چهارشنبه ۲۸ ارديبهشت ۱۳۸۴ - - ۳۷۰۱
دخل و خرج
Front Page

سوار بر مركب تمام فلزي
002550.jpg
هنوز منگ بود. خودش هم نمي دانست، هنوز گرم تر از آن بود كه بفهمد چه بلايي بر سرش آمده است. چهره اش پرخون و لباس هايش پاره شده بود. از همان لحظه اي كه جلوي چشمانش تيره و پس از برخورد با خودروي سياهرنگ به بالا پرت شده و پس از برخورد با شيشه خودرو به زمين افتاده بود، ديگر نمي دانست كيست و كجاست.
پس از گذراندن چند روز در بيمارستان وقتي سرحال شد، تصميم گرفت از راننده خودرو شكايت كند و به هر طريق خسارت موتور و چند وقت بيكاري را از او بگيرد، موتور وسيله كسب درآمدش بود و در چند روزي كه بستري شده بود، چرخ زندگي اش مي لنگيد.
اما خودش هم مي دانست كه هنگام تصادف از خستگي چشمانش روي هم رفت، دو روز بي وقفه كار كرده بود. مشكل اصلي از خودش بود كه بدون توجه، به سمت خودروي سياه رفته بود، خودرويي شبيه تابوت مرگ، اما قانون با او بود. آنچه ذهنش را به خود مشغول كرده بود، اما از دردي ديگر خبر مي داد. ديگر موتوري باقي نمانده بود، نصف شده بود و امكان اينكه دوباره حركت كند، وجود نداشت.
موتور قبلي را هم كه براي فروش به يك نفر داده بود تا امتحانش كند، اما هرگز ديگر موتور سابقش را نديده بود.پيدا كردن كار در آن شرايط هم خيلي سخت به نظر مي رسيد.
از نظر رانندگان بخصوص راننده هاي تاكسي موتورسيكلت سواران بي تجربه از دردسرسازترين ها هستند.
قيمت پايين موتورسيكلت و درآمد بالاي حمل و نقل كالا و خدمات، خريد موتورسيكلت با پرداخت اقساطي روزانه هزار تومان در برخي از موتورسيكلت فروشي ها يا تعويض موتورسيكلت هاي كهنه با موتورسيكلت هاي نو با پرداخت هزينه كم، كار را براي برخي از موتورسيكلت سواران راحت كرده است.
سرعت بالاي موتورسيكلت سواران و ويراژ مداوم در سطح خيابان هاي شهر، خودروسواران را نگران مي كند.
اما تعداد اين موتورسواران رو به افزايش است. طبق آمار اعلام شده از سوي وزارت صنايع و معادن تنها در سال 81 تعداد 95 واحد مجوز توليد موتورسيكلت گرفته اند كه با رشد صعودي 25 درصدي در توليد همراه بوده است.
بر اساس آماري ديگر در سال 1383 بيش از 4 ميليون موتورسيكلت در كشور تردد داشته اند كه اين روند رو به رشد مي تواند با تسخير ناوگان شهري تهران توسط موتورسيكلت همراه باشد. عمر مفيد يك موتورسيكلت تقريبا با نصف عمر يك خودرو برابر است، اما به نظر بيش از 6 درصد از موتورسيكلت هاي موجود بالاي 30 سال و حدود 20 درصد بين 25 تا 30، حدود 16 درصد بين 20 تا 25 سال در مجموع بيش از 40 درصد از موتورسيكلت هاي موجود بالاي 20 سال عمر دارند، آيا اين آمار حاكي از فرسوده بودن اكثر موتورسيكلت هاي سطح شهر نيست؟
002571.jpg
آيا 450 ميليون دلار پول كمي است كه صرف بنزين موتورسيكلت ها مي شود؟كارشناسان مي گويند با اين هزينه مي توان ناوگان اتوبوسراني را نوسازي و چند برابر كرد.اما در حال حاضر 42 درصد از كل وسايل نقليه در حال تردد كشور را موتورسيكلت ها تشكيل مي دهند.
