دوشنبه ۱۲ ارديبهشت ۱۳۸۴
گفت وگو با مرد شماره يك واليبال
تك تيرانداز
000534.jpg
علي شاكري
در تمامي موفقيت هاي واليبال كه از سال ۱۹۹۸ آغاز شده است، رد پاي اين ستاره به شكل پررنگ ديده مي شود. قد ۱۹۰ سانتي متري در واليبال امروز شايد قد قابل توجهي نباشد، اما «تركاشوند» با سرعت دست بي مثالش و با اتكاء به هوش و غيرت و توانمندي انكارناپذيرش توپ را از هر ارتفاعي حتي بالاي دو متر عبور مي دهد. او نقطه اتكاء تيم باشگاهي اش صنام و تيم ملي ايران در بحراني ترين لحظات بازي به شمار مي رود. كمتر اتفاق افتاده است كه او در هر بازي نامش به عنوان يكي از بهترين ها نبوده باشد، خواه ديداري رسمي و خواه ديداري دوستانه.
آخرين ميداني كه او با واليبال ايران افتخار بزرگ ديگري خلق كرد به همين دو هفته پيش باز مي گردد. بازي هاي همبستگي كشورهاي اسلامي و در فينالي كه نفس همه آنهايي كه در سالن بودند و چه آنهايي كه از طريق سيما به طور زنده بازي را مي ديدند «بند» آمده بود و او بود كه با ضربات سريع و پتك آسايش ديوار مصر را فرو ريخت و مدال زرين طلا را براي كشور عزيزمان به ارمغان آورد. تركاشوند در يك عصر ماه دوم بهار ميهمان گروه ورزش همشهري بود. ساده و بي تكلف از همه چيز حرف زد و ما هم گوش كرديم. ماحصل اين صحبت ها را مي خوانيد.

* تركاشوند به چه معني است؟
- در قديم به تك تيراندازان اطلاق مي شد.
* آشنايي با واليبال؟
- آشنايي دير هنگامي با واليبال داشتم. در دوران نوجواني همه اوقات من را فوتبال پر مي كرد. در سال ۷۰ دروازه بان تيم فوتبال نوجوانان دارايي بودم كه پژمان جمشيدي بازيكن فعلي پرسپوليس هم يكي از هم تيمي هاي من بود كه در پست مهاجم بازي مي كرد. تنگناهاي مالي و رفت و آمد از كرج به تهران مانع از ادامه فوتبالم شد، در همين ايام در جمع عمو و دوستانش كه شهردار كرج و برخي معلمين من هم بودند به شكل تفريحي با واليبال آشنا شدم. آشنايي كه با كمك احمد خيراني به يك عشق جدايي ناپذير تبديل شد. خيراني كه در تيم شهرداري تهران بازي مي كرد پاي من را به تيم جوانان بانك ملي باز كرد.
* پس بانك ملي نخستين تيمي بود كه در آن رسماً واليبال را آغاز كردي؟
- بله، تيمي كه مربيگري آن را حميد موحدي برعهده داشت. با ماهي پنج هزار تومان و بدون پيش پرداخت به عضويت اين تيم در آمدم. با انحلال بانك ملي راهي تيم فتح شديم. استفاده از يك بازيكن غيرمجاز انحلال تيم فتح و سرخوردگي من از واليبال را به همراه داشت. به ناچار مرا همراه با تعدادي بازيكن ديگر براي تست زدن و عضويت در تيم بزرگسالان فتح به نزد محمد حيدرخان فرستادند. بازي من چندان مورد توجه حيدرخان واقع نشد و من نااميد و با خاطره اي تلخ پس از فوتبال، واليبال را هم كنار گذاشتم.
