آيا محمود عباس نخست وزير فلسطين قصد استعفا دارد؟ مشاوران او مي گويند وقايع هفته گذشته در فلسطين، انفجار اتوبوس در بيت المقدس و ترور يكي از رهبران حماس توسط اسرائيل، عباس را در موقعيت بسيار دشواري قرار داده است.
گروههاي مبارز فلسطيني، ديگر بر ابتكار عمل آتش بس او گردن نمي گذارند و اسرائيل نيروهايش را به غزه بازگردانده است. مقامات فلسطيني به نيوزويك گفته اند، عباس دو بار در هفته گذشته با اعضاي دولتش درباره احتمال استعفا صحبت كرده است.
زياد ابوعمر وزير فرهنگ كابينه عباس، ميانجيگر اصلي ميان تشكيلات خودگردان و گروه حماس در مذاكرات ميان اين دو طرف است. نيوزويك با او گفتگويي انجام داده كه مي خوانيد
* نقشه راه را چگونه مي توان ترميم كرد؟
- به نظر من نقشه راه تنها وقتي ترميم مي شود كه طرفين به تعهدات خود عمل كنند. طرف اسرائيلي آتش بس را جدي نگرفته است. حملاتي در نقاط مختلف از سوي اسرائيلي ها انجام شده بود كه اگر حسن نيت وجود داشت مي توانستند مانع آن شوند. هر عملي عكس العملي دارد. فكر مي كنم بايد از اول شروع كنيم و اين بسيار دشوار و پرزحمت است.
* از طرف اسرائيلي ها هيچ حسن نيتي وجود نداشت؟
- بله همين طور است.
* در نقشه راه از فلسطيني ها خواسته شده كه گروههايي چون حماس را كه حمله انتحاري اخير به اتوبوس (اسرائيلي در بيت المقدس) را مرتكب شده اند منحل كنند.
- وقتي آتش بس مؤثر واقع شده بود و ما در حال پيشرفت به سوي از ميان بردن درگيري ها بوديم، چرا مجبورمان مي كنيد كه دست به سركوب بزنيم؟ وقتي بتوانيم بدون پذيرفتن خطر يك جنگ داخلي كه بدون شك عواقب مصيبت  باري خواهد داشت، درگيري ها را متوقف كنيم، چرا به شيوه اي اين كار را نكنيم كه آرامش حفظ شود؟
* كالين پاول وزير خارجه آمريكا از عرفات خواسته است به درگيري ها پايان داده و با اين كار براي اولين بار طي مدت ها، نام او را مطرح كرده است. از اين كار چه برداشتي داريد؟
- نمي دانم اين خطاب درست بوده يا نه. فكر مي كنم كه او بايد با اسرائيل تماس مي گرفت از آن مي خواست كه به دولت جديد فلسطين فرصتي بدهد. موضوع اين است كه اسرائيل به آتش بس توجهي نمي كند و به درگيري ها ادامه مي دهد. اين كار وضعيت را دشوار كرده و مانع تحقق پيمان آتش بس و ادامه نقشه راه مي شود.
* آنقدر دشوار كه عباس به كناره گيري و استعفا فكر كند؟
- اگر كسي كمكي نكند، بله. منظور من اين است كه اين كاري نيست كه نخست وزير فلسطين به تنهايي از پس آن بربيايد. اسرائيل بايد كمك كند، دولت واشنگتن و گروه هاي فلسطيني هم همين طور. من درك مي كنم اگر عباس نااميد شود و به فكر استعفاي خود و دولتش بيافتد. همه نوع احتمالي وجود دارد. اين موضوعي است كه در خود دولت درباره آن شديداً بحث مي شود.
* كي درباره آن بحث شده است؟
- كابينه نشست هايش را ادامه مي دهد و ما با يكديگر و با نخست وزير در تماس هستيم. وقتي همه تلاشمان را مي كنيم نمي خواهيم با نااميدي روبه رو شويم. ما يك آتش بس جديد را برقرار كرديم، اصلاحات را شروع نموديم و بخش هايي از نقشه راه را اجرا كرديم.