شغلي جديد در ميان هياهو
اگر از مسيرهاي شلوغ شهر گذر كرده باشيد، حتما موتورسيكلت سواران مسافركش را ديده ايد.
اين شغل كه چندين سال پيش تنها مخصوص منطقه و مركز شهر بخصوص بازار بود، از حدود 3 سال گذشته در سطح شهر هم گسترش يافته است.
اين روش جديد حمل و نقل قيمت هاي متفاوتي دارد، قيمت حمل مسافر در محدوده بازار كمتر از يكهزار تومان است. اين نرخ بين موتورسيكلت هاي مسافركش در ميدان آرژانتين از 1500 تومان بيشتر است، اما نرخ حمل بار و كالا كمتر از مسافر است. اين روش حمل كالا براي كساني كه فرصت جابه جايي و تردد دارند، مناسب نيست، چون در ماه هاي اخير پيك هاي موتوري به روش جديدي متوسل شده اند. آنها چند بسته مختلف را دريافت و به نقاط مختلف شهر مي روند، گرچه ممكن است با اين كار دستمزد بيشتري دريافت كنند، كمتر بنزين بسوزانند و هوا نيز كمتر آلوده شود، اما متقاضي پيك بايد زمان بيشتري در انتظار بماند تا از رسيدن بسته اش خبر حاصل كند.
قيمت ارزان اين وسيله نقليه، كسب درآمد از مسافر، كالا، رهايي از ترافيك، عدم پاسخگويي وسايل نقليه حمل و نقل عمومي سريع السير و كم خرج بودن و صرفه جويي در وقت، خيلي از مسافران را بر آن داشته است تا موتورسيكلت را به عنوان وسيله برتر حمل و نقل انتخاب كنند.
گواهينامه براي موتورسيكلت سواران
اصل شناسنامه عكسدار و يك برگ كپي از آن، گواهي تحصيلي عكسدار سال تحصيلي جديد براي دانشجويان، 3 قعطه عكس 4*،۳ برگه پايان خدمت، يك فيش بانكي 2 هزار توماني، يك فيش هزار توماني و يك فيش يكهزار و صد توماني براي وزارت كشور، دارايي و بهداري ناجا مدارك لازم براي دريافت گواهينامه موتورسيكلت سواري است.
با توجه به آمار روزافزون تصادفات و خسارت هاي ناشي از آن رعايت نكاتي چون استفاده از كلاه ايمني، عدم حركت به طور مارپيچ، عدم سرعت غير مجاز، دريافت گواهينامه و پلاك براي موتورسيكلت سواران ضروري به نظر مي رسد. البته عدم رعايت اين الزامات از سوي موتورسيكلت سواران با مقابله شديد نيروي انتظامي همراه خواهد بود.
اين شغل جديد و البته كاذب دردسرهايي براي شهرنشينان به وجود آورده است، مهمتر آنكه نوك تيز پيكان حوادث، جان موتورسواران را بيش از همه نشانه رفته است. آيا كسب درآمد و امرار معاش به قيمت جان آدمي ارزش دارد؟

آيا خشكشويي ها به سرنوشت مشاغل كهن دچار خواهند شد؟
زندگي ماشيني و باقي ماجرا...
002532.jpg
روند ماشيني شدن زندگي، اين روزها شدت بيشتري گرفته است. سالها پيش وقتي كارخانه هاي بزرگ و كوچك صنعتي راه افتاد، كسي حدس نمي زد بسياري از مشاغل سنتي كه گوشه اي از فرهنگ جامعه ايراني را شكل مي دادند از ميان بروند. چيني بندزن ها شايد زودتر از سايرين دريافتند كه بايد با شغلشان وداع كنند. مدتي گذشت و اين روند ماشيني شدن با سرعت بيشتري به مسير خود ادامه داد. در دوره جديد لحاف دوزي ها نيز متوجه شدند، نمي توانند سوار بر دوچرخه هايي تيره رنگ كوچه هاي پردرخت و سايه سار را طي كنند و آوازخوان، مشتري هاي خود را از آمدنشان آگاه كنند.
