مريم شاهسون
تنيس
براي چه كساني؟ كودكان مي توانند از سن ۶ سالگي با اين ورزش آشنا شوند و بزرگسالان بهتر است قبل از ورود به زمين تنيس و يا پس از چهل سالگي با پزشكي مشورت كنند. در اين ورزش مي بايست در مقابل حريفي بسيار قوي و يا بسيار جوان سخت مراقب خود باشيد. در ورزش تنيس انعطاف پذيري، سرعت، تسلط تكنيكي خوب و بدني بي عيب و نقص ضروري است. تناوب دوره بازي و استراحت در اين ورزش قلب را بسيار تحريك مي كند و از آنجا كه ورزشي ناموزون محسوب مي شود بهتر است همزمان با اين ورزش در رشته اي ديگر نيز فعال بود. توصيه هاي دكتر ماري فرانس، غدد شناس و مشاور تغذيه در اين مورد شنيدني است: «اگر صبح ها تنيس بازي مي كنيد صبحانه اي كامل و غني از مواد قندي مركب مصرف كنيد مثلاً اندكي نان و غلات، چون اين مواد قندهايي با جذب هاي متفاوت دارند. همچنين مي توان در كنار اين مواد از پروتئين (گوشت و مرغ) و ميوه هاي تازه استفاده كرد. در مجموع بايد در هر وعده غذايي تعادلي ميان پروتئين ها و هيدرات هاي كربن (نان و نشاسته) ايجاد نمود و آن را حفظ كرد. در اين ميان بايد از مصرف غذاهاي بسيار چرب پرهيز كرد چون ليپيد موجود در آنها زمان هضم غذا را افزايش مي دهد. به همين دليل بايد در مصرف انواع پنير به دقت توجه كرد. در طول بازي حتماً در زمان استراحت آب بنوشيد. نوشيدني هاي انرژي زا قندهايي دارند كه مستقيماً جذب مي شوند، بنابراين نبايد زياد غليظ باشند و هميشه چند جرعه آب بايد در ميان اين نوشيدني ها استفاده كرد زيرا مايعات قندي كه اندكي هم اسيدي هستند خطر پوسيدگي دندان را افزايش مي دهند.
رشته هاي نزديك: تنيس روي ميز، بدمينتون و اسكواچ. در تمامي اين ورزش ها فيزيك بدني بسيار عالي و آمادگي جسماني كامل شرط ضروري است زيرا مشكلات عضلاني تاندوني در اين ورزش ها بسيار رايج است.
شنا
براي چه كساني؟ شنا را مي توان از همان سن خردسالي آموخت. همچنين بسياري از معلولان قادر به انجام اين ورزشند. اين ورزش يك فيزيوتراپي بسيار عالي براي كساني است كه مشكل ستون فقرات دارند و يا افرادي كه به دليل مشكلات عضلاني يا مفصلي مي خواهند فعاليت فيزيكي و بدني را از سر گيرند. اگر شناي ۵۰ متر و يا ۱۵۰۰ متر مي كنيد بايد تغذيه متفاوت و پشتكار داشته باشيد. در مجموع شنا ورزشي كامل است كه بطور هماهنگ اندام ها، عضلات و نيز انعطاف پذيري را افزايش مي دهد. شنا تمريني عالي براي دستگاه گردش خون و تنفس است. توصيه هاي كريستين تالورد، پزشك اتحاديه شنا فرانسه در اين زمينه شنيدني است: «براي كساني كه به تعطيلات مي روند و يا شناگران آماتور اصول بسيار ساده اي وجود دارد: قبل از رفتن به استخر، غذاي پرحجم و زياد نبايد خورد. همچنين نبايد مدت زيادي در معرض نور آفتاب بود. توصيه مي شود تا پايان هضم غذا صبر كنيد و سپس به تدريج وارد آب شويد، بخصوص اگر آب تازه باشد. بعلاوه حتي در يك محيط آبي نيز ورزشكار آب از دست مي دهد. بنابراين بايد حداقل يك بار تا پايان آب تني آب نوشيد. براي افرادي كه در مسابقات شركت مي كنند ساعات وعده هاي غذايي و تركيب آن مستقيماً بستگي به شاخه انتخابي در اين ورزش دارد. در مسابقات با مسافت طولاني قايق هايي كه شناگر را همراهي مي كند وظيفه دارد به ورزشكار غذا و نوشيدني برساند.»
