در اولين سالهاي دهه 40 سازمان ملي حفاظت آثار باستاني به دنيا آمد و بر امور مرمتي و حفاظتي بناهاي تاريخي و بر مجموعه ساختمان هاي تاريخي كه از شگردهاي فني زبده برخوردار بودند، نظارت مي كرد
دكتر منصور فلامكي
هر آينه اگرتجربه هاي ديروزمان را ناديده بگيريم و به رسم و راه رسيدن به دستاوردهايش انديشه نكنيم، نه امروزمان را مي توانيم به درستي دريابيم و نه قادر خواهيم بود فرداي مان را - به محتوايي مقبول و به قدر مطلوب - تصوير و ترسيم كنيم؛ اين سخن آنجا بيشتر بر دل مي نشيند كه مطلبش نگهداشت زنده و كاراي ثروت هاي فرهنگي ايران است.
۷۵ سال پيش، به همت كساني كه دل به فرهنگ و ادب ايران گرم داشتند و در جست و جوي افقي مترقي و مدرن براي سرزمين هاي كشور بودند، اولين قانون براي نگهداشت آثار ارزشمند گونه گون سرزمين هاي ايران تصويب شد؛ انجمن آثار ايران پيشتر به اين مهم پرداخت و حدود سه دهه بعد، شكل نوسازي شده اش را در سازمان ميراث فرهنگي مي يابيم.
قانون 1309 ايران، يك سال پيش از صدور قطعنامه آتن به تصويب رسيد؛ اين نكته بس مهم است، زيرا گواه بر بيداري بهنگام دانشمندان و اديبان و هنرمندان ايران است و نمايانگر اينكه عشقي مقدس، مردمان اين آب و خاك را به نمادهاي نمايانگر ارزش هاي اصيل شان پيوند مي دهد.
به روزهايي كه قانون 1309 ايران براي حفاظت از آثار تاريخي و فرهنگي و هنري و باستان شناختي كشور تصويب مي شد، هنوز دانشگاه تهران تاسيس و افتتاح نشده بود و هنوز مدرسه و معلمي در بين نبود كه پرداختن به اين مهم را، به مثابه يك علم، به ميان بياورد. از نخستين سالهاي تاسيس دانشكده هنرهاي زيبا، بخش معماري آن به موضوع بازشناسي بناهاي ارزشمند تاريخي پرداخت. علاقه مندي هايي كه در بطن جامعه هنردوست وجود داشتند، شكوفاتر شدند. بازشناسي بناهاي ارزشمند از سوي مديران به منظور و به بهانه ترميم شكلي منظم يافت و شناخت آنها براي شهروندان لازم دانسته شد. در اولين سالهاي دهه 40 سازمان ملي حفاظت آثار باستاني ايران به دنيا آمد و بر امور مرمتي و حفاظتي بناهاي تاريخي ارزشمند و بر مجموعه ساختمان هاي تاريخي كه از زيبايي و شگردها و يافته هاي فني زبده برخوردار بودند، نظارت مي كرد.
در سالهاي آغازين دهه 50، درس مرمت بناها و شهرهاي تاريخي در دانشگاه تهران تاسيس شد و به همين مناسبت، اولين گردهمايي دانشمندان ايراني و خارجي براي تبادل نظر در باب شهرهاي تاريخي ايران و سرنوشت آنها برگزار شد و بر دل علاقه مندان دانشمند و دانشمنداني كه بناها و شهرهاي تاريخي كشور را دوست مي داشتند گرمي بخشيد.
