مهر داد اولادي و فرزاد مجيدي از جمله بازيكنان آينده داري هستند كه در تيم ملي ب آبديده خواهند شد . آينده فوتبال ايران در دست چنين بازيكناني است.
رضا خسروي
دكتر بيژن ذوالفقار نسب از جمله مربيان باارزش و تحصيل كرده ورزش ايران است كه سالها در تيم هاي مختلف به عنوان بازيكن و مربي در فوتبال ايران حضور داشته و به تازگي عنوان سرمربي تيم ملي ب ايران را هم به كارنامه ورزشي خود افزوده است. دكتر هميشه آرام و متين است، چه بر روي نيمكت داغ مربيگري كه استرس هاي فراواني دارد و چه به هنگام مصاحبه و صحبت كردن در مورد فوتبال. او آنقدر شمرده و محترمانه صحبت مي كند كه حتي اگر سؤالاتي برخلاف ميلش مطرح بشود باز هم واكنشي از خود نشان نمي دهد. بيژن ذوالفقار نسب را همه علاقه مندان به عنوان يك مربي با دانش و آشنا به علم روز مي شناسند كه سالهاست در فوتبال ايران حضور دارد و داراي مدرك دكتراي تربيت بدني است. او فوتبال را از زادگاهش سنندج آغاز كرد و زماني كه قصد ادامه تحصيل داشت راهي تهران شد و فوتبالش را در تيم هاي تهراني ادامه داد. افسر تهران، پاس و پرسپوليس تيم هايي بودند كه ذوالفقار نسب در آن عضويت داشت و همزمان در تيم ملي ب و بزرگسالان ايران نيز حضور داشته است. او از سال ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۷ عضو تيم ملي بزرگسالان ايران بود و در اولين تجربه مربيگري اش تيم همدان را قهرمان ليگ قدس كرد و پس از آن به عنوان سرمربي در تيم هاي گسترش، استقلال، تهران، سايپا، شهرداري تبريز، مس كرمان و پيكان فعاليت كرد. سرمربي گري تيم ملي اميد ايران، حضور در كادر فني تيم بزرگسالان و حالا هم سرمربي تيم منتخب باشگاه هاي ايران از جمله افتخارات دكتر بيژن ذوالفقار نسب است. به بهانه انتخاب وي به عنوان مربي تيم منتخب باشگاه هاي ايران كه به تيم ملي ب هم معروف شده با دكتر ذوالفقار نسب همكلام شديم و مصاحبه اي را ترتيب داديم كه مي خوانيد:
* تيم ملي ب ،يا منتخب باشگاه هاي ايران؛ بالاخره اسم صحيح اين تيم كدام است؟
- اصولاً تيم ملي ب شرايط سني و تعريف خاص خودش را دارد. تيمي كه در حال حاضر تشكيل شده تحت عنوان تيم منتخب باشگاه هاي ايران فعاليتش را آغازكرده و اسم ديگري هم ندارد.
* هدف از تشكيل اين تيم چيست و قرار است چه خدمتي به فوتبال ايران بكند؟
- اولين هدف از تشكيل اين تيم حضور در مسابقات كشورهاي اسلامي است كه البته يك هدف كوتاه مدت است و در برنامه هاي درازمدت شركت در مسابقاتي كه تيم ملي بزرگسالان به علت درگيري با بازي هاي ملي نمي تواند حضور داشته باشد، از جمله اهداف ديگر تشكيل تيم منتخب باشگاه هاي ايران است.
* براي اين برنامه ها زمان خاصي لحاظ شده يا محدوديتي در فعاليت اين تيم وجود ندارد؟
- زمان دقيقي براي فعاليت تيم منتخب در نظر گرفته نشده و قرار است اين تيم هميشه به عنوان يك تيم حمايت كننده تيم ملي بزرگسالان فعاليت كند.
* با اين شرايط بازيكنان زبده اين تيم بايد در اختيار تيم ملي بزرگسالان قرار گيرند؛ اين انتخاب را شما انجام مي دهيد يا برانكو؟
- اصولاً هدف ما هم حمايت از تيم ملي است و در اين زمينه برانكو اختيار تام دارد كه هر بازيكني كه نياز دارد را انتخاب كند. وظيفه ما هم اين است كه اين بازيكنان را هميشه در شرايط مطلوب نگه داريم تا در صورت نياز تيم ملي بزرگسالان بتوانند به اين تيم كمك كنند.
