علي شاكري - به فاصله ۲۴ ساعت تيم هاي واليبال نوجوانان پسر و مردان برزيل در دو قاره قديمي آسيا و اروپا فاتح مسابقات قهرماني جهان و ليگ جهاني شدند. اگر جوانان برزيل هم در مسابقات جهاني تهران بتوانند راه تيم هاي نوجوانان و بزرگسالان كشورشان را طي كنند چه بسا برزيل نخستين كشوري خواهد بود كه نامش در تاريخ اين ورزش ثبت خواهد شد.
اگر نوجوانان برزيل با كسب ششمين قهرماني در ۸ دوره به ركوردي دست نيافتني در اين رده سني دست پيدا كردند، مردان برزيل نيز با بالا بردن سومين جام قهرماني بر روي دستانشان طي ۱۴ دوره از مسابقات ليگ جهاني پس از ايتاليا در مكان دوم جدول ركوردداران قرار گرفتند.
حالا مردم دنيا «برزيل» را فقط با فوتبال و قهوه اش نمي شناسند، بلكه چندسالي است كه مردان سرزمين سامبا در واليبال هم نمايش قدرت مي دهند و در بسكتبال نيز در زمره تيم هاي نامدار گيتي به شمار مي روند.
قهرماني در سرزمين ماتادورها
برزيل سال پيش در كشورش با وجود همه درخششي كه داشت مقهور استقامت و دفاع بلندروي تور روس ها و اراده پرتوان شاگردان «چيپولين» شد و در ميان حيرت تماشاگرانش با حسرت جام را در آغوش رقيب ديد. اين بار در اسپانيا و شهر مادريد خبري از روس ها در فينال نبود و تيم مدافع عنوان قهرماني قبل از رسيدن به مرحله پاياني در مقابل برزيل و بلغارستان «سلاخي» شد و از پاي درآمد و در عين ناباوري از حضور در فينال و دفاع از عنوان قهرماني بازماند. به جاي روسيه صربستان در فينال حاضر شد.
قهرمان المپيك سيدني كه در چند سال اخير بدل به قدرتي بزرگ در واليبال جهان شده است با مجموعه اي از بازيكنان خوش قد و قامت و با تكنيك دمار از روزگار تيم هاي مدعي درآورد. صربستان در راه رسيدن به فينال ليگ چهاردهم، چنان نمايش پرشكوهي مقابل ايتاليا ركورددار قهرماني در ليگ جهاني داد كه جاي هيچ شك و شبهه اي در شايستگي اش برجاي نماند.
ياران «ميلوكوويج» بهترين بازيكن فعلي جهان در فينال تنها يك قدم تا رسيدن به كسب اولين جام قهرماني در ليگ جهاني فاصله داشتند و در شرايطي كه دو بر يك هم از برزيل پيش افتاده بودند در گيم پنجم در جدالي نفس گير و كم سابقه با شكست ۳۱ بر ۲۹ از لمس جام و پانصدهزار دلار جايزه تيم اول محروم شدند. اما اين شكست هم چيزي از ارزش هاي بلند پروازان بالكان نكاست تا جايي كه عنوان برترين بازيكن ليگ جهاني هم همانند سال پيش نصيب «ميلوكوويج» شد. بازيكني كه ضربات اسپكش به صاعقه شهرت دارد.
«رزنده» به وعده اش عمل كرد
«برناردو رزنده» مربي برزيل قبل از آغاز ليگ چهاردهم وعده داده بود كه به تلافي ناكامي در فينال ليگ سيزدهم عنوان قهرماني اين دوره را براي مردم كشورش به ارمغان خواهد برد. او با ظرافت در مهره چيني و ارزيابي دقيق حريفان نشان داد هنر بازي گرفتن از ستاره هاي بزرگ را به خوبي مي داند. حالا او جاي پاي خود را با اين قهرماني در واليبال برزيل محكم تر كرده است. صندلي اي كه خواستاران بسياري در ميان مربيان برزيلي دارد و هر كدام آنها مترصد فرصتي هستند تا آن را از چنگ «رزنده» درآورند.
