مخالفان گروه هشت معتقدند كه اين گروه اكنون با فراموش كردن هدف اعلام شده شان در مورد مبارزه با فساد مالي و بحران هاي اقتصادي به نام مبارزه با تروريسم به جنگ، سلطه و نظامي گري مشروعيت مي بخشند
اجلاس امسال گروه هشت در شهر كوچك اويان در دامنه كوه هاي پوشيده از برف آلپ برگزار شد. سران كشورهاي شركت كننده در اجلاس امسال در هتل هايي مجلل در شهر لوزان سوئيس اقامت داشتند كه به وسيله سيم هاي خاردار و صدها پليس به محاصره درآمده بودند. مقامات فرانسوي و سوئيسي اقدامات امنيتي بي سابقه اي را براي برگزاري اجلاس امسال به اجرا درآوردند. بيش از ۲۵ هزار نيروي امنيتي مسئوليت كنترل اوضاع سه شهر اويان فرانسه و لوزان و ژنو سوئيس را كه هر سه در كنار درياچه لمان واقع شده اند بر عهده داشتند. در طول مدت سه روزه برگزاري جلسات هيچ غريبه اي حق ورود به شهر اويان را نداشت. حتي ساكنان اين شهر نيز براي ورود و خروج بايد اجازه نامه مخصوص دريافت مي كردند. دولت سوئيس نيز بابت بسيج بيش از يازده هزار نفر نيروي امنيتي (از جمله استخدام قرضي هزار سرباز آلماني) براي برقراري امنيت اين كشور در طول مدت سه روزه برگزاري اجلاس هزينه اي در حدود پنجاه ميليون يورو متحمل شده است.
هفت يا هشت
از سال ۱۹۶۵ تاكنون هر ساله رهبران هفت كشور عمده صنعتي و ثروتمند جهان (ايالات متحده، كانادا، فرانسه، آلمان، انگليس، ايتاليا و ژاپن) گرد هم آمده و راجع به مسائل عمده اقتصادي و سياسي جهان به مشورت و تصميم گيري مي پردازند. اولين اجلاس گروه هفت در سال ۱۹۶۵ به ابتكار والري ژيسكاردستن، رئيس جمهور وقت فرانسه، براي تبادل نظر در مورد وضعيت اقتصادي جهاني و چگونگي برخورد با شوك هاي بزرگ نفتي برگزار شد. در ابتدا قرار نبود تا كانادا به عضويت اين گروه درآيد، اما به درخواست ايالات متحده اين كشور نيز به كلوپ كشورهاي ثروتمند جهان پذيرفته شد. در آغاز موضوعات اقتصادي عمده ترين دستور كار اين اجلاس را تشكيل مي دادند، اما با گذشت سال ها مسائل ديگري از قبيل موضوعات زيست محيطي، بهداشت جهاني و وضعيت سياسي جهان نيز وارد دستور كار گروه هفت شده است.
در سال ۱۹۹۱ پس از فروپاشي شوروي به روسيه اجازه داده شد تا به عنوان ناظر در جلسات مربوط به موضوعات اقتصادي مشاركت كند. در سال ۱۹۹۴ اين كشور به عضويت دائمي اين گروه پذيرفته شد و بدين ترتيب گروه هفت به گروه هشت تبديل شد. با اين حال، هنوز روسيه نمي تواند در اجلاس وزراي كشورهاي صنعتي كه همه ساله در آستانه برگزاري اجلاس سران اين كشورها صورت مي گيرد شركت كند. هر سال يكي از كشورهاي عضو به صورت دوره اي ميزبان جلسات گروه هشت است. در سال ۲۰۰۱ شهر جنواي ايتاليا، در سال ۲۰۰۲ شهر كاناناسكيس در كانادا و بالاخره در سال ۲۰۰۳ شهر اويان فرانسه در روزهاي يازدهم، دوازدهم و سيزدهم خرداد ميزبان اين اجلاس بودند. در سال ۲۰۰۴ ايالات متحده ميزباني گروه هشت را بر عهده خواهد داشت.