اين مشاغل امروزه به دست فراموشي سپرده شده اند، شايد گاهي در گوشه روستايي يا شهرستاني دورتر از پايتخت هنوز پيرمرداني با توسل به اين شيوه هاي سنتي روزگار بگذرانند، اما بي شك در تهران و شهرهاي بزرگ نمي توان براحتي چيني  بندزن يا لحاف  دوز دوره گرد را در خيابان هايي دودگرفته ديد.
نقال ها زودتر دچار چنين سرنوشتي شدند. سالها پيش افرادي به قهوه خانه ها مي رفتند و پاي نقل مرشداني مي نشستند كه با استفاده از پرده هايي پرنقش و نگار اوقات مفرحي را رقم مي زدند. گاه از رستم و گاه از اسفنديار سخن مي راندند و براي پايان دادن به داستان هايشان چند شب و چند وعده زمان صرف مي كردند. جعبه جادو نيز توانست كاسبي اين گروه هنرمند را كساد كند. تلويزيون با رنگهايي محدود از طيف سياه و سفيد به خانه ها راه يافت، كم كم گسترش پيدا كرده و همه گير شد. رنگ را چاشني تصاويرش كرد و بر جذابيتش بيش از پيش افزود.
طرد فرزندان ديروز
همه داستان به همين چند شغل ختم نمي شود. زندگي شهرنشيني، به مرور فرزنداني كه خود به دنيا آورده است را با بي مهري هرچه تمام طرد مي كند.
اين روند مدتي است گريبان خشكشويي ها را گرفته است. خدماتي كه امروز مراجعه كنندگان كمتري دارد. اگر توليد انبوه محصولات چيني و پتوها و لحاف هاي متنوع توانست شغل عده اي را تحت تاثير قرار دهد، در اين برهه ماشين هاي لباسشويي در خانه ها سبب شده مشتريان خشكشويي ها كمتر از پيش شود. اگر ديروز زنان خانه دار بسختي و براي صرفه جويي لباس ها را مي شستند، اين وظيفه مدتي است بر گرده ماشين هاي لباسشويي نهاده شده و هر روز بر تنوع آنها افزوده مي شود، بويژه آنكه با پيشرفت تكنولوژي اين وسائل خانگي كارايي هاي مختلفي نيز يافته است.
حسن معراجي، صاحب يك خشكشويي مركز تهران از كار و مراجعه مشتريان به گلايه سخن بر زبان مي راند: «مشتري هايمان كم شده، اين كار ديگر صرف ندارد. قيمت همه چيز بالا مي رود، اما كافي است ما كمي به مبلغ اتوكشي و خشكشويي اضافه كنيم، اكثر مشتري ها با غر زدن مغازه را ترك مي كنند.»
او به افزايش ماليات و نرخ برق و مواد شوينده نيز اشاره مي كند: «هيچ كس متوجه تورم نيست. ما هم بايد زندگي كنيم. اضافه كردن قيمت هم دست من نيست. از طرف اتحاديه نرخ ها تصويب مي شود. اگر بيشتر از مصوبه، پول از مردم بگيريم، مي توانند اعتراض و شكايت كنند.»
او نيز معتقد است ماشين هاي لباسشويي در كار آنها تاثير گذاشته است: «اين وسايل كار مردم را راحت كرده است. ممكن است بعضي لباس هاي چرمي، جير، كت و شلوار، لباس هاي زنانه و پرده ها را به ما بدهند، اما اغلب مي توانند از ماشين هاي لباسشويي استفاده كنند.»
شايد به همين دليل است كه با قدم زدن در كوچه هاي شهر مي توان خشكشويي هاي تعطيل شده اي را ديد كه گرد فراموشي روي آنها نشسته است، برخي به آژانس هاي مسكن تبديل شده اند و تعدادي نيز جاي خود را به غذافروشي هاي پرزرق و برق داده اند.
اين سناريو باز هم ادامه خواهد داشت و زندگي شهرنشيني ساير فرزندان خود را طرد خواهد كرد.
