خلبان (۲۰۰۴)
كارگردان: مارتين اسكورسيزي
نويسنده: جان لوگان
مدير فيلمبرداري: رابرت ريچاردسون
موسيقي: هاوارد شور
تدوين: تلما شونميكر
بازيگران: لئوناردو دي كاپريو، كيت بلانشت، كيت بكينسل،  آدام اسكات، آلك بالدوين، آلن آلدا، كئوين استفاني
۱۶۹ دقيقه، محصول ميراماكس
ما فوق ستاره اي كه با تايتانيك در آستانه رسيدن به جايگاهي تاريخي و بي سابقه بود، چند سالي است تلاش مي كند با همكاري با فيلمسازان نامدار و صاحب سبك تصويري متفاوت از خود ترسيم كند.
لئوناردو دي كاپريو كه تا همين چند سال پيش صرفاً چهره بي استعدادي كه زيبايي غريزي مسحوركننده اي دارد در نظر صاحبنظران و منتقدان جدي سينما شناخته مي شد، با جلب نظر تعدادي از كارگردانان معروف مانند استيون اسپيلبرگ و مارتين اسكورسيزي توانسته است تا حدودي نظرات را پيرامون خود تغيير دهد. در اين ميان اسكورسيزي بزرگ با توجه بيشتر به اين چهره جذاب سعي در بهره گيري از خصوصيات او در روايت دغدغه هاي خويش دارد. دار و دسته هاي نيويوركي با حضور دي كاپريو بسيار باورپذيرتر و البته جذاب تر بود. دي كاپريو با چنين گرايشي  حالا بيشتر تمايل دارد خود را در قامت يك بازيگر پرقدرت تا يك مدل زيبارو معرفي كند. آخرين اين اقدامات بازي در «خلبان» به كارگرداني مارتين اسكورسيزي بود.
هاوارد هيوز نخستين خلباني است كه عرض اقيانوس اطلس را با هواپيما طي كرد. او با اين اقدام نام خود را در رديف چند فرد ثروتمند آمريكا در اوايل دهه ۳۰ ميلادي ثبت كرد در حالي كه با ميراث به جا مانده از پدر پيش از آن نيز فرد متمول به شمار مي رفت. او با اين پيش زمينه در كنار ظاهر جذاب خود وارد هاليوود و فضاي پر زرق و برق آن شد و در توليد چند فيلم سرمايه گذاري و حتي يك كمپاني فيلمسازي تاسيس كرد. اما مهم ترين موضوع خبرساز هيوز ارتباطش با بعضي ستارگان پرسروصداي آن زمان مانند كاترين هپبورن و آوا گاردنر بود. جان لوگان براساس اين داستان واقعي فيلمنامه اي نوشت كه نظر كمپاني ميراماكس را براي ساخت جلب كرد. ابتدا مايكل مان سازنده آثاري چون «مخمصه» و «علي» كانديداي ساخت فيلم شد اما در ادامه به دليل مشغوليت هاي فراوان او كار ساخت به اسكورسيزي سپرده شد و او با انجام تغييراتي محدود در فيلمنامه، ساخت آن را با لئوناردو دي كاپريو بازيگر محبوب اين روزهايش آغاز كرد در حالي كه جيم كري بازيگر موردنظرمان براي ايفاي نقش هيوز بود. دي كاپريو كه از همكاري مداوم با اسكورسيزي بعد از دار و دسته هاي نيويوركي شادمان بود در جهت شراكت بيشتر در توليد فيلم، بخشي از هزينه آن را توسط كمپاني خود تقبل كرد.

