عاصفه اله وردي
بالا بودن ميزان بيماران پيوند شده از شاخص هاي كم نظير درمان جايگزيني نارسايي كليه در ايران است، به طوري كه بر اساس آمار موجود، تنها 28 درصد بيماران نارسايي كليه توانسته اند در آمريكا عمل پيوند را انجام دهند
در سالهاي اخير در ايران، پيوند كليه همچنان با تعداد بالا انجام مي شود. اين پيوند كه در سال 1383 در ايران بيش از يكهزار و 700 مورد بوده است، در حال حاضر به طور ميانگين سالانه به تعداد 24 نفر در يك ميليون نفر انجام مي شود كه اين مقدار در خاورميانه 2 مورد در يك ميليون نفر، در كشورهاي درحال توسعه 5-1 مورد در ميليون نفر و در كشورهاي پيشرفته 40-20 مورد در ميليون نفر است.
آنچه در سالهاي اخير در مورد پيوند كليه مورد توجه بوده است، منبع فراهم آوري كليه پيوندي است كه در ايران به طور عمده از اهداكنندگان زنده تامين مي شود.
اين موضوع، هر چند مورد انتقاد مجامع علمي به لحاظ رعايت اصول اخلاقي بوده است، ولي به نظر مي رسد دست اندركاران موثر پيوند در كشور با توجه به شرايط، راه خدمت رساني مناسبي را برگزيده اند. در عين حال تلاش ها بر اين بوده است تا با تصويب قانون استفاده از افراد فوت شده و مبتلا به مرگ مغزي از همه ظرفيت ها استفاده شود. اتخاذ اين سياست ها باعث شده كه در حال حاضر 48 درصد بيماران با نارسايي كليه از نعمت پيوند كليه بهره مند باشند، در حالي كه در آمريكا، اين ميزان كمتر از 30 درصد است و ليست انتظار بيماران نيازمند به پيوند كليه روز به روز افزايش مي يابد.
در همين راستا، طي سال گذشته، سازمان جهاني بهداشت با تغيير نگرش جامع، تمايل بيشتري به شناخت مدل ايراني اين پيوند نشان داده و در آخرين نامه دكتر ولاديمير لپاخين، معاون مديركل تكنولوژي سلامت سازمان جهاني بهداشت، در تاريخ 11 فوريه 2005 آمده است: من مفتخرم به سيستمي اشاره كنم كه در ايران، طراحي و اجرا شده و بيماران با نارسايي پيشرفته كليه، از اهداكنندگان زنده غيرخويشاوند خود به كليه دسترسي دارند. با اين رويكرد ايران توانسته است مشكلات انتظار طولاني براي پيوند را كه در اكثر كشورها وجود دارد، برطرف كند.
از منظر بين المللي، رويكرد جاري در ايران، به دليل اثربخشي و سودمندي براي گيرندگان، مورد تمجيد قرار گرفته است، اما بايد ديد كه چند درصد از مبتلايان به نارسايي كليه از انجام عمل پيوند خود راضي هستند.خبرهاي جديد، از ايجاد شبكه فراهم آوري اعضاي پيوندي ايران مي گويند و اينكه قرار است 12 واحد فراهم آوري اعضاي پيوندي در تهران، مشهد، شيراز، اصفهان،  اهواز، ياسوج، يزد، اروميه، شهركرد و همدان براي اين امر اقدام كنند. با اين اقدامات، زيرساخت هاي شبكه و امكان فراهم آوري اعضا فراهم مي شود و با توجه به رشد ميانگين 40درصد افزايش پيوند كليه در سالهاي اخير، امكان افزايش آن در سالهاي آينده هم وجود خواهد داشت.
تحول ديگري كه در زمينه پيوند كليه در سالهاي اخير روي داده است و باعث ارتقاي دانش و فن آوري در زمينه پيوند شده است، استفاده از لاياراسكوپي براي نفروكتومي اهداكنندگان است كه ابتدا در بيمارستان لبافي نژاد و تهران شروع شد و بتدريج در حال توسعه در چند مركز ديگر است.
مسئولان از تاسيس كلينيك هايي براي تامين سلامتي اهداكنندگان كليه هم خبر داده اند. قرار است اين كلينيك ها يا با كلينيك هاي مراقبت از بيماران كليوي ادغام يا دركنار كلينيك هاي پيوند تاسيس شود. بايد منتظر بود و ديد كه اين طرح ها كي به بهره برداري خواهند رسيد.