002574.jpg
نرخ خدمات خشكشويي در تهران
نرخ خدمات خشكشويي در تهران با مراجعه به تعدادي واحد خشكشويي به شرح زير اعلام شد:
به گزارش فارس، در حالي كه نرخ خدمات خشكشويي در 12 ارديبهشت از سوي اتحاديه صنف خشكشويي اعلام شده بود، ولي در عمل نرخهاي ديگري از سوي واحدهاي خشكشويي اعمال مي شود كه اين نرخها به شرح زير است:
باراني با آستر يدك يا پشم و شيشه:  35 هزار ريال تا 40 هزار ريال، اتوكشي 8000 ريال
اوركت – كاپشن آسترپرداز: 40 هزار ريال تا 45 هزار ريال، اتوكشي مكنده 12 هزار ريال
پالتو معمولي و نازك 30 هزار ريال، اتوكشي 7000 ريال
پالتو پشمي ضخيم – مخمل از 40 هزار تا 60 هزار ريال، اتوكشي 8000 ريال
انواع پرده تور و ساده آبشويي مترمربع 4500 ريال، اتوكشي 1200 ريال
انواع پرده پارچه اي معمولي آبشويي متر مربع 6000 ريال، اتوكشي 1500 ريال
انواع پرده كتان و ضخيم آبشويي متر مربع طبق توافق با مشتري، اتوكشي 1800 ريال
انواع پرده معمولي خشكشويي متر مربع 8000 تا 10 هزار ريال، اتوكشي 1500 ريال
انواع پرده هاي مخمل ابريشمي – ضخيم متر مربع طبق توافق با مشتري، اتوكشي 1500 ريال
انواع پارچه براي پليسه تا قد 80 سانتيمتر به طول تا 30/3 سانتيمتر 60 هزار ريال
انواع پليسه سولي – آكوردئون – مدلدار معمولي 80 هزار ريال تا 120 هزار ريال
انواع پليسه هاي بلند لباس عروس و غيره طبق توافق با مشتري

حجره
002523.jpg
دوغ به كانادا سفر كرد
شنيده بوديم كه كانادايي ها از نوشابه هاي خود گذشته و به دوغ علاقه مند شده اند، اين شنيده ها با خبر صادر شدن 29 هزار ليتر دوغ از سوي شركت صنايع شير ايران مستند شد.در اين خبر كه از سوي ايرنا منتشر شده، آمده است؛ 2 محموله دوغ به ميزان 29 هزار ليتر به ارزش تقريبي 121 ميليون ريال به كانادا صادر شده است.
اين محموله دوغ در قالب بطري هاي 300 و 1500 سي سي براي عرضه در فروشگاه هاي زنجيره اي «پرشيا فود» به كانادا صادر شده، شايد بزودي اين نوشيدني كاملا ايراني، سالم و باارزش غذايي بالا جايگزين نوشابه هاي قندي شود.
002538.jpg
صادرات نوشابه به 3 كشور
از سويي متخصصان تغذيه از مضر بودن نوشابه مي گويند، از سوي ديگر دبير انجمن صنايع نوشابه سازان از توليد سالانه حدود 2 ميليارد ليتر نوشابه در كشور خبر مي دهد.اصغر فرهادي، دبير انجمن صنايع نوشابه سازان از رشد 5 درصدي توليد نوشابه به مهر گفته است: «ميزان توليد نوشابه در كشور تا سال 76 كمتر از يك ميليارد ليتر بود كه در حال حاضر اين رقم به مرز 2 ميليارد ليتر رسيده است.» فرهادي ميزان صادرات نوشابه كشور را در حدود 20 ميليون ليتر اعلام كرده است كه اين ميزان در دهه 80 رو به افزايش است. در حال حاضر 20 ميليون ليتر نوشابه به كشورهاي افغانستان، پاكستان، عراق و ساير كشورها صادر مي شود.به گفته دبير انجمن صنايع نوشابه سازان ايران قيمت نوشابه در كشور بيش از 2 برابر قيمت جهاني است كه اين مشكل به خاطر بالا بودن قيمت شكر پيش آمده است.
