مسئولان گوش دهند
ا ين سيمان است كه مي خواند
|
|
اگرچه شايد موضوع آزادسازي قيمت سيمان، سوژه اي تكراري براي مطبوعات باشد، اما هربار كه خبري در اين خصوص منتشر مي شود، بخش هايي از اقتصاد كشور سريعا به اين مطلب واكنش نشان مي دهند.صنعت سيمان بيش از 70 سال در ايران سابقه فعاليت دارد و با توجه به وجود مواد اوليه فراوان اين صنعت در كشور و همچنين وجود مزيت هاي نسبي توليدي اين محصول، سيمان ايران توانسته است جايگاه مناسبي را در سطح توليد جهاني پيدا كند.بنابر آمارهاي وزارت صنايع و معادن، بازدهي توليد سيمان در كشور به 8/98 درصد مي رسد و گفته مي شود اين محصول صنعتي بيشترين بازدهي را در ميان صنايع كشور داراست.
رشد صنعت توليد سيمان در كشور و بازدهي مناسب توليد سيمان موجب شده است طي چند سال اخير سرمايه گذاري هاي زيادي در كشور براي احداث كارخانه هاي جديد صورت گيرد. برآوردهاي كارشناسي نيز از آن حكايت دارد كه تا سال 1400 نياز كشور به سيمان معادل 70 ميليون تن خواهد بود. در حالي كه هم اكنون حدود 30 ميليون تن سيمان در كشور توليد مي شود.پاسخگويي به تقاضاي داخلي سيمان طي سالهاي آينده، طرح هاي جديد سيمان شامل احداث كارخانه هاي توليدي جديد و افزايش ظرفيت واحدهاي موجود در دست اجرا است.
به همين منظور تاكنون حدود 650 ميليون يورو ازمحل صندوق ذخيره ارزي براي 24 ميليون تن طرح جديد گشايش اعتبار شده است.تاثيرگذاري سياستگذاري هاي بخش سيمان در كشور تاثير مستقيم و بسيار زيادي بر ساير بخش هاي اقتصادي كشور دارد.
آزادسازي قيمت سيمان
از سال 81 تاكنون تلاش هاي زيادي در كشور از سوي برخي نهادها و سازمان هاي اقتصادي و غير اقتصادي براي آزادسازي قيمت سيمان صورت گرفته است.موافقان آزادسازي قيمت سيمان كه خود از مالكان و سهامداران كارخانه هاي سيمان محسوب مي شوند، اظهار مي دارند كه قيمت هاي حمايتي و مصوب دولتي سيمان در كشور موجب شده است اولا قيمت ها در بازار آزاد به چند برابر قيمت هاي مصوب و دولتي برسد كه سود قابل توجهي را نصيب دلالان و واسطه گران فروش سيمان كرده است و ثانيا قيمت فروش محصول سيمان توسط كارخانه ها اختلاف چنداني با قيمت تمام شده سيمان ندارد كه اين موضوع سود كارخانه ها را كاهش داده و انگيزه را براي سرمايه گذاري هاي جديد از بين مي برد. تفاوت قيمت مصوب سيمان دولتي با قيمت آن در بازار آزاد، نكته اي است كه همه مسئولان كشور بر آن اذعان دارند، اما هيچ تضميني وجود ندارد كه آزادسازي قيمت سيمان انگيزه هاي دلالي و واسطه گري را كاهش دهد. مشكل اصلي تفاوت قيمت موجود ناشي از نظارت هاي نادرست بر فروش و توزيع اين محصول صنعتي است، اما اينكه سيمان بايد از سبد حمايتي قيمت گذاري دولتي خارج شود تا سرمايه گذاري هاي جديد در اين زمينه صورت گيرد، شايد بهانه اي بيش نباشد.همانطور كه اشاره شد، در حال حاضر سرمايه گذاري هاي جديدي در احداث يا افزايش ظرفيت كارخانه هاي سيمان درحال انجام است كه بخشي از آنها توسط بخش خصوصي اجرا مي شود، بنابراين حتي سوددهي فعلي كارخانه هاي سيمان درحدي است كه سرمايه گذاري هاي جديد صرفه اقتصادي دارد.
آزادسازي، حمايت از توليدكننده يا مصرف كننده
حال سوال اينجاست كه آزادسازي قيمت سيمان به سود توليدكننده است يا مصرف كننده؟
اصولا سيمان به دليل حمايت از مصرف كنندگان در سبد حمايتي قرار گرفته است. البته بايد يادآوري كرد كه اين امر بدين معني نيست كه با حمايت دولت از پايين نگه داشتن قيمت سيمان، توليدكنندگان متضرر مي شوند، بلكه فقط سود آنها كاهش مي يابد و همانگونه كه اشاره شد، سود فعلي نيز به اندازه اي هست كه سرمايه گذاران جديد را براي سرمايه گذاري در اين امر تشويق كند.
