تفكر تلفن سيار و متحرك و استفاده از اين نوع تلفن ها در مكانهاي مختلف به دهه ۱۹۶۰ ميلادي در كشورهاي اسكانديناوي يعني سوئد، نروژ، دانمارك و فنلاند برمي گردد. در اواخر اين دهه بود كه نخستين تلفن سيار به كار گرفته شد و نقطه عطفي در روند توسعه تكنولوژي مخابرات دنيا روي داد.
اولين شبكه تلفن متحرك نيز از طريق همين كشورها راه اندازي شد و متعاقب آن در اوايل سال ۱۹۸۰ ميلادي استفاده از تلفن هاي ديجيتالي در اتومبيل ها نيز مورد توجه قرار گرفت.
در ساير كشورها نيز به ترتيب در كانادا در سال ۱۹۷۷ و در آمريكا ۱۹۸۳ ميلادي سيستم تلفن سيار وارد بازار شد.
ژاپن سومين كشوري بود كه در اين حركت سهيم شد. سپس انگليس، ايرلند، هلند، لوكزامبورگ و بلژيك نيز با تغييرات جزيي اين پديده قرن را پذيرفتند و قبرس در سال ۱۹۸۹ به اين شبكه جهاني پيوست به اين ترتيب سير تكاملي شبكه تلفن سيار ظرف مدت بسيار كوتاهي از نسل اول و شبكه هاي سلولي به نسل دوم و سوم يعني شبكه هاي ديجيتالي و ماهواره اي- تصويري ارتقاء يافت.
بنابر گزارش دفتر آمار اتحاديه اروپا، نرخ نفوذ تلفن همراه در سوئد ۹۸ درصد، ايتاليا ۹۶ درصد، چك ۹۵ درصد، آلمان ۵/۷۸ درصد، فرانسه ۹/۹۶ درصد و اسپانيا ۶/۸۹ درصد است و فقط در كشور لوكزامبورگ نرخ نفوذ تلفن همراه ۱۲۰ درصد است كه معناي آن اين است به طور متوسط يك پنجم جمعيت اين كشور بيش از يك خط تلفن همراه دارند.در مجموع در حال حاضر يك ميليارد و ۶۰۰ هزار مشترك تلفن همراه در دنيا وجود دارد.
به هر تقدير تلفن همراه امروز آنچنان بر زندگي مردم جهان سايه افكنده است كه اين سايه تا حد زيادي سبك و سياق و فرهنگ زندگي شهري را نيز تغيير داده است!
هم اينك در دنيا از هر ۶ نفر يك نفر تلفن همراه دارد و به راستي اما، اين نوع گسترش ارتباطات انساني آيا يك نوع ارتباط ضروري، براي نوع بشر امروز بوده است؟!
همگي ما روزانه شاهد مكالمات مردم با تلفن همراه در مكانهاي عمومي، خيابانها، مراكز خريد و خلاصه همه جا هستيم و ناخواسته به دليل صداي بلند گوينده و دارنده تلفن همراه در مكالمات حتي خصوصي آنها شريك مي شويم! برخي از آنها حتي در تاكسي و خودرو آخرين دستورات و نكات ناگفته در منزل در را به فرزندان و همسر خود مي دهند و يا آخرين سفارشات روز را از آنها مي گيرند.
و شايد بسياري ، حالا ديگر از طريق تلفن همراه فقط حال و احوالپرسي كنند. يك گزارش در انگليس نشان داده است كه ۸۰ درصد فرزندان از طريق تلفن همراه با والدين خود سلام و احوالپرسي مي كنند!
وقتي از بسياري از مردم مي پرسيم چرا علاقه مند به داشتن تلفن همراه هستيد مي گويند احساس امنيت مي كنيم و اين موضوع كه آيا اين حس امنيت ناشي از يكرنگي با جماعت مدرن زده است و يا چيز ديگري، در پرده اي از ابهام باقي مي ماند!
اما در ايران آمارهاي منتشر شده نشان مي دهد چهار ميليون و ۱۳۶ هزار و ۹۲۴ مشترك تلفن همراه وجود دارد كه اين رقم در سال جاري به ۸ ميليون و ۶۰۰ هزار مشترك افزايش خواهد يافت و به اين ارقام بايد خطوط سيم كارتهاي اعتباري را نيز افزود.