* سناريوي استعفا را توضيح دهد. چه چيز عباس و بقيه كابينه را به كناره گيري و استعفا وادار مي كند؟
- سناريو اين است: وضعيتي كه ما اكنون در آن به سر مي بريم. اگر اسرائيلي ها به ما ضربه بزنند و آنچه كه انجام مي دهيم را تخريب كنند و پيچيدگي هايي ايجاد نمايند كه نتوانيم آن را حل كنيم، چاره اي نداريم. ما اكنون در ميانه راه هستيم، در وضعيتي بسيار حساس. نيروهاي اسرائيلي به نابلس و جنين بازگشته اند. آنها به غزه بازگشته اند. عقب نشيني هاي نسبي خاتمه يافته است. بنابراين چه موفقيتي داريم كه بتوانيم به مردممان نشان دهيم.
* درباره بحث هاي كابينه بيشتر بگوييد.
- روز چهارشنبه در غزه نشست داشتيم. اگر اسرائيل اجازه دهد كه وزاري كابينه از غزه به رام الله بروند، نشست بعدي را در رام الله خواهيم داشت.
* موضع شما درباره استعفاي كابينه چيست؟
- من از حاميان اين موضوع هستم. من يكي از كساني هستم كه معتقد است اكنون وقت استعفاست و بلاتكليفي ديگر بي فايده است.
ما يك كابينه هستيم و تنها بخشي از اين صحنه. نمي توانند از ما بخواهند مشكلاتي را حل كنيم كه ديگران به ويژه دولت اسرائيل ايجاد مي كنند. فكر نمي كنم بر كار ما به اندازه كافي ارج گذاشته باشند و ما براي ادامه كار از كمترين حمايت برخورداريم.
* نظر شما انعكاس نظرات اكثر اعضاي كابينه است؟
- وقتي اين خط فكري در كابينه مطرح شد با مخالفت چنداني روبه رو نشد، از جمله از سوي عباس. او به سختي كار مي كند و همه تلاشش را به كار مي بندد.
* يعني مي گوييد عباس ممكن است در روزهاي آينده از نخست وزيري استعفا كند؟
- نمي خواهم اين طور بگويم، اما بدون شك اين موضوعي است كه مورد بحث قرار دارد و پرونده روي ميز است.
* بعد از اين چه اتفاقي مي افتد؟
- اگر كابينه استعفا كند، پرزيدنت عرفات آن را بررسي مي كند. تصميم  مي گيرد كه آن را بپذيرد يا رد كند و سپس نخست وزير جديدي را براي جمع آوري كابينه منصوب مي كند.شايد از عباس بخواهد كه دوباره اين كار را انجام دهد.

با اعلام خبر نخست وزيري الهام علي اف پسر رئيس جمهور بيمار آذربايجان ، هزاران نفر از مخالفان با تجمع در خيابانهاي باكو با حمل پلاكاردهايي شعار مي دادند. «مرگ بر سلطنت!»، «رئيس جمهور را بركنار كنيد»!
تظاهرات  چند روز در اين كشور نفتي خزر ادامه يافت. اما تجمعات هزاران نفري ماه گذشته كه برخي از آنها را پليس ضد شورش سركوب كرد، آن تجمعاتي نيست كه ۱۲ سال پيش در آشوب استقلال بعد از شوروي خيابانهاي باكو را فرا گرفت. ناظران منطقه معتقدند، اين بار تظاهركنندگان شانسي براي رسيدن به هدفشان ندارند و نمي توانند انتقال قدرت از پدر به پسر را متوقف كنند. بر روي بسياري از پلاكاردهايي كه مخالفان معترض حمل مي كردند نوشته شده بود كه آنها انتظار روي دادن هيچ اتفاقي را ندارند و مي دانند كه در انتخابات رياست جمهوري ۱۵ اكتبر (۲۳ مهر) شكست مي خورند. در اين انتخابات علي اف ها هر دو نامزد شده اند.
