ميرمهرداد ميرسنجري
پهنه گسترده درياي مازندران با موقعيت ويژه و منحصر به فرد و وجود منابع عظيم نفت و گاز امروزه از اهميت روزافزوني برخوردار مي باشد.
اين اهميت سبب گرديده هر يك از چهار كشور اتحادي شوروي سابق در سه سوي دريا با بهره  گيري از ديپلماسي فعال و ياري قدرت هاي بزرگ  دنيا، به وسيله قراردادهاي دو يا سه جانبه بكوشند، براي خود سهمي هر چه بيشتر از اين نعمت خدادادي فراهم آورند.
در اين ميان آن چه كه مشهود است، عدم حساسيت كافي و توجه جدي به منافع ملي ايران توسط دست اندركاران ما در اين دريا بوده است.
عملكرد ايران در منطقه
سياست مداران كشور ايران پس از فروپاشي شوروي پيشين در  آغاز دهه ۹۰ ميلادي فرصت تاريخي بازپس گيري ۱۷ شهر قفقاز را كه زمينه آن كاملا فراهم بود از دست دادند، و سپس با عدم توجه كافي و سرمايه گذاري مناسب در بازار بكر اقتصادي آسياي ميانه و قفقاز كه مردم آن ها بيشترين قرابت نژادي و فرهنگي را با ايرانيان داشته اند، اين موقعيت ويژه را با كشورهايي نظير آمريكا و تركيه سپردند و در ادامه علي رغم اعتبار قرارداد دوجانبه ۱۹۲۱ و ۱۹۴۰ بين ايران و شوروي سابق، بدون واكنش مناسب، ناظر به سخره گرفتن و بي اعتبار عنوان نمودن اين قراردادها توسط دولت هاي تازه تاسيس شوروي سابق شدند.
ايران كه در آغاز اين تحولات با حسن نيت فراوان بر روسيه به عنوان يك شريك قابل اطمينان تكيه كرده بود، به تدريج به اين نكته پي برد كه اين كشور هيچ گاه منافع ملي ملت روسي را فداي دوستي ها و نزديكي هاي حساب شده و مقطعي سياسي نخواهد كرد. به همين روي بود كه ديديم، روسيه كه در آغاز موا ضعي هماهنگ با ايران در درياي مازندران را اتخاذ مي كرد به تدريج با فاصله گرفتن از ايران، از سويي قدرت  چانه زني خود را با ابرقدرت جهاني افزايش داد و از سوي ديگر ضمن حمايت از ادعاهاي ديگر همسايگان ايران در درياي مازندران، جبهه اي ناننوشته را با همكاري سه كشور ديگر ساحلي عليه منافع ايران در پي گرفت تا با اهداف بلند مدت خود در سيطره كامل اقتصادي و نظامي در درياي مازندران دست يابد.
با توجه به اين كه از وظايف اوليه هر دولتي دفاع از حقوق  ملي مردم خود است، متأسفانه دستگاه سياست خارجي ما كه در احقاق حقوق مسلمانان دنيا، از بوسني گرفته تا اعراب موريتاني و دورافتاده ترين كشورها انصافا بسيار قوي و جدي عمل كرده و از هيچ كوششي فروگذار نكرده است نسبت به منافع ملي ايران در مناطق مختلف به ويژه خليج  فارس و درياي مازندران به صورت يكجانبه سياست انعطاف نامحدود و گذشت بكطرفه را پيشه كرده است.
برخي از اين سياست ها و اتخاذ برخي تصميمات حيرت عميق صاحبنظران و هر ايراني وطن دوستي را به همراه داشته است.
تغيير اجباري نام درياي مازندران
از ابتدايي ترين اسنادي كه حقوق ملي ايرانيان در اين دريا را به اثبات مي رساند، نام هاي تاريخي دريا است كه از هزاران سال گذشته تا به امروز همواره به نام اقوام ايراني به ويژه ساكنان ساحل هاي جنوبي و جنوب غربي دريا ناميده شده است. كه مي توان به نام تاريخي درياي كاسپين و درياي هيركائي يا درياي مازندران اشاره نمود.
در سال گذشته مقام هاي مسئول طي دستوري رسمي و اكيد به كار گيري نام تاريخي درياي مازندران را ممنوع و نام درياي خزر را به عنوان نام رسمي مورد نظر دولت جمهوري اسلامي عنوان نمودند و با تأكيد زياد رسانه هاي همگاني از جمله مطبوعات و صدا و سيما و نيز استادان دانشگاه هاي كشور را ملزم نمودند كه در تمام مكاتبات رسمي، گزارش ها، مصاحبه ها و مقاله هاي خبري و تحقيقي از واژه درياي خزر استفا ده نمايند.
نكته عجيب تر اين كه اين افراد پا را از اين هم فراتر گذاشته و علي رغم اين نكته كه در متون كهن عربي هم كه قرن ها است كه اين دريا با نام «بحر قزوين» در كتاب هاي قديمي و خطي و نقشه هاي متعدد شناخته شده است، اعلام نموده اند در متن ها و سخنراني هاي عربي هم اين دريا بايد با نام «بحرالخزر» و نه «بحر قزوين» معرفي شود.
هم اكنون در شرايطي كه ملت باستاني ايران با دقت و بي صبرانه چشم انتظار عملكرد مثبت سياستگذاران خارجي ما در جهت احقاق حقوق تاريخي و حفظ و حراست از منافع ملي ما مي باشند، افراد مسئول به جاي اين كه با درايت و تدبير زمينه اي را جهت بيرون آوردن ايران از بن بست هاي سياست فعلي به كار بندند، در بسياري از مسايل منطقه   اي از جمله در قبال عراق، جزاير سه گانه ايراني و درياي مازندران با تكرار سخنان مشابه و تأكيد بر مواضعي صرفا نظري، ناخواسته زمينه را براي جولاندهي، و ادعاهاي ا رضي كشورهاي كوچك اطراف ما فراهم مي نمايند تا با بهره  گيري از انواع حربه ها به طور مستقيم و غيرمستقيم تماميت ارضي ما را هم در خشكي و هم در آب ها مورد تهديد جدي قرار دهند.