به هر تقدير حضور گسترده و پررنگ اين ابزار روز تكنولوژيكي _ ارتباطي،تلفن همراه، موضوع اين هفته مورد بررسي و تحقيق گروه پژوهش همشهري قرار گرفته است و گروه پژوهش به سراغ ۱۶۰ نفر از مردم تهران در خيابانهاي منيريه، ونك، رسالت، سيدخندان، امام حسين، پونك، آرياشهر، تهرانپارس، هفت تير، طالقاني، نازي آباد و خيابان امام خميني رفته است و از مردم اعم از دارندگان تلفن همراه و يا كساني كه هنوز تلفن همراه ندارند و دلشان مي خواهد كه از اين وسيله بهره مند باشند، يا حتي كساني كه مايل نيستند تلفن همراه داشته باشند به پرسش و پاسخ نشسته است.
مجموع اين پرسش و پاسخها تصويري از تفكر مردم تهران درباره مالكيت تلفن همراه و تعداد خط هاي روشن و خاموش آنها، ضرورت داشتن آن، دلايل خريد و ميزان مكالمات آنها، آنتن دهي و سيم كارت هاي اعتباري و يا دائمي است كه در پي جزييات اين طرح نظر سنجي را مي خوانيد.
جنس و سن
از ۱۶۰ نفر پاسخگو به پرسشهاي گروه پژوهش همشهري معادل ۵۰ درصد زن و ۵۰ درصد مرد مي باشند.
حداقل سن پاسخگويان ۱۶ سال و حداكثر سن آنان ۶۳ سال مي باشد.براين اساس معادل ۵/۱۲ درصد پاسخگويان زير ۲۰ سال سن دارند و معادل ۳/۳۰ درصد آنان بين ۲۱ تا ۳۰ سال سن دارند. ۵/۲۳ درصد پاسخگويان بين ۳۱ تا ۴۰ سال، معادل ۲۰ درصد بين ۴۱ تا ۵۰ سال و ۷/۱۳ درصد نيز بين ۵۱ تا حداكثر ۶۳ سال سن دارند.
وضع تأهل
از ميان پاسخگويان ۵/۶۸ درصد متأهل و ۵/۳۱ درصد مجرد مي باشند كه از ميان متأهلان ۹/۵۰ درصد آنان داراي تلفن همراه مي باشند و از ميان مجردان ۲۴درصد صاحب تلفن همراه هستند.
شغل
از ميان پاسخگويان ۸/۱۳ درصد آنان خانه دار، ۵/۷ درصد بازنشسته، ۱۰ درصد دبير فرهنگي، ۳/۲۶ درصد كارمند، ۸/۱۸ درصد شغل آزاد، ۵ درصد استاد دانشگاه، ۳/۱۶ درصد دانشجو يا محصل، ۳/۱ درصد بيكار و ۳/۱درصد نيز راننده مي باشند.
آيا تلفن همراه داريد؟
از ميان پاسخگويان ۵/۴۲ درصد آنان داراي تلفن همراه هستند و ۵/۵۷ درصد تلفن همراه ندارند.
براين اساس از ميان دارندگان تلفن همراه ۱/۴۷ درصد آنان زن و ۹/۵۲ درصد مرد هستند.
همچنين از ميان دارندگان تلفن همراه ۸/۱۱ درصد آنان خانه دار، ۹/۵ درصد بازنشسته، ۸/۸ درصد دبير و فرهنگي، ۲/۳۸ درصد كارمند، ۵/۲۳ درصد شغل آزاد، ۹/۲ درصد استاد دانشگاه، ۸/۸ درصد نيز محصل و يا دانشجو هستند.
چه مدت است كه تلفن همراه داريد؟
از ميان ۵/۴۲ درصد پاسخگوياني كه صاحب تلفن همراه هستند معادل ۸/۳ درصد آنها مدت ۲ ماه است كه داراي تلفن همراه مي باشند. معادل ۵/۲ درصد مدت ۳ ماه، ۵ درصد مدت ۱۲ ماه، ۳/۱ درصد ۱۸ ماه، ۳/۶ درصد ۲۴ ماه، ۵/۷ درصد ۳۶ ماه، ۳/۶ درصد ۴۸ ماه، ۵ درصد ۶۰ ماه، ۸/۳ درصد ۷۲ ماه و ۳/۱ درصد ۸۴ ماه است كه تلفن همراه دارند.
براين اساس در مجموع معادل ۳/۱۱ درصد زير يك سال است كه صاحب تلفن همراه هستند. ۶/۷ درصد ۲سال، ۵/۷ درصد ۳سال، ۳/۶ درصد ۴ سال، ۵ درصد ۵سال، ۸/۳ درصد ۶ سال و ۳/۱ درصد ۷ سال است كه تلفن همراه دارند.
چند خط سيم كارت روشن داريد؟
از ميان دارندگان تلفن همراه معادل ۸/۳۸ درصد داراي فقط يك سيم كارت روشن هستند و معادل ۸/۳ درصد ۲ خط سيم كارت روشن دارند.
