همه آمده اند، از پير و جوان، آثار هنري قرآني همه را بهت زده كرده است، ستايش را مي شود از چهره هاي آنان مشاهده كرد.
دوازدهمين نمايشگاه قرآني مثل سال هاي قبل با آغاز ماه مبارك رمضان، همه را به خود فرا مي خواند. كافي است كه يك بار به اين نمايشگاه سرك بكشي آن وقت مي تواني تلاش خادمان قرآني را در طول سال از نزديك مشاهده كني. ديدار از دوازدهمين نمايشگاه قرآني با تمامي غرفه هاي متنوع و ديدني آن حاصل گزارشي است كه مي خوانيد:
هوشنگ صدفي
آخرين دانش آموزان تماشاگر دوازدهمين نمايشگاه قرآني نيز از محوطه نمايشگاه خارج مي شوند. از هياهوي چند دقيقه قبل دور و بر نمايشگاه به جز چهره خسته عابران و پليس هاي سفيد پوش راهنمايي، ديگر خبري نيست. اتومبيل «پرايد هاچ بك» با ژستي ويژه جلوي در نمايشگاه نمايانگر بازار مكاره، ترفندهاي شانس و قرعه كشي هاي آنچناني است!
معلوم نيست در اين وانفساي ملكوتي نمايشگاه قرآني، به چه نيتي متوليان نمايشگاهي، به اين گروه اجازه داده اند كه مخاطبان قرآني را با علاقه هاي دنيايي براي ديدن يك سايت بفريبند! با صداي اذان، مسئولان نمايشگاه يكي پس از ديگري، در كنجي به افطار مشغول مي شوند. هنوز از مراجعه كنندگان عادي خبري نيست، تنها صداي تلاوت قرآن در اين فضا طنين افكنده است.
دوازدهمين نمايشگاه قرآني بار ديگر طبق سياق گذشته با شروع ماه مبارك رمضان در محل قبلي خود در مركز آفرينش هاي هنري كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان بار ديگر كار خود را با رويكردي متنوع آغاز كرده است.
۱۹ كشور جهان نيز به تأسي از۲۵۰ ناشر ايراني و ۳۵ مؤسسه رايانه اي، آثار و توليدات قرآني خود را در معرض ديد مخاطبان علاقه مند قرآني قرار داده اند. به باور مسئولان نمايشگاه، با اين كه چند روز از برپايي نمايشگاه قرآن مي گذرد ولي نمايشگاه، هنوز روزهاي پرمخاطب خود را تجربه نكرده است با اين حال حضور گرم و صميمي دانش آموزان، دانشجويان و علاقه مندان به علوم قرآني در اوايل روز دست اندركاران نمايشگاه قرآني را دلگرم مي كند.
يكي از مسئولان روابط عمومي نمايشگاه قرآن، ابتدا از عدم اطلاع رساني مؤثر برخي روزنامه ها از جمله، روزنامه همشهري گلايه مي كند*، سپس در زمينه بخش هاي مختلف نرم افزارهاي قرآني، موزه قرآن، بخش نگارگري، نمايش قصص قرآني، وبلاگ نويسي، قرآن پژوهي، استوديوي راديو قرآن و ساير بخش هاي متنوع نمايشگاه قرآن، توضيحاتي را ارائه مي كند.
آن سو تر، در ستاد خبري نمايشگاه قرآن، جوانان علاقه مند، سرگرم آماده سازي اخبار نمايشگاهي هستند؛ با اين حال شنيدن صداي موسيقي تيتراژ مجموعه تلويزيوني «خانه به دوش» نشان مي دهد كه اين مجموعه توانسته در بين خبرنگاران ستاد خبري نمايشگاه ، مخاطبان پر و پا قرصي را به خود جلب كند!
