نقش امام خميني(ره) در مقاومت فلسطين در گفت و گو با دكتر كامل وزنه
استاد اقتصاد بين الملل دانشگاه نيويورك و دانشگاه كانادايي بيروت
منطق مقاومت
گفت و گو : سهند صادقي بهمني
|
|
|
|
در لبنان و فلسطين و مصر و ديگر كشورهاي اسلامي به امام خميني
به عنوان يك روحاني شيعي نگريسته نمي شود. او رهبر مسلمين است و از چنين جايگاهي برخوردار است؛ بنابراين آنگاه كه رهبر و پيشواي مسلمانان به نكته اي اشاره مي كندو يا مسئله اي را بازگو مي كند در واقع به اسلام و فلسفه و هدف آن اشاره مي كند
امام خميني و افكار او همواره اذهان و توجهات انديشمندان و متفكران سراسر جهان را به خود جلب نموده است. چنين روزهايي، بهانه اي مناسب براي اين انديشمندان است تا با گردآمدن در كنار يكديگر به بحث و بررسي افكار امام بپردازند و نوآوري هاي خويش را به يكديگر عرضه نمايند. امسال هتل آزادي مكاني بود كه اين انديشه ورزان را گرد هم آورد. همايش يك روزه اي با عنوان «امام خميني، فلسطين و خاورميانه» از سوي ستاد برگزاري ارتحال حضرت امام(ره) جمعه ۱۳ خردادماه در هتل آزادي برگزار گرديد. در حاشيه اين همايش با دكتر كامل وزنه كه استاد اقتصاد بين الملل دانشگاه نيويورك و دانشگاه كانادايي بيروت است به گفت وگو نشستيم كه با هم مي خوانيم.
* از اين كه وقت خود را در اختيار ما گذاشتيد سپاسگزاريم. به نظر شما برگزاري اين همايش ها و كنفرانس ها چگونه مي تواند شناخت ما را نسبت به افكار امام خميني افزايش دهد.
- در ابتدا از مسئولان برگزاري همايش امام خميني و فلسطين كه اعضاي شريف بيت معظم امام راحل هستند، خصوصاً از جناب آقاي سيد حسن خميني كه مسئول برگزاري اين همايش هستند سپاسگزاري مي كنم. در مورد سؤال شما بايد بگويم كه همان گونه كه مي دانيد، امام خميني سمبل بزرگ مسلمانان در سراسر جهان است. پيام امام، تعليم او و انقلابش در سراسر مناطق اسلامي عربي و بين المللي شناخته شده است. مخصوصاً در لبنان امام خميني حق بزرگي بر مقاومت دارد زيرا فكر انقلابي و فكر مقاومت از انقلاب اسلامي ايران الهام گرفته شد. به علاوه اين همايش شخصيت بلند امام خميني را از جهات مختلف و به خصوص موضوع مورد بحث يعني فلسطين بررسي مي نمايد. ديگر اين كه اين گونه همايش ها مسلمانان علاقمند به مسائل كشورهاي اسلامي را از سراسر جهان گردهم مي آورد و همان گونه كه مي دانيم مسائل دنياي اسلام بايد مورد توجه مسلمانان باشد.چه اين مسئله در كشمير باشد و چه در لبنان باشد، چه در فلسطين و چه در هر جاي ديگري. مي دانيم امروزه مسلمانان حتي در به اصطلاح مهد دموكراسي يعني آمريكا هم مورد ظلم و ستم هستند و طبعاً اين كنفرانس ها بايد به مسائل آنان هم اهتمام بورزد.