اين واقعيت معمول سياست در جمهوري هاي آسياي مركزي و قفقاز همچون آذربايجان است. در اين جمهوري ها اشكال مردمي دموكراسي همچون احزاب سازمان يافته سياسي و مطبوعات منتقد تحمل مي شوند اما اپوزيسيون تهديد واقعي كه بتواند قدرت حاكم را سرنگون كند نيست.
در برخي جمهوري هاي آسياي ميانه همچون تركمنستان و ازبكستان حتي نشانه هاي نمادين دموكراسي هم وجود ندارد؛ در نقاط ديگر مخالفان مي توانند وجود داشته باشند اما براي پيروزي در انتخابات بسيار ضعيف هستند.
در يكي از جمهوري هاي سابق از سال ۱۹۹۴ تنها يك بار يك كانديداي مخالف جايگزين رهبر وقت شد و آنهم سه سال پيش، وقتي بود كه كمونيست ها در كشور مولداوي به قدرت بازگشتند.
در آذربايجان، نااميدي مخالفان از انتخابات و به قدرت رسيدن، تا حدي نتيجه چيزي است كه ديپلمات هاي غربي و ناظران سياسي آن را روند مخدوش انتخابات مي نامند. در اين كشور در دهه گذشته دو انتخابات رياست جمهوري و انتخابات پارلماني برگزار شده است اما بر هيچ يك از آنها، ناظران بين المللي نظارت نكرده اند.
لورن كرانر، از معاونان وزير خارجه آمريكا در توصيف انتخابات رياست جمهوري سال ۱۹۹۸ آذربايجان در كنگره آمريكا گفت: «اين تقلبي بود كه با كمترين مهارت انجام شده بود.»
اين وضعيت بيشتر به اين دليل است كه مخالفان در آذربايجان ، ائتلافي متشكل از ۱۰ حزب عمده و چندين حزب كوچك، تنها در نتيجه تمايل به بركناري علي اف با هم متحد شده اند و آنقدر اختلاف دارند كه نمي توانند از يك نامزد واحد حمايت كنند.
از سوي ديگر آنطور كه نزديكان علي اف مي گويند، اين عضو كهنه كار دفتر سياسي حزب كمونيست شوروي كه در كودتاي سال ۱۹۹۳ به قدرت رسيد، ممكن است آن قدر محبوبيت داشته باشد كه در يك انتخابات آزاد پيروز شود.
تعداد تحليلگراني كه پيش بيني مي كنند انتخابات مهر ماه بي عيب تر از انتخابات هاي گذشته برگزار شود زياد نيست، بويژه با توجه به بلاتكليفي كه اكنون وجود دارد و معلوم نيست حيدر علي اف كانديداي تشكيلات حاكم است يا پسرش.
يك ديپلمات غربي كه از نزديك تبليغات انتخاباتي را دنبال مي كند مي گويد: «مشكل،حالت سكون و تغييرناپذيري نظام است و عادت هايي كه به راحتي نمي توان بر آن غلبه كرد. دو انتخابات رياست جمهوري گذشته در آذربايجان اصلاً  خوب نبود و شكستن اين الگو حتي با داشتن اراده اي سياسي دشوار است. اكنون كه آينده حيدرعلي اف نامشخص است ،  اعمال اراده سياسي دشوارتر هم شده است.»
روند تحولات اين نظر را تأييد مي كند. كميسيون مركزي انتخابات در دست حزب علي اف است. اين كميسيون از ثبت نام سه كانديداي رياست جمهوري خودداري كرده است. دو تن از آنها از مخالفان در تبعيد بودند كه طرفداران زيادي در آذربايجان داشتند.
«الدار نمازوف» از مشاوران سابق علي اف كه كميسيون مركزي انتخابات از ثبت نام وي به عنوان كانديداي مستقل خودداري كرده است مي گويد: آنها هرگز نمي گذارند كه مخالفان برنده شوند. در اين شرايط مخالفان تنها بي ثبات كردن مي توانند به قدرت برسند.