اين عملكرد سبب شده است، علي رغم اين كه سهم وسيع ايران در درياي مازندران كه در طول تاريخ همواره شرق و غرب و جنوب آن را دربرمي گرفت و سپس براساس قراردادهاي ۱۹۲۱ و ۱۹۴۰ به پنجاه درصد رسيده بود، هم اكنون با رضايت مسئولان و اعلام وزيرمربوط به بيست درصد تقليل يابد و تازه اين سهمي است كه كشورهاي همسايه زياده خواه آن را قبول نداشته و مي خواهند آن را به ۱۷، ۱۳ يا ۱۱ درصد برسانند و ايران را هم تحت فشار قرار داده اند كه به پذيرش آن تن در دهد.
جالب اين كه تمامي كشورهاي دنيا مي كوشند با تأكيد بر اهميت زبان ملي خود با هدف حفظ و گسترش منافع ملي، نام هاي بين المللي جغرافيايي را تا حد امكان به زبان و فرهنگ و پيشينه تاريخي خود همگام سازند، به طور مثال واژه بين المللي درياي مديترانه در كشورهاي عربي به (البحرالابيض التوسط) و در تركيه به كلمه تركي (Akdeniz) تغيير داده شده است.
اعراب كه در تعصب  نژادي زبان زد هستند، حتي پا را فراتر نهاده و نام مكان هاي جغرافيايي پيرامون سرزمين خود را به نفع خويش تغيير مي دهند كه نمونه بارز آن تغيير خصمانه نام بين المللي و تاريخي خليج فارس يا Persian Gulf و نام گذاري بخشي از اقيانوس هند به درياي عرب است.
در اين حال ما نه تنها اهميتي به كاربرد نام تاريخي و رسمي درياي كاسپين يا درياي مازندران نمي دهيم، بلكه بي توجه به اين ظرافت ها و دستاويزي هايي كه دشمنان ايران در آينده مي توانند به دست آورند، براين تغيير نام و به كار گيري نام غيرايراني نام خزر اصرار مي ورزيم.
در اين ميان تجربه اي تلخ در گذشته اي نه چندان دور پيش روي ما است. زماني كه ما با شتاب زدگي و عدم توجه به آينده، علاوه بر اين كه اقدامي در جهت بازپس گيري سرزمين هاي اشغال شده قفقاز و بازگشت مردم ايراني آن» به مام ميهن انجام نداده ايم بلكه با به رسميت شناختن، منطقه اران و شروان تاريخي با نام جعلي جمهوري آذربايجان، زمينه اي فراهم نموديم كه مردم آن سوي ارس، با تحريك گروه هاي پان تركيست تركيه و ساير دشمنان ايران، ادعاي جدايي آذر آبادگان يا آذربايجان واقعي را از سرزمين ايران داشته باشند.
پيشينه تاريخي نام دريا
براساس متون تاريخي و اسناد غيرقابل انكار، نام درياي شمال ايران از دوران باستان به دليل سكونت قوم ايراني كاسپر ها يا كاسپين  ها (كه شهرهايي همچون قزوين و كاشان را بنا نهادند) به نام اين قوم شناخته مي شده و حتي در متون يوناني نام اين دريا «ماره كاسپيوم» ذكر شده است و در طول تاريخ نيز با نام ساير كاركنان ايراني ساحل دريا با نام درياي مازندران، درياي قزوين، درياي طبرستان، درياي هيركاني و... آ مده است.
اين در حالي است كه ما با كنار نهادن اين نام ها نام خزر را براي آن برگزيده ايم. بدون توجه به اين نكته كه خزرها به عنوان قومي غيرايراني و غيرمسلمان بيابان گرد و نيمه وحش در مقطعي كوتاه از تاريخ در دست قيچاق در بخش شمالي دريا ساكن شده اند و زندگي خود را از طريق راهزني، قتل و غارت و تجاوز به شهرهاي ايراني سا حل دريا از جمله سواحل گيلان و باكو و آبسكون مي گذراندند و در هزار سال پيش نيز براي هميشه از صحنه تاريخ محو شده اند.
فرجام سخن
كوتاه سخن اين كه جهت حفظ منافع ملي ملت رشيد ايران زمين در تمام دنيا و به ويژه مرزهاي آبي و خاكي ما، بهره گيري از حافظه  تاريخي و پيشينه ده هزار ساله تمدن ايراني به عنوان ابزاري مهم مي تواند به كار آيد و در غير اين صورت دشمنان اين آب و خاك مترصد هر گونه سهل  انگاري و بي توجهي به گذشته تاريخي از جانب ايرانيان هستند كه بتوانند همانند دويست  سال اخير باز هم بخش هايي از حدود و ثغور خاكي و آبي ايران بزرگ را با حربه هاي مختلف و با لطايف الحيل به چنگ آورند.
لذا ضروري است دستگاه محترم وزارت خارجه ضمن توجه به اين نكات حتي الامكان دوره هايي را به منظور آشناسازي سياستگذاران مسئول با تاريخ پرشكوه، ده هزار ساله ايران فراهم نمايند و از سوي ديگر با تفكرات جديد و سازنده و ارايه راهكارهاي ديپلماتيك هوشيارانه دستاويزي به دشمنان اين آب و خاك اهورايي نداده و حداقل سهم تاريخي ۵۰ درصدي ايران را در درياي مازندران و نه خزر احيا نمايند.

