اين جزيره از نظر تقسيمات جغرافيايي در استان گلستان قرار دارد، ولي به دليل قرار گرفتن آن در پناهگاه حيات وحش ميانكاله با مديريتي يكپارچه تا امروز زير نظر اداره محيط زيست استان مازندران بوده است
اعظم راستي
كمتر كسي است كه ميان اهالي سفر و بخصوص علاقه مندان به حوزه اكوتوريسم با نام شبه جزيره ميانكاله و جزيره آشوراده در منتهي اليه شرقي آن آشنا نباشد.
ناحيه روستايي آشوراده از توابع شهرستان بندرتركمن در 25 كيلومتري مركز استان گلستان واقع شده است. آشوراده به شكل جزيره و داراي آب و هواي معتدل مرطوب است. زبان مردم اين جزيره فارسي و تركي و تنها راه دسترسي و ورود به آن از طريق دريايي و به وسيله قايق هاي بومي و محلي است.
تماشاي صيد ماهيان خاوياري، اسكله و تاسيسات بندر تركمن از سواحل جزيره آشوراده يكي از جاذبه هاي توريستي اين ناحيه محسوب مي شود.
جزيره آشوراده به عنوان تنها جزيره موجود در درياي خزر به شمار مي آيد كه علاوه بر اين ويژگي قرار گرفتن آن در تالاب بين المللي ميانكاله و ثبت جهاني آن در سايت رامسر نيز يكي ديگر از مزاياي ويژه اين جزيره شمرده مي شود.
اين جزيره از نظر تقسيمات جغرافيايي در استان گلستان قرار دارد، ولي به دليل قرار گرفتن آن در پناهگاه حيات وحش ميانكاله با مديريتي يكپارچه تا امروز زير نظر اداره محيط زيست استان مازندران بوده است كه همين امر نيز موجب بروز اختلافاتي بين محيط زيست استان مازندران و مسئولان استاني در گلستان شده بود.
جزيره آشوراده با وجود تنوع پوشش هاي گياهي و جانوري و حتي انواع آبزيان از گذشته هاي دور مورد توجه اهالي مناطق اطراف، گردشگران و حتي رهگذران بوده، اما به دليل عدم توجه مسئولان و متوليان حوزه گردشگري كمتر به عنوان مقصدي براي گردشگران و بخصوص طبيعت گردان شناخته شده است. اين منطقه تقريبا هيچ گاه شاهد عمليات اجرايي و احداث تاسيسات گردشگري در خود نبوده است.
با تشكيل سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در سطح معاونت رئيس جمهوري و ارائه طرح احداث مناطق نمونه گردشگري و با توجه به طرح استانداري گلستان براي احداث دهكده توريستي در جزيره آشوراده، اين منطقه مورد توجه دست اندركاران و فعالان حوزه گردشگري قرار گرفت، به طوري كه به رغم همه مخالفت ها و مشكلات پيش آمده از سوي سازمان محيط زيست استان مازندران و حتي پيگيري شخص معاونت رئيس جمهور، سرانجام پس از 2 سال چالش و رد غير قانوني بودن طرح احداث دهكده توريستي، آشوراده از سوي دستگاه هاي قضائي، 380 هكتار از اراضي آن عملياتي شده و به بخش خصوصي واگذار شد.
به گفته محمود ربيعي، مدير كل ميراث فرهنگي و گردشگري استان گلستان، بيش از دو سوم هكتار از جزيره آشوراده به احداث هتل ها، رستوران ها و سايت هاي ورزشي و تفريحي اختصاص خواهد يافت.
وي با اشاره به قابليت هاي اجراي ورزش هاي آبي در جزيره ميانكاله تاكيد كرده است تمامي بازي هاي آبي و همچنين تردد كشتي هاي گردشگري طبق طرح مصوب هيات دولت تا 4 سال آينده و پايان عمليات احداث دهكده توريستي در اين جزيره به انجام مي رسد.
