زهرا محمدزاده
آنچه كه در مجلس هفتم نسبت به ساير دوره هاي مجلس قابل توجه و تامل است، حمايت مجلس از امر آموزش و تحقيقات است. مجلس هفتم به خوبي به اين موضوع واقف است كه بدون جدي گرفتن آموزش، تحقيقات و پژوهش نمي توان به اهداف چشم انداز بيست ساله نظام نزديك شد. براي بسياري از اساتيد و دانشجويان متفكر، نگاه مجلس شوراي اسلامي به موضوع آموزش و تحقيقات به خصوص بودجه اختصاص يافته به آن داراي اهميت فراوان است. از اين رو علي عباسپور نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي و رييس كميسيون آموزش و تحقيقات طي گفت وگويي با خبرنگار پارلماني همشهري درخصوص برنامه ها و موفقيت كميسيون مربوط در كسب بودجه سال ۱۳۸۴ توضيحاتي داده است.
* قبل از بررسي بودجه ۸۴ در مصاحبه اي كه با جنابعالي انجام شد شما مواردي را به عنوان پيشنهادات كميسيون اشاره كرديد.چند درصد پيشنهادات شما در بودجه لحاظ شد؟
گفتن درصد مشكل است. ما رقم نسبتاً بالايي را در كميسيون آموزش و تحقيقات براي حل مشكلات آموزش و پرورش مطرح كرديم، اما با توجه به محدوديت هايي كه مجلس در جابه جا كردن امتيازات و نرخ هاي اعتبارات و حجم اعتبارات اضافي كه مي تواند در بودجه اضافه كند پيش بيني مي شد كه بخشي از اين پيشنهادات به تصويب نرسد.
همچنين پيش بيني  مي شد كه بخشي از پيشنهادات پذيرفته شود كه خوشبختانه بخشي از پيشنهادات مورد توافق در صحن مجلس قرار گرفت.
*مهمترين پيشنهادات كميسيون كه مورد توافق قرار گرفت، چيست؟
- ۲۳۰ ميليارد تومان به افزايش ۲۰ درصد فوق العاده جذب معلمان اختصاص داده شد كه با پيگيري هايي هم كه بعد از سال در فروردين ماه انجام داديم كه اميدواريم احكام سال جديد حقوقي معلمان تا قبل از روز معلم با ملبوس كردن افزايش ساليانه اي كه براي كاركنان دولت ديده مي شود و افزايش ۲۰ درصدي صادر شود كه فكر مي كنيم در اولين گام قدم مثبتي براي وضع معيشتي معلمان بوده است.
حدود ۲۰ ميليارد تومان به افزايش سرانه مدارس اختصاص داده شد كه اميدواريم با اختصاص اين مبلغ، مدارس دولتي بتوانند قانون منع اخذ شهريه را به طور كامل به اجرا درآورند و ما در تابستان امسال شاهد اين نباشيم كه شكايتي به مجلس مبني بر اخذ شهريه جهت ثبت نام در مدارس دولتي را داشته باشيم. از اهم ديگر موارد توجه به مسكن معلمان بود كه سقف وام مسكن معلمان از ۳۵ ميليون تومان به ۷۰ ميليون تومان افزايش پيدا كرد.
ضمن اين كه تأكيد مجلس بر اين بود كه بودجه آموزش و پروش در استان ها به نحوي پرداخت شود كه ادارات آموزش و پرورش داراي كسري نباشند و در سال ۸۴ با كسري روبه رو نشوند؛ ضمن اين كه ما پيگير هستيم آن چه كه از مطالبات معلمان تا سال ۸۴ باقي مانده است توسط سازمان مديريت و برنامه ريزي پرداخت شود.
* علت اين كه كل پيشنهادات كميسيون در بودجه ۸۴ لحاظ نشد چه بود؟
- يكي از پيشنهادات ما اختصاص ۲۰۰ ميليارد تومان براي نوسازي مدارس و افزودن صد ميليارد تومان براي سرانه مدارس بود. در ارتباط با ۲۰۰ ميليارد تومان نوسازي مدارس قرار شد در لايحه ديگري از صندوق ذخيره ارزي كه براي اجراي كارهاي عمراني برداشت مي شود از آن طريق اين مبلغ پرداخت شود، چرا كه اختصاص ۲۰۰ ميليارد تومان فقط براي نوسازي در بودجه سال ۸۴ براي مجلس مشكل بود و از ۱۰۰ ميليارد تومان هم با مبلغ ۲۰ ميليارد تومان موافقت شد.
ما پيشنهاد كرده بوديم كه سقف طرح ارتقاء شغلي معلمان كه ۶۵ درصد بود براي آموزش و پروش برداشته شود و تمام معلماني كه حداقل امتياز را مي آورند بتوانند از طرح ارتقاي شغلي استفاده كنند.