دهه هاي دربرگيرنده نخستين تجربه هاي حفاظتي و مرمتي آثار تاريخي ارزشمند كشور را هنگامي پشت سرگذاشتيم كه پيش رويمان دورنمايي  مطلوب ديده نمي شد. در آن دوران متمول هايي در كشور بودند كه ميزان علاقه مندي آنان به ثروت هاي فرهنگي كشور مي بايست بر حسب مرتبت هاي قراردادي حكومت قدر اجرايي پيدا كند؛ در آن دوران ، مي شد متخصص بود ، ميسر بود كه توان هاي تخصصي پس از ابراز و نمايان داشتن خلوص در خدمت رسانه به كار گرفته شوند . در آن سالها ، نه از مشاركت دادن مردمان در ارزيابي فضاهاي ارزشمند شهري سخني بود و نه دانشكده هاي معماري در شرايطي بودند كه متخصصان مورد نياز كشور را پرورش علمي بدهند. در آن سالها جاي دو گونه متخصص فراخ بود؛ اول آنان كه فرامرزي بودند و به نيروي عشق فاصله فرهنگي  كه داشتند را آرام آرام از ميان بر مي داشتند و دوم آنان كه به تخصص در اين گستره بسيار غني و حساس ، به سبك و سياق اوايل سده بيستم ميلادي ،در طراحي مرمتي اتخاذ تصميم مي كردند .
اين وضعيت ادامه يافت تا سالهاي۵۷-1356 - و سال بعد از انقلاب اسلامي - يعني هنگامي كه آنچه بود منسوخ شد و آنچه بايد مي آمد ، نطفه اي بود كه به كندي رشد مي كرد . در هر حال اما ، به سال 1364 و سپس 1367 ، كشورمان داراي سازماني قوي شد و تمامي اداره ها و سازمان هاي ناظر يا موظف بر امور مرمت و حفاظت و مديريت بهره وري از يادمان هاي ملي را زير پوششي يگانه برد. از سال 1367، تجربه اي آغاز شد كه زمينه اجرايي اش ، در طول سه سال ، فراهم شده بود.
راهي براي تجربه ها و دستاورد هاي نو
ايرانيان، به سالهاي نخستين دهه 50، راه شناخت و حرمتگزاري بر بناها و بافت هاي شهري تاريخي را پي گرفتند و بر تعلق متقابل ذات آدمي و فضاي دست ساز وي چندان آشنا شدند كه خواستار مداخله هاي پر قدرتر و فراگيرتري از سوي ادارات يا سازمان هاي موظف شدند؛ چندان كه به سالهاي پاياني همين دهه يعني پس از برگزاري انقلاب اسلامي ايران و آغاز كار مديريت هاي جديد ، به اميد آن نشستند تا سازماني كه چند سال بعد با عنوانسازمان ميراث فرهنگي كشور، بر حسب قانون - و نه بر مبناي فرماني كه سازمان ملي حفاظت آثار باستاني ايران را به دنيا آورده بود - ميداني نو براي كارگزاري هاي مطلوب به وجود آورد و رسيدن به اهدافي مقبول را در دستور كار خود قرار دهد .
شناخت توفيق مجموعه طرح هاي مرمتي كه تا آن سال تجربه شده بودند و فضاي فكري علاقه مند به ارزش هاي مذهبي، فرهنگي، تاريخي و مدني نهفته در بناها و بافت هاي شهري و محوطه هاي باستان شناختي درون و نيز برون شهري، چنان بود كه انتظاراتي مترقي و نو را به ميدان مي آورد. اين انتظارات هم مولفه محلي و ملي داشتند و هم متكي بر تجربه ها و دستاوردهايي بودند كه جهانيان عرضه مي داشتند؛ اولي ها را بيداري و آگاهي شهروندان ايران به وجود آورده بودند و دومي ها، از طريق دانشمندان و متخصصان و نيز از شناختي كه وسايل ارتباطات جمعي تصويري به دست مي دادند به ميدان مي آمدند و نتيجه آن شور و حال، در آن جو نو ساخته كشور، در آن نكته ها مي تواند بازگو شود :
۱ -يادمان هاي ارزشمند - اعم از مذهبي و مدني- متعلق به تمامي ساكنان كشور دانسته مي شدند و خواسته مي شد كه از تخريب و فرسايش آنها از سوي پديده هاي بد طينت و نيز از تملك و تصاحب آن از سوي اشخاص و نهادهايي كه فاقد صلاحيت فرهنگي و هنري و به دور از حرمتگزاري بر ارزش هاي معنوي است ، جلوگيري شود .
