علي شاكري
ليگ جهاني شانزدهم شروعي متفاوت با همه دوره هاي گذشته اش داشته است. از سال ۱۹۹۰ تاكنون در هيچ دوره اي مدعيان قهرماني اين گونه لرزان و شكننده ظاهر نشده بودند. شايد هم با ورود ستارگان سرشناس مصدوم مثل سارتورتي، جيبا، تالاهير يا ماموتو و ميلو كوويچ وضعيت در هفته هاي آينده تغيير كند، اما تا پايان بازيهاي دور رفت در گروه هاي سه گانه مدعيان جديد عرصه را بر تيم هاي هميشه مدعي چند دوره گذشته كاملاً تنگ ساخته و صدمات سنگيني به آنان وارد ساختند. چگونه مي شود پذيرفت كه ايتاليا ركورددار قهرماني در ليگ جهاني در سه بازي خانگي بازيهاي اول خود را مي بازد و يا برزيل تيم مدافع عنوان قهرماني و قهرمان المپيك در مقابل پرتغال تازه به حركت درآمده تن به شكست دهد. طبيعي است كه فرانسه و عربستان هم حال و روزي بهتر از قهرمان و نايب قهرمان دوره پيش نداشته باشند. با گذشت سه هفته از ليگ جهاني شانزدهم خلاء غيبت روسيه، هلند و ايالات متحده همچنان حس مي شود و جاي چين پرنفوس ترين كشور جهان هم خالي است. با توجه به فراز و نشيب هاي موجود در نزد مدعيان قهرماني بايد در انتظار خبرهاي داغ تري از بازيهاي اين دوره بود. با اين مقدمه به ارزيابي موقعيت تيم ها در گروه هاي سه گانه مي پردازيم تا شما خوانندگان بيشتر با تيم هاي برتر امروز واليبال جهان آشنا شويد.
پرتغال بالاتر از قهرمان المپيك
گروه اول: پرتغال، برزيل، ونزوئلا، ژاپن
در اين گروه به عنوان آسان ترين گروه بازيهاي اين دوره پيش بيني مي شد كه برزيل فاتح چهار دوره ليگ جهاني با خيل ستارگانش بدون دردسر همه حريفان را از دم تيغ تيز خود بگذراند، اما حداقل اينكه در پايان دور رفت چنين اتفاقي را شاهد نبوديم و در ميان بهت و حيرت كارشناسان پرتغال در صدر ايستاد و حتي شكست سنگيني را هم به تيم مدافع عنوان قهرماني تحميل كرد. برزيل آنقدر ستاره دارد كه غيبت «جيبا» و «گوستاوو» را لااقل در اين مرحله بهانه قرار ندهد. باور لغزش تيمي با ستارگاني چون ريكاردو گارسيا، سانتانا، دانته آمارال، رودريگوئرز، ناسيمنتو ،موراليو آندرس، هنريكو راند و سرجيو سانتوز و ... آن هم در برابر قدرت هاي درجه دوم جهان بسيار سخت است و رزنده سرمربي موفق برزيل هم بر اين مطلب صحه مي گذارد و مي گويد بخشي از اين مشكل به خستگي بازيكنان و حضور در ميدان سختي چون المپيك، ليگ جهاني دوره پيش و بازيهاي باشگاهي برمي گردد، مطمئن باشيد با تزريق نشاط تيم واقعي برزيل را در مرحله نهايي در بلگراد خواهيد ديد ۵ پيروزي، يك باخت، ۱۵ گيم برده و ۷ گيم باخته براي برزيل كارنامه خوبي نيست، اما اين تيم در بازيهاي خانگي آينده مطمئناً دوباره صدر جدول را از حريف نه چندان مطرح اروپايي پس خواهد گرفت.
پرتغال با تفكر كوبايي
پرتغالي ها كه سال پيش را با ماريو خوآن دياز كوبايي جرقه زده بودند، اين بار با اورلاندو ساموئلز هموطن دياز عالي شروع كردند. به نظر مي رسد كه پرتغال با تفكر كوبايي به دنبال راهيابي به جمع تيم هاي بزرگ دنياست. حضور يك پاسور هنرمند به نام نونوپين هيرو اين توانايي را به ستارگاني چون جاوجوسي ، هوگو گاسپر، آندري لوپز و فلاديو گروس داد تا دمار از دفاع حريفان درآورند.كارلوس تكسيرا هم در دريافت و توپگيري در ۶ بازي گذشته خوب عمل كرد. پرتغال اگرچه در بازيهاي برگشت به احتمال قوي صدرنشيني را به برزيل خواهد سپرد، اما براي نخستين بار شانس بازي در مرحله نهايي را پيدا مي كند. ونزوئلا كه در هر دو بازي خانگي مغلوب برزيل شد و در ليسبون هم طي دو ديدار با پرتغال حرفي براي گفتن نداشت، بعيد به نظر مي رسد كه موقعيت پرتغال را به خطر اندازد.