خلبان نخستين فيلم كمپاني «آپين وي» است كه دي كاپريو آن را سال پيش تاسيس كرد. شرايط خاص فيلمنامه كه بخش عمده اي از آن به فعاليت هاي هيوز در هاليوود بازمي گردد باعث شده است به فاصله نسبتاً كمي هاليوود تعدادي از ستارگان امروز خود را در قامت ستارگان ديروزش تصوير كند. كاترين هپبورن و آوا گاردنر از جمله ستارگان سابق هستند كه در فيلم حضوري محوري دارند. نيكول كيدمن ابتدا كانديداي اصلي براي ايفاي نقش كاترين هپبورن بود كه به دليل تداخل با زمان فيلمبرداري فيلم «همسران استپفورد» نتوانست در فيلم حاضر باشد و نقش به كيت بكينسل رسيد. نقش آواگاردنر را نيز كيت بلانشت بازي كرد كه پيش از او گوئينت پالترو قرار بود ايفاگرش باشد. حضور آلك بالدوين جمع فوق را تكميل مي كند. اما چنين فيلم هايي با داستان شخصيشت محور مشخص است عمده نگاه ها را معطوف بازيگر نقش اول خود مي كنند و اين بهترين فرصت براي دي كاپريو بود كه در قامت جديد خود را معرفي مي كند. قامت بازيگري كه توانايي  ايفاي نقش هاي مشكل روان شناسانه را دارد. گويي اسكورسيزي با نوعي تعمد با وام گيري از زندگي و اتفاقات پيرامون خود دي كاپريو او را براي فرورفتن در قالب شخصيتي كه شباهت هاي بسياري با دي كاپريوي واقعي دارد انتخاب كرده است. اسكورسيزي در نخستين گفت و گوها درباره فيلم از آن به عنوان «سخت ترين» و «عظيم ترين» فيلمي كه تا به حال ساخته ياد كرد و البته جابجا به بازي فوق العاده دي كاپريو نيز اشاره كرده است.
لئوناردو دي كاپريو بعد از تايتانيك نخواست صرفاً بازيگر ستاره گونه اي باشد كه با كمترين زحمت در فيلم هاي معمولي بازي كند و پس از چند سال با افول ستاره اقبالش فراموش شود.
به نظر مي رسد «خلبان» تكميل كننده روند حركتي چند سال اخير دي كاپريو باشد. فيلمي كه هزينه توليد آن ۱۰۰ ميليون دلار برآورد شده است. رضايت اسكورسيزي و دي كاپريو و تهيه كنندگانش را توامان جلب كرده و اين در حالي است كه پيش نمايش هاي فيلم براي منتقدان حاكي از رضايتمندي آنهاست.
نامزدي در شش رشته جايزه معتبر گلدن گلوب شروع اتفاقات خوب براي اين فيلم است.خلبان احتمالاً تكميل كننده دوران خوش همكاري دي كاپريو و اسكورسيزي است و شايد سرآغازي باشد براي دوران فعاليت جديد لئوناردو دي كاپريو فوق ستاره سال هاي گذشته و بازيگر امروز.

كمدي كشتار سانتانا
جيمز كان ۶۵ ساله تا چند هفته گذشته مشغول بازي در فيلمي بوده كه كشتار سانتانا نام دارد. اين فيلم برخلاف اسمش يك فيلم كمدي است و نويسنده و كارگردان آن ديويد استيمن است. در اين فيلم به غير از جيمز كان، بيل گلدبرگ، داگلاس اسميت و اميلي دراوين بازي كرده اند. فيلم كشتار سانتانا هم اكنون در مرحله تدوين قرار دارد و تدوينگران آن استيون پليوكا و جوليا ونگ هستند موسيقي اين فيلم هم توسط دو نفر ساخته خواهد شد كه لارن بالف و هنينگ لانر نام دارند. فيلم كشتار سانتانا به اعلام تهيه كنندگان آن در سال ۲۰۰۵ ميلادي اكران خود را از برخي سينما هاي آمريكاي شمالي آغاز مي كند. آخرين فيلمي كه جيمز كان در آن بازي كرده است به سال ۲۰۰۳ ميلادي برمي گردد كه او همراه ويل فرل و باب نيوهارت در فيلمي با نام «جن» بازي مي كرد. كارگردان اين فيلم جان فاوريو بود.