۲ - خواسته مي شد كه سازمان يگانه اي كه از سوي دولت مركزي ايران به مراقبت و حفاظت از يادمان هاي كالبدي سرزمين هاي غني كشور مامور مي شد ، به پيش رفته ترين روش هاي علمي و بر مبناي پيش رو ترين نظريه هايي كه مقبول جهان هستند ، مرمت شوند ؛ ايرانيان در آن سالها ، نمي خواستند كه بناها و شهرهاي تاريخي و محوطه هاي باستان شناختي شان، به جاي مرمت تعمير شوند و پس از تعمير نيز درشان روي شهروندان بسته شود .
۳ - جامعه علمي كشور مي دانست كه تعداد متخصصان امر مرمت به شمار اندك هستند و بس. پر شمار بودن يادمان هاي ارزشمند كشور نياز به نيروي علمي - تخصصي دارد ؛ در نهاد اين خواسته بر حق ، هم دانشگاه هاي كشور موظف مي شدند كه ساختار علمي - آموزشي خود را تقويت كنند و هم سازمان ميراث فرهنگي كشور بر آن مي شد كه با متخصصان با رويي خوش و با آغوشي باز مواجه شود .
امروز و فرداي ميراث فرهنگي ايران
چنان كه مي دانيم ، از سال 1964 ميلادي (1343 خورشيدي) جهانيان توافق كردند كه واه اي كه مي تواند جامعيت ارزشي و بهره وري معنوي يادمان هاي تاريخي ، مذهبي ، فرهنگي ، هنري ، اجتماعي ، مدني ، علمي و فني سرزمين هاي جهان را باز شناساند ، نه واه ميراث (كه از سال 1931 و قطعنامه آتن مرسوم شده بود) بل واه ثروت است كه ايران نيز، به علامت توافق ، قطعنامه ونيز را امضا كرده است .ثروت فرهنگي (كه بر حسب معناي عام مي تواند تمامي يا برخي يا حتي يكي از ويگي هاي هفت گانه اي را كه در سطرهاي بالا گفتيم معرفي كند) ، روي به تمامي مردماني دارد كه دور يا نزديك ، فردا يا امروز ، به عشق يا به وظيفه علمي و پوهشي... ، با يادمان هاي ارزشمند بشري سر و كار توانند داشت .
از اين ديدگاه مي توانيم به سه نكته اي كه در صفحه پيشين ياد آور شديم بنگريم تا بتوانيم به بينشي امروزي به افقي بنگريم كه فردا پيش روي خواهيم داشت.
الف- سازماني كه وظيفه بزرگ باززنده سازي و ادغام دوباره يادمان هاي كالبدي ارزشمند يا ثروت هاي فرهنگي كشور را در چار چوب سرزميني آنها به عهده مي گيرد ، بايد توان قانوني و زيربناي حقوقي لازم براي اين امر را دارا باشد و براي تضمين بقاي ثروت هاي فرهنگي كشور ، موظف به آن باشد كه شرايط لازم و كافي براي نگه داشت و بهره وري از ثروت هاي فرهنگي را براي ايرانيان و جهانيان فراهم كند .
به روزهاي ما ، اصفهان هاي بعد از حمام خسرو آقا، همانند گنبد سلطانيه هاي پس از آغاز كارهاي مرمتي 40سال پيش و مجموعه بناهاي فاخر و بي مانند اردبيل ها، به بينش و روشي كه امروزي است ، فراخ جاي بحث دارند ، چنان كه روستاهاي قديمي ما و محوطه هاي باستان شناختي  كه شكافته و رهاكرده ايم.
ب- پذيرفتن يا ناپذيرا شدن اصل تعلق متقابل انسان و فضاي زندگي وي ، راه به دو گونه نتيجه متضاد مي برد؛ يكي، به نهايت حرمتگزاري ميان انسان و فضاي ساخته شده وي و دومي اين نتيجه كه به كارفرمايان و مديران و صاحبان توان مالي اجازه مي دهد تا به هر منطقي كه خود مي پسندند ، خود يا گماشتگان خود را به جاي ساكنان و شاغلان بومي بنشانند و چنان كنند كه نامطلوب ترين راهي كه به ريشه كني فرهنگي آدميان اصيل مي انجامد پيموده شود.