ونزوئلا ستارگان مطرحي دارد، اما حتي تكنوازي بازيكناني چون گوستاو والدراما، ارناردو گومز، لوئيز دياز، ايوان ماركوئز نيز تاكنون به جز رويارويي با تيم افول كرده ژاپن ثمري در پي نداشته است.
ژاپن هم كه در يكي از بدترين دوران خود فاصله اي بسيار با سالهاي پيش خود دارد چه رسد به دوران طلايي دهه هفتاد. نبود تاكاهيروياماموتو، ميانگين قدي كوتاه و بازيكنان متوسطي چون كينجي اونو، يامامورا، اوگينو، سوگي ياما، تانابه و دايسوكي اوسامي باعث شده است تا ژاپن در مرحله رفت به زنگ تفريح حريفان مبدل شود. تنها نقطه روشن در كارنامه ژاپن گرفتن يك ست از برزيل بود. البته ژاپني ها با در پيش داشتن دو بازي خانگي با پرتغال و ونزوئلا اميدوار به جبران مافات هستند.
گروه مرگ
گروه ۲: كوبا، ايتاليا، فرانسه، بلغارستان
به اين گروه به درستي مي شود لقب گروه مرگ داد. حضور سه قدرت تراز اول اروپا و يكي از تيم هاي هميشه مطرح آمريكاي جنوبي كار پيش بيني صعود و تيم برتر را بر همه مشكل ساخته است. براي شناسايي دو تيم برتر اين گروه بايد تا روز آخر به انتظار نشست و چه بسا حتي كار به ست شماري كشيده شود.
در اين گروه اگرچه بيداري غول خفته واليبال جهان كوبا گرماي ليگ را به بالاترين حد خود بخصوص در گروه دوم بالا برده است، اما عدم صعود هر يك از تيم ها يك ضايعه محسوب مي شود. از سوي ديگر نزول چشمگير ايتاليا و عادت به شكست اين تيم در بازيهاي خانگي خشم دوستداران واليبال را در اين كشور به همراه داشته است. مونتالي كه سال پيش با همين تيم به نيابت قهرماني ليگ جهاني و المپيك آتن رسيده سخت تحت فشار انتقادات مطبوعات قرار دارد. پذيرش سه باخت آن هم در خانه كار صعود ايتاليا را به مرحله نهايي با توجه به بازيهاي بيرون از خانه سخت كرده است. ايتاليا هم درنبود «سارتورتي» بهترين بازيكن بازيهاي المپيك صدمه زيادي خورده است. اگر چه «ورميگلو» بهترين پاس ها را مي سازد و ليكن هنوز «كي سو» ، «سيمونف» و «سرميك» نتوانسته اند در جلد ستارگان بزرگ قبلي فرو بروند.
كوباي هميشگي
كوبا با جا افتادن جوانانش به همان كوباي هميشگي بدل شده است. سرآمد همه ستارگان جوان كوبا «ريدل رومرو پوي» است كه لرزه بر اندام بهترين مدافعان روي تور دنيا مي اندازد. «پانتن گونزالس» هم به تدريج در جلد يك بازيساز فكور فرو مي رود و هماهنگي اش با مهاجمان بر ضريب اطمينان «روبرتو گارسه آ» مي افزايد. آيدا زابل هم مكمل خوبي براي «پوي» به حساب مي آيد و با ضربات بدون بازگشتش امتيازات زيادي مي گيرد. «دومينيكو» و «جون توره نا» هم وظايف دفاعي را عالي اجرا مي كنند. «مندز» هم در ليبرو در زمره بهترين هاست. كوبا در چنين گروه سختي صدرنشين دور رفت شد.
فرانسه و بلغارستان هم مي كوشند تا با ستارگان جوان خود به مرحله دوم راه پيدا كنند. فرانسوي ها دل به پديده جديدي به نام «گابريل زوبو» و «پوجول» و باتجربه هايي چون آنتيگا، هنو، مونت تميت بسته اند. بلغارستان هم به ايوانف، ميلوشف، كازيسكي و تسوتانف مي نازد.