خانه هيولا
كاترين اهارا، بازيگر با سابقه سينماي هاليوود مدتي است كه بازي در فيلمي با نام بازي ششم را به پايان رسانده است. اين فيلم كه كار جديد مايكل هوفمان است هم اكنون در مرحله تدوين قرار دارد. فيلمنامه آن را نويسنده اي به نام دن دليلو نوشته و بازيگران آن به غير از اهارا، زاخاري اسكات آبراموويچ، تام آلدرج، رابرت داني جونيور، و گريفين دان هستند. اين فيلم در سال ۲۰۰۵ ميلادي اكران مي شود.كاترين اهارا هم اكنون مشغول بازي در فيلم خانه هيولا است كه توسط گيل كنان كارگرداني مي شود و گويا او فيلمنامه را به همراه دن هارمون نوشته است. در فهرست بازيگران اين فيلم نام هاي ميشل موسو، سام لرنر و اسپنسر لاك هم به چشم مي خورد. توليد اين فيلم در ماههاي آينده به پايان خواهد رسيد و پس از طي مراحل تدوين در سال ۲۰۰۵ ميلادي اكران خواهد شد.
بازي در چهار فيلم
وينونا رايدر اعلام كرده كه قصد دارد در فيلمي با نام جايزه داروين بازي كند. اين فيلم كه يك كمدي ماجرايي خواهد بود،  توسط فين تيلور كارگرداني مي شود و فيلمنامه  نويس فيلم هم خود اوست. ديويد آركوئت، جوزف فنينس، اميلي مورتيمر و تيم بليك نلسون از ديگر بازيگران اين فيلم هستند. فيلم جايزه داروين هم اكنون مراحل پيش توليد خود را مي گذراند و در نهايت در سال ۲۰۰۵ ميلادي اكران خواهد شد.
فيلم ديگري كه وينونا رايدر در آن بازي خواهد كرد «اسكار فيشمن» نام دارد كارگردان اين فيلم جوناس آكرلا ند است و فيلمنامه آن را دو نفر به نام هاي برايان هوريوچي و توني كالوادر نوشته اند و از قرار معلوم نگارش فيلمنامه آن همچنان ادامه دارد. همبازي رايدر در اين فيلم بن كينگزلي است و منتظر اكران آن در سال ۲۰۰۵ باشيد.ماري وارنر فيلم ديگري است كه رايدر در آن هم بازي مي كند. اين فيلم كه براي پخش در سال ۲۰۰۶ ميلادي آماده مي شود، تاكنون تنها نام كارگردان آن اعلام شده كه مايكل لمن است. ضمن اين كه فيلم در ژانر كمدي ساخته خواهد شد.وينونا رايدر تا پيش از اين مشغول بازي در فيلمي با نام «پوينده تاريكي» بود كه توسط ريچارد لينكليتر كارگرداني شده و فيلمنامه را هم خود او براساس رماني از فيليپ ديك نوشته است. ميچ بيكر، ملودي چيس، داميون كلارك و روري كوچران همبازي هاي رايدر در اين فيلم بوده  اند و تهيه كنندگان آن هم جورج كلوني و استيون سودربرگ هستند. فيلم هم اكنون در مرحله تدوين قرار دارد.
مغول ها
تد دانسون كه با بازي در سريال پرطرفدار بكر شهرت زيادي به دست آورده است هم اكنون مشغول بازي در فيلم مغول ها است كه فيلمبرداري آن را تا مدتي ديگر به پايان خواهد برد. فيلمنامه  نويس و كارگردان مايكل تراگر است و از قرار معلوم فيلمي در ژانر كمدي خواهد بود. از ديگر بازيگران آن مي توان به نام هايي همچون جف بريجز، تيم بليك نلسون و جوپانتوليانو اشاره كرد. اين فيلم در سال ۲۰۰۵ اكران مي شود.تد دانسون قصد دارد در سريالي با نام «پدران ما» هم بازي كند كه كارگردانش دن كورتيس است و فيلمنامه آن را توماس مايكل دانلي براساس كتابي از ديويد فرانس نوشته است. اين فيلم از تلويزيون NBC پخش خواهد شد سريال بكر كه دانسون با بازي در آن تا اين حد مشهور شده طي سال هاي ۹۸ تا ۲۰۰۴ از شبكه NBC پخش مي شده كه توليد و پخش آن چند ماهي است به پايان رسيده است.

