آخرين اخبار واصله از عراق حاكي از آن است كه اياد علاوي بر عدم حمله به حرم مطهر حضرت امير(ع) و مذاكره با سيد مقتدي صدر تاكيد كرده است.
اين در حالي است كه پيش از آن نمايندگان صدر براي تحويل كليد حرم مطهر به دفتر آيت الله سيستاني رفته اند. كثرت درگيريها، دشواري نقل و انتقال و عدم حضور خبرنگاران خارجي در شهر نجف موجب شد كه تصوير دقيقي از اوضاع كنوني به دست نيايد. آنچه مسلم است عدم موافقت نهايي سيد مقتدي صدر با انحلال سپاه المهدي است.
توجه به رفتار متناقض دولت اياد علاوي نشان مي دهد كه شايد مسئولان عراقي خود به اندازه كافي انگيزه اي براي ادامه درگيريهاي كنوني نداشته باشند وصرفا تحت فشار نيروهاي آمريكايي و سر فرماندهي آنان در بغداد كه همچنان اصلي ترين تصميم گير امور در عراق است، ناگزير در اين مسير گام برمي دارند. علي القاعده رهبران جديد عراق بيش از هر كس ديگر به عواقب درگيريهاي كنوني توجه دارند و نيك مي دانند كه حتي اگر مقتدي صدر را از ميان بردارند، امكان سركوبي حركت عمومي شيعيان را نخواهند داشت. واقعيت اين است كه هيچ يك از جريانهاي شيعي حتي مخالفان سيد مقتدي صدر بر خلاف درگيري هاي پيشين كه در ماه آوريل گذشته روي داد، اين بار در برابر او موضع گيري نكرده اند. زيرا برداشت آنان از صحنه كنوني اين است كه در جهت سركوب تدريجي جنبش شيعيان عراق و جلوگيري از احقاق حقوق آنان حركت مي كند و با توجه به نزديكي سياستهاي آمريكا و اعراب در عراق هيچ تضميني وجود ندارد كه در صورت حذف سيد مقتدي صدر و جريان او تلاش براي حذف قدرتمند شيعيان ملي از صحنه قدرت پايان يابد. رفتار گذشته آمريكا در چگونگي برخورد با آيت الله سيستاني و جريانهاي مذهبي شيعه نشانه هايي است كه اين تصور را قوت مي بخشد.
در اين ميان نكته ديگر قابل توجه اين است كه حتي در صورت حذف سيد مقتدي صدر از صحنه، جريان كنوني پايان نخواهد يافت. خود مقتدي صدر نيز با پيش بيني اين وضعيت در آخرين بيانيه خود خطاب به يارانش گفته است: شما شجاعت و ايثارگري خود را به جهانيان اثبات كرديد و براي ادامه كار نيازي به من نداريد. عمر فردي همچون من طولاني نخواهد بود و مدت زيادي در ميان شما نخواهم ماند ولي آرزو مي كنم كه مقدسات، رهبران و نمادهاي ما به سلامت باشند.
از اينروي بايد گفت سياست كنوني آمريكا در برخورد با آنچه در نجف مي گذرد بدون درنظرگرفتن واقعيات و توجه دقيق به پيامدهاي اقدامات سركوبگرانه، بيش از آنكه به سود آمريكا تمام شود به تقويت جريان ضدآمريكايي در عراق مي انجامد. نهادينه كردن كينه نفرت نسبت به آمريكاييها، علاوه بر آنكه زمينه يك اقدام فراگير زيرزميني عليه آنان را فراهم مي كند، كار دولت موقت عراق كه اينك به عنوان متحد آمريكا امكان اتخاذ سياست مستقل در برخورد با تحولات جاري را ندارد بيش از پيش دشوار مي سازد.اقدام سيد مقتدي صدر، در پذيرش پيشنهادهاي كنگره موجب شد كه بنابه گزارش رسانه ها آيت الله سيستاني مخالفت خود با دخالت ارتش و پليس عراق در اوضاع شهر نجف را به اطلاع مقامات عراقي برساند. لذا اگر دولت موقت عراق و آمريكايي ها بخواهند از ميزان خسارتهاي سياسي - نظامي خود در نبرد كنوني بكاهند، شايد بهترين راه حل پيش روي آنان موافقت با نظرات آيت الله سيستاني و عدم مداخله در امور شهر نجف باشد.
اما به نظر مي رسد نيروهاي آ مريكايي مستقر در عراق در پي چيز ديگري باشند و دولت موقت نيز توان اتخاذ تصميم مستقل را در اختيار ندارد.