* در صورتي كه يك بازيكن خيلي آماده باشد شما مي توانيد او را به تيم ملي بزرگسالان معرفي كنيد؟
- من نمي توانم به برانكو بگويم كدام بازيكن را انتخاب كند و يا بازيكن خاصي را به او تحميل كنم بلكه همان طور كه گفتم خود او در انتخاب بازيكنانش اختيار تام دارد.
* با توجه به شرايطي كه تيم منتخب باشگاهها دارد، تا چه حد به موفقيت اين تيم اميدوار هستيد؟
- شخصاً به آينده اين تيم بسيار خوش بين هستم و اميدوارم با بازيكناني كه در اختيار داريم بتوانيم از اعتبار فوتبال ايران دفاع كنيم.
* چطور شد شما به عنوان سرمربي تيم منتخب باشگاه هاي ايران انتخاب شديد و چطور قبل از اعلام رسمي نام شما به عنوان سرمربي اسامي بازيكنان اين تيم اعلام شد؟
- از حدود يك ماه قبل مذاكراتي را با فدراسيون فوتبال داشتم و مقرر شد كه بازيكنان ليگ برتر و حتي ليگ دسته اول را زير نظر بگيرم و براي حضور در مسابقات كشورهاي اسلامي انتخاب كنم.
* با اينكه اين تيم درواقع تيم دوم بازيكنان برتر ايران است اما باز هم انتظاراتي در مورد دعوت نكردن برخي بازيكنان وجود داشت. تصور مي كنيد اين ليست ۲۹ نفره همگي شايستگي حضور در تيم منتخب را داشتند؟
- البته بازيكنان شايسته اين دو تيم هاي پاس و سپاهان هستنند كه به خاطر حضور اين دو تيم در ليگ قهرمانان آسيا دعوت نشدند. ضمن اينكه قبول دارم كه ممكن است چند نفري از ديد ما پنهان مانده باشند. به همين خاطر هر زمان كه احساس كنم بازيكن شايسته اي در ليگ حضور دارد او را دعوت خواهم كرد.
* دستياراني كه شما براي كادر فني انتخاب كرده ايد مي توانند كمك هاي خوبي باشند؟ در كارنامه آنها حضورهاي موفق در عرصه ملي وجود دارد؟
- مسلماً اين دو از مربيان خوب و مورد تأييد فدراسيون فوتبال هستند. آقاي جهانپور سالها به عنوان مربي در تيم هاي ملي فعاليت كرده است و آقاي رشيدي هم كارنامه بسيار پرافتخاري در دوران بازيگريشان دارند و در عرصه مربيگري هم چند سال در تيم استقلال حضور داشته اند و امسال هم با سايپا فعاليت مي كنند. من به همكاري با اين دو نفر بسيار خوش بين هستم.
* با اينكه شما در دوران حضورتان در تيم هاي ليگ برتر كارنامه درخشاني داشته ايد اما اين فصل كنار مانديد، تصور مي كنيد شرايط ليگ حرفه اي با ليگ هاي گذشته چقدر متفاوت است؟
- به هر حال الان تيم ها حرفه اي شده اند و تنها به نتيجه گرفتن و موفقيت فكر مي كنند. به هر حال فوتبال فراز و نشيب هاي فراواني دارد كه همين ها باعث جذابيت آن شده است. ليگ امسال هم از نظر برنامه ريزي بسيار خوب و منسجم بود و اميدواريم كه در دوره هاي آينده هم شاهد پيشرفت كيفي و فني اين مسابقات باشيم.
* شما مدت زيادي را با پيكان سپري كرديد. تصور مي كنيد چرا اين تيم امسال نتوانسته مثل سال هاي گذشته نتيجه بگيرد و حالا در انتهاي جدول قرار دارد؟
- به هر حال فكر مي كنم تغيير و تحولات و فشارهايي كه به اين باشگاه وارد شد باعث عدم نتيجه گيري اين تيم در مسابقات شده است. ضمن اينكه تصميم گيري هاي ابتداي فصل در يارگيري صحيح نبود. در مجموع نمي توان از فرد خاصي به عنوان مقصر نام برد و مجموعه اين باشگاه عملكرد خوبي نداشته است. اگر پيكان مي خواهد از شرايط كنوني رهايي يابد بايد كار كارشناسي تري را پياده كند و از متخصصان ورزشي بهتر استفاده كند.