مسئولان گزارش مي دهند
طبق گزارش مركز مديريت پيوند و بيماري هاي خاص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در پايان سال 1383، جمعيت بيماران مزمن كليوي با درجه نارسايي پيشرفته كليه كه تحت درمان با يكي از روش هاي درمان جايگزين كليه (دياليز صفاقي-همودياليز يا پيوند كليه) هستند به تعداد 22 هزار و۳۷۶ نفر رسيد و با توجه به نرخ رشد سالهاي اخير (حدود 11 درصد) برآورد مي شود كه در مدت 5 سال آينده، اين جمعيت بالغ بر 40 هزار نفر خواهد شد.
براساس مطالعات انجام شده،تخمين زده مي شود بيماراني كه درجاتي از نارسايي كليه دارند، در ايران 30-20 برابر تعدادي است كه درمان جايگزيني مي گيرند، تخمين زده مي شوند،سر دسته علل نارسايي كليه در ايران، ديابت و فشار خون است و در رده هاي بعدي گلومرولونفريت، كليه پلي كيستيك و مشكلات اورولوژيك قرار دارند. دكتر سيد محمد كاظميني، رئيس اين مركز مي گويد: در پايان سال 1383، تعداد 496 نفر از بيماران با نارسايي پيشرفته كليه با روش دياليز صفاقي (2/2 درصد) و در حدود نصف بيماران دياليز خوني مي شوند و 48 درصد اين بيماران از پيوند كليه بهره مند شده اند.
بالا بودن ميزان بيماران پيوند شده از شاخص هاي كم نظير درمان جايگزيني نارسايي كليه در ايران است، به طوري كه بر اساس آمار موجود، تنها 28 درصد بيماران نارسايي كليه توانسته اند در آمريكا عمل پيوند را انجام دهند و ليست انتظار آنها در حال افزايش است.
با اين وجود ميزان دياليز صفاقي در اين ميان از جايگاه مناسبي برخوردار نيست و بايد ديد وزارت بهداشت براي رواج بيشتر دياليز صفاقي در ايران چه تمهيداتي را انديشيده است؟
امروزه با توجه به اينكه پيشگيري در برخي گروه هاي پرخطر براي بيماران كليوي موثر و مقرون به صرفه است و برخي از اين گروه هاي پرخطر شامل ديابت، فشار خون و سن بالا نيز در حال رشد و افزايش هستند، لذا توجه به اين بيماري ها و كنترل بهتر و مراقبت كليه اين افراد اهميت دارد. شواهد علمي  نيز وجود دارد كه شناخت بيماران در مراحل اوليه و زودرس و انجام مراقبت هاي خاص در به تاخير انداختن نارسايي پيشرفته كليه موثر است و ميزان مرگ و مير و هزينه ها را پايين مي آورد و كيفيت زندگي را ارتقا مي   بخشد.
همودياليز
طبق اظهارات دكتر كاظميني، تعداد بيماران همودياليزي در پايان سال 1383 به 11250 نفر رسيد كه رشد آن طي سالهاي اخير قابل توجه است كه اين بيماران در 301 بخش دياليز تحت معالجه هستند. نرخ مرگ و مير سالانه بيماران دياليز در كشورهاي پيشرفته، همچنان بالاي 20 درصد است و آمار مرگ و مير بيماران دياليزي در ايران در سالهاي اخير تا حدود كمي كاهش پيدا كرده است. هر چند به عنوان تحليل، عواملي مثل سن بالاتر از بيماران دياليزي در كشورهايي مثل آمريكا را مي توان از عوامل مرگ و مير بالاي آنها دانست يا ضريب خطايي براي ثبت آمار مرگ و مير در ايران در نظر گرفت ولي با اين وجود نرخ مرگ و مير در ايران در سال 1383 تا حدودي كاهش داشته است.
تجهيزات
در حال حاضر، تعداد 2250 دستگاه همودياليز در كشور فعال است. در طول 4 سال گذشته، تعداد 1107 دستگاه جديد توسط وزارت بهداشت تامين شده است كه بخشي از آن جايگزين دستگاه هاي فرسوده و بخشي ديگر جهت توسعه ظرفيت همودياليز استفاده شده است.