* در افكار امام چه جاذبه اي وجود داشت كه شما را به شناخت افكار او واداشت و اين كه چگونه و از چه طريقي اين مرد بزرگ را شناختيد؟
- من در سال ۱۹۶۰ در لبنان و در شهر بيروت متولد شدم. وقتي كه مرحله نوجواني را پشت سر گذاردم و وارد سنين جواني گرديدم امام را با نقشي كه در انقلاب اسلامي ايران به عنوان رهبري ايفا مي نمود شناختم. البته زمينه هايي هم در خود بيروت وجود داشت. امام موسي صدر در ميان شيعيان تقريباً نقش امام را در ايران داشت، با تأسيس حزب الله و مقاومت در لبنان بيشتر به عمق افكار امام پي بردم و دانستم كه فلسفه و فكر امام، فلسفه و فكر اسلام يعني همان فلسفه و فكر عزت و كرامت است. در اين مرحله بود كه به مطالعه كتب امام پرداختم. البته مي دانيد برخي از كتب امام در اصل به زبان عربي است و برخي ديگر نيز به عربي ترجمه شده است، جاذبه اصلي امام براي جواناني چون من كه وطنشان و خاكشان توسط اشغالگر «اسرائيل» مورد تجاوز واقع شده بود، شجاعت، بي باكي، عزتمند بودن و نترسيدن جز از خداوند بود. امام مي گفت اگر همه مسلمانان يك سطل كوچك آب بريزند اسرائيل را آب مي برد. امام مي گفت: آمريكا هيچ غلطي نمي تواند بكند. اين تعاليم امام بود كه براي جوانان جاذبه داشت كه چگونه يك روحاني با بيش از هشتاد سال سن اين گونه شجاعانه در مقابل مستكبران مي ايستد و از آنها نمي هراسد.
* به نظر شما چگونه افكار امام بر معادلات فلسطين اثر گذاشت؟ مي دانيم كه در لبنان زمينه مهيا بوده است ولي مي خواهم از شما سؤال كنم افكار امام چگونه به فلسطين منتقل گرديد و مقاومت اسلامي را در آنجا شكل داد؟
- مي خواهم به يك نكته اساسي اشاره كنم، در لبنان و فلسطين و مصر و ديگر كشورهاي اسلامي به امام خميني به عنوان يك روحاني شيعي نگريسته نمي شود. او رهبر مسلمين است و از چنين جايگاهي برخوردار است؛ بنابراين آنگاه كه رهبر و پيشواي مسلمانان به نكته اي اشاره مي كند و يا مسئله اي را بازگو مي كند در واقع به اسلام و فلسفه و هدف آن اشاره مي كند. وقتي امام مي گويد اسرائيل بايد از بين برود، هر جوان مسلمان فلسطيني به وجد مي آيد، سلاح به دست مي گيرد و به مقاومت در برابر متجاوز مي پردازد. امام به مذاهب اشاره نمي كند. امام مي گويد اي مسلمانان اگر دشمن به شما حمله نمود در برابر او بايستيد، زيرا ايستادن و مقابله با دشمن متجاوز وظيفه هر زن و مرد مسلماني است. اين فكر امام است كه جاذبه و گيرايي دارد و امام از طريق دميدن روح حماسي و روح جهاد در درون جوانان آنان را احياء مي كند. آنها را به آنچه كه بايد باشند يعني به مسلماناني شجاع و مقاوم در برابر ظلم و ستم تبديل مي كند، آنها را از حالت يأ س، نوميدي و سكون خارج مي سازد. آري ، مقاومت در فلسطين و لبنان اين گونه مديون امام است.
