پيامد انفجار نجف براي آمريكايي ها
|
|
منبع: اكونوميست- ترجمه: علي صباغيان
وقتي جورج بوش اواسط اين هفته از تعطيلات يك ماهه خود در مزرعه اش در تگزاس بازگشت، متوجه شد كه هنوز مسئله عراق در صدر برنامه هاي كاري او قرار دارد. مرگ تقريبا روزانه نيروهاي آمريكايي در عراق تنها نگراني آمريكا نيست. اكنون به طور روزافزون گروه هاي شبه نظامي در عراق ظهور مي كنند كه با هدف بي ثباتي اين كشور حملات خود را متوجه افراد غيرنظامي همچون نيروهاي امدادرسان و رهبران مذهبي كرده اند. آخرين و مرگبارترين اين حملات انفجار يك خودرو بمب گذاري شده در روز جمعه ۲۹ اوت در كنار يك مكان مذهبي شيعه در شهر مقدس نجف بود كه در اثر آن دست كم ۹۵ نفر جان باختند. از جمله كشته شدگان اين انفجار آيت الله محمدباقر حكيم، رئيس مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق است كه يكي از حاميان اصلي اقدامات آمريكا براي تشكيل شوراي ۲۵ نفره حكومت موقت به عنوان يك مجمع اجرايي متشكل از شخصيت هاي عراقي محسوب مي شد.
عزاداري گسترده اي براي آيت الله حكيم كه روز سه شنبه به خاك سپرده شد، با پرسش هاي جديدي درخصوص توانايي آمريكا براي ايجاد امنيت در عراق همراه شده است. انفجار بمب در نجف كه منجر به كشته شدن آيت الله حكيم شد كمتر از يك هفته پس از انجام يك سوءقصد به جان يك روحاني ديگر شيعه در نجف اتفاق افتاد كه البته وي از آن حادثه جان سالم به در برد. ناشكيبايي شيعيان، كه حدود ۶۰ درصد از جمعيت عراق را تشكيل مي دهند، در خصوص اشغال كشورشان توسط آمريكا رو به افزايش است: شيعيان اگرچه از اين كه از چنگال رژيم صدام خلاص شده اند خوشحال هستند، اما آنها همچون هر عراقي ديگر اين پرسش را مطرح مي كنند كه آيا آمريكا قادر خواهد بود خدمات زيربنايي عراق از جمله امنيت اين كشور را در سريع ترين وقت ممكن برقرار كند. شيعيان عراق به دو گروه نسبتا معتدل همچون آيت الله حكيم و تندروها كه خواستار خروج فوري آمريكا هستند، تقسيم مي شوند.
آمريكا نيروهايي را از دفتر بازرسي فدرال (اف.بي.آي) به عراق فرستاده تا مواد منفجره اي كه در حمله نجف مورد استفاده قرار گرفته را بررسي كنند. آنها ارتباط احتمالي اين انفجار با ساير بمب گذاري هاي بزرگ ماه اوت از جمله انفجار دفتر سازمان ملل در بغداد در روز ۱۹ اوت و انفجار سفارت اردن در ۷ اوت را بررسي خواهند كرد. نگراني مهم اين است كه اكنون تعداد زيادي از گروه هاي شبه نظامي در عراق ظهور كرده كه برخي از آنها در بمب گذاري استاد شده اند. اين گروه ها شامل گروه هاي ناراضي همچون اعضاي سابق حزب بعث صدام، مبارزان مسلمان خارجي، كه آمريكا مي گويد از طريق خاك سوريه به عراق رفته اند، عراقي هاي بيكار از جمله مزدوران سابق ارتش و تندروهاي مذهبي مي شود.
با گسترش احتمال خرابكاري، اكنون آمريكا بيش از پيش تحت فشار قرار گرفته تا هرچه سريع تر امنيت را در عراق تقويت كند. اما پرسش اين است كه بهترين راه براي اين امر چيست؟ در كنگره آمريكا، نمايندگان خواستار افزايش تعداد بيشتري نيرو به تعداد ۱۴۰ هزار نيروي آمريكايي كه از قبل در عراق وجود داشته هستند. «جان مك كين» يك سناتور جمهوريخواه كه در زمان انفجار دفتر سازمان ملل در عراق بوده، گفته است تأمين امنيت عراق توسط آمريكايي ها دستكم به يك لشكر ديگر (بيش از ۲۰ هزار نيرو) نياز دارد. اما جورج بوش تاكنون نسبت به گسترش حضور آمريكا در عراق به دليل اعتراض عراقي ها به اشغال كشورشان و نيز تا حدودي به دليل نگراني از اين امر كه تعداد نيروهاي آمريكايي براي مبارزه با تروريسم در ساير مناطق جهان كاهش يابد، تمايلي از خود نشان نداده است.