تغييري كه از سال 1381 در خريد دستگاه همودياليز به تبع سياست هاي كلان كشوري اتفاق افتاد، تخصيص اعتبار ريالي به جاي ارزي و واگذاري آن به دانشگاه ها به جاي رديف متمركز بود، اما از آنجا كه دانشگاه ها در اين زمينه سابقه نداشتند با مشكلات زياد موجود، امكان داشت اين برنامه مورد غفلت يا كاستي واقع شود.
دكتر كاظميني مي گويد: مركز مديريت پيوند با دادن اعتبارات كمكي و حتي در بعضي موارد همكاري در روند خريد دستگاه تلاش كرد، دستگاه هاي مورد نياز كشور را تامين كند. از طرفي پيگيري هايي انجام داديم كه معادل ريالي 5/1 ميليون دلار ارز يارانه اي از رياست جمهوري براي خريد دستگاه همودياليز كمك اضافي دريافت كرده كه به خريد دستگاه و توزيع آن به بخش هايي كه خود مشاركت فعال براي ايجاد يا توسعه داشتند، اقدام كنيم.
يكي از مسائلي كه سالهاي اخير مركز مديريت پيوند و بيماري هاي خاص با آن دست به گريبان است، تامين و توزيع صافي و ملزومات بوده است كه خوشبختانه در شرايط فعلي با افزايش توليد و امكانات داخلي كه چند خط توليد صافي ايجاد شده و اين مشكلات رو به كاهش است. ظاهرا سياستگذاري اين مركز در اين جهت بوده است كه از دو سال پيش از 90 درصد صافي هاي مصرفي فعلي از نوع پولي سولفون باشد. دكتر كاظميني مي گويد: براي هر صافي توليد شده در داخل كشور حدود 7 دلار ارز يارانه اي و براي مواد اوليه حدود 40 تا 50 هزار ريال يارانه ريالي توسط اين مركز پرداخت مي شود، ملزومات ديگر، از جمله سوزن فيستولا و كاتتري هاي مورد نياز براي دسترسي عروقي همچنان توسط مركز تهيه و توزيع مي شود.
هر ساله براي بيماران دياليزي داروهايي به معاونت امور دارويي وزارت بهداشت، سفارش داده مي شود كه از جمله آنها، اريتروپوئيتين – ويتامين c، كارني تين،  اسيد فوليك، ب كمپلكس و ناندرولون دكاونات هستند و محلول هاي استات و اسيدي (براي سيستم بي كربنات) و پودر بيكربنات كه براي ارتقاي كيفيت همودياليز، تغيير روش استفاده از محلول استات به بيكربنات از سال 1381 شروع شده است و در حال حاضر بخش كمي از دياليز كشور با اين روش انجام مي شود كه بتدريج افزايش خواهد يافت.

بيماري  هاري يك بيماري ويروسي مربوط به دستگاه عصبي مركزي بوده كه عمدتا در گوشتخواران اهلي و وحشي(سگ، گربه، گرگ، روباه، شغال و...) و در درجه بعد در ساير حيوانات علفخوار( گاو، گوسفند و بز، اسب ، الاغ و...) ايجاد بيماري مي كند. انسان نيز به صورت تصادفي و عمدتا از طريق گازگرفتگي توسط حيوانات فوق به بيماري مبتلا مي شود.
اهميت بيماري به دلايل زير است:
۱ - مرگ ومير بالاي آن (100درصد)، زيرا در صورت  آلوده بودن حيوان گزنده و عدم انجام اقدامات به موقع در صورتي كه علائم بيماري در فرد ظاهر شود، در اين صورت متاسفانه هيچ راه چاره و درماني وجود ندارد و منجر به مرگ خواهد شد.
۲ - اين بيماري سبب خسارات اقتصادي زيادي مي شود، زيرا تلفات دامي كه در دام ايجاد مي كند و همچنين هزينه هايي كه صرف خريد سرم و واكسن  ضد هاري جهت درمان پيشگيري مجروحان حيوان گزيده انساني و نيز واكسيناسيون سگ هاي خانگي عليه هاري مي شود، بسيار بالا بوده و خسارات بسياري بر اقتصاد مملكت وارد مي سازد.