ربيعي همچنين جهت سهولت ورود گردشگران به جزيره آشوراده از احداث خط ريلي بندر گز تا اين جزيره خبر داده و گفته است براي آسيب نرسيدن به  شبه جزيره ميانكاله و تقسيم نشدن آن به دو قسمت به اين خط ريلي در پلي به ارتفاع 8 متر از سطح زمين احداث مي شود.
هزينه احداث دهكده توريستي آشوراده از سوي كارشناسان، 670 ميليارد تومان برآورده شده است كه تاكنون بيش از 150 ميليارد تومان از اين هزينه توسط بخش خصوصي جهت سرمايه گذاري در اين طرح تامين شده است.
آشوراده، جزيره سرگرداني
در چند سال اخير منازعات و اختلافات پيش آمده در خصوص جزيره توريستي آشوراده و منطقه ميانكاله بيش از هر چيز ديگري توجه علاقه مندان و حتي اهالي اين مناطق را به خود جلب كرده است. همگان منتظرند تا ببينند بالاخره اين جزيره به كدام يك از نهادهاي دولتي، شبه دولتي يا حتي بخش خصوصي واگذار مي شود.
ماجراي جزيره آشوراده و منطقه ميانكاله از آنجا شروع شد كه اين منطقه براي نخستين بار در سال 1348 و به موجب مصوب شماره 12 شوراي عالي محيط زيست به عنوان منطقه حفاظت شده تصويب شد.
بعد از آن در سال 1352 به موجب مصوبه شماره 55 شوراي عالي محيط زيست، بخش هاي ديگري از ميانكاله نيز منطقه حفاظت شده اعلام شد تا اينكه در سال 1354 با مصوبه شماره 78 اين شورا با ذكر مستثنيات موجود در منطقه، ميانكاله به عنوان پناهگاه حيات وحش ارتقا يافت، اما نكته مهم اين وقايع اين بود كه نه تنها در آن سالها كه حتي تا همين چند سال قبل نيز هيچ قسمتي از جزيره آشوراده به عنوان مستثنيات در مصوبه شوراي عالي محيط زيست نبود.
با تمام اين اوصاف، بنياد علوي وابسته به بنياد مستضعفان با ارائه سند مالكيت 1960 هكتار از شبه جزيره ميانكاله و شش دانگ جزيره آشوراده در سال 81، خود را به عنوان مالك اين منطقه اعلام كرد. در همان ايام و واگذاري 380 هكتار از جزيره آشوراده به سازمان همياري هاي شهرداري و در مقابل اعتراضات سازمان محيط زيست استان مازندران بنياد مستضعفان اعلام كرد:380هكتار از اراضي آشوراده در اجراي توافقات به عمل آمده با استانداري گلستان و به نرخ كارشناسي روز به سازمان همياري شهرداري هاي استان گلستان واگذار شده است. اين بنياد همچنين اعلام كرد: بنياد حقوق خود را در مجراي قانوني و با وضع طبيعي موجود به شهرداري واگذار كرده و هرگونه مسئوليت پاسخگويي به ادعا و اعتراض احتمالي آتي از سوي سازمان  هاي دولتي از جمله سازمان محيط زيست بر عهده شهرداري قرار گرفته و از اين بابت مسئوليتي متوجه بنياد نيست.
عمده اعتراضات و اشكالات ارائه شده از سوي سازمان حفاظت محيط زيست استان مازندران اين بود كه بسياري از اراضي آن به عنوان اراضي ملي منطقه اي اعلام شد كه مالكيت آن در دست منابع طبيعي است و سازمان محيط زيست از 35 سال قبل تاكنون در آن مالكيت دارد. وقوع چالش ها و اختلافات پيش آمده ميان سازمان محيط زيست و بنياد مستضعفان موجب شد تا در۲۹‎/۱۱‎/۸۲ هيات تعيين تكليف اراضي اختلافي ، در بندر گز تشكيل جلسه دهد. در اين جلسه قاضي اعتراض سازمان حفاظت از محيط زيست را در خصوص ادعاي مالكيت بنياد در جزيره آشوراده وارد دانست و با اعلام ملي بودن اراضي ديگر تنها حكم بر مالكيت بنياد بر 380 هكتار از جزيره را يعني درست همان مقداري كه به بخش خصوصي جهت احداث دهكده توريستي واگذار شده، صادر كرد.