چند خط سيم كارت خاموش (صفر _ كارنكرده) داريد؟
از ميان دارندگان تلفن همراه (۵/۴۲ درصد) معادل ۸/۸ درصد داراي يك خط سيم كارت خاموش و معادل ۸/۳ درصد نيز دو خط سيم كارت خاموش دارند.
براين اساس در مجموع ۶/۱۲ درصد دارندگان تلفن همراه علاوه بر خط تلفن همراه روشن خود داراي يك يا دو خط سيم كارت خاموش تلفن همراه نيز هستند.
به نظر شما داشتن تلفن همراه بيشتر نشانه چيست؟
معادل ۵/۵۷ درصد پاسخگويان اظهار داشته اند كه داشتن تلفن همراه به عنوان يك وسيله ارتباطي روز، ضروري است.
۳/۱۱ درصد آنان نيز ضمن اظهار ضرورت داشتن يك وسيله ارتباطي روز، تلفن همراه را يك ژست اجتماعي نيز تلقي مي كنند.
معادل ۵/۱۲ درصد نيز علاوه بر موضوع ضرورت داشتن يك وسيله ارتباطي روز و ضروري، از تلفن همراه به عنوان يك كالاي سرمايه اي نيز ياد مي كنند.
معادل ۳/۱ درصد تلفن همراه را فقط يك پديده براي ژست اجتماعي افراد ياد مي كنند.
معادل ۵/۷ درصد، آن را يك وسيله ضروري شغلي مي دانند. معادل ۵ درصد تلفن همراه را صرفاً يك كالاي سرمايه اي مي دانند.
معادل ۸/۳ درصد نيز همه موارد يعني وسيله ضروري ارتباطي روز، ژست اجتماعي، ضرورت شغلي و كالاي سرمايه اي را به عنوان نشانه هاي اصلي داشتن تلفن همراه ذكر مي كنند.
شما به چه دليل تلفن همراه خريده ايد؟
معادل ۸/۳ درصد دارندگان تلفن همراه در اين طرح نظرسنجي براي ارتباط و تماس با دوستان و آشنايان تلفن همراه خريده اند.
معادل ۳/۶ درصد هم براي تماس با دوستان و آشنايان و هم در دسترس بودن با خانواده خود تلفن همراه خريده اند.
معادل ۸/۸ درصد فقط براي در دسترس بودن با خانواده تلفن همراه خريده اند.
معادل ۵ درصد نيز هم براي ارتباط بادوستان و خانواده و هم ضرورت شغلي تلفن همراه دارند.
۳/۱ درصد پاسخگويان صاحب تلفن همراه، هم براي ارتباط بادوستان، آشنايان و خانواده و ضرورت شغلي به تلفن همراه به عنوان يك كالاي سرمايه اي نيز نگاه مي كنند.
معادل ۸/۳ درصد پاسخگويان نيز تلفن همراه را ابتدا به عنوان يك كالاي سرمايه اي و سپس وسيله ارتباطي با خانواده و يا دوستان تهيه و استفاده مي كنند.
معادل ۶/۷ درصد پاسخگويان تلفن همراه را براي ضرورت هاي شغلي و نيز ارتباط با خانواده تهيه كرده اند.
معادل ۳/۱ درصد نيز براي كسب درآمد و ارتباط با خانواده تلفن همراه خريده اند.
۳/۱ درصد فقط براي شغل خود و ۳/۱ درصد علاوه بر ضرورت شغلي براي ارتباط با خانواده و دوستان تلفن همراه خريده اند.
۳/۱ درصد نيز فقط براي كسب درآمد و ضرورت شغلي خود تلفن همراه خريده اند.
هزينه مكالمات شما باتلفن همراه در هر قبض پرداختي به طور متوسط چقدر است؟
از ميان دارندگان تلفن همراه در اين طرح نظرسنجي معادل ۳/۱ درصد آنان معادل ۴ هزار تومان هزينه مكالمه در هر دوره قبض دارند. معادل ۳/۱ درصد ۵ هزار تومان، ۳/۱ درصد ۶هزار تومان و ۸/۳ درصد ۱۰هزار تومان هزينه مكالمه تلفن همراه در هر قبض پرداختي دارند.
معادل ۵/۲ درصد معادل ۱۵ هزار تومان، معادل ۵/۷ درصد ۲۰ هزار تومان، ۵ درصد ۲۵ هزار تومان، ۵/۲ درصد ۳۰ هزار تومان، ۵/۲ درصد ۳۵ هزار تومان ، ۸/۳ درصد ۴۰ هزار تومان، ۵درصد ۵۰ هزار تومان هزينه مكالمه دارند.