۳ - آثار رواني و رعب و وحشت كه به دنبال حيوان گزيدگي ايجاد مي شود.
راه هاي انتقال بيماري
عمده ترين راه انتقال بيماري از حيوان به انسان از طريق گزش و حيوان گزيدگي است، زيرا بزاق حيوان مبتلا به هاري، آلوده به ويروس  هاري بوده و از اين طريق به انسان منتقل مي شود. اين بيماري از طريق پنجه كشيدن توسط گربه و گربه سانان نيز به انسان منتقل مي شود.
بيماري همچنين ندرتا از طريق تنفس، مخاطات، گوارش، پيوند اعضا(مانند پيوند قرينه) نيز به انسان منتقل مي شود.
علائم بيماري در انسان
در صورتي كه حيوان مهاجم حامل ويروس هاري باشد و اقدامات درمان پيشگيري در فرد انجام نشود، پس از طي دوره نهفتگي(2 تا۸ هفته و ندرتا 10روز تا يك سال) علائم بيماري در فرد ظاهر مي شود. بيماري در انسان به شكل تحريكي و ساكت تظاهر پيدا مي كند. مهمترين علائم بيماري شامل تغيير حس در محل گاز گرفتگي به شكل احساس خارش و مور مور، سردرد، تب، بيقراري، دلهره و وحشت، تغيير خلق و رفتار و حالت تحريك پذيري شديد بوده و ترس از نور (هيدروفوبي)، صدا و هوا از مهمترين مشخصه هاي بيماري هاري بوده به طوري كه در اثر كوچكترين تحريك يا ديدن آب و جريان هوا يا صدايي، بيمار بشدت تحريك شده و حالت تشنج و حمله به اطرافيان در وي ايجاد مي شود، در نهايت به علت فلج عضلات دستگاه تنفس، منجر به مرگ خواهد شد.
اقداماتي كه براي شخص حيوان گزيده بايد انجام شود
همانطور كه ذكر شد اين بيماري متاسفانه هيچ درماني ندارد و در صورت بروز علائم، منجر به فوت خواهد شد. البته در صورتي كه شخص حيوان گزيده پس از گزش فورا به مركز بهداشت شهرستان مراجعه و اقدامات لازم براي او انجام شود، براحتي مي توان از ابتلا به هاري جلوگيري كرد. اين اقدامات درمان پيشگيري عبارتند از:
۱) شست وشوي محل گزش با آب و صابون به مدت چند دقيقه
۲) مراجعه فوري شخص به مركز بهداشت شهرستان جهت تلقيح واكسن و سرم ضد هاري و همچنين واكسن و سرم ضد كزاز براساس دستورالعمل و پروتكل مربوطه
۳) ادامه واكسيناسيون هاري مطابق توصيه و راهنمايي مسئولان مربوطه از نكات مهم و قابل توجه در درمان پيشگيري مجروحان حيوان گزيده كه مردم بايد بدانند:
اولا: فوريت در درمان پيشگيري خيلي مهم است، به طوري كه هرچه زودتر اين اقدامات انجام شود با اطمينان بيشتري از ابتلا به هاري مي توان جلوگيري كرد و بالعكس هرچه ديرتر اين كار شروع شود و زمان را از دست بدهيم احتمال ابتلا به هاري و در نتيجه مرگ بيشتر خواهد شد. بنابراين مردم بايد به اين نكته مهم توجه داشته باشند كه مواجهه و مجروح شدن توسط هر حيوان مشكوكي، حتي اگر خانگي باشد، نبايد كم اهميت تلقي شود و بايستي بلافاصله ضمن شست وشوي زخم با آب و صابون جهت اقدامات لازم فورا به مركز بهداشت شهرستان مراجعه و به توصيه ها و راهنمايي هاي مسئولان توجه و با آنان همكاري كرد، در غير اين صورت احتمال ابتلا به هاري بيشتر شده و متاسفانه همانطور كه ذكر شد درمان هم نخواهد داشت، ضمنا مراكز بهداشت شهرستان ها و در تهران نيز علاوه بر مراكز بهداشت مناطق بخش مربوطه، انستيتو پاستور ايران هم در طول شبانه روز آماده ارائه خدمت هستند. ثانيا: زخم حيوان گزيده نبايستي بخيه شود، مگر در موارد اجتناب ناپذير كه اين نكته هم بايستي توسط پزشكان محترم مورد توجه قرار گيرد.
