گروه سياسي: شوراي حكام آژانس بين المللي انرژي هسته اي از دوشنبه اجلاس ماه سپتامبر (شهريورماه) خود را آغاز كرد و احتمالاً تا روز جمعه نيز اين نشست ادامه خواهد داشت. روز گذشته اين شورا جلسه رسمي نداشت و نمايندگان كشورها فرصت خود را به رايزني در مورد بيانيه پاياني و قطعنامه هاي آژانس گذراندند.
در نشست عصر سه شنبه پس از تأخير نسبتاً طولاني سه كشور اروپايي پيش نويس قطعنامه پيشنهادي خود را به صورت رسمي تقديم دبيرخانه اجلاس كردند و به صورت غيررسمي رونوشت آن را در بين اعضا پخش كردند و بر اساس روال رسمي اداري ثبت و ارائه رسمي اين پيش نويس به اعضا در جلسه شوراي حكام به عصر امروز منتهي خواهد شد و بدين ترتيب بررسي اين پيش نويس به روز جمعه موكول خواهد شد.
به گزارش ايرنا به نقل از بي بي سي پيش نويس پيشنهادي اروپا از روز سه شنبه براي جلب رضايت غيرمتعهدها اصلاح و كمي ملايمتر شد البته كشورهاي غير متعهد سه شنبه شب و ديروز به بررسي اين پيش نويس پرداختند و پيشنهاداتي را براي اصلاح در آن ارائه كردند.
اصلاحات گروه نم در مورد پيش نويس
به گزارش فارس جنبش غير متعهدها خواستار ملايم تر شدن پيش نويس قطعنامه شدند و در اين زمينه بر هماهنگ شدن بندهاي قطعنامه به ويژه بندهاي ۳ و ۷ و ۸ آن با گزارش مثبت البرادعي درباره فعاليت هاي هسته اي جمهوري اسلامي ايران تأكيد داشتند. نمايندگان كشورهاي عضو جنبش عدم تعهد در شوراي حكام با حذف سه بند و افزودن هفت بند پيش نويس قطعنامه سه كشور اروپايي را اصلاح كردند تا به اين ترتيب قطعنامه اروپا را معتدل تر سازند.
براين اساس گروه نم (NAM كشورهاي غيرمتعهد عضو شوراي حكام آژانس) به جاي الزام ايران به ارائه گزارش ها، ادامه همكاري هاي مثبت و شفاف را خواستار شده اند و عبارات مربوط به تصويب فوري پروتكل الحاقي (بند ۲) و ابراز نگراني از غني سازي ۳۷ تن كيك زرد (بند F ) حذف شده است و درخواست از ايران براي تعليق سريع و قابل اثبات تمامي فعاليت هاي مربوط به غني سازي (بند ۳) را به داوطلبانه بودن تعليق مقيد ساختند كه بر اين اساس قسمت مربوط به تعليق ساخت و مونتاژ و آزمايش قطعات سانتريفوژ و فرآورده هاي تغذيه كننده اورانيومي مربوط به كارخانه يو سي اف اصفهان حذف مي گردد.
گروه كشورهاي نم خواستار حذف عبارت مربوط به ساختار راكتور تحقيقاتي آب سنگين در اراك (بند ۴) شدند. همچنين آنان در مهمترين اصلاحات خود بند ۷ و ۸ را كه شامل احتمال برخورد با ايران بود تعديل كردند. آنان از البرادعي خواسته اند تا قبل از نشست ماه نوامبر گزارش كاملي از يافته ها و پيشرفت هاي آژانس از مقطع ۲۰۰۲ ارائه كند (بند ۷) و نيز عبارت «تصميم قطعي» در بند ۸ را تبديل به عبارت «نتيجه گيري مناسب» كردند.
نمايندگان كشورهاي عضو جنبش عدم تعهد صبح ديروز اصلاحات خود بر پيش نويس قطعنامه شوراي حكام را نهايي كردند. در همين زمينه ايرنا گزارش داد نمايندگان سه كشور مالزي، كوبا و آفريقاي جنوبي به نمايندگي از طرف كشورهاي غيرمتعهد در نشست مشتركي با نمايندگان انگليس، فرانسه و آلمان به بحث درباره اين اصلاحات پرداخته اند.
چين و روسيه از اروپا جدا مي شوند
اما يك منبع آگاه در وين به خبرگزاري مهر گفت: سفير چين در شوراي حكام به سفراي انگليس، آلمان و فرانسه اعلام كرده است كه نظر رسمي پايتخت متبوعش در مورد پرونده هسته اي ايران با مواضع گروه غيرمتعهدها يكي است. همچنين هيأت روسيه هم به بانيان اروپايي پيش نويس اطلاع داده است كه خواستار تغيير در بند ۸ مي باشد و به دنبال تغيير عبارت «تصميم قطعي» به «قضاوت نهايي» است.
همچنين براساس اخبار غيررسمي كه در وين منتشر شده است مسكو و پكن به واشنگتن هشدار داده اند در صورت ارجاع پرونده ايران به شوراي امنيت از حق وتوي خود استفاده مي كنند.
آمريكا تنها وارد ميدان مي شود
طبق اخبار واصله هيأت نمايندگي آمريكا در آژانس نيز در پي اختلاف نظر با كشورهاي اروپايي متني را به عنوان قطعنامه پيشنهادي خود به برخي از كشورها ارائه كرده اند. به گزارش بي بي سي متن اين پيش نويس بسيار تندتر از قطعنامه اروپايي هاست.