002568.jpg
خريد چاي سبز
چايكاران مي توانند كمي خوشحال باشند، چون 12 هزار و 500 تن برگ سبز چاي از آنان خريداري مي شود. اين عمل از اول ارديبهشت ماه از سوي اداره تعاون روستايي گيلان و با همكاري و نظارت اداره كل چاي شمال آغاز شده است.حسين محمدي فتيده، مدير تعاون روستايي گيلان به ايرنا گفت: امسال بر اساس مصوبه شوراي اقتصاد هر كيلو برگ سبز چاي درجه يك، 2 هزار و 900 ريال و درجه دو يكهزار و 800 ريال از چايكاران خريداري مي شود.
002544.jpg
پيكان رفت، ال ۹۰ مي آيد
پيكان به موزه ها پيوست و به زودي جاي خود را به خودروي 7 ميليون توماني «ال ۹۰» خواهد داد.رئيس سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران به خبرگزاري مهر گفته است: «به علت متوقف شدن خط توليد پيكان پروژه ال ۹۰ زودتر از زمان وعده داده شده اجرايي مي شود.»«رضا ويسه» وجود متقاضي خودروي 7 ميليون توماني را دليلي براي اجرايي شدن پروژه «ال ۹۰» دانسته و گفته است: «با تعطيل شدن خط توليد پيكان تجهيزات جديد به جاي آن مستقر خواهد شد.»پيش از اين زمان بهره برداري خودروي «ال ۹۰» اواسط سال 85 اعلام شده بود كه به گفته ويسه نخستين توليد خودروي «ال ۹۰» در ارديبهشت اين سال نهايي مي شود.
002460.jpg
وام مسكن با شرطي خاص
بانك مسكن به خانه هايي كه آئين نامه 2800 ساختمان را رعايت كرده باشند، وام مي دهد. رئيس اداره برنامه ريزي و تشكيلات بانك مسكن به ايرنا گفت: اين بانك اعطاي تسهيلات جديد وام خريد خانه را در اجراي مصوبه شوراي پول و اعتبار مبني بر حذف قيد نوساز و دست اول به مورد اجرا گذاشته است.رحيمي اناركي افزود: ضوابط و شرايط جديد پرداخت تسهيلات خريد خانه از محل حساب صندوق پس انداز مسكن در سقفهاي 50، 70 و 120 ميليون ريالي در تهران و 22 شهر ديگر كشور به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.
خسارت به باغ هاي خراسان
امسال سرما بلاي جان باغهاي خراسان بود و حدود 223 ميليارد تومان به محصولات زارعي و باغي خراسان رضوي خسارت وارد كرد. در خبرگزاري مهر به نقل از «سيدحسن رسولي» استاندار خراسان رضوي آمده است: در پي كاهش دماي ناگهاني دهه اول و هفته سوم فروردين ماه سال جاري به محصولات باغي هسته دار مثل بادام و گردو و انگور 128 ميليارد تومان خسارت وارد شده است.اين خبر نه تنها به خاطر نرخ خسارات وارد شده آن نگران كننده است، بلكه باتوجه به اينكه در برخي مناطق روستايي معيشت توليدكنندگان به يك يا دو محصول وابسته است، براي جبران يا پيشگيري اينگونه خسارات بايد با افزايش سطح پوشش بيمه محصولات باغي اينگونه خسارات را مرتفع كرد.

يادداشت
قاتق نان يا بلاي جان؟
انديشيدن درباره چگونگي معاش و درآمد گاه مسيرهاي متفاوتي را پيش پاي افراد مي گذارد، اما حقيقت اين است كه از ميان خيل عظيم تصميم ها و راه هاي پيش رو گاه حتي يك مورد هم به مرحله عمل نمي رسد. بايد مصمم بود و استوار گام برداشت، شايد نتيجه حاصل شود. وقتي اين تصميم درباره امرار معاش و شيوه هاي كسب درآمد باشد، تصميم هاي متنوع و متكثري از همه سو به شخص هجوم مي آورند. فكر پشت فكر و مشورت پس از مشورت، اما حاصل؟ معمولا وقتي دستان كوتاه و خرما بر نخيل است، نمي توان اميدوار بود كه تصميم هاي اتخاذ شده عملي شود.