همچنين پيشنهاد كرده  بوديم با توجه به افزايش حقوق اعضاي هيأت علمي دانشگاه ها، معلميني كه داراي مدرك ليسانس و فوق ليسانس هستند علاوه بر حق استفاده از هم ترازي بتوانند از حق ارتقاء شغلي استفاده كنند كه اين دو پيشنهاد به تصويب نرسيد اما اخيراً نامه اي به رياست محترم جمهوري فرستاده ايم و عنوان كرديم با توجه به افزايش حقوق اعضاي هيأت علمي و افزايش حقوق دارندگان مدرك فوق  ليسانس و دكترا در دانشگاه ها، معلميني كه داراي مدرك ليسانس و فوق  ليسانس در  آموزش و پرورش هستند داراي افزايش حقوق بشوند؛ چرا كه فكر مي كنيم تفاوت چنداني بين تدريس در يك دانشگاه يا مدرسه وجود ندارد؛ چه بسا اين كه تدريس در مدرسه به دليل شكل گرفتن شخصيت  دانش آموز مهمتر باشد. لذا پي گير قضيه هستيم تا معلمان فوق  ليسانس و دكترا از حق هم ترازي و ارتقاء شغلي بتوانند استفاده كنند.
* در مجموع از روند بررسي بودجه سال ۸۴ راضي بوديد؟
در كل مجلس اقدامات خوبي را در بودجه سال ۸۴ براي اجراي عدالت انجام داد در خود مسئله آموزش و پرورش اگر چه ما به همه مشكلات نرسيديم كه خيلي هم دور از انتظار نبود چرا كه مي خواستيم تمامي مشكلات را در سال اول حل كنيم كه امكان پذير نيست.
و به طور كل مسائلي از اين قبيل كه در لايحه بودجه سال ۸۴ در مجلس اضافه شد مي توان عنوان كرد كه مجلس قدمهاي مثبتي را در قانون بودجه ۸۴ منظور كرد و نامه هاي تقدير و تشكري كه از جانب وزرا نظير نامه دكتر پزشكيان وزير بهداشت و درمان، شريف زادگان وزير رفاه و وزير علوم به مجلس فرستاده شد دلالت بر اين دارد كه مجلس توانسته گامهاي مؤثري را براي مردم در بودجه سال ۸۴ منظور كند و بردارد.
براي رسيدن به يك روند مطلوب در زمينه مسائل فرهنگيان چه اقدامات اساسي بايد انجام داد؟
رسيدگي به وضعيت فرهنگيان در كميسيون از ابتداي تشكيل مجلس هفتم وجود داشته است ما معتقد به يك بازنگري اساسي در سيستم آموزش و پرورش هستيم كه در حقيقت ارجح نمودن مسائل آموزش و پرورش است بر اين اساس ما كميته اي را در جهت بررسي سيستم آموزش و پرورش در مجلس و با كمك مركز پژوهشهاي مجلس انجام داديم اين كميته چندين ماه است كه بر روي اين سيستم مطالعه مي كند بخصوص بعد از اينكه عده اي از نمايندگان طرح احياي معاونت پرورشي را تقديم مجلس كردند اين بررسي در كميسيون تشديد شده و كميته آموزش و پرورش ما به نمايندگي سركار خانم آجرلو موضوع را به طور جدي پيگيري مي كند و قرار است تا اواخر ارديبهشت ماه نتيجه اين بررسي را در كميسيون داشته باشيم كه اگر ما بتوانيم به يك اجماع عمومي و تخصصي در مورد سيستم و نظام آموزش و پرورش برسيم به طور قطع گام مؤثري در اين جهت مي باشد ضمن اينكه ما معتقد هستيم يكي از مسائلي كه اولويت دارد وضع معيشتي معلمان است.
خوشبختانه دولت اعلام كرده كه قانون نظام پرداخت هماهنگ به زودي به مجلس تقديم مي شود.
اميدواريم كه در اين قانون حقوق و مزاياي معلمان به نحوي ديده شود كه اولاً عدالت اجتماعي در پرداختن حقوق و مزايا به كاركنان دولت اعم از كارمندان دولت يا شركتهاي دولتي برقرار شود و از طرفي قشر فرهنگي ما بتواند از حقوق و دستمزدي برخوردار باشند تا آرامش فكري براي اين قشر پيدا شود.
