دو شنبه ۲۱ بهمن ۱۳۸۱
شماره ۲۹۷۹- Mon, Feb, 10, 2003
جهان
Front Page

پمپ بنزين آمريكا
گفت وگو با رئيس سابق سازمان سيا


000561.jpg

جيمز ولزلي سال ها رياست سرويس اطلاعاتي ايالات متحده آمريكا را به عهده داشت. وي در دوران رياست خود بر سيا تغييرات فراواني در آن صورت داد. هنوز هم از جيمز لزلي به عنوان يكي از برجسته ترين نظريه پردازان سياست هاي امنيتي ايالات متحده نام برده مي شود. رئيس پيشين سازمان جاسوسي آمريكا، سيا در گفت وگويي با هفته نامه اشپيگل چاپ آلمان به توجيه سياست هاي ستيزه جويانه واشنگتن در مقابل عراق پرداخته و از بازرسان تسليحاتي سازمان ملل متحد خواسته است، كنترل هاي خود را در عراق تشديد نمايند. همچنين جيمز ولزلي در اين گفت وگو به نقش و اهميت نفت در استراتژي ايالات متحده در منطقه و جهان اشاره كرده است. اين گفت وگو را در ادامه مي خوانيد.
ترجمه : قاسم طولاني
• آقاي ولزلي، هنوز هم بازرسان تسليحاتي سازمان ملل در عراق به دنبال سلاح هاي كشتارجمعي مي گردند. آيا آنها در پايان كار خود مي توانند به نتيجه اي دست يابند كه به موجب آن وقوع جنگ عليه عراق اجتناب ناپذير گردد؟
اگر بازرسان تسليحاتي نتوانند از تمام اختياراتي كه به موجب قطعنامه سازمان ملل به آنها واگذار شده است، استفاده كنند، نخواهند توانست به چيز زيادي دست يابند. آنها بايد بتوانند در خارج از عراق از دانشمندان عراقي بازجويي كنند. وگرنه گشت زدن در داخل عراق چيزي به همراه نخواهد داشت.
فرانسه و انگلستان چنين استدلال مي كنند كه بازرسان تسليحاتي سازمان ملل به زمان بيشتري براي انجام كار خود نياز دارند. آنها مي توانند تا ابد به جست وجوي خود ادامه دهند. ولي مسئله اين است كه بدون دستيابي به اطلاعات خود عراقي ها نمي توان سلاح هاي ميكروبي و شيميايي عراق را كشف كرد. به هر حال به سادگي مي توان اين گونه سلاح ها را مخفي كرد.
• هانس بليكس رئيس بازرسان تسليحاتي سازمان ملل متحد از ايالات متحده آمريكا ناخشنود است، چرا كه آمريكايي ها همچنان از ارائه اطلاعات سرويس هاي مخفي به وي خودداري مي كنند. چرا آمريكايي ها اين اطلاعات را در اختيار بازرسان تسليحاتي سازمان ملل قرار نمي دهند؟
البته او بخشي از اين اطلاعات را دريافت كرده است، اما اگر قرار باشد ما اطلاعاتي را به هانس بليكس بدهيم كه به لو رفتن منابع اطلاعاتي ما در عراق منجر شود، در آن صورت امنيت آنها و اعضاي خانواده شان به خطر خواهد افتاد. براي همين خروج دانشمندان عراقي و اعضاي خانواده آنها از عراق از اهميت بسياري برخوردار است.
• توني بلر نگران بروز دو دستگي در حزب كارگر است. فرانسه همچنان از متهم كردن عراق به نقض قطعنامه ۱۴۴۱ سازمان ملل خودداري مي كند. آيا در اين شرايط ايالات متحده بايد به تنهايي از پس صدام حسين برآيد؟
ما هيچ نيازي به قطعنامه ديگري براي مقابله با صدام حسين نداريم. البته اگر انگليسي ها با ما همكاري نكنند، كار براي ما سخت تر مي شود، ولي در نهايت ما تحت هر شرايطي كار خود را انجام مي دهيم. و فرانسوي ها هم مي توانند هر كاري كه دوست دارند انجام دهند.