* شما با تيم شهرداري تبريز عنوان بهترين تيم شهرستاني را از آن خود كرده ايد و با اين تيم موفق عمل كرده ايد. به نظر شما چرا فوتبال تبريز ديگر نتوانسته در چند سال اخير راهي رقابتهاي ليگ برتر شود و بازيكنان جديدي را به فوتبال معرفي نكرده است؟
- به نظر من تيم هاي ماشين سازي و تراكتورسازي طي چند سال گذشته مشكل مديريتي داشته اند. عدم مديريت ثابت و مشكلات اقتصادي كه اين تيم ها داشته اند باعث شده است كه نتوانند طي چند سال اخير مثل سالهاي گذشته در سطح اول فوتبال ايران حضور داشته باشند. حيف است كه ما در سطح ملي و اول فوتبال ايران نماينده اي از تبريز نداشته باشيم.
* اگر موافق باشيد كمي به گذشته برگرديم، زماني كه شما در تيم ملي بزرگسالان بوديد و تومسيلاو ايويچ به عنوان سرمربي فعاليت مي كرد؟ شما ايويچ را چگونه مربي اي ديديد؟
- به اعتقاد من ايويچ يكي از مربيان بسيار توانمندي بود كه به ايران آمد اما به دليل آنكه نخواست تلاش كند، نتوانست به موفقيتي كه شايستگي اش را داشت دست پيدا كند.
* شما با او رابطه نزديكي داشتيد، فكر مي كنيد چرا ايويچ به همراه تيم ملي ايران موفق نشد؟
- تصور مي كنم او در رابطه با كارش هيچ تلاشي نكرد كه فوتبال ما را عميقاً بشناسد. ايويچ براساس ذهنيتش نسبت به فوتبال ايران كار كرد. فوتبال ما يك فوتبال منحصر به فرد است كه شرايط خاص خودش را دارد اما ايويچ نخواست اين واقعيت را بپذيرد و بعداز آن شكست سنگين مقابل رم فشار مطبوعات و افكار عمومي فدراسيون باعث شد كه او از سمتش بركنار شود.
* يعني آوردنش به تيم ملي اشتباه بود؟
- نه نمي گويم اشتباه بود، اتفاقاً او ذهنيتي مثبت داشت و فوتبال روز دنيا را خوب مي فهميد و تفكرات نويني داشت. اما مشكل او اين بود كه قصد داشت اين تفكرات نوين را در طول سه ماه به فوتبال ايران منتقل كند كه از نظر مهندسي كار درستي نيست و با عقل سازگار نيست. اصولاً منتقل كردن يك ايده و عقيده به زمان نياز دارد كه صبر و حوصله هم لازمه آن است. متأسفانه ما آن موقع فوتبالمان را به ايويچ سپرديم و او هم مي خواست عجولانه تغييراتي را در فوتبال ما انجام دهد كه عملاً قادر به اين كار نشد و آن شكست تلخ همه چيز را تمام كرد. با اين حال تفكرات حرفه اي بسيار عالي داشت كه به مرور زمان مي توانست آن را به فوتبال ايران منتقل كند.
* يعني او هم مي توانست مثل برانكو تغييرات مثبتي در فوتبال ايران ايجاد كند؟
- به نظر من ايويچ و برانكو از نظر تفكرات فاصله بسيار زيادي با يكديگر داشتند. برانكو زماني كه به ايران آمد يك دستيار بود و قبل از آن سابقه سرمربيگري در تيم خاصي را نداشت اما ايويچ حدود ۱۶ سال در تيم هاي معتبر دنيا سرمربيگري كرده بود.
* به نظر شما چند درصد نمايش خوب ما در جام جهاني ۹۸ حاصل زحمات ايويچ بود؟
- زماني كه تغيير و تحولاتي در تيم ملي صورت گرفت فرصت چنداني براي آماده سازي بيشتر نبود. فكر مي كنم ۹۵ درصد از آمادگي تيم ملي در مسابقات جام جهاني به كار و عملكرد ايويچ بستگي داشت. آقاي طالبي به عنوان يك مربي ايراني به كادر فني اضافه شد و خوشبختانه تيم ملي در آن بازي ها عملكرد خوبي داشت و با نتايجي كه كسب كرد رضايت علاقمندان و كارشناسان را جلب كرد.