به گزارش ايسنا خبرگزاري آسوشيتدپرس اين موضوع را به عنوان شكاف ميان اروپا و آمريكا تلقي كرده است و افزوده است: اين شكاف با ناديده گرفتن پيشنهادات آمريكا از سوي اروپا و انتشار پيشنهادات طرف اروپايي به ديگر هيأت هاي حاضر در شوراي حكام نمايان شد.
در پيشنهادات آمريكا كه در اختيار آسوشيتدپرس قرار گرفته است دسترسي كامل، فوري و نامحدود به برنامه هاي هسته اي ايران و اطلاعات كامل مربوط به آن توسط بازرسان آژانس خواسته شده است.
همچنين اينكه كليه فعاليت هاي مربوط به غني سازي اورانيوم به شكل فوري و كامل به حالت تعليق درآيد و تمامي درخواست هاي آژانس براي حل مسائل باقي مانده پاسخ داده شود. اين متن ضرب الاجل آمريكا به ايران تا ۳۱ اكتبر را تكرار مي كند.
در همين مورد كالين پاول در گفت و گو با رويتر گفت: ما هنوز معتقديم بهترين راه براي حل موضوع ايران از طريق جامعه بين الملل، آژانس بين المللي انرژي هسته اي و شوراي امنيت است.
وي افزوده است: اين موضوع بايد مدتها پيش به شوراي امنيت مي رفت. پاول در اجلاس اخير شوراي حكام هم گفته است: ما خواهيم ديد چه قطعنامه اي در شورا صادر خواهد شد و اين كه آيا مناسب است اكنون اين پرونده به شوراي امنيت فرستاده شود يا اينكه اين پرونده ماه نوامبر بايد به شوراي امنيت برود يا خير.
به اين ترتيب با وجود نگرشهاي مختلف در بين اعضاي شوراي حكام نمايندگان كشورهاي عضو در حال حاضر مشغول رايزني با پايتختهاي خود هستند تا در نشست روز جمعه در تصميم گيري مشاركت كنند.
ايران ارتباطي با
عبدالقدير خان ندارد
اما از اخبار مهم روز گذشته نشست خبري عبدالصمد مينتي رئيس شوراي عدم گسترش سلاحهاي كشتار جمعي آفريقاي جنوبي بود. محمد البرادعي روز دوشنبه اعلام كرده بود در زمينه پرونده ايران اطلاعات بدست آمده از آفريقايي جنوبي بسيار موثر بوده است. اما در اظهاراتي متفاوت مينتي اعلام كرد: تجهيزات هسته اي قاچاق در اين كشور قرار بود به ليبي صادر شود و اين قضيه هيچ ارتباطي با ايران ندارد.
تجهيزات كشف شده در آفريقايي جنوبي مربوط به باند قاچاق عبدالقدير خان دانشمند پاكستاني بود كه به اين ترتيب ارتباط جمهوري اسلامي با اين گروه منتفي دانسته شد.
پيشنهادات جديد
روز گذشته روزنامه الوطن نوشت: سه گزينه فراروي فعاليت هسته اي ايران قرار دارد.
۱. چشم پوشي نكردن از حق حاكميت ايران در مساله غني سازي اورانيوم
۲. مشاركت اروپا و آمريكا در عمليات غني سازي اورانيوم درداخل ايران
۳. پذيرش توقف برنامه غني سازي اورانيوم در مقابل پايبندي كشورهاي دخيل در اين پرونده به ربط ندادن مصرف سوخت هسته اي به مسائل سياسي كه مورد حمايت واشنگتن هم هست.
گزارش اين روزنامه مي افزايد: مشاركت اروپا و آمريكا براي غني سازي اورانيوم در ايران بخت بيشتري را براي حل و فصل مشكل برنامه هاي هسته اي ايران دارد.
به گزارش فارس يك موسسه آمريكايي با عنوان مركز مطالعات سياسي عدم گسترش تسليحات آمريكا در تحقيقي پيشنهاد كرده است بر اي اينكه گفتگوهاي هسته اي با ايران موثر باشد اسرائيل بايد از توان اتمي خود دست بكشد از جمله اينكه درگامهايي اسرائيل به بستن راكتور هسته اي ديمونا تشويق شود.
براساس اين تحقيق براي جلوگيري از آنچه برنامه تسليحات هسته اي ايران ادعا مي شد بايد قيمت استفاده از انرژي اتمي براي ايران بالا رود تا ديگر كشورها از ايران پيروي نكنند. همچنين پيشنهاد شده است آمريكا خسارت خاتمه همكاري هسته اي با ايران را بپردازد.
اما جفري گيدمن نويسنده روزنامه آلماني دي ولت روز گذشته در مقاله اي نوشت: غيرمتعارف خواندن فعاليتهاي هسته اي ايران و افزايش فشار روزافزون بر اين كشور تلاش براي اعمال تغييرات در اين كشور است.وي مدعي شد: جهان بر اين باور است كه حكومت ايران بايد تغيير كند به همين دليل از فعاليتها هسته اي اين كشور به عنوان عاملي براي مقابله با حكومت ايران استفاده شده و مي شود.
اما شارون در سخناني كه نشان از عقب نشيني اسرائيل از تهديدات بي پايه داشت به روزنامه يديعوت آهارنوت گفت: دست زدن به هرگونه عمليات نظامي پيشگيرانه عليه ايران شبيه آنچه اسرائيل در سال ۱۹۸۱ عليه نيروگاه هسته اي عراق انجام داد بعيد است.