000558.jpg

• به راستي چرا صدام حسين به مظهر شرارت براي آمريكايي هايي چون شما تبديل شده است؟ در مقايسه با عراق، كره شمالي به مراتب خطرناك تر است و حتي علنا آمريكا را تهديد مي كند. اين كشور بازرسان آژانس بين المللي انرژي اتمي را اخراج كرده و فعاليت هاي هسته اي خود را از سر گرفته است.
دليل آن است كه ما كاملا عمل گرايانه اقدام مي كنيم. ما نمي توانيم به يك باره مشكل تمام كشورهايي را كه احتمالا سلاح هاي كشتارجمعي توليد مي كنند، حل و فصل كنيم. بلكه در اينجا مسئله اي به نام فوريت مطرح مي شود.
• پس چرا كره شمالي براي دولت جورج بوش تنها يك مشكل ديپلماتيك به شمار مي آيد؟
كره شمالي يك مورد كاملا متفاوت به شمار مي آيد. كره شمالي برخلاف عراق طي ۲۲ سال گذشته هيچ جنگي به راه نينداخته است. اين كشور برخلاف عراق از سلاح هاي كشتارجمعي عليه مردم و همسايگان خود استفاده نكرده است. علاوه بر اين كره شمالي در ميان دو قدرت هسته اي يعني روسيه و چين محصور است و دو همسايه ديگر اين كشور يعني ژاپن و كره جنوبي نيز قدرت هاي بزرگي به شمار مي آيند. علاوه بر اين ايالات متحده نيز در آن منطقه حضور فعال و بسيار محسوسي دارد كه قدرت پنجم منطقه به شمار مي آيد. اما عراق يك كشور ديكتاتوري است و ما نبايد اجازه دهيم رژيم عراق بتواند خود را به سطح كره شمالي رسانده و به سلاح هاي كشتارجمعي و تكنولوژي هسته اي دست يابد. هيچ اميدي هم وجود ندارد كه عراق از درون متحول شود.
عراق امروز را مي توان با آلمان دوران نازي ها مقايسه كرد. حتي با مرگ صدام حسين نيز مشكل عراق حل نمي شود. عدي يكي از پسران صدام در زمينه تجاوز به زنان و قتل آنها تخصص دارد و قصي نيز با روش هاي مختلف شكنجه آشناست.
• شما صدام حسين را با هيتلر مقايسه كرديد. اين روزها در واشنگتن زياد به اين مقايسه تاريخي اشاره مي شود. آيا آمريكايي ها براي تأكيد بر فوريت مسئله عراق به چنين مقايسه هايي متوسل مي شوند؟
صدام حسين امروز به مراتب بدتر از هيتلر در سال ۱۹۳۶ است. برخي از دوستان ما در اروپا هم اكنون سياست نرمش را در قبال صدام حسين برگزيده اند، همانطور كه برخي از اروپايي ها در مقابل قانون شكني هاي هيتلر به نرمش روي آورده بودند.
• بار ديگر به محور شرارت بازمي گرديم: عراق نفت دارد، اما كره شمالي نفت ندارد. دولت جورج بوش در ماه مه سال ۲۰۰۱ از تغيير سياست هاي انرژي خود خبر داده بود. آيا وابستگي آمريكا به نفت وارداتي ايالات متحده را آسيب پذير نمي كند؟
نفت به منزله ماده حياتي براي تمام كشورهاي صنعتي به شمار مي آيد. دوسوم تمام ذخاير شناخته شده نفت جهان در منطقه خليج فارس قرار دارد. در سال ۱۹۹۰ هنگامي كه صدام حسين به كويت حمله كرد، فاصله اندكي با ميدان هاي نفتي عربستان سعودي داشت. اگر او به اهداف خود مي رسيد مي توانست حدود نيمي از منابع نفتي جهان را تحت كنترل خود درآورد.
• آيا اين بار نيز همه چيز به نفت مربوط مي شود؟

