امپراتوري اژدها در حال سقوط است. پورتو به يك باره جان گرفت و اروپا را تحت تأثير خود قرار داد. اما شرايط كنوني آنها به هيچ وجه رضايت بخش به نظر نمي رسد و آنها هيچ نشاني از آن تيمي كه قهرمان پرتغال و اروپا بود، ندارند و وضعيت نامطلوبي در ليگ قهرمانان و ليگ داخلي دارند تا آينده شان در هاله اي از ابهام فرو برود.
آغاز ناخوشايند
طي دو سال گذشته، پورتو روندي رو به رشد را طي كرده و موفق به فتح پنج جام شد تا موفقيتي تاريخي رقم بخورد. انتظار مي رفت اين روند تداوم يابد، اما ترك باشگاه پرتغالي از سوي خوزه مورينيو و در ادامه، جدايي چند بازيكن كليدي باعث شدند تا مجموعه با افت قابل توجهي مواجه شود. با توجه به اين شرايط، بسياري انتظار داشتند پورتو بدترين شروع خود را در دهه اخير داشته باشد و اكنون نيز تعداد زيادي از هواداران اين تيم، از اينكه نتوانند از عناوين فصل گذشته خود دفاع كنند، در هراس هستند.
شرايط پورتو خيلي سريع به سوي آشفتگي سوق پيدا كرد. لوئيجي دل نري تنها هفت هفته پس از اينكه به عنوان جانشين مورينيو، فعاليتش را با پورتو آغاز نمود، در نتيجه قدرت بازيكنان از سمت خود بركنار شد. بازيكنان با تجربه و قديمي پورتو معتقد بودند تمرينات دل نري هيچ چيز جديد و مؤثري نداشته و همين مسئله براي خورخه نونو پنيتو داكاشتا، رئيس باشگاه كافي بود تا مربي ايتاليايي را به خانه بفرستد! انتخاب مربي جديد زمان زيادي طول كشيد تا اينكه به فاصله تنها يك روز مانده به ديدار سوپر جام برابر بنفيكا، ويكتور فرناندس، سكان هدايت پورتو را در دست گرفت.
اسپانيايي جوان و فعال پس از احراز اين پست اعلام كرد اطمينان دارد پورتو بار ديگر مدعي قهرماني در پرتغال و اروپا خواهد بود، هر چند به نظر مي رسيد، زمان براي چنين اظهار نظري بسيار زود است. مشخص بود او نمي داند چه شرايطي بر مجموعه حاكم است و چه اتفاقاتي رخ داده اند. جدايي دكو، پائولو فريرا و ريكاردو كارواليو كه اركان اصلي موفقيت مورينيو بودند، تأثيرات غيرقابل جبراني بر پورتو گذاشته بود، هر چند مجموعه داراي استعدادهاي جوان زيادي بود، اما كاملاً عيان بود كارهاي بسيار زيادي بايد انجام شود.
پيروزي بر بنفيكا، شكست از والنسيا!
فرناندس نخستين حضورش بر نيمكت رهبري پورتو را با پيروزي يك بر صفر مقابل بنفيكا آغاز كرد تا قهرمان اروپا، در اولين گام به فتح سوپر جام پرتغال نائل شود. پورتو پيروز شد، اما نمايش كلي آنها چنگي به دل نزد و مشخص شد كاري بس دشوار پيش رو دارند كه پيش بيني در مورد آينده شان را بسيار سخت مي كند.
در اين ديدار، همه چيز در اختيار بنفيكا بود و آنها فقط در نواختن ضربات نهايي كم دقت ظاهر شدند، اما در نهايت پورتو از معدود فرصت هايش استفاده كرد و توسط خريد جديد خود، ريكاردو كوارسما به گل دست يافت تا پيروز از ميدان خارج شود.يك هفته بعد شرايط كاملاً متفاوت بود و ديگر از بخت بلند ديدار مقابل بنفيكا در نبرد با والنسيا براي تصاحب سوپر جام اروپا خبري نشد. پورتو برابر والنسيا موفق به انجام كار خاصي نشد و نهايتاً بازي را به حريف واگذار كرد تا فرناندس متوجه شود با چه مشكلاتي دست به گريبان است و در فاصله كمتر از چند روز مانده به آغاز ليگ، به فكر برنامه هايي تازه براي برطرف كردن نقاط ضعف تيمش بيفتد!
