عميد نمازي خواه
كاوازاكي زي زي آر-۱۲۰۰ «راكت» LW3 Kawazaki ZZR-1200
كاوازاكي زي زي آر موتوري است كه براي سرعت هاي بالا و حركت در آزاد راهها طراحي شده است. تايرهاي
Sport Max دانلوپ بدين منظور به گونه اي طراحي شده اند كه حركت زي زي آر را در بزرگراه ها بسيار نرم و بدون ضربه امكانپذير مي كنند و همين يكي از تفاوت هاي زي زي آر ۲۰۰۳ نسبت به مدل قبلي خودش است كه از تايرهاي نسبتاً سفت و خشك بريجستون استفاده مي كرد. يكي ديگر از تفاوت هاي اين مدل با مدل قبلي خود و يا حتي مي توان گفت با مدل هاي اسپورت ديگر زين راحت و خوش استيل آن است كه دردهاي معمول رانندگي با موتور سيكلت هاي سوپراسپورت را به آن شدت براي راننده ايجاد نمي كند. يكي از ويژگي هاي بارز «زي زي آر» سيستم هدايت بسيار فوق العاده آن است كه براي موتوري در ابعاد نسبتاً بزرگ زي زي آر بسيار مناسب است. فرمان اين موتور به حدي نرم و قابل كنترل است كه با هيچ موتورسيكلت ديگري قابل مقايسه نيست، اين فرمان به خصوص در هنگام دور زدن بدون كوچكترين لغزشي امكان كنترل مناسب را به راننده مي دهد.
طراحي زي زي آر را مي توان «بدون اشكال» خواند چراغ هاي دو تايي جلو و چراغ عقب همگي در راستاي ايجاد مقاومت كمتر در مقابل هوا به صورت آيروديناميك طراحي شده اند و بهتر است بدانيد كه جلو و عقب موتور سيكلت ها در طراحي آيروديناميك به دليل بيشترين تماس مستقيم با هوا و ايجاد مقاومت بالا از اهميت بالايي برخوردارند. در مورد طراحي منحصر به فرد عقب اين موتور بايد گفت علاوه بر آيروديناميك زياد از زيبايي خاصي نيز برخوردار است كه زي زي آر را از ديگر محصولات كاوازاكي متمايز مي كند. حتي جك هاي اين موتور هم به گونه اي طراحي شده اند كه با حالت كلي آيروديناميك زي زي آر همخواني داشته باشند. اما يكي از مهم ترين نكاتي كه بايد در طراحي يك موتورسيكلت به آن توجه كرد سطح دسترسي راننده به برخي نقاط حساس در موتور سيكلت است كه براي نگهداري موتور بسيار ضروري هستند. اين نقاط معمولاً در پوش محفظه روغن، فيلترهاي روغن، پدهاي ترمز و محل هاي ورودي روغن مخصوص روغن كاري هستند كه در زي زي آر سطح دسترسي به آنها براي راننده بسيار عالي است كه همين در نگهداري موتور بسيار مهم و ضروري است.
هميشه براي اين كه قدرت و قابليت هاي يك محصول جديد ارزيابي شود آن محصول را با محصولات پيش از خود مقايسه مي كنند. براي همين ما زي زي آر را با دو محصول از كاوازاكي مقايسه خواهيم كرد كه هر كدام براي خود داراي ويژگي ها و جايگاه منحصر به فردي در ميان محصولات كاوازاكي هستند. اين دو محصول «زي آراكس۱۲۰۰ ZRX 1200 » و «نينجا زي اكس ۱۱ Ninja ZX11» هستند. «زي آراكس ۱۲۰۰» كه با قيمتي معادل هفت هزار و ۹۰۰ دلار يكي از گران ترين موتورهاي كاوازاكي است داراي طرفداران بي شماري است كه يكي از آنها «ادي لاوسن Eddie Lawson» راننده پرافتخار MotoGP است. اما دليل ميزان طرفداران و قيمت! را مي توان سوسپنشن (Suspension) بسيار اسپورت و ميزان بسيار زياد قدرت ترمز آن دانست. زي آراكس داراي دو ديسك هيدروليك ۳۱۰ ميلي متري در جلو و يك ديسك ۲۵۰ ميلي متري در عقب است اما زي زي آر در جلو داراي دو ديسك هيدروليك ۳۲۰ ميلي متري است و ديسكي كه در عقب در نظر گرفته شده همانند همان چيزي است كه در زي آراكس مورد استفاده قرار گرفته است. در عمل نيز قدرت ترمز زي زي آر در آزمايشات جاده هاي معمولي و جاده هايي كه باد شديد در آنها مي وزد از زي آراكس بيشتر است.