الكس كرباي
ترجمه: فرهاد رضايي
آژانس ها و سازمان هاي بين المللي فعال در عرصه فقرزدايي از جهان، در راستاي اهداف و تعهدات خود دچار انحراف شده اند؛ به طوري كه تلاش و توجه آنها به شكل فزاينده اي بر اهداف استراتژيك نبرد عليه تروريسم جهاني نظير افغانستان و عراق تمركز يافته و در اتخاذ رويكرد مناسب در ساير كشورهاي فقير و به ويژه در كشورهاي آفريقايي دچار غفلت شده اند.
تازه ترين گزارش فدراسيون بين المللي صليب سرخ و انجمن هاي هلال احمر با بيان اين نكته، مي افزايد: جهان توسعه يافته به رغم وعده هاي فراوان جهت كاهش فقر مفرط در جهان و ياري به فقرا و محرومان، مقاومت بسيار زيادي در برابر پناه جويان و پناهندگان به عمل مي آورد و كمك چنداني در اين زمينه صورت نمي گيرد.
خوان مانوئل سوآرزدل تورو، رئيس فدراسيون نامبرده، در گزارشي موسوم به «فجايع جهاني- ۲۰۰۳» تصريح مي كند: «ما در فعاليت هاي بشردوستانه در سطح جهان با يك بي عدالتي واقعي مواجه هستيم، هنگامي كه مي بينيم بسياري از جنگ ها و فجايع جهاني در اين فعاليت ها مورد فراموشي و غفلت قرار مي گيرد.» وي اضافه مي كند: «اگر جامعه كمك كننده تلاش هاي خود را بر اساس عدالت و انصاف پايه گذاري كند، آنگاه بايد در مناطقي وارد عمل شوند كه نياز مردم فقير در بالاترين حد قرار دارد و اوضاع بسيار بحراني است.»
فدراسيون بين المللي صليب سرخ و انجمن هاي هلال احمر در گزارش خود، همچنين كمك هاي نادرست و نابجاي سازمان ها و نهادهاي بين المللي را مورد انتقاد قرار داده اند. به گفته آنان، دو سوم از بودجه كمك به افغانستان در كنفرانس توكيو در ژانويه سال ۲۰۰۲ به كمك هاي انساني و بشردوستانه اختصاص يافت، اما به رغم اعتراضات گسترده مقامات افغان بخش اعظم كمك هاي مزبور به صورت مواد غذايي ناخواسته و غيرضروري به مردم افغانستان اهدا شد و اقتصاد كشاورزي اين كشور را در دوران پس از جنگ و ويراني با مشكلات جدي مواجه ساخت. برآوردهاي موجود نشان مي دهد سود حاصل از توليد ترياك در افغانستان ۲۰ تا ۴۰ برابر بيش از سود كشت گندم است.
اين گزارش در ادامه مي افزايد گاهي اوقات مشاركت آژانس هاي مذكور در حوادث و فجايع جهان به طور نامتناسبي اندك است. در زلزله هاي مارمارا تركيه در سال ۱۹۹۹، ۹۸ درصد از ۵۰ هزار انسان نجات يافته از زير آوار توسط مردم محلي از زير آجرها بيرون كشيده  شدند. فجايع و بلاياي سال ۲۰۰۲ در مقايسه با ۱۰ سال گذشته، رشد بسيار چشمگيري نشان مي دهد و با وجود اين، آمار كشته شدگان در مقايسه با سال هاي قبل كاهش يافته است. در اين سال ۲۴۵۰۰ نفر در اثر بلاياي طبيعي جان خود را از دست دادند، در حالي كه ميانگين سالانه مرگ و مير در يك دهه گذشته ۶۲ هزار نفر بوده است.
فجايع مرتبط با اقليم همچنان رو به افزايش است و از ميانگين سالانه ۲۰۰ حادثه در سال هاي ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۷، به متوسط ۳۳۱ حادثه در سال هاي ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۲ افزايش يافته و اين روند همچنان ادامه دارد. اين فجايع موجب رانده شدن بسياري از انسان ها از محل سكونت خود به ديگر نقاط شده، در حالي كه كمك هاي اختصاص يافته به اين افراد اندك بوده است. بر اساس برآوردهاي سازمان ملل متحد، جمعيت اتحاديه اروپا به سرعت در حال كاهش است و اين كشورها تا سال ۲۰۵۰ به حدود ۲۰۷ ميليون مهاجر كارگر و متخصص نياز خواهند داشت.

