هشت سال پس از اعلام «۲۹ دي» به عنوان «روز هواي پاك» ديروز شاهد كم ترين توجه عمومي به اين مناسبت ويژه زيست محيطي بوديم.
فرارسيدن روز هواي پاك اين بار نه تنها چندان توجه شهروندان را برنيانگيخت، بلكه حتي مقامات مسئول نيز ديروز چندان وقعي به فرارسيدن اين روز نگذاشتند، ولو در حد همان مصاحبه ها و ارايه گزارش عملكردهاي پيشين. شايد به اين واسطه كه رسيدن كليه طرح هاي كاهش آلودگي هوا به بن بست خودروسازي داخلي، از پس چند سال تلاش و تكاپو، تمامي دلمشغولان و دست اندركاران كاهش آلودگي هواي تهران را از تك و تا انداخته است.
از نيمه دهه هفتاد به اين سو، براي كاهش آلودگي هوا فعاليت هاي قابل توجهي انجام شده است. كه در اين ميان مي توان از راه اندازي بخشي از مترو تهران، توسعه فضاي سبز، حذف سرب از بنزين مصرفي كلانشهر ها، انتقال بسياري از صنايع آلاينده و بهينه سازي مصرف خانگي با گسترش گاز شهري نام برد. اما نكته اين است كه همه كارها و طرح هاي فوق الذكر، حتي به شرط اجراي كامل و مطلوب، حداكثر ۳۰ درصد در كاهش آلودگي هوا موثرند و مقصر اصلي، خودروهاي آلاينده ، كه دست كم هفتاد درصد در اين باره نقش دارند، همچنان تا مي توانند هواي تهران را مي آلايند. براي كاهش آلايندگي بخش حمل و نقل قرار بوده دو كار مهم انجام شود: نخست ممنوعيت شماره گذاري و ورود خودروهاي آلاينده جديد به شهر و دوم خروج خودروهاي فرسوده.
كار اول انجام نشد، چون انجام آن به معناي تعطيلي هر دو كارخانه اصلي خودروسازي كشور است و كار دوم نيز باز همان معنا را دارد زيرا طبق استانداردهاي اعلام شده پرتيراژترين خودرو توليدي در ايران، اصولا به محض توليد نيز فاقد اين استانداردهاست (اصطلاحا به اينگونه كالاها مستعمل آكبند مي گويند) و از سوي ديگر شرايط پيچيده بازار خودرو، كه بازهم ناشي از حاكميت انحصار بر اين بازار است، موجب مي شود خروج بسياري خودروهاي فرسوده حتي به بحران هاي اجتماعي منجر شود.
نكته اين است كه باوجود همه داد و فريادها و هشدارها آلاينده اصلي هواي تهران به فعاليت خويش ادامه مي دهد و كسي را هم توان متوقف ساختن آن نيست. پس چگونه دل و دماغ مي ماند براي آنكه كسي از مردم خواهش كند به خاطر هواي پاك خود را متحمل رنج و مشقت كرده و در حاشيه خيابان ها در انتظار خودروي عمومي كه شايد هرگز نيايد، سرگردان شوند؟
جالب است كه پريروز، در آستانه روز هواي پاك، اعلام شد ايران خودرو بخش عمده خط توليد دو خودروي كمتر آلاينده پژو ۴۰۵ و سمند را به پيكان اختصاص داده و درحال حاضر اين كارخانه دارد به صورت سه شيفت و ۲۴ ساعته و با تمام توان پيكان توليد مي كند.
اين درحالي است كه طي چند سال اخير با هربار فراگيرشدن اعتراض رسانه ها و ديگر مجامع مرتبط به افزايش آلودگي هواي تهران، مقامات وزارت صنايع قول كاهش تدريجي و توقف توليد پيكان را داده بودند. حتي به طور صريح در اواخر سال گذشته اعلام شده بود كه امسال توليد پيكان به مرز توقف خواهد رسيد. به اين ترتيب، افزايش توليد آن را آنچنانكه ديروز يك شبكه خبري زيست محيطي نوشته بود به «خنجرزدن از پشت به ميليون ها شهروندي كه آلودگي هوا سالانه دست كم هفت هزار نفر از آنها را مي كشد» تعبير كرد؟
و نكته آخر اينكه، از هفته گذشته خودروهاي با شماره سريال «تهران ۱۵» نيز وارد خيابان هاي تهران شدند.
درحالي كه تكميل ظرفيت شماره سريال( تهران ۱۱) ۵/۸ سال به طول انجاميده بود،  ظرفيت شماره سريال تهران ۱۴ فقط پس از يك و نيم سال كامل شد. البته نكته اصلي نه افزايش ورود خودروها به عرصه محدود خيابان هاي شهر و بلكه آلايندگي و غيراستانداردبودن اغلب اين خودروهاست.
ما خيلي از وقوع زلزله در تهران مي ترسيم.بي آنكه متوجه باشيم تهران با فجايع درحال وقوع مرگبارتري نيز مواجه است. آيا مي دانيد كه تعداد كشتگان آلودگي هواي تهران در دهه گذشته نزديك به دوبرابر كل در گذشتگان زلزله بم است؟