ضمنا كاركنان محترم اورژانس و پزشكان محترم در بيمارستان ها و كلينيك ها توجه داشته باشند كه هر نوع جراحتي را حتما از نظر حيوان گزيدگي بررسي و در صورت مثبت بودن، ضمن اقدامات اوليه و ارجاع به مركز بهداشت شهرستان، مشخصات وي نيز ثبت و به مركز بهداشت شهرستان به صورت تلفني اعلام شود.
اقدامات حفاظتي جهت پيشگيري از حيوان گزيدگي
۱ - باتوجه به اينكه درصد زيادي از موارد حيوان گزيدگي در نوجوانان، جوانان و دانش آموزان و آنهم در مناطق روستايي و حاشيه شهرها و توسط سگ هاي ولگرد يا سگ هاي صاحب دار روستايي اتفاق مي افتد، لذا دانستن و به كار بردن اقدامات حفاظتي توسط اين افراد خيلي مهم بوده است به طوري كه اولا سعي كنند از مناطقي كه محل تجمع سگ هاي ولگرد بوده عبور نكرده يا هنگام عبور آنها را تحريك نكنند، زيرا اين امر آنها را بيشتر در معرض گزش و خطر ابتلا به هاري قرار خواهد داد، ضمنا اگر مورد تهاجم حيواني قرار گرفتند و مجروح شدند براي جلوگيري از ابتلا به هاري ضمن شست وشوي زخم با آب و صابون فورا به مركز بهداشت شهرستان جهت اقدامات لازم مراجعه كنند.
۲ - همكاري با ماموران شهرداري در زمينه جمع آوري به موقع و دفن صحيح زباله كه خود باعث كاهش جمعيت حيوانات زيانكار خواهد شد.

انجمن تالاسمي ايران خواهان دخالت وزير بهداشت شد
مدير عامل انجمن تالاسمي ايران اعلام كرد:  انجمن تالاسمي ايران خواهان دخالت موثر وزير بهداشت در زمينه ارايه خدمات درماني به بيماران تالاسمي در سه دانشگاه علوم پزشكي در سطح استان تهران شد.
دكتر هادي پور در گفت وگو با خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) اظهار كرد:  متاسفانه دانشگاه هاي علوم پزشكي در سطح شهر تهران بويژه دانشگاه علوم پزشكي ايران و شهيد بهشتي اقدام به كاهش فضاي درماني مختص بيماران تالاسمي كرده اند. وي تصريح كرد: انجمن تالاسمي ايران نسبت به ايجاد بحران در زمينه درمان بيماران تالاسمي اين استان هشدار داد.
مدير عامل انجمن تالاسمي گفت:  اخيرا بيمارستان حضرت رسول اكرم (ص) و بوعلي اقدام به تعطيل يا واگذاري فضاي درماني بيماران تالاسمي كرده اند بدون اينكه جايگزيني براي اين فضاها به وجود آورند.
وي همچنين افزود: زمزمه هايي مبني بر واگذاري بخش تالاسمي بيمارستان اشرفي اصفهاني نيز به گوش مي رسد.
دكتر هادي در پايان اظهار اميدواري كرد كه وزير بهداشت در اين زمينه مسئولانه و از ديد يك مدير متولي اقدام كند.
بسياري از ايراني ها در معرض استرس هستند
رئيس انستيتو روانپزشكي و مركز تحقيقات بهداشت روان اعلام كرد: نتايج تحقيقات نشان مي دهد كه اختلالات شديد رواني كه نياز به بستري و درمان بسيار جدي دارند 1 تا 2 درصد جامعه را گرفتار كرده و 50 درصد مراجعان به كلينيك هاي عمومي مشكلات غير جسمي دارند.
دكتر جعفر بوالهري در گفت وگو با خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با بيان اينكه پاسخ به استرس مي تواند به صورت درد معده، سردرد، عدم تمركز، عصبانيت و پرخاشگري، ناسازگاري خانوادگي، تنش جدايي، طلاق و افت كارايي شغلي تظاهر كند، گفت: صد درصد افراد كشور از نوزاد تازه متولد شده تا سالمندان در معرض استرس قرار دارند و به عبارتي استرس با محيط زندگي افراد در هم تنيده شده است.