000567.jpg

بايد دانست كه تنها ايالات متحده به نفت وابسته نيست، بلكه تمام جهان به نفت نياز دارد. يكي از دلايل آسيب پذيري ما اين است كه سعودي ها قدرت بسياري در بازار جهاني نفت دارند و به واسطه حجم بالاي توليد خود مي توانند با كاهش يا افزايش ميزان توليد قيمت جهاني نفت را افزايش يا كاهش دهند. ما بايد اسلحه نفت را از دست كشورهاي خاورميانه بگيريم.
• آيا مي توانيم از سخنان شما چنين نتيجه گيري كنيم كه حمله به عراق آغاز اين استراتژي است؟
در حالي كه تقريبا در تمام اروپا دموكراسي حاكم شده است، هنوز در كشور هاي عربي موانع بي شماري بر سر راه گسترش دموكراسي وجود دارد. ما هم اكنون با عراق شروع مي كنيم، زيرا صدام حسين خطرناك تر و غيرقابل پيش بيني تر از ديگران است. ما نمي توانيم اجازه بدهيم، صدام حسين همچنان قدرت را در اختيار داشته باشد و در عين حال در مناطق اطراف عراق در انديشه استقرار دموكراسي باشيم. بايد براي حل يك مشكل كانون آن را مورد توجه قرار داد.
• البته نبايد فراموش كرد كه سياست خارجي ايالات متحده نيز در شكل گيري مشكلات كنوني خاورميانه دخيل بوده است.
خاورميانه به بهترين شكل ممكن اين سخن وينستون چرچيل را در مورد آمريكايي ها تأييد مي كند كه گفته بود: «آمريكايي ها پس از آنكه همه راه هاي اشتباه را آزمودند، سرانجام كار درست را انجام مي دهند. »
• چگونه خاورميانه چنين جمله اي را تأييد مي كند؟
ما همواره خاورميانه را پمپ بنزين خود مي دانستيم. تمركز ما بر روي نفت منطقه موجب شده است كه دموكراسي در كشورهاي عربي هرگز پيشرفتي نداشته باشد. همين كه ما از تأمين نفت مورد نياز خود مطمئن مي شديم، ديگر هيچ اهميتي به سرنوشت مردم منطقه نمي داديم. در سال ۱۹۹۱ نيز ما پس از اطمينان يافتن از تداوم جريان نفت كردها و شيعيان عراق را در برابر تهاجم گارد رياست جمهوري عراق به حال خود رها كرديم. اين سياست بايد به كلي تغيير كند.