مرگ زيست شناس دريايي
يك دانشمند انگليسي در قطب جنوب در اثر حمله يك فوك كشته شد. اين زيست شناس ۲۸ ساله در حالي كه در نزديكي ايستگاه تحقيقاتي روترا براي انجام مطالعات خود در حال غواصي بود ناگهان با حمله يك فوك به زير آب كشيده شد. به رغم تلاش يكي از همكاران وي براي نجات جان اين دانشمند سرانجام وي جان سپرد.فوك مهاجم يك فوك پلنگي« leopard seal » بود كه متخصصان رفتارشناسي جانوري اظهار مي دارند اين جانور تنها به دليل نوعي كنجكاوي با وي برخورد كرده است و تاكنون كمتر موارد مشابهي از حمله فوك ها به اين شكل ديده شده است.

انقراض نسل بزرگترين داركوب جهان
به گزارش محققان انجمن بين المللي« bird lift » انقراض بزرگترين داركوب جهان كه در مكزيك و ايالات متحده زندگي مي كرد تا حدودي قطعي شده است.داركوب امپراطور سياه و سفيد آخرين بار در منطقه اي واقع در شمال غرب مكزيك ديده شده بود اما سفر تحقيقاتي محققان اين انجمن در مكزيك كه ۱۱ ماه به طول انجاميده بود سرانجام به شكست انجاميد وهيچ ردي از حضور اين پرنده يافت نشد.محققان جنگل تراشي و نابودي درختان بلوط و كاج را مهمترين عامل انقراض اين گونه عنوان كرده اند.