قيمت سيمان و بورس
افزايش قيمت سيمان، اولين اثر اقتصادي خود را بر بورس اوراق بهادار برجا خواهد گذاشت.
در حال حاضر در بورس اوراق بهادار تهران، سهام شركت هاي سيماني در دست عده خاصي بلوكه شده است. سهامداران عمده سيماني سعي دارند به هر طريقي كه شده موجبات آزادسازي قيمت سيمان را فراهم آورند، چراكه افزايش قيمت سيمان و آزادسازي آن موجب مي شود سود شركت هاي سيماني افزايش يابد كه اين موضوع به نوبه خود قيمت سهام شركت هاي سيماني را افزايش خواهد داد.با توجه به اينكه يك انحصار چندجانبه در بازار سهام سيمان شكل گرفته است و با توجه به سرمايه بالاي شركت هاي سيماني، آزادسازي قيمت سيمان، قيمت سهام سيماني را تا چندين برابر افزايش داده و سود كلاني نصيب عمده سهامداران سيمان مي كند. طمع اين سود عظيم به حدي زياد است كه برخي بورس بازان حرفه اي سهام سيماني تلاش كرده اند با تهديد بازار سهام، امتيازاتي را از مقامات دولتي و بورس براي افزايش قيمت سيمان به دست آورند.بزرگان سيمان بورس تهران با اقداماتي نظير جمع كردن امضا از سهامداران كوچك كه سمبلي از تقاضاي سهامداران براي افزايش قيمت سيمان بوده است، چند بار تلاش كرده اند تا مسئولان كشور را در خصوص آزادسازي قيمت سيمان راضي كنند. آنها پس از نتيجه ندادن اين موضوع، سعي كردند از برخي گروه هاي سياسي در جريان انتخابات شوراهاي شهر و مجلس حمايت كنند به اين هدف كه مجلس نشينان و شورانشينان بعدي از آزادسازي قيمت سيمان حمايت كنند. پس از اينكه اجراي نهايي اين طرح نيز با شكست مواجه شد، آنها سعي كردند معادلات سهام در اختيار خود را براي مدتي در بورس تهران به حالت ركود در آورند و براي خارج كردن بورس از شرايط ركود، به مسئولان بورس اوراق بهادار وعده دادند كه به بهبود اوضاع بورس كمك خواهند كرد به اين شرط كه مديران بورس تهران از آزادسازي قيمت سيمان حمايت كنند. اگرچه اين اتفاق همانطور كه بزرگان بورس خواسته بودند رخ داد، اما نتيجه خاصي از حمايت مديران بورس از آزادسازي قيمت سيمان عايد سهامداران ياد شده، نشد. ضريب نفوذ و اثرگذاري تغيير قيمت سيمان در بورس به قدري بالاست كه آزادسازي قيمت سيمان مي تواند عدم تعادل هاي شديدي در بازار سهام ايجاد كند. سهامداران بزرگ سيماني كه به دليل كسب سودهاي كلان براي خود و كارخانه هاي خود خواستار آزادسازي قيمت سيمان هستند، از موضوع ياد شده و اين نكته كه آزادسازي قيمت سيمان، بر بخش هاي ديگر اقتصاد چه تبعات منفي خواهد داشت، غافلند.
سيمان در بورس فلزات
بزرگان سيمان اين بار نيت كرد ه اند با الگوبرداري از آزادسازي قيمت مقاطع فولادي، سيمان را نيز وارد بورس فلزات كنند و به اين ترتيب هدف نهايي آزادسازي قيمت سيمان محقق شود. در اين شرايط نقش وزارت بازرگاني به عنوان حامي مصرف كنندگان پر رنگ تر مي شود. وزارت بازرگاني بايد طرح هاي تحقيقاتي را در خصوص بررسي تبعات اقتصادي طرح ورود سيمان به بورس فلزات و خروج آن از سبد حمايتي دولت، انجام داده و نتايج آن را به اطلاع مردم برساند؛ مردمي كه بيشترين هزينه را در آزادسازي قيمت سيمان پرداخت خواهند كرد. صداي آزادسازي قيمت سيمان اندك اندك به گوش مي رسد. اين قيمت سيمان است كه هم بر اقتصاد خانوار و هم بر كل اقتصاد اثر گذار خواهد بود. قيمت سيمان سرنوشت بخشي از اقتصاد كشور را رقم خواهد زد. مسئولان گوش فرا دهند؛ اين سيمان است كه مي خواند!
|