واكنش مسوولان
وقايع پيش آمده در خصوص جزيره آشوراده به آنجا رسيد كه رئيس جمهوري در پاسخ   به درخواست رسمي استانداري گلستان براي تسريع در اجراي طرح هاي توريستي اين جزيره در نامه اي به سيد حسين مرعشي، رياست سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، دستور رسيدگي به اين مسئله را با رعايت ضوابط زيست محيطي صادر كرد و از وي خواست تا در نشستي با رئيس سازمان حفاظت محيط زيست و استاندار گلستان مسئله تشكيل دهكده توريستي آشوراده را بررسي كرده و با رعايت ضوابط زيست محيطي زمينه اجراي اين پروژه را فراهم كند.
مرعشي نيز پس از دريافت نامه رئيس جمهوري و تشكيل نشست اشاره شده در گفت وگو با روزنامه هاي كثيرالانتشار خبر از مثبت بودن نتايج نشست و فراهم شدن زمينه احداث دهكده توريستي آشوراده و همچنين برطرف شدن تمامي مسائل حقوقي آن را داد.
طي آخرين اخبار رسيده از روند رسيدگي به حل اختلافات حقوقي جزيره آشوراده دو سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و سازمان حفاظت محيط زيست كشور، نمايندگاني براي اين امر معرفي كرده اند كه طبق گفته محمد ربيعي، مدير كل ميراث فرهنگي و گردشگري استان گلستان اين مذاكرات در حال پيگيري است و دو طرف در حال دستيابي به تفاهمات مشترك هستند.
بيش از يك سال و چند ماه است كه از ارائه طرح توريستي جزيره آشوراده و وقوع مسائل حقوقي آن و حتي واگذاري و فروش اين جزيره به سازمان مناطق گردشگر كه يك بخش خصوصي است مي گذرد و هنوز هيچ يك از عمليات اجرايي اين دهكده توريستي در جزيره آشوراده به وقوع نپيوسته است و اين دقيقا مساوي با همان اتلاف وقت، سرمايه و حتي نيروي انساني موثر در كشور است. هرچند اصرار سازمان حفاظت محيط زيست كشور در خصوص به خطر افتادن منابع طبيعي و زيست محيطي ميانكاله و جزيره آشوراده درخور ستايش و تقدير است، اما پرسش اصلي از مسئولان اين سازمان اين است كه چرا اين سازمان به رغم مديريت 35 ساله خود در منطقه ميانكاله اقدام به خريداري و حفاظت از آن نكرد؟
چند هكتار از جزيره آشوراده طبق اسناد مالكيت صادره از اداره ثبت اسناد و املاك شهرستان بهشهر به مبلغ 19 ميليون تومان كه مورد اعتراض بسياري از كارشناسان محيط زيست هم قرار گرفت به بخش خصوصي واگذار شد در حالي كه سازمان حفاظت محيط زيست پيش از اين و طبق كارشناسايي هاي رسمي انجام شده در خصوص خريد مستثنيات مردم در اراضي ميانكاله موظف شده بود با توجه به موقعيت زمين هاي مزبور حداقل۵ هزارتومان براي هر متر زميني كه زير آب رفته يا در دريا نيز واقع شده است، به صاحبان آنان بپردازد كه اين خود بيش از مبلغي بود كه جزيره آشوراده فروخته شد. معصومه ابتكار، معاون رئيس جمهوري و رئيس سازمان محيط زيست كشور در گفت وگو با يكي از جرايد در خصوص علت عدم خريد آشوراده از سوي سازمان اعلام كرد: «ما درخواست خريد اسناد را كرديم و همين الان هم حاضريم به 3برابر و حتي چند برابر آن را بخريم ولي آن را به ما نفروختند.»