به روزهاي ما ، براي ساكنان بافت هاي شهري تاريخي مان ، پيش از آن كه از ديدگاه مردم شناسي فرهنگي و زيبايي شناسي و اقتصاد معيشتي سنتي بوميان پوهش و ارزيابي درستي صورت گيرد زير عنوان بافت هاي فرسوده برده مي شوند و راه براي ارزيابي صرفا مالي و مادي سكونت در بافت هاي ارزشمند تاريخي شهرها فراهم شود .
پ- نياز به كار تخصصي مرمت معماري و مرمت شهري - در محفلي كه خود ميان دانشي است و روي به ساير علوم دارد - در تمامي شهرهاي تاريخي و در آبادي هاي برون شهري ما و نيز در تمامي محوطه هاي باستان شناختي مطرح است. به دليل يگانه شدن دو گستره اي كه متفاوتند و البته همگن نيز توانند بود ، دو گونه تخصص مرمت و اقتصاد جهانگردي چنان دست در دست يكديگر مي فشارند كه گويي يگانه به دنيا آمده اند .از اولين روزهايي كه تصميم بر ادغام اين دو گستره گرفته شد تاكنون پيكره علمي خاصي كه آماده اين مهم باشد آموزش داده نشده است .
به روزگار ما، هنگامي كه مسائل دشوار تدوين طرح هاي مرمت معماري و مرمت شهري، به نيروي كساني پاسخگويي مي شوند كه تعداد بس پر شماري از آنان فاقد تخصص هستند ميدان كار بس آشفته تري گسترده مي شود و مخاطره ناديده گرفتن ارزش هاي فرهنگي فضاي كالبدي و ارزش هاي معنوي -الهي و انساني - مدني رفتارهاي محيطي ساكنان و شاغلان در بافت هاي شهري تاريخي وجود دارد.
اين زمينه انديشه، به شاخه ها و ريشه هاي گونه  گون و پر شمار مي برد و مقوله هايي را به پيش مي نهد كه هر آينه امروز براي پاسخ دادن به آنها اقدام نكنيم دارندگان آتي ثروت هاي فرهنگي كه ما در حال مديريت و بهره وري از آنها هستيم، به سخني سخت بر ما خرده خواهند گرفت و به حق.

علي خيابانيان- به مفهوم عام كلمه، سيمان را مي توان به عنوان ماده اي كه خواص چسبندگي و انسجام را در قابليت به هم چسباندن و يكپارچه كردن قطعات معدني داراست، تعريف كرد. در موارد ساختماني اصطلاح سيمان منحصرا به موادي اطلاق مي شود كه براي به هم چسباندن سنگ ها، ماسه، آجر، قطعات ساختماني و غيره به كار مي رود. اجزاي اصلي متشكله اين نوع سيمان، تركيباتي از آهك است.
از زمان باستان، كاربرد مواد سيماني سابقه اي طولاني دارد؛ مصريان قديم از سنگ گچ ناخالص به صورت پخته استفاده مي كردند، يوناني ها و رومي ها سنگ آهك پخته را به كار مي بردند و بعدا آب، ماسه، خرده سنگ يا آجر و سفال هاي شكسته را به آهك، آميختند و اين اولين بتن در تاريخ بود. ملاط آهك در زير آب سخت نمي شود، رومي ها آهك و خاكستر آتشفشاني يا سفال هاي رسي پخته شده نرم را با هم آسياب مي كردند و براي ساختمان هاي زير آب استفاده مي كردند!