در رأس هرم قدرت، درباره ضروريات دموكراسي فراتر از آنچه وجود دارد يعني برگزاري انتخابات بحثي نمي شود. يكي از مشاوران بلندپايه رئيس جمهور مي گويد: روشن است كه حيدرعلي اف جانشين خود را منصوب كرده است و آن الهام علي اف است. روند جانشيني قدرت در جريان است.
الهام علي اف بعد از انتخابش به نخست وزيري در مصاحبه اي قول داد كه انتخابات هاي آينده آزاد و منصفانه باشد. اما حاميان او مي گويند، اين وعده ها نتيجه كار را تغيير نمي دهد. آنها مي گويند كه بالاخره در انتخابات پيروز مي شوند. حقيقت اين است كه مخالفان در آذربايجان تهديد واقعي نه براي الهام علي اف هستند و نه براي حيدرعلي اف مخالفان در اين كشور با مخالفت با يك نفر، هر كه باشد،  موجوديت مي يابند. آنها هيچ برنامه اي ندارند و در ميان خود نيز براي اين كه چه كسي نامزد انتخابات باشد درگيري وجود دارد.
اين نظر دولت و طرفداران آن نسبت به مخالفان در آذربايجان است كه البته بازرگانان خارجي در اين كشور نيز در اين نظر با آنها شريك هستند. بازرگانان خارجي از علي اف به عنوان تضمين كننده ثبات لازم براي ادامه كار تجاري در كشوري استراتژيك با منابع غني نفت و گاز حمايت مي كنند. يك ماه پيش، رهبران مخالفان سه ساعت پشت درهاي بسته در دفتر «علي كريملي» رهبر حزب جبهه مردمي با يكديگر مذاكره كردند تا براي متحد شدن توافق كنند. اما اين تلاش بي نتيجه بود. كريملي بعد از اين نشست گفت: متأسفانه،  ما نتوانستيم آن قدر هماهنگ شويم تا كانديداي واحدي معرفي نماييم. در ده سال گذشته چون انتخابات دموكراتيكي برگزار نشده است ، اطلاعات درستي درباره محبوبيت كانديداها و احزاب مختلف در دست نيست. بنابراين چندين كانديدا وارد رقابت مي شوند و هر يك براي جلب آراء بيشتر تلاش مي كنند.
اما به اعتراف اين رهبر مخالف، اختلاف ميان مخالفان رئيس جمهور تنها مشكل پيش روي آنها نيست. او مي گويد: اگر دموكراسي در آذربايجان مشكلي نداشت و اگر شانسي براي برگزاري انتخابات منصفانه وجود داشت، لازم بود كه كانديداي واحد معرفي شود.
«عيسي قنبر» يكي از رقباي كريملي براي رهبري مخالفان و رهبر حزب برابري نيز مي گويد: اگر مقامات مسئول بخواهند انتخابات را مخدوش كنند، بدون توجه به شمار كانديداهاي مخالفان اين كار را مي كنند.
اما به نظر مي رسد در انتخابات مهر ماه نام كسي غير از الهام علي اف از صندوق هاي رأي بيرون نيايد. كريملي تجربه لازم براي اداره كشور را ندارد و قنبر نيز به دليل ارتباطاتش در گذشته در ميان آذري ها محبوبيت چنداني ندارد. او در آشوب هاي گذشته نقش داشته است.
ديپلمات هاي غربي درون آذربايجان كه از نزديك بر تحولات اين كشور نظارت دارند به غير از الهام علي اف تنها يك نفر ديگر را داراي شانسي براي پيروزي در انتخابات مي دانستند و آن رسول قلي اف رئيس پارلمان است. اما راه او براي شركت در انتخابات توسط كميسيون مركزي انتخابات سد شد. او اكنون در تبعيد و در آمريكا به سر مي برد تا به گفته خودش از تعقيب قضايي به اتهام سرقت اموال كه انگيزه سياسي دارد در امان باشد.