با اين وجود آشوراده جزو پناهگاه حيات وحش ميانكاله است و طبق قانون هرگونه تغيير كاربري در آن ممنوع است. به هر حال گويي همه كشمكش ها و چالش هاي آشوراده پس از دوسال اين بار در مسيري آرام به راه خود ادامه مي دهد. بايد ديد بالاخره نتيجه مذاكرات و تفاهمات حاصله ميان دو سازمان محيط زيست كل كشور و سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري منجر به احداث دهكده توريستي آشوراده و رونق اقتصادي اين منطقه مي شود و آيا به گفته مسئولان گردشگري جزيره آشوراده به دومين قطب گردشگري ايران پس از كيش تبديل مي شود؟

كمبود امكانات اينجا هم كار دست مسئولان داد. با اينكه يكسال از تدوين برنامه برگزاري نمايشگاه اختصاصي مالزي در ايران گذشته است، مسافران مالزيايي سرگردان در خيابان هاي اصفهان به دنبال محلي براي اقامت هستند.
رجبعلي خسروآبادي، رئيس انجمن دوستي ايران و مالزي با گلايه از دست  اندركاراني كه با وجود برنامه يكساله كار را به اينجا كشانده اند، مي گويد:« متاسفانه كساني كه بايد براي اين كار اقدامات لازم را انجام مي دادند، حركتي نكردند. در ضمن ما پيش بيني سفر «عبدالله بداوي» نخست وزير مالزي به ايران را نكرده بوديم كه البته اين موضوع در افزايش تعداد مسافران بي تاثير نبود، اما باوجود اين مشكلات اقدامي در زمينه تغيير زمان برگزاري نمايشگاه صورت نگرفت.» وي مي گويد:«زمان را بايد طوري انتخاب مي كرديم كه كشور مالزي بتواند حضور داشته باشد و در عين حال بهترين زمان براي مهمانپذيري در اصفهان باشد. ما قصد نداريم نمايشگاه هايمان را در زمان نامناسبي برگزار كنيم، قصد داريم كسي كه به ايران مي آيد با جاذبه هايش آشنا شود نه با مشكلاتش. اين زمان بهترين فصل آب و هوايي اصفهان است. اگر اين زمان را انتخاب نمي كرديم شايد به دليل اتفاقاتي كه در كشور مي افتاد، فضا را از دست مي داديم.»
ولي اقامت مسافران خارجي در هتل هاي يك يا 2 ستاره كه در بعضي مواقع برا ي ايرانيان نيز قابل اقامت نيست، قطعا مشكلات را كاملا براي ميهمانان به تصوير خواهد كشيد. مالزي هتل هاي بسيار زيبا و مجهزي دارد و اقامت آنها در هتل هاي يك و 2 ستاره باعث شرمندگي است.
به گزارش CHN مسئول يكي از هتل هاي اصفهان كه تمام اتاق هايش از قبل رزرو شده و پذيراي هيچ يك از مسافران مالزيايي نيست، اوضاع شهر را بهم ريخته عنوان مي كند و مي گويد: «بعضي از ميهمانان سرگردان مانده اند. با اينكه بيشتر افراد فكر مي كردند به خاطر فصل امتحانات براحتي مي توانند در هتل اقامت كنند، اما درست عكس اين قضيه شده است. اصفهان در روزهاي عادي شلوغ است تا چه رسد به ايامي كه در آن نمايشگاه بين المللي برگزار مي شود. برگزاري مسابقات ليگ باشگاه ها هم نياز به هتل دارد تا تيم هاي ورزشي در آن اسكان يابند.»
تنها هتل 5 ستاره اصفهان، هتل عباسي است كه با 230 اتاق و 475 تخت هيچ جاي خالي ندارد. ارديبهشت، ماه پركاري براي هتل هاست به طوري كه هتل عباسي تنها 50 درصد اتاق هايش را توانسته در اختيار مسافران مالزيايي قرار دهد و باقي اتاق ها رزرو تورهاي خارجي است.