معادلات به هم مي خورد

000573.jpg

كمتر از دو هفته قبل بود كه پس از حدود سه ماه فعاليت بازرسان تسليحاتي سازمان ملل در عراق، هانس بليكس رئيس تيم بازرسان بين المللي و محمد البرادعي رئيس آژانس بين المللي انرژي اتمي گزارش خود را به شوراي امنيت ارائه كردند. اين گزارش آن چنان بي محتوا بود كه جان نگروپونته سفير ايالات متحده در سازمان ملل متحد را به خشم آورد.
اندكي بعد وزارت امور خارجه ايالات متحده اعلام داشت كالين پاول، وزير امور خارجه اين كشور كه در تغيير موضعي آشكار از مخالف پروپاقرص جنگ به حامي و پشتيبان يورش به عراق تبديل شده است، در جلسه بعدي شوراي امنيت ايراد نطق كرده و دلايل و شواهد محرمانه موجود در زمينه فعاليت هاي عراق در زمينه توليد تسليحات كشتارجمعي را ارائه خواهد داد. نكته حائز اهميت تر آنكه در همين ضمن دستگاه ديپلماسي و ماشين تبليغاتي آمريكا درصدد برآمدند موضوع ارتباط عراق با القاعده را در كانون توجه جهانيان قرار دهند تا چنانكه ادله موجود در مورد تسليحات كشتارجمعي عراق شوراي امنيت را قانع نكرد دليلي براي حمله به عراق وجود داشته باشد.
نطق پاول در شوراي امنيت هم چيزي جز تكرار ادعاهاي قبلي نبود. پاول كه روز چهارشنبه هفته گذشته در جلسه شوراي امنيت حضور يافته بود با ارائه عكس ها و تصاوير ماهواره اي و پخش نواري به زبان عربي كه ادعا داشت مكالمه فرماندهان ارشد ارتش عراق است صدام را دگر بار به تلاش براي توليد تسليحات كشتارجمعي متهم كرد.
تا اين برهه مخالفان جنگ با عراق را در دو مقوله مخالفان داخلي و عدم همراهي اروپاي كهن دسته بندي مي كردند. مخالفان داخلي گرچه بيشتر از رهبران ارشد حزب دموكرات بودند اما مخالفت هايي هم در داخل حزب جمهوريخواه وجود داشت و در قاره اروپا اين فرانسه و آلمان بودند كه پرچمداري مخالفت با جنگ را برعهده گرفتند تا آنجا كه رامسفلد براي بي اهميت جلوه دادن مخالفت اين دو كشور، آنها را اروپاي قديمي ناميد. مخالفت اروپا با جنگ عليه عراق تاكنون به دفعات در هاله اي از ابهام قرار گرفته است اما هيچ يك از تحولات اخير در اروپا به اندازه نشست دوشنبه هفته گذشته رهبران فرانسه و انگليس جنجال آفرين نبوده است. در اين نشست كه در اقامتگاه زمستاني رئيس جمهو فرانسه در لوتوكه برگزار شد، ژاك شيراك تصريح كرد با نفس حمله به عراق مخالفتي ندارد. شيراك در اظهاراتي كه همگان را در دنياي سياست دچار شگفتي كرد تأكيد كرد با ادامه حضور شخص صدام حسين بر رأس هرم قدرت عراق مخالف است و تأكيد كرد فرانسه احتمال اقدام نظامي عليه عراق را از نظر دور نداشته است! اظهارات شيراك موجب تقويت شايعات در مورد احتمال مشاركت فرانسه در جنگ عليه عراق شد. حدود بيست روز قبل ناو هواپيمابر شارل دوگل پس از توقفي طولاني در مديترانه در راه بازگشت به يكي از بنادر فرانسه دستوراتي را مبني بر رجعت به مديترانه دريافت داشت تا در مانور نظامي مشترك با ناو هواپيمابر آمريكايي يواس اس هري ترومن مشاركت جويد.
پيش از آن مقامات وزارت دفاع فرانسه از اعزام ۱۵۰ تن از پرسنل نظامي و تعداد محدودي هواپيماي جنگي به قطر خبر داده بودند. بسياري از تحليلگران اين تحركات را كسب آمادگي ارتش فرانسه براي مشاركت در جنگ آمريكا عليه عراق توصيف كردند.
ديدار مشترك شيراك و بلر شامگاه روزي كه پاول به شوراي امنيت رفت تا ادله خود را عليه عراق افشا كند، برگزار شد. پيش از اين قرار بود نشست اين دو در ماه دسامبر گذشته برگزار شود كه پس از اختلاف نظر شديد دو طرف بر سر قانون خط مشي كشاورزي مشترك، وزارت امور خارجه فرانسه برگزاري اين ديدار را به بعد موكول كرد كه عاقبت هفته گذشته و بدون هيچ گونه زمينه سازي قبلي اي نشست سران دو كشور برگزار شد.