واشنگتن پست

بهمن يا اسفند
سيدرضا زواره اي عضو حقوقدان شوراي نگهبان اعلام كرد كه اين شورا زماني زودتر از ۸ اسفندماه را براي برگزاري انتخابات مجلس هفتم نمي پذيرد. وي علت مخالفت شوراي نگهبان با زمان پيشنهادي وزارت كشور در مورد برگزاري انتخابات در اواخر بهمن ماه را به دليل بررسي لايحه بودجه سال ۸۳ كل كشور در مجلس اعلام كرد.
هشتم اسفندماه مصادف با ششم محرم است.در همين حال علي شكوري راد عضو هيأت رئيسه فراكسيون دوم خرداد در مورد اختلاف وزارت كشور و شوراي نگهبان براي تعيين تاريخ انتخابات مجلس هفتم گفت: شوراي نگهبان تاكنون نشان داده كه پروايي براي به تأخير انداختن بررسي لايحه بودجه ندارد و گاهي تا پايان سال، بررسي لايحه بودجه تداوم پيدا كرده است، لذا اگر همزماني بررسي لايحه بودجه را بخواهيم مدنظر قرار دهيم بايد انتخابات را در سال ۸۳ برگزار كنيم. زيرا ممكن است رفت و آمد لايحه بودجه بين مجلس و شوراي نگهبان و تصويب آن تا پايان سال ۸۲ به طول انجامد.
سيلي مردم
يكي از نظريه پردازان جناح دوم خرداد در همايش «سرانجام اصلاحات» گفته است: انتخابات شوراها سيلي محكمي به صورت اصلاح طلبان بود كه آنها را بيدار كند.
وي اضافه كرد: ملت نبايد با اصلاح طلبان قهر كنند، بلكه اگر مي خواهند نگاه اصلاح طلبانه به اوضاع داشته باشند بايد به شيوه هاي جديد بينديشند.
از اسفندماه گذشته تاكنون علت كاهش مشاركت مردم در انتخابات شوراهاي شهرهاي بزرگ از موضوعات مورد اختلاف دو جناح اصلي حكومت ايران است.
اصلاح طلبان، علت كاهش مشاركت را نااميد شدن مردم از روش هاي مسالمت آميز و اصلاح طلبانه براي پيگيري مطالبات ارزيابي كرده اند اما منتقدان آنها مي گويند علت كاهش مشاركت، سياسي كاري برخي شوراها و ناتواني اصلاح طلبان در پيگيري مسائل مبرم مردم از جمله حل مشكلات اقتصادي بوده است.
راه لتوني
شبكه خبري بي.بي.سي به نقل از پليس لتوني و افسران گمرك اين كشور مدعي شد كه يك محموله ۲۸ تني از تجهيزات نظامي را كه تحت عنوان ماشين آلات كشاورزي ثبت شده و قرار بود به مقصد ايران حمل شود توقيف كرده اند.
اين شبكه خبري به نقل از يك سخنگوي پليس لتوني ادعا كرد كه محموله توقيف شده شامل قطعات يدكي تانك، تجهيزات مخصوص ديد در شب و سيستم هاي ضدهوايي بوده و ارزش آن ۵۰۰ هزار دلار برآورد شده است. توقيف كشتي هايي كه ادعا مي شود به مقصد ايران مي آيند در دو دهه اخير به مسئله عادي تبديل شده است؛ اما معمولاً مدتي پس از توقيف معلوم مي شود اين كشتي ها حامل كالاهاي عادي و قانوني بوده اند يا اينكه اساساً مقصد آنها ايران نبوده است.
لتوني از جمله جمهوري هاي بالتيك است كه براي باز كردن جاي خود در آينده اتحاديه اروپا به كمك سياسي آمريكا نياز دارد و بعيد نيست كه اين ادعا به نوعي براي جلب حمايت آمريكايي ها باشد.