وي با بيان اينكه كارمندان در كلانشهرها در معرض استرس هستند، اظهار كرد: مديران، برنامه ريزان و تمامي بودجه نويسان و تصميم گيران بايد با استرس و مهارت مديريت استرس آشنا شوند تا بتوانند فرهنگ آن را در كشور اشاعه دهند.
دكتر بوالهري استرس را پاسخ انسان به فشارهاي رواني دانست و به ايسنا گفت:  وقتي فشاري بر فردي وارد مي شود، وي دچار عدم تعادل و ثبات فيزيولوژيك عاطفي، رواني و رفتاري مي شود.
به گفته رئيس مركز تحقيقات بهداشت روان، انسان در برابر كوچكترين تلنگر وارده، واكنش نشان مي دهد و تا زماني كه فرد قادر به پاسخگويي اين فشار باشد زندگي نرمالي را دنبال خواهد كرد.
وي با اشاره به ضرورت مديريت استرس در زندگي، تصريح كرد: استرس امتحان، استرس تاهل و ازدواج و استرس پرواز همگي از استرس هاي مثبتي هستند كه سبب تعالي، حركت و رشد افراد مي شوند، ولي اگر استرس از حدي بيشتر شود به نحوي كه فرد قادر به پاسخگويي نباشد واكنش بيمار گونه پيدا مي كند.
دكتر بوالهري در پايان با بيان اينكه همگي در طول زندگي خود به نوعي استرس را تجربه كرده اند، تاكيد كرد: فرم بيمارگونه آن منجر به اختلالات رواني، اضطراب و افسردگي مي شود.

الگوي زندگي ساده مي تواند شانس عود برخي انواع سرطان را كاهش دهد. براي نخستين بار، مدارك علمي پيشنهاد مي كنند كاهش چربي در رژيم غذايي، خطر عود سرطان پستان در زنان پس از دوران يائسگي را كاهش مي دهد. اين مطالعه در اجلاس سالانه انجمن سرطان سالانه آمريكا عنوان شد.
نتايج اين مطالعه نشان داد زناني كه از رژيم غذايي با چربي پايين استفاده مي كنند، 24 درصد كمتر در معرض خطر عود مجدد سرطان پستان هستند.
دكتر رابرت مورگان جونيور، پزشك متخصص سرطان شناسي و محقق مركز سرطان ديترويت ايالت كاليفرنيا مي گويد: اين نتايج نشان مي دهد تغيير رويه كه باعث تغيير در روش زندگي است، مي تواند موفقيت آميز باشد. بسياري از پزشكان ديدي بدبينانه نسبت به تاثير تغيير روش زندگي در بيماران دارند. اين آمارها و تئوري مي تواند اميدواري ها را بيشتر كند، ولي به هر حال نياز به مطالعات آتي خواهد داشت.
محقق ارشد اين مطالعه دكتر روآن كلبووسكي، سرطان شناس موسسه تحقيقاتي دانشكده پزشكي دانشگاه UCLA مي گويد: نقش رژيم چربي در سرطان پستان در ربع قرن گذشته چندين برابر شده است كه در درجه اول به تفاوت تشخيص و درمان و شيوع اين سرطان در كشورهاي گوناگون بازمي گردد، ولي طي 25 سال گذشته، نقش رژيم چربي در عود مجدد سرطان پستان همچنان سئوالي بدون پاسخ است.
براي پاسخگويي به اين پرسش بدون پاسخ كلبووسكي و گروهش، مطالعات تصادفي و آينده نگري شامل چندين مركز و جامعه آماري شامل 2 هزار و۴۳۷ زن در رده سني 48 تا 79 سال را مورد بررسي قرار دادند. براي تمام اين زن ها تشخيص سرطان پستان در مراحل ابتدايي گذاشته و تمام شركت كنندگان تحت عمل جراحي قرار گرفته و در صورت تشخيص پزشك، راديوتراپي، شيمي درماني و دارودرماني براي بيماران تجويز شد.
