاي
دورانهاي در كه است اختلافاتي و انديشهها چيرگي پديده و عربي انديشه جموددر آسيايي ،
ميان پيوند ناردست درك و ارزشيابي بايد ، اينها به.آمدند پديد شديد عقبماندگي و جمود
.كرد اضافه را دين و سياست
زمان بسته گردش
زماني ، چرخه اين دايره در و زمان به نسبت موضعگيري و حركت عرصه در ابوزيد حامد نصر
توليدكننده جوامع شيوه همانا نخست شيوه:ميدهد انجام مقايسههايي فرهنگي شيوه دو ميان
ديگري تمدن حساب به و انگلي شكل به كه است مصرفي جوامع شيوه دوم شيوه و انديشه و فرهنگ
امروزعربي فرهنگ در توليد كه ميدهد توضيح وي.مييابند نمود جوامع در و ميكنند زندگي
-توليد كه آن خلاصه و.است سنتي فرآوردههاي يا اروپايي فرآوردههاي توليد باز واقع در
در توليد نه و است -عام طور به -مصرف عرصه در توليد همانا عرب ، جهان در -فكري و مادي
هستند ، روبهرو آن با عرب جوامع كه جمودي و چالشها با رويارويي براي ابوزيد.ابداع عرصه
ابداع و بخشش دنياي به گذر و حركت تاريخي شرط توليدگر ، و نوآور روحيه ايجاد است معتقد
مصرفي فرهنگ با مغاير فرهنگ اين.است توليد فرهنگ ايجاد براي ما توان گرو در اين و است
و انديشه و پرسشگري روح و ميكند تخدير لذتگذرا و تخديركننده تنبلي با را انسان كه است
داشته بخششي كه بيآن كه ميآورد بار منفي عنصري او از و ميكشد انسان وجود در را رنج
.ميگيرد ديگران از باشد
جهت در كوشش خلال از مگر نيستند شدني انجام نوزايي و مدرنيسم گفت ميتوان پايان در
در و عقل در معرفتشناسانه انقلاب به واقعي نوزايي هر لذا نوگرايي روحيه برپايي
اين.سازد رها وابستگي و تنبلي و جمود قهر از عقلرا بتواند تا دارد نياز ذهني مضامين
عربيمان فرهنگ از جنبههايي در كه دارد غيرعقلي ميراث از رهايي به نياز -همواره -امر
.دارد وجود
نوزايي راهگشاي ميتوانند كه دارند وجود تاريخي درسهاي ديگران ، تمدن و ما تمدن در
تمدن نميداشت ، وجود فرهنگي انقلاب و صنعتي انقلاب ميان تمدني پيوند اگر.باشند تمدن و
ميراث از رهايي در شده ياد فرهنگي انقلاب.يابد دست تمدني نعمتهاي به نميتوانست غرب
.كند باز تغيير و ابداع روي به را درها توانست و يافت تبلور گذشته بندهاي و قيد و فرهنگي
قدرت به ايمان اگر".نبود ممكن كار اين ميگويد عرب نويسندگان از يكي كه گونه همان و
و عقيده و اختلاف حق و حقيقت نسبيت به اعتراف و انسان و طبيعت رموز گشودن براي بشري خرد
".نميداشت وجود فكري گرايي كثرت
اسعد علي دكتر
بنيطرف عزيزي يوسف : ترجمه
|