رشته نزديك: غواصي. غواصي از رشته هاي نزديك به شناست كه علاوه بر فاكتورهاي ذكر شده در بالا، تسلط كامل در حركات پيچيده و تركيبي از ضروريات اساسي اين رشته است. بخصوص در غواصي زير دريا فيزيك بدني و آمادگي جسماني عالي بسيار ضروري است و فقط در صورت موفقيت در آزمايش كامل پزشكي مي توان به اين ورزش پرداخت.
قايقراني
براي چه كساني؟ يك كودك به محض آنكه شنا مي آموزد مي تواند به اين ورزش بپردازد. بنابراين از ۷ تا ۷۷ سالگي و حتي بيشتر از آن مي توان قايقراني كرد. بهداشت روحي و جسمي و تمرين هاي مداوم از فاكتورهاي ضروري براي شركت در مسابقات است. دراين ورزش تلاش بسيار و سخت كوشي اهميت خاصي دارد. هر چند زخم هايي كه غالباً نيز بي ضررند در اين ورزش رخ مي دهد، ولي مشكلات خاص بندرت اتفاق مي افتد.
توصيه هاي دكتر اوليور كاست، پزشك تيم قايقراني فرانسه در اين زمينه خواندني است: «حتي در يك گردش ساده با قايق بايد متوجه از دست رفتن آب بدن بود و با آن مبارزه كرد. بدين منظور بايد در مقابل نور آفتاب با استفاده از كلاه هاي لبه دار و كرم هاي ضد آفتاب و نوشيدن متناوب و منظم آب از خود محافظت كرد. بنابراين بهتر است از يك كوله پشتي مخصوص حاوي ۵/۱ ليتر مايعات و نوشيدني هاي انرژي زا و كرم هاي ضد آفتاب و غلات استفاده كرد. براي اقامت درازمدت در دريا بايد روزانه ۲ ليتر آب براي هر نفر پيش بيني كرد. ضمن توجه به مسائل تغذيه توجه داشته باشيد كه هيچگاه با شكم خالي حركت نكنيد. هميشه بايد پيش بيني كرد چقدر مي توان دوام آورد زيرا وقتي به دريا مي رويد هيچوقت مطمئن نخواهيد بود كه حتماً در ساعت و وقت مقرر برخواهيد گشت. و بالاخره آنكه دريازدگي بدتر از شكم خالي است. بنابراين قبل از رفتن به سفر دريايي غذايي مناسب براي خوردن و راحت براي گرم كردن تهيه كنيد.»
|
|
|
رشته نزديك: موج سواري. حفظ تعادل، انعطاف ماهيچه اي و اعتماد به نفس از شرايط ضروري در اين رشته است. اعتماد به نفس در واقع نوعي آمادگي بالاست كه از قبل بايد در ورزشكار به وجود آمده باشد زيرا موج سواري ضمن تحريك سيستم قلبي - عروقي و ماهيچه اي تغييرات ريتميك بدني نيز پديد مي آورد.
جودو
براي چه كساني؟ كمربند سفيد مي تواند در سن ۶ سالگي، كمربند زرد در ۷ سالگي و كمربند قهوه اي در سن ۱۴ سالگي كسب شود. هر چند سني براي كنار گذاشتن اين ورزش وجود ندارد ولي بهتر است مبارزات در اين ورزش از سن چهل سالگي به بعد متوقف شود. البته هيچ مانعي براي ادامه دادن اين ورزش وجود ندارد. افرادي كه ستون فقرات، پشت و گردني آسيب پذير و حساس دارند بايد از اين ورزش پرهيز نمايند. به دليل سقوط و افتادن هاي پي در پي در اين ورزش، تمامي گروه عضلات و مفاصل به تحرك و حركت واداشته مي شوند. جودو، انعطاف پذيري، قدرت و سرعت عمل و نيز هماهنگي را بهبود مي بخشد.