در قرون وسطي كيفيت و كاربرد سيمان تنزل كلي پيدا كرد و فقط در قرن هجدهم است كه مي توان پيشرفتي در دانش مربوط به سيمان مشاهده كرد. در سال 1756 جان اسميتون كه مامور ساختن يك چراغ دريايي در سواحل كرنيش Cornish بود، دريافت كه بهترين ملاط از مخلوط پوزولان و سنگ آهكي كه داراي مقدار زيادي مواد رسي باشد، به دست مي آيد. سيمتون با شناخت نقش رس كه تا آن زمان آن را نامطلوب مي دانستند، اولين كسي بود كه به خواص شيميايي آهك آبي پي برد؛ بعدها سيمان هاي هيدروليكي ديگري مانند سيمان رومي، سيمان پرتلند و... ساخته شدند. در سال 1845 نخستين نمونه سيمان مدرن توسط اسحاق جانسون با مخلوطي از خاك رس و نوعي سنگ آهك فسيلي كه داراي صدف هاي كوچك دريايي است، ساخته شد.
بر اساس تقسيم بندي ASTM مي توانيم سيمان را بر اساس خواصي كه دارا هستند به پنج نوع تقسيم كنيم: نوع اول، وقتي كه خواص بقيه انواع سيمان مورد نياز نباشد، براي مصرف در توليد بتن ساختماني معمولي به كار مي رود. نوع دوم، جهت مصرف در كارهاي عمومي ساختمان هاي بتني كه در معرض اثر ملايم شيميايي سولفات ها قرار بگيرد يا به حرارت هيدراتاسيون متوسط احتياج باشد. نوع سوم، جهت مصرف در مواردي كه مقاومت اوليه زياد مورد نياز باشد. نوع چهارم، جهت مصرف در مواردي كه حرارت هيدراتاسيون براي واكنش، به مقدار كمتري نسبت به نوع سوم مورد نياز است. نوع پنجم، جهت مصرف در مواردي كه به مقاومت زياد در برابر حمله سولفات ها احتياج است.
سيمان پرتلند: نام اين نوع از سيمان به خاطر تشابه رنگ و كيفيت با سنگ پرتلند (نوعي سنگ آهكي) به آن داده شده است. سيمان پرتلند به سيماني گفته مي شود كه از مخلوط دقيق مواد رسي و آهكي با موادي كه داراي اكسيد سيلسيوم، اكسيد آلومينيوم و اكسيد آهن هستند و با حرارت دادن و آسياب كردن آنها به دست مي آيد.
سيمان آبي: سيمان هايي كه براي ساختن بتن به كار مي روند، مي توانند داراي خواص گيرش و سخت شدن در زير آب باشند كه اين خواص ناشي از واكنش شيميايي آنها با آب است كه به نام سيمان آبي خوانده مي شوند. سيمان هاي آبي عمدتا از سيليكات ها، آلومينات ها و آهك تشكيل مي شوند و به طور كلي به سيمان هاي طبيعي، سيمان هاي پرتلند و سيمان هاي آلوميناتي تقسيم مي شوند.
روند ساختن سيمان اساسا شامل آسياب كردن مواد اوليه، مخلوط كردن كامل آنها به نسبت هاي معين و حرارت دادن مخلوط در كوره بزرگ گردان تا درجه 1300 تا 1400 درجه سانتيگراد است، يعني تا زماني كه مواد بدون ذوب شدن به هم چسبيده و بخشي از مواد گلوله يا به اصطلاح كلينكر شود. كلينكر سرد شده پس از اضافه كردن مقداري سنگ گچ به صورت پودر نرمي آسياب مي شود و حاصل آن سيمان پرتلندي است كه به ميزان وسيع در تمام دنيا به مصرف مي رسد. مخلوط و آسياب كردن مواد اوليه مي تواند در آب يا به صورت خشك انجام گيرد و اصطلاح روند تر يا خشك هم از اينجا ناشي مي شود و البته مواد اوليه اي كه استفاده مي شوند نيز در روش انتخاب و ميزان حرارتي كه بايد اعمال شود، دخيلند.