* اين كنار گذاشتن چقدر طول كشيد؟
- نزديك به يك سال تا اين كه براي تشكيل تيم اميدهاي تابعه به اردو فراخوانده شدم. انجام يك بازي تداركاتي در تهران و آن هم در مقابل تيم اميدهاي تهران در سالن هفتم تير مورد توجه مصطفي كارخانه سرمربي تيم صنام قرار گرفتم. در پايان بازي با توصيه ترابي و وكيلي كادر فني صنام به نزد من آمدند و از همان روز زندگي ورزشي ام وارد مرحله جديدي شد. در حقيقت پيوستنم به صنام نقطه عطفي بود كه در مراحل بعدي مرا به سمت پيشرفت و تكامل سوق داد.
* صحبت بر سر رفتن كارخانه از صنام است، تركاشوند در صنام مي ماند و يا با كارخانه مي رود؟
- من صنام را با كارخانه مي خواهم، در غير اين صورت من هم همراه با كارخانه رفتني هستم.
* چرا؟
- كارخانه هميشه در حق من برادري كرده است. او فقط مربي من نبوده،  بلكه در لحظه لحظه زندگيم مرا راهنما و كمك بوده است.
* دليل وابستگي بيش از حد كارخانه و ساير بازيكنان صنام به تو؟
- احترام متقابل، روراستي، كاري به كار ديگران نداشتن، تعصب به باشگاه و ميل به پيروزي.
* قهرماني صنام در فصل گذشته به باور كمتر آدم خوش بيني مي گنجيد، رفتن سه مهره كليدي ملي پوش، قدرتمندي حريفاني چون پيكان، پگاه، پاس و برق، ارزيابي شما از اين قهرماني چيست؟
- وفاق و دوستي حاكم بر كل تيم كه از بالا به پايين تسري پيدا مي كرد. واقعيت آن كه با رفتن اميرحسيني، محمد منصوري و پيمان اكبري قدرت تيم پنجاه درصد كاهش يافته بود. چاره اي نبود مي بايست با كار بيشتر با نفرات جانشين خلأ بوجود آمده را پوشش مي داديم. ذخيره هاي مطمئني نداشتيم، اما از همه مهمتر خدا را داشتيم كه توانستيم در سايه كارهاي روحي و رواني با پرهيز از حاشيه دوباره برخيزيم. شوندي و خرسندل مربيان بدنساز و ژيمناستيك خوب روي بدن ها كار كردند. مربيان با آناليز حريفان راههاي شكست رقبا را به خوبي پيدا مي كردند و بازيكنان هم به مرور با هماهنگ شدن با نفرات جديد بدل به تيمي مدعي شدند.
* يكي از مشكلات واليبال ايران در گذشته به هم پست بودن تركاشوند و محمودي در قطر پاسور برمي گشت، در صنام هم مدتي چنين مشكلي وجود داشت شما چگونه راضي شديد در هر دو تيم از اين پست خارج شويد؟
- قبول دارم كه چنين مشكلي وجود داشت، ولي من هميشه منافع جمع را بر منافع فردي ترجيح مي دهم و در مقابل دلايل درست قانع مي شوم. خوشبختانه هم «پارك كي ون» قبل از اعزام به بازيهاي آسيايي ۲۰۰۲ بوسان و هم مصطفي كارخانه در صنام با من بسيار منطقي و با سعه صدر برخورد كردند و من هم پذيرفتم كه در پستي ديگر خدمت كنم.
* الان در چه وضعيتي هستي؟
- حالا ديگر در دريافت ها كاملاً شركت دارم و خوشبختانه با وجود اين كه در دوره هاي مختلف در شرايط سختي نيز قرار مي گيرم، با قدرت از پس وظايف محوله بر مي آيم. البته در تيم ملي با توصيه «پارك كي ون» روي سرويس هاي پرشي دريافت را انجام مي دهم ولي از دريافت سرويس هاي موجي و كنترلي معافم، در صنام بنا بر نياز تيم روي هر دو سرويس كار دريافت را به خوبي انجام مي دهم.