اما همه دنيا را نبايد تيره ديد. اهالي خوشبين دهكده جهاني بر اين باورند كه مي توان چاره اي عملي يافت و بالاخره شغلي را از آن خود كرد، خاصه آنكه تسهيلاتي نيز از همه سو براي افراد مصمم فراهم شده باشد. شغل جديد پيك موتوري يا مسافركشي با اين مركب آهني كه محصول زندگي پرشتاب شهري است، خوش باوران و خوشبينان را به زندگي اميدوارتر كرده است، غافل از آنكه چنين تصميمي مي تواند چه عواقب ناگواري براي خانواده و جامعه داشته باشد.
تصورش دشوار نيست، خانواده اي چشم در راه است تا نان آورشان هر شب با دست پر و يا خالي به منزل مراجعه كند و اوقات را كنار يكديگر در محفلي گرم بگذرانند، اما دريغ اگر اين مركب آهني كه قرار است قاتق نان را رقم بزند، چموشي كند و سوارش را در حادثه اي غمناك بر زمين بكوبد، در اين صورت خانواده مي ماند و نان بي قاتق و سفره اي پر از رنج و حسرت. هزينه چنين وقايعي را چگونه مي توان جبران كرد؟
اما باز هم مي توان داستان را شفاف تر ديد، نان آور خانواده هر شب به سلامتي و با دستان پر به منزل مراجعه كند. كافي است نگاهي به گوشه و كنار شهر انداخته و اثرات حركت موتورسيكلت را در خيابان هاي پرازدحام پايتخت ديد. اين مناظر حتي در دورافتاده ترين روستاها و شهرستان ها نيز قابل مشاهده است؛ جواناني بيكار كه ساعت هاي متمادي از خيابان هايي متنوع بالا و پايين مي روند، بنزين مي سوزانند و وقت تلف مي كنند. آيا نمي توان از اين همه نيروي كار كه اوقاتشان را به بطالت مي گذرانند استفاده اي بهينه كرد؟
پاسخ به يقين مثبت است، اما چگونگي اجراي آن و به قولي راهكار را بايد به متوليان امر وانهاد و از آنان جويا شد كه چگونه مي توان از نيرويي جوان و پرشمار بهره برد. موتورسيكلت هاي رنگارنگ، اما مناظر ديگري را نيز براي شهروندان به صحنه هايي تكراري بدل كرده است. عده اي سوار بر اين مركب هاي مرگ به كيف قاپي مي پردازند. اين عده يا از سر ناچاري به اين عمل دست مي زنند يا زياده خواهي و تن پروري كه نمي خواهند براي به دست آوردن لقمه اي نان تلاش كنند. نيروي پليس نيز از همه سو سعي در كنترل و مهار چنين شيوه هاي سرقتي دارد، اما باوجود آمار ميليوني موتورسيكلت ها حداقل در پايتخت هيچ گاه موفقيتي صددرصد حاصل نخواهد شد.
چاره چيست؟ آيا بايد توليد موتورسيكلت  متوقف شود؟ يا موتورسيكلت هاي توليدشده را صادر كرد؟ شايد محدوديت تردد اين وسايل نقليه چاره ساز باشد؟ تجربه نشان داده است كه شيوه هاي قهرآميز و دفعتي نمي تواند در ايران چاره ساز باشد. بايد از پتانسيل جوانان بهره گرفت و آنان را به سمت فعاليتي مفيد و شغلي ماندگار سوق داد.
پيك موتوري، مسافركشي با موتور، سرقت و كيف قاپي با اين وسيله نقليه نشان مي دهد كه اشتغال مهمترين معضل جواناني است كه قصد دارند كاري انجام دهند تا قاتقي براي نانشان فراهم كنند، اما شايد در انتخاب مسير چاره اي ديگر نداشتند.

|  ايرانشهر  |   خبرسازان   |   دخل و خرج  |   درمانگاه  |   سفر و طبيعت  |   طهرانشهر  |
|  علمي  |   شهر آرا  |

|   صفحه اول   |   آرشيو   |   بازگشت   |