فينالي سراسر دلهره
* ۷ بازيكن شروع كننده بازي براي برزيل: جيوواني جاويو، آندره هيلر، آندره ناسمنتو، نايلبرت بتين كوئرت (كاپيتان)، رودريگو سانتانا، ريكاردو گارسيا و سرجيو سانتوز (ليبرو).
*۷ بازيكن شروع كننده بازي براي صربستان: اسلوبودان بوسكان، دولا مستر، نيكولا گربيچ، ولاديمير گربيچ، آندريا گريچ، گوران وجوويچ، ايوان ميلوكوويج و واسا ميجيك (ليبرو).
در فينالي سراسر دلهره، دو تيم پيش روي چشمان مشتاق بيش از ده هزار تماشاگر مادريدي كه اكثريت آنها خواهان برتري برزيل بودند به مصاف هم رفتند. بارها به دليل نزديكي رقابت دو تيم به خصوص در گيم پنجم نفس ها در سينه حبس شد، اما برزيل مزد جسارت بيشتر ستارگانش را با كسب برتري ميلي متري در جدالي برابر گرفت. در اين بازي «ايوان ميلوكوويج» از صربستان و «نايلبرت بتين كوئرت» از برزيل مردان اول بازي نهايي بودند. جدا از اين دو بايد به فروغ چشمگير گوران ويجوويج، گريك و بوسكان در تيم بازنده و گارسيا، جاويو و رودري گوئرز در تيم فاتح اشاره كرد.
ايتاليا در مكان سوم
ايتاليا ركورددار قهرماني در ليگ جهاني سالهاست كه با آن تيم رويايي دوران «جوليو ولاسكو» فاصله گرفته است. ديگر خبري از قهرماني نيست. «آناستازي» نتوانست ادامه دهنده راه پرفروغ «ولاسكو» باشد، از «جيان پائولو مونتالي» هم بيش از عنوان سومي كاري ساخته نبود.
او خيلي تلاش كرد تا بتواند پس از سالها ايتاليا را بر كرسي قهرماني بنشاند، اما در دوران تحول واليبال جهان چنين امري ميسر نشد.
ايتاليا از نقطه نظر بازيكن در شرايط مساعدي به سر مي برد، اما نوسان بيش از حد در نزد ستارگانش موجب شد تا اين تيم با اقبالي بلند در بازي رده بندي با عبور از سد تيم شگفتي ساز چك به مقام سوم برسد.
«ماركوميوني» بازيساز قهار و بهترين پاسور ليگ چهاردهم به همراه گارسياي برزيلي اگر چه بهترين پاس ها را ساخت، اما كم فروغي «زالتانف» كه بدل به بازيكني ذخيره شد باعث گشت تا ايتاليا با وجود تلاش چشمگير «الساندروفي»، «آندره جياني»و «ساموئل پاپي» نتواند به آرزوهاي مونتالي جامه عمل پوشند.
چك بازگشت به روزهاي خوب
در ليگ چهاردهم چك اصلاً قرار نبود در جمع تيم هاي شركت كننده حاضر باشد، اما مشكلاتي كه گريبانگير آرژانتين و چين (به دليل بيماري سارس) شده بود باعث شد تا چك و بلغارستان در آخرين لحظات جانشين اين دو تيم شوند.
جالب آنكه هر دو تيم با وجود عدم آمادگي لازم با كسب پيروزيهاي عالي خود را تا مرحله نهايي بالا كشيدند.
بلغارها در اين مرحله ناكامي «روس ها» را رقم زدند و چك نيز با پشت سر گذاشتن «اسپانيا» در بازي رده بندي حريف ايتاليا شد. «مارتين ليبي»، «مارك نوونتي»، «جاكوب نوونتي»، «ميشل راك» پيتر زاپلتال»، «ايوو دوبس» از جمله نفرات شاخص تيم  ملي جمهوري چك در ليگ چهاردهم بودند و «پاول ررابك» ملي پوش اسبق اين كشور هم به خوبي توانست با اين مجموعه مستعد و درخشان خود را در زمره مربيان موفق جهان معرفي كند.