جابه جايي نيروها در اروپا و موضع گيري اعضاي اتحاديه اروپايي در قبال جنگ با عراق موازنه را به نفع بريتانيا و به ضرر فرانسه تغيير داده است و صدور بيانيه مشترك ۸ كشور اروپايي در حمايت از موانع دولت آمريكا در قبال عراق و مذمت سياست هاي فرانسه و آلمان، پاريس را واداشت تا از اولين فرصت ممكن براي بحث و گفت وگو با نخست وزير بريتانيا بهره جويد. نكته ديگري كه فرانسه را به عقب نشيني واداشته شكست دور از انتظار حزب سوسيال دموكرات گرهارد شرودر در انتخابات محلي هفته گذشته بود. اين شكست هرچند ارتباطي به مواضع ضدجنگ شرودر نداشت اما از دست رفتن ۱۵ درصد از آراي اين حزب از سوي واشنگتن و لندن پيروزي اي به نفع خود تفسير شد و آنان انتظار دارند اين شكست نقطه آغازين تحولي جدي در سياست ها و مواضع آلمان باشد.
در فرانسه ۶۵ درصد مردم با حمله به عراق مخالف هستند و بي رغبتي ظاهري شيراك به همكاري با آمريكا و انگلستان براي حفظ وجهه و موقعيت او و حزبش در داخل است. او كه اميد داشت مواضع صريح اش در قبال آمريكا جايگاه او و فرانسه را به عنوان پرچمدار كسب هويت مستقل اروپايي و كمرنگ كردن نقش آمريكا در تصميم گيري هاي قاره كهن تقويت كند با صدور بيانيه هشت كشور عضو اتحاديه اروپايي در حمايت از مواضع واشنگتن ترجيح داد از پافشاري بر مواضع قبلي خود چشم بپوشد و در سخناني دوپهلو تلويحا حمله به عراق را تاييد كند. ديگر عامل ترغيب كننده شيراك منافع گسترده شركت توتال الف فرانسه در حوزه هاي نفتي عراق است تا آنجا كه كشف و استخراج منابع حوزه هاي «مجنون» و «نهر عمر» انحصارا به اين شركت فرانسوي واگذار شده است.
شرودر هم كه به دنبال شكست حزبش در انتخابات محلي اكنون ترجيح مي دهد از رويارويي با ايالات متحده احتراز كند ترجيح داد پس از بيانات نه چندان متقاعدكننده پاول در شوراي امنيت سكوت پيشه كند و از هرگونه اظهارنظر در اين رابطه اجتناب ورزيد. در عرصه داخلي ايالات متحده هم به رغم آنكه رسانه هاي آمريكايي صراحتا از بي پايه و اساس بودن ادعاهاي مقامات آمريكايي در مورد وجود ارتباط بين القاعده و عراق و ناكافي بودن ادله كاخ سفيد در توجيه حمله به عراق خبر دادند اما رهبران حزب دموكرات با در پيش گرفتن مواضعي كاملا مغاير با رويكردهاي قبلي شان از سياست هاي كاخ سفيد در قبال عراق حمايت كردند، هرچند كه واكنش دموكرات ها كاملا قابل پيش بيني بود. دموكرات ها هنوز هم با همان مشكل يك سال گذشته خود دست به گريبان هستند. حزب نگران است كه با آغاز جنگ و درصورت پيروزي قاطع ارتش آمريكا از تبعات و منافع حمله به عراق محروم بماند و از دگرسو در صورت به درازا كشيدن جنگ و سنگين شدن هزينه هاي جنگ در ابعاد انساني و مالي در حمايت از بوش مي تواند خشم و عصبانيت جامعه آمريكا را در پي داشته باشد و به همين جهت دموكرات ها ترجيح دادند سياستي دوگانه را در پيش گيرند.
تقريبا همه نامزدهاي انتخابات رياست جمهوري ۲۰۰۴ حزب دموكرات از اظهارات پاول حمايت كرده و مواضع او را ستودند. در اين ميان ژوزف ليبرمن، سناتور ايالت كانكتيكات كه در گذشته هم آشكارا از جنگ با عراق حمايت كرده بود با شور و هيجان بيشتري از بيانات پاول حمايت كرد. او حتي دولت بوش را به تسريع روند حمله به عراق ترغيب كرد. تنها استثنا در اين ميان باب گراهام، سناتور فلوريدا بود كه در مورد مستند بودن ادله ارائه شده ابراز ترديد كرد. اگرچه اظهارات او تقريبا در هيچ جا انعكاس چنداني نيافت.
با رفع موانع حمله به عراق و با توجه به اينكه تقريبا همه همسايگان عراق تلويحا موافقت خود را با حمله به عراق اعلام كرده اند بايد در انتظار افزايش فشار آمريكاييان بر بغداد نشست. بسياري از كارشناسان اعتقاد دارند حمله به عراق با باراني از موشك آغاز خواهد شد هرچند كه شايد باران اعلاميه ها كارسازتر از باران موشك باشد و عاقبت صدام را به گريختن از عراق و نجات جان خود و خانواده اش وادارد.