اجلاس امسال
اجلاس گروه هشت در سال ۲۰۰۳ از اهميت خاصي برخوردار بود. اهميت اجلاس امسال به اين خاطر بود كه پيش از برگزاري آن شكافي عميق بر سر مسئله جنگ آمريكا و عراق در بين كشورهاي عمده صنعتي جهان ايجاد شده بود. فرانسه، آلمان و روسيه عمده ترين مخالفان حمله نظامي آمريكا به عراق بودند؛ در حالي كه انگلستان و ژاپن به صراحت و كانادا تلويحاً از حمله آمريكا به عراق حمايت كردند. به ويژه، شكاف بين ايالات متحده و فرانسه به نحو بي سابقه اي عميق شده بود و رئيس جمهور آمريكا به دفعات خشم شديد خود از سياست هاي دولت فرانسه در مورد مسئله عراق را اعلام كرده بود. به همين دليل ناظران پيش بيني مي كردند كه اين اجلاس از يك طرف بتواند فرصتي براي التيام شكاف هايي باشد كه بر سر مسئله عراق ايجاد شده بود و از سوي ديگر اين خطر وجود داشت كه اجلاس فوق بار ديگر به محل منازعه اي سخت و خطرناك ميان آمريكا و متحدان سنتي اش از يكسو و كشورهاي اروپايي و روسيه از سوي ديگر تبديل شود.
در هر صورت، در اين اجلاس امسال رهبران كشورهاي صنعتي ترجيح دادند تا به جاي پرداختن به مسائل مورد اختلاف در گذشته به بحث در مورد آينده بپردازند. هر چند در مورد اين مسائل نيز توافق زيادي ميان آمريكا و انگليس با كشور ميزبان و نيز آلمان و روسيه وجود نداشت. اختلاف نظرهاي عميقي ميان اين دو گروه بر سر چگونگي برخورد با مسئله اي كه «تلاش ايران و كره جنوبي براي دستيابي به سلاح هاي كشتارجمعي» عنوان مي شود وجود داشت. اتهامي كه دولت ايران بارها آن را بي پايه و اساس خوانده است.
ما در جهاني مملو از حماقت زندگي مي كنيم. در حالي كه اكنون بيش از دو ميليارد نفر از مردم دنيا با درآمدي برابر با يك دلار در روز زندگي مي كنند، هر گاو اروپايي روزي دو دلار سوبسيد دولتي دريافت مي كند و دولت آمريكا روزانه سه دلار از هر شهروند خود براي برنامه هاي تسليحاتي اش ماليات مي گيرد.
مخالفان گروه هشت
|
|
از سال ۲۰۰۰ تاكنون كشورهاي ميزبان اجلاس گروه هشت با كابوسي دائمي مواجه بوده اند: جنبش معترضان. در اجلاس سال ۲۰۰۱ گروه هشت در جنواي ايتاليا، ۲۵۰ هزار مخالف سازمان تجارت جهاني دست به برگزاري تظاهرات زدند كه در جريان آن يك دانشجوي ايتاليايي به نام كارلو گويلياني به ضرب گلوله نيروهاي پليس به قتل رسيد. در سال بعد، دولت كانادا با درس گرفتن از حوادث ايتاليا اجلاس گروه هشت را در ناحيه دور افتاده كاناناسكيس در ميان كوه هاي سر به فلك كشيده راكي برگزار كردند كه تا نزديك ترين شهر نسبتاً بزرگ (كالگاري) بيشتر از صد كيلومتر فاصله داشت. در نتيجه تعداد بسيار كمي از خبرنگاران و همچنين معترضان توانستند در محل برگزاري اجلاس حاضر شوند. امسال نيز انتخاب شهر اويان به اين دليل صورت گرفته بود كه صعب العبور بودن مسيرهاي منتهي به شهر و قابليت كنترل آنها به دولت فرانسه اجازه مي داد تا از اعتراضات احتمالي كه مي توانستند روند برگزاري اجلاس را مختل كنند جلوگيري كند. در نتيجه، امسال به دليل ممانعت پليس فرانسه از ورود متعرضان به شهر اويان، اغلب اعتراضات در خاك سوئيس و به خصوص در شهر ژنو صورت گرفت. در تظاهرات روز يازدهم خرداد در ژنو بيش از يكصد و بيست هزار نفر شركت كردند. اين تظاهرات تقريباً در تمام مدت برگزاري همراه با آرامش و رعايت نظم عمومي و قانون بود. در جريان تظاهرات امسال درگيري هاي پراكنده اي بين نيروهاي امنيتي فرانسه و سوئيس با معترضان روي داد و پليس از گاز اشك آور، گلوله هاي پلاستكي و ماشين هاي آب پاش براي متفرق كردن تظاهركنندگان استفاده كرد.