مقاومت اسلامي در فلسطين و لبنان مديون امام هستند. بايد به اين حقيقت اشاره كنم كه گروه هاي لبناني بعد از ۱۸ سال مقاومت نتوانستند كاري از پيش ببرند و چون اهدافشان و استراتژي هايشان اسلامي نبود ولي مقاومت اسلامي توانست طعم تلخ شكست را به دولت متجاوز بچشاند. سال ۲۰۰۰ سال آزادي لبنان بود. آن هم به وسيله مقاومتي كه محصول تفكر امام بود، نه مقاومتي كه محصول فكر ديگران بود. اگر امروز اسرائيل را مي بينيد كه خوار و ذليل شده از غزه خارج مي شود، اينها محصول مذاكرات نيست چرا كه اگر محصول مذاكرات بود چرا از سال ۱۹۹۳ تا كنون اين پديده رخ نداده بود و همچنين محصول مبارزات پنجاه ساله نيروهاي مختلف فلسطيني نيست؛ تنها و تنها محصول مقاومت جوانان مسلمان تربيت شده در مكتب امام خميني است. آري اين فكر امام است كه اسرائيل را خوار و نه تنها خوار بلكه ذليل شده از فلسطين و لبنان اخراج مي كند. امروز ما در لبنان و برادران ما در فلسطين با افتخار سرمان را بلند مي كنيم و اعلام مي داريم فكر امام توانست ما را عزيز گرداند. توانست روحيه و شجاعت از دست رفته مان را به ما بازگرداند و ما اين را هرگز فراموش نخواهيم كرد.
*آقاي دكتر! به نظر شما امروز چه راهكاري مي توان از افكار امام براي آزادي قدس و مسائل فلسطين و خاورميانه استخراج نمود؟
- امام اولاً با قرار دادن روز جهاني قدس در آخرين جمعه ماه مبارك رمضان ، قدس را از يك مسئله مغفول مانده در كتاب ها خارج كرد و آن را به مسئله روز مسلمانان تبديل نمود، امروز مسلمانان در جمعه آخر ماه مبارك رمضان در هر جاي دنيا كه باشند به پاسداشت افكار امام و براي اين كه وحدت خويش را در اين زمينه به معرض ديد عالميان بگذارند در راهپيمايي ها ظاهر مي شوند و به مردم مظلوم و ستم ديده فلسطين اعلام مي دارند ما هرگز شما را از ياد نبرده ايم، همواره به فكر شماييم و هرگز دست از كمك به شما بر نخواهيم داشت. اينها همه به فضل امام است. آري اين امام بود كه قدس را در رأس مسائل اسلام و مسلمانان قرار داد. امام فرمود: قدس پاره تن اسلام است، قدس اولين مسئله مسلمانان است. ثانياً امام بيان نمود: اسرائيل يك غده سرطاني است و بايد از بين برود؛ بنابراين با مبدأ گفت وگوها مخالف بود و معتقد بود پروژه اسرائيلي ها در قلب جهان اسلام و با هدف تفرقه و اختلاف ايجاد كردن ميان مسلمانان ايجاد شده است؛ بنابراين، اين پديده قابل مذاكره كردن نيست تنها راه مقابله با آن مقاومت مسلحانه است. اين فكر امام در طول زمان صحت و درستي خويش را به اثبات رسانده است.
مقاومت در فلسطين و لبنان امروز به خوبي به راهگشا بودن افكار امام پي برده است و ديگر نياز به بازنگري نمي بيند، هرگاه اسرائيل با زور و مقاومت مواجه شده است عقب نشيني كرده است و هرگاه مذاكرات با اسرائيل مطرح شده است اسرائيل پيش آمده است امروز حتي خود مسئولان حكومت خودگردان نيز به خوبي به اين مسأله واقف هستند و از نيروهاي اسلامي مانند جهاد اسلامي و حركت مقاومت اسلامي يعني حماس به عنوان يك اهرم بسيار قوي و بهتر است بگوييم مهمترين اهرم در مذاكرات استفاده مي كنند زيرا خوب مي دانند كه آنها برگ برنده اي در مذاكرات ندارند مگر مقاومت .به همين جهت است كه مي بينيد هرگز سعي نمي كنند در داخل ميان خودشان و حماس و جهاد درگيري و تنش ايجاد كنند. اخيراً محمود عباس اعلام داشته است خط قرمز ما جنگ داخلي است و هرگز حتي يك تير هم به سمت مقاومت اسلامي شليك نخواهد شد. بنابراين امام هنوز تأثير اصلي بر مقاومت چه در پيدايش آن و چه در استمرار آن دارد البته كسي هم اين نقش امام را انكار نمي كند. امام علاوه بر اين باعث توحيد صفوف مسلمين شد .قبل از امام ميان شيعيان و اهل تسنن و مسيحيان همواره اختلاف نظر و ديدگاه وجود داشت ولي انتشار افكار امام درباره وحدت در نبرد با رژيم صهيونيستي سبب شد تا گروههاي مختلف ديني و عرفي در كنار يكديگر و در مقابل دشمن صهيونيستي قرار گيرند.