افزايش تعداد نيرو از ساير كشورها - به ويژه كشورهاي مسلماني همچون تركيه و پاكستان - يك راه حل خواهد بود. در حال حاضر حدود ۲۰ هزار نيروي غيرآمريكايي در عراق حضور دارند كه نصف آنها انگليسي هستند. بسياري از كشورها كه از حمله آمريكا به عراق حمايت نكرده اند در نبود يك مجوز صريح از سوي سازمان ملل تمايلي به حمايت از اشغال عراق به رهبري آمريكا ندارند. از سوي ديگر آمريكايي ها نيز به دليل اين كه شوراي امنيت هرگز حمله آمريكا به عراق را تأييد نكرد، تمايلي به مشاركت در يك نيروي حافظ صلح سازمان ملل ندارند. اما به نظر مي رسد در آستانه تجديد خشونت در عراق موضع آمريكا اندكي نرم تر شده است. روز ۲۶ اوت، ريچارد آرميتاژ، معاون وزير امور خارجه آمريكا به خبرنگاران گفته است آمريكا ممكن است نيروهاي سازمان ملل را تا زماني كه فرماندهي آن در دست آمريكايي ها باشد مد نظر قرار دهد. اما اين پيشنهاد، حتي اگر به تصويب شوراي امنيت هم برسد براي برخي از كشورها كه فرماندهي سازمان ملل را ترجيح مي دهند از قدرت چنداني برخوردار نخواهد بود.
به موازات اين كه تعداد بيشتري از عراقي ها ترور مي شوند، اكنون به طور روزافزوني آشكار مي شود كه بايد براي ايجاد امنيت در عراق مسئوليت بيشتري به مردم محلي داده شود. نيروهاي پليس عراقي بهتر قادر خواهند بود با مردم محلي ارتباط برقرار كنند و حتي قادر خواهند بود تا از منابع اطلاعاتي بهتري از آنچه آمريكايي ها دارند استفاده كنند، البته تنها عامل بازدارنده اين طرح احتمال درگيري بين گروه هاي قومي عراق است. آمريكايي ها اقدام به تعليم وظايف پليس معمولي به عراقي ها كرده اند و هزاران عراقي را براي حفاظت از اهداف كم اهميت تر همچون لوله هاي نفت گسيل داشته اند. شوراي حكومتي نيز خواستار مسئوليت بيشتري براي امنيت عراق است. روز دوشنبه اين شورا، وزير كشور خود را منصوب كرد. نوري بدران مسئول تسريع عمليات كنترل مسائل امنيتي عراق از آمريكا به عراقي ها خواهد بود.
حتي در صورتي كه وضعيت امنيتي در عراق هم بهبود يابد باز كارهاي زيادي براي انجام دادن در اين كشور جود دارد. روز يكشنبه، ريچارد لوگر، رئيس كميته روابط خارجي سناي آمريكا در يك مصاحبه اعلام كرد كه هزينه هاي حضور آمريكا در عراق طي ۵ سال ۳۰ ميليارد دلار به اضافه ماهانه حدود ۴ ميليارد دلار هزينه نظامي خواهد بود. آقاي مك كين در مقاله اي كه در روزنامه واشنگتن پست نوشته از دولت بوش خواسته است «تا با مردم آمريكا درخصوص هزينه ها و تعهدات لازم براي تحول عراق» روراست باشد. آمريكايي ها اگرچه تا حد زيادي حامي جنگ و اشغال هستند، اما آنها خواستار آن هستند كه ميزان هزينه هاي بلندمدت اين مسئله به شدت كاهش يابد وقتي اين خواسته آنها تشديد شود آقاي بوش در داخل كشور با مشكل مواجه خواهد شد.
|