در خلال يك سال بعد از عمل جراحي بيماران به شكل تصادفي در گروه با رژيم چربي پايين در غذا يا گروه كنترل با رژيم غذايي معمولي قرار گرفتند. رژيم غذايي زناني كه در گروه با چربي پايين قرار داشتند طي جلسات متعدد و منظم با متخصص تغذيه ملاقات كرده و برنامه غذايي شان كنترل مي شد.
به رغم اينكه برنامه غذايي براي كاهش وزن طراحي نشده بود، محققان اين مطالعه خاطرنشان كردند كه زنان گروه تحقيق به طور ميانگين هركدام دو كيلوگرم وزن كم كردند. زناني كه در گروه با چربي پايين قرار داشتند، روزانه 3/33 گرم چربي دريافت مي كردند كه از رژيم استاندارد تقريبا 50 درصد پايين تر بود. بعد از پيگيري پنج ساله، 8/9 درصد از زنان در گروه با رژيم چربي كم دچار عود سرطان شدند كه اين رقم در مقايسه با 4/12 درصد عود سرطان در زناني بود كه از رژيم غذايي طبيعي پيروي كرده بودند. دكتر كلبووسكي مي گويد: از لحاظ آماري خطر عود سرطان حدود 3 درصد طي پنج سال كاهش پيدا كرده بود.
مقايسه آماري اين نتايج در گروه هاي زناني كه سطح استروژن پايين تري داشتند نيز مهر تاييدي بر يافته هاي تحقيق بود. در حال حاضر دانشمندان سعي دارند مطالعات ديگري را نيز براي تحكيم و تاييد هرچه بيشتر نتايج تحقيق انجام دهند.

بنابر مطالعات صورت گرفته مردان بالاي 45 سال مبتلا به ديابت دو برابر بيشتر از مردان غير ديابتي در معرض خطر كاهش هورمون مردانه تستوسترون و ابتلا به ناتواني جنسي هستند.
دكتر شرواين شوارتز، مدير گروه بخش ديابت و بيماري هاي غدد كلينيك سن آنتونيو تگزاس مي گويد: موارد متعددي پيش آمده كه مردان ديابتيك بسيار زودتر از آنچه انتظار مي رود، دچار ناتواني جنسي شده اند و ما بايد به اين مشكل شايع نگاهي مجدد داشته باشيم.
در اين مطالعه 2هزار و۱۶۲ مرد با ميانگين سني 60 سال مورد معاينه قرار گرفتند كه از اين تعداد 474 نفر ديابت داشتند و نيمي از اين تعداد تستوسترون بسيار پايين و به لحاظ جنسي ناتوان بودند. اين نشان مي دهد مردان 45 سال به بالا مبتلا به ديابت 09/2 درصد بيشتر از مردان غير ديابتي در معرض خطر ناتواني جنسي قرار دارند.دكتر ناتان باركاما، متخصص كليه و مجاري ادرار بيمارستان مينه سوتا در نيويورك مي گويد: اين اعداد و ارقام و اين شيوع بالا واقعا ترسناك است. بايد توجه كنيم كه درمان بيماران ديابتي صرفا محدود به تنظيم قند خون آنها نخواهد بود.
سطح پايين هورمون مردانه باعث از بين رفتن توانايي و ميل جنسي، افزايش چربي بدن، كاهش توده عضلاني و كاهش چگالي استخوان ها خواهد شد. جدا از اين پايين بودن تستوسترون موجب افسردگي، خستگي و ضعف مفرط نيز خواهد بود.
دكتر شوارتز مي گويد: بروز چنين وضعيتي براي مردان در رده سني۴۵ الي 50 سال اصلا طبيعي نيست. اين قضيه با يائسگي زن ها كاملا متفاوت است. دكتر شوارتز به مطالعاتي استناد مي كند كه در آن هورمون درماني زنانه نه تنها باعث محافظت در برابر بيماري نشد، بلكه خطر وقوع سكته مغزي را نيز افزايش داد.
حدود 65 درصد مردان تحقيق حاضر كه ديابت داشته و سطح تستوسترون خون آنها نيز پايين بود، دچار ناتواني محض جنسي بودند. سطح تستوسترون خون با آزمايش خون تعيين مي شود و درمان آن نيز تجويز مكمل هاي تستوسترون است كه خطر بزرگ شدن پروستات را به دنبال دارد و در مردان مبتلا به سرطان پروستات تجويز آن ممنوع است.