راه و ساختمان 20
ماهنامــه راه و ساختمان به عنوان يك نشريه خبري و آموزشي در زمينه مهندسي عمران، معماري، شهرسازي و صنعت ساختمان از اوايل سال 1382 با مدير مسئولي پوريا مهدوي شروع به كار كرده است؛ در شماره 20 اين نشريه مي خوانيم: گزارش همايش روز مهندس، معماري هاي تك (دكتر عباسعلي شاهرودي)،  مديريت بحران شهري (نارسيس سهرابي)، باستان شناسي زيرآب (ولي الله خليلي)، موزه هاي زلزله جهان (سولماز نراقي)، جيرفت حلقه گمشده تمدن هاي باستاني (آرش مومنيان)، گذري در شهر لندن (سيما سماواتي)، نظارت مردمي ، از حرف تا عمل (نگاهي به بازسازي بم)، عمليات اجرايي ساخت دكل آنتن برج ميلاد، اسكان موقت با سازه هاي فضايي تاشو، سقف هاي مجوف بادكنكي، سيستم خانه سازي نوين (محمدعلي دوستي)، گزارش زمين لرزه زرند كرمان و ....
صنعت ساختمان داريس
ماهنامــــه صنعت ساختمان داريس ارديبهشت (شماره 31) منتشر شد؛ در اين شماره مي خوانيم: انگيزه هاي تعالي و دشواري هاي آتي معماري ايران، نگاهي به معماري سالهاي 1320 تا 1357 در تبريز، تبلور معماري براي كودكان، عبور از مرز كالبد (جستاري در هنر مفهومي، تلاشي براي شكل دهي به انديشه ها و معنا ها...)،  هندسه و نقش آن در طراحي معماري (نيم نگاهي به معماري پريستون اسكات كوهن)، بازآرايي ميدان هاي شهري، معماري  فضاي سايبر، خلق باغي براي هنر (نگاهي به اثر تادائو آندو در فورت ورث)، نگاهي به معماري كمينه گرا، وينيل در طراحي، تويو ايتو، معمار باد و ماشين!،  نور، ساحره اي در فضا، آخرين مرز در نورپردازي معماري، نگاهي به نمونه هايي از شهرك هاي سينمايي در جهان، استوديو بين المللي هشتگرد، ساختمان باشگاه دانشگاه تهران، با شهوند يوسفي زاده معمار انديشه هاي نو (جهاني شدن معماري در بستر ارتباطات نوين...!)، كرج، شهر ديروز ،شهر امروز، يا شهر فردا؟ بادگيرعنصر پيوند دهنده طبيعت و معماري، حمل و نقل پايدار شهري با استفاده از ابزار برنامه ريزي، تاثير جهانبيني اسلامي بر كالبد شهرهاي باستاني ايران، فراسوي رويا و حقيقت و ...
ساختمان و كامپيوتر 7
در آخرين شماره ماهنامه اطلاع رساني،  آموزشي، پوهشي و خبري ساختمان و كامپيوتر مي خوانيم: دروازه ورود به ديتا همين جاست (سهيلا بيگلرخاني)، موزه هنر مدرن (علي خيابانيان)، شهر آفرينش هاي سينمايي (هديه درمان)، اشكالات اتصال خورجيني در ساختمان هاي اسكلت فلزي (مهناز محمودي)، معماري در خدمت صنعت (كيومرث بيات)، توسعه متوازن شهر (كمال الدين شهرياري)، شهر ها در عصر ارتباطات (لعلا جهان شاهلو)، ايستگاه اتوبوس (بهزاد حيدري مهر)، اركان طرح هاي عمراني (احمد مدينه اي)، تاريخچه پل هاي فلزي (حميد كلهر) و.... ساختمان و كامپيوتر كه بيش از آنكه نشريه كامپيوتر باشد يك ماهنامه ساختماني است، تا به حال 7 شماره را تجربه كرده است؛ اين نشريه به مدير مسئولي حميدرضا فريدوني و زير نظر شوراي سردبيري منتشر مي شود.