* با اين وجود ما چهار سال بعد با حضور ميرسلاو بلاژويچ نتوانستيم به جام جهاني ۲۰۰۲ صعود كنيم. شما دليل اين ناكامي را چه مي دانيد؟
- به نظر من تفكرات بلاژويچ عامل اصلي ناكامي تيم ملي بود. راحت ترين زماني كه ما مي توانستيم به جام جهاني صعود كنيم همين دوره بود اما رفتارها و عملكرد بلاژويچ اين اجازه را به ما نداد. او مربي بسيار پرحاشيه و عصبي بود و بيش از ۵۰ درصد توانش را صرف صحبت با مطبوعات و مطالب روزنامه ها مي كرد و خيلي وارد مسائل حاشيه اي مي شد. بلاژويچ به عنوان يك مربي دوره بسيار ضعيفي را در ايران گذراند. او اختيارات و امكانات بسيار زيادي داشت.
* برانكو دستيار بلاژويچ بود اما در اين مدت عملكرد خوبي داشته است؟
- شايد دليلش اين باشد كه برانكو شناخت بيشتري از فوتبال ايران داشت. ضمن اينكه او مربي جوانتري است كه تحصيلات بالايي دارد. در مجموع من به تيم برانكو بسيار خوش بين هستم و اميدوارم كه اين تيم بتواند به رقابت هاي جام جهاني صعود كند.
* اما همين تيم در ديدار بحرين عملكرد راضي كننده اي نداشت؟
- اين بازي اول بود و شرايط خاص خودش را داشت. ضمن اين كه به خاطر دوره گذشته اين بازي بسيار حساس شده بود و آن خاطره تلخ روي عملكرد بازيكنان تأثير منفي گذاشته بود. بازيكنان ايراني در اين بازي استرس زيادي داشتند و نتوانستند مثل هميشه باشند. با اين حال و هر چند كه عملكرد قابل قبولي نداشتند ولي امتياز خوبي گرفتند كه در ديدارهاي آينده خود را نشان خواهد داد.
* شما بازي با ژاپن را از نزديك تماشا كرديد، فكر مي كنيد ما بايد چكار كنيم كه در تهران اين تيم را شكست دهيم. آيا ژاپن مي تواند در ورزشگاه آزادي براي ما دردسرساز شود؟
- بنده اعتقاد دارم كه تيم هاي ژاپن، بحرين و كره شمالي هر سه از آمادگي خوبي برخوردارند و برنامه ريزي منسجمي را انجام داده اند تا بتوانند به جام جهاني صعود كنند. ما نبايد هيچكدام از اين تيم ها را دست كم بگيريم. اگر اينطور باشد قطعاً به گونه اي مشكل ساز خواهند شد كه جبران كردنش كار آساني نخواهد بود. بازيكنان ما بايد در ديدار با ژاپن بسيار باهوش، با انگيزه و هوشيار بازي كنند. اگر تيم ملي مثل روزهاي خوبش باشد قطعاً شكست ژاپن در ورزشگاه آزادي كار دشواري نخواهد بود، اما اگر تعلل كنيم و حريف را از پيش باخته تصور كنيم قطعاً اين ژاپني ها خواهند بود كه با توجه به در اختيار داشتن بازيكنان حرفه اي و مربي خوبي مثل زيكو از ايران امتياز خواهند گرفت.
* با شرايطي كه اشاره كرديد فكر مي كنيد ما چقدر شانس صعود به جام جهاني داشته باشيم؟
- من اعتقاد دارم هر وقت تصور كرده ايم بالاترين شانس را براي صعود به جام جهاني داشته ايم همان زمان بيشتر ضربه را خورده ايم. ما بايد به گونه اي در مسابقات حاضر شويم كه هر ديدار برايمان يك فينال باشد و تنها براي سه امتياز بجنگيم و از هيچ حريفي چشم پوشي نكنيم. اگر با اين تفكر در مسابقات شركت كرديم آن وقت رسيدن به جام جهاني خيلي سخت نيست.