جمع پوئن ها پنجم چهارم سوم دوم اول نتيجه تيم ۱۲۱ ۳۱ ۲۵ ۱۹ ۲۱ ۲۵ ۳ برزيل ۱۱۸ ۲۹ ۲۳ ۲۵ ۲۵ ۱۶ ۲ صربستان و مونته نگرو ۱۵۱:۱ ۲۷ ۲۲ ۲۱ ۲۳ ۱۸ - دقايق «ست »ها

داور اول: كيم (كره جنوبي) داور دوم: وانگ (چين) ، تماشاگر: ۱۰۸۵۰ نفر سالن: پالاسيو ويستاليگر

سه دهه است كه فوتبال شمال موجوديت خود را در فوتبال ما به اثبات رسانده است. از ظهور ملوان در جام تخت جمشيد، از معرفي غفور جهاني، عزيز اسپندار، علي نياكاني، مزدستان، عترتي، قايقران و افتخاري در فوتبال كشورمان. غفور جهاني تا بازيهاي بزرگ ملي هم پيش آمد و به جام جهاني هم رفت. او با ضربه هاي سر بي نظير به بهزادي، كلاني، اسماعيلي و اميني خواه پيوست در اين ميان برادران مظلومي را هم داشتيم. اسپندار، نياكاني و بقيه آمدند و رفتند اما تأثير خود را روي فوتبال ايران به جا گذاشتند. بعد از آن «سيروس قايقران» آمد. پسرك خنده رويي كه يك دريا معرفت و انسانيت در درونش نهفته بود. او بازوبند كاپيتاني را نيز بر بازو بست و تا سكوي اولي آسيا نيز با تيم بود. اين موج بلند شمال زود فرونشست و فرصت انتقال تجربه هايش را به جوانان پيدا نكرد. قايقران در يك تصادف جان به جان آفرين تسليم كرد. شايد بتوان او را بزرگترين، محبوب ترين و پرافتخارترين بازيكن شمالي فوتبال ايران دانست. حتي مي توان او را در بين ده بازيكن برتر تاريخ فوتبال ايران قرار دارد.
امروز در خطه شمال يك جوانك امروزي با ۲۲ سال سن مي خواهد خاطرات بزرگان شمال را زنده كند. او نه قد غفور را دارد، نه شوت سيروس را. خودش است و ويژگي هاي منحصر به فردش. «پژمان نوري» پديده شمال فوتبال ماست. پژمان بايد خوب فكر كند، خوب تصميم بگيرد، وارد حاشيه نشود، از جنجال پرهيز كند، فوتبال بازي كند، تنها فوتبال. او قادر است بر افتخار شمالي ها در فوتبال ايران استمرار ببخشد. پژمان راه درازي در پيش دارد كه بايد با تدبير بپيمايد.

پادشاهان و رؤساي قبائل علاقه مخصوصي بديدن و تشويق ورزشكاران ماهر داشته و اغلب شخصيت ها نيز در آزمايشات شركت مي نمودند. يكي از مشخصات جشن ها و عروسي ها در ايران قديم افروختن مقدار زيادي آتش بوده. آتش افروزي در جشن سده و شب نوروز و مهرگان و ساير جشن هايي كه تاكنون در بين زرتشتيان به يادگار مانده آثاري از اين روش باستاني است و چهارشنبه آخر سال را كه ايرانيان با افروختن توده هاي آتش و پريدن از روي آن جشن مي گرفته و هنوز هم مي گيرند نمونه اي از رسم آتش افروزي در جشن هاي ايرانيان است. آتشي كه امروزه در افتتاح المپيادها برافروخته مي شود رسمي است كه يونانيان از آداب و آثار ملي و عقايد ايرانيان قديم گرفته بودند.
صفات مردانگي ايرانيان كه به زبان خارجي (جنتلمن و يا شواليه) گفته مي شود از مرام اوليه هر ايراني بوده است، چنانكه هرودوت مورخ يوناني مي گويد كه ايرانيان داراي سه صفت ممتاز مردانگي بوده اند: راست مي گفتند. راست بر اسب مي نشستند و راست تير مي انداختند. ايرانيان از قديم راستگو و درست كردار بوده اند چنانكه مي گويند كه خشايار شاه پادشاه ايران روزي در مجلس عيد با حضور كليه سران قوم خداوند يكتا را شكر مي كند كه نگذاشته است مخو فترين دشمن بشر يعني دروغ از سرحد به ايران داخل شود.