مخالفان گروه هشت چه مي گويند
اغلب مخالفان گروه هشت به اين نكته معترض هستند كه اين گروه در حالي مي كوشد تا نقش حاكم جهاني را بازي كند كه به هيچ وجه چنين وظيفه اي از سوي كشورهاي جهان بر دوش آن گذاشته نشده است. آنها گروه هشت را نهادي غيرقانوني مي دانند كه علائق و جهت گيري هاي خود را به ديگر كشورهاي جهان تحميل مي كند. سياست هايي كه باعث افزايش تمركز ثروت جهان در اين كشورها شده، موجب بي ثباتي در اشتغال و وضعيت زندگي ميليون ها كارگر در سراسر جهان مي شود و انحصارگرايي فرهنگي و تخريب محيط زيست را تشويق مي كند.
از سال هاي ۱۹۸۰ به بعد، گروه هشت به مرجع تعيين كننده سياست هاي جهاني سازي تبديل شده است. سياست هايي كه به نفع شركت هاي چندمليتي بوده، خصوصي سازي و تجارت آزاد را تشويق مي كند و خواستار كاهش هزينه هاي عمومي است. گروه هشت براي اعمال اين سياست ها به نهادهاي مالي بين المللي از قبيل صندوق بين المللي پول و بانك جهاني و همچنين سازمان تجارت جهاني متكي است كه تحت كنترل و نفوذ كشورهاي عضو اين گروه قرار دارند. مخالفان معتقدند كه كشورهاي گروه هشت اكنون با فراموش كردن هدف اعلام شده اين گروه در مبارزه با فساد مالي و بحران هاي اقتصادي، به نام مبارزه با تروريسم به جنگ، سلطه و نظامي گري مشروعيت مي بخشند. دولت هاي عضو اين باشگاه در حالي مدعي مبارزه با فقر هستند كه سياست هاي بانك جهاني همچنان دارد كشورها را همانند آرژانتين به ورطه ورشكستگي مي كشاند.
شعار مخالفان و معترضان جهاني شدن اين است كه «جهاني ديگر ممكن است».
جنبش كله سياه ها يا روشنفكران
صحبت كردن در مورد مخالفان گروه هشت و سازمان تجارت جهاني (مخالفان جهاني شدن) كار آساني نيست. اغلب مردم اين افراد را به عنوان افرادي خرابكار، بي اعتنا به قانون و حتي خطرناك مي شناسند كه كاري جز تخريب و انگيزه اي جز غارت ندارند. اما واقعيت اين است كه گروه هاي مخالف جهاني شدن بسيار متنوع گوناگون هستند و آشوبگران افراطي موسوم به كله سياه ها تنها بخش كوچكي از آنها را تشكيل مي دهند. اشكال اعتراض اين گروه ها بسيار متفاوت است و از صورت هاي مرسوم اعتراض از قبيل تجمع و راهپيمايي تا روش هاي غيرمرسوم مثل رقص و آواز دسته جمعي را در برمي گيرد.
نكته مهم اين است كه برخلاف آنچه غالباً تصور يا تبليغ مي شود، اغلب اعتراضات مخالفان جهاني شدن به صورت آرام، قانوني و مسالمت آميز انجام مي شود.
بسياري از معترضان به جهاني شدن و سازمان تجارت جهاني روشنفكراني هستند كه دغدغه صلح، عدالت اقتصادي و محيط زيست را دارند. تجارت عادلانه با كشورهاي در حال توسعه، بخشودگي بدهي هاي كشورهاي فقير و توجه به مسائل فرهنگي و اجتماعي در كنار مسائل اقتصادي در جلسات گروه هشت، از خواسته هاي متنوع معترضان به اين گروه است.
در طول مدت سه روزه برگزاري جلسات سران گروه هشت، معترضان به جهاني شدن نيز در شهر آنه ماس فرانسه دست به شبيه سازي مذاكرات اين گروه زدند و در مورد موضوعات مورد توجه خود به بحث و تبادل نظر پرداختند.