* به نظر مي رسد تركاشوند در بازي با تيم هاي آسيايي موفق تر عمل مي كند تا تيم هاي اروپايي، آيا چنين هست؟
- من در دو سال اخير شايد تنها در روز بازي با كانادا بد بازي كردم و گرنه در مابقي بازي ها چه با تيم هاي آسيايي و چه با تيم هاي اروپايي تفاوتي برايم نداشت.در بازي با تيم هاي سرعتي پاس هاي كوتاه و تيز را ترجيح مي دهم و در مقابله با تيم هاي قدرتي بلندقامت سعي ام اين است كه توپ ها را از كنار دفاع عبور دهم. سخت ترين ارنج در ميان بازيكنان را من  دارم كه در دو دور تيم دو اسپكر دارد و در دور هم با پاسور كه كمتر پاس مي گيرم و در چنين مواقع كمي عصبي مي شوم.
* با كداميك از بازي سازها راحت تري؟
- با امير حسيني سالهاست كه روي دست هم كار كرده ايم و مي دانم كه در هر مقاطع چه نوع پاسي را برايم مي سازد و گام هايم را با آن تنظيم مي كنم، بعد محمد شريعتي و حالا هم معروف. با بازيسازهاي ديگر هم مشكلي ندارم، خيلي زود خود را با آنها وفق مي دهم.
* با مصدوميت كمرت چگونه كنار آمدي؟
- با مدارا كردن تاكنون چند سالي است دوام آوردم. درد ماندگاري است كه تاكنون مرا رها نكرده تا با همه توش و توان بازي كنم.
* كمر دردت چه اندازه در آمادگي كاملت نقش دارد؟
- نزديك به ۲۰ الي ۳۰ درصد در آمادگي كاملم تأثير منفي مي گذارد. همواره بدنسازي را نصف و نيمه انجام مي دهم و نمي توانم وزنه بزنم، در حالي كه وزنه زدن در پرش من تأثير زيادي دارد. در طول بازي حق شيرجه زدن ندارم. به هنگام خواب شرايط خاصي را بايد مراعات كنم و هر كفشي را نمي توانم بپوشم. وقتي كه كمرم درد مي گيرد، سيستم عصبي ام كاملاً به هم مي ريزد و آنوقت من هيچ چيز نمي فهمم.
* آيا آمدن دكتر  «هاي» پزشك مخصوص طب سوزني از كره جنوبي مي تواند براي تو مفيد باشد؟
- در نوبت هاي قبلي هر بار با انجام طب سوزني روي كمرم توسط دكتر  «هاي» درد ديرتر به سراغم آمد و حالا هم خوشحالم كه او قرار است در مسابقات پيش رو در كنار ملي پوشان باشد.
* با چنين شرايطي با سخت گيري «پارك كي ون» در تمرينات چگونه كنار مي آيي؟
- بار نخست كه «پارك كي ون» به هنگام اردوي آمادگي بازي هاي آسيايي بوسان ۲۰۰۲ سرمربي تيم ملي شد رو به پرويز كاظمي و محمد پشنگ (دستياران آن روزش) گفت: به من ربطي ندارد كه او چه وضعيتي دارد. خوشبختانه پس از صحبت با آقاي يزداني خرم مشكل حل شد و حالا او كاملاً در تمرينات مراقب من است و سخت هوايم را دارد.
* تفاوت واليبال ما با برزيل؟
- نمي شود قياس كرد. آنها واليبال را از پايه و به شكل اصولي مي آموزند و به لحاظ تاكتيكي كاملاً پرورش يافته اند. آنها در آن واحد ۴ الي ۵ تيم ملي همسطح دارند، بازيكنان ما از نظر هوش، استعداد و توانمندي از آنها كمتر ندارند.
* در دو سه سال گذشته دو بار ژاپن، يك بار چين و كره را شكست داديم آيا در واليبال به آنان رسيده ايم؟
- ما با وجود شكست دادن همه قدرت هاي سنتي آسيا نشان داديم كه تا چه اندازه رشد كرده ايم، ولي واقعيت آنكه هنوز به لحاظ سازو كار و ارتباط به آنان نرسيده ايم. فاصله ما بسيار كم شده است.