دو هتل ديگر نيز به ترتيب 40 و 30 اتاق خود را به ميهمانان مالزيايي اختصاص داده اند، اما مسئولان اين دو هتل هم بي خبري از برگزاري چنين نمايشگاهي را تا يك ماه قبل دليل اين وضع عنوان مي كنند.
مسئول يكي از هتل هاي اصفهان مي گويد: «امسال سال خوبي براي هتلداري بود. اگر اين روند ادامه داشته باشد اصفهان نياز به هتل هاي بيشتري دارد.»
مسئول روابط عمومي هتل عالي قاپو هم همين نظر را دارد. او مي گويد: «تورهاي ورودي زيادي داشتيم به همين دليل نتوانستيم اتاق خالي در اختيار ميهمانان نمايشگاه بگذاريم. ما در اصفهان با كمبود هتل مواجهيم. هتل هاي جديد در اين شهر بايد ساخته شود تا مسافران مشكل اسكان نداشته باشند.»
اما مسئول هتل ديگري نظر متفاوتي دارد. او معتقد است:«اگر اين برنامه هاي مقطعي پيش نيايد اتاق هايمان خالي مي ماند و به همين دليل فكر نمي كنم نياز به ساخت هتل جديد داشته باشيم، مگر اينكه جذب توريسم افزايش يابد.»

خطر تغيير بافت عشاير
كوچ با عشاير و زندگي چند روزه با آنها يكي از جاذبه هاي گردشگري كشورمان است كه متاسفانه آن هم رو به زوال است.
پرفسور ژان پير ديگار رئيس مركز تحقيقات ملي كشور فرانسه در ديدار از مناطق عشايري استان چهارمحال و بختياري هشدار داد. اشتباهي كه دولت فرانسه در زمينه تغيير نوع زندگي عشاير انجام داد نبايد در ايرن تكرار شود.
مدرنيته كردن دامپروري ها و حذف زندگي كوچ رو عشايري در فرانسه،  پس از جنگ جهاني دوم،  مشكلات فراواني را براي اين كشور توسعه يافته جهان ايجاد كرده است.»
حذف عشاير باعث از بين رفتن بخشي از صنعت اكوتوريسم، كاهش كيفيت توليد گوشت و افزايش قيمت تمام شده آن شده است.
به گزارش ايرنا اين مردم شناس معتقد است بي توجهي به عشاير باعث بروز ضربات جبران ناپذيري به محيط زيست و منابع طبيعي خواهد شد.
او عشاير را باعث حفظ سلامت كوهستان ها دانست و افزود: «در كشور فرانسه، دولت براي احياي اكوتوريسم «عشاير آلپ» اقدام به ايجاد كوچنده ها و رمه گرداني در دل كوهستان كرده است. عشاير ايران به دليل حفظ فرهنگ و سنت خود توانسته اند خود را با جامعه مدرن امروزي تطبيق دهند. متاسفانه مراتع ايران به دليل بهره برداري بيش از اندازه، بسيار ضعيف شده و اين براي عشاير كوچ رو يك هشدار محسوب مي شود.»
استاديار رشته مردم شناسي دانشگاه پاريس با تاكيد بر اين نكته كه دولت ايران براي جلوگيري از شخم خوردن مراتع ايران توسط عشاير بايد گندم و علوفه ارزان قيمت در اختيار آنها قرار دهد، گفت: «حفظ مراتع توسط عشاير، تداوم فرهنگ كوچ را به همراه دارد و باعث توليد گوشت با كيفيت بالا در ايران مي شود.»
هم اكنون 122 هزار نفر از عشاير در اين استان به فعاليت دامپروري و دامداراي مشغول هستند. اين عشاير 5/1 ميليون واحد دامي استان را در اختيار داشته و 30 درصد از مواد پروتئيني و گوشتي استان را توليد مي كنند. عشاير استان چهار محال و بختياري، فصل گرما را در اين استان و فصل سرد سال را در خوزستان سپري مي كنند.