منع تردد اتوبوس هاي فرسوده
دوباره اعلام شده است كه از ابتداي دي ماه سال جاري تردد اتوبوس هاي بين شهري بالاي ۲۶ سال ممنوع مي شود.
منبع اين خبر اضافه كرده است ۴۵۰ دستگاه اتوبوس  بالاي ۲۶ سال مشمول اين طرح هستند.
تسهيلات بانكي درنظر گرفته شده براي متقاضيان، معادل ۷۰ درصد قيمت اتوبوس هاي نو اعلام شده و در مقابل اسقاط و از رده خارج كردن ناوگان فرسوده هم اتوبوس هاي ارزان قيمتي در اختيار صاحبان اتوبوس هاي فرسوده قرار مي گيرد.

تطبيق صنايع با استانداردها
مدير كل محيط زيست استان تهران هفته گذشته در نشست كارشناسي اين اداره به رعايت قوانين زيست محيطي و هدايت واحدهاي صنعتي به سمت تأمين استانداردها به جاي تعطيلي آنها تأكيد كرد. محمد حسن پيراسته بر ضرورت حفظ و نگهداري آثار ارزشمند طبيعي كشور تأكيد كرد و خاطرنشان ساخت: ساخت و سازهاي بي رويه و عدم رعايت قوانين زيست محيطي توسط برخي از صاحبان واحدهاي صنعتي- خدماتي مهمترين عامل تخريب و دگرگوني طبيعت پيراموني تهران است.

تعهد روسيه به پيمان كيوتو
اتحاديه اروپا روسيه را ملزم به پذيرفتن پيمان بين المللي كيوتو كرد.به گزارش بي بي سي، عضويت روسيه در اين پيمان بعداز امتناع آمريكا از مشاركت در كيوتو در اجرايي شدن آن بسيار مهم خواهد بود.طبق اين معاهده، كشورهاي صنعتي ملزم به كاهش انتشارات آلاينده صنعتي خود تا ۸ درصد نسبت به سطح سال ۱۹۹۰ هستند.

پارك جنگلي لويزان در آتش
وقوع ۹ مورد آتش سوزي عمدي در پارك جنگلي لويزان طي يك ماه اخير، زنگ خطر ساخت و سازهاي غيرمجاز در اين منطقه را مجدداً به صدا درآورد.
به گفته مدير روابط عمومي سازمان آتش نشاني، اين آتش سوزي ها عمدي و توسط برخي افراد ناشناس صورت پذيرفته كه تاكنون برآوردي از خسارات وارده صورت نگرفته است. به گفته ساكنان شهرك پارس، هر ساله ازاواخر فصل بهار تا اواخر تابستان عده اي سودجو با آتش افروزي در لويزان و باغ اناري كه در حاشيه جنوبي آن قرار دارد اقدام به تخريب فضاي سبز و ساخت و ساز مي كنند.

آزمايشگاه خودروي محيط زيست
ظرف چندماه آينده، مركز آزمايش خودروي سازمان حفاظت محيط زيست راه اندازي مي شود.
به گزارش شبكه خبري آسمان آبي، اين آزمايشگاه با مشاركت وزارت صنايع و معادن در حال احداث است. پس از افتتاح اين آزمايشگاه تمامي موتورسيكلت ها و خودروهاي توليدي مورد آزمايش قرار مي گيرند. قرار بود اين آزمايشگاه در شهريورماه افتتاح شود اما به دليل طولاني تر شدن زمان راه اندازي، افتتاح آن به ماه هاي بعد موكول مي شود.
برخي مسئولان سازمان حفاظت محيط زيست ابراز اميدواري كرده اند كه با راه اندازي اين آزمايشگاه وضعيت خودروها و موتورسيكلت هاي نو بهتر از گذشته باشد.

افزايش آلودگي هوا در آسيا
نمايندگان چندين شركت نفتي بزرگ دنيا و صندوق محيط زيست بانك جهاني هفته گذشته در سنگاپور به منظور بررسي راهكارهاي موجود براي كاهش آلودگي هواي شهرهاي آسيايي به مذاكره پرداختند.
به گزارش صندوق محيط زيست بانك جهاني مرگ و مير ناشي از بيماري هاي تنفسي و آلودگي هوا هر ساله جان ۸۰۰ هزار نفر در جهان را مي گيرد كه تنها در آسيا ۵۰۰ هزار نفر هر ساله جان خود را از دست مي دهند.
در نشست هفته گذشته شركت هاي آكسون موبيل، شل و بريتيش پتروليوم با توجه به رشد بالاي مرگ و ميرهاي ناشي از آلودگي هاي هوا در آسيا براي كاهش آلودگي هواي شهرها به توافق رسيدند.