* اگر شما رئيس فدراسيون بودي چه راهي را مي رفتي؟
- همان راهي كه يزداني خرم طي كرد. او بسيار براي واليبال ايران زحمت كشيد، مديريت او جاي تقدير دارد و به همين خاطر هم به دريافت نشان لياقت از دستان رئيس جمهوري نائل شد.
* ديدن بازي هاي خوب تا چه حد در افزايش كيفي بازي ات مؤثر بود؟
- خيلي، در بسياري از مواقع يك بازي خوب نگاه كردن به اندازه ۳ جلسه تمرين ارزش دارد. در حال حاضر سيما هر روز ۲ الي ۳ بازي خوب فوتبال اروپايي را پخش مي كند كه اين امر در افزايش دانش مربيان و ارتقاي سطح بازيكنان نقش انكارناپذير دارد ولي چه فايده كه به ساير ورزش ها توجهي ندارند.
* دوست داشتي هر روز يك بازي خوب واليبال پخش مي شد.
- بله كه دوست داشتم ،ولي متأسفانه بعضي از رسانه ها حتي از كنار مسابقات مهم ليگ جهاني، جام جهاني و قهرماني جهان هم به آساني عبور مي كند چه رسد به پخش يك بازي خوب واليبال يا بسكتبال ...
* برگرديم به بازي هاي همبستگي كشورهاي اسلامي، سطح بازي هاي واليبال را چگونه ديدي؟
- سطح بازي ها مرحله به مرحله افزايش پيدا كرد، به خصوص در مرحله نيمه پاياني كه عربستان در اين مرحله و مصر در فينال حريفان خوب براي تيم ملي بودند.
* تيم ملي حاضر در عربستان از نظر آمادگي در اندازه تيم شركت كننده در بازي هاي انتخاب المپيك در توكيو بود؟
- از نظر ميزان آمادگي و هماهنگي در روزهاي آخر ۳۰ درصد با آن تيم فاصله داشت.
* ما در ژاپن مي توانستيم به المپيك صعود كنيم؟
- مشكل ما كمبود بازي هاي تداركاتي بود. وگرنه بازنده ديدار با كانادا نمي شديم. به چين هم نمي بايستي مي باختيم، فريب پيروزي مقابل كره جنوبي را خورديم.
* در عربستان ستاره بازي هاي واليبال لقب گرفتي؟
از اين بابت بسيار خوشحالم ولي درد زانو امانم را بريده بود. پارك به من گفت در دو سه بازي نيازي به تو نيست بهتر است خودت را براي بازي هاي روز پاياني آماده كني. مصر تيم قدرتمندي بود كه با شعور واليبال بازي مي كرد.ما براي غلبه بر آنان و روسفيدي ورزش هاي گروهي از جان مايه گذاشتيم.
* بازي با استراليا در تهران؟
- استراليا براي تلافي مي آيد. آنها بازيكنان حرفه اي بسيار در ايتاليا دارند. تجربه المپيك هم همراه آنان است، ما بايد بسيار هشيار عمل كنيم وگرنه غافلگير خواهيم شد.
شناسنامه قهرمان
نام: محمد
نام خانوادگي: تركاشوند
تولد: ۱۳۵۷
محل تولد: روستاي خليل آباد كنگاور
تحصيلات: ديپلم
قد: ۱۹۰
وزن: ۹۳ كيلوگرم
بزرگ شده: كرج
باشگاه ها: بانك ملي، فتح و صنام تهران
افتخارات:كسب سه دوره قهرماني ليگ برتر ايران، سه دوره قهرماني تهران، ۲ دوره جام حذفي، قهرمان باشگاه هاي آسيا، نايب قهرمان باشگاه هاي آسيا، مدال طلاي واليبال جوانان آسيا، نقره بازيهاي آسيايي بوسان، برنز قهرماني آسيا و اقيانوسيه، مدال طلا و نقره جام شيخ راشد، مدال طلاي بازيهاي همبستگي كشورهاي اسلامي.