دين مبين اسلام (شناوري - تيراندازي - سواري) را براي مسلمانان لازم و بلكه واجب دانسته و نيز از لحاظ تشويق مردم به ورزش شرط بندي را كه در دين اسلام منع است در تيراندازي و اسب سواري اجازه داده است.
سركرپورتر (Sir Ker Porter) مي گويد كه شواهد بسياري از نوشته هاي مورخين قديم در دست است كه نخستين گروه سواره نظام در ايران بوجود آمده و بعداً ساير ملل آن را به پيروي از روش ايرانيان در كشور خود تشكيل داده اند.
مسابقه هاي ارابه سواري كه بعداً  در يونان تقليد و در مسابقه هاي قديم داخل شده اقتباس از سواركاري و مسابقه اي است كه ايرانيان قديم ضمن برنامه جشن عملي مي كردند.
رومي ها نيز پس از استيلاي بر يونان مسابقه هاي سواري را از يونان تقليد نمودند پلوتارك عقيده دارد كه پس از تسلط دولت رم بر ملت انگلستان اين مسابقه و رسوم در آنجا نيز شيوع يافت. در همين مسابقه هاي اسب دواني كه فعلاً مورد استقبال كامل ملت انگليس قرار گرفته به آن افتخار مي نمايند اثري است كه از ايران زمين به آنجا رفته است.
هرودوت مورخ يوناني نوشته كه ايرانيان در تربيت فرزندان خود از سن پنج سالگي تا بيست سالگي راستي - تيراندازي و اسب سواري را مي آموختند.
گزنفون مي گويد فرا گرفتن فن اسب سواري جزو قوانين كشور ايران و لازمه ايراني بودن و نجابت هر فرد ايراني بشمار مي رفته. بزرگي مقام اجتماعي اشخاص برجسته متناسب با داشتن اسب هاي اصيل بود.
از قسمتي از لوحه داريوش بزرگ كه به شرح زير است و متعلق به بيست و پنج قرن پيش مي باشد و در حفريات كانال سوئز بدست آمده است معلوم مي شود كه ايرانيان باستان تا چه اندازه به اسب هاي نجيب اهميت مي دادند:
«خداي بزرگي است اهورمزدا كه آن آسمان را آفريده، كه اين زمين را آفريده، كه خوشي را به بشر داده كه داريوش را شاه كرده، داريوش را به سلطنت مملكتي رسانيده كه بزرگ است واسب ها و مردان خوب دارد.»
تاريخ دقيق و صحيح ورزش باستاني ما متأسفانه در اثر پيشامدهايي كه در چند جنگ رخ داده در دست نيست ولي به طور كلي مي توان گفت كه پس از برهم خوردن اساس تشكيلات ساساني و فشار دشمنان رادمردان پاك ايران زمين بر آن شدند كه به هر نحوي كه ممكن است جوانان را بيدار و آنها را براي يك جنبش عظيم ملي آماده نمايند.
نهضت هايي كه به دست ايرانيان اتفاق افتاده زياد است. تاريخ شاهد بسيار صحيحي از اين جنبش ها و مقاومت ها و تحولات مي باشد كه چون از موضوع بحث  ما خارج است از تشريح آنها صرفنظر مي كنيم و به اصل موضوع يعني ورزش باستاني ايران مي پردازيم.
بعد از حمله مغول به ايران تشكيلات مخصوصي از طرف ايرانيان در تمام نقاط كشور بوجود آمد. اين تشكيلات بسيار دقيق و منظم بوده و شخص معيني محرمانه راهنمايي دسته اي از جوانان را عهده دار گشت و در تمام مملكت محل هايي براي ورزش به نام زورخانه تهيه شده و هزينه آن را هم خود ساكنين محل تأمين مي نمودندكه تاكنون با كمي تغيير ولي با همان آداب و سنن مخصوص اين زورخانه ها حفظ گرديده است و همه روزه در برنامه راديوي تهران توأم با اشعار وطن پرستي و انسان دوستي و احترام به بزرگان و معلمين و كمك به زيردستان و بي نوايان كه شاعر معروف و بزرگ ما فردوسي سروده است برنامه خاصي اجراء مي گردد.