گنبد از قلم نيفتد
اگر اين روزها گذرتان به استان گلستان افتاد، بد نيست سري هم به شهر گنبد بزنيد، بخصوص اگر به اسب و اسبدواني علاقه مند هستيد. كورس بهاره اسب هاي تركمن پنج شنبه و جمعه در پيست سواركاري گنبد برگزار مي شود. تركمن ها به دليل وابستگي فرهنگي به اسب به صورت خانوادگي در پيست حضور خواهند داشت. حتي زن هاي گنبدي با پيراهن هاي بلند و صندل هاي رنگي و روسري هايي كه مثل دشت گل هاي بهاري رنگارنگ  هستند، بر سر برد و باخت شوهران و فرزندانشان شرط بندي مي كنند. كورس بهاره معمولا از هفته دوم فروردين آغاز و تا پايان خرداد ماه ادامه دارد.
عروسي گنبدي ها هم در جاي خودش ديدني است، بخصوص زيورآلات رنگارنگي كه آدم را ياد هندي ها مي اندازد و مراسم هاي سنتي كه خالي از لطف نيست مثلا زنگوله  اي كه خواهر عروس پيشاپيش عروس و داماد به صدا در مي آورد. در اين مراسم دو تا ماشين عروس مي بينيد در واقع يك ماشين عروس و يك ماشين داماد. ماشين هايي كه با يك پارچه سفيد و باتكه پارچه هاي رنگي تزئين شده اند. در ضمن اگر شانس بياوريد و به يكي از عروس و داماد هاي اصيل تركمن برخورد كنيد، حتما يكي از زيباترين مراسم ها را خواهيد ديد. رقص چوب و خنجر.
اورامان، مقصد يك سفر زيبا
هوا كه گرم مي شود سفر به سرزمين هاي سبز كوهستاني رونق مي گيرد. در اين فصل استان كردستان يكي از اهداف گردشگران است.
اورامان از مناطق زيباي استان كردستان است كه در شرق مريوان قرار دارد و داراي كوهستان هاي زيبا با پوشش جنگلي است. رودخانه بزرگ سيروان از اين منطقه و دره اورامان عبور مي كند و به رودخانه دياله در عراق مي پيوندد. جنگل ها و مناطق بسياري چون جنگل هاي بانه، مريوان و همچنين دره شاهان كه در كنار قلعه «قم چاي» واقع شده است از مراكز مهم طبيعي استان محسوب مي شود. علاوه بر شكوفايي آلاله ها و شقايق ها در دامنه هاي اورامان كه در فصل بهار يكي از جذاب ترين تصاوير طبيعت را به وجود مي آورد، گياهان دارويي و خوراكي بسياري در اين منطقه مي رويد. كنگر، قارچ صحرايي و ريواس، در ارديبهشت و خرداد، مردم بسياري را به سمت خود جذب مي كند. در اين منطقه علاوه بر تنوع زيباي گياهي، درياچه هاي افسانه اي زريوار و آبشار بل نيز وجود دارد كه هر كدام از آنها به تنهايي، مقصد بسياري از گردشگران طبيعت دوست است. ديدار از روستاهاي پلكاني كردستان مثل هجيج كه به هزار ماسوله معروف شده است به تازگي مورد توجه قرار گرفته است. معماري خاص اين روستاها در كنار طبيعت زيبا و بكر، هر ساله افراد زيادي را از سراسر كشور و حتي از كشورهاي هم مرز به اين مناطق مي كشاند. در يكي از روستاهاي منطقه اورامان و در مرز استان كرمانشاهان،  روستايي به نام «بل» قرار دارد. در كنار اين روستا در جاده اي كه به «كوسه مجيج» منتهي مي شود، آبشاري زيبا وجود دارد كه به عقيده كارشناسان، آب عالي براي نوشيدن دارد. اين آب با فشار زياد از شكاف كوهي بيرون مي ريزد و بيانگر شكوه و عظمت طبيعت است و در نهايت به رودخانه سيروان مي ريزد. درياچه زريوار نيز در سه كيلومتري شمال غربي مريوان قرار دارد كه از زيباترين ميراث هاي طبيعي استان كردستان است.