*دولت آينده براي رسيدن به شرايط مطلوب چه برنامه هايي را بايد در اولويت قرار دهد؟
- يكي از محورهاي اساسي كه در چشم انداز بيست ساله ديده شده توانمندي كشور به عنوان كشوري كه برترين كشور از لحاظ اعتقادي و علمي در منطقه است مي باشد. اگر ما بخواهيم كشور پيشرفته اي در منطقه و سطح جهان از نظر علمي و اقتصادي باشيم بستگي دارد به اينكه ما توانمندي علمي خود را افزايش دهيم و اين توانمندي در مرحله اول در گرو يك نظام آموزش و پرورش پيشرفته است و در كنار آن وجود دانشگاه هاي فعال در امر گسترش علم و تحقيقات است.
دولت آينده كه اولين دولتي است كه در آغاز بيست ساله چشم انداز تشكيل مي شود بايد گامهاي اساسي در توانمندي علمي و دانش در كشور بردارد لذا همه همتش را بايد در به كارگيري يك سيستم آموزش و پرورش نوين، دانشگاه هاي فعال در عرصه علم و دانش به كار گيرد كه فكر مي كنم با توجه بر اين شرايط ضروري است كه ما در رأس قوه مجريه به عنوان رئيس جمهور فردي را داشته باشيم كه درك عميق اين مطالب و توجه خاص به مسئله آموزش و تحقيقات از پايين ترين سطح تا بالاترين سطح در كشور را داشته باشد.
* با توجه به تذكرات پي  در پي نمايندگان در خصوص معوقه معلمان، مجلس چه پي گيريهايي را انجام داده است؟
- با پي گيريهايي كه قبل از سال جديد و بعد از آن انجام داديم سازمان مديريت عنوان كرد كه تا پايان سال مبلغ لازم را به استانها واريز كرده تا مطالبات عقب افتاده معلمان پرداخت شود اما به دليل اين كه در اواخر سال قرار داشتيم و با توجه به اين كه مراحل اداري بايد طي مي شد اين مبالغ قبل از سال ۸۴ نتوانست پرداخت شود و بسياري از مطالبات بعد از تعطيلات فروردين پرداخت شد اما اين مطالبات علي الاصول كافي نبود و يك بررسي سازمان مديريت يا آموزش و پرورش انجام دادند و بقيه كسورات تعيين شد.
طبق آخرين خبرها حق التدريس معلمان شاغل و آزاد كه رقمي در حدود ۴۰ ميليارد تومان كسري بود اخيراً به آموزش و پرورش استان ها جهت پرداخت اختصاص داده شده و پاداش پايان خدمت بازنشستگان هم كه مبلغ ۲۲۰ ميليارد بود دستور پرداختش صادر شده لذا اميدواريم كليه حق التدريس معلمان و پاداش پايان خدمت بازنشستگان آموزش و پرورش تا سال ۸۳ ، پرداخت شود.
* دقيقاً چه زماني پرداخت مي شود؟
- اميدواريم در هفته اوايل ارديبهشت ماه پرداخت شود. بدين تربيت به نظر مي رسد درصد بسيار بالايي از مطالبات معلمان پرداخت مي شود و درصد كمي كه وجود دارد اختلاف نظري است كه بين سازمان مديريت و وزارت آموزش و پرورش در خصوص كسورات وجود دارد كه اين امر را هم قول داده اند تا در كوتاه ترين مدت مورد بررسي قرار دهند و اگر اين كسورات مورد تأييد سازمان مديريت قرار بگيرد سريعاً دستور پرداختش را خواهند داد، لذا اميدواريم كه تا روز معلم ۱۲ ارديبهشت ماه معلمان ما داراي مطالباتي از سال هاي گذشته نباشند.
* آيا در خصوص سيستم آزمون ورودي دانشگاه بازنگري صورت مي گيرد؟
- جلسه اي با سازمان سنجش در خصوص بازنگري در سيستم آزمون ورودي دانشگاه صورت گرفته است. البته از ابتداي مجلس مسأله كنكور و بازنگري در آزمون ورودي مدنظر كميسيون آموزش و تحقيقات بوده است.
ما معتقد هستيم كه آزمون ورودي دانشگاه ها بايد براساس برتري استعدادها و شايسته بودن در توانمندي هاي علمي باشد.
آزموني كه در حال حاضر صورت مي گيرد متأسفانه بيشتر به صورت تبحر و مهارتي است كه به طور مقطعي و به صورت غيرواقعي به دانش آموز جهت تست زدن داده مي شود كه من اسم اين حركت را دوپينگ علمي مي گذارم لذا لزوم بازنگري در آزمون ضروري است و بر اين اساس با سازمان سنجش، مركز آزمون دانشگاه آزاد اسلامي و متخصصين جلسه اي تشكيل داده شده و ما اميدواريم به زودي طرح يا لايحه اي براساس مطالعاتي كه صورت مي گيرد به مجلس داده شود. هدف اين است كه شاكله اي از نحوه برگزاري آزمون در مجلس به صورت قانون تصويب كنيم و مسايل جزيي تر و اجرايي و عملياتي را به شوراي عالي انقلاب فرهنگي ارجاع كنيم تا در آن جا مورد مطالعه قرار گيرد.