از اين جهت افكار امام را مي توان توحيد بخش ارزيابي نمود خوشبختانه امروز شاهد هستيم ديگر به اختلافات تكيه نمي شود و تنها و تنها به وحدت تكيه مي شود وحدت امروز مهمترين عامل در مبارزه با رژيم صهيونيستي است از اين جهت هم بايد افكار امام را ستود و راهگشا دانست در واقع امام يك مجموعه كامل عملي و فكري است كه به مقاومت جسم و روح مي بخشد.
* به عنوان آخرين سؤال در اين بخش مي خواستم از شما بپرسم، آينده مقاومت را چگونه ارزيابي مي كنيد همان گونه كه مي دانيد سازمان ملل و شوراي امنيت اين سازمان تحت فشار اسرائيل و آمريكا قطعنامه ۱۵۵۹ را كه در واقع عليه مقاومت مي باشد تصويب نمود. به نظر شما در مرحله كنوني مقاومت چه بايد بكند، آينده را چگونه مي بينيد؟
- سؤال خوبي را مطرح نموديد، من مي خواهم با يك مقدمه جواب سؤال شما را بدهم. ببينيد امام خميني به مقاومت اسلحه نداد، پول نداد، امكانات نداد زيرا در آن شرايط يعني در سال ۱۹۸۲ خود ايران هم از نظر اقتصادي وضع مناسبي نداشت ولكن فكر انقلابي را امام صادر نمود، جواناني كه از ايران آمده بودند، نمي خواستند باز و بسته كردن اسلحه را به جوانان مقاومت بياموزند مي خواستند آنها را از نظر روحي و فكري تربيت كنند و پرورش دهند آنها فكر انقلابي و فلسفه مقاومت را به جوانان لبناني آموختند .در مورد اين قطعنامه به اصطلاح ۱۵۵۹ شور اي امنيت سازمان ملل نيز وضعيت چنين است، ببينيد اين قطعنامه داراي بندهاي مختلفي است بند اول در مورد خروج سوريه از لبنان بود كه انجام شده است .سوريه- منظورم ارتش سوريه است- خدمات فراواني در لبنان انجام داد در حالي كه شارون بيروت را در ۱۹۸۲ مورد تهاجم قرار داده بود حافظ اسد و ارتش سوريه از بيروت دفاع مي كردند و در اين راه جان و مال خويش را فدا نمودند . البته به علت اين كه در هر صورت سوريه از لبنان خارج شده است نمي خواهم وارد جزييات اين مسأله شويم.
بند دوم درباره سلاح مقاومت و يا ميليشياي لبناني است كه به نزع سلاح ميليشيا معروف شده است، اولاً در رابطه با اين بند بايد به عرض شما برسانم. مقاومت ميليشيا نيست بنابراين تحت اين بند قرار نمي گيرد، ثانياً حتي اگر بپذيريم مقاومت همان ميليشيا است و يا بخشي از آن است باز هم بايد گفت اين مسأله يك مسأله داخلي لبناني است و ربطي به هيچ كشور خارجي ندارد آمريكا، فرانسه و اسرائيل حق ندارند در مسائل داخلي لبنان دخالت كنند و اصولاً هيچ كشوري نبايد اين حق را به خود بدهد و در مسائل داخلي لبنان دخالت كند. لبنان كشوري است مستقل، رهبري مستقل و منتخب خود را دارد. بنابراين تصميم هاي اساسي و تصميم هايي كه مربوط به كشور است در شوراي رهبري كه متشكل از رئيس جمهور، رئيس مجلس و نخست وزير است گرفته مي شود.