در سال هاي اخير با پيشرفت تكنولوژي، موضوع ديجيتال به يكي از موضوع هاي روز در سطح سينماي جهان تبديل شده است. اهميت مسئله از آن جاست كه بسياري معتقدند با رشد تكنولوژي ديجيتال، انقلابي در عرصه فيلمسازي به وقوع خواهد پيوست كه تمام ابعاد آن اعم از تربيت  نيروي انساني تا شيوه هاي مرسوم ساخت را در برخواهد گرفت. شايد بتوان آغاز چنين بحث هايي را از سال هاي مياني دهه ۱۹۹۰ دانست، سال هايي كه نفوذ كامپيوتر بيش از پيش گسترش يافت و كم كم به يكي از ملزومات زندگي بشر امروز تبديل شد. نوع فناوري ويژه كامپيوتر به كار مشاغلي نظير سينما و فيلمسازي نيز آمد و از همان جا تحولاتي در اين عرصه به وقوع پيوست. اما چنين تحولاتي در وهله اول بيش از آن كه سينما را در بربگيرد، به تلويزيون نفوذ كرد. تلويزيون در دهه هاي اخير بيش از پيش ارزش اطلاع رساني پيدا كرده است و اين حتي فعاليت شبكه هايي كه صرفاً برنامه هاي سرگرم كننده توليد مي كنند را هم در برمي گيرد. صنعت تلويزيون در طول تاريخ فعاليت خود به رشد صنعت ويديو كمك هاي مهمي كرده است. به طوري كه مي توان ادعا كرد كه اگر گستره تلويزيون چنان عظيم نمي شد ويديو هم نمي توانست چنين اهميت روزافزوني پيدا كند. اما تكنولوژي ويديو حتي تا امروز هم داراي مشكلاتي بوده كه مهم ترين آن شايد سطح كيفيت تصويري آن باشد. تصويرهاي ويديويي در مقابل تصويرهاي سينمايي از سطح كيفي بسيار نازلي برخوردار هستند كه حتي پيشرفت هاي صورت گرفته در سال هاي گذشته به هيچ وجه نتوانسته است اين فاصله عظيم را پر كند. شايد بخشي از تلاش ها براي پديدآوردن تكنولوژي ديجيتال ناشي از همين مسئله باشد. به هرحال به رغم فاصله زياد ميان سينما و تلويزيون از لحاظ كيفيت تصويري، بايد اذعان كرد كيفيت تصويري شبكه هاي تلويزيوني دنيا تا حدود زيادي بهبود پيدا كرده و به سطح قابل قبولي رسيده است. اين همه را بايد مديون فناوري ديجيتال بود كه شايد بررسي جزييات اين فناوري و همچنين خدماتي كه به صنعت فيلمسازي ارايه مي دهد ما را بيش از گذشته متوجه اهميت بي بديل اين تكنولوژي كند. از طرف ديگر همان طور كه اشاره شد وجه خبررساني تلويزيون، دستگاه ها و ادواتي را مي طلبد كه بتواند در كمترين زمان ممكن برنامه اي را آماده پخش كند. تكنولوژي ديجيتال اين امكان را به خوبي فراهم مي كند به طوري كه در سال هاي اخير فاصله تصويربرداري تا پخش برنامه  گاهي به زماني كمتر از دو ساعت هم رسيده است. اين پيشرفت از آن جا ناشي مي شود كه فناوري ديجيتال براي تمام وسايل سينمايي اعم از دوربين، ميز مونتاژ و... وسايل جايگزيني ارايه كرده است كه جداي از كيفيت مي توانند زمان توليد يك برنامه را به شدت كاهش دهند و ارزش اطلاع رساني آن برنامه را به ميزان بسيار زيادي بالا ببرند. به نظر مي رسد كه پيشرفت ها همچنان ادامه داشته باشد به طوري كه در سال هاي آينده، تلويزيون مي تواند رقيبي سرسخت براي ر سانه هايي همچون راديو، اينترنت و مطبوعات در بعد اطلاع رساني باشد. همان طور كه مي دانيم در دهه هاي گذشته تلويزيون از آن جهت كه به زمان نسبتاً زيادي براي آماده كردن يك برنامه خبري احتياج داشت نمي توانست در اين زمينه به رقابت با رسانه هايي بپردازد كه توليدشان با شرايط آسان تري نسبت به تلويزيون صورت مي گرفت.