نينجا زي اكس ۱۱ براي چندين سال به عنوان پرقدرت ترين موتور كاوازاكي شناخته مي شد. اين موتور قادر بود در ۹ هزار و ۵۰۰ دور در دقيقه ۱۳۵ اسب بخار قدرت و ۸۰ پوند فوت گشتاور ايجاد كند كه اين گشتاور و قدرت به حدي بود كه مي توانست در ابتداي حركت در صورت عدم تبحر راننده، موتور را به چند متر آن طرف تر پرتاب كند. اما مطمئن باشيد زي زي آر در همين شرايط چند متر آن طرف تر پرتاب مي شد. گشتاور و قدرت زي زي آر تقريباً ۱۰ درصد بيشتر از نينجا است. اين موتور در ۹ هزار و ۷۵۰ دور موتور در دقيقه مي توانست به قدرت و گشتاوري معادل ۱۴۵ اسب بخار (تقريباً با تايپ پنج پژو ۲۰۶) و ۸۸ پوند فوت دست يابد و تازه اين در صورتي است كه زي زي آر از سيستم تقويت
«Ram-air» كاوازاكي استفاده نمي كند كه در غير اين صورت تحت كنترل يك راننده ناشي مي توانست به فضا پرتاب شود!
در كاكپيت (Cockpit) زي زي آر كمتر از سيستم ديجيتالي استفاده شده است و به جز يك ساعت كه ديجيتال است مابقي نشانگرها غير ديجيتال هستند. نشانگر دور موتور درشت و آسان طراحي شده است تا راحت خوانده شود و خط قرمز آن از ۱۱ هزار دور در دقيقه شروع مي شود.
سرعت سنج اين موتور هم از صفر تا ۱۸۰ مايل بر ساعت نشان گذاري شده است اما در چند مورد گزارش شده است كه زي زي آر به سرعت ۱۸۷ مايل برساعت هم دست يافته است. تنها ايرادي كه بر كاكپيت «زي زي آر» مي توان گرفت نشانگر سوخت آن است. اين نشانگر براي چندين ساعت بر روي «Full» است اما به يكباره عقربه به سرعت حركت كرده و رو به پايان رفتن سوخت را نشان مي دهد. (ميزان گنجايش باك سوخت اين موتور ۱/۶ گالن است.) بدنه زي زي آر نوع اصلاح شده زي اكس ۱۱ است. جنس اين بدنه از نوع آلومينيم است كه در بعضي قسمت هاي آن از استيل هم استفاده شده است. طول اين بدنه شش ميلي متر از
۱۱-ZX يعني هزار و ۵۳۰ ميلي متر (۳/۵۹ اينچ) است. در زير زين هم محفظه اي تعبيه شده كه در مقايسه با
۱۱-ZX بسيار كوچكتر است.
از اين موتور كه در اروپا براي رقابت با
Ducati ST4, BMW K1200RS, Aprilia Futura و Triumph Sprint توليد و عرضه شده است آنچنان كه بايد سخن گفته شده اما با اين حال توانسته است قسمت اعظمي از بازار را به خود اختصاص دهد. قيمت اين «راكت» ۱۰ هزار و ۴۹۹ دلار است.