البته با توجه به اهميت و حساسيت آزمون در افكار و آرامش فكري دانش آموزان هرگونه تغييري كه بخواهد صورت پذيرد در درازمدت انجام مي شود و اين بدان معني نيست كه ما بخواهيم اين تغييرات را در كنكور امسال و يا كنكور سال آينده اعمال كنيم.
لذا اميدواريم كه با در نظر گرفتن اين پارامترها دانش آموزان با استعدادهاي مختلف و علائقي كه براي آينده خود در نظر دارند وارد دانشگاه شوند هم چنين ظرفيت دانشگاه ها هم بايد به نحوي افزايش پيدا كند كه پاسخ اشتياق دانش آموزان به دانشگاه ها را داشته باشند. خصوصاً اين كه در سالهاي آتي به پيك سني جمعيتي مي رسيم كه تقاضاي ورود به دانشگاه را زياد مي كند.
* نظرتان در خصوص كم كردن تعطيلات چيست و آيا فكر مي كنيد اين امر در مسئله آموزش دانش آموزان تأثيرگذار باشد؟
- با توجه به اين كه كشور ما يك روز تعطيلي در هفته دارد و كشورهاي ديگر عملاً دو روز تعطيلي در هفته دارند لذا تعطيلات ما بيشتر از كشورهاي ديگر نيست ولي به ظاهر به دليل مشكل تعطيلات بيشتر از كشورهاي ديگر به نظر مي رسد. آن چه براي ما مهم است اين است كه بهره وري و راندمان كار را در ادارات و سيستم اداري افزايش دهيم مشكل ما اينجاست كه بايد حل شود و چنانچه ما روند سيستم اداري كشور را به سطح استانداردهاي مطلوب جهاني برسانيم نبايد نگران تعطيلي هايي باشيم كه در كشور وجود دارد.
هم چنين اگر سيستم آموزش و پرورش و دانشگاه ها به طور مؤثر مورد استفاده قرار بگيرند و اساتيد و معلمان از ساعات و ابزاري كه در اختيار دارند حداكثر استفاده را بكنند مي توان نظام مطلوب آموزشي را با همين وضعيت كنوني و تعطيلات موجود در كشور داشته باشيم.
* با توجه به اين كه مي فرماييد ظرفيت دانشگاه ها با توجه به استقبال دانش آموزان براي ورود به دانشگاه بايد بالا باشد كميسيون چه اقداماتي را براي اشتغال دانشجويان انجام داده است؟
مسئله اشتغال مسئله اي اقتصادي است طبيعتاً ما نمي توانيم براي اين كه عنوان مي شود اقتصاد كشور مطلوب نيست پذيرش دانشجو در دانشگاه ها را كاهش دهيم چرا كه در مقطعي اقتصاد شكوفا مي شود و سرمايه گذاري در بخش هاي اقتصادي امكان پذير مي شود اما تربيت نيروي انساني و متخصص به راحتي امكان پذير نيست و در دراز مدت اين كار صورت مي پذيرد لذا زماني كه ما نيروي متخصص را داشته باشيم به عنوان يك نيروي متفكر سعي مي كند سيستمي را كه در اختيار دارد بهبود بخشد و در نهايت برنامه ريزان را مجبور مي كند در جهتي گام بردارند كه براي آن نوعي بازار كار را فراهم سازند.هم چنين از لحاظ فروش نفتي كه كشور پيدا مي كند قطعاً ما را سوق مي دهد به اين كه اگر برنامه ريزيهاي صحيح اقتصادي و صنعتي داشته باشيم تمامي فارغ التحصيلان ما مي توانند به كار گرفته شوند.
در اين جهت مطالعاتي در گذشته بين نياز جامعه و نيروي متخصص صورت گرفته است كه اين مطالعات مجدداً در كميسيون مطرح شده كه دوباره احيا شوند اما اين امر مختص كميسيون آموزش و تحقيقات نيست و علي الاصول به بدنه مجلس، كميسيون كار و امور اجتماعي و كميسيون اقتصادي برمي گردد و اصولاً اشتغال به كار بخشي است كه دولت بايد به آن توجه كند كه با افقي كه ما مي بينيم و ان شاءالله با روي كار آمدن يك دولت كارآمد كه بتواند همه پتانسيل هاي كشور را به كار بگيرد افق روشني است كه مسئله اشتغال حل خواهد شد و جوانان ما مي توانند كار مطلوب خود را پيدا كنند.