جوانكي با همين شمايل امروزي در كنار دستگاه هاي كامپيوتري با حرارت زايد الوصفي مخاطبان وبلاگ نويسي قرآني را تشويق مي كند. «ابراهيم تقوي» از دست اندركاران جشنواره وبلاگ نويسي قرآني مي گويد: «در طول روز از ساعت۱۰ صبح تا۱۰ شب حدود۵۰۰ نفر مراجعه كننده وبلاگ نويسي داريم. در اين جشنواره، شش نوع مسابقه را طراحي كرده ايم كه عبارتند از: مسابقه طراحي انيميشن، وبلاگ نويسي، داستان نويسي، تست معني و مفاهيم قرآني، تصوير شناسي قرآني و طراحي وب اينترنتي. علاقه مندان به شركت در مسابقه طراحي انيميشن تا روز ۱۷ آبان ماه براي ارسال آثار تصويري خود فرصت دارند ولي اغلب مسابقات تستي در داخل همين غرفه برگزار مي شود و شركت كنندگان تا ۲۲ آبان ماه مي توانند در اين مسابقه مشاركت كنند. وي مي افزايد: در طول روز با پنج ايستگاه فعال كامپيوتري و ۱۲ ساعت كار مداوم، آماده ارائه خدمات وبلاگ نويسي به شركت كنندگان در مسابقه هستيم. علاوه بر آن افراد علاقه مند مي توانند با مراجعه به نشاني سايت www.goran festival.com و ثبت مشخصات فردي خود در اين مسابقه شركت كنند. تاكنون از كشورهاي انگلستان، آلمان، فرانسه، عراق و افغانستان نيز شركت كننده هايي در مسابقه داشته ايم، در طول اين مدت نيز حدود۳۰ هزار نفر مراجعه كننده از سايت اينترنتي، ما ديدار كرده اند. عده اي صف كشيده اند و يكي يكي به ميكروسكوپي كوچك زل مي زنند. حيرت زدگي را مي توان در چهره تك تك آنها مشاهده كرد. پشت سر غرفه دار با عنواني درشت و كپي روزنامه هاي عربي و انگليسي «عنوان كارگاه ريز نويسي قرآن كريم »حك شده است. چند دانه برنج، تار مو، شكر و چند صفحه ريز كاغذ و تعدادي ميكروسكوپ آثار به نمايش گذاشته شده اين غرفه هستند. تا به دوچشمي ميكروسكوپ زل نزني شايد چهره تعجب آميز ديگران برايت نامفهوم باشد. كپي روزنامه هاي الرأي العام، القبس و الوطن نشان مي دهد كه آنان اين نابغه ايراني «رائين خانزاده » را به رسميت شناخته اند.
« رائين خانزاده » جواني است با شكل همين جوانهاي امروزي، اما با اعتقادي راسخ و اراده اي فولادين. او درباره نگارش كوچكترين قرآن كريم مي گويد:«در نمايشگاه دهم قرآن به اين فكر افتادم كه روي يك دانه برنج آية الكرسي و دو تا سوره اخلاص و حمد را نگارش كنم كه البته اين كار را انجام دادم، در نمايشگاه يازدهم، كوچكترين قرآن جهان را در اندازه ۸در۵ ميلي متر نوشتم كه هم اينك در موزه سپاه پاسداران نگاهداري مي شود. اكنون در دوازدهمين نمايشگاه قرآني، كل قرآن را در ابعاد ۱در۲ ميلي متر نوشته ام، همچنين روي تار مو، واژه «بسم الله الرحمن الرحيم» را نوشتم. علاوه بر آن روي دانه برنج «آية الكرسي» و ۹ سوره قرآني را نوشته ام كه خودش يك نوع ركورد در نگارش قرآني است. تاكنون هم در ۱۴ كشور، نمايشگاهي از آثار قرآني خود را به ويژه در كشورهاي روسيه، كويت، عراق، تركيه، انگليس، كانادا، فرانسه، بوسني، كرواسي به نمايش گذاشته ام كه عليرغم اين تلاش ها هنوز يك تشكر خشك و خالي از متوليان نشنيده ام! با اين حال معتقدم هر كاري با قرآن آميخته شود زيباتر و ماندگارتر است. وي در ادامه مي افزايد: بينايي من سه برابر بينايي افراد عادي است. در خيلي از كشورهاي خارجي براي اطمينان از اين موضوع، تست چشم از من به عمل آوردند و در نهايت اين موضوع را پذيرفتند.