ياداشت سياسي
انقراض نسل صدام
سرگه بارسقيان

000570.jpg

آغاز قرن بيست و يكم با پايان عصر ديكتاتوري هاي خشونت آميز و جنگ افروز همزمان شده است و اين گونه مي نمايد كه افكار عمومي جهان ديگر قدرت تحمل ميليتاريست هاي ديكتاتور را از دست داده است. اين حكومت ها هر چند در ساختار مدني و سياسي منتهي هستند اما از هيچ تلاشي براي دستيابي به آخرين فناوري هاي كشتار جمعي و سلاح هاي مدرن دريغ نمي ورزند. ولي آنچه مايه تاسف است اينكه اين خطرات بالقوه تا مصيبتي بالفعل را به ارمغان نياورند شايسته سقوط و براندازي نخواهند شد و در نگاهي ديگر مي توان چنين استدلال كرد كه آنها تا بهانه اي به دست جهانيان ندهند مي توانند در كاخ هاي مجلل خود آسوده بيارامند. اسلوبودان ميلوشويچ و معاونانش هنگامي از سرير قدرت به زير كشيده شدند كه بقاياي قتل عام آنان در بوسني، كرواسي و كوزوو قابل كتمان و انكار نبود و اين قطعه نامتجانس موزائيك اروپا بايد هر چه سريع تر تعويض مي شد. هنگامي دست جهان به جراحي در افغانستان همت گماشت كه جرم طالبان در پناه دادن اسامه بن لادن محرز گشت و اين رژيم به علت فراهم كردن بسترهاي مناسب جهت رويش و رشد القاعده در خاك خود به درجه انهدام نائل گشت و افكار عمومي جهان هنگامي كه عينك خويش را پاك كرد و با نگاهي دقيق تر به بغداد چشم دوخت از انباشت سلاح هاي كشتار جمعي وحشت زده شد و آن را تهديدي براي خود به شمار آورد و چه بسا اين موج پرتلاطم آوارگي ديكتاتورها به ساحل كشورهاي عربي هم برخورد كند و حباب هاي كف آن به اندروني كاخ هاي ستبر و پرشكوه آنها نيز راه يابد.
فروپاشي ديوار برلين نقطه آغاز حركتي بود كه كشورهاي اقماري شوروي را يتيم كرد، فروپاشي برج هاي دوقلوي نيويورك پايان ماه عسل گروه هاي افراطي - تروريستي را نويد داد و فروپاشي ديوارهاي كاخ هاي صدام حسين در بغداد، زنگ مهيبي خواهد بود براي برآشفتن خواب ها . آنچه اكنون مركز ثقل اخبار مربوط به عراق است سرنوشت صدام حسين و آينده سياسي وي خواهد بود. آيا صدام حسين همانند ملامحمد عمر و اسامه بن لادن مستاجر غارها و مخفيگاه ها خواهد شد تا سوپراستار ديگري جاي او را گرفته و كم كم قيد او را بزنند. يا مانند ميلوشويچ راهي هلند و دادگاه لاهه خواهد شد و به عنوان جنايتكار جنگي محاكمه مي شود و يا تبعيد به كشور ديگري را مي پذيرد. هر چند گزينه آخر عجيب و در عين حال مبهم خواهد بود ولي در راستاي اجراي اين گزينه كالين پاول وزير امور خارجه ايالات متحده آمريكا در يك گفت وگوي رسانه اي اعلام كرد: در صورتي كه صدام حسين درصدد ترك عراق به همراه اعضاي خانواده خود و مقامات بلندپايه رژيمش باشد، واشنگتن آماده است براي يافتن كشور ميزبان به آنها كمك كند. آمريكا مصمم بر حذف صدام حسين از مصدر قدرت عراق است و اين سياست، گواهي است بر اين ادعا كه ديكتاتور را نمي شود با سياست هايي چون مهار دوگانه و «صدام در جعبه» در محروميت و محدوديت نگاه داشت بلكه تاريخ انقضاي ديكتاتوري فرا رسيده است و در هر قالب و ظرفي كه باشد بوي تعفن آن مكتوم نمي شود.
ملاعمر كه گويي سرانجام خود را حدس مي زد سخن از دستگيري و تحويل بن لادن راند. صدام حسين از يكسو اشك تمساح مي ريزد و با مظلوم نمايي مي گويد كه حاضر است براي اجتناب از جنگ، عراق را ترك كند و از ديگر سو از مقاومت تا آخرين قطره خون دم مي زند، و ميلوشويچ در متن دفاعيه خود در دادگاه بارها تاكيد كرد كه نيروهاي ناتو نيز در جريان بمباران كشورش عده زيادي از مردم صرب را كشتند و در زمينه نابودي منابع ارزشمند ملي مي توان به ابتكار ميلوشويچ براي تشكيل سپرهاي انساني در جريان بمباران صربستان، تخريب مجسمه عظيم و تاريخي بودا توسط طالبان و تهديد صدام حسين در به آتش كشيدن چاه هاي نفتي اشاره كرد. ديكتاتور بغداد در واپسين روزهاي عمر سياسي خويش مانند عقرب گرفتار در حلقه آتش است كه سرانجام نيش زدن خود را برمي گزيند.
ديكتاتور بغداد امروز مي داند و يا عبرت تاريخ، به او خواهد فهماند كه ديگر هيچ نمايشي از انتخابات تك نفره گرفته تا برگزاري پرشكوه مراسم سالگرد تولد، به رخ كشيدن قدرت تسليحاتي و دادن القاب گوناگون به خود در آمفي تئاتر جهان امروز، بيننده اي نخواهد داشت و تنها راه فرار، كشيدن پرده صحنه و محو شدن از عرصه بازيگري سياسي است.
حال پشت پرده چه اتفاقي خواهد افتاد و بازيگران ديگر با چه چهره و در چه قالبي به ايفاي نقش خواهند پرداخت. آينده پاسخ اين سوالات را خواهد داد؟
صدام امروز به اين نتيجه رسيده و يا خواهد رسيد، هنر اين نيست كه ۳۰ سال بازيگر نقش اول صحنه سياست يك كشور شد و اجازه كارگرداني آن را نيز به خود داد و بقاي صحنه را در حفظ اتوريته خود فرض كرد بلكه هنر در بازيگري كوتاه مدت و ترجيع بقاي صحنه به بقاي خود است. هر چند عاقبت اين سه ديكتاتور - ميلوشويچ، ملاعمر و صدام حسين - را در بمباران خلاصه كرده اند اما عامل موثر در سقوط حكومت هاي دو ديكتاتور مخلوع همراهي مردمي بود، مردمي كه نمي خواهند سرنوشت كشورشان و خودشان و فرزندانشان قائم بر زياده طلبي شخصي و گروهي آنها شود.