لهستان در اوج
گروه سوم: لهستان، يونان، صربستان مونته نگرو و آرژانتين.
در اين گروه آرژانتين همانند كوبا در محاصره سه تيم اروپايي قرار دارد. آرژانتين بدون «ميلوكوويچ» بهترين بازيكن جهان در سال ۲۰۰۲ فاقد آن كوبندگي سالهاي گذشته است. در پايان بازيهاي رفت اين تيم در انتهاي جدول ايستاد. «پورپوراتو» با درخشش ويژه خود توانسته تا حدودي خلأ ميلوكوويچ را كاهش دهد، اما براي برون  رفت از اين گروه دشوار «آرموآ» نياز به جنگجويان قوي تري دارد. آرژانتين مدل ۲۰۰۵ تيمي نيست كه بتواند بختي براي صعود به مراحل بالاتر داشته باشد.
لهستان چند سالي است كه دوباره هواي رسيدن به جمع تيم هاي برتر جهان را دارد. آنها اگر با همين اشتياق پيش بروند دوباره نام لهستان را همانند بازيهاي المپيك ۱۹۷۶ مونترآل جاودانه خواهند ساخت. جالب آن كه در اين دوره آنها براي رسيدن مجدد به قله موفقيت از تفكر يك مربي آرژانتيني به نام «لوزانو رائول» سود مي برند. لهستان تيمي با استعداد با درك كار گروهي بالاست. يكي از بلندقامت ترين تيم هاي امروز جهان از ستارگاني با آتيه برخوردار است كه هر كدام آنان براي خود «يلي» محسوب مي شوند. بدون ترديد در جمع آنها «پيتر گروسكا» چيز ديگري است. گولاس، زاگومني، وينارسكي و ماريوس و يازلي هم چيزي از برترين هاي لهستاني بسيار خوش اقبال است كه مهاجمان استثنايي را در كنار خود دارد.
صربستان و مونته نگرو هم همانند برزيل و ايتاليا در پايان دور رفت نشاني از آن تيم پرمايه گذشته نداشت. فاتح مدال طلاي المپيك ۲۰۰۰ سيدني و ميزبان مرحله نهايي اين دوره در كنار چهار پيروزي دو شكست داشته است. دومين باخت صرب ها در بلگراد آن هم در مقابل قدرت  قديمي دوباره به پا خاسته لهستان بود.«بوجوويچ» ، نيترويك، استانكوويچ، زايتيچ، مردان اصلي  «تراويسا» در اين دوره به شمار مي روند كه وظيفه بازيسازي برعهده پتكوويچ است. ديگر از برادران گربيگ و ميلوكوويچ خبري نيست.يونان هم در اين گروه است، تيمي كه حالا پس از بسكتبال و فوتبال چشم به مدال واليبال دارد. آنها فكر همه جا را كرده اند، راه اندازي ليگ باشگاهي با حضور بهترين هاي اروپا و جهان. آنها همان راهي را مي روند كه پيش از آنها ايتاليا رفت.
يونان با مربيان بومي با هدايت «كريتون دياس» و بازيكناني كه به تدريج در رويدادها و تورنمنت هاي بين المللي آبديده شدند يك حريف جدي براي همه تيم ها به شمار مي رود. در اين تيم «نيكولاس روميليتس» يك بازيكن همه فن حريف است. جرگيوس استيفانو، تساكيورپوليس و بازيساز قهاري چون كورينتياس اين موقعيت را به تيم بخشيد ه اند كه در مقابل حريفان تيمي از پيش بازنده نباشند.
برنامه بازيهاي هفته پنجم
جمعه ۳ تير ماه
كوبا- ايتاليا در هاوانا
بلغارستان- فرانسه در وارنا
لهستان- صربستان در كاتوويچ
يونان- آرژانتين در تسالونيكي
ونزوئلا- پرتغال در كاراكاس
شنبه ۴ تير ماه
كوبا- ايتاليا در هاوانا
برزيل- ژاپن در سائوپولو
لهستان _ صربستان در كاتوويچ
يكشنبه ۵ تير ماه
برزيل- ژاپن در سائوپولو
ونزوئلا- پرتغال در كاراكاس
بلغارستان- فرانسه در وارنا
يونان- آرژانتين در تسالونيكي