همايش ميراث جهاني و معماري
همايش ميراث جهاني و معماري در وين پايتخت اتريش آغازبه كاركرد؛ اين همايش با همكاري يونسكو و سازمان بين المللي نگهداري آثار تاريخي برگزار مي شود و هدف آن بررسي راهكارهاي حفاظت از ميراث فرهنگي جهان است. موضوعات موردبررسي در اين همايش از ابعاد گوناگوني برخوردار است كه بطوركلي درتقسيم بندي زيرقرارمي گيرند: ميراث جهاني و معماري معاصر(با محوريت موضوع مناظرشهري تاريخي)، بعد مربوط به توسعه (حفاظت و نگهداري برضد توسعه يا به عنوان جزئي از آن)، بعد مربوط به معماري (معماري معاصر و ساختمان هاي بلند مرتبه به عنوان يك چالش متني) و بعد مربوط به برنامه ريزي(برنامه ريزي مقررات و ابزار مديريتي براي مناظرشهري تاريخي.)لازم به ذكراست كه هفته ميراث فرهنگي از بيست و هشتم ارديبهشت همزمان با روز موزه آغاز شده است.

كمال يوسف پور- تالار شهر (City Hall) كه در تمام دنيا به عنوان يكي از مردم مدارترين ساختمان هاي عمومي شهر، از شأن و منزلتي والا برخوردار است، مكاني براي انجام تمامي امور اجتماعي شهر است؛ تالار شهر در درجه نخست فضايي براي استقرار يكي از مردمسالارترين نهادهاي شهري يعني انجمن ها و شوراهاي شهر و سپس مركزي براي گردهمايي هاي عمومي و ارتباط و تعامل ميان مردم در عرصه مسائل شهري است. نقش اين فضا در اكثر شهرهاي دنيا گردهم آوري شهروندان و ترغيب آنها به همكاري با يكديگر و مشاركت در امور شهر  است. به همين جهت تالار شهر بايستي به همه شهروندان و فعاليت هاي جمعي شهر تعلق داشته باشد.
به رغم سابقه طولاني احداث تالار شهر در دنيا، پرداختن به اين امر مهم در كشور ما تاكنون در مرحله طرح و برگزاري مسابقات معماري باقي مانده است. جدي ترين اقدام صورت گرفته در اين زمينه طرح تالار شهر تهران بود كه در سال 1356 به مسابقه گذاشته شد و در نهايت طرح كنزو تانگه، معمار اپني، برنده شد، اما اين طرح هرگز به مرحله اجرا نرسيد. اين در حالي است كه كشور ما از نظر داشتن فضاهاي عمومي از پيشينه اي غني برخوردار است، بطوري كه بازارها و ميدان ها در گذشته فضاهاي مهم ارتباطي، اجتماعي و اقتصادي شهر بودند و در مقياس هاي گوناگون همواره محلي براي تجمع مردمي و استقرار انواع فعاليت هاي اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و ورزشي به شمار مي رفتند.
اگرچه نزديك به دو دوره از فعاليت مجدد شوراها در كشور مي گذرد، ليكن شوراها از فضاهاي كارا، مناسب و شايسته اي برخوردار نيستند كه همين امر مشكلاتي را براي متوليان امور شهري و شهروندان فراهم آورده است. شوراها در حال حاضر با توجه به شأن و مقامي كه در كشور ما دارند، نيازمند نماد كالبدي مناسبي هستند، نمادي كه نشانگر جايگاه مهم شوراها و تجلي گاه مشاركت مردم در امور شهر باشد. بدين ترتيب به نظر مي رسد زمان آن فرا رسيده تا اين موضوع مورد توجه متوليان امور شهري در سطح كشور قرار گيرد و تدابير مناسبي براي نحوه استقرار كالبدي شوراها در شهر انديشيده شود. بر اين اساس لازم است خلق فضاها و ساختمان هاي شهري جديد و ارائه طرح هايي براي ساخت تالار شهر در شهرهاي كشور، با توجه به فرهنگ غني معماري و شهرسازي ايراني، در دستور كار معماران ايراني قرار گيرد، موضوعي كه ديگر كشورها بيش از يك قرن است پاسخ مناسبي براي آن يافته اند. اين بناها بايستي به عنوان نمادهاي شهري از معماري جديد و در عين حال باهويتي برخوردار بوده و ضمن برقراري ارتباط مناسب با بستر تاريخي و فرهنگي شهر ايراني، توانايي پاسخگويي به نيازهاي انسان امروزي را نيز داشته باشند.