اتهام به ايران
مسئولان غربي در امور مبارزه با تروريسم، در بيانيه اي رسمي از ائتلاف جديد گروهي از فدائيان صدام و اعضاي «القاعده» براي از سرگيري حملات تروريستي و انتحاري عليه منافع غرب بويژه آمريكا خبر مي دهند.
پل برمر حاكم آمريكايي عراق گفت كه تروريست ها با ويز اي صادر شده از سوي كشورهاي همسايه عراق وارد بغداد شده اند.يك سناتور كنگره آمريكا هم تأكيد كرد كه تروريست ها از مرزهاي ايران و سوريه وارد عراق شده و درصدد تهاجم جديد عليه نيروهاي آمريكايي هستند.
آمريكايي ها پيش از اين هنگامي كه مي گفتند كساني از كشورهاي همسايه عراق وارد اين كشور شده اند معمولاً اشاره به سوريه داشتند و معمولاً از ايران نام نمي بردند.
گفته مي شود نخستين دادگاه ضدتروريستي سازمان منافقين در آمريكا، ماه آينده در شهرلوس آنجلس برگزار خواهد شد. در اين دادگاه هفت نفر از كادرهاي رده بالاي اين سازمان به جرم اجراي عمليات تروريستي محاكمه خواهند شد. آمريكا دو هفته پيش دفاتر سياسي منافقين را تعطيل و فعاليت سياسي اين گروه را ممنوع كرد.
وزارت خارجه آمريكا چند سال پيش منافقين را در فهرست گروه هاي تروريستي قرارداد اما تا همين اواخر با آنان مدارا مي كرد.
درباره تغيير رفتار آمريكا در برابر منافقين تاكنون چند تحليل مطرح شده است. يكي از اين تحليل ها مي گويد با سقوط رژيم صدام حسين، منافقين فلسفه وجودي خود را از دست داده اند و آمريكا دليلي به تحمل هزينه سياسي آنها نمي بيند. تحليل ديگري نيز مي گويد جناح ميانه رو آمريكا مي كوشد با اين كار براي ايران پيام حسن نيست بفرستد.
با اين حال ،شواهد زيادي در دست است كه جناح حاكم بر وزارت دفاع آمريكا هنوز هم منافقين را به عنوان اهرم فشار بر ايران به شمار مي آورد.
طلاق
شنيده شد همسر ۲۲ ساله شهرام جزايري با چشم پوشي از مهريه ۵ هزار سكه اي خود اقدام به درخواست طلاق از وي كرده است.
جزايري به ۲۷ سال زندان و مصادره اموال محكوم شده است.
دفاع از ايرانيان
انتقال سه مرد ايراني از مركز بازداشت «باكستر» در جنوب استراليا به بازداشتگاهي در بندر «آگوستا» براي اخراج آنها از اين كشور، خشم مدافعان پناهندگان را برانگيخت.
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) به نقل از شبكه خبري اي.بي.سي، اين بار دومي است كه استراليا بازداشت شدگانش را به اجبار اخراج مي كند.
مدافعان پناهندگان، دولت فدرال استراليا را به انتقال مخفيانه بازداشت شدگان از «باكستر» متهم مي كنند.
جرمي مور، وكيل اين پناهندگان گفت: اين اولين باري است كه بازداشت شدگان به اجبار به ايران بازگردانده مي شوند.
يك گام به پيش
دولت روسيه به وزارت انرژي اتمي اين كشور اجازه داده است پروتكلي در مورد همكاري هسته اي با ايران امضاء كند.
به گزارش راديو آمريكا براساس اين توافق، ايران سوخت مصرف شده در نيروگاه ها را براي بازيافت به روسيه بازخواهد گرداند.
مقامات روسيه مي گويند يك محموله سوخت براي نيروگاه هاي ايران آماده است و به محض امضاي پروتكل حمل خواهد شد. امضاي اين پروتكل به معناي جدي شدن طرح راه اندازي نيروگاه بوشهر است كه روسيه با ناديده گرفتن فشار آمريكا در پي آن است.