البته ما به هيچ كشور خارجي هم اجازه دخالت در امور داخلي خويش را نخواهيم داد.
امروز هيچ صدايي در لبنان وجود ندارد كه با سلاح مقاومت و حزب الله به رهبري حجت الاسلام و المسلمين سيد حسن نصرا لله مخالف باشد آيا سلاح حزب الله و مقاومت شريف و ياران شريفش تاكنون در لبنان عليه كسي به كار گرفته شده است تا براساس آن خلع سلاح شود؟ اگر كسي چنين ادعايي دارد بايد آن را اثبات كند زيرا هر ادعايي بايد همراه با دليل باشد. در بيست و اندي سال گذشته كه جوانمردان حزب الله سلاح به دست گرفته اند و براساس افكار امام راحل به مبارزه با رژيم صهيونيستي و آمريكا مشغول هستند حتي يك تير در مسائل داخلي لبنان و عليه گروههاي داخلي لبناني شليك نكرده اند. رهبري مقاومت سيدحسن نصرالله نيز در اين باره حرف جالبي دارد او مي گويد: هر كس دستش را به سوي سلاح مقاومت دراز كند دست او را قطع خواهيم كرد. واقعاً عبارت جالبي به كار گرفته اند زيرا اين سلاح سلاح مقاومت و اسلام است. حال وقت آن رسيده است كه از مقدمه اي كه از امام نقل كردم استفاده نمايم، امام مانند معلمي است كه علم مي آموزد، در اينجا نيز قضيه چنين است حتي اگر بر فرض محال، سلاح مقاومت از دست او خارج شود ولي باز هم مقاومت چيزي را از دست نداده است. زيرا مقاومت داراي فكر است، آيا مي توانند فكر مقاومت را هم نزع و فلج كنند، اينجاست كه مي گويم امام هنوز تأثير خود را حفظ نموده است. در اين قطعنامه علاوه بر بندهاي آشكار كه در آن مذكور است بندهاي مخفي و مستتري نيز وجود دارد، كه مي توان از توطين يا لبناني كردن مهاجرين و آوارگان فلسطيني كه هم اكنون در اردوگاه هاي جنوب بيروت زندگي مي كنند نام برد. البته به فضل پروردگار هرگز اين توطئه به ثمر نخواهد نشست، سيد حسن نصرالله رهبري مقاومت در اين باره مي گويد: آنها سالها در جنگ تلاش نمودند اين كشور را كه در ظاهر ضعيف ترين كشور عربي است از پاي در آورند ولي نتوانستند، حال چه شده است كه چيزي را كه در جنگ به دست نياوردند مي خواهند با مذاكره به دست بياورند واقعاً مسأله مهمي است آنها بيست سال هزينه كردند ولي مقاومت هر روز قويتر و عزيزتر و آنها ذليل تر و خوارتر، شدند، حال واقعاً چه شده است. به قول امام آنها هيچ غلطي نمي توانند بكنند بله اين منطق مقاومت است، مقاومت ادامه دارد و آينده مقاومت كه در سؤال شما منعكس شده بود به نظر من خيلي روشن است.
مقاومت هرگز سلاحش را به زمين نخواهد گذاشت و روز به روز سربلندتر به راه به افتخار خويش ادامه خواهد داد تا پيروزي نهايي يعني نابودي غده سرطاني منطقه يعني اسرائيل محقق گردد.
* آقاي دكتر از اين كه وقت خود را براي مصاحبه در اختيار روزنامه همشهري قرار داديد متشكرم.
- من هم از روزنامه همشهري به علت مطرح كردن اين مسائل و زنده نگه داشتن آن در ميان مردم و جوانان ايران كمال سپاسگزاري را دارم. اميدوارم كه بتوانيد امام را آن گونه كه شايسته است به نسل جوان خود و به ساير كشورهاي دنيا بشناسانيد و در كار خويش موفق باشيد.
|