دكتر نيوسل، پزشك اتحاديه جودوي فرانسه، اينگونه توصيه مي كند:همچون ورزش هاي ديگر براي اجراي روان فنون جودو تغذيه اي خوب و مناسب شرط اساسي است. البته همه چيز در مسابقات تغيير مي يابد زيرا جودو در رديف هاي ورزش هايي است كه وزن ورزشكار دسته و گروه را مشخص مي كند و حتي برخي ورزشكاران براي سقوط به رده پايين تر چند كيلو از وزن خود مي كاهند.
بنابراين قهرمانان اين ورزش براي آنكه هميشه در بهترين شرايط بدني باقي بمانند، لازم است رژيمي مناسب و تدريجي را دنبال كنند. در جودو كودكان، گروه هاي وزني متناسب با سن آنان تعيين مي شود و بايد تلاش شود از دادن رژيم غذايي به آنان پرهيز شود زيرا در وهله نخست بايد به نيازهاي تغذيه اي و رشدي آنان توجه شود. سرانجام بايد به ورزشكاران درباره تمامي مكمل هاي غذايي بخصوص آنهايي كه حاوي كراتين هستند هشدار داد. مطالعات نشان داده است كه تركيب اين مكمل ها كه غالباً حاوي مواد ممنوع براي افزايش كارايي است موجب بروز انفجارهاي ناگهاني در بدن مي شود.
رشته هاي نزديك: هنرهاي رزمي ديگر چون كاراته، آيكيدو و كونگ فو است كه تمامي آنها براساس فلسفه اي بنانهاده شده است كه آگاهي از خود، اعتماد به نفس، احترام به حريف و احترام به دانش نياكان مورد توجه قرار مي گيرد.
فوتبال
براي چه كساني؟ مدارس فوتبال، خردسالان را از سن پنج سالگي مي پذيرند و نخستين مسابقات در سن ۸ سالگي آغاز مي شود. آنچه دقيقاً بايد بدان توجه شود اوايل چهل سالگي است كه خطرات قلبي - عروقي در افرادي كه بازي هايشان را محدود نمي كنند و به نفس بريدگي همچون يك زنگ خطر توجه نمي كنند ظاهر مي شود. در اين ورزش دسته جمعي مهارت، تاكتيك، استقامت، آمادگي جسماني خوب از فاكتورهاي اساسي است. دستگاه گردش خون به دليل تغييرات ريتميك پي در پي در اين ورزش بسيار تحريك مي شود و به دليل برخوردهاي فراوان و نيز جراحات ناشي از آن كوفتگي عضلاني، رباطي و تاندوني شايع است. دكتر ژاك يونارد، پزشك اتحاديه فوتبال فرانسه، اينگونه توصيه مي كند: «آماتورهايي كه معمولاً بعد از ظهرها بازي مي كنند بايد شديداً مراقب باشند كه نهار خود را زود صرف كنند. بهترين ناهار شامل سبزيجات خام (ترجيحاً هويج و گوجه فرنگي چون اسيد آنها كم است)، يك تكه گوشت و يا ماهي سرخ كرده با پوره سيب زميني يا برنج همراه با ماست و ميوه هاي تازه است. كيك، دسر و شيريني ها بهتر است روز قبل مصرف شود تا فرصت كافي براي ذخيره شدن در بدن وجود داشته باشد. جواناني كه بعد از مدرسه تمرين مي كنند بايد عصرانه مثلاً قدري بيسكويت مصرف كنند تا باطري آنان بتواند دوباره شارژ شود. اين عصرانه مي تواند نيم ساعت قبل از بازي خورده شود و ميوه هاي خشك در بين دو نيمه بازي مصرف شود. سرانجام اينكه در بازي فوتبال بايد دائماً آب نوشيد و اين بهترين روش براي حفظ مايعات بدن و جلوگيري از حوادث عضلاني و تاندوني است.»
رشته هاي نزديك: بسكتبال، هندبال و راگبي است كه همگي به فيزيك بدني قوي و محكم و قلبي كاملاً سالم نياز دارند. براي كودكاني كه تمايل دارند در كنار فوتبال ورزشي ديگر نيز انجام دهند متخصصين يك ورزش انفرادي را توصيه مي كنند.
منبع لوپوئن ۲۰۰۳