در ايام سربازي، قرار شد كه نامه اي را به دفتر بخش قرآني سپاه ببرم، مسئول آن بخش، عكس برنجي را نشان داد كه يك فرد هندي روي آن «آية الكرسي» را نوشته بود، همان لحظه به مسئول قرآني سپاه گفتم كه اين كار را مي توانم با قلم مو نيز انجام دهم. او اين موضوع را نپذيرفت. معطل نكردم بعداز مدتي سوره اخلاص را روي دانه برنج نوشتم. ابتدا وقتي اين دانه برنج را به همان مسئول قرآني سپاه ارائه كردم، باور نكرد ولي بعداز ارزيابي با ذره بين اين حقيقت را باور كرد، اين گونه بود كه وارد عرصه نگارش قرآن بر روي اشياي كوچك شدم.
در يك فضاي هنري ديگر عده اي سرگرم آموزش در كارگاه هاي هنري هستند، كارگاه سفالگري، نقاشي، خطاطي، حجاري، منبت كاري و معرق همه و همه مخاطباني را به سوي خود جذب كرده اند. چند جوانك با سر و صداي خش دار قلم خوشنويسي، تمام توان خود را به كار گرفته اند، يكي از آنها با تمامي تلاش مربي خوشنويسي، همچنان بد خط مي نويسد وچه اصراري هم دارد كه خوش بنويسد آن هم در اين دقايق اندك! در راهروي منتهي به سوي كارگاه هاي هنري آثار تصويرگري قرآني، ليلي درخشان، حسن و علي عامه كن، راحله برخورداري، ديدني است اما ظاهراً عجله كاري متوليان نمايشگاه در نصب آثار مانع از آن شده كه نور مناسبي را براي ديدن اين تصاوير قرآني تعبيه كنند و يا شايد هم اصلاً برخي از اين دوستان دست اندركار نمايشگاه هنگام شب نيم نگاهي به كيفيت نمايش آثار نداشته اند! «انواري» يكي از بازديد كنندگان نمايشگاه قرآني گفت: اين همه صداي مداحي سي دي ها را زياد نكنيد آدم اصلاً متوجه نرم افزارهاي ديگر نمي شود. به هر حال اين نوع تبليغ كردن افراطي حال و حوصله مخاطبان را از بخش رايانه و نرم افزارهاي قرآني مي گيرد.
بدون هماهنگي به پلمب دست نزنيد، اين جمله زينت بخش شيشه هاي موزه قرآني است، يكي ازمسئولان موزه در مورد آثار كلاهخود، شمشير، گرز، سكه و قرآن هاي خطي دوران قاجار و ساير دوره هاي تاريخي با آب و تاب توضيحاتي را به مراجعان ارائه مي كرد. با اينكه آثار زيادي در اين بخش به نمايش گذاشته نشده اما مراجعان علاقه مند، از ديدن آثار تاريخي شوق زده اند. مسئول موزه چهره آشنايي دارد او اغلب در جشنواره ها و نمايشگاه هاي مذهبي و ديني حضور پررنگي دارد ولي برخلاف چهره مذهبي او نمي دانم چه اصراري دارد كه كراوات بزند!
در سراي قرآن و انديشه، در فضايي آرام و صميمي عده اي سخنران و شنونده، سرگرم مبادله اطلاعات قرآني هستند، «سيد رضا ارمكان» در كنار «محمد دهاقين»،«بهزاد اشتري» و «احمد عابديني» درباره نحوه آموزش ناشنوايان در زمينه قرآن توضيحاتي را ارائه مي دهند. يكي از مربيان زن ناشنوا نيز با زبان ايما و اشاره، همان گفته ها را براي مخاطبان ناشنوا انتقال مي دهد.