معادل ۳/۱ درصد نيز ۲۰۰ هزار تومان و معادل ۳/۱ درصد ۳۵۰هزار تومان به طور متوسط هزينه مكالمه با تلفن همراه در هر دوره قبض پرداختي دارند.
براين اساس در مجموع معادل ۷/۷ درصد پاسخگويان در هر دوره قبض پرداختي به طور متوسط كمتر از ۱۰ هزار تومان هزينه مكالمه با تلفن همراه دارند.
معادل ۱۰ درصد بين ۱۵ تا ۲۰هزار تومان، معادل ۵/۷ درصد بين ۲۵ تا ۳۰ هزار تومان و معادل ۳/۶ درصد بين ۳۵ تا ۴۰ هزار تومان هزينه مكالمه با تلفن همراه دارند و مابقي بيش از ۵۰ هزار تومان هزينه مكالمه دارند.
تا چه حد داشتن تلفن همراه برايتان مهم است؟
در مجموع از ميان پاسخگويان يعني هم دارندگان تلفن همراه و كساني كه تلفن همراه ندارند معادل ۴۰ درصد داشتن تلفن همراه را خيلي مهم ارزيابي مي كنند.
همچنين معادل ۲۰ درصد مهم و ۸/۲۳ درصد تا حدي مهم ارزيابي مي كنند.
۳/۶ درصد آنان نيز اهميت داشتن تلفن همراه را تا حد كم مي دانند و ۸/۸ درصد نيز گفته اند كه داشتن تلفن همراه برايشان مهم نيست و اهميتي ندارد!
براين اساس در مجموع براي ۸/۸۳ درصد پاسخگويان داشتن تلفن همراه از خيلي مهم و تا حدي مهم اهميت دارد.
تا چه حد از خدمات پيام هاي كوتاه استفاده مي كنيد؟
معادل ۸/۵۸ درصد به اين پرسش پاسخي نداده اند كه اين گروه داراي تلفن همراه نمي باشند و يا تلفن همراه دارند اما از پيام كوتاه استفاده نمي كنند.
در مقابل ۵/۲ درصد خيلي زياد از خدمات پيام كوتاه بهره مندند. ۵/۷ درصد زياد و ۱۵ درصد تا حدي زياد از اين خدمات استفاده مي كنند.
۱۰ درصد تا حدي كم از پيام كوتاه استفاده مي كنند و ۳/۶ درصد نيز هنوز از خدمات پيام كوتاه استفاده نمي كنند كه بخشي از آنها متقاضي استفاده از خدمات پيام كوتاه هستند اما ظرفيت مخابراتي به آنها اين اجازه را نمي دهد. بر اين اساس در مجموع ۳۰ درصد دارندگان تلفن همراه از تا حدي كم تا خيلي زياد از پيام كوتاه استفاده مي كنند.
اگر قرار باشد يك خط سيم كارت تلفن همراه داشته باشيد كدام يك را انتخاب مي كنيد؟
معادل ۵/۸۷ درصد پاسخگويان در پاسخ به اين پرسش گفته اند كه مايلند داراي سيم كارت ثابت و دائمي باشند و در مقابل فقط ۸/۳ درصد اظهار كرده اند متقاضي سيم كارت موقتي هستند. معادل ۵/۲ درصد نيز گفته اند برايشان تفاوتي نمي كند كه چه نوع سيم كارتي داشته باشند اما متقاضي تلفن همراه به هر شكل هستند.
معادل ۳/۱ درصد نيز اظهار داشته اند اصلاً دوست ندارند كه تلفن همراه داشته باشند.
۸/۳ درصد نيز به اين پرسش پاسخي نداده اند.
در صورتي كه متقاضي سيم كارت موقتي هستيد دليل آن چيست؟
معادل ۵/۹۷ درصد پاسخگويان به اين پرسش پاسخي نداده اند. اما معادل ۵/۲ درصد گفته اند به دليل عدم نياز به سرمايه اوليه متقاضي سيم كارت موقتي هستند.
آيا از برقراري ارتباط با تلفن همراه (آنتن دهي) راضي هستيد؟
از ميان ۵/۴۲ درصد پاسخگوي دارنده تلفن همراه در اين طرح نظرسنجي معادل ۲/۶ درصد از برقراري ارتباط و آنتن دهي تلفن همراه راضي هستند. معادل ۱۵ درصد آنان نيز گفته اند كه تا حدي رضايت دارند.اما معادل ۳/۲۱ درصد پاسخگويان نيز در اين طرح نظرسنجي گفته اند كه از آنتن دهي و نحوه برقراري ارتباط با تلفن همراه اصلاً راضي نيستند.