حاشيه جهان

•كمك به فرار همسر يك مظنون
روزنامه آمريكايي واشنگتن پست در يكي از شماره هاي اخير خود ادعا كرد سفارت عربستان سعودي در ايالات متحده با صدور گذرنامه براي همسر يكي از مظنونين به انجام اقدامات تروريستي امكان فرار او را از ايالات متحده فراهم آورده است. ظاهرا پس از آنكه فرد مذكور از سوي يكي از دادگاه هاي فدرال در نيويورك براي اداي شهادت در ماه نوامبر فراخوانده شد سفارت عربستان سعودي با صدور پاسپورت براي او، امكان خروج اين فرد را از ايالات متحده فراهم آورد. واشنگتن پست در گزارش خود تأكيد دارد مقامات امنيتي، قضايي آمريكا از اين مسئله به شدت خشمگين هستند و اقدام سعودي ها را مختل كننده تحقيقات خود دانسته اند. اف بي آي از اين اقدام سعودي ها ابراز شگفتي كرده و سخنگوي اين نهاد در گفت وگو با واشنگتن پست تصريح كرد بر اساس حكم دادگاه، مقرر شده بود از خروج ماها حافظ ماري و پنج فرزند او بدون كسب مجوز از دادگاه و دواير امنيتي جلوگيري شود حال آنكه بعدا معلوم شد به رغم دستور ممنوع الخروج بودن وي، ماري و پنج فرزندش دهم نوامبر ايالات متحده را به مقصد عربستان سعودي ترك گفته اند.

•پيشنهاد قذافي براي ميانجي گري
سرهنگ معمر قذافي پيشنهاد كرده است بين بوش رئيس جمهور آمريكا و صدام حسين رئيس جمهور عراق براي جلوگيري از آنچه او جنگ بين نژادها مي خواند ميانجي گري كند. سايت ورلدنت ديلي كه اين خبر را منتشر كرده از اعلام آمادگي قذافي در گفت وگو با خبرنگاران حاضر در نشست اتحاديه آفريقايي در آديس آبابا خبر داد. رهبر ليبي طي ماه هاي اخير در تلاش بوده است با اقدامات پشت پرده خود صدام حسين را وادار به كناره گيري از قدرت كند. مطبوعات انگليسي از ساخت مجموعه اي تحت عنوان شهر صدام در حومه طرابلس براي اقامت صدام پس از ترك عراق خبر داده اند.