|
|
|
«سيد رضا ارمكان» در زمينه آموزش قرآن براي ناشنوايان مي گويد: «مدارس مدعي هستند كه با بچه هاي ناشنوا در زمينه آموزش حمد و سوره كار مي كنند در حالي كه اين نوع كار كردن غلط است، از مسئولان آموزشي تقاضا دارم كه به صورت ريشه اي به اين موضوع بپردازند. ابتدا بايد مشكلات آموزشي اين زمينه را جست وجو كنند، سپس به اين نكته بپردازند كه ناشنوايان به چه چيزي نياز دارند و يا اينكه گنجينه ناشنوايان در زمينه قرآن تا چه حدي است؟وي در ادامه مي افزايد: علاوه بر آن از مسئولان آموزشي درخواست مي كنم كه ارتباط دفاتر مراجع تقليد را با جامعه ناشنوايان ايران تقويت كنند، به هر حال نبايد به وضعيت اين قشر فهميده در جامعه بي تفاوت بود. چه زحمتي مي كشيد اين خانم مربي كه با زبان ايما و اشاره مفاهيم سخنراني را به جمع حاضران انتقال مي داد، البته لبخند شنوندگان در پايان سخنراني تا حد زيادي اين خستگي را از تن او بيرون راند.
به گفته يكي از متوليان نمايشگاه قرآن كريم، از بين يك هزار و دويست آثار قرآني به بخش هنري، پنج داور هنري، ۴۰۰ اثر برجسته با موضوع قرآني را پذيرفته بودند كه در اين نمايشگاه مي توان آثار بزرگان «غلامحسين اميرخاني» ، «عباس اخوين» ، «كرمعلي شيرازي» ، «يدالله كابلي» و «محمد احصايي» را مشاهده كرد، علاوه بر آن، تابلوي معرق «عصر عاشوراي» استاد فرشچيان توسط «محمد توانا» در قالب هنر معرق به نمايش گذارده شده بود.
در بخشي از نمايشگاه آثار محصولات قرآني جهان به صورت آثار چوب، پارچه و كريستال از كشورهاي سوريه، ايتاليا، چين، تركيه، مصر و مراكش به نمايش درآمده است. در اين ميان كشور چين با ارايه آثار متنوع توانسته بود گوي رقابت را از ساير كشورهاي مسلمان بربايد. وقتي متوجه مي شوي كه كشور چين با ارايه دو ميليون و۵۰۰ هزار قطعه محصولات قرآني بزرگترين توليدكننده اين گونه آثار است تازه به وضعيت آثار قرآني چين غبطه مي خوري!
غرفه هاي كودكان و نوجوانان هم ديدني است، به ويژه استوديوي سيار نيم رخ شبكه اول سيما، كه همانجا با حضور بچه ها و معمم هاي قصه گوي قرآني، برنامه هاي زنده و متنوعي را با كمك بچه ها اجرا مي كردند. در كنار استوديوي نيم رخ، طلبه جواني با چندين صندلي كوچك رنگارنگ و تصويرهاي قرآني قصه هاي زيبايي را از قرآن براي مخاطبان كوچك بيان مي كرد.البته كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان هم از اين فضاي قرآني براي مخاطبان خردسال خود استفاده مطلوبي را كرده بود، دستان رنگي كودكان و تصويرهاي نقاشي ريز و درشت از آثار ديني و قرآني و همچنين بازي با كاغذهاي رنگي فضاي متنوعي را به اين سالن داده بود. از اين كه مادرها و بچه ها بعد از يك بازديد طولاني از نمايشگاه قرآن به كار هنري مي پرداختند راضي بودند.
سه دست لباس رنگي، چند تا طاقه پارچه آويزان، دلو و طناب آويزان روايتگر قصه حضرت يوسف(ع) بود. ۵ جوانك با لباس هاي رنگي و يك دوجين آدم علاقه مند به نمايش، ديدن اين فضاي تئاتري را ممكن كرده بودند؛ به هر حال در فضاي نمايشگاهي، هر كسي سعي مي كرد با حركات، رفتار و آثار خود مخاطبان را قاپ بزند و البته وقتي آن سوتر صندلي هاي خالي نمايش ديگري را مي ديدي تازه متوجه مي شدي كه قاپ زدن مخاطبان چه كيفي دارد! سكوت تنها نعمتي بود كه مي شد آن را در اين مكان لمس كرد. سالني تاريك و چند تصوير رنگي فيلم از لاي در نشان مي داد كه سينماگران اينجا هم بساط پهن كرده اند.