در عمليات زورخانه خانم ها شركت نداشتند.
لغت زورخانه يعني محل كسب زور و در تمام زبان هاي بيگانه به همين لفظ يعني زورخانه نوشته و گفته مي شود.
اروپاييان و امريكاييان كه به ايران مسافرت مي نمايند يكي از نقاط ديدني آنها كه جزو يادداشت هايشان ثبت مي شود ديدن زورخانه است كه از مشاهده عمليات ورزشي ايرانيان بسيار محظوظ مي شوند.
ادامه دارد

نقش كيسه در فوتبال
اول با يك طومار شروع شد و همراه با ۱۵ رأي در حمايت از پروين، البته خود پروين فعلاً  به اين حمايت ها نياز ندارد چرا كه او در پرسپوليس با هر هيأتي كنار آمده است. اما بقيه در خطرند و اگر قدرت وي كاهش پيدا كند آنها بايد از آن ديار بروند. اما گويا امضاها روز به روز آب مي رود. پروين حالا ديگر حامي بزرگي ندارد به جز عده اي تمام شده .
چند بازيكن عمده هم راه مبارزاتي خود را جدا كرده اند. همين روزها بايد منتظركيسه باشيم. فرق نمي كند كيسه پر از پول يا كيسه براي گوشمالي!

محبوبيت فوتبالي و رأي
انتخابات نزديك است و مي گويند از راه ورزش مي توان به محبوبيت رسيد، رأي گرفت و چهار سال ديگر كيف كرد. در اين ميان از هيچ چيزي هم دريغ نمي شود. از بريز و بپاش ۵ ميليون توماني كه ديپورت شد  تا مصاحبه هاي متوالي و معلوم نيست در اين مصاحبه  از چه كسي حمايت مي شود و چه كسي محكوم است، مهم معروفيت است و تشويق در سكوهاي ورزشگاه كه شايد همان شعار سكونشينان، رأي هم به دنبال داشته باشد. بي  جهت نيست بعضي ها براي حضور در هيأت مديره باشگاهها صف كشيده اند.

آسمان كدام تيم ابري است
ابتدا از مصاحبه هاي جنجالي شروع شد. اين تيم تا هفته پنجم هم دوام نمي آورد، اين بي تجربه ها تيم را نابود مي كنند، از هفته سوم مردم بار ديگر من را صدا مي زنند. اول فكر مي كرديم فقط مصاحبه است اما جريانات مرموز ديگري هم در پيش بود. حالا جلسات مخفيانه با بازيكنان تشكيل مي شود و آنها را وادار مي كنند به اين تيم نرويد، با اين تيم همين دو تا سهميه را هم از تيم ملي از دست مي دهيد، من با يكي از مديران راپيدوين رفيقم، شماها را به اتريش مي برم و...
فكر مي كنيد اين خبرها از كدام تيم است؟ خودتان حدس بزنيد هر چند آسمانش ابري مي باشد و ديگر آبي نيست.

بهنام محمودي به دنبال تيم جديد
بهنام محمودي شاخص ترين بازيكن سالهاي پيش واليبال ايران تنها بازيكني است كه تاكنون هيچ تيمي به دليل قيمت بالاي پيشنهادي تمايل به استخدام آن از خود نشان نداده است. پاس در ميان ساير تيمها علاقه بيشتري به استخدام اين بازيكن دارد كه تاكنون مذاكرات فيمابين آنها نتيجه نداده است. محمودي سال پيش در نقل و انتقالي پر سر و صدا و بي سابقه از تيم پيكان به صنام پيوست كه چندان هم در تيم جديدش پرفروغ نشان نداد.
محمودي هم اكنون در زمره ۱۶ بازيكن دعوت شده به اردوي تيمهاي بزرگسالان ايران است. وي چندي پيش خبر از حضور مجدد خود در يكي از باشگاه هاي ايتاليا داده است.