•سوءاستفاده هاي تامي فرانكس

000564.jpg

شبكه خبري CNN آمريكا از آغاز تحقيقات پنتاگون در مورد سوءاستفاده تامي فرانكس، فرمانده ستاد فرماندهي مركزي ارتش ايالات متحده آمريكا از موقعيت خود خبر داد. ظاهرا از چند هفته پيش تامي فرانكس تحت بازجويي اداره بازرسي مركزي ارتش ايالات متحده بوده است در حالي كه هيچ كس به درستي نمي داند اتهامات تامي فرانكس دقيقا چيست و اين اتهامات تا چه حد جدي است. ظاهرا فرانكس با چند مورد اتهامي مجزا و مستقل روبه روست كه مهم ترين آن حضور كتي، همسر او در گفت وگوهاي فوق محرمانه است. همچنين ترديدهايي در مورد سوءاستفاده فرانكس از امكانات ارتش و سفرهاي همسر او با امكانات دولتي وجود دارد. دونالد رامسفلد وزير دفاع ايالات متحده روز پنج شنبه گذشته در اظهاراتي بي سابقه و قبل از آنكه اتهامات فرانكس اثبات شده يا به طور كامل رد شود از او حمايت به عمل آورد و همين موضوع حساسيت رسانه هاي آمريكا را برانگيخت.

•رويارويي با لشكركشي صليبيون
شيخ احمد ياسين بنيانگذار جنبش حماس روز جمعه از مسلمانان خواست در صورت تهاجم آمريكا به عراق به منافع غرب در اقصي نقاط جهان حمله كنند. او تهاجم احتمالي آمريكا به عراق را با جنگ هاي صليبي مقايسه كرد و آن را لشكركشي صليبيون براي اشغال بلاد مسلمين توصيف كرد. ياسين در اظهاراتش تأكيد كرد مسلمانان ناچار خواهند بود به منافع غرب در تلافي حمله به عراق يورش برند.

•توطئه چيني براي قتل موگابه

000576.jpg

بازجويان دواير تحقيقات جنايي مركزي زيمبابوه اواخر هفته گذشته در يك دادگاه يك نوار ويدئويي را به نمايش گذاشتند كه در آن مورگان تسوانگيري رهبر بزرگ ترين گروه اپوزيسيون زيمبابوه در حال توطئه چيني براي قتل رابرت موگابه بوده است.
همين نوار ويدئويي دليل و سند اصلي طرح شكايت خيانت عليه تسوانگيري از سوي دولت زيمبابوه بوده است. اين فيلم سياه و سفيد و نه چندان واضح جلسه مشترك تسوانگيري را با ديگر اعضاي ارشد حزب تحول دموكراتيك به تصوير مي كشد كه در حال گفت وگو در مورد كودتايي هستند كه هدف قتل موگابه را دنبال مي كند.

• حمله به عراق و افزايش بودجه نظامي
فرانك كارلوچي وزير دفاع اسبق ايالات متحده روز شنبه در اظهاراتي تعجب برانگيز جنگ با عراق را اجتناب ناپذير خواند و از دولت آمريكا خواست بودجه نظامي ايالات متحده را تا ۹۰ ميليارد دلار افزايش دهد. نكته جالب در مورد اظهارات كارلوچي اين بود كه روزنامه لس آنجلس تايمز كه بيانات او را منعكس مي كرد او را رئيس هيأت مديره شركت سرمايه گذاري اي معرفي مي كند كه منافع بسياري در كمپاني هاي توليدكننده تسليحات دارد! كارلوچي ارتباط موجود بين دولت هاي ياغي و تروريست ها را نگران كننده ترين مشكل عصر حاضر توصيف كرده كه خطري جدي و بالقوه است.

|  ادبيات  |   اقتصاد  |   ايران  |   تئاتر  |   جهان  |   زندگي  |
|  سينما  |   علم  |   فرهنگ   |   موسيقي  |   ورزش  |   هنر  |

|   صفحه اول   |   آرشيو   |   بازگشت   |