لزوم ارزيابي طرحها
و برنامه هاي عمراني
الهام اميني-گزارش طرح هاي عمراني ملي با جمع آوري اطلاعات در دسترس، مربوط به فعاليت هاي عمراني در سطح كشور در مورد طرح هايي كه زير نظر مستقيم وزارتخانه ها اجرا مي شود و جمع بندي اطلاعات مذكور به ترتيبي كه نتايج حاصل از مصرف اعتبار در جهت اجراي برنامه هاي عمراني مشخص شود، تهيه مي شود. طرح عمراني مجموعه اي از عمليات و خدمات مشخص و مرتبط با هم است كه با هزينه و دوره زماني معين به منظور توليد كالا و خدمات، تسهيلات اجتماعي، اقتصادي، زيربنايي و امور عمومي انجام مي شود. هزينه هاي عمراني دولت در قالب يك سري طرح عمراني به مرحله اجرا در مي آيد. اين طرح ها كه هر يك شامل تعدادي پروه است مقاصد دولت را در بخش سرمايه گذاري تامين مي كند، از اين رو سرمايه گذاري عمدتا در قالب همين پروه هاي عمراني و با استفاده از بودجه عمراني تحقق مي يابد.
براي داشتن رشد و توسعه اقتصادي مطلوب، جلوگيري از بروز عدم تعادل و بازتاب هاي تخريبي و منفي، ارزيابي طرح ها و برنامه ها امري اجتناب ناپذير است. بوسيله ارزيابي، سنجش كارايي برنامه ها و فراهم كردن زمينه عقلايي براي برنامه ريزي هاي آتي صورت مي گيرد. عملي بودن، ميزان اثر بخشي، سطح عملكرد، ميزان كارايي، ميزان انطباق، معناداري هدف و ... از جمله معيارهايي هستند كه در ارزيابي عملكرد برنامه ها مورد استفاده قرار مي گيرند. نگاهي به روند هاي گذشته حاكي از عدم توفيق در بهره برداري به موقع و با كيفيت از طرح ها (افزايش زمان اجراي يك طرح بيش از حد استاندارد، چند برابر شدن كل هزينه ها و وجود هزاران طرح نيمه تمام) و در نتيجه تاثير منفي در كاهش رشد اقتصادي و به لحاظ هدر رفتن منابع مالي و عدم تاثيرگذاري كارآمد در رشد اقتصادي كشور با بهره برداري از اين طرح هاست. به نظر مي رسد دخالت ارزيابي در فرآيندهاي برنامه ريزي كشور و به طور كلي نظارت بر طرح ها و پروه هاي عمراني از كارايي لازم برخوردار نبوده است. اين در حالي است كه ارزيابي هزينه از طرحها مي تواند دلايل خاص معضلات طرحهاي عمراني را روشن كند.
با مرتبط كردن ارزيابي با فرآيند برنامه ريزي مي توان به اهدافي چون حصول اطمينان از پيشرفت به موقع پروه ها و اجراي صحيح كيفي آنها، ارزيابي توان دستگاه اجرايي در مورد نحوه اجراي (كمي و كيفي) پروه ها و دستيابي به ملاك ها و ضوابطي براي ارزيابي كار مسئولان اجرايي، حصول اطمينان از جذب اعتبارات، هماهنگ با پيشرفت عمليات ميداني، حصول اطمينان از صرف اعتبارات در انطباق با ضوابط مورد توافق در موافقت نامه ها، ارزشيابي عملكرد پروه ها در برنامه ها به منظور برنامه ريزي سالهاي آتي، كنترل و نظارت صحيح و يكنواخت بر اجراي پروه ها و ايجاد تحرك در نظام اجرايي، دست يافت.