تفاوت ستارگان ديروز و امروز
000537.jpg
واليبال ايران طي نزديك به ۷۰ سال ستارگان بزرگي را به خود ديده است كه هر كدام در مقاطع زماني خاص خود تأثيري شگرف در اين ورزش گروهي از خود بر جاي گذاشته اند، تأثيري كه پس از گذشت سالها هيچ چيز نمي تواند با وجود گذر زمان خاطرات حك شده در ذهن ها را به راحتي پاك يا كمرنگ سازد. اشتري ها، محمود عدل، مسعود صالحيه ، حسن كرد، هوشنگ ملك لو، مصطفي ذوقي، مهدي صابرپور، ابراهيم اميرحيدري، يدالله كارگر پيشه از نسل قديم و عباد الله نبي زاده، شاهسون، باي محمد دوجي، سعيد حجا زيان، برادران نائيني، عبدالعلي نبي، كوزه لي، دامغاني و... از نسل جديد، اما واقعيت آن كه در عصر حاضر همراه با رشد علم و تكنولوژي ستارگان امروزي به دليل برخورداري از مربياني كه علم و دانش را به واليبال گره زده اند و با تخصصي شدن وظايف در ورزش هاي دسته جمعي و امكانات مناسب تر و تبليغات اين بخت را پيدا كردند تا كارشان بيشتر جلوه داشته باشد. چنين است كه امروز در دوران خوب واليبال نسبت به گذشته در پيوند خوردن ورزش با اقتصاد باشگاهها توجهي بهتر از قبل به بازيكنان دارند و آنها بدون دغدغه شغل و نان راحت تر در مسير رشد و تعالي قرار گرفته اند. هر چند كه هنوز همه چيز ايده آل نيست و تعداد اين دست باشگاهها به انگشتان يك دست هم نمي رسد، اما مي توان متصور بود كه در آيِنده نزديك با شكل گيري فعاليت باشگاهي به شكل اصولي ورزشكاران از مواهب نعمت برجستگي در ورزش استفاده كامل را ببرند.
ازدياد ارتباط بين المللي و حضور در رخدادهاي مهم جهاني و قاره اي و تورنمنت هاي بزرگ شرايطي را رقم زده تا ستارگان رشته هاي مختلف با عرضه توانايي ها خود اين فرصت را پيدا كنند تا در سطحي بالاتر كارشان را دنبال نمايند. در گذشته چنين امري به راحتي ميسر نبود. در همين واليبال ايران در دو دهه اخير تني چند از بازيكنان توانسته اند با استفاده از اين فرصت خود را به دروازه هاي اروپا برسانند و برخي ديگر با وجود فراهم بودن چنين فضايي، به دليل برخورداري از شرايط همسان در داخل كشور و وابستگي عاطفي خانوادگي ترجيح دادند تا در وطن بمانند.«محمد تركاشوند» از اين نمونه بازيكنان است كه با وجود مورد توجه واقع شدن از سوي تيم هاي آسيايي و اروپايي ترجيح داد تا در ايران به كار خود ادامه دهد.
واليبال ايران امروز ستارگان جوان و با تجربه زيادي دارد كه هر كدام آنها سخت مورد توجه تيم هاي خارجي بوده و يا در آينده نزديك خواهند بود.
محمد سليماني، سعيد مصطفي وند، داود مقبلي، حمزه زريني، سعيد معروف، مهدي مهدوي، محمد محمدكاظم و… از نسل جوانان و اميدها و همه ملي پوشان فعلي تيم بزرگسال به اعتقاد اكثر كارشناسان توانايي حضور در تيم هاي خارجي را دارا هستند.

ورزش
اقتصاد
اجتماعي
انديشه
سياست
فرهنگ
هنر
|  اقتصاد  |   اجتماعي  |  انديشه  |  سياست  |  فرهنگ   |  ورزش  |  هنر  |  
|   صفحه اول   |   آرشيو   |   چاپ صفحه   |