در اين ميان بايد به يك مزيت ديگر هم در استفاده صنعت تلويزيون از تكنولوژي ديجيتال اشاره كرد. تا پيش از اين تصاوير ويديويي در حين مونتاژ دچار افت كيفيت زيادي مي شدند. اين مسئله از آن جهت بود كه تصاوير ويديويي را با دستگاه هاي مغناطيسي و آنالوگ مونتاژ مي كردند. در استفاده از اين دستگاه ها كپي هاي متعددي از روي نوار اصلي گرفته مي شد كه هر دفعه مقداري از كيفيت تصوير اصلي كم مي كرد. فيلم نهايي آماده شده براي پخش، معمولاً نسخه اي بود كه با كيفيت نسخه اصلي فاصله بسيار زيادي داشت. شايد مهم ترين مزيت تكنولوژي ديجيتال در اين مورد باشد كه تهيه كپي هاي متعدد از نوار اصلي، افت كيفيت نامحسوسي در آن پديد مي آورد كه تقريباً نزديك به صفر است. تكنولوژي ديجيتال در عرصه مونتاژ فيلم ها هم از مزيت بزرگي برخوردار است هنگامي  كه تصاوير را مونتاژ مي كنيم و در نهايت مونتاژ نهايي از كامپيوتر به نوار منتقل مي شود افت كيفيتي پديد نمي آيد و اگر هم افت كيفيتي پديد آيد ناشي از ورودي و خروجي هاي دستگاه است كه با كمي دقت مي توان آن را از بين برد.
چند سالي است كه دامنه پيشرفت فناوري ديجيتال به عرصه سينما هم رسيده است. در سينماي هاليوود در طول اين سال ها شاهد پخش فيلم هايي بوده ايم كه به طرز چشمگيري موفق شده اند از تكنولوژي ديجيتال استفاده كنند به طوري كه اين مسئله باعث نشده است كه مخاطبان از فيلم استقبال نكنند و به طور كلي سطح كيفي فيلم ها به خصوص از لحاظ فني تغيير نكرده است. در اين جا بايد به يك نكته مهم توجه داشت. روند پيشرفت هاي تكنولوژي ديجيتال به اين معني نيست كه در آينده نزديك، فيلمسازي با نگاتيو منسوخ مي شود و تصاوير ديجيتالي جاي آن را مي گيرند. به هرحال دوربين هاي ۳۵ و ۱۶ ميلي متري داراي كيفيتي هستند كه هنوز تكنولوژي ديجيتال به مرزهاي آن هم نزديك نشده است. در خوش بينانه ترين حالت مي توان حضور فناوري ديجيتال در عرصه سينما را مكمل شيوه فيلمسازي با دوربين هاي ۳۵ و ۱۶ ميلي متري دانست. در ايران متاسفانه اين ديدگاه جا افتاده كه تكنولوژي ديجيتال به راحتي مي تواند شيوه هاي گذشته فيلمسازي را منسوخ كند. تاكنون تجربه هاي صورت گرفته در عرصه سينماي ايران كه جزو پيشگامان استفاده از تكنولوژي ديجيتال بوده اند، چنين نظري را تاييد نكرده است. در يادداشت هاي بعدي تلاش خواهيم كرد دلايل آن را بررسي كنيم.