با توجه به نيروهايي كه فرناندس در اختيار داشت نهايتاً به اين نتيجه رسيد كه ۳-۳-۴ بهترين آرايش ممكن براي پورتو است. او درصدد بود تا از كوارسما و درلي در جناحين بازي بگيرد و لوئيس فابيانو و ديه گو، دو برزيلي جديد كه به ترتيب از سائوپائولو و سانتوس خريداري شده بودند را در مركز قرار دهد كه البته ديه گو، عملاً به عنوان هافبك مركزي ايفاي نقش مي كرد. اين تركيب روي كاغذ بسيار عالي و بي نقص جلوه مي نمود، اما در ميدان نتيجه نمي داد. ديه گو بازيكن بسيار توانايي است، اما نتوانست خيلي سريع با شرايط حاكم بر فوتبال پرتغال سازگار شود و اين مسئله، در كيفيت نمايش ارائه شده از سوي مجموعه، تأثير شاياني داشت، به گونه اي كه مدافع عنوان قهرماني، فصل جديد را با تساوي يك بر يك در خانه براگا آغاز كرد كه نتيجه قابل قبولي محسوب نمي شود. پورتو در دو ديدار بعدي خود كه ميزبان آنها نيز بود، به نتيجه اي بهتر از تساوي دست نيافت تا بدترين آغاز خود در يازده سال اخير را تجربه كند، علاوه بر اين اتفاق ناخوشايند، ركورد سي وسه پيروزي متوالي خانگي پورتو با اين نتايج متوقف شد و افزايش پيدا نكرد.
رسانه ها معتقد بودند با اين روند، فرناندس نيز به زودي به سرنوشت دل نري دچار خواهد شد، اما رئيس باشگاه اعلام كرد تحت هر شرايطي وي را تحت حمايت خود قرار خواهد داد و اتفاقاً خيلي زود نيز نتيجه اعتمادش را گرفت، چرا كه سرانجام پورتو پس از پنج بازي، با برتري يك بر صفر مقابل گيمارش، طعم پيروزي را چشيد، هر چند در اين برهه كاملاً مشخص بود، تركيب جوان پورتو ضعف هاي زيادي داشته و زيرفشار، افت محسوسي مي كند. پورتو رفته رفته در مسير نزولي قرار گرفت و براي افت و ناكامي هاي آنها، حد و مرزي وجود نداشت، در ليگ داخلي، شرايط كاملاً نابسامان به نظر مي رسيد، در ليگ قهرمانان نيز شكست مقابل چلسي و پاري سن ژرمن و تساوي برابر زسكا مسكو مشخص كرد مدافع عنوان قهرماني در آينده اي رنگ باخته حركت مي كند و شايد حتي به كسب سهميه جام يوفا _ سوم شدن در مرحله گروهي ليگ قهرمانان _ نيز نائل نشود. فرناندس بايد هر چه سريعتر چاره اي مي انديشيد و فرمولي براي خارج شدن از وضعيت آشفته كنوني و رسيدن به پيروزي پيدا مي كرد.
برنامه هاي جديد
اعمال تغييرات تاكتيكي مي تواند به قدرتمند شدن مجموعه و بهبود يافتن شرايط كمك قابل ذكري نمايد. فرناندس نيز بهترين راه براي خروج از بحران را تغيير نحوه استقرار بازيكنان يافت. او تصميم گرفت از يك هافبك خلاق و بازي ساز در تركيب تيمش استفاده كرده و تنها با يك مهاجم به سمت دروازه حريف حمله ببرد. گزينه نخست او براي پست هافبك طراح و خلاق، ديه گو بود. در توانايي و قابليت هاي اين جوان برزيلي ترديدي وجود ندارد، اما او براي سازگاركردن خود با فوتبال اروپا نياز به زمان دارد، ضمن آنكه نبايد فراموش كرد مدتي را هم به خاطر آسيب ديدگي در حاشيه گذرانده. براي خط حمله، لوئيس فابيانو چندان مورد اطمينان به نظر نمي رسد و انتظار مي رود بني مك كارتي، هلدر پوستيگا يا كارلوس آلبرتو، جايگزين وي شوند، خصوصاً كارلوس آلبرتو كه فصل گذشته گل هاي بسيار ارزشمندي به ثمر رساند.
از خط دفاعي نيز سئوالات زيادي وجود دارد، هنوز جانشين مناسبي براي كارواليو پيدا نشده و په په كه براي پركردن جاي خالي وي از مارتييمو خريداري شد، نتوانسته كار خاصي انجام دهد. در كنار او، خورخه كوشتا با تجربه از توانايي لازم جهت رهبري كردن خط دفاعي برخوردار است، اما هنوز هم در جاگيري ها مرتكب اشتباه مي شود و ضمن آنكه فاقد قدرت بازي خواني به نظر مي رسد. در سمت راست جئورجيوس سئيتاريديس، ملي پوش يوناني و جديد پورتو هنوز موفق نشده با شرايط خود در باشگاه جديدش اخت شود و در سمت ديگر، آسيب ديدگي نونو والنته سبب شده، فرناندس به اجبار به ريكاردو كوشتا بي تجربه روي بياورد.
در نزول فاحش پورتو، عملكرد ضعيف خط دفاعي، تأثير به سزايي داشته، هر چند شرايط خطوط ديگر نيز چندان مطلوب به نظر نمي رسد. اكنون وضعيت كلي تيمي كه به قهرماني اروپا چنگ مي زد به اندازه اي وخيم شد كه اگر بتواند مشكلاتش را برطرف كند، شاهكار كرده! آينده پورتو چندان روشن ارزيابي نمي شود.
مهدي غفاري
منبع: World Soccer