به گفته مفردي دوست، هر روز ۵ فيلم براي مخاطبان نمايش داده مي شود، اغلب اين فيلم ها با زمان ۱۳ الي ۲۶ دقيقه در زمان هاي مختلف با تنوع آثار براي مخاطبان به نمايش درمي آيد. علاوه بر نمايش فيلم، از ۱۴ آبان مسابقه عكسي با حدود ۵۰ عكس در بخش مسابقه و ۱۱۰ عكس در بخش جنبي شروع خواهد شد. سعيد صادقي، احمد ناطقي و فرزاد هاشمي، داوري اين بخش از مسابقه را برعهده دارند. اين جشنواره فرهنگ قرآني توسط معاونت سينمايي، معاونت فرهنگي و انجمن سينماي جوانان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در طول برگزاري دوازدهمين نمايشگاه قرآن برگزار مي شود. از سالن سينماي كوچك نمايشگاه كه دورتر مي شوي آثار هنري كشورهاي مسلمان جلوه اي ديگر دارد. در بخش غرفه سوريه، سيد خليل هاشمي و عباس كبيري، با ارايه آثار خط و نقاشي از سوره التين و سوره بقره آثار قابل توجهي را ارايه كرده بودند. اما آن سوتر متوليان استوديوي راديو قرآن جنب وجوش زيادي را براي شروع برنامه زنده «آيه هاي زندگي» آغاز كرده بودند. يك اتاق فرمان كوچك، چند دستگاه ضبط ريلي، يك ميكسر صدا، صدابردار، مجري و دو تا كارشناس قرآني خوراك اين برنامه هستند.
محمد خالقي، سردبير برنامه با اشاره به اجراي زنده آيه هاي زندگي مي گويد: همه روزه از ساعت۴۰/۱۹ عصر تا ۴۵/۱۰ شب، راديو قرآن به طور زنده به پخش اين برنامه از محل نمايشگاه مي پردازد. در اين برنامه اخبار نمايشگاه، رويدادهاي فرهنگي و هنري، حفظ و مفاهيم قرآني در زمينه معاد با حضور كارشناسان ارايه مي شود. اين برنامه تا آخر ماه مبارك رمضان ادامه خواهد داشت.
دو تا كارشناس در فضاي گرم استوديو با صداي صميمي مجري به گفت وگو پرداخته اند. استوديوي كوچك، فضاي قرآني را به سراسر ايران به ارمغان مي برد، لحظه اي با دستور سردبير، صداي تواشيح جاي خود را به گفت وگوي كارشناسي مي دهد. مجري نفسي چاق مي كند و به گپ و گفت وگوي غيررسمي با كارشناس مي پردازد. در ميان هياهوي مراجعان، سكوت عجيبي در اين فضا طنين انداز است، با مجوزسردبير دوباره مجري گفت وگو را پي مي گيرد. داخل نمايشگاه قرآن غلغله است. جلوي در نمايشگاه صف طولاني سفيدپوش هاي پليس راهنمايي و رانندگي ديده مي شود، از ديدن اين همه پليس يكه مي خورم. وقتي به صف طولاني اتومبيل ها در دو سوي خيابان حجاب نگاه مي كنم دليل حضور آنان را درمي يابم.
* در پاسخ به توضيح اين مسئول محترم روابط عمومي نمايشگاه قرآن بايد يادآور شويم همشهري در حد توان خود كوشيده است در صفحات گوناگون خبري و تحليلي روزنامه، به نمايشگاه بپردازد كه البته به هيچ عنوان در شأن عظمت قرآن و نمايشگاه مذكور نيست.
